دسته: اخبار
نگرانی وزیر بهداشت از کاهش آمار ولادت ها در ایران به زیر یک میلیون نفر
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با ابراز نگرانی از خطر گرفتار شدن در چاله جمعیتی گفت: طبق بررسی‌های ما، تعداد ولادت‌ها در سال ۱۴۰۳ به زیر یک میلیون نفر خواهد رسید.
محمدرضا ظفرقندی؛ وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی امروز در جلسه‌ای با مسئولین بسیج دانشگاه‌های علوم پزشکی کشور که در وزارت بهداشت برگزار شد، اظهار کرد: در ایران برخلاف کشورهای غربی، سالمندی جمعیت پیش از فرآیند توسعه یافتگی رخ داده است. به عبارت دیگر، کشورهای دیگر ابتدا توسعه یافته‌اند و سپس با کاهش جمعیت روبه‌رو شده‌اند، اما ما این روند را طی نکرده‌ایم.
وی با اشاره به قوانین موجود در حوزه جمعیت بیان کرد: قانون جوانی جمعیت شامل ۴۳ ماده در حوزه بهداشت است که حمایت از خوابگاه‌های متاهلین، زوجین نابارور، اعطای وام‌ها و… را دربرمی‌گیرد.
ظفرقندی ادامه داد: نرخ باروری در حال حاضر از ۲.۰۱ در سال ۹۵ به ۱.۶۶ رسیده است و اگر این رقم به ۱.۱ برسد، در چاله و چاه جمعیتی گرفتار خواهیم شد.
وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشکی با اشاره به کاهش شدید تعداد ولادت‌ها در کشور در سال‌های گذشته گفت: طبق بررسی‌ها، در سال ۱۴۰۳ برای اولین بار در تاریخ، میزان ولادت در ایران به زیر یک میلیون نفر خواهد رسید که این موضوع بسیار نگران‌کننده است.
وی اضافه کرد: اگر قبول داریم که کاهش جمعیت یک بحران ملی است، باید بدانیم که این مسئله نیازمند عزم ملی است. رویکرد ما در افزایش جمعیت باید علمی باشد، زیرا با شعار و اقداماتی که در سطح جهان تجربه نشده‌اند، به نتیجه نخواهیم رسید. باید رویکردهای فرهنگی و اقتصادی دستگاه‌ها تغییر کند و همه مسئولان به وظایف خود عمل کنند تا موج فرهنگی برای جوانی جمعیت ایجاد شود.
از قهوه‌خانه به کافه زیستی!
انسان امروز در کنار آن که بر تمایز هویتی خود در انتخاب سبک زندگی اصرار می‌ورزد، خود را وابسته به جمع نیز می‌داند. کافهها فضایی را در اختیار قرار می‌دهند که حتی اگر تنها به آن‌جا رفته باشید، در میان جمعی حضور دارید که با شما قرابت فکری دارند. سبک‌های متفاوت کافهها بستری برای روش‌های زیست متفاوت است. افراد براساس سبک زندگی انتخاب شده به سوی سبک خاصی از کافهها سوق داده می‌شوند و به نوعی آن‌جا را به عنوان پاتوق و بخشی از هویت خود انتخاب می‌کنند.
امروز در بیشتر محله‌ها به ویژه در مراکز شهر و در اطراف دانشگاه‌ها، کافه‌های بسیاری وجود دارند. اگر به تاریخچه کافهها توجه کنیم شاید تا قرن گذشته محلی بدین صورت در فضای شهری نبوده است اما در سبک دیگری، در قالب قهوه‌خانه و… وجود داشته است.
برخی در بررسی سرگذشت تاریخی کافهها، آنها را در امتداد قهوه‌خانه‌هایی که در دوران صفوی دایر بوده است، عنوان می‌کنند؛ برخی نیز شروع آن را با انقلاب فرانسه مرتبط می‌دانند. به هر حال کافهها از هر کجا که آمده باشند، امروز قسمتی از فضای شهری در کلان‌شهرها را به خود اختصاص داده‌اند و در مقابل افراد بسیاری در جامعه آن را به عنوان قسمتی از زندگی روزمره خود پذیرفته‌اند.
با نگاهی کوتاه به روند شکل‌گیری فرهنگ کافه‌نشینی، سوالات بسیاری به وجود می‌آید. آیا کافهها صرفا محلی برای نوشین قهوه، مشتقات آن و… است؟ چرا افراد زیست کافه‌ای را در زندگی خود پذیرفته‌اند؟ و آخرین سوال مهم این است که کافهها چه افزوده‌ای را برای هویت فردی و اجتماعی در جامعه کلان‌شهر، ایجاد می‌کنند؟
قهوه‌خانه یا کافه؟
کافه‌های سطح شهر در نگاه نخست خارج از فضا و جریان اجتماعی موجود درون آن، محلی برای قرارهای خانوادگی، دوستانه و… مردم در طبقات اجتماعی مختلف به ویژه طبقه متوسط شهری است که در آن به نوشیدن قهوه و دیگر ترکیبات آن همراه با گفت‌وگو می‌پردازند.
کافهها با توجه به مکان کافه، نوع چیدمان و کیفیت در دسته‌بندی‌های متعددی قرار می‌گیرند. مثلا کافه‌های مرکز شهر بیشتر مورد توجه دانشجویان، هنرمندان و به طور کلی اقشار دانشگاهی است. در حالی که کافه‌هایی که در مال‌های لوکس قرار گرفته‌اند، مورد توجه اقشار دیگری در جامعه هستند.
تاریخچه‌ای که درباره جریان اجتماعی درون کافهها، از گذشته تا امروز بیان شده است، کافهها را از جمع شدن مردم در یک مکان تعریف می‌کند. این جمع‌ها در افزایش ارتباطات و تعاملات اجتماعی میان افراد و همچنین بحث‌های فکری و اجتماعی موثر بوده است. بسیاری از کافهها در طول تاریخ محل زیست متفکران، نویسنده‌ها و… بوده است و امروزه جاذبه توریستی محسوب می‌شوند.
شکل‌گیری اولین کافهها در ایران با نام قهوه‌خانه، به دوران صفوی برمی‌گردد. حتی برخی رشد و شکوفایی بسیاری از سبک‌های شعر در این دوره از تاریخ را، مرتبط با وجود قهوه‌خانه‌ها می‌دانند. پس از این دوره ایرانیان، قهوه را با چای جایگزین کردند. پس از یک وقفه تاریخی در دهه بیست، کافه‌نشینی دوباره در ایران رواج یافت و به محفلی برای گفت‌وگو درباره موضوعات مختلف تبدیل شد.
خانه‌ای دور از خانه
کافهها عموما چیدمان و سبک خود را دارند. ممکن است وارد کافه‌ای در خیابان انقلاب شوید اما وقتی داخل کافه را بنگرید بنظرتان برسد به کافه‌ای در اروپای دهه بیست میلادی قدم گذاشته‌اید، یا مثلا وارد کافه‌ای شوید که در خانه‌ای به سبک خانه‌های قاجاری است. این تمایز چیدمان درون کافه با فضای شهری، به نوعی محلی جدا از فضا و مکان شهری را ارائه می‌دهد.
کافه را مکان سوم نیز می‌نامند که محلی بین خانه و محل کار است. جامعه شناس شهری اولدنبرگ در کتاب مکان خوب بزرگ، مکان سوم را خانه‌ای دور از خانه می‌داند که دارای دسترسی و مشتریان دائمی است. فضای کافه می‌تواند یادآور باشد، یادآور فضای شهری در کودکی، یا یادآور دوره‌ای از تاریخ که به آن علاقمند هستیم و آرزوی امکان فرصت زندگی در آن دوران را نیز داشتیم.
تنها میان جمع
زمانی که به کافه‌ای می‌روید با دیگرانی مواجه می‌شوید که آنها نیز این سبک را انتخاب کرده‌اند و ممکن است در علاقه‌مندی‌ها و حتی شاید بیشتر از آن در نوع نگاه به زندگی هم‌فکر باشید. حضور در کافه در کنار اینکه هویت فردی و تمایز در انتخاب سبک زندگی را حفظ می‌کند، وابستگی و اتصال به جامعه هم‌فکر خود را نیز برقرار می‌سازد. رفت‌وآمد مکرر به کافه‌ای معین می‌تواند به بخشی از هویت فردی و اجتماعی تبدیل شود.
نعمت الله فاضلی انسان‌شناس اجتماعی، در کتاب کافی‌شاپ و زندگی شهری نوشته است: « مسلماً مردم برای نوشیدن یک فنجان قهوه به کافی‌شاپ نمی‌روند. اگر چنین بود، می‌توانستند قهوه را در منزل خود با قیمت ارزان‌تر، در کمال آرامش، در حال گوش دادن به موسیقی دلخواه و در حال استراحت بر روی مبلمان راحتی یا در باغچه حیاط‌شان، کنار گُل‌ها و زیر سایه درختان زیبا بنوشند. اما افراد کافه‌رو، ترجیح می‌دهند به کافی‌شاپ بروند؛ جایی که نوشیدن قهوه تنها بهانه‌ای است برای دست یافتن به تجربه‌هایی دیگر. آنها می‌دانند در قهوه‌خانه و کافی‌شاپ چیزی فراتر از قهوه، خوردنی و نوشیدنی وجود دارد: چیزی از جنس معنا، احساس، تجربه و فرهنگ. می‌توان تمام اینها را در عبارت ساده و کوتاه «فرهنگ کافی‌شاپ» خلاصه کرد. باری، راز زیبایی و جذابیت کافی‌شاپ برای آنها که این مکان را دوست دارند، «فرهنگ کافی‌شاپ» و «تجربه‌های فرهنگی» برآمده از این فرهنگ است.»
فشارخون؛ همراه همیشگی مبتلایان / ورزش‌های مفید و مضر برای فشارخونی‌ها
پرفشاری خون، از علل اصلی ابتلا به بیماری قلبی_عروقی است، می‌تواند فرد را به سوی مرگ زودرس سوق دهد و متاسفانه نرخ شیوع پرفشاری خون در ایران از متوسط جهانی بیشتر و نگران‌کننده است؛ چرا که شیوع بالای این بیماری به معنای احتمال شیوع بیشتر بیماریهای قلبی_عروقی و سکته‌های مغزی و قلبی است؛ این درحالیست که با اصلاح سبک زندگی و رعایت مواردی می‌توان از این بیماری و عوارض جبران‌ناپذیر آن جلوگیری کرد.
بیماریهای غیرواگیر حدود ۷۰ درصد مرگ‌های دنیا را به خود اختصاص داده‌اند. شایع‌ترین بیماریهای غیرواگیر، بیماریهای قلبی_عروقی، سرطان، دیابت، فشار خون و بیماریهای تنفسی مزمن هستند. این بیماری‌ها، چهار ریسک فاکتور مشترک دارند که شامل فعالیت فیزیکی کم، رژیم غذایی ناسالم، سیگار و مصرف نوشیدنی‌های الکلی است. گفته می‌شود که فشار خون بالا، شایع‌ترین فاکتور خطر بیماریهای قلبی_عروقی و در صورت تشخیص و کنترل دقیق فشارخون می‌توان از عوارض جدی آن جلوگیری کرد.
دکتر سودا محرم‌زاده – متخصص فیزیولوژی ورزش کلینیک دیابت پژوهشگاه رویان در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه توجه به پرفشاری خون یک امر حیاتی است، تصریح کرد: پرفشاری خون، از علل اصلی ابتلا به بیماری قلبی_عروقی به حساب می‌آید و می‌تواند افراد را به سوی مرگ زودرس سوق دهد. بر اساس گزارش سازمان بهداشت جهانی “WHO” در سال ۲۰۲۱، حدود یک میلیارد و ۲۸۰ میلیون بزرگسال در جهان مبتلا به بیماری فشار خون هستند که این آمار شامل ۲۷ درصد از جمعیت بزرگسال جهان است.
او با بیان اینکه سرعت رشد بیماری پرفشاری خون بسیار زیاد است، تصریح کرد: اپیدمیولوژیست‌ها پیش‌بینی کرده‌اند که نرخ شیوع پرفشاری خون تا سال ۲۰۲۵ میلادی به ۲۹ درصد می‌رسد.
وضعیت شیوع پرفشاری خون در ایرانی‌ها
این متخصص فیزیولوژی ورزشی درباره شیوع پرفشاری خون در ایران توضیح داد: متاسفانه، نرخ شیوع پرفشاری خون در ایران از متوسط جهانی بیشتر است. در مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۱ در کل کشور انجام شد، میزان شیوع پرفشاری خون در میان زنان و مردان ایرانی به ترتیب حدود ۲۷.۵ و ۲۶ درصد برآورد شد. همچنین نتایج مطالعه دیگری که در سال ۲۰۱۹ منتشر شده، نشان می‌دهد که حدود ۳۶ درصد از شهروندان تهرانی به پرفشاری خون مبتلا هستند. با توجه به این که بیشتر این آمارها بیش از یک چهارم جمعیت را شامل می‌شود، این آمار و ارقام درباره بیماری پرفشاری خون بسیار نگران‌کننده است؛ چرا که شیوع بالای این بیماری به معنای احتمال شیوع بیشتر بیماریهای قلبی_عروقی و سکته‌های مغزی و قلبی است.
بار سنگین بیماریهای ناشی از پرفشاری خون
افزایش مرگ‌های زودرس به دلیل ابتلا به پرفشاری خون
محرم‌زاده ادامه داد: با افزایش میزان بیماریهای قلبی_عروقی، بار سنگین هزینه‌های مالی نیز گریبانگیر سیستم بهداشتی و درمانی کشور می‌شود. بیماریهای قلبی_عروقی ناشی از پرفشاری خون نه تنها سبب افزایش هزینه‌های درمان برای افراد و سیستم بهداشتی و درمانی می‌شود، بلکه بر تعداد مرگ‌های زودرس نیز می‌افزاید.
ابتلای ۹ درصدی کودکان و نوجوانان به پرفشاری خون
متخصص فیزیولوژی ورزش کلینیک دیابت پژوهشگاه رویان درباره بروز پرفشاری خون در میان کودکان و نوجوانان نیز گفت: وضعیت شیوع پرفشاری خون در میان کودکان و نوجوانان نیز نگران‌کننده است؛ به نحوی که میزان شیوع فشار خون در میان افراد ۳ تا ۱۸ ساله کشورمان، ۹ درصد گزارش شده که موضوعی نگران‌کننده است. آمار و ارقام شیوع پرفشاری خون در میان کودکان و نوجوانان، زنگ خطر را به صدا درآورده و این بیماری می‌بایست به طور جدی در کانون توجه قرار گیرد.
فشار خون؛ بیماری با عوارض بسیار زیاد
او با بیان اینکه پرفشاری خون یک بیماری غیرواگیر با عوارض بسیار زیاد است، خاطرنشان کرد: صرف نظر از چرایی دلایل ابتلای بیماران به پرفشار خون، این بیماری می‌بایست در کانون توجه قرار گیرد تا با کمترین هزینه بتوان بیشترین بهره‌وری را در مواجهه با این بیماری را داشته باشیم.
دلایل ابتلا به فشار خون
محرم‌زاده درباره دلایل ابتلا به پرفشاری خون توضیح داد: فشار خون، مقدار فشاری است که قلب برای جاری کردن خون در تمام رگ‌های بدن متحمل می‌شود و به تبع آن، رگ‌ها نیز فشار مشابه را تجربه می‌کنند. فشار وارده به رگ‌های بدن به عوامل متعددی مانند «فشار انقباضی قلب»، «قطر عروق» و «انعطاف‌پذیری دیواره عروق» وابسته است. منظور از فشار انقباضی قلب این است که این عضو بدن، خون را با چه میزان فشاری پمپاژ می‌کنند. هرچقدر میزان و شدت پمپاژ کردن خون افزایش یابد، به همان میزان فشار نیز بیشتر می‌شود. همچنین قطر عروق با میزان فشاری که به دیواره عروق وارد می‌شود، نسبت عکس دارد؛ به همین نسبت، آناتومی بدن انسان به نحوی است که عروق نزدیک به قلب، قطر بیشتر و عروق دورتر قطر کمتری دارند تا سیستم قلبی_عروقی بتواند فشار خون را در کل عروق نسبتاً ثابت نگه دارد.
وی ادامه داد: با این حال، عوامل مختلفی بویژه به صورت حاد، ممکن است باعث تغییر قطر عروق شده و فشار خون را کاهش یا افزایش دهند؛ مانند آنچه برخی از افراد، در اثر شنیدن اخبار ناگوار ممکن است تجربه کنند و فشار خون آنها افزایش یابد.
انعطاف‌پذیری دیواره عروق؛ مولفه‌ای اثرگذار بر میزان شدت فشار خون
او با بیان اینکه «انعطاف‌پذیری دیواره عروق» یک مولفه اثرگذار بر میزان شدت فشار خون است، توضیح داد: هرچه میزان انعطاف‌پذیری رگ‌ها در دامنه سالم‌تری باشد، میزان فشار وارده بر رگ‌ها به شکل دقیقی نسبت به فشار انقباضی قلب تنطیم می‌شود و فشار خون در شرایطی مانند فعالیت بدنی در سطح ثابتی حفظ می‌شود. باید تاکید کرد که انعطاف‌پذیری دیواره عروق اصلی‌ترین سازوکار متغیر بدن برای کنترل فشار خون و از بین‌رفتن انعطاف‌پذیری دیواره رگ‌ها، نقطه شروع ابتلا به پرفشاری خون است.
محرم‌زاده با بیان اینکه عوامل متعددی زمینه‌ساز بروز پرفشار خون می‌شوند، خاطرنشان کرد: عوامل متعددی می‌توانند سبب بروز بیماری پرفشاری خون شوند؛ از جمله وراثت و عوامل ژنتیکی از دلایل ابتلا به پرفشاری خون است؛ افرادی که در خانواده خود سابقه ابتلا به پرفشاری خون دارند و سیستم‌های کنترل‌کننده فشار خون آنها به دلیل مسائل ژنتیکی، عملکرد مطلوبی ندارد، احتمال ابتلا به فشار خون آنها بسیار زیاد است.
فشار خون ثانویه چیست؟
وی درباره بروز «فشار خون ثانویه» توضیح داد: برخی عوامل، عوامل «پیش‌آگهی» هستند که در آنها، بیماری فشار خون به صورت ثانویه و در اثر یک علت اولیه بروز می‌کند. از جمله این موارد می‌توان به «افزایش سن» و «برخی بیماری‌ها» مانند بیماریهای کلیوی اشاره کرد.
نقش سن و عوامل ژنتیکی در بروز پرفشاری خون
این متخصص فیزیولوژی ورزشی با بیان اینکه افزایش سن در بروز پرفشاری خون نقش دارد، تصریح کرد: در اثر افزایش سن، انعطاف پذیری دیواره عروق، مثل بسیاری از بافت‌های دیگر بدن، کم می‌شود و این مورد کنترل فشار خون در سطح نرمال را برای سیستم‌های کنترلی بدن سخت می‌کند. به همین دلیل، در سنین بالاتر از ۶۰ سال بیشتر شاهد بروز پرفشاری خون هستیم.
محرم‌زاده گفت: عوامل وراثتی و علل پیش آگهی در بسیاری از موارد شاید قابل پیشگیری نباشد. اما سومین و مهم ترین علت بروز این بیماری “سبک زندگی” است که خوشبختانه قابل کنترل و پیشگیری است.
این متخصص فیزیولوژی ورزشی با بیان اینکه سبک زندگی بر پیشگیری از ابتلا به بیماری‌ها بسیار نقش دارد، اظهار کرد: منظور از سبک زندگی، «کیفیت تغذیه»، «میزان تحرک» و «عادات و رفتارها» است. خوشبختانه اطلاعات تغذیه خوبی در این زمینه بارها برای مردم تکرار شده است؛ از جمله پرهیز از مصرف زیاد نمک، اجتناب از خوردن غذاهای پرچرب و پرکالری، کاهش مصرف غذاهای سرخ کردنی، مصرف میوه و سبزیجات به میزان کافی و اجتناب از چاقی، بویژه چاقی شکمی که یکی از علل بروز بیماری فشار خون است.
ضرورت ترک دخانیات و نوشیدنی‌های الکلی
کم تحرکی زمینه‌ساز پرفشاری خون
وی ادامه داد: همچنین ترک عادات و رفتارهای غلط مانند ترک دخانیات و ترک مصرف نوشیدنی‌های الکلی و نیز کنترل و مدیریت استرس و اضطراب بارها برای مردم تکرار شده، اما اهمیت فعالیت ورزشی، چنانچه که شایسته است مورد توجه قرار نگرفته است. کم‌تحرکی خود به تنهایی می‌تواند زمینه‌ساز بروز پرفشاری خون شود.
فواید معجزه‌وار ورزش منظم در بهبود فشارخون
محرم‌زاده با بیان مزایای تمرین منظم ورزشی نسبت به درمان دارویی برای کنترل پرفشاری خون، خاطرنشان کرد: هنگامی که یک فرد به بیماری پرفشاری خون مبتلا می‌شود، پزشکان تلاش می‌کنند که با درمان علائم بیماری، شامل حفظ فشار خون در دامنه طبیعی، در مسیر کنترل پرفشاری خون گام بردارند. بیشتر استراتژی‌های درمان دارویی، علت فیزیولوژیک بروز بیماری را تغییر نمی‌دهند. در حالی که تمرین ورزشی اصولی می‌تواند برخی از سازوکارهای فیزیولوژیک ایجاد کننده بیماری پرفشاری خون را در جهت بهبود آن تغییر دهد که این یک اثر منحصر به فرد و بسیار با ارزش است.
این متخصص فیزیولوژی ورزشی پژوهشگاه رویان درباره نقش فعالیت و تمرین منظم ورزشی بر کنترل فشار خون گفت: هنگامی که از نقش فعالیت‌های ورزشی و بدنی برای کنترل فشار خون سخن به میان می‌آید، ۲ دسته فعالیت ورزشی یعنی «فعالیت روزانه» و «تمرین ورزشی منظم» در کانون توجه قرار می‌گیرند.
وی با بیان اینکه منظور از فعالیت ورزشی روزانه، یک زندگی فعال است، تصریح کرد: افراد باید تلاش کنند که میزان ساعاتی که در حال سکون، یعنی «خوابیده»، «ایستاده» و «نشسته» قرار دارند، کم کنند. کاهش ساعات حالت سکون به روش‌های مختلف انجام می‌شود؛ به طور مثال، هر ۲۰ دقیقه از جای خود بلند شویم و حدود چند دقیقه قدم بزنیم. همچنین استفاده کمتر از خودرو و پیاده‌روی تا محل کار تا حد امکان از دیگر مواردی هستند که به افزایش فعالیت بدنی روزانه کمک می‌کند. افزایش فعالیت روزانه فواید بی‌شماری دارد، از جمله می‌تواند به کنترل قند خون، کنترل چربی خون و کاهش وزن کمک کند. اگرچه فعالیت بدنی روزانه به سلامت افراد کمک می‌کند، اما کافی نیست.
محرم‌زاده درباره ضرورت توجه به تمرین ورزشی منظم گفت: یک برنامه ورزشی منظم که تمام شرایط مناسب برای مبتلایان به بیماری پرفشاری خون را داشته باشد، می‌تواند به کنترل بیماری و کاهش نیاز فرد به دارو کمک کند. یک برنامه ورزشی متناسب با شرایط بیماران مبتلا به پرفشاری خون، نه تنها سبب کنترل بیماری می‌شود بلکه می‌تواند بیمار را در مسیر درمان قرار دهد. به این صورت که می‌تواند علت‌های اصلی بروز بیماری را کند و سبب تغییر ساختار بافت‌های بدن شود و به قلب و مکانیزم‌های ذاتی کنترل بدن کمک کند تا فشار خون بهتر کنترل شود.
ورزش‌های مناسب برای مبتلایان به پرفشاری خون
این متخصص فیزیولوژی ورزشی درباره فعالیت ورزشی مناسب افراد دچار پرفشاری خون گفت: فشار خون در افراد سالم دارای یک سیستم کنترلی دقیق است که می‌تواند آن را در حد نرمال نگه دارد. منظور از فشار خون نرمال این است که فشار خون «دیاستولیک» (مینیمم) نباید از ۸ و فشار خون «سیستولیک» (ماکسیمم) نباید از ۱۲ بیشتر باشد. اگر میزان فشار خون افراد از حد نرمال بیشتر باشد، او در حال سپری‌کردن پله‌های ابتلا به فشار خون است. افراد مبتلا به بیماری فشار خون و کسانی که فشار خون آنها از حد نرمال بیشتر است، باید نکات متعددی را در زمینه برنامه فعالیت‌های بدنی و ورزشی رعایت کنند.
و اما ورزش‌های ممنوع برای فشارخونی‌ها
وی افزود: مبتلایان به بیماری فشارخون که تاکنون تجربه فعالیت ورزشی منظم نداشته‌اند، می‌بایست فعالیت ورزشی خود را با ورزش‌های بسیار سبک شروع کنند. ورزش‌های سنگین مانند دویدن یا ورزش‌هایی که نیازمند جهش و تغییر مسیر سریع است، مانند ورزش‌های راکتی (تنیس، بدمینتون، …) به هیچ وجه به این گروه از بیماران توصیه نمی‌شود. با توجه به اینکه ازبین رفتن انعطاف‌پذیری عروق از دلایل ابتلا به فشار خون به حساب می‌آید، فعالیت ورزشی سنگین سبب شدت یافتن جریان خون در رگ‌ها می‌شود و این در حالی است که رگ‌ها توانایی تحمل حجم افزایش یافته جاری خون در رگ‌ها را ندارند؛ در نتیجه رگ‌ها دچار پارگی‌های بسیار کوچک می‌شوند. پارگی رگ‌ها سبب ایجاد لخته خون شده و لخته خون می‌تواند سبب سکته‌های قلبی و مغزی شود. نکته مهم و اساسی این است که سکته‌های قلبی و عروقی و مغزی می‌توانند زندگی افراد را تهدید کنند. بنابراین شاید یک ساعت تفریح هیجانی و ناآگاهانه سبب مرگ بیماران شود.
محرم‌زاده با بیان اینکه افراد مبتلا به پرفشاری خون می‌بایست نسبت به اصول ورزشی آگاه باشند، تصریح کرد: مبتلایان به پرفشاری خون نباید تصور کنند که می‌توانند هرگونه فعالیت ورزشی داشته باشند. متاسفانه جامعه بر این باور است که هرگونه فعالیت ورزشی می‌تواند به کنترل بیماری پرفشاری خون کمک کند؛ این در حالی است که شرایط اینگونه نیست. یک فعالیت ورزشی اشتباه می‌تواند جان بیمار مبتلا به پرفشاری خون را تهدید کند.
وی با بیان اینکه متخصصان فیزیولوژی ورزشی می‌بایست دانش کافی درباره بیماری پرفشاری خون داشته باشد، گفت: متخصصان فیزیولژی ورزشی باید برنامه ورزشی مبتلایان به پرفشاری خون را از حد بسیار سبک شروع کنند و پله به پله شدت و مدت را افزایش دهند. برنامه تمرین ورزشی مبتلایان به پرفشاری خون می‌بایست شامل هر دو بخش «هوازی» و «فعالیت‌های قدرتی» باشد.
این متخصص فیزیولوژی ورزشی با بیان اینکه بخش هوازی به تقویت سیستم قلبی_عروقی بیماران کمک می‌کند، افزود: بخش هوازی نه تنها به سیستم قلبی_عروقی بدن کمک می‌کند بلکه سبب رگ‌زایی نیز می‌شود. هر چقدر میزان عروق بدن در مقدار مشخصی از بافت بیشتر باشد، میزان فشار خون نیز کاهش می‌باید. از سوی دیگر، تمرینات قدرتی، علاوه بر پیشگیری از تغییرات بیمار گونه ساختار قلب در اثر بیماری فشار خون، با تحریک رگ‌زایی در بافت عروقی و تحریک افزایش قطر عروق، به ویژه در عضلات فعال، کمک قابل توجهی به کاهش فشار خون در این بیماران می‌کند. اگر بیماران مبتلا به پرفشاری خون خواهان افزایش سلامت خود هستند، فعالیت‌های ورزشی قدرتی و استقامتی را نباید به دست فراموشی سپارند.
در محدوده ایمن ورزش کنید
محرم‌زاده با بیان اینکه شدت فعالیت‌های ورزشی هوازی و قدرتی بیماران پرفشاری خون می‌بایست کنترل شده باشد، توضیح داد: بیماران مبتلا به پرفشاری خون باید بدانند که اجازه ورود به فعالیت‌های ورزشی شدید را ندارند. مبتلایان با روش‌های مختلف می‌توانند از وضعیت فعالیت ورزشی خود مطلع شوند؛ منظور از وضعیت فعالیت ورزشی این است که آیا در محدوده ایمن ورزش می‌کنند یا در محدوده خطر قرار دارند. اگر مبتلایان به پرفشاری خون در حال انجام ورزش‌های هوازی مانند دوچرخه‌سواری هستند، میزان فعالیت باید به نحوی باشد که نسبتا راحت بتوانند صحبت کنند.
وی ادامه داد: اگر مبتلایان در حال انجام فعالیت‌های ورزشی قدرتی هستند، چه در تکرارهای ابتدایی و چه در تکرارهای انتهایی ورزشی شرایط نباید به نحوی باشد که نفس خود را حبس کنند و به اصطلاح عامیانه زور بزنند. مبتلایان به پرفشاری خون می‌بایست از وزنه‌هایی استفاده کنند که با تکرار یک حرکت ورزشی به میزان ۱۵ مرتبه، مجبور به حبس نفس خود نباشند.
از «گرم کردن» غافل نشوید
این متخصص فیزیولوژی ورزشی گفت: به طور کلی، مبتلایان به پرفشاری خون می‌بایست برای تهیه یک برنامه تمرین ورزشی مناسب خود به یک متخصص فیزیولوژی ورزشی کارآزموده مراجعه کنند و از فعالیت بدنی و ورزشی خودسرانه اجتناب کنند. همچنین میزان فعالیت ورزشی باید پله به پله افزایش یابد و از افزایش شدت ناگهانی خودداری کرد. توجه به آمادگی جسمی و روانی از دیگر نکات مهم در زمینه فعالیت ورزشی برای افراد مبتلا به پرفشاری خون است. افراد مبتلا به پرفشاری خون باید قبل از شروع هر فعالیتی که منجر به افزایش ضربان قلب در آن ها می شود، جسم و روان خود را آماده کنند و به اصطلاح «گرم کنند». گرم کردن پیش از انجام فعالیت‌هایی که سبب افزایش ضربان قلب می‌شود برای بیماران مبتلا به پرفشاری خون ضروری است؛ به حدی که اگر یک بیمار می‌بایست از پله‌های یک ساختمان ۴ طبقه بالا رود، پیش از بالا رفتن از پله‌ها می‌بایست بدن خود را گرم کند.
فشارخون؛ همراه همیشگی مبتلایان
محرم‌زاده با بیان اینکه هنگامی که از درمان پرفشاری خون سخن به میان می‌آید دارودرمانی در کانون توجه قرار می‌گیرد؛ افزود: فشارخون یک بیماری مزمن است؛ به نحوی که تا پایان عمر همراه همیشگی بیمار است و مبتلایان می‌بایست تا پایان عمر خود دارو مصرف کنند. بررسی‌ها بیانگر این است که افرادی که تمرین منظم ورزشی دارند، میزان نیاز آنها به مصرف دارو به شدت کاهش می‌یابد و گاهی‌اوقات به مصرف دارو نیاز ندارند. تغییر سبک زندگی و پیروی از یک الگوی تمرین ورزشی مناسب می‌تواند به کنترل بیماری پرفشاری خون کمک کند.
وی گفت: علیرغم تأکید تمام سازمانهای جهانی مرتبط بر گنجاندن یک برنامه تمرین ورزشی منظم در زندگی روزمره افراد مستعد و مبتلا به بیماری فشار خون، باید تأکید کرد که فعالیت‌های ورزشی نابجا، ناآشنا و خارج از توان جسمی و روانی بیمار، می‌تواند جان افراد را در خطر قرار دهد. بنابراین تا حد ممکن باید از دانش متخصصان فیزیولوژی ورزشی در این زمینه استفاده کرد و به مربیانی که در این مورد دانش و تبحر کافی ندارند، نباید تکیه کرد. همچنین نباید با دیده ترس به تمرین ورزشی در بیماران فشار خون نگریست؛ چرا که فواید معجزه‌وار تمرین ورزشی منظم در کنترل و بهبود بیماری فشار خون قابل اغماض نیست.
دختر بیتا فرهی: مادرم شور زیستن داشت
دختر بیتا فرهی در مراسم رونمایی از کتابی درباره این بازیگر، گفت: مادرم شور و عشق زیادی به زندگی داشت، او شور زندگی داشت.
در آستانه سالگرد درگذشت بیتا فرهی بازیگر سینمای ایران، کتاب زندگینامه او با عکس‌هایی نادیده و تعدادی شعر روز جمعه دوم آذرماه رونمایی شد.
در این مراسم، مهسا قریشی، دختر «بیتا فرهی» با تشکر از حاضران و نویسنده کتاب، یاسمین خلیلی‌فرد، گفت: زیباترین سخنان در وصف مادر زده شد و حرف زیادی نمی‌توانم بگوییم، فقط می‌خواستم از همه دوستان و فامیل تشکر کنم که در اولین سالگرد کوچ آسمانی مادر در کنار ما بودند. از همه شما متشکرم. مرسی از یاسی جان، مرسی از تو و مرسی از عشقی که با قلمت به ما دادی و مرسی از تمام عشقی که بیتا داشتی و این موضوع را در کلمات جاودانه کردی.
او با تأکید بر این که مادر یک شور و عشق زیادی به زندگی داشت. شور زیستن داشت، درباره عنوان کتاب «بیتا؛ درخت‌ها ایستاده می‌میرند» بیان کرد:در نگاه من و یاسی انگار بیتا ایستاده بود. او پاییزها و زمستان‌های سختی را چه در سینما و چه در زندگی خصوصی‌اش گذرانده بود. من و یاسی این عنوان را انتخاب کردیم زیرا با وقار و با شکوه رفت و صحنه را ترک کرد؛ صحنه زندگی، صحنه سینما.
قریشی ادامه داد: اسم مادر «بیتا» نوشته می‌شد. اسمش فرق داشت.خود ایشان هم تأکید داشت اسمش اینگونه نوشته شود.
او با تشکر از ناشر (نشر نظر) و همراهی او، ادامه داد: در مسیر آفریش کتاب از همراهی و کمک افرادی بهره‌مند بودیم که نقش بزرگی در جمع‌آوری اطلاعات داشتند از جمله دایی بزرگ مادر، که با خاطرات و روایت‌هایش چراغ راه ما شد و ما را در مسیر بازسازی این تصویر زیبا و کامل از زندگی مادر یاری کردند. سپاس از لطف و همراهی‌تان. متشکرم از ساحره فرهی دختر دایی مادر از آزیتا موگویی دوست دیرینه مادر که در برگزاری این مراسم من را همیشه یاری کردند.
یاسمین خلیلی نویسنده کتاب نیز با بیان اینکه صحبت‌کردن در نزد بزرگان کار سختی است، گفت: این کتاب را خیلی دلی نوشتم. پیش از این پنج کتاب داشتم و همیشه در کتاب‌هایم مقید به تکنیک بودم اما این کتاب از قلب من می‌جوشید و روی کاغذ می‌آمد. شاید به این دلیل باشد که علاقه من به سینما با «بیتا فرهی» و فیلم «هامون» شکل گرفت. من با این فیلم و بی‌تای عزیز عاشق سینما شدم و در حوزه سینما شروع به نوشتن کردم، بعد هم سینما خواندم. این افتخار را داشتم در ۱۰ سال اخیر از دوستان نزدیک بیتا فرهی باشم.
او در ادامه گفت: هنوز هم رفتن او را باور ندارم و البته فکر می‌کنم در قلب ما زنده است و حضورش را در اینجا حس می‌کنم. در تمام مراسم‌هایی که مهساجان به کمک دوستان گرفت، به‌نظرم بیتا حضور پررنگی داشت، میزاسن را بیتا چیده بود و حتی لوکیشن‌هایی که انتخاب کردیم و هر جا که می‌رومی خود بیتا آنجاست و همه چیز را مدیریت می‌کند و ما اجرا میکنیم.
این نویسنده سپس بیان کرد: خواستیم این کتاب «بیتا؛ درخت‌ها ایستاده می‌میرند» را به شکل رمان بنویسیم که شاید هم مخاطب خاص بتواند با آن ارتباط برقرار کند و هم مخاطب عام زیرا بیتا آدمی بود که از دل مردم بیرون آمده و خیلی مردمی بود و حتی نخواست در قطعه هنرمندان به خاک سپرده شود و در جمع مردم خاک شد. ما دوست داشتیم این کتاب هم، کتابی باشد که همه مخاطبان بتوانند با آن ارتباط برقرار کنند. از همه عزیزانی که در یک سال اخیر کمک کردند تشکر می‌کنم.
گلاب آدینه، احترام برومند، پوریا شکیبایی، آرش فلاحت، فریبا کوثری، داریوش فرهنگ، هانیه توسلی، مژده لواسانی از حاضران این مراسم بودند.
اجرای این مراسم را شاهین شجری کهن برعهده داشت.
بیتا فرهی بازیگر سرشناس سینمای ایران که فعالیت در این عرصه را با فیلم «هامون» داریوش مهرجویی آغاز کرد، چهارم آذرماه سال گذشته بر اثر عوارض بیماری قلبی و ریوی از دنیا رفت.
یک عامل افزایش خطر مرگ ناشی از سرطان‌های زنان قبل از ۷۰ سالگی
تحقیقی که به تازگی در انگلیس انجام شده، نشان می‌دهد داشتن سابقه ابتلا به آندومتریوز یا فیبروم رحم، ممکن است خطر مرگ ناشی از سرطان‌های زنان قبل از سن ۷۰ سالگی را افزایش دهد.
بنا بر اعلام سرویس بهداشت ملی انگلیس، تخمین زده می‌شود که از هر سه زن دو نفر در مقطعی از زندگیشان به مشکل فیبروم‌ها یا همان رشدهای غیرسرطانی در داخل یا اطراف رحم دچار شوند.
آندومتریوز نیز حدود ۱۰ درصد از زنان را در سنین باروری تحت تاثیر قرار می‌دهد و زمانی روی می‌دهد که بافتی مشابه پوشش رحم در خارج از آن رشد کند.
آندومتریوز در زنان معمولا پس از یک تاخیر طولانی تشخیص داده می‌شود
در این مطالعه، داده‌های بیش از ۱۱۰ هزار زن ۲۵ تا ۴۲ ساله که پیش‌تر در جریان تحقیقی درباره بیماریهای مزمن در زنان، طی سه دهه از سال ۱۹۸۹ تا ۲۰۱۹ میلادی جمع‌آوری شده بود، تجزیه و تحلیل گردید.
نتایج این بررسی‌ها (پس از تعدیل عواملی مانند سن، وزن، فعالیت بدنی و سیگار کشیدن) نشان داد که آندومتریوز با ۳۱ درصد خطر بالای مرگ زودرس مرتبط بوده و عمدتا نیز در افرادی دیده شده که دچار سرطان‌های زنانه بودند.
فیبروم‌ها نیز اگرچه بطور کلی با مرگ و میر زودرس مرتبط نبودند، اما نتایج این بررسی‌ها نشان داد که با افزایش خطر مرگ ناشی از سرطان‌های زنان مرتبط هستند.
به گزارش یورونیوز، نویسندگان این تحقیق در نتیجه‌گیری خود گفتند: بر اساس یافته‌های ما، خطر مرگ و میر زودهنگام در زنانی که سابقه آندومتریوز و فیبروم رحم داشتند، ممکن است بیشتر باشد که البته فراتر از طول عمر باروری آنها است.
متخصصان همچنین به شواهدی دست یافتند که نشان می‌داد هم آندومتریوز و هم فیبروم‌ها با بیماریهای مزمنی مانند فشار خون بالا، بیماریهای قلبی و برخی سرطان‌ها مرتبط هستند.
“فرانسیسکو کارمونا”، متخصص آندومتریوز در زنان در توضیحی درباره این تحقیق می‌گوید: این مطالعه یک کار قوی و مستدل است که بر ضرورت در نظر گرفتن بیماریهای زنان در یک زمینه گسترده‌تر از سلامت جامع زنان تاکید می‌کند. این تحقیق همچنین اهمیت مدیریت زودهنگام و فرد به فرد این بیماری را برجسته می‌کند.
او افزود ضروری است در آینده درباره تأثیر تشخیص‌ها و جراحی‌ها برای برداشتن تخمدان نیز تحقیق مستقلی انجام شود.
ارتباط موثر با نسل زد
به گفته یک روانشناس کودک و نوجوان، نسل زد در میان آزادی‌های بی‌پایان دنیای مجازی و محدودیت‌های دنیای واقعی گرفتار شده است. این نسل بیش از هر زمان دیگری به استقلال نیاز دارد، اما نبود تعادل میان آزادی و محدودیت می‌تواند هم به ارتباط والدین و فرزندان آسیب بزند و هم آنها را در برابر آسیب‌های اجتماعی و فردی قرار دهد.
در دنیای امروز، جایی که تحولات سریع اجتماعی و دیجیتال باعث تغییرات عظیمی در شیوه زندگی افراد شده است، نسل زد به عنوان نسل جدیدی که در میان این تحولات رشد کرده، با چالش‌های منحصر به فردی روبه‌رو است. یکی از بزرگترین چالش‌ها برای این نسل، تلاش برای کسب استقلال و آزادی در فضایی است که والدین هنوز بسیاری از مفاهیم و ارزش‌های قدیمی را به آنها منتقل می‌کنند. این تقابل میان تمایل به استقلال و تأثیرات والدین و جامعه، یک میدان پیچیده و دشوار برای نسل زد ایجاد کرده است. به همین منظور، با دکتر وجیهه حامدی، روانشناس کودک و نوجوان، درباره چالش‌ها و راهکارهای کمک به نسل زد برای رسیدن به استقلال و تعامل مثبت با والدین گفتگو کرده‌ایم.
تعادل میان آزادی و محدودیت در نسل زد
وجیهه حامدی، روانشناس کودک و نوجوان، در گفت‌وگویی پیرامون چالش‌های والدین در تربیت نسل زد، به موضوع مهم تمایل شدید این نسل به استقلال و چگونگی تعیین مرزهایی منطقی برای آزادی آنها پرداخت.
او در ابتدای سخنان خود گفت:«تغییری که در دیدگاه و نحوه زندگی نسل امروز به وجود آمده این است که واقعاً هیچ حد و حصری از نظر دسترسی برای بچه‌ها وجود ندارد. این دسترسی بی‌حد و مرز باعث می‌شود بچه‌ها دچار این سوءتفاهم شوند که آزادی و اختیاراتشان نیز به همین اندازه بی‌پایان است. این امر تعادل بین دنیای واقعی و دنیای مجازی را از بین برده است.
حامدی افزود:«دنیای نامحدود مجازی در دسترس بچه‌هاست و وقتی ما می‌خواهیم این دنیای نامحدود را به چارچوب خانواده یا جامعه بیاوریم و محدودش کنیم، با چالش‌های زیادی مواجه می‌شویم. متأسفانه تصوری از محدودیت‌ها در ذهن بچه‌ها شکل نگرفته است. به عنوان مثال، سن استفاده از صفحات نمایش به دو سال رسیده است و کودکان از این سنین کم به دنیایی عادت می‌کنند که مرزی در آن نیست. این در حالی است که در نسل‌های گذشته، بچه‌ها برای دیدن یک کارتون باید یک هفته صبر می‌کردند، اما اکنون کودکان حتی نیاز ندارند خواندن و نوشتن یاد بگیرند؛ آنها با جستجوی صوتی به هر چیزی که بخواهند دسترسی دارند.
او ادامه داد:«این وضعیت باعث می‌شود چالش والدین در تربیت فرزندان بیشتر شود. والدین نه‌تنها باید مراقبت بیشتری داشته باشند، بلکه باید دانش و اطلاعاتشان را بهروز کنند تا بتوانند با فضای جدید آشنا شوند. مسئله این است که محدود کردن چنین فضایی بسیار دشوار است، چرا که کودکان و نوجوانان به دنیای مجازی و آزادی بی‌مرزش عادت کرده‌اند.
احساس خوشایند اما غیرواقعی آزادی‌های بی‌حد و مرز
حامدی تأکید کرد:«فضای نامحدود دنیای مجازی، احساس خوشایند اما غیرواقعی به بچه‌ها می‌دهد که بازگشت آنها به دنیای واقعی و پذیرش محدودیت‌ها را بسیار سخت می‌کند. این وضعیت مانند راه رفتن روی لبه تیغ است؛ از یک سو، آزادی و استقلال بیش از حد ممکن است به بچه‌ها آسیب برساند و از سوی دیگر، محدودیت‌های غیرمنطقی می‌تواند به ارتباط والدین و فرزندان صدمه بزند.
اوبا اشاره به اهمیت شناخت والدین از فضای زندگی فرزندانشان گفت:«برای تعیین تعادل میان آزادی و محدودیت، والدین باید شناخت دقیقی از فرزندانشان، نیازهای آنها و الزامات دنیای جدید داشته باشند. یکی از بهترین راه‌ها این است که والدین در فضایی که فرزندشان در آن حضور دارد، شرکت کنند. حتی اگر خودشان تمایلی به فعالیت در دنیای مجازی ندارند، باید کنار فرزندشان بنشینند و ببینند که او چه بازی‌هایی انجام می‌دهد، فضای بازی را بشناسند، کاراکترها را بررسی کنند و با دنیای او آشنا شوند. اگر نوجوانشان انیمیشن تماشا می‌کنند، والدین باید کنارشان بنشینند و همراه آنها ببینند.
این روانشناس تأکید کرد:«این آشنایی و همراهی والدین با فرزندانشان کمک می‌کند تا بتوانند مرزهایی منطقی و اصولی برای استقلال و محدودیت فرزندان تعریف کنند. درک متقابل و گفت‌وگو میان والدین و فرزندان کلید اصلی برقراری این تعادل است. والدین باید تلاش کنند تا در عین مراقبت و ایجاد محدودیت، فضایی را برای رشد و استقلال فرزندان خود فراهم کنند.
روابط اجتماعی نسل زد در چارچوب همراهی والدین
حامدی پیرامون نگرانی‌های والدین نسل زد درباره روابط اجتماعی و بیرون رفتن فرزندان با دوستان، به ارائه راهکارهایی برای برقراری تعادل میان نیازهای اجتماعی فرزندان و دغدغه‌های والدین پرداخت.
او با تأکید بر اهمیت همراهی والدین با فرزندان در سنین پایین گفت:«توصیه ما به والدین این است که حتماً همراهی با فرزندشان داشته باشند، در عین اینکه آزادی عمل نیز به آنها می‌دهند. بیرون رفتن با دوستان از سن هفت یا هشت سالگی شروع می‌شود و تا سن ۱۸ سالگی ادامه دارد. در سنین هفت تا هشت سالگی همراهی والدین واقعاً ضروری است؛ چرا که کودک هنوز توانایی کافی برای مدیریت شرایط اضطراری ندارد. اگر اتفاقی بیفتد، او ممکن است نتواند خودش را به منزل برساند. بنابراین در این سنین، حضور والدین الزامی است.
این رواشناس کودک و نوجوان افزود:«در سنین پایین‌تر، بیرون رفتن با دوستان باید به شکل جمعی انجام شود. برای مثال، چهار نفر از همکلاسی‌ها به همراه چهار نفر از مادرها یا پدرها می‌توانند به کافه یا رستوران بروند یا یک پیاده‌روی آخر هفته را برنامه‌ریزی کنند. این همراهی مستقیم والدین کمک می‌کند تا هم کودکان از فرصت‌های اجتماعی بهره‌مند شوند و هم والدین از امنیت فرزندشان مطمئن باشند.
حامدی در ادامه بیان کرد:«با بزرگتر شدن بچه‌ها، والدین می‌توانند نظارت خود را کم‌کم از حالت مستقیم به نظارت غیرمستقیم تغییر دهند. به عنوان مثال، فرزندان می‌توانند در مکان‌های امنی مثل مراکز خریدی که فضای بسته و تحت کنترل دارند، با دوستانشان وقت بگذرانند. در این حالت، والدین می‌توانند در همان فضا حضور داشته باشند، اما دقیقاً کنار فرزندشان نباشند. این رویکرد باعث می‌شود بچه‌ها احساس آزادی و استقلال بیشتری کنند، در عین حال که می‌دانند یک ناظر مطمئن در نزدیکی‌شان حضور دارد.
او تأکید کرد:«این حس که یک نفر مراقب آن‌هاست، باعث می‌شود کودکان و نوجوانان کمتر رفتارهای خارج از عرف انجام دهند یا خدای نکرده دچار آسیب شوند. ایجاد این تعادل میان آزادی و نظارت می‌تواند به والدین کمک کند تا در عین رفع نگرانی‌های خود، به نیازهای اجتماعی فرزندانشان نیز پاسخ دهند.
حامدی گفت:«والدین باید با توجه به سن و توانایی فرزندانشان، سطح همراهی و نظارت خود را تنظیم کنند. این فرآیند نیازمند صبر، آگاهی و همراهی تدریجی است. تنها با ایجاد فضایی امن و در عین حال آزاد می‌توان به نیازهای اجتماعی فرزندان نسل زد پاسخ داد و در عین حال از آنها در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت کرد.
راهکارهایی برای مدیریت چالش‌های فشار همسالان و انتخاب‌های اجتماعی فرزندان
حامدی به موضوع فشار همسالان و تأثیر آن بر رفتار و انتخاب‌های اجتماعی فرزندان پرداخت و گفت: «فشار همسالان یک واقعیت غیرقابل انکار است که والدین باید آن را به رسمیت بشناسند. در سنین ابتدایی، کودکان بیشتر از معلمان یا خانواده الگو می‌گیرند، اما با نزدیک شدن به سال‌های پایانی ابتدایی و دوران نوجوانی، نقش همسالان بسیار پررنگ‌تر می‌شود؛ گاهی حتی پررنگ‌تر از نقش والدین یا اعضای خانواده. بنابراین، هر برنامه‌ریزی که والدین انجام می‌دهند، باید شامل فعالیت‌های گروهی نیز باشد، زیرا این فعالیت‌ها بستر مناسبی برای آموزش مهارت‌های اجتماعی و فردی به فرزندان است.
وی افزود: «یکی از مهم‌ترین مهارت‌هایی که در این سن به کودکان و نوجوانان کمک می‌کند از خطرات دور بمانند، مهارت جرأت‌مندی و توانایی “نه گفتن” است. اگر بتوانیم این مهارت را در فرزندمان تقویت کنیم، آنها در برابر فشار همسالان و موقعیت‌های خطرناک قدرت امتناع و انتخاب صحیح خواهند داشت. بهترین شیوه آموزش این مهارت، شرکت در کارگاه‌های گروهی با حضور همسالان است که می‌تواند در مدارس یا مراکز آموزشی برگزار شود. این روش باعث می‌شود که بچه‌ها در کنار هم و به شیوه‌ای تعاملی مهارت‌های لازم را فرا بگیرند.
حامدی به اهمیت ارتباط والدین و فرزندان نیز اشاره کرد و گفت: «اگر کانال ارتباطی بین والدین و فرزندان وجود نداشته باشد، هرگونه تلاش برای کمک به فرزند و راهنمایی او بی‌ثمر خواهد بود. متأسفانه در برخی خانواده‌ها، با رسیدن فرزندان به سن نوجوانی، والدین نقش خود را محدود به تأمین نیازهای مادی می‌کنند و رابطه عاطفی و تعاملی کمرنگ می‌شود. این در حالی است که والدین باید همواره همراه فرزندشان باشند، وارد دنیای او شوند و زمانی را برای گفت‌وگو و شناخت او اختصاص دهند.
وی ادامه داد: «برای ایجاد این ارتباط، هر یک از والدین باید حداقل هفته‌ای یک ساعت را به‌صورت اختصاصی و جداگانه با فرزندشان سپری کنند. این زمان می‌تواند شامل فعالیت‌های مشترکی مانند گفت‌وگو، بازی یا حتی یک پیاده‌روی ساده باشد. مهم این است که در این زمان، هیچ‌کس جز والد و فرزند حضور نداشته باشد. چنین تعاملاتی باعث می‌شود که والدین و فرزندان دنیای مشترکی بسازند و از بیگانگی و غریبگی که در برخی خانواده‌ها به‌وضوح دیده می‌شود، جلوگیری شود.
حامدی تأکید کرد: «رابطه عاطفی قوی میان والدین و فرزندان، زمینه‌ای است که به والدین اجازه می‌دهد حرف‌های خود را تأثیرگذارتر بیان کنند. اگر این ارتباط وجود نداشته باشد، حتی دلسوزی و نگرانی والدین هم نمی‌تواند اثر مثبتی بر فرزند داشته باشد.
او در پایان یادآور شد: «مهارت جرأت‌مندی، همراهی والدین با فرزندان و ارتباط عاطفی مستمر، سه اصل کلیدی برای مقابله با تأثیرات منفی فشار همسالان و انتخاب‌های نادرست اجتماعی است.
این روانشناس کودک و نوجوان به اهمیت حفظ مرزهای والدین و فرزندان در خانواده اشاره کرد و گفت: «والدین باید اقتدار و جایگاه خود را به عنوان بزرگتر و مرجع در خانواده حفظ کنند، اما این اقتدار نباید باعث فاصله گرفتن آنها از دنیای فرزندشان شود. نباید مرزها به گونه‌ای باشد که والدین از دنیای فرزند خود بی‌خبر باشند. به عبارت دیگر، والدین باید از یک سو نقش بزرگتر و مرجع را ایفا کنند و از سوی دیگر با دنیای فرزندشان آشنا شوند. به عنوان مثال، نقش مادر باید به‌طور کامل و بدون کم‌کاری ایفا شود، یعنی مادر باید به دنیای فرزند خود وارد شود، دغدغه‌ها، نگرانی‌ها و خواسته‌های او را بشناسد و به رسمیت بشناسد.
وی ادامه داد: «گاهی اوقات بچه‌ها از کمبود ارتباط عاطفی با والدین خود گلایه دارند. این گلایه‌ها اغلب به این صورت است که والدین فقط در مواقع ضروری مانند جلسه اولیا و مربیان یا مواقعی که نیاز به کمک دارند، حضور پیدا می‌کنند. اما این تعامل و ارتباط باید به صورت روتین و مستمر حفظ شود. والدین باید وقت خاصی را برای فرزندشان اختصاص دهند تا این ارتباط عاطفی شکل بگیرد و نه اینکه فقط در مواقع بحرانی و ضروری وارد عمل شوند. ارتباط عاطفی مستمر مثل مسیری است که در اتوبان‌ها برای عبور آمبولانس‌ها در نظر گرفته می‌شود. اگر این مسیر از قبل تعریف شده نباشد، در مواقع اورژانسی والدین نمی‌توانند به سرعت و به‌طور مؤثر در کنار فرزند خود باشند. اما اگر این مسیر ارتباطی از قبل وجود داشته باشد، در مواقع ضروری والدین می‌توانند به‌سرعت وارد عمل شوند و اثر فوری و مثبتی بر فرزند خود بگذارند.
حامدی تأکید کرد: «والدین نباید خود را به عنوان کسانی که صرفاً فرزند دارند، تعریف کنند. نقش پدر و مادر بودن تنها با داشتن فرزند در خانه تکمیل نمی‌شود. والدین باید به‌طور مستمر در زمینه‌های تربیتی و روانشناسی مطالعه کنند، آموزش ببینند و دانش خود را بهروز کنند تا بتوانند نقش خود را به بهترین نحو ایفا کنند. این مسأله برای حفظ روابط سالم و مؤثر با فرزندان و پیشگیری از تهدیدات احتمالی برای آنها اهمیت زیادی دارد.»
او در پایان اشاره کرد: «اگر والدین این موارد را رعایت کنند، به‌نظر می‌رسد که خطرات بالقوه‌ای فرزندان و خودشان را تهدید نخواهد کرد.»
۲۰۰ کودک قشمی غربالگری اضطراب شدند
رییس اداره بهزیستی شهرستان قشم گفت: ۲۰۰ کودک پنج تا ۶ ساله این شهرستان مرزی با هدف شناسایی زودهنگام اضطراب در طرح غربالگری مورد سنجش قرار گرفتند.
سیروس شمس الهی ، افزود: طرح غربالگری اضطراب از جمله طرح‌های تشخیصی در حوزه پیشگیری است که همواره توسط بهزیستی انجام می‌شود.
وی ادامه داد: ۲۰۰ کودک پنج تا ۶ ساله طی نیمه اول سال جاری در طرح غربالگری اضطراب مراکز مثبت زندگی بهزیستی این شهرستان شرکت کردند که از این تعداد ۲۷ کودک مضطرب شناسایی و از این تعداد چهار کودک برای دریافت خدمات به مراکز مشاوره معرفی شدند.
رییس اداره بهزیستی شهرستان قشم توضیح داد: یکی از شایع‌ترین اختلالات دوران کودکی، بیماریهای ترس مرضی و اختلالات اضطرابی است که بسیاری از علائم آن با فرآیند رشد طبیعی کودک اشتباه گرفته شده و مانع از تشخیص به موقع می شود.
شمس الهی اضافه کرد: کودکان مضطرب به طور معمول از حیوانات، موقعیت‌ها یا اماکن خاصی می ترسند، از رفتن به مهد کودک یا هر کلاس آموزشی دیگر پرهیز می کنند، کم رو، بیش از حد ترسو و مضطرب هستند و در صورتی که هر یک از این علائم شدید باشد و یا بیش از سه هفته طول بکشد والدین باید به اضطراب غیرطبیعی فکر کنند.
وی هدف از اجرای این طرح را ورود به هنگام در راستای تشخیص به موقع اختلالات اضطرابی کودکان پنج تا ۶ ساله در بزرگ ترین جزیره ایرانی خلیج فارس و درمان زودهنگام آنان در سن طلایی عنوان کرد.
رییس اداره بهزیستی شهرستان قشم گفت: در اجرای این طرح غربالگری می توانیم با کمک والدین و مربیان مهد کودک این کودکان با تشخیص به موقع و درمان به هنگام، از پیشرفت اضطراب در آنان جلوگیری به عمل آورد تا آنها زندگی طبیعی داشته باشند.
وی تصریح کرد: اضطراب عامل مهم برای شروع بیماری هایی نظیر افسردگی و ترس، رفتارهای اجتنابی و بیماری های جسمی است.
نشان ملی استاندارد بر هنر «حصیر بافی» مینابی‌ها
مدیرکل میراث‌فرهنگی، صنایع‌دستی و گردشگری هرمزگان گفت: رشته حصیربافی میناب در اجلاس کمیته ملی استاندارد میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی و با تایید کارشناسان، موفق به دریافت نشان ملی استاندارد به شماره ۲۰۶۰۵ شد.
محمد محسنی با اعلام این خبر به رسانه‌ها، با اشاره به اینکه حصیربافی یکی از رشته‌های صنایع‌دستی سنتی و ارزشمند شهرستان میناب است که به‌واسطه قدمت طولانی و استفاده از مواد اولیه بومی، جایگاه ویژه‌ای در بین هنرهای دستی منطقه دارد، اظهار کرد: حصیربافی در میناب نه‌تنها منبع درآمد برای بسیاری از خانوارهای محلی است، بلکه بخشی از هویت فرهنگی مردم این منطقه را نیز تشکیل می‌دهد.
وی بیان کرد: محصولاتی که کد استاندارد دارند، قابلیت رقابت بیشتری در بازارهای داخلی و خارجی دارند و این نشان ملی به محصولات کمک می‌کند تا به‌عنوان کالای معتبر و قابل‌اعتماد شناخته شوند و برای محصول هویت ایجاد می‌کنند.
مدیرکل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هرمزگان یادآور شد: در سال ۱۴۰۱ نیز رشته گلابتون دوزی موفق به دریافت کد استاندارد به شماره ۲۳۳۱۴ شده بود.
حصیربافی هنر زنان و مردان سرزمین نخل و خرما و از رایج‌ترین صنایع دستی هرمزگان بوده است؛ تاریخچه این هنر به قبل از هخامنشیان تعلق دارد، هنرمندان این رشته از برگ درختان خرما، که به زبان عامه منطقه به «پیش مُغ» معروف است، وسایلی حصیری مانند زنبیل، زیرانداز، ناندان، تویزه، بل، سفره، بادبزن، جارو، سبد و کلاه را تولید می‌کنند و در حال حاضر این فرآورده‌های حصیری در روستاهای میناب، بشاگرد و بندرلنگه عرضه می‌شود.
از قدیمی‌ترین صنایع دستی و به گفته برخی مورخان، شاید کهن‌ترین آنها، حصیربافی است. نمونه‌های به‌دست‌آمده در بین‌النهرین و آفریقا نشان می‌دهد که این هنر منشاء نساجی، سفالگری یا کوزه‌گری نیز بوده است. نخستین زیراندازهای تهیه‌شده توسط انسان‌ها، بافته‌های حصیری بوده و همچنین نخستین سرپناهها به کمک حصیر و نی پدید آمده است.
بیش از ۴۰۰ نوع صنایع دستی در میناب وجود دارد که شامل جهله، گشته سوز، گلابتون دوزی، خوس دوزی، بادله دوزی، شک بافی و حصیر بافی بوده و در بازارهای داخلی و خارجی به‌فروش می‌رسد.
سند ملی حقوق کودک بازنگری می‌شود/دولت چهاردهم موانع را برمی‌دارد
معاون رئیس جمهوری در امور زنان و خانواده:
معاون رئیس‌جمهور در امور زنان و خانواده با اشاره به اینکه دولت چهاردهم باور دارد که حقوق کودکان و نوجوانان از اهمیت بسیاری برخوردار است، گفت: لازمه توجه به ظرفیت‌ها و خلأهای سند ملی حقوق کودک آن است که این سند مورد بازنگری قرار گیرد.
زهرا بهروز آذر در نشست سلسله رویدادهای طراحی الگوی حکمرانی تمدنی در حوزه زنان و خانواده که به مناسبت چهلمین سالگرد تأسیس شورای عالی انقلاب فرهنگی در دانشگاه علوم قضایی برگزار شد، بر اهمیت بازنگری در سند ملی حقوق کودک تأکید کرد.
وی اظهار داشت: هر خط مشی که گذاشته می‌شود دارای یک چرخه زندگی است و دوره‌های تولد، رشد، بلوغ و پیری را طی می‌کند، برخی از خط مشی‌ها با گذر زمان به دوره پیری می‌رسند، اما برخی دیگر در مواجهه با تغییرات محیطی شدید دچار پیری زودرس می‌شوند.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده افزود: امروز چهار بحران تغییرات فناوری، تغییرات اقلیمی، تغییرات جمعیتی و شهر نشینی و مهاجرت چهار چالش جهانی هستند که خط مشی های حوزهٔ خانواده را تحث تاثیر قرار داده‌اند و به نظر می‌رسد ردپای برخی از این چالش‌ها به ایران هم رسیده است. و بر روی طول عمر خط مشی‌های این حوزه اثر گذاشته است.
بهروزآذر یادآورشد: یکی از مولفه‌هایی که روی این سند به طور خاص اثر گذاشته، تصویب قوانین جامع مرتبط با حوزه کودک و نوجوان است. که به طور طبیعی همخوانی و تطابق با این قانون، بازنگری این سند را ضروری می‌سازد.
وی ادامه داد: بازنگری این سند باید به نحوی انجام شود که قوانین جدید و تغییرات محیطی و اجتماعی در آن لحاظ شود تا از کارآمدی و اثربخشی آن اطمینان حاصل شود.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده اظهار کرد: این سند زمانی تدوین شده است که هیچ قانون جامع و سند پیش‌نویسی در این حوزه وجود نداشته است و به نظر می‌رسد مولفان در صدد پرکردن خلأهایی بودند که در حوزه کودکان و نوجوانان در راستای تامین حقوق آنها دیده می شود.
بهروزآذر با اشاره به اینکه در ابتدای این سند اشاره شده است که کودکان و نوجوانان سرمایه‌های جامعه ما هستند، اضافه کرد: تاکید بر اهمیت دوران کودکی و باور به آینده‌سازی کشور توسط کودکان، ارزش‌هایی است که روح این سند را به‌خوبی نشان می‌دهد. هرچند این سند تلاش داشته تا خلأهای این حوزه مورد توجه قرار گیرد اما امروز و پس از تصویب قانون حمایت از اطفال و نوجوانان می‌تواند ابعاد بیشتری از ظرفیت‌های اجتماعی و فرهنگی حوزه کودکان و خانواده مورد توجه قرار گیرد.
وی به لزوم تعیین جایگاه سند ملی حقوق کودک در ساختار سیاستی کشور اشاره کرد و گفت: قبل از ورود به بازنگری باید هدف از تدوین آن و کارکردش مشخص شود. تا زمانی که جایگاه این سند مشخص نباشد، بازنگری آن بی‌فایده خواهد بود و اجرای آن با مشکل مواجه می‌شود.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده یادآورشد: باید پاسخ دهیم که این سند قرار است در کجا قرار گیرد؟ آیا به عنوان سند بالادستی است و یا یک سند هماهنگ‌کننده در لایه میانی اجرایی و بین دستگاهی است؟ پاسخ به این سوال مشخص می‌کند که ادامه فرایند را چگونه پیش ببریم.
بهروزآذر افزود: دولت چهاردهم باور دارد که ایران برای همه ایرانیان است و به طور طبیعی کودکان و نوجوانان از اهمیت فوق العاده ای برخوردارند. ما در دولت در مسیر بازنگری اسناد در حوزه کودک، نوجوان و خانواده، تمام تلاش خود را خواهیم کرد تا این حقوق را به‌طور کامل مورد توجه قرار داده و موانع بازنگری و اجرایی کردن اسناد مربوط به آنها را برطرف کنیم تا حقوق کودکان و نوجوانان به طور کامل رعایت شود.
بهروزآذر: یکپارچه‌سازی نظام مسائل زنان سرپرست خانوار در دولت ضروری است
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده بر اهمیت تقویت خانواده و صیانت از آن در سیاستگذاری‌ها و نیز ضرورت یکپارچه‌سازی نظام مسائل زنان سرپرست خانوار در دولت چهاردهم تاکید کرد.
در جلسه مشترک سیدجواد حسینی رئیس سازمان بهزیستی کشور و زهرا بهروز آذر معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده، سیاست های اجرایی، چالش‌ها و فرصت‌های حوزه زنان و خانواده ذیل ماموریت‌های سازمان بهزیستی تشریح شد.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در این جلسه بر اهمیت تقویت خانواده و صیانت از آن در سیاستگذاری‌ها تاکید کرد و به لزوم همکاری بین معاونت امور زنان و خانواده و سازمان بهزیستی کشور در حوزهٔ سالمندی، به‌ویژه مشکلات خاص زنان سالمند، اشاره کرد.
وی همچنین بر ضرورت یکپارچه‌سازی نظام مسائل زنان سرپرست خانوار و ایجاد هماهنگی میان دستگاه‌ها تأکید کرد.
بهروزآذر با تاکید بر اهمیت شنیدن صدای بی‌صدایان در دولت چهاردهم و اصل مشارکت مردم در شناخت و حل مسایل، به لزوم حمایت از سازمانهای مردم نهاد فعال در زمینه کاهش آسیب‌های اجتماعی زنان و خانواده، حمایت از مراکز حامی‌سرا و خانه‌های امن، حل مسایل نوجوانان و جوانانی که پس از ١٨ سالگی از مراکز نگهداری بهزیستی رهسپار جامعه می‌شوند، هماهنگی بین دستگاهی در ارایه خدمات تشخیصی و حمایتی مربوط به کودکان دارای طیف اتیسم شدید و خانواده‌های آنان اشاره کرد.
معاون رئیس جمهور در امور زنان و خانواده در راستای اجرای برنامه هفتم پیشرفت مبنی بر تهیه اطلس حوزه زنان و خانواده و آینده‌پژوهی مسائل این حوزه، تشکیل شورای آمار با مشارکت همه دستگاه‌های متولی را اعلام کرد.
بر اساس این گزارش، سید جواد حسینی رییس سازمان بهزیستی کشور نیز با اشاره به گستره خدمات اجتماعی این سازمان، اعلام کرد که در طرح‌های جاری سازمان بهزیستی، تمرکز اصلی بر تقویت خدمات به گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه است.
همچنین در این جلسه ضرورت اصلاح و بازنگری در قوانین مرتبط با زنان و کودکان بی‌سرپرست، به ویژه اعطای تسهیلات بیشتر به زنان سرپرست خانوار، اصلاح قوانین و جذب اعتبارات مالی، اصلاح بودجه مراکز مشاوره برای زنان سرپرست خانوار و زوجین پیش از طلاق، تقویت اعتبارات اورژانس اجتماعی، اعطای مستمری به خانواده‌های دارای فرزند دوقلو و چندقلو پس از هفت سال اول از موضوعات مورد گفت وگو بود.
در این جلسه بر ضرورت حمایت از مادران دارای فرزند با معلولیت شدید و خیلی شدید نیز تأکید شد.