هشدار! این غذاهای سالم وزن افراد رژیمی را پنهانی افزایش می‌دهد

هنگامی که بخواهید رژیم غذایی بگیرید، قطعا برخی از خوراکی‌ها را حذف کرده و مواد غذایی سالم را جایگزین آنها خواهید نمود اما احتمالا ندانید که غذاهای جدید باعث افزایش وزن شما خواهد شد.

رژیم غذایی معمولا یکی از سخت‌ترین اقدامات برای کسانی است که اضافه وزن دارند. آنها باید از بسیاری از غذاها لذیذ و تنقلات دوست داشتنی بگذرند تا به وزن ایده‌آل خود نزدیک شوند. این افراد به طور دائم وزن خود را چک کرده و در انتخاب نوع خوراکی‌های خود وسواس به خرج می‌دهند. حتی به دنبال غذاهای جایگزین و مقوی هستند تا نه تنها به کاهش وزن خود کمک کنند، بلکه سلامت خود را نیز حفظ کنند.

این اشخاص در اولین اقدام ممکن است به سراغ حذف غذاهای پرکالری از جمله شیرینی، نوشابه، پفک، چیپس و …. رفته و به دنبال جایگزینی خوراکی‌های سالم شامل میوه، آجیل، سبزیجات، سالاد و …. بروند اما اطلاع نداشته باشند که این خوراکی‌های سالم هم آنها را به سمت افزایش وزن سوق می‌دهد.

خوراک سالم علیرغم کمک به افراد دارای رژیم، می‌تواند باعث افزایش وزن آنها شود. دلیل آن نیز عدم آگاهی آنها از وجود فراوانی کالری در این نوع غذاهاست. همانطور که می‌دانید هنگام گرفتن رژیم باید به میزان کالری در غذاهای مصرفی دقت کرد. در این مطلب ما به غذاهای سالمی اشاره می‌کنیم که نه تنهای به رژیم غذایی شما کمک نمی‌کنند بلکه باعث افزایش وزن شما می‌شوند.

روغن زیتون

روغن زیتون از جمله خوراکی سالم است که نسبت به همنوعان خود از جمله روغن حیوانی و نباتی وضعیت بهتری دارد. این روغن از جمله روغن‌هایی است که برای سلامت روانی و پیشگیری از افسردگی بسیار سودمند است اما به یاد داشته باشید که یک قاشق از این روغن حاوی حدود ۱۴ درصد چربی اشباع و ۱۱۹ کیلو کالری است.

این روزها افرادی که به دنبال کاهش وزن هستند تلاش می‌کنند هنگام خوردن سالاد بعنوان یک وعده غذایی به آن روغن زیتون اضافه کنند اما آگاهی ندارند که تنها سه قاشق غذاخوری روغن زیتون بیش از ۳۶۰ کیلو کالری به بدن آنها انرژی وارد می‌کند.

آجیل

آجیل هم از جمله خوراکی‌های سالم غذایی است که علاوه بر داشتن انواع ویتامین‌ها، مواد معدنی و چربی‌های مفید، به تقویت و ثبات انرژی در بین ورزشکاران و زنان باردار، کمک به تمرکز و حافظه، تقویت سیستم ایمنی و سلامت قلب کمک می‌کند.

از این ماده غذایی که بعنوان بمب انرژی یاد ‌می شود، می‌توان برای یک میان وعده غذایی سالم استفاده کرد اما همین خوراکی سالم به میزان یک لیوان (در حدود ۱۴۰ گرم) در حدود ۸۰۰ تا ۹۰۰ کیلو کالری انرژی دارد. در نظر داشته باشید باید به این میزان نمک و روغن آجیل را نیز اضافه کرد.

آووکادو

از این گیاه طبیعی که این روزها ردپای آن در همه امور زندگی انسان دیده می‌شود، بعنوان کنترل کننده قند خون، افزایش دهنده متابولیسم بدن و نیز میان وعده سالم غذایی استفاده می‌شود. همچنین وجود چربی‌های مفید، ویتامین E، پتاسیم و فیبر در آن اثبات شده است.

اگرچه برخی از آووکادو برای کنترل رژیم غذایی استفاده می‌کنند اما احتمالا نمی‌دانند که هر ۱۰۰ گرم از این گیاه تا ۱۶۰ کیلو کالری انرژی تولید می‌کند. مطالعات نشان می‌دهد مصرف بیش از حد آن نه تنها به کاهش وزن کمکی نمی‌کند بلکه باعث افزایش آن نیز خواهد شد.

کره بادام زمینی

کره بادام زمینی هم از جمله خوراکی‌هایی است که ارزش غذایی بالایی دارد و دارای خواص بالایی از جمله پروتئین، کربوهیدرات‌ها، فیبر، ویتامین E، منیزیم، فسفر و ویتامین‌های B۳ و B۹ است. این ماده غذایی همچنین به تقویت کننده انرژی بدن، سلامت قلب و گوارش کمک می‌کند.

این محصول خوش خوراک، پرمصرف و سالم که هر شخصی را برای مدت طولانی سیر نگه می‌دارد به ازای هر ۱۰۰ گرم، در حدود ۶۰۰ کیلو کالری انرژی تولید می‌کند. محققان تاکید دارند افرادی که دارای رژیم غذایی هستند در مصرف آن احتیاط کنند.

کینوا

کینوا از جمله گیاهانی است که دارای فیبر و پروتئین بالا، مواد غنی معدنی و انواع ویتامین‌های B، C و E است. این ماده غذایی جایگزین مناسبی برای گندم و برنج است. بسیاری معتقدند این ماده غذایی سالم برای کاهش وزن بدن مناسب است اما شاید ندانند که میزان پروتئین آن تفاوت چندانی با یک بشقاب پاستا که در حدود ۱۰۰۰ کیلو کالری انرژی است، ندارد.

درباره این گیاه باید گفت که در هر ۱۰۰ گرم کینوا خام، ۳۶۷ کیلو کالری انرژی وجود دارد که نشان‌دهنده مصرف با احتیاط آن برای افراد رژیمی است.

سالاد با سس

شنیدن نام سالاد ما را به یاد رژیم غذایی و کاهش می‌اندازد. این ماده غذایی مفید که بر پایه سبزیجات است  دارای کالری کمی است اما وقتی به آن سس اضافه می‌شود، وضعیت متفاوت خواهد بود. سس‌ها دارای کالری‌های متفاوتی هستند. بعنوان مثال سس مایونز به ازای هر ۱۰۰ گرم دارای ۷۱۷ کیلو کالری انرژی است.

این میزان کالری قطعا باعث اضافه وزن برای افرادی که رژیم دارند، خواهد شد. اما شما می‌توانید از سرکه و یا آبغور به جای استفاده از سس در سالاد بهره ببرید.

حُمُص

حُمُص غذایی عربی است که در خاورمیانه محبوبیت فراوانی دارد. این غذا از نخود پخته شده، روغن زیتون، ارده، آبلیمو و سیر له شده آماده می‌شود. اگرچه از حمص بعنوان یک سیرکننده یاد می‌شود اما به دلیل وجود مقدار زیادی ارده و روغن زیتون در آن، کالری زیادی تولید می‌شود.

مصرف یک فنجان حمص نزدیک به ۴۰۰ کیلو کالری انرژی تولید می‌کند. البته این را هم باید در نظر گرفت که در کنار حمص، نان یا چیپس هم مصرف می‌شود که وجود آنها خود به تنهایی باعث افزایش وزن است.

گرانوالا

گرانوالا که معمولا برای وعده صبحانه آماده و مصرف می‌شود، مخلوطی برشته‌شده از جو دوسر پرک، مغزها، دانه‌ها، میوه‌های خشک و شیرین‌کننده‌های طبیعی مانند عسل است که در فر تهیه می‌شود. این ماده غذایی دارای قدرت سیرکنندگی است اما به دلیل وجود افزودنی‌های پرکالری نمی‌توان از آن بعنوان یک غذایی رژیمی یاد کرد. گرانوالا به طور طبیعی دارای ۴۵۰ تا ۵۰۰ کالری  به ازای هر ۱۰۰ گرم است که رقم بزرگی برای افرادی است که اضافه وزن دارند.

میوه‌ خشک

میوه‌های خشک منابع غنی انرژی به ویژه کربوهیدرات‌ها و قندهای طبیعی هستند. همانطور که می‌دانید با کاهش آب در این میوه‌ها میزان کالری آن نیز افزایش می‌یابد. در نتیجه با خوردن آن سیری کمتری به شما دست می‌دهد.

در کنار این موضوع وجود میزان بالای کالری در این گونه مواد غذایی است. به ازای هر ۲۰۰ گرم در حدود ۵۰۰ کیلو کالری انرژی تولید می‌شود که افراد دارای رژیم به صورت محدود و متعادل از این نوع میوه‌ها مصرف کنند.

 عسل

عسل بعنوان یک مکمل غذایی سالم، علاوه بر مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌های فراوان و دارای خاصیت ضدباکتریایی و ضدقارچی است. این ماده غذایی طبیعی علاوه بر تقویت دستگاه گوارش، به سلامت قلب و عروق نیز کمک می‌کند.

هر ۱۰۰ گرم عسل در حدود ۳۰۴ کیلوکالری انرژی فراهم می‌کند که مصرف بیش از اندازه آن به دلیل داشتن کالری بالا در رژیم‌های کاهش وزن می‌تواند مضر باشد.

نقش حیاتی ویتامین B۱۲ در سلامت جسم و روان انسان

 ویتامین B۱۲ از جمله ویتامین‌های ضروری بدن است که عدم تامین آن می‌تواند سال‌ها بعد عوارض غیرقابل جبران خود را نشان دهد. این ویتامین علاوه بر جسم، نقش حیاتی در سلامت روح انسان دارد.

انسان در طول عمر خود به انواع ویتامین‌ها و پروتئین‌ها برای بقا نیاز دارد. برای همین با تغذیه مناسب بخش مهمی از این نیازمندی‌ها تامین می‌شود. به یاد داشته باشید در صورت تامین نشدن هر کدام از آنها، صدمات جبران ناپذیری به شاکله جسمی هر فردی وارد می‌کند. یکی از این ویتامین‌ها، B۱۲ است.

 ویتامین B۱۲ که نام دیگر آن کوبالامین است از جمله ویتامین‌هایی است که توسط بدن انسان ساخته نشده و باید توسط تغذیه به بدن برسد. در صورت کمبود این ویتامین ممکن است بدون هیچ علامتی باقی مانده و بصورت غیرمنتظره عواقب خود را نشان دهد. ما در این مطلب درباره نیاز بدن به ویتامین B۱۲ به شما خواهیم گفت.

دلایل کمبود ویتامین B۱۲

بالا رفتن سن از جمله دلایل عدم تامین این ویتامین برای بدن می‌باشد. زیرا بیشتر افراد در سنین بالا دچار کمبود این ویتامین هستند. از طرفی افرادی که بوسیله جراحی بخشی از روده و معده خود را در راستای لاغری برداشته‌اند دچار این عارضه هستند.

استفاده از الکل و التهاب روده ازجمله دلایل کمبود ویتامین B۱۲ است.همچنین کودکانی که مادرانشان در طول دوره بارداری به اندازه کافی از این ویتامین استفاده نکرده باشند. نیز دچار فقدان این ویتامین خواهند شد.

علائم کمبود ویتامین B۱

خستگی و ضعف

هنگام کمبود این ویتامین در بدن، تولید گلبول‌های قرمز کاهش یافته و در نتیجه اکسیژن رسانی دچار اختلال شده و بر اثر این اختلال ضعف و خستگی بر شما مستولی می‌شود.

پوستی با رنگ پریده و زرد

با کاهش سطح ویتامین B۱۲ احتمال ایجاد بیماری یرقان به همان میزان افزایش می‌یابد و در نتیجه رنگ پوست به زردی گرایش پیدا می‌کند. دلیل آن هم افزایش ماده‌ای به نام بیلی روبین در خون است. بیلی روبین به دلیل تجزیه گلبول‌های قرمز اتفاق می‌افتد.

سردرد(میگرن)

مطالعات نشان می‌دهد کمبود ویتامین B۱۲ دارای عوارضی عصبی از جمله میگرن است. کسانی که ویتامین B۱۲ بیشتری مصرف کرده‌اند ۸۰ درصد کمتر در معرض سردردهای میگرنی قرار گرفته‌اند.

افسردگی

عمکرد سیستم عصبی و سلامت روانی بدن وابستگی زیادی به ویتامین B۱۲ دارد. کمبود آن به خصوص در زنان باعث افسردگی و تغییرات در خلق و خو و حتی روان پریشی خواهد شد.

 مشکلات گوارش

مشکلات گوارشی از جمله نفخ، تهوع، اسهال و …. از جمله عوارض کاهش ویتامین B۱۲ در سطح بدن است. این مسئله بر دو قشر بزرگسال و کودک اثر مستقیم دارد. در نظر داشته باشید این علائم می‌تواند به دلایل عوامل خارجی و یا دیگر بیماری‌ها نیز باشد.

عدم تمرکز و ایجاد اختلال ذهنی

کمبود ویتامین B۱۲ با توجه به ایجاد اختلال در سیستم عصبی ممکن است باعث مه‌آلودگی مغزی شده و در نتیجه مانع از تمرکز فرد شود. این عارضه را معمولا در افراد با سنین بالا می‌توان مشاهده کرد.

ملتهب شدن دهان و زبان

عارضه گلوسیت از جمله عوارض ناشی از کاهش سطح ویتامین B۱۲ در بدن است. این عارضه معمولا باعث التهاب زبان همراه با درد می‌شود. حتی نوع پیشرفته آن  باعث زخم دهان می‌شود.

گزگز شدن دست و پا

بسیاری از افرادی که دچار کمبود کوبالامین یا همان ویتامین B۱۲ هستند سوزن سوزن شدن دست‌ها و پاها را گزارش می‌کنند. اگرچه مبتلا شدگان به دیابت نیز به دلیل استفاده از داروی متورفان همین موضوع را اعلام می‌کنند. زیرا استفاده از این دارو باعث کاهش جذب ویتامین B۱۲ در بدن می‌شود.

گرفتگی عضلات

کمبود ویتامین B۱۲ می‌تواند بر عملکرد اعصاب حسی و حرکتی اثر گذاشته و در نتیجه باعث ضعف عضلانی و گرفتگی آن شود.

تاری دید

تاری دید از جمله مشکلاتی است که توسط افرادی که سطح ویتامین B۱۲ در بدنشان کاهش داشته، گزارش شده است. دلیل آن نیز آسیب دیدن عصب‌های بینایی است به دلیل کمبود این ویتامین است.

منابع غذایی ویتامین B۱۲

گوشت‌ها: جگر گاو و گوسفند، گوشت گاو، مرغ و بوقلمون

محصولات غنی شده: مخمر غنی شده و غلات صبحانه غنی شده

شیرهای گیاهی غنی شده: شیر سویا، شیربادام و ….

زرده تخم مرغ و لبنیات: شیر، ماست یونانی و پنیر

استفاده از مکمل‌ها

ویتامین B۱۲ به دو صورت آمپول و قرص تولید می‌شود که بنا به تشخیص پزشک و چگونگی نحوه جذب آن برای بیماران تجویز می‌شود. در صورتی که امکان جذب این ویتامین برای فرد وجود نداشته باشد می‌توان از قرص و یا آمپول آن استفاده کرد.

چگونه از خطرات تابستان در امان بمانیم؟

 فصل تابستان و گرمای آن اگرچه شرایط را برای برخی فعالیت‌ها مانند سفر فراهم می‌کند اما در صورت نادیده گرفتن برخی اقدامات، می‌تواند سلامتی شما را به خطر بیاندازد. برای همین ما راهکارهایی را به شما می‌آموزیم تا کمی در برابر اتفاقات در امان باشید.

اما در نظر داشته باشید این فصل با تمام لذت های آن، آسیب‌هایی هم به همراه دارد. از گرمازدگی و تهوع گرفته تا کم آبی بدن و آفتاب سوختگی و حتی مسمومیت از جمله عوارض تابستان‌های گرم هستند. ما در این مطلب اشتباهاتی را که نباید مرتکب شوید را با شما در میان می‌گذاریم.

بی‌توجهی به علائم گرمازدگی

نادیده گرفتن علائم گرمازدگی می‌تواند عواقب جدی و خطرناکی به دنبال داشته باشد. در فصول گرم سال، به ویژه تابستان، بدن انسان ممکن است در معرض افزایش شدید دما قرار گیرد. هنگامی که دمای بدن به حدود ۴۰ درجه سانتی‌گراد یا حتی بالاتر می‌رسد، مکانیزم‌های طبیعی خنک‌کننده بدن قادر به عملکرد صحیح نیستند و فرد در وضعیت بحرانی قرار می‌گیرد. بی‌توجهی به این حالت می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی به اندام‌های حیاتی و حتی مرگ شود.

عواقب ناشی از بی‌توجهی به علائم گرمازدگی شامل طیف وسیعی از مشکلات جسمانی است. غش کردن، تهوع شدید، افزایش غیرطبیعی ضربان قلب، سردردهای کوبنده و سرگیجه از جمله نشانه‌هایی هستند که به هیچ عنوان نباید نادیده گرفته شوند. همچنین، تعریق بیش از حد یا برعکس، توقف ناگهانی تعریق در هوای گرم، هر دو می‌توانند هشدارهایی جدی باشند که نشان‌دهنده ناتوانی بدن در تنظیم دمای خود است. این علائم، زنگ خطری برای وضعیت اضطراری بدن محسوب می‌شوند و نیاز به مداخله فوری پزشکی دارند.

بنابراین، اکیداً توصیه می‌شود در صورت مشاهده هر یک از این علائم در خود یا اطرافیان، بدون اتلاف وقت و در اسرع وقت به نزدیکترین مرکز اورژانس یا فوریت‌های پزشکی مراجعه کنید. اقدامات درمانی به موقع و صحیح می‌تواند از پیشرفت گرمازدگی و بروز عوارض جبران‌ناپذیر جلوگیری کرده و جان فرد را نجات دهد. نادیده گرفتن این نشانه‌ها و تأخیر در دریافت کمک‌های پزشکی، می‌تواند خطرات جانی بسیاری را به همراه داشته باشد.

استفاده نکردن از کرم ضد آفتاب

تابستان با تابش آفتابش معروف است. به همین دلیل باید پوست که آسیب پذیرترین بخش از بدن در قبال این تابش است، ایمن باشد. استفاده از ضدآفتاب‌های استاندارد از جمله این اقدامات برای ایجاد ایمنی است. بسیاری از افراد این اقدام ساده را جدی نمی‌گیرند و شاید آن را بیهوده می‌دانند اما باید دانست استفاده از این نوع کرم‌ها شما را در برابر بیماری‌های پوستی همچون سرطان پوست مقاوم می‌کند.

تلاش کنید ضد آفتاب را علاوه بر صورت، بر روی گردن، گوش‌ها و روی پاها هم استفاده کنید. این اقدام با تکرار از جمله هر دو ساعت یکبار اثر بسیار مطلوبی دارد.

بی توجهی به گزیدگی توسط حشرات و حیوانات

در این فصل، به دلیل تمایل به پوشیدن لباس‌های سبک، نازک و کم‌حجم، پوست بدن بیشتر در معرض تماس با عوامل گزنده قرار می‌گیرد. این بی‌توجهی می‌تواند منجر به واکنش‌های آلرژیک شدید، عفونت‌های موضعی و حتی بیماری‌های خطرناکی شود که توسط برخی حشرات و حیوانات منتقل می‌شوند. بنابراین، پیشگیری از گزیدگی از اهمیت بالایی برخوردار است.

علاوه بر این، در محیط‌های طبیعی مانند مراتع، جنگل‌ها و حتی پارک‌ها، خطر مواجهه با حیوانات سمی مانند مار و عقرب وجود دارد. پوشیدن کفش‌های نامناسب نظیر صندل یا دمپایی در چنین محیط‌هایی، به شدت احتمال گزیدگی توسط این موجودات را افزایش می‌دهد. گزیدگی توسط مار یا عقرب می‌تواند بسیار دردناک بوده و در صورت عدم درمان به موقع، منجر به عوارض سیستمیک جدی، آسیب به بافت‌ها و اندام‌ها، و در موارد شدیدتر، حتی مرگ را به دنبال داشته باشد. بی‌توجهی به اقدامات پیشگیرانه در این موارد، خطرات غیرقابل جبرانی را در پی خواهد داشت.

به منظور کاهش خطرات ناشی از گزیدگی‌ها، اکیداً توصیه می‌شود که در فصول گرم و هنگام حضور در طبیعت، لباس‌های کامل و پوشیده که تمام سطح پوست را محافظت می‌کنند، به تن کنید. همچنین، استفاده از کفش‌های ساق‌دار و محکم در مناطقی که احتمال وجود حیوانات سمی بالاست، ضروری است. در صورت بروز هرگونه گزیدگی، به ویژه اگر علائم غیرعادی مانند تورم شدید، درد زیاد، تهوع، سرگیجه یا واکنش‌های آلرژیک مشاهده شد، فوراً به پزشک یا نزدیکترین مرکز درمانی مراجعه کنید. تشخیص و درمان به موقع می‌تواند از بروز عوارض جدی جلوگیری کند.

نگهداری نامناسب غذا

نگهداری نامناسب مواد غذایی، به خصوص در فصل تابستان و در مواجهه با گرمای آفتاب، خطری جدی برای سلامت عمومی به شمار می‌رود. در این فصل، مصرف غذاهای فست‌فودی و آماده به دلیل راحتی، افزایش می‌یابد؛ اما این نوع غذاها به سرعت تحت تأثیر دما قرار گرفته و محیطی مناسب برای رشد باکتری‌های بیماری‌زا فراهم می‌کنند. بسیاری از باکتری‌ها در دماهای بالا به سرعت تکثیر یافته و باعث فساد مواد غذایی می‌شوند که نتیجه آن مسمومیت‌های غذایی شدید است. بنابراین، اطمینان از شرایط نگهداری ایمن و بهداشتی غذاها، پیش از مصرف، امری حیاتی است.

این خطر به غذاهای فست‌فودی محدود نمی‌شود و شامل تمامی مواد غذایی، به ویژه در طول سفرها، می‌گردد. حمل و نقل نامناسب مواد غذایی، بدون توجه به دمای محیط، می‌تواند به سرعت منجر به فاسد شدن آن‌ها شود. برای پیشگیری از این اتفاق، همواره توصیه می‌شود که مواد غذایی، به خصوص آن‌هایی که نیاز به نگهداری در دمای پایین دارند، در ظروف محافظ و خنک‌کننده (مانند کلمن یا یخدان) نگهداری شوند. بی‌توجهی به این اصول می‌تواند منجر به عوارض گوارشی ناخوشایند، از جمله تهوع، استفراغ، اسهال و دل‌درد شود که گاهی نیاز به بستری شدن در بیمارستان دارند. رعایت بهداشت و اصول نگهداری مواد غذایی، کلید اصلی پیشگیری از مسمومیت‌های غذایی است.

نخوردن آب

بسیاری از افراد بر این باورند که تنها زمانی که احساس تشنگی می‌کنند، باید آب بنوشند؛ حال آنکه این تصور، به خصوص در فصول گرم سال و زیر تابش مستقیم آفتاب، می‌تواند منجر به کم‌آبی یا دهیدراته شدن شدید بدن شود. تشنگی، خود یکی از نشانه‌های اولیه کم‌آبی است و به این معناست که بدن شما از قبل مقداری از آب حیاتی خود را از دست داده است. بنابراین، انتظار برای بروز تشنگی می‌تواند شما را در معرض خطرات جدی قرار دهد.

کم‌آبی بدن تنها به احساس ناخوشایند محدود نمی‌شود و می‌تواند عوارض فیزیولوژیکی متعددی را در پی داشته باشد. کاهش سطح آب بدن بر عملکرد تمامی سیستم‌های بدن، از جمله سیستم عصبی، تأثیر می‌گذارد. از جمله عوارض ناشی از دهیدراتاسیون می‌توان به سردردهای شدید و مداوم، خستگی مفرط، کاهش تمرکز و حتی در موارد حادتر، تورم مغزی اشاره کرد که وضعیتی بسیار خطرناک و نیازمند مراقبت‌های فوری پزشکی است. نارسایی کلیه و مشکلات گوارشی نیز از دیگر پیامدهای احتمالی کم‌آبی مزمن هستند.

برای حفظ سلامت و عملکرد صحیح بدن، نوشیدن آب کافی و منظم، حتی پیش از احساس تشنگی، امری ضروری است. توصیه می‌شود در طول روز، به ویژه در هوای گرم و هنگام فعالیت بدنی، به طور مداوم و در فواصل زمانی مشخص آب بنوشید. مصرف میوه‌ها و سبزیجات آب‌دار نیز می‌تواند به تأمین بخشی از نیاز بدن به مایعات کمک کند. توجه به نیازهای بدن و هیدراته نگه داشتن آن، ساده‌ترین و مؤثرترین راه برای پیشگیری از عوارض خطرناک کم‌آبی و تضمین سلامت عمومی است.

 ورزش کردن بیش از اندازه در زیر آفتاب

برخی افراد که ورزش می‌کنند، زمان تابش مستقیم آفتاب شروع به دویدن کرده تا با تعرق بیشتر، چربی بدن را بسوزانند اما نمی‌دانند که این تعرق واکنش طبیعی بدن برای خنک نگهداشتن جسم است. باید توجه داشت که تحرک بیش از اندازه در گرما می‌تواند باعث کم آبی بدن و در نتیجه ضعف وسستی شود. به همین دلیل توصیه می‌شود زمان انجام ورزش را به اول صبح و یا آخر شب جابجا کرده و میزان آن را به نصف کاهش دهید، همچنین از لباس سبک برای اینکار استفاده کنید.

خوراکی‌هایی که تابستان شما را خنک می‌کنند

این روزها گرمای سوزان خورشید برای کسانی که فعالیت بیشتری در بیرون از منزل دارند، آنها را تبدیل به گلوله آتش می‌کند. شاید یافتن خوراکی در آن لحظه که بتواند دمای بدن را کاهش داده و نقش خنک کننده را داشته باشد، بیشترین اقدامی است که مورد نیاز شماست.

با فرارسیدن تابستان و طنین‌انداز شدن گرمای سوزان، گویی تمام توان و انرژی ما به یکباره ته می‌کشد. این گرمای بی‌امان، با تشدید تعریق و کاهش محسوس سطح فعالیت، نه تنها ما را به موجوداتی بی‌رمق و کم‌طاقت تبدیل می‌کند، بلکه خطرات جدی‌تری را نیز به همراه دارد. افزایش دمای بدن که می‌تواند منجر به تهوع، سرگیجه و در موارد حادتر، آسیب به اندام‌های داخلی شود، زنگ خطری جدی است که ضرورت آمادگی و مراقبت در برابر گرما را گوشزد می‌کند. این چالش، نه تنها بر سلامت جسمی ما تأثیر می‌گذارد، بلکه می‌تواند کیفیت زندگی روزمره و بهره‌وری ما را نیز تحت‌الشعاع قرار دهد.

در چنین شرایطی، یافتن راهکارهایی برای مقابله با این گرمای طاقت‌فرسا و حفظ تعادل دمایی بدن، از اهمیت بالایی برخوردار است. هدف اصلی، کاهش دمای بدن و جلوگیری از عوارض جانبی ناخوشایند ناشی از گرمازدگی است. اینجاست که ما به دنبال روش‌هایی می‌گردیم تا بتوانیم از آسیب‌های احتمالی پیشگیری کرده و در عین حال، فعالیت‌های روزانه خود را بدون افت انرژی و تحمل ناپذیری ادامه دهیم. از نوشیدنی‌های خنک گرفته تا تغییر در رژیم غذایی و سبک زندگی، هر راهکاری که به حفظ خنکی بدن کمک کند، در این فصل گرم ارزشمند و کارگشاست.

یکی از مؤثرترین و در دسترس‌ترین شیوه‌ها برای مقابله با گرمای تابستان، استفاده از مواد غذایی و نوشیدنی‌هایی است که به طور طبیعی به خنک شدن بدن کمک می‌کنند. این رویکرد، ریشه‌ای عمیق در فرهنگ‌ها و طب سنتی دارد؛ جایی که از دیرباز، مردم با شناخت خواص بی‌نظیر طبیعت، از میوه‌ها، سبزیجات و لبنیات خاصی برای تنظیم دمای بدن و حفظ تعادل درونی استفاده می‌کردند. این خنک‌کننده‌های طبیعی، نه تنها به جبران آب و املاح از دست رفته بدن کمک می‌کنند، بلکه با دارا بودن ویتامین‌ها و آنتی‌اکسیدان‌های فراوان، سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به ما در گذراندن فصلی پر انرژی و بدون دغدغه یاری می‌رسانند.

در این زمان بهترین راهکار کاهش دمای بدن است. اما چگونه می‌توان این کار را کرد؟  ما در این مطلب چند خنک کننده طبیعی را برای این منظور به شما معرفی می‌کنیم.

سبزی‌های برگ‌دار

سبزی‌های برگ‌دار، به خصوص در فصل تابستان، گنجینه‌ای ارزشمند برای سلامت و خنکی بدن به شمار می‌آیند. کاهو، کلم پیچ، و کلم چینی نمونه‌های برجسته‌ای از این سبزیجات هستند که در طب سنتی و مدرن به عنوان ابزاری مؤثر برای کمک به دفع گرمای اضافی بدن شناخته می‌شوند. این سبزی‌ها نه تنها به دلیل محتوای بالای آب خود به هیدراته نگه داشتن بدن کمک می‌کنند، بلکه سرشار از مواد مغذی از جمله کلسیم و انواع ویتامین‌ها هستند که برای حفظ سلامت استخوان‌ها و عملکرد کلی بدن ضروری‌اند. پس با گنجاندن این سبزی‌های سبز و تازه در رژیم غذایی روزانه‌تان، نه تنها طراوت و خنکی را به بدنتان هدیه می‌دهید، بلکه از فواید بی‌شمار تغذیه‌ای آن‌ها نیز بهره‌مند می‌شوید.

یک نکته طلایی برای حفظ حداکثر فواید این سبزی‌های برگ‌دار این است که در پخت آن‌ها دقت کنید! حرارت زیاد و پخت طولانی‌مدت می‌تواند به کاهش چشمگیر محتوای آب و حتی بخشی از مواد مغذی حساس به حرارت در آن‌ها منجر شود. برای همین، بهتر است این سبزیجات را به صورت خام در سالادها استفاده کنید، یا اگر قصد پخت آن‌ها را دارید، از روش‌های سریع مانند بخارپز کردن یا تفت دادن کوتاه استفاده کنید تا هم آب و هم خواص غذایی آن‌ها تا حد امکان حفظ شود. به این ترتیب، می‌توانید از تمام پتانسیل خنک‌کنندگی و تغذیه‌ای این برگ‌های سبز بهره ببرید.

خربزه و هندوانه

خربزه، این میوه شیرین و آبدار تابستانی، بی‌شک یکی از بهترین انتخاب‌ها برای روزهای گرم سال است. تصور کنید در اوج گرما، تکه‌ای از این میوه خوش‌رنگ را گاز می‌زنید و خنکای آن سراسر وجودتان را فرا می‌گیرد! این حس تصادفی نیست؛ خربزه با محتوای آب بی‌نظیر خود که تقریباً به ۹۵ درصد می‌رسد، یک آبرسان فوق‌العاده برای بدن شماست. اما مزایای آن تنها به این مورد محدود نمی‌شود؛ خربزه با وجود کالری پایین، سرشار از مواد مغذی حیاتی نظیر منیزیم، پتاسیم، فیبر و ویتامین‌های گروه B است که هر یک نقش مهمی در حفظ سلامت و انرژی بدن ایفا می‌کنند. به علاوه، این میوه دلپذیر خواص سم‌زدایی نیز دارد و به بدن کمک می‌کند تا سموم را به طور مؤثرتری دفع کند. پس با هر لقمه از خربزه، نه تنها از طعم بی‌نظیر آن لذت می‌برید، بلکه به پاکسازی و تقویت بدنتان نیز کمک می‌کنید.

در کنار خربزه، هندوانه نیز قهرمان دیگری در میدان آبرسانی تابستانی است که با خواص خنک‌کننده خود، رقیبی جدی محسوب می‌شود. هندوانه با محتوای آبی شگفت‌انگیز که نزدیک به ۹۱ درصد است، یکی از بهترین راه‌ها برای هیدراته نگه داشتن بدن و مقابله با گرمازدگی به شمار می‌رود. اما راز خنکی آن فقط در آب فراوانش نیست؛ این میوه قرمز آبدار مملو از آنتی‌اکسیدان‌های قدرتمندی است که به بدن کمک می‌کنند تا گرمای اضافی را دفع کرده و حس خنکی و طراوت را در سراسر وجود ایجاد کنند. به طور مشابه با خربزه، هندوانه نیز نقش کلیدی در حفظ تعادل آب بدن دارد و به شما کمک می‌کند تا در گرمای طاقت‌فرسای تابستان، سرحال و پرانرژی باقی بمانید. پس چه خربزه دوست داشته باشید و چه هندوانه، مطمئن باشید که با انتخاب هر یک از این میوه‌های آبدار، لطف بزرگی به بدنتان کرده‌اید.

کشک و ماست

کشک و ماست، این دو یار قدیمی و دوست‌داشتنی سفره‌های ایرانی، نه تنها طعم دلپذیری به غذاهای ما می‌بخشند، بلکه در فصل گرما، نقش قهرمانان خنک‌کننده بدن را بازی می‌کنند! این محصولات لبنی پرفایده، سرشار از ویتامین‌های گروه B و آنتی‌اکسیدان‌های قوی هستند. ویتامین‌های B در متابولیسم انرژی و حفظ سلامت سلول‌ها نقش حیاتی دارند، در حالی که آنتی‌اکسیدان‌ها به مبارزه با رادیکال‌های آزاد و کاهش التهاب در بدن کمک می‌کنند. این ترکیبات مغذی، دست به دست هم می‌دهند تا دمای بدن را تنظیم کرده و به حفظ خنکی و تعادل درونی، به خصوص در روزهای داغ تابستان، کمک شایانی کنند. پس با افزودن کشک و ماست به رژیم غذایی‌تان، هم از طعم بی‌نظیرشان لذت ببرید و هم بدنتان را برای مقابله با گرما آماده کنید!

اما داستان ماست، به همین جا ختم نمی‌شود؛ این ماده لبنی چندکاره، ستاره اصلی یکی از محبوب‌ترین و نوستالژیک‌ترین غذاهای تابستانی ایرانی، یعنی آبدوغ خیار است. آبدوغ خیار، با ترکیب ماست خنک، خیار تازه، سبزیجات معطر، و گاهی نان خشک، یک غذای سبک، مغذی و فوق‌العاده خنک‌کننده است که در اوج گرمای تابستان، مانند یک نسیم دلپذیر عمل می‌کند. این غذای تابستانی، نه تنها به دلیل محتوای بالای آب و الکترولیت‌ها به هیدراته ماندن بدن کمک می‌کند، بلکه به دلیل سبکی و راحتی در هضم، بار اضافی بر سیستم گوارش وارد نمی‌کند. پس وقتی هوا گرم شد و به دنبال یک وعده غذایی سبک و خنک بودید، آبدوغ خیار با پایه ماست، بهترین و خوشمزه‌ترین گزینه برای شما خواهد بود.

خیار

یکی از میوه‌هایی که از گذشته برای کاهش دمای بدن همیشه توصیه شده، میوه خیار است. این میوه از هیدراته شدن بدن و همچنین استرس گرمایی به دلیل داشتن آب بالا جلوگیری می‌کند. خیار را می‌توانید همراه با لیمو در داخل سالاد مصرف کنید.

دوغ

دوغ نوشیدینی است که بدن را هیدراته نگه داشته و باعث خنک شدن معده می شود همچنین دمای بدن را نیز تنظیم می کند. بهتر است دوغ را برای اثرگذاری بیشتر با زیره و یا گشنیز استفاده کنید.

انبه

میوه انبه بدن را در مقابل گرمازدگی حفظ کرده و استرس گرمایی را کاهش می‌دهد. بهتر است انبه را همراه با سالاد استفاده کنید. از ویژگی‌های انبه کمک به هضم غذا و افزایش انرژی است.

لیمو

لیمو توانایی دفع گرما و تقویت سیستم ایمنی را دارد. چند قطره لیمو به همراه یک لیوان آب می‌تواند بدن شما را برای مدت طولانی در گرما سرحال نگهدارد.

کشک و ماست

این مواد لبنی دارای ویتامین B و آنتی اکسیدان فراوان است که عامل کاهش دما و خنک نگهداشتن بدن است. همچنین ماست از عوامل اصلی تشکیل دهنده غذایی سبک با عنوان آبدوغ خیار است که بهترین غذای سرد در تابستان گرم محسوب می‌شود.

آووکادو

این میوه عجیب به دلیل داشتن فیبر نامحلول به راحتی هضم می‌شود، به همین دلیل گرمای کمتری نسبت به مواد غذایی دیگر تولید می‌کند. همچنین دارای اسید چرب تک اشباع بوده که خود عاملی برای کاهش دمای بدن است.

نارگیل

نارگیل حاوی الکترولیت فراوان است. الکترولیت باعث هیدراته ماندن بدن و خنک شدن آن می‌شود. خوردن آب نارگیل می‌تواند علاوه بر تولید انرژی فراوان، گرمای تابستان را از جسم انسان دفع کند.

نعناع

این گیاه بهترین خنک کننده بدن است. از دمنوش برگ‌های نعناع می‌توان برای کاهش گرمای فراوان تابستان استفاده کرد. همچنین نوشیدنی این گیاه برای کاهش گرمازدگی بسیار موثر است.

بابونه

بابونه، این گیاه دوست‌داشتنی، یک متخصص همه‌فن‌حریف در آرامش‌بخشی و بهبود است! این گیاه نه تنها می‌تواند به خنک شدن بدنتان کمک کند و بی‌خوابی و اضطراب را کاهش دهد، بلکه دستگاه گوارش شما را هم نوازش می‌دهد و آرامش می‌بخشد.

اما فایده‌های بابونه به همین جا ختم نمی‌شود! این گیاه برای پوست فوق‌العاده است و می‌تواند التهاب، بثورات پوستی، نیش حشرات و حتی بریدگی‌ها و خراش‌های کوچک را تسکین دهد. حتماً می‌دانید که اشعه‌های مضر فرابنفش خورشید می‌توانند دردسرهای زیادی برای پوست ایجاد کنند؛ خوشبختانه، چای بابونه با خواص آنتی‌اکسیدانی، تسکین‌دهنده و ضدالتهابی خود، به یاری پوستتان می‌آید و به بهبود آسیب‌های ناشی از آفتاب کمک می‌کند. پس با بابونه، هم از درون و هم از بیرون احساس خوبی خواهید داشت!

موز

مصرف این میوه به انقباض عضلات کمک کرده و باعث جذب بیشتر آب می‌شود، در نتیجه بدن خنک می‌ماند. از موز به دلیل منبع خوبی انرژی می‌توان در تهیه اسموتی در گرمای تابستان استفاده کرد.

گلاب

گلاب، این عطر دل‌انگیز و خنک‌کننده‌ی دیرینه، نه تنها مایه‌ی نشاط روح است، بلکه در گرمای تابستان به یاری جسم نیز می‌آید. این نوشیدنی سنتی، به راستی یکی از بهترین یاران برای خنک نگه داشتن معده و کل بدن به شمار می‌رود. تصور کنید در یک روز گرم تابستانی، تنها با یک قاشق غذاخوری شربت گلاب که در لیوانی آب سرد حل شده، می‌توانید طعم دلنشین و آرامش‌بخشی را تجربه کنید که تشنگی‌تان را برطرف کرده و به حفظ رطوبت بدن در طول روز کمک می‌کند. این ترکیب ساده، راهی آسان و لذت‌بخش برای مقابله با گرما و حفظ طراوت است.

اما اگر به دنبال تجربه‌ای متفاوت و حتی مقوی‌تر هستید، می‌توانید کمی خلاقیت به خرج دهید و طعم گلاب را ارتقا بخشید! کافیست همین شربت گلاب را با یک لیوان شیر سرد مخلوط کنید تا یک نوشیدنی کرمی و معطر به دست آید. این ترکیب نه تنها فواید خنک‌کنندگی گلاب را حفظ می‌کند، بلکه با اضافه شدن خواص شیر، به یک نوشیدنی مغذی و دلپذیر تبدیل می‌شود که می‌تواند هم به عنوان یک میان‌وعده‌ی سالم و هم یک نوشیدنی انرژی‌بخش، در روزهای گرم به شما شادابی ببخشد و حالتان را حسابی روبه‌راه کند.

چای سرد

چای سرد، این نوشیدنی طراوت‌بخش و دلچسب، به ویژه در روزهای گرم تابستان، یک جایگزین عالی و پرطرفدار برای دوست‌داران چای محسوب می‌شود. دیگر نگران نوشیدن چای داغ در هوای شرجی نباشید! با یک فنجان چای سرد، نه تنها می‌توانید از طعم مورد علاقه‌تان لذت ببرید، بلکه با افزودن چند قطره آب لیمو ترش تازه و برگ‌های معطر نعناع، تجربه‌ای بی‌نظیر از طعم و خنکی را به دست می‌آورید. این ترکیب جادویی، نه تنها عطر و طعمی شگفت‌انگیز و منحصربه‌فرد دارد، بلکه به خنک شدن معده و ایجاد حس سبکی در طول روز کمک شایانی می‌کند.

اهمیت این نوشیدنی فراتر از یک چای معمولی است؛ ترکیب لیمو ترش و نعناع، یک تیم قدرتمند برای حفظ آب بدن در گرمای طاقت‌فرسای تابستان‌های مرطوب به شمار می‌رود. لیمو سرشار از ویتامین C و الکترولیت‌هاست که به بازگرداندن املاح از دست رفته بدن کمک می‌کند، و نعناع با خواص خنک‌کننده‌اش، حس تازگی و شادابی را به ارمغان می‌آورد. پس با هر جرعه از این چای سرد لیمویی-نعنایی، نه تنها خود را از تشنگی نجات می‌دهید، بلکه به بهترین شکل ممکن، بدن خود را هیدراته و پرانرژی نگه می‌دارید تا بتوانید با شادابی کامل به فعالیت‌های روزمره‌تان ادامه دهید.

توت ها

توت‌ها، این میوه‌های کوچک و رنگارنگ که تابستان را به کام ما شیرین می‌کنند، نه تنها خوشمزه هستند بلکه بر اساس آموزه‌های طب سنتی چینی، خواص خنک‌کننده‌ای شگفت‌انگیز برای بدن دارند. در این مکتب فکری، توت‌ها در دسته مواد غذایی قلیایی قرار می‌گیرند که در بدن “انرژی سرد” تولید می‌کنند. این خاصیت به آن‌ها امکان می‌دهد تا به طور طبیعی دمای بدن را تنظیم کرده و به حفظ خنکی آن کمک کنند. بنابراین، در روزهای گرم تابستان، مصرف توت‌ها می‌تواند راهی دلپذیر و طبیعی برای مقابله با گرمای سوزان و ایجاد حس آرامش و تعادل درونی باشد.

علاوه بر این، یکی از ویژگی‌های بارز توت‌ها، محتوای بالای آب آن‌هاست. این ویژگی باعث می‌شود که توت‌ها نقش مهمی در هیدراته نگه داشتن بدن ایفا کنند. از دیدگاه طب چینی، این آب فراوان می‌تواند با رقیق کردن خون، به بدن کمک کند تا گرمای اضافی و انباشته شده را به راحتی آزاد کند. به این ترتیب، توت‌ها نه تنها حس تشنگی را برطرف می‌کنند، بلکه با مکانیسم‌های درونی، به دفع حرارت زائد کمک کرده و مانع از بالا رفتن بیش از حد دمای بدن می‌شوند. پس دفعه بعد که هوس یک میان‌وعده خنک و مغذی کردید، به سراغ توت‌ها بروید و از خواص شگفت‌انگیز آن‌ها بهره‌مند شوید!

امنیت ساندویچ‌های سرد، خط قرمز سلامت شما در گرما!

اهمیت رعایت بهداشت ساندویچ‌های سرد در فصول گرم و ایام سفر، مسئله‌ای حیاتی برای حفظ سلامت عمومی است. ساندویچ‌های سرد، برخلاف غذاهای پخته‌شده، فاقد مرحله نهایی پخت هستند به همین دلیل، این نوع محصولات در دسته غذاهای با ریسک میکروبی متوسط تا بالا قرار می‌گیرند و رعایت دقیق شرایط بهداشتی در تمام مراحل تهیه، نگهداری و توزیع آن‌ها از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

رعایت دقیق و بی‌کم‌وکاست استانداردهای بهداشتی در تمام مراحل زنجیره تولید، از تهیه مواد اولیه تا بسته‌بندی و نگهداری، ساندویچ های سرد برای تضمین سلامت مصرف‌کنندگان امری ضروری و حیاتی است. به طور خاص، نگهداری این ساندویچ‌ها در دمای کنترل‌شده ۱ تا ۴ درجه سانتی‌گراد، به عنوان یک گام پیشگیرانه کلیدی، از رشد و تکثیر باکتری‌های بیماری‌زا جلوگیری می‌کند و کیفیت و ایمنی محصول را تا زمان مصرف حفظ می‌کند.

مسئولیت حفظ سلامت غذا تنها بر عهده تولیدکنندگان نیست و مصرف‌کنندگان نیز نقش محوری در این فرآیند ایفا می‌کنند. هوشیاری و دقت نظر در هنگام خرید ساندویچ‌های سرد می‌تواند به طور قابل توجهی ریسک ابتلا به بیماری‌های ناشی از غذا را کاهش دهد. مهم‌ترین نکاتی که شهروندان باید به آن توجه کنند، شامل بررسی دقیق سلامت و یکپارچگی بسته‌بندی (بدون هرگونه پارگی، تورم یا تغییر شکل)، اطمینان از وجود شماره پروانه ساخت بهداشتی و تاریخ انقضا روی محصول، و مهم‌تر از همه، مشاهده نگهداری صحیح ساندویچ‌ها در یخچال‌های فروشگاه با دمای مناسب است. نادیده‌گرفتن هر یک از این شاخص‌ها می‌تواند عواقب جبران‌ناپذیری برای سلامت به همراه داشته باشد.

 این گزارش با هدف ارائهٔ یک تصویر جامع از اهمیت بهداشت ساندویچ‌های سرد در فصل گرما و سفرهای تابستانی تدوین شده است تا مصرف‌کنندگان، کارگزاران بهداشت عمومی، و ارائه‌دهندگان خدمات غذایی بتوانند با آگاهی بهینه‌تر تصمیم‌گیری کنند و از خطرات سلامت جلوگیری کنند.

ساندویچ سرد، به عنوان یک وعده غذایی چندلایه که در آن دو یا چند برش نان، مواد غذایی سرد یا تازه را در خود جای می‌دهند، تعریفی متمایز از ساندویچ‌های گرم دارد. این مواد غذایی می‌توانند شامل پروتئین‌های پخته و سرد شده مانند مرغ یا گوشت، انواع سبزیجات تازه یا پخته، محصولات لبنی همچون پنیرهای سرد، سس‌ها و حتی مواد اولیه‌ای باشند که به صورت سرد سرو می‌شوند. تفاوت کلیدی این نوع ساندویچ‌ها با مدل‌های گرم، در عدم وجود یا محدودیت فرآیند حرارتی مجدد قبل از مصرف است. این ویژگی، ضمن سهولت در آماده‌سازی، لزوم توجه ویژه به اصول بهداشتی و زنجیره سرد را برجسته می‌سازد تا از هرگونه فساد میکروبی جلوگیری شود.

رعایت دقیق اصول بهداشتی در تمام مراحل، از تهیه تا مصرف، برای پذیرش و مصرف ایمن این ساندویچ‌ها حیاتی است

اهمیت ساندویچ‌های سرد در فصل گرما و ایام سفر غیرقابل انکار است. سهولت حمل و نقل و نگهداری کوتاه‌مدت، آن‌ها را به گزینه‌ای ایده‌آل برای مسافران و افرادی تبدیل کرده است که به دنبال غذایی سریع و در دسترس هستند. در شرایطی که امکان پخت یا گرم کردن غذا محدود است، ساندویچ سرد می‌تواند انرژی لازم برای فعالیت‌های روزانه را تامین کند.

با این حال، همین سهولت استفاده، چالش‌های بهداشتی خاص خود را به همراه دارد. خطرات میکروبی، به ویژه در دمای بالای محیط، حمل و نقل نامناسب و نگهداری طولانی‌مدت، این محصولات را به یکی از دغدغه‌های اصلی حوزه سلامت مواد غذایی تبدیل کرده است. بنابراین، رعایت دقیق اصول بهداشتی در تمام مراحل، از تهیه تا مصرف، برای پذیرش و مصرف ایمن این ساندویچ‌ها حیاتی است.

برای تضمین ایمنی و کیفیت ساندویچ‌های سرد، رعایت ویژگی‌های بهداشتی و ایمنی در راس امور قرار دارد. این امر با استفاده از مواد اولیه باکیفیت، تازه و عاری از آلودگی آغاز می‌شود. نگهداری صحیح مواد اولیه در شرایط ایده‌آل و حفظ مداوم “زنجیره سرد” (Cold Chain) که به معنای حفظ دمای پایین و مناسب در تمام طول مسیر از تولید تا مصرف است، از پایه‌های اساسی محسوب می‌شود. علاوه بر این، کنترل عوامل محیطی مانند نور، رطوبت و آلودگی‌های محیطی بر کیفیت مواد غذایی ضروری است. همچنین، توجه دقیق به تاریخ مصرف و برچسب‌گذاری صحیح محصولات، اطلاعات حیاتی را برای مصرف‌کنندگان فراهم می‌آورد تا بتوانند با اطمینان خاطر از ایمنی ساندویچ سردی که انتخاب می‌کنند، بهره‌مند شوند.

خطرات میکروبی و شرایط نگهداری صحیح

ساندویچ‌های سرد، با وجود سهولت و محبوبیتشان، به دلیل عدم گذراندن مرحله نهایی پخت، بستری مساعد برای رشد انواع باکتری‌های مضر فراهم می‌کنند. باکتری‌هایی مانند لیستریا مونوسیتوژنز، سالمونلا، ای‌کولی، استافیلوکوکوس اورئوس و کلستریدیوم پرفرنژنس، که هر کدام شرایط و سرعت رشد متفاوتی دارند، می‌توانند سلامت مصرف‌کننده را به خطر اندازند.

نکته بسیار مهم این است که بازه دمایی ۵ تا ۶۰ درجه سلسیوس به عنوان “دامنه دمایی خطرناک” شناخته می‌شود، زیرا در این محدوده، اکثر میکروارگانیسم‌ها به سرعت تکثیر می‌یابند. حتی در ساندویچ‌های سرد که تصور می‌شود ایمن‌تر هستند، اگر نگهداری آن‌ها بیش از حد تعیین شده یا در شرایط نامناسب محیطی صورت گیرد، خطر رشد و فعالیت این باکتری‌ها همچنان پابرجاست و می‌تواند کیفیت و ایمنی غذا را به شدت تحت تاثیر قرار دهد.

عوامل متعددی در تشدید خطرات میکروبی ساندویچ‌های سرد نقش دارند که درک آن‌ها برای رعایت بهداشت ضروری است. مهم‌ترین این عوامل، دمای نگهداری نامناسب است؛ گرمای بیش از حد یا نگهداری طولانی‌مدت در دمای اتاق، بستری ایده‌آل برای رشد سریع میکروب‌ها فراهم می‌آورد. کیفیت و تازگی مواد اولیه نیز تاثیر مستقیمی بر سطح خطر دارد؛ استفاده از مواد خام یا پخته‌ای که تاریخ مصرفشان رو به اتمام است یا کیفیت لازم را ندارند، میزان آلودگی احتمالی را افزایش می‌دهد. تماس با سطوح آلوده، ابزار غیر استریل، یا عدم رعایت بهداشت فردی توسط پرسنل تهیه و عرضه، از دیگر راه‌های ورود میکروارگانیسم‌ها به ساندویچ هستند. همچنین، بسته‌بندی نامناسب و عدم حفظ سرما در طول حمل و نقل، به ویژه در مسافت‌های طولانی، می‌تواند زنجیره سرد را مختل کرده و خطر رشد میکروبی را تشدید کند.

برای اطمینان از ایمنی ساندویچ‌های سرد، رعایت دقیق معیارهای بهداشتی، به‌ویژه حفظ زنجیره سرد، حیاتی است. این زنجیره شامل نگهداری مواد غذایی در دمای ۰ تا ۵ درجه سلسیوس است تا از رشد میکروارگانیسم‌ها جلوگیری شود. همچنین، هر محصول غذایی باید دارای تاریخ انقضا و زمان مصرف ایمن مشخص باشد؛ به طور کلی، ساندویچ‌های سرد بهتر است حداکثر ظرف ۲۴ ساعت در دمای سرد نگهداری و مصرف شوند.

برای اطمینان از ایمنی و کیفیت ساندویچ‌های سرد هنگام مصرف، رعایت نکات بهداشتی زیر توسط مصرف‌کنندگان اکیداً توصیه می‌شود:

قبل از مصرف: همواره تاریخ تولید و انقضای درج شده روی بسته‌بندی را به دقت بررسی کنید و از نگهداری صحیح محصول طبق دستورالعمل اطمینان حاصل نمایید. پیش از هر چیز، ظاهر، بو و طعم ساندویچ را ارزیابی کنید؛ در صورت مشاهده هرگونه نشانه غیرعادی مانند بوی نامطبوع، تغییر رنگ، بافت نامناسب یا طعم نامطلوب، از مصرف آن جداً خودداری کنید. خرید خود را از فروشندگان معتبر که بهداشت محیط کار را رعایت کرده و از سیستم‌های نگهداری سرد مناسب بهره می‌برند، انجام دهید. همچنین، به بسته‌بندی محصول توجه کنید؛ بسته‌بندی‌های سالم، پلمپ شده یا دارای نوار ایمنی، احتمال آلودگی خارجی را به حداقل می‌رسانند.

هنگام خرید و نگهداری: بلافاصله پس از خرید، ساندویچ را در یخچال نگهداری کنید و در صورت امکان، از لایه‌های محافظتی برای جلوگیری از تماس با آلودگی‌های احتمالی در یخچال بهره ببرید. برای کاهش زمان قرار گرفتن در معرض دمای محیط و کمک به خنک شدن سریع‌تر، مواد غذایی را به قسمت‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و در ظرف‌های جداگانه نگهداری کنید. استفاده از ظروف دربسته و محکم، از تماس ساندویچ با آلاینده‌های محیطی جلوگیری می‌کند. همچنین، رعایت اصل عدم تماس مواد غذایی خام با پخته شده در یک فضای مشترک (آلودگی متقاطع) برای حفظ سلامت ضروری است.

توصیه‌های ویژه برای سفر و گروه‌های حساس: هنگام سفر، از کیف‌های عایق مجهز به بلوک‌های سرد برای حفظ دمای مناسب ساندویچ‌ها استفاده کنید و در طول مسیر، مواد اولیه و آب سالم را از منابع معتبر تهیه نمایید. ساندویچ‌ها را در ظروف مقاوم در برابر ضربه و فشار نگهداری کنید. به ویژه برای کودکان و سالمندان که سیستم ایمنی ضعیف‌تری دارند، مراقبت بیشتری در نگهداری ساندویچ‌های سرد لازم است؛ وعده‌های غذایی را به بخش‌های کوچک‌تر تقسیم کرده و زمان مصرف را کوتاه‌تر کنید تا خطر آلودگی به حداقل برسد. آموزش اعضای همراه در سفر در مورد اهمیت نگهداری سرد و تشخیص علائم فساد، گامی مهم در حفظ سلامت جمعی است.

آیا مصرف نمک دریا و صورتی برای کنترل فشار خون مناسب هستند

دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در پاسخ به باور رایج مبنی بر اینکه مصرف نمک دریا یا نمک صورتی می‌تواند جایگزین سالم‌تری برای نمک معمولی باشد و حتی به کنترل فشار خون کمک کند، اعلام کرد: تمامی انواع نمک، صرف‌نظر از منبع آن، عمدتاً از ترکیبات سدیم و کلرید تشکیل شده‌اند، سدیم موجود در نمک باعث افزایش فشار خون می‌شود.

اینکه آیا مصرف نمک دریا و نمک صورتی برای کنترل فشار خون مناسب هستند؟ پاسخ خیر است.

در پاسخ به اینکه مصرف نمک دریا یا نمک صورتی می‌تواند جایگزین سالم‌تری برای نمک معمولی باشد و حتی به کنترل فشار خون کمک کند، اعلام کرد: تمامی انواع نمک، صرف‌نظر از منبع آن، عمدتاً از ترکیبات سدیم و کلرید تشکیل شده‌اند، سدیم موجود در نمک باعث افزایش فشار خون می‌شود زیرا مایعات اضافی را در بدن نگه می‌دارد.

بنابراین جایگزین کردن نمک دریا یا نمک صورتی به جای نمک معمولی، در صورت مصرف بیش از حد، هیچ تفاوتی در کاهش خطر فشار خون بالا ایجاد نمی‌کند.

در واقع تمام نمک ها از مولکول های سدیم و کلرید تشکیل شده اند، سدیم می تواند فشار خون را افزایش دهد، زیرا مایعات اضافی را در بدن نگه می دارد، محتوای سدیم نمک دریا و نمک خوراکی یکسان است، با این حال، اگر مقدار سدیمی که مصرف می کنید از حد توصیه شده فراتر رود، استفاده از نمک دریا به جای نمک معمولی فرقی نمی کند.

نمک دریا عمدتا ترکیباتی هستند تصفیه نشده و دارای عناصر سرب، جیوه و آرسنیک هستند که زمینه ابتلا به بیماری هایی همچون سرطان را فراهم می کند، همچنین نمک دریا تصفیه شده اگرچه عناصر سنگین خارج می کنند، اما حاوی ید ( یک ماده مغذی ضروری که به حفظ سلامت تیروئید کمک می کند) نیستند.

این درحالی است که منبع عمده دریافت ید از نمک است، نرسیدن ید کافی به بدن با عوارض بی‌شماری همراه است، از جمله این عوارض می‌توان به گواتر، ناهنجاری‌های مادرزادی، افزایش موارد سقط و مرده زایی، هیپوتیروئیدی مادرزادی، کر و لالی مادرزادی و کاهش بهره هوشی اشاره کرد، لذا توصیه می شود به هیچ عنوان از نمک دریا و یا نمک صورتی برای تامین نمک روزانه استفاده نشود.

آیا مصرف حبوبات فشار خون را بالا می‌برد؟

 دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در پاسخ به باور نادرست مبنی بر اینکه مصرف حبوبات می‌تواند باعث افزایش فشار خون شود، اعلام کرد: حبوبات منبع غنی فیبر، پروتئین و مواد معدنی مفید هستند که نه‌تنها موجب افزایش فشار خون نمی‌شوند، بلکه در کاهش و کنترل آن نقش دارند.

در گزارش دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت آمده است: بیشتر حبوباتی که برای غذای انسان استفاده می شوند، بین ۱۵ تا ۲۵ درصد وزن خشک را به صورت پروتئین دارند. این تقریبا دو برابر بیشتر غلات و تقریباً یک سوم گوشت است.

براساس این گزارش، سایر اجزای مهم حبوبات، کربوهیدرات ها و نشاسته مقاوم و فیبر غذایی است. افزایش مصرف حبوبات به عنوان غذای کامل با هزینه غلات، ممکن است منجر به افزایش دریافت پروتئین و فیبر و تغییر در نوع کربوهیدرات شود. علاوه بر این، فراکسیون های غنی از پروتئین و یا فیبر از حبوبات مانند سویا، ممکن است به عنوان مکمل برای افزایش قابل توجه پروتئین و یا فیبر مصرفی استفاده شوند.

بنابر این گزارش، حبوبات منابع بسیار خوب و غنی‌ فیبر بوده و استفاده از آنها برای کاهش دادن فشار خون بالا موثر است. همچنین وجود مواد معدنی مانند منیزیم، پتاسیم و کلسیم در حبوبات به کاهش اثرات منفی که سدیم بر فشار خون دارد، کمک کرده و به کاهش فشار خون منتج می شود.

چگونه با وجود استعداد چاقی، وزن کم کنیم؟

پژوهش جدید دانشگاه مادرید با شواهد علمی اثبات کرد غذاخوردن دیرهنگام با افزایش ۲.۲ درصدی وزن بدن مرتبط است و غذاخوردن در ساعات اولیه روز، افزایش وزن ناشی از استعداد ژنتیکی چاقی را کاهش می‌دهد.

به گزارش گروه علمی ایرنا، وبگاه مِدیکال اِکسپرس در گزارشی آورده است:

پژوهشگران دانشگاه کمپلوتنسه مادرید در مطالعه‌ای بلندمدت که نتایج آن در مجله معتبر Obesity/ چاقی منتشر شد، ارتباط معناداری بین زمان‌بندی وعده‌های غذایی و تأثیرپذیری از ژن‌های چاقی کشف کردند. این پژوهش با مشارکت هزار و ۱۹۵ بزرگسال دچار چاقی یا اضافه‌وزن (میانگین سن ۴۱ سال) که ۸۰ درصد آن‌ها زن بودند، در ۶ درمانگاه تخصصی اسپانیا انجام شد.

یافته‌های پژوهشگران نشان داد که ساعت غذا بر وزن تأثیر دارد و هر یک ساعت تأخیر در میانگین زمان مصرف وعده‌های غذایی (فاصله بین اولین و آخرین وعده غذایی روزانه) با افزایش ۰.۹۵۲ واحدی شاخص توده بدنی (BMI) و افزایش ۲.۲ درصدی وزن بدن پس از ۱۲ سال پیگیری مرتبط است. در افراد با بالاترین استعداد ژنتیکی چاقی، هر ساعت تأخیر غذایی به افزایش ۲.۲۱ واحدی شاخص توده بدنی منجر شد.

چرا ساعت غذا خوردن اهمیت دارد؟

پاسخ در ساعت زیستی بدن (circadian rhythms) نهفته است: غذا به‌عنوان یک هماهنگ‌ساز زیستی (Zeitgeber) عمل می‌کند و زمان مصرف غذا، ریتم عملکرد اندام‌های متابولیک (کبد، لوزالمعده، بافت چربی) را تنظیم می‌کند.

تأخیر در غذا خوردن باعث اختلال در هم‌زمانی ساعت مرکزی بدن (که وابسته به نور است) و ساعت اندام‌های گوارشی می‌شود و در نتیجه، این ناهماهنگی، ذخیره چربی بدن را افزایش می‌دهد و کاهش وزن پایدار را مختل می‌کند.

بر اساس این پژوهش، غذا خوردن زودهنگام در طول روز، به‌ویژه برای افراد دارای استعداد ژنتیکی چاقی، یک راهکار مؤثر برای کاهش وزن پایدار است.

کاهش قدرت عضلانی سالمندان با مصرف داروهای دیابت و کاهش وزن

اُزِمپیک (Ozempic)، داروی پرمصرف دیابت و کاهش وزن با استقبال گسترده‌ای مواجه شده است؛ اما عوارض جانبی احتمالی آن از جمله کاهش «توده بدون چربی» (وزن بدن منهای چربی) این نگرانی را ایجاد کرده که حجم و قدرت عضلات را به‌ویژه در افراد بالای ۶۰ سال کاهش می‌دهد.

به گزارش گروه علمی ایرنا، وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است:

در مطالعه‌ای که به‌تازگی انجام شده است، آزمایش اُزِمپیک روی موش‌ها اندازه عضلات آن‌ها را کمتر از حد انتظار کاهش داد؛ اما برخی عضلاتشان ضعیف‌ شدند.

پروفسور کاتسو فونای (Katsu Funai)، سرپرست پژوهش از دانشگاه یوتا، تأکید می‌کند: اگر می‌خواهیم به افرادی که ممکن است توده عضلانی از دست بدهند کمک کنیم، ابتدا باید اثبات کنیم که این پدیده در انسان‌ها نیز رخ می‌دهد. داده‌های مطالعه روی موش‌ها نشان می‌دهد مساله پیچیده‌تر از تصور اولیه است.

اثرات کاهش وزن، فراتر از عضلات

در این مطالعه، مصرف اُزمپیک موجب کاهش تقریباً ۱۰ درصد توده بدون چربی بدن موش‌ها شد. بیشترِ این کاهش مربوط به عضلات اسکلتی (عضلات متصل به استخوان‌ها) نبود بلکه از بافت‌هایی مانند کبد بود که اندازه آن تا نصف کاهش یافت. پژوهشگران هشدار می‌دهند برای تعیین وقوع این تغییرات در اندام‌های انسان و خطرات احتمالی آن، مطالعه بیشتر ضروری است.

به گفته پژوهشگران کاهش اندازه اندام‌های متابولیک فعال مانند کبد، بخشی طبیعی از کاهش وزن سالم محسوب می‌شود و کاهش مشاهده‌شده در توده بدون چربی احتمالاً یک عارضه جانبی جدی نیست. حجم برخی از عضلات اسکلتی به‌طور میانگین حدود ۶ درصد کاهش یافت؛ اما این کاهش برای توجیه افت کلی توده‌ بدون چربی کافی نبود. اندازه سایر عضلات نیز تغییری نکرد.

آن‌ها خاطرنشان می‌کنند که بخشی از این کاهش عضلانی ممکن است صرفاً بازگشت به سطح طبیعی باشد. هنگامی که فرد چاق می‌شود، عضلات اسکلتی وی نیز اغلب رشد می‌کنند، زیرا برای جابه‌جایی وزن اضافی به عضلات بیشتری نیاز است؛ بنابراین، از دست‌دادن چربی نیز می‌تواند بدون آسیب‌زدن به عملکرد فیزیکی روزمره، به کاهش حجم عضلات منجر شود.

کاهش قدرت عضلانی با وجود حفظ اندازه عضلا

جالب توجه است که پژوهشگران هنگام سنجش قدرت عضلات موش‌ها، دریافتند با کاهش وزن، اندازه برخی عضلات حفظ شده اما قدرت آن‌ها کاهش یافته است. این در حالی است که قدرت سایر عضلات تغییری نداشت. محققان می‌گویند هنوز مشخص نیست داروهای کاهش‌وزن چگونه این تعادل را در انسان‌ها تحت تأثیر قرار می‌دهد.

هشدار به سالمندان

کاهش احتمالی قدرت بدنی در اثر مصرف اُزمپیک، به‌ویژه برای افراد بالای ۶۰ سال نگران‌کننده است؛ چراکه این گروه اساساً بیشتر در معرض خطر تحلیل عضلانی و کاهش تحرک هستند.

پروفسور فونای هشدار می‌دهد: کاهش عملکرد فیزیکی، نشانگر قوی کاهش کیفیت زندگی و حتی طول عمر است.

ضرورت مطالعات بیشتر روی قدرت عضله

فونای خواستار بررسی تغییرات قدرت عضلانی در آزمایش‌های بالینی نه‌تنها برای اُزمپیک، بلکه برای همه داروهای کاهش وزن آینده شد و اظهار کرد: داروهای کاهش وزن بسیاری در سه تا پنج سال آینده وارد بازار خواهند شد.

وی گفت: در آزمایش‌های بالینی آینده، سنجش توده بدون چربی بدن کافی نیست؛ بلکه باید قدرت عضلانی را نیز دقیقاً اندازه‌گیری کنیم تا بدانیم آیا داروهای کاهش وزن، قوای حرکتی بیماران را تضعیف می‌کنند یا خیر.

این دانشمند با تأکید بر محدودیت‌های مطالعه حاضر نتیجه‌گیری کرد که یافته‌های ما جالب است، اما این یک مدل پیش‌بالینی (جانوری) است. ما به داده‌های انسانی نیاز داریم.

مولکول مرموز مغز؛ کلید تاب‌آوری زنان در بحران‌ها

پژوهشگران مولکولی کشف کرده‌اند که فرآیند تصمیم‌گیری و تاب‌آوری در برابر استرس را در زنان شکل می‌دهد و مسیری بالقوه برای درمان‌های افسردگی متناسب با شرایط را آشکار می‌کند.

به گزارش گروه علمی ایرنا، وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است:

پژوهشگران مدرسه پزشکی آیکان در مونت ساینای کشف کردند که نوعی آراِن‌اِی (RNA)، که پیش‌تر در کانون توجه نبود، نقشی حیاتی در ایجاد تاب‌آوری در برابر افسردگی ایفا می‌کند؛ البته فقط در زنان. آراِن‌اِی (RNA) همراه با دی‌اِن‌اِی و پروتئین، سه مولکول درشت اصلی هستند که برای همه گونه‌های شناخته‌شده زیستی، ضروری‌ هستند.

یافته‌ها نشان می‌دهد اثرات این مولکول، خاص جنسیت و منطقه مغزی است و بر نحوه انتخاب‌های خاص افراد، بر اساس جنسیت، تأثیر می‌گذارد.

بر اساس این مطالعه، مردان و زنان در نحوه ارزیابی خطاهای گذشته، تصمیم‌گیری درباره زمان عبور از اشتباهات و توقف نشخوار ذهنی و احساس حسرت درباره فرصت‌های از دست‌رفته، تفاوت‌هایی آشکار دارند.

زنان تقریباً ۲ برابر مردان به افسردگی مبتلا می‌شوند؛ ضمن اینکه این اختلال در زنان و مردان اغلب علائم متفاوتی دارد، مانند افزایش تمایل به نشخوار فکری منفی در زنان. سازوکارهای مغزی مسبب ایجاد چنین تفاوت‌هایی، هنوز تا حدود زیادی ناشناخته مانده‌اند.

قشر پیش‌پیشانی و رفتار بازبینی تصمیم‌ها

قشر پیش‌پیشانی (بخشی از لوب پیشانی مغز) نقشی حیاتی در پیوند حالات عاطفی با فرآیندهای تصمیم‌گیری ایفا می‌کند. در این مطالعه، پژوهشگران دریافتند که تغییر سطوح LINC۰۰۴۷۳ در قشر پیش‌پیشانی موش‌ها فقط بر رفتار ماده‌موش‌ها تأثیرگذار است. به‌طور مشخص، موش‌های ماده‌ای که سطوح بالاتری از این مولکول داشتند، انعطاف‌پذیری بیشتری در تغییر تصمیم‌های خود هنگام جست‌وجوی پاداش نشان دادند؛ در حالی که این الگو در موش‌های نر مشاهده نشد.

پژوهشگران با استفاده از رویکردهای نورواکونومیک (اقتصاد عصبی)، نشان دادند که این تغییر مولکولی باعث افزایش حساسیت جنس ماده به هزینه‌های از دست‌رفته (ارزش‌گذاری افراطی بر سرمایه‌گذاری‌های گذشته) و احساس پشیمانی (آگاهی از فرصت‌های از دست‌رفته) می‌شود. هر دو عامل بر احتمال تجدیدنظر در انتخاب‌های قبلی آن‌ها تأثیر گذاشتند. این ویژگی‌های رفتاری ممکن است به انعطاف‌پذیری بیشتر در مواجهه با استرس منجر شود.

این نخستین شواهدی است که نشان می‌دهد آراِن‌اِی غیر کدکننده (مولکول آراِن‌اِی که به صورت مستقیم به ساخت پروتئین منجر نمی‌شود) می‌تواند به صورت مستقیم بر کارکردهای شناختی تأثیر بگذارد.

چرا این کشف مهم است؟

این مطالعه به یک هدف مولکولی جدید برای توسعه داروهای نوین و همچنین یک هدف کالبدشناختی برای درمان‌های تحریک مغزی اشاره می‌کند که احتمالاً می‌تواند علائم افسردگی مرتبط با نشخوار فکری منفی را به‌ویژه در زنان درمان کند.