قدمی به جلو برای تغذیه شیرخوار با شیر مادر: آموزش و حمایت مزاياي رواني تغذيه با شير مادر

به مناسبت هفته جهانی تغذیه با شیرمادر

 شیر مادر نه تنها نیازهای ایمونولوژیکی شیرخوار را برطرف می کند، بلکه در پیشگیری از عفونت ها نیزکمک کننده است. و منجر به ارتباط بین مادر و کودک بدون توجه به موقعیت و شرایط وی شده و امنیت غذایی نوزادان و کل خانواده را از همان ابتدا تامین می کند. در دوسال گذشته با توجه به بحران همه گیری COVID-19  افراد بیشتری را به سمت ناامنی غذایی سوق داد که باعث کاهش سطح دانش و مهارت والدین و عدم مراجعه به موقع جهت دریافت خدمات شد که با تشویق مادران در طی مراقبت ها در خصوص تغذیه انحصاری با شیر مادر به مدت شش ماه و تداوم تغذیه با شیر مادر به مدت دو سال یا بیشتر به همراه غذای کمکی و انجام مشاوره شیردهی برای آنان و در طی مشاوره، مشکلات شیردهی بررسی گردد.

مزاياي رواني تغذيه با شير مادر

تغذيه با شير مادر به ايجاد رابطه عاشقانه و صميمي ميان مادر و كودك كمك مي كند و باعث مي شود مادران از لحاظ احساس و عواطف خود را غني احساس كنند . تماس نزديك زودرس بلافاصله پس از زايمان به استحكام اين رابطه كمك مي كند. اين رابطه پيوند عاطفي ( Bonding) ناميده مي شود .

اگر تماس زودرس بين مادر و كودك و تغذيه با شير مادر بلافاصله پس از زايمان برقرار شود ، كودكان كمتر گريه كرده و رشد و نمو سريعتر خواهند داشت .براین اساس کلیه بیمارستتانها ملزم به اجرای  تماس پوست با پوست در ساعت اول تولد ی باشند

مادراني كه شير مي دهند نسبت به شيرخوار خود محبت بيشتري نشان داده ودرمورد مراقبت كودك و تغذيه او با شير مادر در شب ، خيلي كمتر شكايت مي كنند و همچنين نسبت به كودكانشان كمتر بد‌رفتاري ( كودك آزاري)  كرده و يا آنان را ترك مي كنند .

بررسي هاي متعددي نشان داده  كه تغذيه با شير مادر به ارتقاء ضريب هوشي كودكان كمك مي كند . نوزادان كم وزن كه در هفته هاي اول زندگي با شير مادر تغذيه مي شوند ، در سالهاي بعدي نسبت به كودكاني كه با شير مصنوعي تغذيه شده اند، از بهره هوشي بالاتري برخوردارند

جريان شيرمادر تا حدي بستگي به چگونگي احساس مادر و تفكرات او دارد. بسيار مهم است كه مادران و نوزادان  در تمامي مدت شبانه روز در كنار يكديگر باشند. اين مسئله به مادر كمك مي كند تا نسبت به شيردهي احساس خوبي داشته باشد.

بسياري از مشكلات رايج شيردهي مي تواند بعلت وضعيت نادرست پستان گرفتن باشد. با كمك به مادر و آموزش وضعيت صحيح در آغوش گرفتن نوزاد در روزهاي اول مي توان از بروز اين مشكلات پيشگيري بعمل آورد.

مقدار شير توليد شده در پستانها، بستگي به مكيدن شيرخوار ومقدار شيرتخليه شده از پستانها دارد. مكيدن شير باعث توليد شير بيشتر مي شود. اغلب مادران بيشتر از مقداري كه شيرخوارشان نياز دارد، شير توليد مي كنند و حتي مي توانند شير كافي براي تغذيه دوقلوها توليد كنند

تغذيه با شير مادر در اغلب موارد موفق خواهد بود اگر:

مادر احساس خوبي درباره خودش داشته باشد.

شيرخوار پستان را صحيح در دهان گرفته باشد و بنابراين مكيدنهاي قوي و موثري داشته باشد.

شيردادن به شيرخوار در اغلب اوقات شبانه روز برحسب ميل شيرخوار صورت بگيرد.

جامعه و محيط خانوادگي از تغذيه با شير مادر حمايت كنند.

حمايت دوستان و خانواده از مادر شيرده

خانواده و دوستان بعنوان مهمترين مرجع حمايت از مادر محسوب مي شوند. در جائي كه سنت تغذيه با شيرمادر رايج بوده و اعضاي خانواه نيز نزديك مادر اقامت دارند، حمايت جامعه نيز اغلب وجود دارد. اما برخي از عقايد سنتي در مورد تغذيه با شيرمادر ممكن است درست نباشد. بسياري از زنان خصوصا” در شهرها از حمايت كافي برخوردار نيستند يا ممكن است توسط دوستان و نزديكان به تغذيه با شير مصنوعي تشويق شوند

 تداوم ارائه كمك از طريق مراكز جامع سلامت شهری وروستایی شهرستان بندرعباس

کلیه كاركنان بهداشتي درماني در مراکز جامع سلامت که با مادر شيرده و كودك زير 2 سال او تماس دارند، همواره از تغذيه با شيرمادر حمايت می كنند. وکلیه  مادران راتحت مشاوره وآموزش قرار میدهند ودرصورت مشکل شیردهی  به مرکز مشاوره شیردهی واقع در مرکز جامع سلامت سید جمال (چهارراه مرادی )یا مراکز مشاوره شیردهی در کلیه بیمارستانهای دوستدارکودک  ارجاع می دهند.

بزرگترین مانع فرزندآوری چیست؟

دکتر شهلا کاظمی پور، جمعیت شناس می‌گوید: این روزها خانواده‌ها بیشتر به کیفیت فرزند، تحصیلات خود و فرزندشان و اوقات فراغت خودشان اهمیت می‌دهند. درواقع، خانواده‌ها برای بهبود کیفیت زندگی خود و فرزندشان باید هزینه‌هایی بپردازند که درست اینجاست که عوامل اقتصادی نمایان گر می‌شود و از این‌ رو عده‌ای اصلی‌ترین علت کاهش نرخ باروری را مشکلات اقتصادی می‌دانند در حالی‌که اینها در اصل بحث‌های فرهنگی است.

بر اساس پیش‌بینی‌های اخیر، انتظار می‌رود ایران در پایان سال ۱۴۸۴ به اوج جمعیت ۱۰۵ میلیون و ۲۳۰ هزارنفری خود برسد. پیش‌بینی می‌شود که پس از اوج خود، جمعیت به‌آرامی کاهش یابد و تا پایان قرن به ۹۸ میلیون و ۸۳۰ هزار نفر برسد. بر اساس این پیش‌بینی‌ها، جمعیت ایران تا پایان سال ۱۴۶۵ به ۱۰۰ میلیون نفر خواهد رسید.

بسیاری از جمعیت شناسان بر این باورند که جمعیت ایران به‌شدت شروع به کاهش کرده است، اما نکته قابل‌تأمل این است که نرخ رشد جمعیت ایران مشابه میانگین جهانی امروز است که به‌طور قابل‌توجهی کمتر از اوج خود در چند دهه قبل است.

دکتر شهلا کاظمی پور، جمعیت شناس برجسته و استاد دانشگاه دراین‌باره می‌گوید: ما با معضل کاهش فرزندآوری مواجه هستیم. تحقیقات ما نشان می‌دهد که اکثر خانواده‌ها بین یک تا دو فرزند دارند و زوجینی که فرزند ندارند یا تازه ازدواج کرده‌اند یا تعداد محدودی هستند. در گذشته تعداد فرزندآوری بین ۶ تا ۷ فرزند بوده، بعد به ۴ فرزند کاهش پیدا کرد و در حال حاضر به یک الی دو فرزند رسیده است که میانگین جمعیت ۱.۷ درصد است.

ما با بحران جمعیت روبرو نیستیم

کاظمی پور می‌گوید: هرم سنی ایران در وضعیت وسط یعنی جوان قرار دارد و ۲۰ سال آینده با معضل پیری جمعیت مواجه خواهیم بود؛ بنابراین، در حال حاضر ما با بحران جمعیت مواجه نیستیم بلکه زنگ خطرها به صدا درآمده که چنانچه در آینده این روند ادامه داشته باشد ما با سالخوردگی جمعیت مواجه می‌شویم که البته در صورت مدیریت سیاست‌های جمعیتی این مسئله به بحران تبدیل نخواهد شد.

عوامل مؤثر بر نرخ زادوولد در کشور

این کارشناس جمعیت می‌گوید بر اساس تحقیقات مختلف، عوامل متفاوتی درباره کاهش فرزندآوری وجود دارد: در مرحله گذر اول جمعیتی- زمانی که تعداد فرزندآوری از ۶-۷ فرزند به ۳-۴ فرزند رسید- بیشترین عامل کاهش فرزندآوری شاخص‌های توسعه بود. درواقع، شاخص‌های توسعه نشان می‌دهد که توسعه شهری، افزایش میزان باسوادی، اشتغال، توسعه امکانات رفاهی، اوقات فراغت و… بر روند کاهش جمعیت تأثیرگذار بوده است. در مرحله گذر دوم جمعیتی- زمانی که تعداد فرزندآوری از ۳-۴ فرزند به یک الی دو فرزند رسید و بارداری زیر سطح جانشینی قرار گرفت- بیشترین عامل تأثیرگذار در کاهش نرخ باروری نشأت گرفته از عوامل فرهنگی است و مشکلات اقتصادی جزو عوامل ثانوی به شمار می‌آید.

این کارشناس جمعیت با اشاره به افزایش هزینه بهبود کیفیت زندگی می‌گوید: این روزها خانواده‌ها بیشتر به کیفیت فرزند، تحصیلات خود و فرزندشان و اوقات فراغت خودشان اهمیت می‌دهند. درواقع، خانواده‌ها برای بهبود کیفیت زندگی خود و فرزندشان باید هزینه‌هایی بپردازند که درست اینجاست که عوامل اقتصادی نمایان گر می‌شود و ازاین‌رو عده‌ای اصلی‌ترین علت کاهش نرخ باروری را مشکلات اقتصادی می‌دانند درحالی‌که اینها در اصل بحث‌های فرهنگی است.

وی ادامه داد: متأسفانه در ایران عده‌ای با دغدغه‌هایی همچون ثبت‌نام فرزندشان در مدارس خاص، شغل بهتر، تأمین رفاه بیشتر برای فرزند قبلی و… فرزندآوری را به تأخیر می‌اندازند؛ این‌ها عوامل فرهنگی است که در کاهش فرزندآوری تأثیرگذار است.

مشوق‌های کاربردی فرزندآوری

کاظمی پور با اشاره به اینکه جمعیت ثروت هر کشوری محسوب می‌شود، این مسئله را مشروط به فراهم شدن زیرساخت‌ها دانست و افزود: برای رشد جمعیت ازیک‌طرف زیاده‌روی‌ها، تجمل‌گرایی و چشم و هم‌چشمی‌ها باید تعدیل شود و از طرف دیگر، مشکلات اقتصادی باید حل و ثبات اقتصادی در کشور حاکم شود.

این استاد دانشگاه با انتقاد از بسته‌های تشویقی در قانون جوانی جمعیت می‌گوید: متأسفانه با مطرح کردن مشکل کاهش جمعیت، مجلس به فکر تصویب مصوبه برای تسهیل فرزندآوری می‌افتد درحالی‌که این طرح‌ها مشکل کاهش نرخ باروری را حل نخواهد کرد بلکه مسئله با برقراری ثبات اقتصادی در جامعه حل خواهد شد. اینکه به یک زوج برای بچه‌دار شدن تسهیلات ۱۰۰ میلیونی داده شود و از آن‌طرف تورم افزایش یابد، بی‌فایده بوده و تأثیری در انگیزه به بچه‌دار شدن زوجین نخواهد داشت.

چرا عوارض دوز چهارم واکسن کرونا بیشتر از سایر دوزها است؟

بررسی‌ها نشان داده که واکسن‌های یادآور اگرچه از افراد در برابر ابتلا به بیماری کرونا و عوارض وخیم آن محافظت می‌کنند، بیش از واکسن اولیه عوارض جانبی دارند.

در واقع به نظر می‌رسد هرچه تعداد واکسن‌های یادآور بیشتر می‌شود، عوارض جانبی آنها هم بیشتر می‌شود. این موضوع به این دلیل است که سیستم ایمنی بدن با هر بار تزریق واکسن، شدت عمل بیشتری در برابر ویروس از خود نشان می‌دهد.

بنابه گفته محققان، واکنش‌های سیستم ایمنی بدن پس از دریافت واکسن، نشان‌دهنده این است که سیستم ایمنی بدن‌مان در حال مبارزه با عفونت است، چه این عفونت در اثر بیماری واقعی باشد، چه ناشی از واکسن.

به همین ترتیب دوز چهارم واکسن کرونا هم عوارض جانبی متعددی دارد که از علایم خفیف آن می‌توان به خستگی، تورم غدد لنفاوری، سردرد، درد مفاصل و ماهیچه‌ها، اسهال، تهوع، استفراغ، تب و لرز یا درد در محل تزریق اشاره کرد. این عوارض، کوتاه‌مدت (۱ یا ۲ روزه) هستند و البته تمامی عوارض در یک فرد بروز نمی‌کنند.

چه مواد غذایی احتمال “سرطان” و “سکته” را کاهش می‌دهند؟

میوه و سبزی از گروه‌های اصلی مواد غذایی محسوب می‌شوند که تمامی افراد باید از این دو گروه غذایی در طول روز مصرف کنند.

باید توجه داشت مصرف میوه و سبزی به پیشگیری از بیماری‌های قلبی و عروقی و سرطان‌های دستگاه گوارش کمک می‌کنند که این اثر محافظتی مربوط به آنتی اکسیدان‌ها و ریز مغذی‌هایی همچون فلاونوئید، کاروتنوئید،  ویتامین  C،  اسید فولیک و فیبر غذایی است. این مواد و مواد دیگر به عنوان  مسدود کننده یا سرکوب کننده تومورهای سرطانی و پیشگیری از آسیب اکسیداتیو نقش دارند.   

تخمین زده می‌شود که مصرف کم میوه و سبزیجات باعث حدود ۱۹ درصد از سرطان‌های دستگاه گوارش و حدود ۳۱ درصد از بیماری‌های ایسکمیک قلبی و ۱۱ درصد از سکته‌های مغزی در سراسر جهان می‌شود. به طور کلی، ۲.۷ میلیون (۴.۹ درصد) مرگ ناشی از مصرف کم میوه و سبزیجات نسبت داده می‌شود.

مصرف میوه و سبزیجات ممکن است خطر ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر را از طریق افزایش در دسترس بودن مواد مغذی مختلف و توانایی آن‌ها در کاهش  عوامل خطر مرتبط، کاهش دهد. فشار خون و کلسترول بالا عوامل خطر برای بیماری عروق کرونر قلب و سکته مغزی هستند و پتاسیمی که توسط میوه‌ها و سبزیجات تامین می‌شود، فشار خون را کاهش می‌دهد. فیبر غذایی همچنین ممکن است به کاهش فشار خون کمک کند و همراه با مواد شیمیایی گیاهی مانند استرول‌های گیاهی، فلاونوئیدها و سایر آنتی اکسیدان‌ها ممکن است در تعدیل کلسترول و سایر فرآیندهای بیولوژیکی مهم باشد که می‌تواند خطر تصلب شرایین (ضخیم شدن عروق) را کاهش دهد.

مصرف میوه اثر محافظتی در برابر سرطان‌های دهان، حلق، حنجره، مری، دهانه رحم، ریه و معده دارد. سبزیجات غیر نشاسته‌ای نظیر اسفناج، گوجه فرنگی و فلفل احتمالا در برابر سرطان‌های دهان، حلق، حنجره و مری نقش حفاظتی دارند. تمامی سبزبجات بویژه انواع سبز و زرد آن، احتمالا از سرطان معده پیشگیری می‌کنند.

توصیه کشورهای مختلف به مصرف میوه و سبزی متفاوت است؛ اما بطور کلی مصرف سه سروینگ (هر سروینگ تقریبا ۸۰ گرم یا نصف لیوان است) یا بیشتر از سبزیجات و دو یا بیشتر میوه در روز توصیه می شود.

بنابر اعلام دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت، عوامل ضد سرطان میوه‌ها و سبزیجات آنتی اکسیدان‌هایی نظیر ویتامین C و E، سلنیوم و فیتوکمیکال‌ها است. هنوز کاملا مشخص نیست کدامین ماده میوه‌ها و سبزیجات بیشترین اثر حفاظتی در برابر سرطان را داراست. این مواد دارای مکانیسم‌های تکمیلی و همپوشانی نظیر القای آنزیم‌های دفع مسمومیت، رقیق کردن و چسبیدن به عوامل کارسینوژن در مجرای گوارشی، تغییر هورمون‌های متابولیسمی و اثرات آنتی اکسیدانی هستند.

بومی‌سازی درمان‌های پیشرفته ناباروری/بانک تخمدان رویان برای کمک به حفظ باروری مبتلایان به سرطان

رئیس پژوهشکده علوم تولید مثل پژوهشگاه رویان گفت: سعی شده است که روش‌های تشخیصی و درمان‌های پیشرفته ناباروری متناسب با دانش روز دنیا، در داخل کشور بومی‌سازی و پیاده‌سازی شود.

در آستانه چهل و دومین سالگرد تأسیس جهاد دانشگاهی، دکتر الهام امیرچقماقی، رییس پژوهشکده علوم تولیدمثل پژوهشگاه رویان دستاوردهای مهم این پژوهشگاه در زمینه بومی‌سازی درمان‌های پیشرفته ناباروری و همچنین فعالیت‌های صورت‌گرفته برای کمک به حفظ باروری مبتلایان به سرطان را تشریح کرد.

دکتر امیرچقماقی اظهار کرد: پژوهشکده علوم تولید مثل پژوهشگاه رویان که یکی از ۳ پژوهشکده پژوهشگاه رویان است در زمینه علوم تولید مثل فعالیت می‌کند. ‌تاریخچه این پژوهشکده به زمان تاسیس پژوهشگاه رویان بازمی‌گردد. زمانی‌که زنده‌یاد دکتر کاظمی آشتیانی به همراه تیمی از متخصصین بالینی، جنین‌شناس و متخصصین ژنتیک به منظور بومی‌سازی دانش درمان‌های پیشرفته ناباروری مرکز رویان را تاسیس کردند و گروه‌های پژوهشی مرتبط با پزشکی تولیدمثل آغاز به فعالیت کردند.

وی افزود: در حال حاضر پژوهشکده علوم تولید مثل رویان دارای ۶ گروه پژوهشی ناباروری زنان، گروه پژوهشی ناباروری مردان، گروه پژوهشی جنین شناسی و گروه پژوهشی ژنتیک ناباروری ، گروه پژوهشی تصویربرداری تولید مثل و گروه پژوهشی اخلاق و حقوق پزشکی است. فعالیت‌های پژوهشکده علوم تولید مثل پاسخگویی و کمک به رفع چالش‌های بخش درمان ناباروری است و تلاش می‌شود در این پژوهشکده تحقیقات کاربردی انجام شود. در راستای اینکه بیش از پیش به چالش‌های بخش درمان ناباروری توجه شود، چندین کارگروه بین رشته‌ای در پژوهشکده علوم تولید مثل شکل گرفته اند که موضوع این کارگروه‌ها مشکلات و چالش‌های درمان ناباروری است. این کارگروه‌ها عبارتند از کارگروه سندرم تخمدان پلی کیستیک یا PCO  که یک اختلال نسبتا شایع در خانم‌ها است، کارگروه نارسایی زودرس تخمدان یا POF که مربوط به نارسایی زودرس تخمدان است، کارگروه اندومتریوز  که یک بیماری نسبتا شایع میان خانم‌ها در سنین باروری است، کارگروه انکوفرتیلیتی (oncofertility) یا حفظ باروری در بیماران سرطانی، کارگروه آندرولوژی در زمینه ناباروری مردان و کارگروه شکست مکرر لانه‌گزینی که مربوط به زوج‌هایی است که چندین سیکل درمان پیشرفته ناباروری و انتقال جنین با کیفیت مناسب داشته اند ولی بارداری اتفاق نمی افتد.

عضو هیات علمی گروه پژوهشی ناباروری زنان پژوهشگاه رویان با اشاره به خدمات درمان ناباروری در پژوهشگاه رویان گفت: در پژوهشگاه رویان سعی شده است که روش‌های تشخیصی و درمان‌های پیشرفته ناباروری متناسب با دانش روز دنیا در داخل کشور بومی‌سازی و پیاده‌سازی شود. نتایج این همراهی‌ها نیز مقالات چاپ‌شده در رویان است که چه در سطح ملی و چه در سطح بین‌المللی به یافته‌های این مقالات استناد شده است.

بومی‌سازی درمان‌های پیشرفته ناباروری/بانک تخمدان رویان برای کمک به حفظ باروری مبتلایان به سرطاندکتر امیرچقماقی در خصوص پژوهش‌های انجام گرفته در پژوهشگاه رویان گفت: در روش‌های کمک باروری (ART)، نه تنها سیکل‌های درمانی دارای اهمیت هستند، بلکه یک سری ملزومات آزمایشگاهی هم در این سیکل‌ها مورد نیاز هستند که در زمینه تولید محیط انجماد و ذوب تخمک و جنین انسانی، اعضای هیات علمی گروه جنین شناسی در قالب یک طرح فناورانه، تجربه و دانش خود را استفاده کرده و به تولید این محیط‌های مورد استفاده در آزمایشگاه جنین‌شناسی بالینی دست پیدا کرده‌اند. 

رییس پژوهشکده علوم تولیدمثل پژوهشگاه رویان با بیان اینکه همواره در رویان سعی شده که هم با سایر مراکز در سطح کشور و هم مراکز مرتبط در منطقه و جهان همکاری شود، افزود: در کنگره بین‌المللی رویان نیز همواره محققین و متخصصین  از سراسر دنیا که در رشته‌های مربوط به پزشکی تولید مثل صاحب نظر هستند، به عنوان سخنران دعوت می‌شوند.

عضو تیم تخصصی مرکز خدمات درمان ناباروری رویان با اشاره به فعالیت بانک تخمدان انسانی در پژوهشگاه رویان عنوان کرد: در دنیا با پیشرفت‌های صورت‌گرفته در درمان سرطان، امید به زندگی بیماران مبتلا به سرطان افزایش پیدا کرده است که یکی از جنبه‌های آن حفظ باروری در این بیماران است؛ چرا که داروهای شیمی‌درمانی و مداخلات پرتو درمانی می‌توانند در فعالیت تخمدان‌ها در خانم‌ها تاثیر منفی بگذارند و در واقع حفظ باروری در خانمی که به سرطان مبتلا می‌شود، حائز اهمیت است. چندین روش شامل انجماد جنین، تخمک و بافت تخمدان برای حفظ باروری در خانم‌ها مطرح است که بر اساس شرایط بیمار مبتلا، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در صورتی که بدلیل نوع سرطان و فوریت درمان آن یا سن و شرایط بیمار، امکان فریز جنین یا تخمک وجود نداشته باشد، بافت تخمدان بیمار حفظ می‌شود تا پس از دریافت درمان‌های مرتبط با سرطان و بهبودی، از این بافت برای او استفاده شود. بر این اساس، بانک تخمدان انسانی در پژوهشگاه رویان از سال ۱۳۹۲ آغاز به کار کرد.

دکتر امیرچقماقی در ادامه با اشاره به ۴ دهه فعالیت جهاد دانشگاهی در زمینه علوم پزشکی گفت: جهاد دانشگاهی در این چند دهه، در زمینه‌ علوم مختلفی فعالیت کرده است که در زمینه علوم پزشکی، در مواردی که چالش جامعه و کشور بوده، به این حوزه ورود پیدا کرده است‌. جهاد دانشگاهی در سال ۱۳۷۰ با تاسیس پژوهشگاه رویان و سپس پژوهشگاه ابن‌سینا در زمینه ناباروری فعالیت کرد و در گسترش مراکز درمان ناباروری در کشور سهیم بوده است. این نهاد با تاسیس پژوهشکده سرطان معتمد به خوبی در زمینه تشخیص زودهنگام سرطان (پستان) و درمان‌های مرتبط با آن فعالیت داشته است. در سایر زمینه‌های علوم پزشکی نظیر دندان‌پزشکی و آزمایشگاه‌های تشخیص طبی نیز بعضی واحدهای جهاد دانشگاهی فعالیت دارند. نقطه قوت جهاد دانشگاهی این است که در مواقعی که در جامعه چالش ایجاد شده، وارد عمل شده است که نمونه اخیر آن، پاندمی کووید-۱۹ بود.

رییس پژوهشکده علوم تولیدمثل پژوهشگاه رویان خاطر نشان کرد: یکی از ویژگی‌هایی که در جهاد دانشگاهی وجود دارد، تعاملی است که با سایر مراکز و دانشگاه‌ها و مؤسسه‌های پژوهشی وجود دارد و با افرادی که نوآور و صاحب ایده هستند، همکاری می‌شود. در پژوهشگاه رویان نیز همواره ایده‌های نوآورانه و مساله‌محور و درخواست‌های همکاری مشترک، مورد توجه قرار می‌گیرند. مراکز رشد جهاد دانشگاهی نیز یکی از نمونه‌های این زیست‌بوم است. این مراکز  رشد، پتانسیل خوبی دارند تا از هسته‌های فناور و شرکت‌های دانش‌بنیان حمایت کنند تا بتوانند به خوبی به فعالیت خود ادامه دهند.

نتایج امیدوارکننده نوعی ژن‌درمانی در درمان هموفیلی

در مطالعه‌ای کوچک بر روی ۱۰ فرد مبتلا به هموفیلی بی، ۹ نفر از آن‌ها با گذشت حدود دو سال از ژن‌درمانی هنوز نیازی به انجام درمان‌های استاندارد معمول ندارند و به نظر می‌رسد که بهبود یافته‌اند.

به گزارش ایسنا، به نقل از نیوساینتیست، نوعی ژن‌درمانی، در مراحل اولیه درمانِ یک نوع نادر از هموفیلی موفقیت‌آمیز بوده است، اما اینکه آیا این درمان در درازمدت موثر خواهد بود یا نه، هنوز مشخص نیست.

هموفیلی بی (hemophilia B) یک بیماری ژنتیکی نادر است که در آن، لخته شدن خون با مشکل مواجه می‌شود و گاهی اوقات بیمار دچار خونریزی‌های خطرناکی شده که ممکن است به بهای جان فرد تمام شود. دلیل بروز این بیماری یک جهش ژنتیکی در کروموزوم X است که باعث می‌شود فرد نتوانند سطوح کافی از پروتئین فاکتور  ۹ را که برای لخته شدن خون بسیار اهمیت دارد، تولید کند. در حال حاضر با تزریق منظم، به طور معمول هفتگی، فاکتور ۹ می‌توان این بیماری را کنترل کرد.

برای آزمایش توانایی این نوع از ژن‌درمانی برای اصلاح این نقص ژنتیکی، پژوهشگران دانشگاه کالج لندن، بیمارستان سلطنتی فری لندن و شرکت بیوتکنولوژی Freeline Therapeutics به ۱۰ مرد بالغ مبتلا به هموفیلی بی، یک دُز درمانی به نام FLT۱۸۰a تزریق کردند.

هموفیلی در مردان بسیار شایع‌تر از زنان است، زیرا زنان دو کروموزوم X دارند و بنابراین تنها در صورتی مبتلا به این بیماری می‌شوند که هر دو کروموزوم آن‌ها نقص ژنتیکی مرتبط با این بیماری را داشته باشد، اما این موضوع در مردان که یک کروموزوم X و یک Y دارند متفاوت است. نقص در تنها کروموزوم X مردان باعث بروز بیماری در آن‌ها می‌شود. 

سطوح فاکتور ۹ حدود ۲۶ هفته پس از انجام این ژن‌درمانی در همه شرکت‌کنندگان افزایش یافت و سطوح آن با توجه به دُز ژن درمانی در هر فرد متفاوت بود.

حدود دو سال بعد، این موضوع در ۹ نفر از ۱۰ شرکت‌کننده حفظ شد. در شروع این پژوهش، سطح فاکتور ۹ در همه مردان ۲ درصدِ حد طبیعی بود. در آخرین معاینه، بسته به دُز ژن‌درمانی آنها، این میزان در ۹ شرکت‌کننده بین ۲۳ تا ۲۶۰ درصد بوده است. علاوه بر این، این شرکت‌کنندگان دیگر نیازی به انجام روتین درمانی قبلی خود و تزریق فاکتور ۹ نداشتند.

پراتیما چاودری (Pratima Chowdary) از دانشگاه کالج لندن در بیانیه‌ای گفت: رفع نیاز بیماران هموفیلی به تزریق منظم پروتئین، گام مهمی در بهبود کیفیت زندگی آنها است.

شرایط شرکت‌کنندگان در مجموع به مدت ۱۵ سال پیگیری و دنبال خواهد شد.

بر اساس شواهدی که تاکنون در مورد این نوع ژن‌درمانی وجود دارد، جان مک‌وی (John McVey) از دانشگاه سوری (Surrey) در بریتانیا باور دارد که سطح فاکتور ۹ در شرکت‌کنندگان در دراز مدت کاهش می‌یابد. علاوه بر این، افراد نمی‌توانند این ژن‌درمانی خاص را بیش از یکبار با نوع یکسانی از ناقل ویروسی دریافت کنند، زیرا بدن آن را به عنوان عامل خارجی تشخیص داده و با افزایش سطح آنتی‌بادی آن را خنثی می‌کند. ناقل ویروسی وظیفه حمل مواد ژنتیکی به داخل سلول‌ها را بر عهده دارد.

در این درمان همچنین از شرکت‌کنندگان خواسته می‌شود که به طور منظم داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی مصرف کنند تا مطمئن شوند بدن آنها FLT۱۸۰a را رد نمی‌کند. استفاده طولانی‌مدت از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی با افزایش خطر ابتلا به عفونت‌های گوناگون همراه است. مک‌وی تأکید می‌کند، مشخص نیست شرکت‌کنندگان چه مدت باید از داروهای سرکوب‌کننده سیستم ایمنی استفاده کنند.

از عوارض جانبی گزارش‌شده در این پژوهش، حدود ۱۰ درصد مربوط به ژن‌درمانی و ۲۴ درصد مربوط به سرکوب سیستم ایمنی بوده است. در یکی از شرکت‌کنندگان که دُز بالایی دریافت کرده بود نیز لخته خونی مشاهده شد.

به طور کلی، مک وی با اشاره به اینکه این یافته‌ها دلگرم‌کننده هستند، گفت: کارهای زیادی باید انجام شود، اما نتایج بسیار امیدوارکننده است.

بهترین خوراکی‌ها برای افزایش متابولیسم

مواد غذایی مختلفی هستند که با کمک آن ها می توانید میزان متابولیسم بدن خود را افزایش دهید.در این مطلب به معرفی این دسته از مواد خوراکی پرداخته ایم.

برخی خوراکی ها می توانند کمی به افزایش متابولیسم بدن یعنی تعداد کالری که بدن می سوزاند، کمک کنند.اگر هدف شما این باشد، افزودن این خوراکی ها به رژیم غذایی می توانند کاهش چربی بدن را کمی آسان‌تر یا از افزایش وزن جلوگیری کند. با این حال، خوردن بیشتر این غذاها تضمینی برای کاهش وزن شما نیست. در عوض، آنها مکملی برای یک رژیم غذایی متعادل و با کالری محدود برای ترویج کاهش وزن هستند. در این گزارش به چند ماده غذایی که ممکن است متابولیسم شما را افزایش دهند اشاره شده است.

خوراکی های مملو از پروتئین

غذاهای غنی از پروتئین – مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ، لبنیات، حبوبات، آجیل و دانه ها – می توانند به افزایش متابولیسم شما برای چند ساعت کمک کنند. این موضوع به این دلیل است که بدن برای هضم آنها به انرژی بیشتری نیاز دارد. این موضوع به عنوان اثر حرارتی غذا (TEF) شناخته می شود.

TEF به تعداد کالری مورد نیاز بدن برای هضم، جذب و پردازش مواد مغذی موجود در وعده های غذایی اشاره دارد.

تحقیقات نشان می دهد که غذاهای غنی از پروتئین بیشترین افزایش TEF را دارند. به عنوان مثال، آنها میزان متابولیسم را ۱۵ تا ۳۰ درصد در مقایسه با ۵ تا ۱۰ درصد برای کربوهیدرات ها و ۰ تا ۳ درصد برای چربی ها افزایش می دهند.

رژیم‌های غذایی غنی از پروتئین همچنین کاهش متابولیسم را که اغلب در طول کاهش وزن مشاهده می شود، با کمک به بدن برای حفظ توده عضلانی خود کاهش می دهند. علاوه بر این، پروتئین همچنین ممکن است به سیر ماندن شما برای مدت طولانی تری کمک کند، که می تواند از پرخوری جلوگیری کند.

خوراکی های غنی از مواد معدنی

مواد معدنی آهن و سلنیوم هر کدام نقش های متفاوت اما به یک اندازه مهم در عملکرد صحیح بدن ایفا می کنند. با این حال، آنها یک چیز مشترک دارند. هر دوی آنها برای عملکرد مناسب غده تیروئید، که متابولیسم بدن را تنظیم می کند، مورد نیاز هستند.

تحقیقات نشان می دهد که رژیم غذایی با آهن یا سلنیوم بسیار کم می تواند توانایی تیروئید را برای تولید مقادیر کافی هورمون کاهش دهد که این کار سوخت و ساز بدن را کند می کند.

برای کمک به عملکرد بهتر تیروئید خود، غذاهای غنی از سلنیوم و آهن مانند گوشت، غذاهای دریایی، حبوبات، آجیل و دانه ها را در منوی روزانه خود بگنجانید.

 فلفل چیلی

کپسایسین، یک ماده شیمیایی موجود در فلفل چیلی، ممکن است با افزایش اندکی سرعت کالری سوزی بدن، متابولیسم بدن را افزایش دهد.

در واقع، مروری بر ۲۰ مطالعه تحقیقاتی نشان می‌دهد که کپسایسین – از مکمل‌ها یا خود فلفل‌ها – ممکن است به بدن شما در سوزاندن حدود ۵۰ کالری اضافی در روز کمک کند.

برخی از مطالعات فواید مشابهی را با دوزهای پایین ۹ تا ۱۰ میلی گرم در روز گزارش می کنند. این معادل یک فلفل jalapeño است. علاوه بر این، کپسایسین ممکن است دارای خواص کاهش اشتها نیز باشد.

با توجه به بررسی مطالعات روی نزدیک به ۲۰۰ نفر، مصرف حداقل ۲ میلی گرم کپسایسین به طور مستقیم قبل از هر وعده غذایی به نظر می رسد مصرف کالری را به خصوص از کربوهیدرات ها کاهش می دهد.

به طور مشابه، افزودن فلفل هندی به وعده غذایی شما ممکن است میزان چربی سوزی بدن برای انرژی را افزایش دهد، به خصوص بعد از یک وعده غذایی پرچرب. با این حال، این اثر چربی سوزی ممکن است فقط برای افرادی اعمال شود که عادت به مصرف غذاهای تند ندارند.

با این حال، یافته‌ها در مورد توانایی‌های افزایش متابولیسم کپسایسین در هم آمیخته است.

 قهوه

کافئین موجود در قهوه ممکن است به افزایش متابولیسم کمک کند.چند مطالعه نشان داده است افرادی که روزانه حداقل ۲۷۰ میلی گرم کافئین یا معادل حدود ۳ فنجان قهوه مصرف می کنند، تا ۱۰۰ کالری اضافی در روز می سوزانند.

علاوه بر این، کافئین ممکن است به بدن برای سوزاندن چربی برای انرژی کمک کند، و به نظر می رسد به ویژه در افزایش عملکرد قدرتی موثر باشد. با این حال، اثرات آن بر اساس ویژگی های فردی مانند وزن بدن و سن، از فردی به فرد دیگر متفاوت است.

چای

چای حاوی ترکیبات تقویت کننده سلامتی به نام کاتچین است که ممکن است همراه با کافئین برای افزایش متابولیسم عمل کند.

به طور خاص، هم چای سبز «اولانگ» و هم چای سبز «ماچا» ممکن است اکسیداسیون چربی را افزایش دهند و ممکن است به شما در سوزاندن کالری اضافی در بخشی از یک برنامه ورزشی کمک کنند.

علاوه بر این، چای اولانگ و سبز ممکن است به بدن شما کمک کند تا از چربی ذخیره شده برای انرژی به طور موثرتری استفاده کند و توانایی چربی سوزی شما را تا ۱۷ درصد افزایش دهد.

با این وجود، همانطور که در مورد قهوه وجود دارد، اثرات ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.

لوبیا و حبوبات

حبوبات و لوبیاها – مانند عدس، نخود، نخود، لوبیا سیاه و بادام زمینی – در مقایسه با سایر غذاهای گیاهی پروتئین بالایی دارند.

مطالعات نشان می‌دهند که محتوای پروتئین بالای آن‌ها در مقایسه با غذاهای کم پروتئین، بدن را ملزم به سوزاندن کالری بیشتری برای هضم آنها می‌کند. این به دلیل اثر حرارتی غذا (TEF)  آنها است.

حبوبات همچنین حاوی فیبر غذایی، از جمله نشاسته مقاوم و فیبر محلول هستند، که بدن می تواند از آنها به عنوان یک پری بیوتیک برای تغذیه باکتری های خوب ساکن در روده بزرگ استفاده کند.

به نوبه خود، این باکتری های دوستدار اسیدهای چرب با زنجیره کوتاه تولید می کنند که ممکن است به بدن کمک کند تا به طور موثرتری از چربی ذخیره شده به عنوان انرژی استفاده کند و سطح قند خون طبیعی را حفظ کند.

زنجبیل

تصور می‌شود که زنجبیل خواص ویژه‌ای برای افزایش متابولیسم دارند.

به عنوان مثال، تحقیقات نشان می دهد که حل کردن ۲ گرم پودر زنجبیل در آب داغ و نوشیدن آن با یک وعده غذایی ممکن است به شما کمک کند تا ۴۳ کالری بیشتر از نوشیدن آب گرم به تنهایی بسوزانید.

این نوشیدنی زنجبیل داغ همچنین ممکن است سطح گرسنگی را کاهش و احساس سیری را افزایش دهد.

سرکه سیب

سرکه سیب متابولیسم بدن را افزایش می دهد. مطالعات حیوانی نشان داده است که سرکه سیب به ویژه در افزایش میزان چربی سوزانده شده برای انرژی مفید است. به همین ترتیب، اغلب ادعا می شود که سرکه سیب باعث افزایش متابولیسم در انسان می شود، اما مطالعات کمی این موضوع را به طور مستقیم بررسی کرده اند.

سرکه سیب با کاهش سرعت تخلیه معده و افزایش احساس سیری به کاهش وزن کمک می کند. اگر تصمیم به مصرف سرکه سیب دارید، حتماً  تنها ۱ تا ۲ قاشق غذاخوری در روز مصرف  کنید و هر قاشق سرکه سیب را در حداقل ۱ فنجان آب رقیق کنید تا خطر فرسایش دندان، آسیب به پوشش دستگاه گوارش و یا ابتلا به سایر عوارض جانبی بالقوه محدود شود.

آب

نوشیدن آب کافی یک راه عالی برای هیدراته ماندن است. علاوه بر این، برخی از مطالعات نشان می‌دهند که نوشیدن آب ممکن است به طور خلاصه متابولیسم را ۲۴ تا ۳۰ درصد افزایش دهد.

محققان خاطرنشان می کنند که حدود ۴۰ درصد از این افزایش مرتبط با سوزاندن کالری اضافی به منظور گرم کردن دمای آب و رساندن آن به دمای بدن است – که به عنوان گرمازایی ناشی از آب شناخته می شود.

با این حال، به نظر می‌رسد که اثرات آن فقط ۴۰ تا ۹۰ دقیقه پس از نوشیدن آب باقی می‌ماند و قدرت اثر ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد.

 چه زمانی واکسن اچ پی وی بزنیم؟

طبق آمار اعلام شده توسط متخصصان زنان و اورولوژیست ها تا ۶۵ درصد از مراجعه کنندگان اطلاعات و آگاهی کافی نسبت به بیماری که به خاطر آن پای شان به مطب این پزشکان باز شده است ندارتد.این درحالی است که« زگیل تناسلی» از رایج ترین عارضه های اندام تناسلی به حساب می آیند و به سرعت باید نسبت به برطرف سازی آن اقدام شود

بروز زگیل های در اندام تناسلی معمولا بدون درد شروع می شود.کمی که می گذرد ظاهر این قسمت از بدن را تحت تاثیر قرار می‌دهند. خارش، خونریزی و ساییده شدن به لباس و دردناک شدن مراحل بعدی هستند. طبق آمار اعلام شده توسط متخصصان زنان و اورولوژیست ها تا ۶۵ درصد از مراجعه کنندگان اطلاعات و آگاهی کافی نسبت به بیماری که به خاطر آن پای شان به مطب این پزشکان باز شده است ندارد. این در حالی است که «زگیل تناسلی» از رایج ترین عارضه های اندام تناسلی به حساب می آیند و به سرعت باید نسبت به درمان آن اقدام شود. در این مطلب با همراهی دکتر الهام السادات علوی مقدم متخصص و جراج  زنان و زایمان به پر تکرارترین سوالات شما درباره این بیماری پوستی پاسخ داده‌ایم.

خانم دکتر پیش از هر چیز می‌خواهیم بدانیم منشاء ایجاد زگیل‌های تناسلی در بدن چه چیزی است؟

این موضوع تا چندی قبل شناخته شده نبود ،اما با مطالعات گسترده ای که در باره ویروس های خانواده اچ پی وی انجام شد منشاء بروز این بیماری نیز مشخص شد .تا پیش از این تصور بسیاری این بود که منشاء زگیل های تناسلی با منشاء تبخال که آن هم نوعی ویروس است یکی باید باشد .چون در بیشتر موارد این ها ظاهر مشابه به هم داشتند اما بعد از انجام تحقیقات به اثبات رسید که زگیل های تناسلی به واسطه انواعی از ویروس ها که از خانواده بزرگ ویروس های اچ پی وی هستند ایجاد می شوند.با توجه به این که این زگیل ها در سطح ناحیه تناسلی ایجاد می شوند بهداشت رابطه جنسی و کیفیت آن را تحت تاثیر قرار می دهند.به طوری که با بروز این بیماری یکی از زوجین ممکن است دیگر تمایلی به برقراری رابطه نداشته باشد.

پس به کاربردن عبارت تبخال تناسلی به جای زگیل تناسلی برای این بیماری منشاء علمی ندارد؟

خیر؛ همان طور که مطرح شد زگیل تناسلی و تبخال تناسلی بیماری های مشابه هم نیستند. البته هر دو آن ها از نوعی ویروس ایجاد می‌شوند. زگیل‌های تناسلی ناشی از اچ پی وی هستند و تبخال های تناسلی ناشی از ویروس هرپس سیمپلکس هستند. معمولا این تبخال تناسلی است که باعث ایجاد زخم در پوست می شود ولی زگیل های تناسلی ظاهر پخش شده ای روی پوست ندارند.

زگیل‌های تناسلی تنها در سطح پوست ایجاد می شوند یا ممکن است اندام های داخلی را هم درگیر کنند؟

این همان موضوعی است که بسیاری از مراجعان را نگران می‌کند. خانم هایی با علائم سوزش شدید ادرار و مجرای ادراری یا خارچ واژینال به ما مراجعه می کنند. تصور بیشتر آن ها این است که به عفونت های رایج این اندام ها دچار شده اند و انتظار دارند داروهای همیشگی و پر مصرف آن را بگیرند اما علائم دیگری نیز وجود دارد که پزشک طبق آن ها تشخیص زگیل تناسلی در اندام داخلی را می دهد. این نوع از زگیل ها ممکن است در مهبل، کانال مقعدی و گردن رحم نیز ایجاد شوند که در این صورت درمان متفاوتی برای آن در نظر گرفته می‌شود. اما به صورت رایج محل بروز زگیل‌های تناسلی به طور معمول در بدنه آلت تناسلی مردان و سر آن، بیضه، فرج، پرینیوم، کشاله ران، ناحیه مقعد و اطراف آن ایجاد می‌شود.

ظاهر زگیل های تناسلی چه تفاوتی با تبخال تناسلی دارد؟ آیا با شروع ظاهر شدن این زگیل‌ها درد یا ناراحتی ناشی از آن نیز شروع می‌شود؟

انواع مختلفی از زگیل های تناسلی وجود دارد. برخی از آن ها با پوست ادغام می شود و پزشک با کمک ماده‌ای می تواند آن ها را ببیند. برخی از آن ها شبیه برآمدگی های بر روی پوست ایجاد می شوند که به خودی خود معمولا با درد همراه نیستند، اما سایش یا لمس آن ها می‌تواند دردناک باشد. این زگیل ها می توانند پراکنده یا در کنار هم رشد کنند. برخی از آن ها به رنگ پوست و گوشت و برخی دیگر سفید رنگ هستند. پوشیدن لباس های تنگ و سایش و خارش این ناحیه ممکن است باعث تغییر در ظاهر این زگیل ها و خونریزی همراه با درد در آن ها شود. افرادی که این زگیل ها در اندام داخلی آن ها ایجاد شده ممکن است سوزش زیادی در زمان ادرار کردن حس کنند. به همین دلیل با بروز این علائم بسیاری از مبتلایان این گمان را دارند که به عفونت های ادارای دچار شده است.

راه های ابتلا به زگیل تناسلی چه مواردی هستند؟آیا این بیماری صرفا از طریق رابطه جنسی منتقل می شود ؟

نتیجه تحقیقات جامع در این زمینه نشان داده است که تماس پوستی و رابطه جنسی از شایع ترین راه‌های ابتلا به این بیماری هستند. اما نه هر نوع رابطه جنسی! یعنی در گزارش‌ها می‌بینیم افرادی بیشتر به این عارضه دچار هستند که در رابطه جنسی خود رابطه دهانی، مقعدی و مهبلی داشته اند. اما این به این معنی نیست که اگر کسی این روابط را هم نداشته باشد مبتلا نمی شود. در برخی موارد این ویروس می تواند در سالن های اپیلاسیون، استخرها و برخی مراکز دیگر در صورت غیر بهداشتی بودن وسایل و محیط امکان بروز پیدا کند اما این موارد کمرنگ تر هستند و همچنان رابطه دهانی و مقعدی در رابطه جنسی یکی از شایع ترین دلایل بروز بیماری های ناشی از اچ پی وی است. این بیماری ها در مردان شامل سرطان دهان و حنجره و در زنان ایجاد کننده برخی از سرطان های خطرناک مانند سرطان دهانه رحم می شود. با رعایت بهداشت در رابطه جنسی و پرهیز رابطه با بیش از یک شریک جنسی می‌تواند از بروز این بیماری ها پیشگیری کرد.

این درست است که در صورت بروز ویروس اچ پی وی در بدن درمانی برای آن وجود ندارد؟

همان طور که اشاره شد اچ پی وی خانواده ای از ویروس هاست که برای شناسایی ساده‌تر شماره گذاری شده‌اند. ویروسی که باعث ایجاد زگیل های تناسلی می شود درمانی ندارد.زگیل ها بین ۹ تا ۱۲ ماه ماندگاری دارند. نکته ای که وجود دارد این است که در مطب متخصصان می توان این زگیل ها را از بین برد اما چون ویروس آن در بدن فرد بیمار وجود دارند این زگیل ها قابل برگشت هستند، یعنی هیچ پزشکی نمی تواند به شما این ضمانت را بدهد که در صورت برداشتن این زگیل ها دیگر به این عارضه دچار نخواهید شد.به همین دلیل است که تاکید می شود پیش از هر نوع رابطه جنسی واکسن اچ پی وی تزریق شود تا فرد از ابتدا با ایمنی نسبی از این بیماری های مقاربتی مصون بماند.

در حال حاضر به روز ترین درمان یا همان برداشتن زگیل تناسلی از سطح پوست با چه نوع روش هایی در مطب متخصصان انجام می شود ؟

کرایپ تراپی، لیزر درمانی، سوزاندن زگیل ها، جراحی و استفاده از محلول های درمانی شیمیایی از مهم ترین روش های درمانی در کلینیک ها هستند.

بهترین روش های پیشگیری برای جلوگیری از ابتلا به بیماری های ناشی از ویروس های اچ پی وی چه مواردی هستند؟

تعدد شرکای جنسی، روابط خطرناک جنسی، روابطه دهانی و مقعدی که در بیشتر موارد غیر بهداشتی هستند و همچنین عدم رعایت بهداشت و محافظت در رابطه جنسی می توانند سبب ساز بروز این ویروس در بدن شود و از فردی به فرد دیگر انتقال پیدا کند. در کشورهای پیشرفته مهم ترین روش پیشگیری را روی تزریق واکسن اچ پی وی متمرکز کرده‌اند. یعنی قبل از شروع رابطه جنسی و از سنین نوجوانی اقدم به تزریق واکسن برای دختران و پسران می کنند تا در صورت بروز رابطه جنسی این نوچوانان از این بیماری‌های خطرناک در امان بمانند.

آیا تزریق این واکسن در پیشگیری از ایجاد زگیل های تناسلی و بیماری های خطرناک ناشی از ویروس های اچ پی وی نتیجه بخش بوده است؟

اگر این واکسن پیش از ایجاد روابط خطرناک و غیر بهداشتی تزریق شود تاثیر بسیار زیادی در پیشگیری از بروز این نوع از ویروس ها دارد. در واکسن ها نوع خارجی و بومی آن که در کشور ساخته می شود تعداد زیادی از ویروس ها پوشش داده شده اند و تزریق این واکسن می تواند از ابتلا به آن ها جلوگیری کند. اما همان طور که اشاره شد سن تزریق مهم است و بهتر است پیش از رابطه جنسی افراد این واکسن را تزریق کنند.

بازی با همسالان نشانه سلامت روان کودکان

بازی برای رشد یک بدن سالم و قوی در کودکی ضروری است. بچه ها در حین بازی چیزهایی زیادی از جمله مهارت های حرکتی درشت، انعطاف پذیری، و مهارت های حفظ تعادل که آنها در طول زندگی به آن نیاز دارند را یاد می­ گیرند.

بازی کردن بیش از هر هدف جدی یا کاربردی، فعالیتی برای تفریح و سرگرمی کودکان است. بازی کردن اغلب با رفتارهای مثبت همراه است که باعث تقویت بقا و کیفیت زندگی می شود. و مهمتر از آن، بازی کردن ارتباطات اجتماعی و حس تعلق را در کودکان ایجاد می کند. امروزه بازی برای رشد کودک آنقدر مهم است که به عنوان حق هر کودک شناخته شده است. بازی زمینه­ ی پیشرفت و  آماده سازی کودک را از نظر جسمی، ذهنی، عاطفی و اجتماعی برای تجربیات و چالش های زندگی فراهم می کند.

اکنون تحقیقات محققان دانشگاه کمبریج، کودکانی که تا سه سالگی یاد می‌گیرند با همسالان خود خوب بازی کنند، احتمالاً در دوران کودکی از سلامت روان بهتری برخوردار خواهند شد.

این مطالعه اولین مطالعه‌ای است که «توانایی بازی با همسالان» قبل از رفتن کودکان به مدرسه را با بهبود سلامت روان آنها در هفت سالگی ارتباط می دهد. محققان کیفیت بازی را عامل این سلامت روانی می دانند نه کمیت آن را.

یافته های این مطالعه موجب برانگیختن درخواست هایی شده است مبنی بر اینکه کودکانی که در معرض خطر ابتلا به سلامت ضعیف روانی قرار دارند باید اولویت دسترسی به زمین های بازی با کیفیتی را داشته باشند که برای سال های اولیه زندگی کودکان طراحی شده است. آنها می گویند: این کار از بروز مشکلات روانی در سال های بعدی زندگی آنها پیشگیری می کند.

محققان در این مطالعه داده‌های تقریباً هزار و ۷۰۰ کودک سه تا هفت ساله را تجزیه و تحلیل کردند و دریافتند کودکانی که در سنین پایین تر از توانایی بازی با همسالان خود برخوردار بودند، چهار سال بعد علائم کمتری از سلامت ضعیف روانی نشان دادند.

والدین، معلمان و مراقبان در میان کودکانی که بازی با همسالان خود را در دوران پیش دبستانی یاد گرفته اند، سطوح پایین تری از بیش فعالی و مشکلات رفتاری و عاطفی مشاهده کردند  و متوجه شدند که این کودکان دعوا یا اختلاف کمتری با کودکان دیگر داشتند.

به گفته محققان، ارتباط محافظتی بین بازی با همسالان و سلامت روان، حتی برای آن دسته از کودکانی که در معرض خطر خاص ابتلا به مشکلات سلامت روان قرار دارند، یا کودکانی که دارای عوامل خطر اضافی مانند فقر و ناراحتی مادر هستند، وجود دارد.

دکتر «جنی گیبسون» از دانشکده آموزش در کمبریج و یکی از نویسندگان این مطالعه، گفت: کودکان از طریق بازی با همسالان خود، مهارت های ایجاد دوستی های قوی را با بزرگتر شدن و شروع مدرسه به دست می آورند. حتی اگر آنها در معرض خطر سلامت روانی ضعیفی باشند، این شبکه های دوستی اغلب این مشکلات را از بین می برد.

“ویکی یران ژائو”، دانشجوی دکترا و اولین نویسنده این مطالعه، می‌گوید: آنچه مهم است کیفیت بازی با همسالان به جای کمیت بازی است. برای مثال، بازی‌هایی با همسالان که کودکان را تشویق به همکاری می‌کنند، یا فعالیت‌هایی که به اشتراک‌گذاری را ترویج می‌کنند، مزایای مثبتی خواهند داشت.

“هلن داد”، استاد روان‌شناسی کودک در دانشگاه اکستر و متخصص بازی و سلامت روان کودک، گفت: این تحقیق نشان داد که بازی با دیگر کودکان چقدر برای ایجاد پایه‌ای برای سلامت روان ضروری است.

وی گفت: این مطالعه و دیگر تحقیقاتی که ارتباط میان بازی و سلامت روان را بیان می کنند ، نشان می دهند که بازی در آموزش و بطور کلی در سیاست باید جدی گرفته شود. با توجه به اینکه بازی کودکان با همسالان خود در طول قرنطینه کووید-۱۹ بسیار محدود شده بود، در حال حاضر توجه به این موضوع اهمیت ویژه ای دارد.

چه گروه‌های سنی به واکسن HPV نیاز دارند؟

زمان زیادی از شناسایی ویروس اچ پی وی نمی گذرد، اما حالا بسیاری از متخصصان زنان و زایمان، اورولوژیست ها و آنکولوژیست ها می‌دانند که یک سرشایع شدن بیماری‌هایی مانند سرطان دهانه رحم، زگیل‌های تناسلی، سرطان حنجره و انتهای روده بزرگ به انواعی از خانواده این ویروس بر می‌گردد. ویروسی که حالا متخصصان کشورمان مدتی است واکسن آن را تولید کرده و برای پیشگیری از این بیماری های خطرناک دردسترس عموم مردم قرار داده‌اند.

خانواده ویروس‌های اچ پی وی چندان کم جمعیت نیستند.تا کنون بیش از صد نوع ویروس از این گروه شناسایی شده‌اند. متخصصان نیز به این شناخت دقیق رسیده‌اند که بیش از ۴۰ مورد از این ویروس ها از راه رابطه جنسی به افراد منتقل می‌شوند، اما این موضوع به این معنا نیست که دیگر افرادی که این نوع رابطه را ندارند از این ویروس مصون می‌مانند. ویروس پاپیلومای انسانی که با نام مخفف اچ پی وی از آن یاد می شود از طریق تماس پوست به پوست نیز منتقل می شود و این یعنی زنگ خطر سرایت این ویروس برای بیشتر گروه های سنی جامعه به صدا در آمده است. خوشبختانه مدتی است که واکسن این ویروس در کشورمان در کنار دیگر واکسن های خارجی به تولید انبوه رسیده است. فرصتی که «دکتر شیرین نیرومنش» فلوشیپ پریناتولوژی، متخصص زنان و زایمان و استاد تمام دانشگاه تهران از آن به عنوان پیشگیری از ابتلا به چند سرطان خطرناک یاد می کند و از ضرورت های تزریق این واکسن می گوید.

متهم ردیف اول؛ رابطه جنسی غیر بهداشتی

با این که شایع ترین راه انتقال این نوع از ویروس ها رابطه جنسی (با شرایط غیر بهداشتی) است. بسیاری از دیگر افراد بدون این نوع رابطه به انواع دیگری از این ویروس آلوده می شوند. «دکترنیرومنش» با اشاره به شایع ترین این بیماری ها توضیح بیشتری در باره نحوه انتقال این ویروس می‌دهد: «پاپیلوما نوعی عفونت ویروسی است و معمولا از راه رابطه جنسی به دیگر افراد سرایت پیدا میکند. این ویروس به طور کلی می تواند زمینه‌ساز بیماری ها و سرطان های خطرناکی در دهانه رحم، اندام تناسلی، دهان، گلو و حنجره شود. ممکن است فردی چند نوع از این ویروس را همزمان در بدن خود داشته باشد. متاسفانه به دلایلی در سال های گذشته این ویروس و انتقال آن شایع تر از قبل شده است و ضرورت این وجود دارد که بیش از پیش در رابطه با این ویروس و بیماری هایی که ایجاد می کند اطلاع رسانی های عمومی صورت بگیرد.»

ضرورتی به نام آموزش عمومی

استاد رشته تخصصی بیماری های زنان در دانشگاه تهران می‌گوید سن نخستین رابطه جنسی در جامعه پایین آمده و باید با این واقعیت رو به رو شویم و پیش از این که دختران جوان ما با این بیماری ها دست به گریبان شوند حتما در این زمینه باید اقدام به آموزش های عمومی کنیم: «با این که همه ویروس های نوع اچ پی وی خطرناک نیستند اما هر کدام شان می‌توانند زمینه‌ساز بیماری های متعدد داخلی و حتی سطحی شوند. زگیل های تناسلی به واسطه این ویروس در بدن انسان ظاهر می شوند. سرطان های مقعد، دهانه رحم و دهان خطرناک ترین بیماری هایی هستند که این ویروس زمینه ساز آن ها می شود.پیش از این گفته می شد که تعداد شرکای جنسی متعدد باعث بروز این ویروس و انتقال آن می شود.اما اکنون ما در مطب های مان با دختران تازه ازدواج کرده مواجه می شویم که به انوع این ویروس آلوده شده اند و با این که پیش از این رابطه کامل جنسی نداشته اند از طریق همسران شان مبتلا به این ویروس شده اند.

این واکسن تک جنسیتی نیست

ویروش شماره ۱۶ و ۱۸ از خطرناکترین ویروس های خانواده اچ پی وی هستند که باعث ایجاد سرطان دهانه رحم در زنان می شوند.همین موضوع باعث شده در افکار عمومی این ویروس تنها به دسته بیماری های شایع زنان گره بخورد و از دیگران ویروس ها و بیماری های متعدد آن ها کمتر صحبت شود.«دکتر نیرو منش» می گوید تزریق واکسن اچ پی وی برای تمامی افرادی که رابطه جنسی دارند ضرورت دارد:«در خارج از کشور فارغ از این که فرد این نوع رابطه را داشته باشد یا نه درباره ضرورت تزریق این واکسن حتی در مدارس فرهنگ سازی و زمینه چینی می شود.افراد از سن ۹ سال به بالا مجوز تزریق این واکسن را دارند. این درحالی است که متاسفانه در کشور مان تصور اولیه این است که این ویروس صرفا باعث ایجاد بیماری در زنان می شود و مردان از آن مصون هستند.» این متخصص پریناتولوژی می گوید این درست است که ویروس شماره ۱۶ و ۱۸ اچ پی وی باعث سرطان شایعی در زنان می‌شوند اما به این معنا نیست که مردان در انتقال و ایجاد این بیماری ها سهمی نداشته باشند: «تا زمانی که این ارتباط وجود داشته باشد لازم است که هم زنان و هم مردان نسبت به تزریق این واکسن اقدام کنند. ابتلا به اچ پی وی در مردان نیز شایع است و به دلیل رابطه های دهانی در مردان باعث ایجاد سرطان های حنجره و دهان می‌شود.»

چه گروه‌های سنی به این واکسن نیاز دارند؟

برخلاف تصور عمومی بهتر است این واکسن پیش از شروع هر نوع رابطه جنسی به دختران و پسران نوجوان تزریق شود. دکتر نیرو منش می‌گوید متاسفانه در این زمینه شاهد اطلاع رسانی ضعیفی بوده ایم و اکنون در مطب ها با انجام آزمایش های پاپ اسمیر شاهد ابتلا زنان جوان متاهل به این ویروس خطرناک هستیم: «با توجه به این که می گوییم شایع ترین دلیل انتقال این ویروس رابطه جنسی است تصور عمومی به این سمت رفته که همزمان با این رابطه باید این واکسن را دریافت کنند.اما نکته مهم ظرفیت بسیار بالا و خوب این واکسن در پیشگیری از این بیماری هاست. بنابراین لازم است که در سنین پیش از ایجاد رابطه جنسی بین ۱۱ تا ۱۵ سالگی نخستین دز این واکسن را تزریق شود.»

چند دز واکسن اچ پی وی باعث پیشگیری از بیماری می شود؟

انواع واکسن های اچ پی وی به تایید سازمان بهداشت جهانی و سازمان غذا و دارو در ایالت متحده رسیده اند. این واکسن های پلتفرم های متفاوت دارند اما نکته مشابه در بیشتر آن ها این است که در سه دز تزریق می شوند. استاد رشته تخصصی زنان و زایمان دانشگاه تهران در این باره توضیح می‌دهد: «واکسن اچ پی وی در سه دز تزریق می شود. پس از نخستین دز برای نوع خارجی آن باید دو ماه بعد برای تزریق دز دوم و ۶ ماه بعد برای دز سوم اقدام شود. در نوع ایرانی آن پس از دریافت دز اول یک ماه بعد برای دز دوم و ۶ ماه بعد برای دز سوم باید مراجعه به مراکز تزریق این واکسن انجام شود.»

به بومی‌سازی این واکسن افتخار کنیم 

دکتر شیرین نیرومنش می‌گوید تا مدتی بعد از شناسایی این ویروس در ایجاد سرطان های خطرناک خبری از واکسن برای آن نبود. اما اکنون به فاصله کمی از تایید نوع خارجی این واکسن در جوامع بین المللی و پیشرفته شاهد بومی سازی این واکسن در میهن عزیزمان هستیم: «وقتی برای نخستین بار خبر تولید واکسن داخلی برای پیشگیری از ابتلا به ویروس اچ پی وی را شنیدم بسیار مسرور شدم. برای ما که روزانه در مطب های مان افرادی را ویزیت می کنیم که به واسطه این ویروس و اطلاع رسانی های ضعیف مبتلا به سرطان‌های خطرناک شده اند این خبر شیرینی مضاعفی داشت.»

مزیت‌های واکسن داخلی

این متخصص بیماری‌های زنان و زایمان از مزیت در دسترس قرار گرفتن واکسن اچ پی وی می گوید: «نوع خارجی این واکسن نیز موجود است اما با توجه به گران بودن آن و سختی های ورود آن در شرایط تحریم اقتصادی تولید ملی آن اتفاق بسیار مبارکی است. واکسن داخلی اچ پی وی با قیمت تمام شده پایین ترین به فروش می رسد و همین موضوع می تواند کمک زیادی به اقبال نشان دادن و استفاده آن در بین عموم مردم کند. با بومی شدن ساخت این واکسن دیگر نگران تحریم ها و بالا و پایین شدن نرخ ارز نیستیم. پس ما بابت این اتفاق بسیار خرسند هستیم و به همه والدین این توصیه را داریم که در سنین پایین نوجوانی این واکسن مصون کننده از بیماری های خطرناک را به فرزندان شان تزریق کنند. امید ما این است که با انجام این نوع پیشگیری ها شاهد کاهش و پیشگیری از سرطان های خطرناک دهانه رحم و حنجره و دهان شویم.»