دسته: اخبار
چگونه مدارس را در برابر جرائمی چون تعرض ایمن کنیم؟
پرونده تعرض در مدرسه، مسئله ای است که ذهن بسیاری از مسئولان، معلمان و والدین را درگیر کرده است. دانش آموزانی که آینده ساز کشور هستند و نباید این چنین به خطر بیافتند. حال باید دید برای اجتناب از وقوع حوادث این چنینی چه باید کرد!؟
فرزندت را با هزار امید بزرگ می‌کنی و روانه مدرسه، چهار دیواری که در زمان تحصیل مامن و پناه فرزند است، اما وای به روزی که این چهار دیواری بلای جان او شود و دلیلی شود بر کابوسهای شبانه او، وای به روزی که معلمی که باید آینده ساز فرزندت باشد، نابودگر آینده او شود. مطرح کردن موضوع تعرض در مدرسه زدن زنگ خطری است نسبت به وقوع این جرم. به همین علت با دکتر محمدمهدی سید ناصری از منظر حقوق کودکان و دکتر امین گلریز از دیدگاه جرم شناسی به گفت وگو نشستیم.
لزوم آموزش تربیت جنسی به کودکان و نوجوانان
دکتر محمدمهدی سیدناصری، حقوقدان، مدرس دانشگاه و پژوهشگر حقوق بین‌الملل کودکان در گفت وگوی اختصاصی با خبرنگار ایرنا اظهار داشت: مطرح شدن پرونده تعرض در مدرسه، زخمی است که باید آن را دید، شنید و با تمام توان از وقوع آن جلوگیری کرد. آموزش تربیت جنسی، نه تهدیدی برای فرهنگ، بلکه سدی است در برابر خشونت. سکوت در برابر آن، ترجیح تابوها بر جان و کرامت کودکان است. وقت آن رسیده که سیاست‌گذاران، والدین، معلمان، رسانه‌ها و نهادهای دینی با یک همگرایی ملی، تربیت جنسی را به‌عنوان یک نیاز اساسی و یک حق بنیادین کودک به رسمیت بشناسند. کودکان، صدایی ندارند جز آنچه ما برایشان می‌سازیم. امروز، وظیفه ماست که این صدا را به سیاست، آموزش و وجدان عمومی برسانیم.
آموزش جنسی قربانی تابوهای فرهنگی
این مدرس دانشگاه در ادامه اظهار داشت: در جهان امروز، آموزش تربیت جنسی و مهارت‌های خودمراقبتی نه‌تنها یک انتخاب فرهنگی یا مسئله‌ای حاشیه‌ای نیست، بلکه رکن اساسی از «حق بر بقا، رشد، محافظت و مشارکت» کودکان به شمار می‌رود. چهار اصل بنیادینی که در کنوانسیون حقوق کودک مورد تأکید قرار گرفته‌اند و دولتها را ملزم به تأمین همه جانبه آن می‌سازد. با این حال، در ایران، این آموزش‌ها اغلب قربانی تابوهای فرهنگی، سکوت‌های نهادی، و ترس‌های محافظه‌کارانه‌ای شده‌اند که هیچ کدام نتوانسته‌اند مانع از خشونت‌های جنسی علیه کودکان شوند.
مطرح شدن پرونده تعرض در مدرسه یک بحران خاموش و پنهان است، بحرانی که به واسطه بی‌توجهی به آموزشهای پیشگیرانه، فقدان معلمان آموزش‌دیده، ساختارهای ناکارآمد گزارش‌دهی، و انکار ضرورت آموزش تربیت جنسی در مدارس، به‌تدریج به معضلی امنیتی، روانی و حقوقی بدل شده است. این پرونده ها، هشداری است عاجل برای آن‌که دریابیم سیاست انکار، تأخیر و سکوت در قبال آموزشهای جنسی نه‌تنها کودکان را محافظت نمی‌کند، بلکه آنها را به طعمه‌های خاموش آسیب و خشونت بدل می‌سازد.
وظیفه دولتها در حمایت از حقوق کودکان
سید ناصری در ادامه گفت: مدرسه باید امن‌ترین نقطه برای کودک باشد، اما ممکن است در غیاب آموزش و نظارت، به محل وقوع خشونت جنسی تبدیل شود. از منظر حقوق بین‌الملل، دولت جمهوری اسلامی ایران که در سال ۱۳۷۲ به کنوانسیون حقوق کودک پیوسته، تعهدات روشنی برای حفاظت از سلامت جسمی، روانی و اخلاقی کودکان دارد. ماده ۱۹ این کنوانسیون، دولتها را ملزم می‌سازد که تمام تدابیر لازم را برای پیشگیری از هرگونه خشونت، بهره‌کشی یا آزار علیه کودکان اتخاذ کنند. در همین راستا، آموزش تربیت جنسی و مهارت‌های خودمراقبتی، جزء لاینفک این اقدامات پیشگیرانه تلقی می‌شود.
از سوی دیگر، پرونده های اینچنینی نشان میدهد که ما در زمینه «عدالت آموزشی» با خلأهای عمیق روبه‌رو هستیم. کودکانی که در مناطق کم‌برخوردارتر یا مدارس خاص تحصیل می‌کنند، بیش از دیگران در معرض نقض حقوق خود قرار دارند و کمتر مورد توجه نهادهای نظارتی و حمایتی‌اند. این شکاف، ضرورت باز طراحی یک نظام عدالت محور آموزشی را دوچندان می‌سازد.
در شرایط کنونی، اصلاحات باید فراتر از اصلاحات صوری و دستوری بروند. آنچه نیازمند آن هستیم، یک بازنگری بنیادین در سیاست‌های تربیتی کشور، تدوین سند ملی آموزش تربیت جنسی مبتنی بر اصول علمی و ارزش‌های فرهنگی، و تقویت نظام نظارت و پاسخگویی در مدارس است. همچنین، باید شجاعت و صداقت نهادی در اعتراف به ضعف‌ها و پذیرش مسئولیت نهادینه شود. اگر آموزش را از ابزارهای حمایت از کودکان حذف کنیم، هیچ سپر دفاعی مؤثری در برابر خشونت‌های آینده باقی نخواهد ماند. سکوت در برابر این مسائل، نه محافظت از اخلاق است و نه پاسداشت فرهنگ؛ بلکه گامی به سوی تاریکی و باز تولید خشونت است. صدای کودکان، در میان دیوارهای بلند مدرسه، نباید دیگر بی‌پاسخ بماند.
تعرض به دانش آموزان از دیدگاه جرم شناسی
در ادامه با دکتر امین گلریز جرم شناس، استاد دانشگاه، قاضی سابق، وکیل دادگستری در این خصوص از دیدگاه جرم شناسی به گفت وگو نشستیم.
ریشه یابی علل وقوع جرم تعرض در مدرسه
جرمشناسی همواره در پی علل و عوامل تحقق جرم و راهکارهای پیشگیری از جرم است. اگر این موضوع را از منظر جرمشناسی در نظر بگیریم که چرا در یک مدرسه چنین اتفاقی میافتد پاسخ در چند مسئله خلاصه می شود.
– گزینش معلمان در زمان استخدام
بحث گزینش معلمین و انجام آزمایشات سلامت روانی و نداشتن انحرافات جنسی موردی است که در کشور ما انجام نمی شود. آزمایش های کاملا تخصصی برای برخی از مشاغل که با قشر خاصی سر و کار دارند مانند معلمین، وکلا یا معلمین مردی که به اناث تدریس می‌کنند. با توجه به اینکه برخی دچار انحرافات جنسی هستند و غالبا قربانیان آنها زیر ۱۵ سال هستند، برای چنین مشاغلی باید این آزمایشات گرفته شود و متاسفانه در کشور ما این آزمایشات در زمان استخدام نادیده گرفته می‌شود.
– دوربینهای مدارس بسته در مدرسه
متاسفانه همه مدارس ما مجهز به دوربین مدار بسته نیستند. وجود دوربین های مدار بسته مانعی بر سر وقوع چنین جرائمی است.
– نظارت درست مسئولین مدرسه
عدم نظارت مسئولین مدرسه دیگر علت وقوع جرائم این چنینی است.
– حمایت قانون از حقوق کودکان و نوجوانان
قانون ما در بحث تعرض از ضمانت اجرای کافی برخوردار نیست. به موجب ماده ۱۰ قانون حمایت از اطفال و نوجوانان مصوب ۹۹ اگر تعرضی صورت بگیرد، مجازات درجه ۶ دارد و این برای حمایت از اقشار ضعیفی مانند کودکان و نوجوانان بسیار کم و ناکافی است. اتفاقا قانون برای حمایت از این قشر باید مجازاتهای بالاتر و شدیدتری را در نظر بگیرد. قانونگذار نیز در این مورد منفعل عمل کرده است. هرچند نام قانون حمایت از کودکان و نوجوانان است اما این حمایت باید در عمل صورت گیرد و میزان مجازات درجه ۶ برای چنین جرمی ناکافی است.
اگر چنین خلاءهایی برطرف شود ما شاهد وقوع چنین جرائمی نخواهیم بود.
کودکی و نوجوانی سنی مهیا برای رشد یا تنزل
این جرم شناس معتقد است؛ با توجه به تهاجم فرهنگی و دسترسی به فضاهای مجازی مانند اینستاگرام، مسئولین در بحث حمایتی و نظارتی باید رویکردهای نوینی داشته باشند. چنین پرونده هایی زنگ خطری است برای وقوع اتفاقات مشابه در مدارس و یا درگیریهای جمعی و یا آسیبهای جدی در مدارس دیگر.
با توجه به اینکه اگر در این سن به این کودک و نوجوان تعرضی صورت گیرد، این به راحتی قابل فراموشی نیست و تا پایان عمر همراه این کودک است و ممکن است آینده او را به ورطه نابودی بکشاند، سنین کودکی و نوجوانی دارای حساسیت ویژه‌ای است، از این منظر. در علم جرمشناسی به سنین زیر ۱۸ سال سنین مهیا برای رشد یا تنزل فکر می کنند چون مستعد برای پیشرفت و مستعد برای نابودی است. بنابراین باید در این سنین حمایت بیشتری از آنها صورت گیرد.
باید تمام مدارس هوشیار باشند و هم آموزشهای لازم را به دانش آموزان بدهند و هم موارد تشویقی را برای دانش آموزان در نظر بگیرند که چنین مواردی را گزارش دهند و هم صد در صد باید مدارس را به دوربینهای مدار بسته مجهز کنیم.
استرس شغلی، همه‌گیرتر از آنچه فکر می‌کنید!
استرس شغلی، معضل پیچیده‌ای است که فراتر از تصورات عمومی، در میان نیروی انسانی رواج دارد. فشارهای ناشی از حجم کاری سنگین، شرایط نامناسب محیط کار، و عدم امنیت شغلی، می‌تواند سلامت جسمی و روانی این نیروی ارزشمند را به شدت تحت تأثیر قرار دهد. به مناسبت روز جهانی کار و کارگر، توجه به این مسأله حیاتی و یافتن راهکارهای مؤثر برای کاهش و پیشگیری از استرس شغلی، امری ضروری به شمار می‌رود.
بهداشت حرفه‌ای یا سلامت شغلی یا سلامت کار شاخه‌ای است از علم بهداشت و عبارتست از شناسائی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور موجود در محیط کار به همراه یکسری مراقبتهای بهداشتی درمانی به منظور سالمسازی محیط کار و حفظ سلامت نیروی کار.
۲۸ آوریل (۸ اردیبهشت) توسط سازمان بین‌المللی کار به عنوان روز جهانی بهداشت حرفه ای و ایمنی محیط کار اعلام شده است. این روز فرصت مناسبی است تا اذهان عمومی نسبت به موضوع بهداشت و ایمنی محیط کار حساس شوند و ضمن ارج نهادن به زحمات کارکنان بایستی به فراهم آوردن زمینه‌های علمی، پژوهشی و کاربردی برای شناسایی مخاطرات شغلی، اجرای روش‌های صحیح کنترل و ارتقای سطح سلامت نیروی انسانی اقدام کرد.
روز جهانی ایمنی و سلامت شغلی در واقع یک فعالیت سالیانه بین المللی برای نهادینه کردن کار سالم و ایمن در سرتاسر جهان است. برگزاری این مراسم یک بخش مهم از استراتژیهای جهانی سازمان بین المللی کار برای ارتقای ایمنی و سلامت شغلی در همه محیط های کاری است که باعث ارتقای آگاهی های مردم و همچنین افزایش امنیت و سلامت در محیط کار می شود.
هدف کلی بهداشت حرفه‌ای
نگهداری و بهبود حداکثر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی کارکنان مشاغل مختلف از طریق پیشگیری از خطرات تهدید کننده سلامت کارگران، مطالعه شرایط نامناسب محیط کار و اثرات سوء آن بر تندرستی آنان است. کارشناسان بهداشت حرفه‌ای که در این زمینه فعالیت دارند، با شناختی که ازمحیط کار، فرآیندهای کاری، خطرات وعوامل زیان‌آور محیط کار، ونیز تاثیراتی که این عوامل بر سلامت شاغلین می‌گذارند، از طریق بررسی، ارزیابی، اندازه گیری وکنترل عوامل زیان آورمحیط کار، درصدد سالم سازی و بهسازی محیط کاربرمی آیند. بنابراین از این طریق باعث کنترل بیماری‌ها، عوارض و آسیبهای شغلی و در نهایت تامین سلامت شاغلین می‌گردند.
در این روز ضروری است که به یکی از چالش‌های جدی و روزافزون دنیای کار یعنی «استرس شغلی» توجه ویژه‌ای داشته باشیم. استرس شغلی به عنوان یک وضعیت روانی، ناشی از فشارهای متنوع محیط کار، می‌تواند تأثیرات منفی قابل توجهی بر سلامت جسمی و روانی کارکنان داشته باشد. با توجه به تغییرات سریع در دنیای کار و رشد روزافزون انتظارات، شناسایی و مدیریت این فشارها امری حیاتی است.
استرس شغلی، همه‌گیرتر از آنچه فکر می‌کنید
استرس شغلی می‌تواند ناشی از عوامل متعددی باشد. یکی از اصلی‌ترین عوامل، فشارهای بالای کاری است که به دلیل رقابت شدید و انتظارات غیرواقعی ایجاد می‌شود. همچنین، عدم تعادل بین کار و زندگی شخصی، فقدان مدیریت موثر زمان، و محیط‌های کاری منفی و پرتنش می‌توانند به افزایش استرس شغلی کمک کنند. در برخی مشاغل، حضور در شرایط بحرانی و عدم حمایت کافی از سوی مدیریت نیز می‌تواند به احساس نارضایتی و استرس منجر شود.
استرس شغلی نه تنها بر سلامت روانی تأثیرگذار است، بلکه می‌تواند موجب بروز مشکلات جسمی از جمله بیماری‌های قلبی، سردردهای میگرنی، و اختلالات گوارشی شود. همچنین، این وضعیت می‌تواند منجر به افت بهره‌وری، کاهش کیفیت کار، و افزایش غیبت‌های غیرموجه شود. در نتیجه، سازگاری با استرس شغلی نه تنها برای سلامت فردی، بلکه برای کارایی سازمان نیز ضروری است.
اگرچه بهترین راهکارها برای مقابله با استرس شغلی شامل ایجاد فرهنگ سازمانی مثبت، تمرکز بر حمایت‌های اجتماعی، و فراهم کردن برنامه‌های آموزشی در زمینه مدیریت استرس است. باید کارفرمایان به ترویج توازن بین کار و زندگی شخصی توجه داشته باشند. ارائه فضاهای آرامش، مشاوره‌های روانشناختی، و برنامه‌های ورزشی همگی می‌توانند به کاهش استرس شغلی کمک کنند.
براساس گزارشی که در یورونیوز منتشر شده است نتایج یک مطالعه جدید نشان می دهد، چالش‌های سلامت روان در میان جمعیت شاغل در جهان رو به افزایش است.این تحقیق نشان میدهد که کارکنان مشاغل گوناگون سطح بالایی از استرس را به نسبت گذشته تجربه می‌کنند، مرخصی استعلاجی بیشتری می‌گیرند و انتظار حمایت بیشتر از سوی کارفرمایان خود دارند.
نظرسنجی‌هایی که توسط موسسات آکسا AXA و ایپسوس IPSOS در ۱۶ کشور مختلف جهان میان افراد ۱۸ تا ۷۵ سال انجام شده، تصویر نگران‌کننده‌ای از وضعیت رو به وخامت سلامت روان به ویژه در محیط‌های کاری را ارائه می‌کند.
عوامل اصلی استرس شغلی
شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی از کشورهایی مانند بلژیک، چین، فرانسه، آلمان، هنگ‌کنگ، ایرلند، ایتالیا، ژاپن، مکزیک، فیلیپین، اسپانیا، سوئیس، تایلند، ترکیه، بریتانیا و ایالات متحده، عوامل متعدد موثر بر سلامت روان خود را برشمرده‌اند.
این عوامل عمدتا مواردی چون بی‌ثباتی مالی، ناامنی شغلی و مواجهه مداوم با اخبار منفی در رسانه‌ها را شامل می‌شود.
بر اساس این مطالعه، از هر سه شرکت کننده در نظرسنجی، یک نفر گفته است از حداقل یک مشکل سلامت روان رنج می‌برد که افسردگی و اضطراب شایع‌ترین آنهاست؛ این افراد یادآور شده‌اند که بیماری آنها نسبت به سال‌های قبل رو به بهبود نبوده است.
پاتریک کوهن، مدیرعامل بازارهای اروپایی و سلامت در آکسا، حین ارائه این گزارش توضیح میدهد که تغییرات آب‌وهوایی و تهدیدات آنلاین نیز به نگرانی‌های سلامت روان دامن زده و باعث افزایش «اضطراب زیست‌محیطی» و احساس شکنندگی بیشتر در افراد شده‌اند.
استرس شغلی و عدم توازن میان کار و زندگی
این نگرانی‌ها در میان جمعیت شاغل نیز منعکس شده است، به طوری که استرس مرتبط با کار و مشکل در ایجاد تعادل بین کار و زندگی از عوامل اصلی تأثیرگذار بر سلامت روان آنها ذکر شده است.
پاتریک کوهن می‌گوید: «بیش از نیمی از افراد شاغل که ما مورد بررسی قرار دادیم، طی دو هفته گذشته سطح استرسی بالاتر از حد متوسط را گزارش کرده‌اند.»
وی افزود که بیش از یک چهارم کارمندان شرکت کننده در نظرسنجی، سال گذشته به دلایل مرتبط با سلامت روان مرخصی استعلاجی گرفته‌اند.
این مطالعه نشان میدهد که مرخصی‌های استعلاجی به دلیل مشکلات سلامت روان در حال افزایش است و در سال ۲۰۲۴ میلادی حدود ۲۷ درصد از کل مرخصی‌های استعلاجی را به خود اختصاص داده است؛ این میزان چهار درصد بیشتر از سال ۲۰۲۳ گزارش شده است. در فرانسه، سلامت روان در حال حاضر علت اصلی مرخصی‌های استعلاجی بلندمدت است.
از جمله مهمترین پیامدهای استرس شغلی که در این مطالعه برجسته شده‌اند می‌توان به مشکلات خواب، اختلال در تمرکز یا تصمیم‌گیری و علائم جسمی مانند سردرد و تنش عضلانی اشاره کرد.
تخمین زده می‌شود که افسردگی و اضطراب، سالانه منجر به از دست رفتن حدود ۱۲ میلیارد روز کاری در سراسر جهان شود.
استرس شغلی، همه‌گیرتر از آنچه فکر می‌کنید!
جوانان قربانیان اصلی بحران سلامت روان
وضعیت در میان جوانان ۱۸ تا ۲۴ ساله بحرانی‌تر است. مرخصی استعلاجی مرتبط با سلامت روان در این گروه سنی به ۴۲ درصد می‌رسد.
به موجب نتایج این تحقیق، ۸۵ درصد از بزرگسالان جوان، حتی به صورت خفیف، به طور بالقوه تحت تأثیر اضطراب، استرس یا افسردگی قرار داشته‌اند.
کوهن در این خصوص خاطرنشان کرد: «این آمار واقعاً تکان‌دهنده است و شاهدیم که شکاف نسلی بسیار نگران‌کننده‌ای در سلامت روان وجود دارد و بزرگسالان جوان بسیار بیشتر تحت تأثیر قرار می‌گیرند.»
مدیرعامل بازارهای اروپایی و سلامت در آکسا افزود که این روند در سال‌های گذشته نیز مشهود بوده و به نظر می‌رسد در حال تشدید شدن است.
راهکارهایی برای آرامش روان
۴۴ درصد از بزرگسالان جوان اذعان دارند که در حال حاضر با یک بیماری روانی دست و پنجه نرم می‌کنند؛ رقمی که ۱۲ درصد بیشتر از میانگین جمعیت عمومی است.
این مطالعه همچنین نشان میدهد که جوانان به طور ویژه تحت تأثیر دو عامل «استفاده بیش از حد از شبکه‌های اجتماعی» و «احساس تنهایی و انزوا» قرار دارند.
بیش از نیمی از بزرگسالان جوان (۵۲ درصد) اشاره کرده‌اند که شبکه‌های اجتماعی بر سلامت روان آنها تأثیر منفی گذاشته است، در حالی که این رقم در جمعیت عمومی ۳۶ درصد از افراد را تشکیل میدهد.
نیاز به حمایت بیشتر در محیط کار
نتایج تحقیق نشان میدهد که در چنین شرایطی، شرکت‌ها باید حمایت‌های لازم را از کارکنان خود به عمل آورند.
نیلز رایش، مدیرعامل سلامت جهانی آکسا می‌گوید: «انتظار عمومی از سوی کارکنان وجود دارد که در محل کار از آنها حمایت شود، در حالی که شکافی بین آنچه احساس می‌شود و آنچه مورد نیاز است، به وضوح قابل مشاهده است.
در حالی که ۴۷ درصد از پرسش‌شوندگان گفته‌اند که شرکت آنها سیاست‌های خاصی برای حمایت از سلامت روان کارکنان در پیش گرفته است، ۵۲ درصد افراد اظهار داشتند که آرزو می‌کنند شرکت‌شان چنین حمایت‌هایی را ارائه دهد.
به گفته نیلز رایش، مدیرعامل سلامت جهانی آکسا: «وقتی کارفرمایان راه‌حل‌هایی ارائه می‌دهند و گفتگو درباره این موضوع را آغاز می‌کنند، می‌توانند تفاوت واقعی و معناداری برای کارکنان خود رقم بزنند و در عین حال با مشکلات موجود در زمینه غیبت از کار و کاهش بهره‌وری مقابله کنند.»
حمایت‌های بلندمدت برای مدیریت بحران روانی ناشی از انفجار بندرعباس ضروری است
عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور فارس معتقد است حمایت‌های بلندمدت روانی و اجتماعی، کلید بازگشت آرامش به زندگی بازماندگان است.
در ظهر گرم ششم اردیبهشت‌ماه، بندرعباس با صدای مهیبی لرزید. انفجاری که آرامش ساحل را برهم زد و خاطره‌ای تلخ در ذهن مردم این شهر به جا گذاشت.
اسکله شهید رجایی، قلب تپنده تجارت و حمل‌ونقل، دچار حادثه‌ای ناگوار شد که نه‌تنها خسارات فیزیکی، بلکه تأثیرات روانی عمیقی بر بازماندگان، خانواده‌های آسیب‌دیدگان و جامعه محلی برجای گذاشت. اما فاجعه تنها به لحظات وقوع محدود نمی‌شود؛ زخم‌های روانی، گاه عمیق‌تر از زخم‌های فیزیکی‌اند و نیاز به مراقبت و حمایت دارند.
برای بررسی راهکارهای مدیریت بحران روانی ناشی از این حادثه، با یکی از اعضای هیأت علمی دانشگاه پیام‌نور شیراز، گفت‌وگو کردیم. در ادامه، بررسی خواهیم کرد که چگونه جامعه، خانواده‌ها و نهادهای مسئول می‌توانند در کاهش اثرات روانی این حادثه نقش مؤثری ایفا کنند.
علیرضا فیلی در گفت وگو با خبرنگار ایسنا، با اشاره به حادثه انفجار اخیر در بندرعباس، هشدار داد: این فاجعه می‌تواند تبعات روانی عمیق و طولانی مدتی برای بازماندگان، خانواده قربانیان و حتی کل جامعه منطقه به دنبال داشته باشد.
وی بر ضرورت توجه جدی به حمایت‌های روانشناختی و اجتماعی از آسیب‌دیدگان و همچنین لزوم پیشگیری و مدیریت بحران‌های مشابه تاکید کرد و افزود: برای کاهش آسیبهای روانی ناشی از این حادثه لازم است در وهله اول افرادی که آسیب دیده‌اند، به درستی شناسایی شوند.
استادیار دانشگاه پیام‌نور شیراز ضمن تشریح ابعاد روانشناختی حادثه انفجار بندرعباس اظهار کرد: مدت زمان زیادی ممکن است برای بازماندگان و خانواده قربانیان این حادثه از نظر روانی دشوار باشد. به ویژه نحوه فوت عزیزانشان در یک فاجعه آتش‌سوزی می‌تواند سوگ را تا مدت‌ها در آنها زنده نگه دارد و حتی منجر به افسردگی شود. این یک آسیب جدی است.
لزوم شناسایی افراد آسیب دیده
فیلی افزود: علاوه بر خانواده قربانیان، تمام مردمی که در آن منطقه حضور داشتند و صدای انفجار را شنیدند و خساراتی به منازل و وسایلشان وارد شده است، احتمالاً تعداد زیادی از آنها دچار اختلال استرس پس از سانحه (PTSD) خواهند شد.
وی تصریح کرد: این افراد ممکن است تا مدت‌ها با کمترین صدایی از خواب بپرند، وحشت ناشی از انفجار در ذهنشان بازسازی شود و حتی از شعله آتش بترسند. مشکلات «PTSD» می‌تواند بسیار متنوع و نیازمند توجه جدی روانشناختی باشد.
این روان‌شناس با تاکید بر لزوم شناسایی و حمایت از آسیب‌دیدگان گفت: اولین قدم، شناسایی افرادی است که دچار آسیب روانی شده‌اند. این کار می‌تواند از طریق مراکز درمانی و دانشگاه‌های علوم پزشکی انجام شود.
فیلی تاکید کرد: فراهم کردن، مراکزی که خدمات رایگان روان‌شناسی و یا تحت پوشش بیمه به این افراد ارائه دهد، بسیار کمک کننده است.
وی همچنین بر اهمیت حمایت‌های اقتصادی از آسیب‌دیدگان تاکید کرد و افزود: بسیاری از افرادی که در این حادثه آسیب دیده‌اند، چه کسانی که عزیزانشان را از دست داده‌اند و چه کسانی که دچار جراحات شده‌اند، ممکن است تا مدت‌ها نتوانند درآمد اقتصادی داشته باشند. بنابراین کمک در این حوزه نیز بسیار ضروری است.
این استادیار دانشگاه در ادامه تصریح کرد: این حمایت‌ها نباید جنبه تبلیغاتی یا کوتاه‌مدت داشته باشند و باید به صورت مستمر و برای همه آسیب‌دیدگان ارائه شوند.
فیلی با اشاره به تاثیرات اجتماعی این حادثه بیان کرد: این اتفاق از نظر روانشناختی یک احساس عدم امنیت و عدم اعتماد در جامعه، به ویژه در بین ساکنان بندرعباس و مناطق نزدیک به بنادر، ایجاد می‌کند. این آسیب‌ها گذرا نیستند و تبعات روانی اجتماعی زیادی به دنبال خواهند داشت که لازم است دولت با کمک متخصصین این آسیب‌ها را شناسایی و برای کاهش آنها اقدام کند.
آموزش مدیریت بحران ضروری است
این استاد دانشگاه در پاسخ به سوالی درباره استفاده از این حادثه به عنوان فرصتی برای آموزش مدیریت بحران گفت: قطعاً می‌توان از این حادثه برای آموزش و افزایش آگاهی عمومی درباره مدیریت بحران استفاده کرد. آموزش مدیریت بحران برای جامعه ما با توجه به بحران‌های مختلفی که در سال‌های اخیر تجربه کرده‌ایم، همواره ضروری است. این آموزش‌ها باید بر حسب موقعیت جغرافیایی و شرایط مختلف جامعه ارائه شود.
فیلی با تاکید بر اهمیت پیشگیری از بحران‌ها افزود: مهم‌تر از آموزش، پیشگیری از وقوع بحران است. مسئولین جامعه باید قبل از وقوع بحران، شرایط مختلف جامعه را پیش‌بینی کرده و برای پیشگیری از بحران‌های احتمالی اقدام کنند. آموزش نیز بخشی از پیشگیری است، اما مهم‌تر از آن، جلوگیری از ایجاد خود بحران است.
وی در خصوص تاثیر آلودگی‌های ناشی از انفجار بر سلامت روان اظهار کرد: آلودگی‌ها عمدتاً آثار جسمانی دارند، اما می‌توانند ترس از آلودگی را ایجاد کنند و به مسائلی مانند افسردگی و اضطراب دامن بزنند.
افزایش تاب‌آوری افراد آسیب‌دیده
فیلی در بخش دیگری از سخنان خود به ارائه راهکارهایی برای افزایش تاب‌آوری روانی افراد آسیب‌دیده پرداخت و گفت: برای افزایش تاب‌آوری روانی باید به چند مسئله توجه کنیم. یکی مدیریت بحران و پیشگیری از آن است. دیگری مدیریت صحیح فضاهای نگهداری مواد و مدیریت ثبت کالاها با نظارت کافی مسئولین ذیربط است.
مدیریت فضای مجازی
وی تصریح کرد: همچنین مدیریت فضای مجازی نیز بسیار حائز اهمیت است. متاسفانه فضای مجازی در جامعه ما به یکی از عوامل بحران‌ساز تبدیل شده و نیازمند قانون مدون برای برخورد با کسانی است که در این فضا برای مردم بحران‌های روانی ایجاد می‌کنند.
استادیار دانشگاه پیام‌نور شیراز، همچنین بر نقش رسانه‌ها در کاهش اضطراب و استرس ناشی از انتشار اخبار این سانحه تاکید کرد و گفت: اطلاع‌رسانی به روز و صحیح به مردم بسیار مهم است تا اعتماد آنها به رسانه ملی جلب شود و نیازی به مراجعه به فضاهای مجازی و رسانه‌های بیگانه نداشته باشند.
فیلی ادامه داد: رسانه‌ها همچنین باید به حفظ سلامت و بهداشت روانی جامعه توجه کرده و با تولید محتوای شاد و امیدبخش، به نیاز جامعه به شادی و نشاط پاسخ دهند. آموزشهای مستقیم نیز تاثیر کمتری دارند و رسانه‌ها باید از متخصصین حوزه فرهنگ، رسانه، روان‌شناسی و جامعه‌شناسی برای تولید محتوای موثر کمک بگیرند.
رشد چشمگیر جذب اعضا در کانون هرمزگان؛ افزایش ۸۸ درصدی نسبت به سال گذشته
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان هرمزگان در سال ۱۴۰۳ با ارتقاء سطح فعالیت‌ها و توسعه برنامه‌های آموزشی و فرهنگی خود، موفق به ثبت رشد ۸۸ درصدی در جذب اعضا نسبت به سال گذشته شد.
پروین پشتکوهی، مدیرکل کانون هرمزگان با اشاره به نقش کلیدی این مجموعه در رشد و پرورش استعدادهای نسل کودک و نوجوان، اظهار داشت: کانون پرورش فکری، سکوی پرتابی برای ورود کودکان و نوجوانان به دنیای حرفه‌ای استعدادهاست. فعالیت‌های این نهاد، ضمن ایجاد فضایی خلاقانه و امن برای یادگیری، در افزایش آگاهی و مهارت‌های فکری و فرهنگی کودکان و نوجوانان بسیار تأثیرگذار است.
وی با اشاره به توسعه کمی و کیفی برنامه‌ها در سال ۱۴۰۳ افزود: با ارتقاء سطح آموزش‌ها در کارگاه‌های تخصصی، تنوع‌بخشی به فعالیت‌های فرهنگی، هنری و ادبی و همچنین گسترش تعاملات با مدارس و نهادهای فرهنگی، شاهد افزایش ۸۸ درصدی اعضای جذب‌شده در مراکز کانون نسبت به سال گذشته بودیم.
پشتکوهی در ادامه از رشد ۸۶ درصدی امانت کتاب در مراکز کانون استان خبر داد و افزود: «این آمار نشان‌دهنده گسترش فرهنگ مطالعه در میان کودکان و نوجوانان هرمزگان است. همچنین شاخص رشد سرانه کتاب در کانون استان نیز ۸ درصد بوده، که از میانگین کشوری (۶ درصد) بالاتر است.
مدیرکل کانون هرمزگان با اشاره به استقبال گسترده از برنامه‌های فرهنگی و آموزشی کانون تصریح کرد: در سال گذشته، مجموع مخاطبان برنامه‌های اجرا شده در سطح استان به ۲۵۷ هزار و ۶۵۹ نفر رسید که بیانگر رشد چشمگیر تعامل کانون با جامعه هدف خود است.
کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان استان هرمزگان با بهره‌گیری از ظرفیت‌های موجود، همچنان در مسیر توسعه و توانمندسازی نسل نوپای استان گام برمی‌دارد و برنامه‌ریزی برای ارتقاء فعالیت‌ها در سال جاری نیز در دستور کار قرار دارد.
شارژ حساب سرپرستان خانوار با اولویت مادران باردار و کودکان شیرخوار
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی هرمزگان گفت: حساب سرپرستان خانوار در مرحله تکمیلی «طرح یسنا» با اولویت حمایت از مادران باردار و دارای کودکان شیرخوار در استان شارژ شد.
مجتبی معین -وزیری مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی هرمزگان (چهارشنبه ۲۷ فروردین)، با اعلام این خبر اظهار کرد: در مرحله تکمیلی طرح ملی یسنا، دولت در راستای اجرای ماده ۲۴ قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت، معاونت رفاه و امور اقتصادی با همکاری ستاد ملی جمعیت نسبت به ارائه بسته غذایی و پوشاک رایگان اقدام کرده است.
وی بیان کرد: دولت در راستای تلاش خود برای ارتقاء امنیت غذایی جامعه، با اجرای «طرح یسنا» مبلغ ۱۲ میلیون و ۶۸۰ هزار ریال در قالب اعتبار خرید رایگان بسته‌های حمایتی برای مادران باردار و دارای فرزند زیر دو سال درنظر گرفته که اجرای مرحله تکمیلی آن از ۲۶ فروردین آغاز شده و تا پایان فروردین سال جاری مهلت دارد.
مدیرکل تعاون، کار و رفاه اجتماعی هرمزگان یادآور شد: در این مرحله مادران مشمول طرح می‌توانند از سبد غذایی مشتمل بر پروتئین، لبنیات، غلات، مغزی جات، سبزیجات و پوشک از طریق کالابرگ الکترونیکی به مبلغ ۱۲ میلیون و ۶۸۰ هزار ریال خرید کنند.
معین وزیری ادامه داد: این اعتبار به کد ملی سرپرستان خانوار تخصیص پیدا کرده و از طریق پیامک به آنها اطلاع‌رسانی شده است.
به نقل از روابط عمومی اداره کل تعاون کار و رفاه اجتماعی هرمزگان، لیست شناسایی شده مادران باردار از وزارت بهداشت و درمان و علوم پزشکی به وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی جهت دهک بندی ارسال شده است.
مشمولین در صورت ایجاد هرگونه سوال احتمالی می‌توانند با تلفن‌های پاسخگو ۰۲۱۶۳۶۹ تماس بگیرند.
چرا برخی داروها دچار کمبود می‌شوند؟
مدیرکل دارو و مواد تحت کنترل سازمان غذا و دارو درباره آخرین وضعیت کمبودهای دارویی گفت: شاید نسبت به چهار پنج ماه گذشته، اکنون وضعیت بهتر باشد اما مورد انتظارمان آن است که حتی یک نفر از هموطنان بابت دارو معطلی نداشته باشد.
دکتر اکبر عبداللهی اصل در این باره توضیح داد: ممکن است به سه دلیل سه گروه کمبود داشته باشیم؛ یک سری داروهایی که جزو فهرست رسمی کشور نیستند؛ به طوری که داروی جدیدی است که در دنیا ارایه شده و به دلایلی در فهرست دارویی کشور ما قرار ندارند اما پزشکان این داروها را تجویز می‌کنند. به این منظور راهکارهایی همچون داروهای «تک نسخه‌ای» در نظر گرفته شده اما روندی طولانی و مشکل‌ساز است.
او درباره گروه دوم کمبودهای دارویی نیز گفت: گروه دوم کمبودها، داروهای زیان‌ده بسیار قدیمی هستند که شرکت‌های داروسازی به علت زیان‌ده بودن، آن را تولید نمی‌کنند. افزایش قیمت هم که می‌دهیم باز جبران کننده نیست؛ مثلا دارویی داریم که قیمت آن ۳۰۰ تومان است و یک ورق آن 3هزار تومان است؛ همین دارو اگر دو برابر هم افزایش قیمت یابد، باز هم قیمتی نیست که کارخانه بتواند آن را تولید کند و از طرفی هم گفته می‌شود که قیمت دارو ۱۰۰ درصد رشد کرده است. اگر بخواهیم واردات هم انجام دهیم به یکباره قیمت چندین برابر بالاتر می‌رود و به حدود ۶۰ هزار می‌رسد. بنابراین بحرانی داریم در مورد داروهای ارزان قیمت.
عبداللهی اصل ادامه داد: گروه سوم کمبودها هم داروهایی هستند که بابت تحریم، تامین آن به مشکل می‌خورد. برخی داروها با دور زدن تحریم و از طریق کشور سوم و چهارم وارد می‌شود اما بلافاصله آن مسیر را هم می‌زنند و تامین آن به مشکل می‌خورد. بنابراین آنچه که می‌گویند دارو تحریم نیست به نظر من دروغی بیش نیست. دارو هم تحریم است و پول دارو را نمی‌توانیم جابجا کنیم و منابع مان قفل می‌شود. در مجموع درگیریهای زیادی را بابت تامین دارو در شرایط تحریم داریم.
وی همچنین درباره وضعیت تخصیص ارز نیز گفت: در پرداخت‌های ارزی مشکلاتی وجود دارد که امیدواریم رفع شود؛ چراکه در غیر این صورت به کمبودها دامن خواهد زد.
اعضای بدن گردشگر مرگ مغزی شده در کیش اهدا شد
با موافقت خانواده، اهدای اعضای بدن ریحانه مهد آرا، گردشگر جوان، فرصت زندگی برای بیماران نیازمند پیوند عضو فراهم کرد.
ریحانه مهد آرا نام گردشگر جوان و راکب موتور شارژی است که ۱۱ فروردین ماه بر اثر سانحه سقوط و برخورد با صخره‌ها با وضعیت آسیب دیدگی شدید سر و جمجه به بیمارستان کیش منتقل شد.
به گفته سرپرست بیمارستان کیش، با وجود اینکه مصدوم در لحظات اولیه نیز نبض نداشته و دچار مرگ مغزی شده بود بازهم تیم اورژانس و اتاق عمل بیمارستان کیش همه تلاش خود را برای حفظ جان این جوان به کار بستند.
جاودان سیرت افزود: با وجود همه تلاش‌های انجام شده به دلیل شدت جراحات وارده به سر، مصدوم دچار مرگ مغزی شد.
در پی این حادثه ناگوار، خانواده ریحانه مهدآرا که باوجود شرایط سخت و دشواری که به دلیل ازدست دادن تنها فرزندشان با آن مواجه بودند برای زندگی بخشیدن به انسان‌های دیگر، موافقت خود را برای پیوند اعضا اعلام کردند و ریحانه ۲۸ ساله ناجی چند انسان دیگر شد.
با هماهنگی‌های انجام شده توسط بیمارستان کیش و حضور پزشک اهدای عضو از مرکز اهدای عضو شیراز، کبد و کلیه‌های ریحانه، برای اهدا به بیماران نیازمند پیوند اعضا به شیراز منتقل شد تا نام ریحانه مهدآرا به عنوان جان آفرین، ماندگار شود.
معاون وزیر بهداشت میزان صادرات صنایع آرایشی و بهداشتی را ناکافی خواند
معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو صادرات ۱۵۰ میلیون دلاری شوینده‌ها و محصولات بهداشتی را با توجه به توانمندی‌های صنعت داخلی ناکافی دانست و خواستار تمرکز بیشتر بر توسعه صادرات در این حوزه شد.
دکتر مهدی پیرصالحی با اشاره به صادرات ۱۵۰ میلیون دلاری محصولات شوینده و بهداشتی، این رقم را با توجه به توانمندی‌های صنعت داخلی، ناکافی دانست و خواستار تمرکز بیشتر بر توسعه صادرات در این حوزه شد.
وی اظهار کرد: «تولیدکنندگان صنایع شوینده و آرایشی با توجه به ظرفیت‌های موجود، باید نقش فعالتری در توسعه بازارهای صادراتی ایفا کنند. عملکرد بازار داخلی این محصولات مطلوب بوده و اکنون زمان آن رسیده است که رویکرد صادرات‌محور در اولویت قرار گیرد.
پیرصالحی با تأکید بر اینکه ظرفیت موجود صنعت با میزان صادرات فعلی هم‌خوانی ندارد، افزود: «تعداد زیادی شرکت موفق در این حوزه فعال هستند، اما سهم صادراتی آنها اندک است. در سال جاری باید با برنامه‌ریزی دقیق و هدفمند، زمینه حضور مؤثر در بازارهای بین‌المللی فراهم شود.
معاون وزیر بهداشت همچنین با اشاره به توان تولید ماشین‌آلات صنعتی در کشور، تصریح کرد: «اگرچه حوزه ماشین‌آلات تحت نظارت وزارت صمت قرار دارد، اما خوشبختانه بخش زیادی از تجهیزات مورد استفاده در این صنعت با کیفیت بالا در داخل کشور تولید می‌شود و در اختیار تولیدکنندگان قرار دارد.
وی نظارت بر کیفیت را از اولویت‌های اصلی سازمان غذا و دارو دانست و گفت: «کارشناسان اداره کل آرایشی و بهداشتی به‌صورت دقیق بر کیفیت محصولات نظارت دارند. امروز می‌توان گفت محصولات تولید داخل از لحاظ کیفی، قابلیت رقابت با نمونه‌های مشابه خارجی را دارند.
پیرصالحی همچنین به موضوع قاچاق و وجود محصولات تقلبی در این حوزه اشاره کرد و افزود: «اگر بخشی از نیاز بازار از طریق واردات کنترل‌شده تأمین شود، می‌توان از رشد بازار قاچاق جلوگیری کرد، هرچند محصولات دارای مشکل در بازرسی‌های میدانی از بازار جمع‌آوری می‌شود، اما آمار دقیقی از حجم قاچاق در دست نیست و شواهد میدانی حاکی از گستردگی آن است.
ابتلا به پارکینسون در ایران ۴۰ درصد بیشتر از میانگین جهانی
نایب رئیس انجمن پارکینسون ایران با بیان اینکه ابتلا به پارکینسون در ایران ۴۰ درصد بیشتر از میانگین جهانی است گفت: هزینه‌های درمانی بیماران پارکینسون به بیش از ۳۰ میلیون تومان در ماه می‌رسد که اغلب توانایی پرداخت چنین هزینه‌ای را نداشته و پوشش بیمه‌ای نیز نامناسب است.
به گزارش از انجمن پارکینسون ایران، محسن میرمحمدی روز شنبه در همایش روز جهانی پارکینسون در بوستان گفت و گو، افزود: بیماری پارکینسون دومین بیماری شایع عصبی است که علایم آن شامل سفتی عضلات، کندی حرکات و عدم تعادل است.
وی با اشاره به اینکه تاکنون هیچ درمانی برای بهبودی بیماری پارکینسون در دنیا شناخته نشده، گفت: درمان‌هایی که اکنون بر روی بیماران صورت می گیرد فقط برای بهبود علائم بیماری موثر هستند.
میرمحمدی تصریح کرد: ابتلا به پارکینسون با سرعت بسیار زیادی در حال افزایش است که پیش بینی می‌شود آمار بیماران مبتلا به پارکینسون در ایران به بیش از ۲۵۰ هزار مورد رسیده باشد، متاسفانه طبق این آمار ابتلا به پارکینسون در ایران ۴۰ درصد از میانگین جهانی بیشتر است.
به گفته وی، با اینکه دلایل شیوع پارکینسون ناشناخته است اما از عوامل موثر آن می‌توان به استرس، استفاده زیاد از سموم کشاورزی و پارازیت‌ها اشاره کرد.
نایب رئیس انجمن پارکینسون ایران به مشکلات بیماران پارکینسون در کشور اشاره کرد و افزود: متاسفانه این بیماران با مشکلات فراوانی مواجه هستند که مهمترین آن عدم دسترسی کافی به داروی با کیفیت است.
میرمحمدی با گلایه از عدم پوشش مناسب بیمه‌ای برای بیماران پارکینسون، گفت: هزینه‌های درمانی بیماران پارکینسون شامل دارو درمانی، گفتار درمانی و تغذیه مناسب به بیش از ۳۰ میلیون تومان در ماه می‌رسد که اغلب توانایی پرداخت چنین هزینه‌ای را نداشته و پوشش بیمه‌ای نامناسب و ناکافی برای این بیماری تعریف و تصویب شده است.
وی بیان کرد: انجمن پارکینسون طبق برنامه‌ریزی‌هایی که انجام داده در تلاش است تا به زودی کلینیک تخصصی برای بیماران اختلالات حرکتی را در تهران تاسیس کند.
نایب رئیس انجمن پارکینسون ایران اظهار داشت: نیازمند همکاری وزارت‌خانه‌ها، نهادهای دولتی، شهرداری‌ها و دیگر ارگان‌ها با این انجمن هستیم تا مبتلایان به پارکینسون شناسایی و وضعیت بیماران ساماندهی شود.
رای گیری کلیات لایحه حمایت از زنان در برابر خشونت به هفته آینده موکول شد
سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس با اشاره به بررسی لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت در جلسه امروز این کمیسیون گفت: این لایحه یکسری ایرادات و اشکالات جزئی داشت که برای رفع و تصحیح به کارگروه تخصصی عودت داده و براساس تصمیم کمیسیون در جلسه روز یکشنبه هفته آینده این کمیسیون کلیات لایحه با اصلاحاتی که در کارگروه اعمال می‌شود، طرح و به رأی گذاشته خواهد شد.
ولی داداشی، در تشریح نشست این کمیسیون گفت: در جلسه کمیسیون اجتماعی مجلس لایحه حفظ کرامت و حمایت از زنان در برابر خشونت با حضور معاون امور زنان و خانواده رئیس جمهور، مشاور رئیس قوه قضائیه در امور زنان و خانواده، نمایندگانی از دستگاه‌های مربوطه، مرکز تحقیقات اسلامی مجلس و مرکز پژوهش‌های مجلی بررسی شد.
سخنگوی کمیسیون اجتماعی مجلس توضیح داد: با توجه به اینکه کارگروه و کمیته زنان و خانواده مجلس مسئول بررسی این لایحه بود، امروز متن نهایی جلسات این کارگروه در چند ماده در کمیسیون ارائه شد که یکسری ایرادات و اشکالات جزئی داشت و برای رفع و تصحیح به کارگروه تخصصی عودت داده شد تا با حضور نمایندگان کمیسیون و نمایندگانی از دستگاه‌های اجرایی مربوطه یک اصلاحیه در متن موادی که قبلا آماده شده بود، صورت بگیرد.
داداشی خبر داد: در جلسه هفته آینده این کمیسیون، کلیات این لایحه با اصلاحاتی که در کارگروه اعمال می‌شود، طرح و به رأی گذاشته خواهد شد که درصورت تصویب برای تصویب نهایی به صحن علنی مجلس ارائه می‌شود.