راهکارهای کاهش تعریق در تابستان

تعریق یکی از مشکلات تمامی افراد هنگام فصل تابستان است. موضوعی که ممکن است افزایش آن در بدن موجب همراه با عارضه و همچنین نامناسب باشد.

با فرارسیدن فصل گرما، یکی از چالش‌های رایج، مسئله تعریق بیش از حد است که می‌تواند برای بسیاری از افراد آزاردهنده باشد. تعریق، اگرچه یک فرایند طبیعی و ضروری برای تنظیم دمای بدن است، اما زمانی که از حد معمول فراتر رود، می‌تواند باعث ایجاد حس ناخوشایند، کاهش اعتماد به نفس و حتی بروز مشکلات پوستی شود. از این رو، یافتن راهکارهای موثر برای کنترل و کاهش تعریق در فصل تابستان، اهمیت ویژه‌ای دارد.

در این گزارش، به بررسی جامعی از روش‌های مختلف برای کاهش تعریق می‌پردازیم. از انتخاب صحیح لباس‌ها و استفاده از خنک‌کننده‌های طبیعی گرفته تا راهکارهای تغذیه‌ای و درمان‌های پزشکی، تلاش خواهیم کرد تا اطلاعات مفیدی را در اختیار شما قرار دهیم. هدف ما ارائه راهنمایی کامل و کاربردی است تا بتوانید با استفاده از این اطلاعات، تابستانی خنک و آسوده را تجربه کنید و از شر تعریق زیاد رهایی یابید.

دلیل تعریق چیست؟

 عرق کردن جزو الزمات و واکنش طبیعی بدن برای کاهش دمای آن است ولی بیش از اندازه بودن آن می‌تواند برای زندگی افراد به یک عارضه تبدیل شده و  سلامت روان آنان را تحت تاثیر قرار دهد. این رفتار بدن می‌تواند از دست‌ها، پاها و زیربغل بالاتر رفته و به بقیه اندام بدن بسط یابد.در بیشتر موارد افراد تصور می‌کنند تعرق صرفا در دمای بالای بدن اتفاق می‌افتد اما باید در نظر داشت عوامل دیگر از جمله اضطراب، شرایط روح و روان و همچنین جسم و حتی غذا و نوشیدنی بر وضعیت آن موثر است.

در بدن انسان نزدیک به ۲ تا ۴ میلیون غده عرق وجود دارد که با رسیدن به دوران بلوغ بصورت کامل فعال خواهند شد. عرق کردن یک اتفاق طبیعی است که بدن برای تنظیم دمای خود بخصوص هنگام فعالیت‌های سنگین از جمله ورزش، از خود نشان می‌دهد.

با این حال این رفتار طبیعی بدن در صورت افزایش بیش از اندازه نه تنها مفید نیست، بلکه ممکن است باعث تبدیل آن به یک عارضه شده و با آسیب‌های روانی همراه باشد.

از عوامل افزایش تعریق در تابستان می توانیم به دمای بالا، رطوبت هوا، فعالیت بدنی زیاد،استرس و اضطراب و لباس‌های نامناسب اشاره کنیم.

چگونه می‌توانیم تعریق را کاهش دهیم؟

استفاده از پارچه‌های نازک و قابل تنفس برای پوست

برای کاهش میزان تعریق، توصیه می‌شود لباس‌هایی را انتخاب کنید که از پارچه‌های نازک و سبک ساخته شده‌اند و قابلیت تنفس پوست را فراهم می‌کنند. این نوع پارچه‌ها به گردش هوا کمک کرده و از تجمع گرما و رطوبت جلوگیری می‌کنند. علاوه بر جنس پارچه، رنگ لباس نیز اهمیت دارد؛ رنگ‌های روشن نور خورشید را منعکس می‌کنند و در نتیجه بدن خنک‌تر مانده و تعریق کاهش می‌یابد. به این ترتیب، با انتخاب درست لباس‌ها می‌توانید به طور موثری از تعریق زیاد جلوگیری کنید.

استفاده از خنک کننده‌های طبیعی

استفاده از خنک‌کننده‌های طبیعی می‌تواند راهکاری موثر برای کاهش تعریق در فصل تابستان باشد. برخی از خوراکی‌ها با تاثیر بر غدد تعریق یا تنظیم مکانیزم‌های بدن، به کاهش تولید عرق کمک می‌کنند. از جمله این خنک‌کننده‌ها می‌توان به خاکشیر، چای سبز، نعناع، موهیتو، آلوئه ورا، هل و عرقیجات گیاهی مانند عرق کاسنی و عرق نعناع اشاره کرد. مصرف این مواد به صورت منظم می‌تواند به حفظ تعادل دمای بدن و کاهش تعریق کمک کند.

در میان این خنک‌کننده‌ها، خاکشیر و نعناع به عنوان خنک‌کننده‌های طبیعی برجسته هستند و موهیتو با ترکیب نعناع و لیمو، یک نوشیدنی خنک‌کننده عالی محسوب می‌شود. آلوئه ورا نیز به دلیل خواص ضد تعریق خود در بسیاری از محصولات بهداشتی مورد استفاده قرار می‌گیرد.هل و چای سبز نیز می‌توانند تا حدی تاثیرگذار باشند، اما تاثیر آن‌ها ممکن است به اندازه سایر گزینه‌ها محسوس نباشد. در نهایت، استفاده از عرقیجات گیاهی نیز می‌تواند به کاهش تعریق در روزهای گرم تابستان کمک کند.

نوشیدن آب: یکی از توصیه‌های پزشکی نوشیدن آب فراوان برای کاهش دما و خنک نگهداشتن بدن است. به همین خاطر تلاش کنید به صورت دائم بطری همراه شما باشد.

اندازه مصرف آب بستگی به سطح فعالیت‌های شما دارد. محیط و نوع فعالیت در تعیین سطح اثر گذار است. اما بر اساس یک فرمول توصیه شده در شرایط متعادل آب و هوایی، برای مردان ۳.۷ لیتر و برای زنان ۲.۷ لیتر آب پیشنهاد می‌شود.

باید در نظر داشت نوشیدنی های کافئین دار باعث افزایش موقت ضربان قلب و فشار خون شده و در نتیجه افزایش دمای بدن همراه با تعریق خواهد بود.

مصرف میوه و سبزیجات: مواد غذایی که سرشار از آب از جمله در بخش میوه شامل هندوانه، سیب، پرتقال، توت فرنگی، انگور و هلو و همچنین بخش سبزیجات مانند خیار، کرفس، اسفناج، کاهو و بادمجان در هیدراته شدن بدن کمک می‌کند.

مصرف غذاهای سرشار از کلسیم: از جمله موادی که به کاهش تعریق و همچنین دمای بدن کمک می‌کند خوردن مواد غنی شده از کلسیم از جمله شیر کم چرب، ماست، پنیر است.

مصرف غذاهای سرشار از فیبر: غذاهای دارای فیبر به راحتی هضم می‌شوند که این امر باعث کاهش حرارت بدن خواهد شد. از جمله مواد داری فیبر می‌توان به جو دوسر، برنج قهوه‌ای و نان سبوس دار اشاره کرد.

مصرف غذاهای سرشار از منیزیم: بادام، بادام هندی، اسفناج، شکلات تلخ، تخمه کدوم از جمله مواد سرشار از منیریم است. جسم شما زمان عرق کردن، منیزیم از دست می‌دهد به همین خاطر باید با خوردن مواد مورد اشاره آن را جبران کرد.

خوردن روغن زیتون: این روغن غنی از آنتی اکسیدان است که می‌تواند به هضم غذا کمک کرده و با کاهش بار سیستم عصبی بدن، تعریق را نیز کاهش دهد.

استفاده از پروتئین V: این نوع پروتئین داریا آمینه مانند گلوتامین و تریپتوفان بوده و عامل کاهش استرس و آرامش سیستم عصبی بدن و نیز تنظیم قند خون است. این نوع پروتئین بصورت طبیعی در در آب پنیر، شیر گاو و بز وجود دارد.

مصرف مواد غنی از ویتامین ب: ماهی سالمون، تخم مرغ، سبزیجات برگدار و گوشت گاو از جمله مواد دارای ویتامین ب بوده که کمبود این نوع ویتامین عامل افزایش تلاش بدن برای انجام وظایف خود است که این امر به افزایش تعریق بیش از اندازه می‌شود.

خوردن موز: این میوه طبیعی سرشار از پتاسیم و منیزیم بوده و عامل تعادل مایعات در بدن است. مصرف آن تعریق بیش از اندازه بدن را کاهش می‌دهد.

شیوه‌های غیرمعمول در کاهش تعریق

۱. طب سوزنی: در طب سوزنی، سوزن‌های بسیار نازکی در نقاط خاصی از بدن فرو می‌روند. این نقاط اغلب با سیستم عصبی خودمختار مرتبط هستند که ترشح عرق را تنظیم می‌کند. اعتقاد بر این است که طب سوزنی با تأثیر بر این مسیرهای عصبی، می‌تواند به تنظیم سیگنال‌هایی که به غدد عرق می‌رسند، کمک کند و در نتیجه تعریق را کاهش دهد.

این روش باید توسط یک متخصص طب سوزنی مجرب انجام شود.نتایج ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد و معمولاً به چند جلسه درمانی نیاز است.

۲. رفع موی زائد : موهای زائد، به ویژه در نواحی مانند زیر بغل، می‌توانند رطوبت را جذب و نگه دارند. این امر محیط مرطوب‌تری ایجاد می‌کند که می‌تواند باعث تجمع باکتری‌ها و تشدید بوی بدن شود. با از بین بردن موهای زائد از طریق روش‌هایی مانند اصلاح (با تیغ یا کرم‌های موبر)، اپیلاسیون، یا لیزر، سطح پوست صاف‌تر می‌شود. این کار باعث می‌شود عرق سریع‌تر تبخیر شود و کمتر در موها تجمع یابد، که نتیجه آن احساس خشکی بیشتر و کاهش تجمع رطوبت و بو است.

رفع موی زائد یک راه حل مستقیم برای کاهش حجم عرق نیست، بلکه بیشتر به مدیریت رطوبت و بو کمک می‌کند.

۳. بهره‌گیری از ضدتعریق‌ها :برخلاف دئودورانت‌ها که فقط بوی بدن را می‌پوشانند یا خنثی می‌کنند، ضدتعریق‌ها حاوی ترکیبات فعال (معمولاً نمک‌های آلومینیوم) هستند که به صورت فیزیکی مجاری غدد عرق را مسدود می‌کنند. این انسداد مانع از رسیدن عرق به سطح پوست می‌شود.

ضدتعریق‌ها معمولاً قوی‌تر از دئودورانت‌ها هستند و برای افرادی که تعریق زیادی دارند، توصیه می‌شوند.بهترین زمان استفاده از ضدتعریق‌ها معمولاً شب قبل از خواب است، زیرا در این زمان غدد عرق فعال‌تر هستند و ضدتعریق فرصت بیشتری برای مسدود کردن مجاری دارد.

برخی افراد ممکن است به ترکیبات موجود در ضدتعریق‌ها حساسیت نشان دهند.

مایعاتی که از کم‌آبی بدن در تابستان پیشگیری می‌کند

با شروع فصل گرما و افزایش تعریق بدن، کم‌آبی یکی از چالش‌هایی است که افراد با آن مواجه می‌شوند. تداوم گرما می‌تواند این وضعیت را به یک خطر جدی برای سلامتی تبدیل کند. در این مطلب، مایعاتی را معرفی می‌کنیم که به پیشگیری از کم‌آبی بدن کمک می‌کنند.

با فرا رسیدن فصل گرما، بدن ما به دلیل افزایش دما و فعالیت‌های روزمره، بیشتر عرق می‌کند. این تعریق زیاد، اگر با جبران مناسب مایعات همراه نباشد، می‌تواند به سرعت منجر به کم‌آبی یا دهیدراتاسیون شود. کم‌آبی نه تنها باعث کاهش انرژی و خستگی می‌شود، بلکه می‌تواند عوارض جدی‌تری مانند سردرد، سرگیجه، گرفتگی عضلات و حتی مشکلات قلبی و کلیوی را به همراه داشته باشد. از این رو، توجه به میزان مصرف مایعات و انتخاب نوشیدنی‌های مناسب در فصل گرما، امری حیاتی برای حفظ سلامتی و شادابی بدن است.

علاوه بر افزایش تعریق، عوامل دیگری نیز می‌توانند در فصل گرما خطر کم‌آبی را افزایش دهند. فعالیت‌های بدنی شدید، قرار گرفتن طولانی‌مدت در معرض نور خورشید، مصرف برخی داروها و همچنین برخی بیماری‌ها مانند اسهال و استفراغ، می‌توانند باعث از دست رفتن سریع‌تر آب بدن شوند. همچنین، کودکان و سالمندان به دلیل ویژگی‌های فیزیولوژیکی خاص خود، بیشتر در معرض خطر کم‌آبی قرار دارند و باید مراقبت ویژه‌ای از آن‌ها صورت گیرد.

در این گزارش،با تمرکز بر معرفی نوشیدنی‌های مناسب و روش‌های صحیح مصرف مایعات، به شما کمک می‌کنیم تا در فصل گرما بدنی هیدراته و سالم داشته باشید. هدف ما ارائه اطلاعاتی جامع و کاربردی است تا بتوانید با آگاهی کامل، از بروز کم‌آبی جلوگیری کرده و از لذت بردن از فعالیت‌های خود در فصل گرما مطمئن شوید.

آب نارگیل

آب نارگیل یکی از بهترین نوشیدنی‌های طبیعی برای مقابله با کم‌آبی بدن در تابستان است. این مایع، سرشار از الکترولیت‌هایی مانند پتاسیم، منیزیم و کمی سدیم است که نقش مهمی در حفظ تعادل مایعات و تعادل الکترولیتی بدن دارند. مصرف آب نارگیل پس از فعالیت‌های فیزیکی و تعریق فراوان می‌تواند سریع‌ترین راه برای تجدید انرژی و بازگرداندن آب مورد نیاز بدن باشد، چرا که دقیقاً مشابه با مایعات درون بدن انسان طراحی شده است.

پیشنهاد می‌شود پس از انجام تمرینات بدنی یا در روزهای گرم تابستان، حدود ۲۰۰ تا ۳۰۰ میلی‌لیتر آب نارگیل مصرف کنید. این میزان کمک می‌کند تا سطح الکترولیت‌های بدن حفظ شده و خطر کم‌آبی کاهش یابد. علاوه بر این، آب نارگیل طبیعی بدون افزودنی‌ها، یک گزینه سالم و طبیعی برای تامین مایعات بیشتر است و در مقایسه با نوشیدنی‌های صنعتی، عاری از قند و مواد شیمیایی مضر می‌باشد، بنابراین مصرف آن برای سلامت کلی بدن بسیار مفید است.

آب خیار و نعنا

آب خیار و نعنا ترکیبی طبیعی و بسیار مؤثر در حفظ هیدراتاسیون بدن است. آب خیار سرشار از آب و ویتامین‌هاست که نقش مهمی در خنک کردن بدن و کاهش تبخیر مایعات دارد، همچنین با خواص آنتی‌اکسیدانی‌اش، کمک می‌کند بدن در مقابل رادیکال‌های آزاد مقاوم‌تر باشد. نعنا نیز به عنوان یک آرام‌بخش طبیعی، علاوه بر طعم دلپذیر، باعث افزایش احساس خنکی و آرامش در بدن می‌شود و کمک می‌کند تا آب نوشیدنی بیشتر جذب بدن شود.

توصیه می‌شود روزانه یک تا دو لیتر آب خیار و نعنا مصرف کنید تا سطح آب و مواد مغذی مورد نیاز بدن در فصل گرما حفظ شود. این نوشیدنی طبیعی نه تنها نقش موثری در جلوگیری از کم‌آبی ایفا می‌کند، بلکه با خواص ضدالتهابی و آنتی‌اکسیدان خود، به بهبود سیستم ایمنی و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با گرما کمک می‌کند. استفاده مداوم از این ترکیب، آرامش و خنکی بدن در روزهای گرم تابستان را تضمین می‌کند.

آب لیمو بدون ترکیبات شیرین

آب لیمو یکی از بهترین گزینه‌های طبیعی و مفید برای جلوگیری از کم‌آبی بدن در تابستان است. این نوشیدنی، سرشار از ویتامین C و اسید سیتریک است که نقش مهمی در حفظ تعادل آب بدن و تقویت سیستم ایمنی دارد. مصرف آب لیمو بدون افزودن شکر یا ترکیبات شیرین، نه تنها به عامل مرطوب‌کننده بودن کمک می‌کند، بلکه در بهبود هضم و جذب آب نیز موثر است، و بدن را سریع‌تر و بهتر هیدراته می‌کند.

توصیه می‌شود هر دو ساعت حدود ۲۰۰ میلی‌لیتر آب لیمو طبیعی مصرف کنید تا در مقابل کم‌آبی تابستانی مقاوم باشید. این کار نه تنها فرآیند دفع سموم را تسهیل می‌کند بلکه باعث افزایش احساس خنکی و رفع خستگی می‌شود. مصرف منظم آب لیمو خالص، به حفظ سلامت کلی بدن و جلوگیری از مشکلات مرتبط با کم‌آبی کمک می‌کند و می‌تواند جایگزین مناسبی برای نوشیدنی‌های صنعتی و پرقند باشد.

آب هویج

آب هویج رقیق‌شده یکی از نوشیدنی‌های مفید و مغذی برای حفظ هیدراتاسیون بدن است. این نوشیدنی به دلیل داشتن مقدار فراوانی آب و الکترولیت‌ها، به هیدراته نگه داشتن بدن کمک شایانی می‌کند. علاوه بر این، آب هویج سرشار از مواد معدنی مهم و بتاکاروتن است که به تقویت سیستم ایمنی و سلامت پوست کمک می‌کند. الکترولیت‌هایی مانند پتاسیم موجود در آب هویج، تعادل مایعات بدن را حفظ کرده و از ایجاد کم‌آبی جلوگیری می‌کنند.

توصیه می‌شود روزانه حدود ۱۵۰ میلی‌لیتر آب هویج رقیق‌شده مصرف کنید تا در فصل گرما بدن شما به خوبی هیدراته بماند. مصرف این نوشیدنی نه تنها به تامین آب مورد نیاز بدن کمک می‌کند، بلکه با دارا بودن ویتامین‌ها و مواد مغذی، انرژی لازم برای فعالیت‌های روزمره را نیز فراهم می‌سازد. آب هویج می‌تواند به عنوان یک جایگزین سالم و خوشمزه برای نوشیدنی‌های صنعتی و شیرین، در پیشگیری از کم‌آبی و حفظ سلامت عمومی بدن موثر باشد.

مایعاتی که پیش‌تر معرفی شدند، صرفاً به منظور پیشگیری از کم‌آبی بدن در شرایط عادی و روزمره توصیه می‌شوند. هدف از مصرف این نوشیدنی‌ها، حفظ سطح هیدراتاسیون مناسب و تامین الکترولیت‌های مورد نیاز بدن در فصل گرما و شرایط فعالیت بدنی است. با این حال، لازم است به یاد داشته باشید که این توصیه‌ها جایگزینی برای درمان‌های پزشکی نیستند و تنها جنبه‌ی پیشگیرانه دارند.

در صورت بروز علائم حاد کم‌آبی، مانند سرگیجه شدید، ضعف عمومی، کاهش شدید ادرار، خشکی شدید دهان و پوست، یا هرگونه نشانه‌ی غیرطبیعی دیگر، فوراً به پزشک مراجعه کنید. کم‌آبی حاد می‌تواند نشانه‌ای از مشکلات جدی‌تر باشد و نیازمند ارزیابی و درمان حرفه‌ای است. تاخیر در درمان می‌تواند عوارض جبران‌ناپذیری به همراه داشته باشد، بنابراین مراجعه به پزشک در اسرع وقت امری ضروری است.

هنگام اضطرار چه داروهایی را با خود همراه داشته باشیم

حوادث، بخش جدایی ناپذیر در هنگام وجود بحران است اما اینکه در این زمان چه داروها و یا ابزاری همراه خود داشته باشید که کاربردی باشد، موضوع مهمی است که ما در این مطلب به شما یادآوری می‌کنیم.

بحران‌ها و حوادث همیشه قابل پیش‌بینی نیستند، برای همین باید برای آن از قبل برنامه‌ریزی کرد تا در صورت بوجود آن بتوان از بروز آسیب جلوگیری کرد. از جمله این بحران‌ها می‌توان به حوادث طبیعی و غیرطبیعی از جمله زلزله، سیل، جنگ و… اشاره کرد.

یکی از این برنامه‌ریزی‌ها تهیه کیف اضطرار و دارو برای استفاده پس از حادثه است. استفاده از دارو همیشه هنگام بیماری نیست، کاربرد برخی داروها در بروز حوادث و اتفاقات پس از آن می‌تواند عاملی برای پیشگیری از بیماری در مسیر نجات یک انسان باشد. اما اینکه چه دارویی را بتوان در لحظه حادثه و پس از آن استفاده کرد و یا پس از اتفاق همراه خود جابجا نمود، نکته مهمی است که ما آن را برای شما بیان می‌کنیم.

مسکن‌ها و تب‌برها

هنگام پدید آمدن یک حادثه اولین نکته برای شخص آسیب دیده رفع دردها و آلام اوست. برای همین ساده‌ترین داروها برای این امر استامینوفن، ایبوپروفن و ناپروکسن است.

پماد ضد التهاب

این گونه پماد برای رفع درد و همچنین التهاب مورد استفاده قرار می‌گیرد. معمولا از ژل دیکلوفناک برای این منظور می‌توان استفاده کرد.

ضد حساسیت‌ها

داروهای ضدحساسیت از جمله داروهایی است که همیشه در کیف نجات شما بعنوان یک ضرورت باید قرار داشته باشد. لوراتادین، سیتریزین و دیفن هیدرامین جزو این داروهاست.

پماد سوختگی

یکی از داروهایی که هنگام سوختگی می‌توان از آن استفاده کرد، این شکل از پمادهاست. پمادهای سوختگی برای درمان سوختگی‌های سطحی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

قطره‌های چشمی

این نوع قطره‌ها برای رفع خشکی چشم و یا سوزش آن مورد استفاده قرار می‌گیرد. تلاش کنید کیف دارویی شما خالی از این نوع قطره نباشد.

داروهای ضد سرفه

داروهای ضدسرفه اساسا برای سرفه‌های خشک و خلط‌دار استفاده می‌شود.

هنگام اضطرار چه داروهایی را با خود همراه داشته باشیم

داروهای گوارشی

لوپرامید(برای اسهال)، شربت آلومینیوم ام جی اس و آنتی اسیدها برای درد معده و سوزش سردل استفاده می‌شود.

محلول او آر اس

این محلول برای جبران کمبود آب بدن هنگام بیماری از جمله اسهال مورد نیاز است.

داروهای اختصاصی

معمولا برخی از افراد خانواده داروهای خاصی از جمله انسولین، قرص فشار و یا صرع استفاده می‌کنند. برای همین وجود این داروها به این افراد آرامش خاطر خواهد داد.

ابزار مورد نیاز

در کیف اضطرار علاوه بر دار باید برخی از ابزارها و لوازم پزشکی رو همراه خود داشته باشید که ما در این بخش این موارد را به شما بیان می‌کنیم

دماسنج برای اندازه‌گیری دمای بدن

انبر برای برداشتن اجسام خارجی از روی زخم

قیچی کوچک برای بریدن گاز و چسب زخم

ضدعفونی کننده‌ از جمله بتادین و الکل برای جلوگیری از عفونت

گاز استریل، بانداژ و چسب زخم برای پانسمان

نکته

قطعا شما باید برای این داروها و ابزار به فکر کیفی باشید که هم سبک و هم محکم باشد. برای همین انتخاب آن نیاز به دقت نظر است. جنس این نوع کیف‌ها باید هم سبک و هم محکم باشد تا برای مسافت‌های طولانی شما را خسته نکند و در برابر اتفاقات استحکام لازم را داشته باشد.

داروها همیشه تاریخ مصرف دارند، تلاش کنید داروهای موجود در این کیف را هر چند مدت به روز رسانی کنید.

آرامبخش‌هایی که در زمان بحران از شما محافظت می‌کنند

هنگامی که یک بحران برای شما اتفاق می‌افتد، اضطراب و استرس شما را فرا می‌گیرد و اطرافیان در فکر بازگشت آرامش روانی شما هستتند. به همین خاطر اولین موضوعی که به ذهن آنها خطور می‌کند استفاده از دارو برای کاهش این اضطراب هستند. ما در این مطلب به شما چند آرامبخش معروف ایرانی را توصیه می‌کنیم.

استفاده از داروهای شیمیایی همیشه مضرات خود را داشته است اما برای درمان جایگزین از چه روش یا داروی جایگزین می‌توان استفاده کرد؟ این روزها اگه به عطاری‌ها سری بزنید متوجه می‌شوید که داروهای گیاهی برای خود جایگاهی پیدا کرده است و بهترین جایگزین برای هم نوع شیمیایی خود است.

داروهای گیاهی که تحت عناوین دمنوش‌ها، عصاره‌ها و یا قرص و کپسول در عطاری‌ها به فروش می‌رسد از منابع طبیعی همچون برگ‌ها، ریشه‌ها و گل‌ها به دست می‌آید. داروهایی که در طول قرن‌ها توسط حکیمان ایرانی بدون مضرات خاصی استفاده شده است.

اما برای شرایط بحرانی و اضطرار همچون جنگ چه داروهای گیاهی را می‌توان برای کاهش اضطراب استفاده کرد. ما در این مطلب به شما چند آرامبخش طبیعی را معرفی می‌کنیم.

گل گاوزبان

یکی از جوشانده‌های معرف ایرانی است که معمولا در هر خانه‌ای یافت می‌شود و مادرها به خوبی با آن آشنایی دارند. مصرف این داروی طبیعی باعث کاهش تپش قلب و در نتیجه نزول استرس را در پی دارد. این دمنوش سرشار از ویتامین‌های B و C است که در تقویت اعصاب موثر است. کافی است شما از آن استفاده کنید تا پس از ۱۵ دقیقه به آرامش برسید.

برای تهیه آن یک قاشق غذاخوری گل گاوزبان خشک را به همراه دو عدد گل محمدی خشک در قوری آب جوش بریزید و اجازه دهید ۱۰ دقیقه در آن دم بکشد. برای طعم بهتر یک قاشق لیموی ترش تازه را پیش از مصرف به آن اضافه کنید.

اسطوخودوس

حتما نام عجیب آن را از اطرافیان شنیده‌اید و مصرف آن را در خانه خود و یا دیگران دیده‌اید. این داروی گیاهی اثرات مناسبی در مقابل تغییرات خلق و خو دارد و باعث تثبیت آن می‌شود. همچنین در بهبود کیفیت خواب عمیق موثر بوده و عاملی برای رفع سردردهای عصبی است.

برای تهیه آن می‌توانید یک قاشق چای‌خوری را در یک لیوان آب جوش ریخته و اجازه دهید ۱۰ دقیقه با حرارت غیرمستقیم دم بکشد. برای آنکه طعم بهتر و اثر مناسب‌تری داشته باشد آن را با عسل شیرین کنید.

پنج گیاه

نام آن از ترکیب ۵ گیاه بابونه، گل گاوزبان، بهار نارنج، به‌لیمو و گل محمدی به دست آمده است که برای تقویت قلب و اعصاب در زمان آسیب‌های روانی استفاده می‌شود.

ابتدا به ترتیب یک قاشق غذاخوری از بابونه و گاوزبان، یک قاشق مرباخوری بهار نارنج، دو برگ به‌لیمو و یک غنچه گل محمدی را به همراه آب جوش درون یک قوری ریخته و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد. سپس آن در یک لیوان ریخته و با نبات یا عسل میل کنید.

سنبل‌الطیب

قوی‌ترین داروی گیاهی ضد استرس همین دارو با نام نامتعارف است. این دارو باعث خواهد شد شما در کمتر از ۲۰ دقیقه به خواب بروید. برای استفاده از این دمنوش ابتدا یک قاشق چای خوری را درون آب جوش بریزید و سپس اجازه دهید ۳۰ دقیقه با حرارت ملایم دم بکشد. بعد از آن را از صافی عبور داده و به اندازه یک لیوان به صورت روزانه مصرف کنید.

زعفران

نام زعفران را همیشه از دوران کودکی شنیده‌اید و حس خوبی از رنگ زیبای آن به شما دست می‌دهد. این گیاه معروف ایرانی باعث افزایش هورمون شادی یا همان سروتونین بوده و عامل رفع بی‌قراری و افسردگی است.

چگونگی استفاده آن به این ترتیب است که ابتدا نصف قاشق چای‌خوری زعفران ساییده شده را در آب جوش آماده ریخته و سپس یک قاشق زنجبیل رنده شده به آن اضافه کنید. اجازه دهید ۱۵ دقیقه دم بکشد و بعد از آن میل کنید.

بابونه

گل بابونه از جمله گل‌های زیباست که استفاده از دمنوش آن می‌تواند باعث کاهش تنش عضلانی و بهبود اختلالات خواب شود. برای تهیه چوشانده این گیاه، ابتدا یک قاشق غذاخوری گل بابونه خشک را در آب جوش ریخته و اجازه دهید ۵ دقیقه دم بکشد. سپس پیش از خواب آن را به اندازه یک لیوان مصرف کنید.

به‌لیمو

گیاهی با بوی خوش که دمنوش آن عامل تسکین دردهای عصبی از جمله میگرن بوده و همچنین بهترین دارو برای تنظیم ضربان قبل است. اگرچه دارای خواص دیگری از جمله جلوگیری از چین و چروک پوست، نازکی ناخن و ریزش مو نیز هست. برای تهیه این جوشانده یک قاشق چای‌خوری را در آب جوش ریخته و اجازه دهید ۱۰ دقیقه دم بکشد و سپس با کمی عسل میل کند.

نکات مهم

بهترین زمان برای مصرف این جوشانده‌ها ۳۰ دقیقه قبل از خواست است.

هرگز این داروهای گیاهی را در دوران بارداری و یا همزمان با داروهای اعصاب مصرف نکنید.

توصیه می‌شود برای اثرگذاری بیشتر هنگام استفاده نفس عمیق کشیده و خود را از اخبار بحرانی کمی دور کنید.

امید به درمان حملات قلبی و سکته مغزی با کشف مکانیسم جدید لخته شدن خون

کشف یک مکانیسم جدید لخته شدن خون می‌تواند فصل جدیدی را در زیست‌شناسی عروقی باز کند و درمان حملات قلبی و سکته مغزی را متحول کند.

محققان یک فرآیند بیولوژیکی ناشناخته را شناسایی کرده‌اند که در شرایطی مانند حملات قلبی و سکته که اکسیژن کم است، موجب آسیب به بافت و اندام می‌شود.

این مطالعه نشان می‌دهد که ترکیدن گلبول‌های قرمز و نه لخته شدن خون، در این رویداد مقصر است.

به نقل از نیو اطلس، «ریزعروق» که شبکه رگ‌های خونی کوچک بدن هستند، برای رساندن اکسیژن و مواد مغذی به بافت‌ها حیاتی هستند. آسیب به این ریزرگ‌ها می‌تواند منجر به شرایط تهدید کننده زندگی مانند حمله قلبی و سکته شود. در این شرایط، اختلال عملکرد ریزعروق منجر به جریان خون ضعیف، کمبود اکسیژن، مرگ بافت و التهاب می‌شود که همگی می‌توانند شرایط را بدتر کنند.

یک مطالعه جدید توسط گروهی از محققان مؤسسه‌هایی در استرالیا و آمریکا، یک فرآیند بیولوژیکی ناشناخته را شناسایی کرده است که باعث آسیب به بافت‌ها و اندام‌ها در شرایط کم‌اکسیژن می‌شود. این اتفاق توسط گلبول‌های قرمز هدایت می‌شود و نه لخته‌های خون که به طور سنتی با این نوع آسیب همراه است.

پروفسور شان جکسون(Shaun Jackson)، مؤسس و مدیر شرکت «ThromBio» که یک شرکت اکتشاف دارو است که بر توسعه داروهای ضد لخته متمرکز است، می‌گوید: ما یک مکانیسم کاملاً جدید لخته شدن خون را کشف کرده‌ایم که هیچ ارتباطی با سیستم انعقاد سنتی شامل پلاکت‌ها یا فیبرین ندارد. درعوض، سلول‌های در حال مرگ باعث می‌شوند که گلبول‌های قرمز بترکند و غشاهای آنها مانند یک چسب بیولوژیکی عمل کنند که رگ‌های خونی آسیب‌دیده را می‌بندند و جریان خون را به اندام‌های حیاتی مسدود می‌کنند.

با توجه به مسیر لخته شدن سنتی، هنگامی که یک رگ خونی آسیب می‌بیند، قطعات سلولی ریز به نام پلاکت‌ها به سرعت به محل آسیب دیده می‌روند و به یکدیگر می‌چسبند و یک انسداد موقت را تشکیل می‌دهند. در همان زمان، آبشاری از پروتئین‌ها در خون، پروتئین فیبرین را فعال می‌کنند که شبکه‌ای را تشکیل می‌دهد که انباشت پلاکت را تثبیت می‌کند و لخته‌ای قوی و ماندگار ایجاد می‌کند تا رگ را ببندد و خونریزی را متوقف کند.

محققان می‌دانستند که عفونت‌های حاد و طولانی بیماری کووید می‌توانند به رگ‌های خونی کوچک بدن آسیب برسانند و گردش خون را دشوارتر کنند. در ابتدا تصور می‌شد که فیبرین بیش از حد مقصر است، اما درمان بیماران با داروهای رقیق کننده خون برای پاکسازی فیبرین فایده چندانی نداشت. بنابراین، محققان به دنبال علت دیگری بودند.

محققان سرانجام با بررسی بیش از ۱۰۰۰ رگ خونی گرفته شده از بیماران فوت شده مبتلا به کووید-۱۹ دریافتند که سلول‌های اندوتلیال که پوشش داخلی رگ‌های خونی را تشکیل می‌دهند، آسیب دیده‌اند. این آسیب، گسترده بود و در عروق کوچک ریه‌ها، قلب، کلیه‌ها و کبد مشهود بود و به نظر می‌رسید که سلول‌های اندوتلیال در آن عروق مرده بودند.

محققان زیر میکروسکوپ توانستند رسوبات یک ماده پروتئین‌مانند را در محل مرگ سلول‌های اندوتلیال ببینند. پس از بررسی دقیق‌تر، مشخص شد که این ماده از گلبول‌های قرمز پاره شده (همولیز شده) منشأ می‌گیرد که محتویات چسبنده‌شان به بیرون پرتاب شده و عروق ریز را مسدود کرده است.

محققان دریافتند که این شکل جدید انسداد عروقی نه تنها در بیماران مبتلا به کووید-۱۹ دیده می‌شود، بلکه با استفاده از مدل‌های موش تأیید کردند که این بیماری پس از حمله قلبی، سکته مغزی و ایسکمی روده نیز رخ می‌دهد که زمانی رخ می‌دهد که جریان خون به روده‌ها کند یا متوقف می‌شود و آنها از اکسیژن و مواد مغذی گرسنه می‌مانند

جکسون می‌گوید: این مکانیسم به توضیح اینکه چرا بسیاری از بیماران مبتلا به کووید شدید یا سایر بیماری‌های حیاتی از نارسایی چند عضوی رنج می‌برند، کمک می‌کند. حتی زمانی که لخته شدن خون تحت کنترل است.

وی افزود: این یک فصل کاملاً جدید در زیست‌شناسی عروقی است.

این کشف پیامدهای آشکاری برای درمان پزشکی دارد. همانطور که گفته شد، رقیق‌کننده‌های خون (ضد انعقاد) در حال حاضر به خوبی در بیماری کووید-۱۹ کار نمی‌کنند، زیرا لخته‌های خون مشکل اصلی نیستند.

جکسون می‌گوید: به جای هدف قرار دادن پلاکت‌ها یا لخته‌ها، درمان‌ها ممکن است در عوض از مرگ سلول‌های اندوتلیال جلوگیری کنند یا آسیب سلول‌های قرمز خونی را که به دنبال آن وارد می‌شود، مسدود کنند. با توقف زودهنگام این فرآیند، ممکن است بتوانیم جریان خون را حفظ کنیم، از اندام‌ها محافظت کنیم و در نهایت زندگی اشخاص را نجات دهیم.

این مطالعه در مجله Nature منتشر شده است.

اضطراب، رهاورد چاقی و رژیم غذایی پرچرب در جوانان

رابطه تغذیه، مغز و سلامت روان

افزایش همزمان چاقی و اضطراب در بین نوجوانان و جوانان، توجه پژوهشگران را به رابطه احتمالی میان این دو مشکل جلب کرده است. در پژوهشی تازه، آن‌ها به نقش ارتباط بین روده و مغز در این ارتباط پرداخته و نتایج جالبی گرفته‌اند.

چاقی، از مشکلات روبه‌رشد در بسیاری از کشورهاست که پیامدهای فیزیکی مختلفی مانند دیابت و بیماری قلبی دارد. اما در سال‌های اخیر، پژوهشگران نگران اثرات روانی چاقی، به‌ویژه در جوانان، هستند. اضطراب، یکی از مشکلات روانی شایع، به‌ویژه در دوران نوجوانی و جوانی است و بررسی پیوند میان این دو وضعیت، می‌تواند مسیرهای تازه‌ای برای پیشگیری و درمان نشان دهد.

از طرفی، پژوهش‌های اخیر نشان داده‌اند که سلامت روده و نوع میکروب‌های ساکن آن (میکروبیوم روده)، نقش مهمی در عملکرد مغز و احساسات افراد ایفا می‌کند. با در نظر گرفتن اینکه تغذیه نادرست می‌تواند هم چاقی ایجاد کند و هم ترکیب میکروبیوم را تغییر دهد، بررسی این چرخه معیوب ضروری به نظر می‌رسد.

در همین راستا، تیمی از پژوهشگران به سرپرستی دکتر دزیره واندرز، استاد تغذیه در دانشگاه ایالتی جورجیا، تحقیقی را روی موش‌ها طراحی و اجرا کرده‌اند. آن‌ها به بررسی چگونگی تأثیر چاقی ناشی از رژیم غذایی پرچرب بر رفتارهای اضطرابی و تغییرات مغزی و روده‌ای پرداختند.

در این پژوهش، ۳۲ موش نر از سن شش هفتگی تا ۲۱ هفتگی (تقریباً معادل نوجوانی تا اوایل بزرگسالی در انسان) مورد بررسی قرار گرفتند. نیمی از آن‌ها با رژیم غذایی کم‌چرب و نیمی با رژیم پرچرب تغذیه شدند. در پایان، موش‌های گروه پرچرب وزن و چربی بدنی بیشتری داشتند.

سپس رفتار این موش‌ها در شرایط خاص آزمایش شد. طبق نتایج، موش‌های چاق، واکنش‌های اضطرابی بیشتری مانند پدیده «یخ زدگی» در موقعیت‌های تهدیدآمیز نشان دادند. همچنین، در ناحیه‌ای از مغز آن‌ها به نام هیپوتالاموس که با متابولیسم مرتبط است، الگوهای سیگنالی متفاوتی مشاهده شد.

در ادامه، پژوهشگران تفاوت‌های قابل‌توجهی را در ترکیب میکروبی روده بین موش‌های چاق و لاغر یافتند. این یافته‌ها با شواهد فزاینده‌ای هماهنگ هستند که نشان می‌دهند روده و مغز به شکل پیچیده‌ای با هم در ارتباط‌اند و ترکیب میکروبی می‌تواند بر رفتار تأثیر بگذارد.

به‌طور کلی، نتایج این تحقیق حاکی از آن هستند که چاقی ناشی از رژیم غذایی ناسالم می‌تواند از طریق تغییر عملکرد مغز و سلامت روده، باعث افزایش رفتارهای اضطرابی شود. این موضوع نشان می‌دهد که تأثیرات چاقی فقط به بدن محدود نمی‌شود و روان انسان را نیز درگیر می‌کند.

یافته‌های فوق می‌توانند به طراحی راهکارهایی برای مقابله همزمان با چاقی و مشکلات روانی کمک کنند، به‌ویژه در کودکان و نوجوانان. درک این ارتباط‌ها می‌تواند موجب تدوین سیاست‌های بهداشتی مؤثرتری در سطح عمومی شود.

هرچند این آزمایش روی موش‌ها انجام شده، اما مبنای علمی معتبری برای تحقیقات آینده در انسان فراهم کرده است.

نتایج این پژوهش در نشست سالانه انجمن تغذیه آمریکا (American Society for Nutrition) موسوم به NUTRITION ۲۰۲۵ ارائه شده‌ است.

میوه مفید برای سلامت قلب زنان

مطالعه‌ جدید در دانشگاه دیویس کالیفرنیا نشان می‌دهد انبه، فشار خون و کلسترول زنان را پس از یائسگی به‌میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.

مطالعه‌ جدید از سوی متخصصان علوم پزشکیِ دانشگاه دیویس کالیفرنیا نشان می‌دهد که مصرف روزانه حدود دو وعده انبه (۳۳۰ گرم یا حدود ۱.۵ پیمانه) به مدت دو هفته، چند شاخص‌ فشار خون را (در کوتاه‌مدت) و همچنین کلسترول کلی و کلسترول بد (ال‌دی‌ال) ناشتا را در زنان سالم پس از یائسگی به‌میزان قابل‌توجهی کاهش می‌دهد.

دوران یائسگی که زنان ممکن است تا ۴۰ درصد از عمرشان را در آن طی کنند، مرحله‌ای از زندگی است که در آن خطر بیماری‌های قلبی به‌میزان چشمگیری افزایش می‌یابد.

کاهش این شاخص های خطرزا به این صورت بود که دو ساعت پس از خوردن انبه، فشار خون سیستولیک (عدد بالا در اندازه‌گیری فشار خون) شرکت‌کنندگان در حالت درازکش حدود شش واحد (۶.۳ میلی‌متر جیوه) و فشار خون میانگین شریانی (MAP) نیز ۲.۳ میلی‌متر جیوه کمتر شد.

علاوه بر این، مصرف روزانه انبه به مدت دو هفته باعث کاهش حدود ۱۳ واحدی کلسترول کلی (۱۲.۹ میلی‌گرم در دسی‌لیتر) و کاهش تقریبا ۱۳ واحدی ال‌دی‌ال (۱۲.۶ میلی‌گرم در دسی‌لیتر) شد.

به گزارش ایندیپندنت، دکتر رابرتا هولت، متخصص دانشگاه دیویس و نویسنده همکار این مطالعه می‌گوید: زنان پس از یائسگی با تغییرات متابولیکی خاصی مواجه می‌شوند که می‌تواند خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی‌عروقی را افزایش دهد. یافته‌های ما به شناسایی راهکارهای غذایی هدفمند مانند مصرف روزانه انبه تازه برای کمک به این گروه در معرض خطر و حمایت از سلامتی قلب و کاهش احتمالی خطر بیماری‌های مزمن کمک می‌کند.

به گفته دکتر هولت، عواملی مانند فشار خون بالا و کلسترول بالا از عوامل خطر اصلی بیماری‌های قلبی‌عروقی‌ هستند و رژیم غذایی غنی از مواد مغذی شامل میوه‌های تازه مثل انبه، مدت‌هاست که به‌عنوان راهی موثر برای کاهش این خطرات شناخته شده است. این مطالعه نشان می‌دهد در برخی گروه‌های جمعیتی حتی تغییرات کوتاه‌مدت‌ مثل مصرف روزانه‌ انبه‌ تازه‌ هم می‌تواند بر کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن تاثیری مشهود داشته باشد.

دکتر هولت می‌گوید برای زنان یائسه و سایر افرادی که نگران سلامتی قلب و سوخت‌وساز بدن خود هستند، انبه راهکاری طبیعی، شیرین و سرشار از مواد مغذی است که هم‌زمان باعث بهبود شاخص‌های سلامت قلب شود و از مصرف قندهای افزوده نیز جلوگیری می‌کند.

راز داشتن پوستی شاداب در اوج گرما!

آیا از فصل تابستان گریزان هستید و نمی‌دانید چطور باید از پوست‌تان در این فصل مراقبت کنید؟ مراقبت از پوست در تابستان به دلیل قرار گرفتن در معرض اشعه ماوراء بنفش خورشید، درجه حرارت بالاتر و احتمال آفتاب‌سوختگی بسیار مهم است. در طول فصل تابستان، حفظ یک روتین مراقبت از پوست در گرما برای محافظت از پوست در برابر آسیب و حفظ سلامت آن بسیار مهم است.

با فرا رسیدن فصل گرما، محافظت از پوست در برابر اشعه‌های مضر خورشید و آسیب‌های ناشی از افزایش دما، اهمیت ویژه‌ای پیدا می‌کند. تابش شدید آفتاب، تعریق زیاد و آلودگی هوا، همگی می‌توانند به سلامت و زیبایی پوست ما آسیب برسانند. اما نگران نباشید! با داشتن یک برنامه مراقبتی مناسب و استفاده از سلاح‌های قدرتمند محافظت از پوست، می‌توانید در برابر این عوامل مخرب ایستادگی کرده و پوستی سالم، شاداب و درخشان داشته باشید.

اشعه ماوراء بنفش می‌تواند آسیب شدیدی به پوست وارد کند و منجر به آفتاب سوختگی، پیری زودرس و افزایش خطر سرطان پوست شود. خوشبختانه نکات زیادی برای مراقبت از پوست در تابستان وجود دارد. با رعایت این نکات می‌توانید از پوست خود در برابر اثرات شدید گرمای تابستان محافظت کنید و پوستی سالم و باطراوت داشته باشید.در این مقاله، ۵ سلاح اصلی مراقبتی از پوست در فصل گرما را به شما معرفی می‌کنیم که با استفاده از آن‌ها می‌توانید پوست خود را در برابر آسیب‌های احتمالی محافظت کرده و از زیبایی و سلامت آن لذت ببرید.بدون شک، مهم‌ترین سلاح در برابر آسیب‌های ناشی از گرما و نور خورشید، استفاده از ضد آفتاب است.

ضدآفتاب: خط مقدم دفاعی

ضد آفتاب با ایجاد یک لایه محافظتی روی پوست، از نفوذ اشعه‌های مضر UV جلوگیری می‌کند. انتخاب یک ضد آفتاب با SPF مناسب (حداقل ۳۰) و استفاده مرتب و صحیح از آن (حداقل هر دو ساعت یک‌بار)، به ویژه در ساعات اوج تابش خورشید، ضروری است. فراموش نکنید که حتی در روزهای ابری نیز اشعه‌های مضر خورشید به پوست شما می‌رسند، پس استفاده از ضد آفتاب را به هیچ عنوان فراموش نکنید.

• استفاده از ضدآفتاب با SPF حداقل ۳۰ و مقاوم در برابر آب توصیه می‌شود.

• ضدآفتاب‌های معدنی حاوی زینک اکساید یا تیتانیوم دی‌اکساید برای پوست‌های حساس مناسب‌ترند.

• ضدآفتاب باید هر دو ساعت یک‌بار و پس از تعریق تجدید شود. 

مرطوب‌کننده: آبرسانی بدون چربی

گرمای هوا و تعریق زیاد در فصل تابستان، می‌تواند باعث از دست رفتن رطوبت پوست شود. این کمبود رطوبت، پوست را خشک، کدر و آسیب‌پذیر می‌کند. استفاده از یک مرطوب‌کننده مناسب با نوع پوست‌تان، می‌تواند رطوبت مورد نیاز پوست را تامین کرده و از خشکی و آسیب‌های ناشی از آن جلوگیری کند. مرطوب‌کننده‌های سبک و فاقد چربی، گزینه‌های مناسبی برای فصل تابستان هستند.

• هیالورونیک اسید یک آبرسان قوی است که رطوبت را در پوست نگه می‌دارد.

• مرطوب‌کننده‌های حاوی آلوئه‌ورا نیز به تسکین و آبرسانی پوست کمک می‌کنند.

• محصولات با بافت ژل یا سرم برای فصل گرما ایده‌آل هستند.

آرایش سبک و مقاوم

• استفاده از کرم‌پودرهای غیرکومدوژنیک و مات‌کننده برای جلوگیری از انسداد منافذ پوست توصیه می‌شود.

• ریمل‌های ضدآب از پخش شدن آرایش در اثر تعریق جلوگیری می‌کنند.

• اسپری‌های تثبیت‌کننده حاوی گلیسیرین یا آلوئه‌ورا به ماندگاری آرایش کمک می‌کنند.

پاکسازی عمیق و ملایم

• پاک‌کننده‌های فوم یا ژل با pH متعادل برای تمیز کردن پوست بدون ایجاد خشکی مناسب‌اند.

• ماسک‌های حاوی ذغال فعال یا خاک رس به جذب آلودگی‌ها و چربی اضافی کمک می‌کنند.

آب، اکسیر حیات برای پوست

مصرف کافی آب، نه تنها برای سلامتی عمومی بدن ضروری است، بلکه نقش مهمی در حفظ سلامت و شادابی پوست نیز دارد. آب، به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کند، سموم را از بدن دفع می‌کند و باعث بهبود گردش خون در پوست می‌شود. همواره یک بطری آب به همراه داشته باشید و سعی کنید در طول روز به مقدار کافی آب بنوشید زیرا مرطوب نگه داشتن پوست باعث احساس طراوت و شادابی پوست می‌شود.

مصرف میوه و سبزیجات در رژیم غذایی

برای حفظ درخشندگی و یکدست بودن پوست خود باید از میوه‌ها و سبزیجات در رژیم غذایی خود استفاده کنید. این مواد غذایی ویتامین‌ها، آنتی اکسیدان‌ها و مواد مغذی مورد نیاز پوست جهت زیبا شدن را تامین می‌کنند. علاوه بر آن، میوه و سبزیجات موجب تقویت کلاژن سازی پوست شده و التهابات را از بین می‌برد. این مواد اثرات مضر نور خورشید روی پوست را خنثی می‌کنند.

 ورزش به اندازه کافی

فعالیت بدنی و ورزش موجب بهبود جریان خون در بدن شده و در احیای پوست آسیب دیده نقش موثری دارد. بهتر است در روزهای تابستان پس از استفاده از کرم‌های ضد آفتاب مرغوب به استقبال ورزش بروید تا از هر گونه آسیب بافتی پوست در امان باشید.

 استفاده از ماسک‌های آبرسان

برای روتین پوست در تابستان مصرف ماسک‌های آبرسان توصیه می‌شود. این محصولات حاوی عناصر اسید هیالورونیک هستند و تاثیر زیادی در شادابی و لطافت پوست شما دارند. در هفته یک بار از ماسک استفاده کنید

 استراحت به اندازه کافی

در کنار فعالیت جسمانی باید استراحت کافی نیز داشته باشید؛ زیرا استراحت پوست موجب ترمیم و حفظ سلامت پوست می شود و از چین و چروک و لک شدن پوست جلوگیری می‌کند. در ضمن، استراحت کافی موجب بهبود عملکرد پوست شما خواهد شد.

 عدم شستشوی پوست صورت با آب داغ

آب داغ مهم‌ترین عامل خشکی پوست و تحلیل چربی لایه‌های مختلف پوست است. یکی از راه‌های درمان خشکی و دهیدراته بودن چهره شما در تابستان عدم شستشوی پوست با آب داغ است. بهتر است آب ولرم و سرد را جایگزین آب داغ کنید و از حمام کردن با آب داغ بپرهیزید. با توجه به این نکات نه تنها پوستی جوان و شاداب را برای خود به ارمغان خواهید آورد؛ بلکه از بروز بسیاری از مشکلات پوستی جلوگیری خواهید کرد.

کمردرد امان‌تان را بریده؟ وقت تغییر سبک زندگی است!

اگر مرتباً از درد کمر و شانه، به‌خصوص در طول کار پشت میز، شکایت می‌کنید، احتمالاً زمان نشستن خود را بیش از حد طولانی کرده‌اید. این دردهای مکرر ممکن است نشانه‌ای از کم تحرکی و عدم تعادل در بدن باشد. بهتر است سبک زندگی‌تان را تغییر دهید و با فعالیت‌های فیزیکی سبک‌تر، به بهبود وضعیت جسمانی‌تان کمک کنید.

اگر در حین کار مدام از کمردرد و شانه‌های گرفته شکایت دارید، زنگ خطر به صدا درآمده: وقت کاهش زمان نشستن است! ساعات طولانی پشت میز کار، یا در ترافیک، ما را به سمت یک سبک زندگی کم‌تحرک و پرخطر سوق می‌دهد. این عادت، که در دنیای مدرن بسیار رایج شده، سلامت جسمانی و روانی ما را به خطر می‌اندازد.

تحقیقات علمی متعدد نشان می‌دهند که نشستن طولانی‌مدت، چه پشت میز و چه در حالت استراحت، با مشکلات سلامتی متعددی مرتبط است. از بیماری‌های قلبی و دیابت گرفته تا افسردگی، دردهای مزمن و ضعف عضلانی، همه می‌توانند نتیجه‌ای از نشستن بیش از حد باشند. در واقع، نشستن بیش از حد، به مرور زمان می‌تواند به کاهش عملکرد کلی بدن و حتی منجر به از کارافتادگی شود. این پیامدها، به‌ویژه در بلندمدت، می‌توانند کیفیت زندگی را به شدت تحت تاثیر قرار دهند.

کمر درد یکی از شایع‌ترین مشکلات ستون فقرات است که بسیاری از افراد در طول زندگی خود آن را تجربه می‌کنند. این درد می‌تواند در هر نقطه‌ای از ستون فقرات، از گردن تا لگن احساس شود و در برخی موارد آن‌قدر شدید باشد که فعالیت‌های روزمره را مختل کند. عوامل مختلفی مانند نشستن‌های طولانی، بلند کردن اجسام سنگین، ضعف عضلات، آسیب‌های فیزیکی، فتق دیسک و آرتروز ستون فقرات می‌توانند باعث بروز کمردرد شوند.

درد کمر بعد از سرماخوردگی، دومین دلیل شایعی است که افراد به خاطر آن به پزشک مراجعه می‌کنند. متاسفانه اگر آن را جدی نگیرید، ممکن است در زندگی روزمره دچار مشکل شوید یا حتی شغلتان را از دست بدهید. خوشبختانه، درمان دارویی و خانگی برای رفع درد کمر و مشکلات ستون فقرات وجود دارد. درمان ساده خانگی و استفاده صحیح از بدن در عرض چند هفته مشکل کمر را حل می‌کند. برای درمان کمردرد به ندرت نیاز به جراحی است.

برای مقابله با این تهدید، اهمیت پیدا کردن تعادل بین نشستن و فعالیت بدنی، به طور فزاینده‌ای برجسته می‌شود. در طول روز، به طور منظم بایستید، حرکت کنید و عضلاتتان را فعال نگه دارید. این کار می‌تواند به پیشگیری از دردهای مزمن، بهبود عملکرد قلبی عروقی و کاهش خطر ابتلا به بیماری‌های مزمن کمک کند.

علائم کمر درد چیست؟

درد کمر می‌تواند با هر کدام از علائم زیر همراه باشد:

دردی که باعث محدودیت در حرکت، خم‌شدن، راه‌رفتن یا حتی خوابیدن فرد می‌شود.

کمر درد ممکن است به پاها کشیده شود.

درد کمر گاهی موجب بی‌حسی، ضعف و سوزن‌سوزن شدن اندام‌ها می‌شود.

نشستن به منزله عدم تحرک جسمی است و نشستن بیش از حد در هر روز یا در بیشتر روزها به معنای داشتن یک سبک زندگی بی تحرک است. این اثرات سوء بر تنفس، گردش خون و وضعیت بدن دارد و خطر ابتلا به چندین بیماری را افزایش می دهد.عدم تحرک جسمی با بیش از ۳ میلیون مرگ قابل پیشگیری در سال در سطح جهان در ارتباط است و به عنوان چهارمین علت اصلی مرگ ناشی از بیماری های غیرواگیر (NCD) شناخته می شود.

به دنبال این، بسیاری از کارفرمایان و موسسات بهداشتی، از جمله انجمن پزشکی آمریکا، نشستن کمتر در محل کار را ترویج می کنند، و سیاست هایی را به کار می گیرند که به کارمندان کمک می کند تا بی تحرکی را در ساعات کار کاهش دهند. همچنین باید ورزش را هم در برنامه روزانه خود داشته باشند اما به دلیل اینکه کارمندان زمان کافی برای باشگاه رفتن ندارند، ورزش در خانه با مربی پیشنهاد می شود.

 ما برای غلبه بر اثرات مضر پشت میز نشینی لیستی را تهیه کرده‌ایم. به شما پیشنهاد می کنیم از همین حالا شروع کنید واین مقاله را ایستاده بخوانید.

– ایستاده کار کردن :نشستن برای مدتی طولانی برای بدن شما مضر است. و کارفرمایان باید از کارکنان بخواهند که به صورت ایستاده کار خود را ادامه دهند. این یک روش مفید است.

– نوشیدن مقدار زیادی آب: از دست دادن وزن، جوان شدن، و باهوش شدن. این فقط سه مزیت از ۱۲ واقعیت غیر منتظره در مورد آب آشامیدنی است. به علاوه، موجب می شود به دلیل نوشیدن آب کمی تحرک داشته باشید.

– به خودتان استراحت بدهید: بیش از حد نشستن را کنار بگذارید: افرادی که در طول روز مدت‌زمان زیادی را روی صندلی و پشت میز کار می‌کنند، بیشتر دچار درد پایین کمر می‌شوند. اگر به‌خاطر شغلتان باید مداوم روی صندلی بنشینید؛ چندین بار در طول روز از روی آن بلند شوید و برای چند دقیقه قدم بزنید.

– هر یک ساعت موقعیت خود را تغییر دهید: بعد از هر ساعت نشستن، در اطراف دفتر قدم بزنید یا فقط بیرون بروید تا هوای تازه بگیرید. همچنین می توانید در فواصل زمانی کوتاه ورزش کنید. اسکوات، رول بازو و … چند تمرین است که می توانید روی میز کار امتحان کنید.به جای ارسال نامه یا پیام برای همکار، به او مراجعه کنید.

– هنگام مکالمه با تلفن، بلند شوید: روزی چند دقیقه با تلفن صحبت می‌کنید؟ اگر پاسختان دقایق طولانی است، به سؤال بعدی پاسخ دهید؛ آیا هنگام صحبت با تلفن، می‌نشینید یا می‌ایستید؟ اگر پاسخ پشت میز نشینی است، پس برطرف‌کردن این مسئله مهم است. به ایستادن در کل زمان مکالمه نیازی نیست، اما اگر می‌دانید ۱۰ یا ۱۵ دقیقه در انتظار خواهید بود، پس این زمان، موقعیت مناسبی برای ایستادن است.

– به همکارانتان سر بزنید: بسیاری از ما در دفتر کارمان تنبل شده‌ایم؛ می‌توانید از فناوری برای این پیشرفت تشکر کنید! به‌جای اینکه برای شفاف‌سازی نکته‌ای، سراغ همکاران خود برویم، درمورد اتفاقات رخ‌داده در محل کار گپ بزنیم یا گزارشی را به اشتراک بگذاریم، ایمیل می‌فرستیم، تماس تلفنی برقرار می‌کنیم یا پیامک ارسال می‌کنیم. وقت آن است که به این عادت ناخوشایند پایان دهیم. باید به‌سمت اتاق یا میز همکارتان بروید؛ حتی اگر فاصله‌تان فقط به‌اندازه چند قدم باشد، این کار را انجام دهید.

– صندلی‌تان را تنظیم کنید: یک ترفند ساده، اما مؤثر در کاهش اندکی از اثرات مضر پشت میز نشینی در تمام طول روز، تنظیم صندلی اداری است. تنظیم کوچکی می‌تواند برای وضعیت بدن و سلامتی شما معجزه‌هایی را به وجود آورد؛ بنابراین، بهترین روش‌ها برای پشت میز نشینی را انجام دهید.

– هنگام ناهار، حرکات کششی انجام دهید: به‌جای پشت میز نشینی ، نیمکت یا صندلی و در حالی که قوز کرده‌اید و با دست چپ به تلفنتان نگاه می‌کنید و با دست راست غذا می‌خورید، این زمان را به انجام حرکات کششی خود اختصاص دهید هرازگاهی حرکات کششی انجام دهید؛ بعضی مواقع پیاده‌روی کنید یا فقط نفس عمیقی بکشید؛ این کارها برای سلامت بدن شما بسیار مهم هستند.

-هر چند ساعت یک بار، هشداری را تنظیم کنید: فراموش‌کردن زمان و اهداف می‌تواند آسان باشد. بهتر است که هر چند ساعت یک‌ بار، یادآوری یا هشداری را در تلفن هوشمندتان تنظیم کنید؛ ۱۰ صبح، ۱۱:۱۵ صبح یا ۲:۲۳ بعدازظهر، فرقی نمی‌کند؛ هر زمانی را که برایتان مناسب است حتما در موبایلتان برنامه‌ریزی کنید تا زمان استراحت و بلندشدن از پشت میز، به شما یادآوری شود.

– راه رفتن، دویدن یا دوچرخه سواری به سمت کار: رفت و آمد روزانه می تواند زمان ایده آل برای بهبود تناسب اندام شما باشد ؛ اگر شما نزدیک به محل کار زندگی می کنید، پیاده روی کنید! اگر کمی دورتر هستید، دوچرخه سواری را امتحان کنید.

– از پله‌ها استفاده کنید: مطمئنا، ایستادن در آسانسور باعث فعالیت قلبی شما نمی‌شود و ایستادن روی پله‌برقی باعث بالا رفتن سرعت نفس‌کشیدن شما نمی‌شود؛ اما به‌طور طبیعی، پله گزینه‌ مناسبی است حتی اگر فقط چند پله باشند. البته بدیهی است، هرچه پله بیشتر باشد، بهتر است.

– قوزکردن دیگر بس است: مشخص شده است که قوزکردن در هر روز هفته باعث چاقی، دیابت نوع ۲ و حتی سرطان می‌شود. وقت آن است که جلوی قوزکردن‌های ناخودآگاهتان را بگیرید؛ اما چگونه؟وضعیت پای خود را تغییر دهید؛ و البته، برخی از تمرینات ورزشی را در دفتر کار و هنگام پشت میز نشینی انجام دهید.

– چهارزانو ننشینید: چهارزانونشستن برای مدت زمان طولانی، می‌تواند به افزایش موقت فشارخون و ایجاد وضعیت بد در درازمدت منجر شود. لازم نیست آن حالت را ترک کنید، اما بهتر است که از ساعت‌ها نشستن در یک موقعیت، جدا خودداری کنید؛ به زبان ساده، طرز نشستن خود را به‌طور مرتب تغییر دهید.

– در فعالیت‌های خارج از کار شرکت کنید: حتی اگر چندین ترفند را برای پشت میز نشینی کم‌تر به کار می‌برید، بسیار مهم است که خارج از ساعات کاری فعال باشید؛ مثلا باید ورزش صبح‌گاهی داشته باشید یا عصر به باشگاه بروید. باید در این فعالیت‌ها شرکت کنید تا از خطرات پشت میز نشینی طولانی‌مدت برای بدنتان جلوگیری کنید؛ با این کار، اگر فراموش کردید که هر ۱ ساعت، ۵ دقیقه حرکت کششی انجام‌ دهید، نگران نباشید.

– اگر سیگار می کشید، آن را متوقف کنید: سیگار جریان خون حاوی مواد مغذی را به دیسک های ستون فقرات محدود می کند، بنابراین افراد سیگاری به ویژه در برابر کمردرد آسیب پذیر هستند.

– نقش کاهش وزن در پیشگیری از درد کمر: حفظ وزن سالم به طور کلی یک راه عالی برای جلوگیری از انواع بیماری‌ها است. اضافه وزن، به خصوص در ناحیه میانی بدن، می‌تواند منجر به جابجایی مرکز ثقل شده و درنتیجه باعث بدتر شدن کمر درد می‌شود. علاوه بر ورزش منظم به مدت ۳۰ دقیقه در روز، دنبال کردن یک رژیم غذایی متعادل برای حفظ وزن بسیار ضروری است.

ام‌اس چیست و چه درمانی دارد؟

ام‌اس، بیماری که این روزها نامش بیشتر شنیده می‌شود، چالشی بزرگ برای مبتلایان و خانواده‌هایشان است. ایرنا اصفهان در این مصاحبه به بررسی علل، علائم، تشخیص و درمان‌های نوین این بیماری می‌پردازد.

بیماری مالتیپل اسکلروزیس یا همان ام‌اس نامی است که شاید این روزها بیشتر از قبل به گوشمان می‌خورد. یک بیماری مزمن سیستم عصبی مرکزی، که چالش‌های فراوانی را برای مبتلایان و خانواده‌هایشان ایجاد می‌کند بر اساس اظهارات محمد علی صحراییان، نایب رییس انجمن ام‌اس ایران، آمارها نشان می‌دهد که ۱۲۰ هزار نفر در ایران به ام‌اس مبتلا هستند و این تعداد رو به افزایش است.

بر اساس آمار انجمن ام اس اصفهان، هم اکنون ۱۳ هزار مبتلا به ام اس در استان اصفهان زندگی می کنند که بیش از ۱۰ درصد مبتلایان به ام اس در سراسر کشور را تشکیل می دهند.

بیماری ام‌اس، با تاثیر بر سیستم عصبی مرکزی، می‌تواند زندگی افراد را به طور چشمگیری تغییر دهد. این بیماری با علائم متنوع و پیش‌بینی‌ناپذیر خود، اگر مورد درمان قرار نگیرد می تواند فرد مبتلا، را فلج، نابینا و یا کم توان کند و زندگی وی و خانواده او را فلج نماید.

در مصاحبه پیش رو با دکتر مرضیه رحیمی، پزشک متخصص بیماری های مغز و اعصاب و ستون فقرات بیمارستان عیسی ابن مریم دانشگاه علوم پزشکی اصفهان، برای بررسی این بیماری به گفت و گو نشسته ایم و تلاش می‌کنیم تا با ارائه اطلاعات دقیق و جامع، به درک بهتر و مدیریت موثرتر آن کمک کنیم.

ام‌اس چیست و چه درمانی دارد؟

خبرنگار: از اینکه وقتتان را در اختیار ما قرار دادید سپاسگزاریم. برای شروع، اگر ممکن است به زبان ساده توضیح دهید که بیماری ام‌اس دقیقاً چیست و هنگام ابتلا به این بیماری چه اتفاقی در بدن بیماران می‌افتد؟

رحیمی: سلام عرض می‌کنم خدمت شما و خوانندگان عزیز. ممنون از توجه شما به این موضوع مهم. ام‌اس در واقع یک بیماری خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی بدن که وظیفه دفاع در برابر عوامل خارجی مانند ویروس‌ها و باکتری‌ها را دارد، به اشتباه به بخشی از سیستم عصبی مرکزی خود فرد (مغز و نخاع) حمله می‌کند و هدف این حمله، «غلاف میلین» است. میلین را می‌توان به پوشش عایق سیم‌های برق تشبیه کرد که اطراف رشته‌های عصبی را می‌پوشاند و به انتقال سریع و کارآمد پیام‌های عصبی کمک می‌کند. وقتی میلین آسیب می‌بیند، این پیام‌ها کند شده یا کاملاً مختل می‌شوند که این اختلال در ارتباط، منجر به بروز علائم بالینی بیماری ام‌اس می‌گردد. محل و شدت این آسیب‌ها که به آن‌ها پلاک یا ضایعه گفته می‌شود تعیین‌کننده نوع و شدت علائم در هر فرد است.

ام‌اس چیست و چه درمانی دارد؟

خبرنگار: آماری از مبتلایان به بیماری ام اس در سطح دنیا، کشور و اصفهان وجود دارد؟

رحیمی: بله، در حال حاضر بر اساس آخرین گزارش سازمان بهداشت جهانی حدود سه میلیون بیمار مبتلا به ام‌اس در سطح جهان شناسایی شده اند و بر اساس آمار دانشگاه های علوم پزشکی اصفهان و کاشان، استان اصفهان بیش از ۱۳ هزار مبتلا به ام‌اس مبتلا که بیشتر این افراد عضو نهادهای خیریه ای مانند انجمن ام اس اصفهان هستند. در استان اصفهان، از هر هزار نفر، ۲ نفر به ام‌اس مبتلا هستند که این آمار در کلان‌شهر اصفهان به سه نفر در هر هزار نفر می‌رسد.

این بیماری در بین خانم های جوان شایع تر است و به عنوان نمونه در اصفهان از هر یک هزار زن، پنج نفر به ام‌اس مبتلا هستند. بر اساس اعلام انجمن ام اس اصفهان، میانگین سنی مبتلایان این بیماری در استان ۲۷ سال است البته در سال ها اخیر تعداد زیادی از جمعیت مسن نیز با این بیماری در کنار دیگر مشکلات ناشی از افزایش سن روبرو شده اند و هم اکنون بنده بیمارانی دارم که در سن ۵۰ سالگی به این بیماری مبتلا شده اند.

خبرنگار: علائم اولیه و شایع که بیماران را به سمت مراجعه به پزشک سوق می‌دهد، کدام‌ها هستند؟

رحیمی: علائم ام‌اس بسیار متنوع و غیرقابل پیش‌بینی هستند. هیچ ۲ بیماری علائم یکسانی ندارند و این یکی از چالش‌های این بیماری است. با این حال، برخی از علائم شایع اولیه که بیماران را نگران می‌کند و باعث مراجعه می‌شوند، شامل خستگی مفرط، مشکلات بینایی، بی‌حسی یا گزگز، ضعف عضلانی، مشکلات تعادلی و سرگیجه و لرزش است.

لازم به ذکر است این علائم شایع در برخی بیماری های دیگر نیز وجود دارد اما نوع آن در ام اس کمی متفاوت است. به عنوان مثال خستگی مفرط، خستگی‌ای که با استراحت برطرف نمی‌شود و می‌تواند ناتوان‌کننده باشد. مشکلات بینایی شامل تاری دید در یک چشم، دوبینی، درد چشم یا از دست دادن موقت بینایی است. بی‌حسی یا گزگز نیز اغلب در یک سمت بدن، پاها یا بازوها به وجود می آید. ضعف عضلانی معمولاً در یک اندام یا یک سمت بدن پدید می آید. مشکلات تعادلی و سرگیجه که با حس عدم پایداری هنگام راه رفتن همراه است و لرزش به خصوص در دست‌ها. همه این علائم ممکن است ناگهانی ظاهر شده و سپس بهبود یابند، یا به تدریج تشدید شوند.

خبرنگار: فرمودید که علائم بسیار متنوع هستند. این تفاوت در بروز بیماری در افراد مختلف، به چه دلیل است؟ آیا انواع متفاوتی از ام‌اس وجود دارد؟

رحیمی: بله، تنوع در علائم و سیر بیماری ناشی از محل و وسعت ضایعات میلینی در مغز و نخاع است. به همین دلیل، ام‌اس را به انواع مختلفی طبقه‌بندی می کنند که این طبقه‌بندی در انتخاب روش درمانی بسیار مهم است، انواع ام اس بر اساس کتب مرجع پزشکی مغز و اعصاب شامل ام اس عودکننده-فروکش‌کننده (Relapsing-Remitting MS – RRMS)، ام‌اس پیشرونده ثانویه (Secondary Progressive MS – SPMS)، ام‌اس پیشرونده اولیه (Primary Progressive MS – PPMS) و سندرم بالینی منفرد (Clinically Isolated Syndrome – CIS) است.

ام اس عودکننده-فروکش‌کننده (Relapsing-Remitting MS – RRMS) شایع‌ترین نوع ام اس است که حدود ۸۵ درصد بیماران به آن مبتلا هستند. این بیماری با دوره‌های عود به صورت تشدید ناگهانی علائم یا بروز علائم جدید و سپس دوره‌های بهبودی کامل یا نسبی مشخص می‌شود. در ام‌اس پیشرونده ثانویه (Secondary Progressive MS – SPMS)، بیماری به تدریج و بدون دوره‌های عود و بهبودی مشخص، پیشرفت می‌کند. در ام‌اس پیشرونده اولیه (Primary Progressive MS – PPMS) که نوع کمتر شایع این بیماری است و حدود ۱۰ تا ۱۵ درصد مبتلایان را شامل می شود، علائم از ابتدا به طور پیوسته و بدون دوره‌های عود و بهبودی مشخص، تشدید می‌شود و در نهایت سندرم بالینی منفرد (Clinically Isolated Syndrome – CIS) که معیارهای تشخیصی پیچیده ای دارد. به هرحال شناخت این انواع به پزشکان متخصص مغز و اعصاب کمک می‌کند تا بهترین استراتژی درمانی را برای هر بیمار و به صورت انفرادی برنامه‌ریزی کنند.

ام‌اس چیست و چه درمانی دارد؟

خبرنگار: با توجه به این پیچیدگی، روند تشخیص ام‌اس چگونه است؟ آیا تشخیص آن دشوار است؟ نقش ام‌ آر آی در این فرآیند چیست؟

رحیمی: تشخیص ام‌اس یک فرآیند بالینی است که نیازمند بررسی دقیق و کنار هم قرار دادن پازل‌های مختلف است. هیچ آزمایش واحدی برای تشخیص قطعی وجود ندارد. مراحل اصلی تشخیص شامل معاینه بالینی و شرح حال دقیق، تصویربرداری ام آر آی (MRI)، استفاده از پتانسیل‌های برانگیخته Evoked Potentials – بررسی سرعت انتقال پیام‌های عصبی در مسیرهای خاص مثل بینایی یا حسی)، پونکسیون کمری (Lumbar Puncture) و بررسی مایع مغزی نخاعی است. البته تشخیص در مراحل اولیه به دلیل احتمال هم پوشانی علائم با بیماری‌های دیگر، ممکن است دشوار باشد اما با پیشرفت دانش و تکنولوژی MRI، امروزه دقت تشخیص به طور قابل توجهی افزایش یافته است.

به هر حال ام آر آی (MRI) مهم‌ترین ابزار تشخیصی این بیماری است و تصاویر ام آر آی از مغز و نخاع می‌تواند ضایعات میلینی فعال و قدیمی را نشان دهد. ام‌آرآی نه تنها در تشخیص، بلکه در پیگیری روند بیماری و ارزیابی پاسخ به درمان نیز نقش حیاتی دارد.

خبرنگار: در مورد علل بیماری، آیا می‌دانیم دقیقاً چه چیزی باعث بروز ام‌اس می‌شود؟ آیا عوامل ژنتیکی یا محیطی نقش دارند؟

رحیمی: متاسفانه، علت دقیق ام‌اس هنوز به طور کامل شناخته نشده است. ما می‌دانیم که ترکیبی از عوامل ژنتیکی و محیطی در بروز آن نقش دارند. در مورد عوامل ژنتیکی توجه داشتبه باشید که ام‌اس یک بیماری ارثی نیست، اما استعداد ژنتیکی برای ابتلا به آن در برخی افراد وجود دارد. اگر یکی از اعضای خانواده به ام‌اس مبتلا باشد، خطر ابتلای سایرین کمی بیشتر می‌شود، اما این بدان معنا نیست که حتماً به ارث خواهد رسید.

در مورد عوامل محیطی نیز تحقیقات نشان داده‌اند که برخی عوامل محیطی ممکن است خطر ابتلا را افزایش دهند، امروزه ثابت شده کمبود ویتامین D و حتی سطوح پایین ویتامین D با افزایش خطر ابتلا به ام‌اس مرتبط است. عفونت‌ها، به ویژه عفونت با ویروس اپشتین-بار (EBV) که عامل مونونوکلئوز عفونی است نیز در بروز ام اس نقش پررنگی دارد. تحقیقات نشان داده سیگار کشیدن نیز به عنوان یک عامل خطر قوی و اثبات شده بر روی افزایش احتمال ابتلا و بدتر شدن سیر بیماری ام اس، موثر است همچنین چاقی در دوران نوجوانی نیز به عنوان یک عامل خطر مطرح شده است اما این عوامل به تنهایی بیماری‌زا نیستند، بلکه در یک زمینه ژنتیکی مستعد، می‌توانند به بروز بیماری کمک کنند.

ام‌اس چیست و چه درمانی دارد؟

خبرنگار: به بحث درمان بپردازیم. اهداف اصلی درمان ام‌اس چیست؟ آیا درمانی قطعی وجود دارد؟

رحیمی: متاسفانه، درمانی قطعی برای ام‌اس که بتواند بیماری را ریشه‌کن کند، هنوز وجود نداردف اما این به معنای ناامیدی نیست. پیشرفت‌های درمانی در ۲ دهه اخیر فوق‌العاده بوده و کیفیت زندگی بیماران را به شکل چشمگیری بهبود بخشیده است. امروزه اهداف اصلی درمان ام اس شامل کاهش حملات (عودها) و شدت آن‌هاست که با داروهای تعدیل‌کننده بیماری (DMTs)، کند کردن پیشرفت ناتوانی با جلوگیری از تجمع ضایعات جدید در مغز و نخاع و کاهش سرعت پیشرفت بیماری و مدیریت علائم، شامل کنترل نشانه هایی مانند خستگی، اسپاسم، درد، مشکلات مثانه و موارد دیگر است که به بهبود کیفیت زندگی روزمره بیماران کمک می کند. البته توانبخشی نیز در روند معالجات ام اس نقش پررنگی دارد و به بیمار برای حفظ عملکرد و استقلال خود کمک زیادی می کند.

خبرنگار: وضعیت درمان بیماری ام‌اس در ایران و اصفهان چطوره؟

رحیمی: درمان بیماری ام‌اس در اصفهان همزمان با تهران از سال ۱۳۶۸ آغاز شده و در حال حاضر ۲۱ داروی مختلف در دسترس بیماران مبتلا به ام اس است که بعضی از آن ها می‌توانند علائم را تقریبا به طور کامل از بین ببرند و در ۷۰ تا ۸۰ درصد موارد مؤثر هستند. خوشبختانه در ایران داروهای ام اس به صورت رایگان در اختیار بیماران حتی برای کسانی که بیمه ندارند، قرار می‌گیرد.

خبرنگار: می‌توانید کمی در مورد کلاس‌های مختلف داروهای تعدیل‌کننده بیماری (DMTs) توضیح دهید و اینکه چگونه عمل می‌کنند؟

رحیمی: بله، DMTs ستون فقرات درمان ام‌اس هستند. این داروها سیستم ایمنی را هدف قرار می‌دهند تا حمله آن به میلین را کاهش دهند. آن‌ها به اشکال مختلف تزریقی، خوراکی و وریدی موجود هستند. داروهای تزریقی (مانند اینترفرون‌ها و گلاتیرامر استات) نسل اول این داروها بوده که با کاهش فعالیت سیستم ایمنی، حملات را کاهش می‌دهند.

داروهای خوراکی، نسل جدیدتری از داروهای این بیماری هستند که راحتی بیشتری برای بیمار فراهم می‌کنند و مکانیسم‌های عمل متنوعی دارند، از جمله تاثیر بر سلول‌های ایمنی خاص یا جلوگیری از ورود آن‌ها به سیستم عصبی مرکزی. داروهای وریدی (مانند ناتالیزوماب، اوکرلیزوماب، آلمتوزوماب) نیز داروهای با اثربخشی بالاتر هستند که به طور معمول برای بیماران با بیماری فعال‌تر تجویز می‌شوند و به طور مستقیم بر سلول‌های ایمنی خاص تاثیر می‌گذارند.

انتخاب دارو بستگی به نوع و شدت بیماری، فعالیت آن در ام آر آی (MRI)، وضعیت سلامت عمومی بیمار و عوارض جانبی احتمالی دارد و درمان باید زیر نظر پزشک متخصص مغز و اعصاب کاملاً شخصی‌سازی شود.

خبرنگار: علاوه بر داروها، چه درمان‌های حمایتی و توانبخشی برای بیماران ام اس اهمیت دارد؟

رحیمی: درمان ام‌اس یک رویکرد چندتخصصی را می‌طلبد. داروها بیماری را کنترل می‌کنند، اما توانبخشی و حمایت‌های دیگر نیز برای بهبود کیفیت زندگی بیماران حیاتی هستند. فیزیوتراپی، برای حفظ قدرت، تعادل، هماهنگی و کاهش اسپاسم، کاردرمانی، برای کمک به بیمار برای انجام فعالیت‌های روزمره و حفظ استقلال، گفتاردرمانی، برای رفع مشکلات بلع یا گفتار و مشاوره تغذیه برای رژیم غذایی سالم و متعادل نقش مهمی در سلامت کلی بیماران ام اس دارند، ضمن آن که مشاوره روان‌شناختی نیز به کاهش افسردگی و اضطراب و مدیریت استرس در بیماران ام‌اس کمک زیادی می کند و حمایت روان‌شناختی برای بیماران ام اس بسیار ضروری است.

اما در کنار همه موارد مهمترین بخش در درمان حمایتی مبتلایان ام اس، مدیریت علائم است که با تجویز داروهایی برای کنترل خستگی، درد، مشکلات مثانه و… توسط پزشک صورت می گیرد و تیم حمایتی بیمار ام اس شامل متخصص مغز و اعصاب، فیزیوتراپ، کاردرمانگر، روانشناس، و پرستار متخصص ام اس، در مجموع می‌توانند بهترین مراقبت را به بیماران ارائه دهند.

خبرنگار: چه توصیه‌هایی به بیماران تازه‌تشخیص داده شده و خانواده‌هایشان دارید؟ چگونه می‌توانند با این بیماری زندگی کنند؟

رحیمی: مهمترین نکته برای بیماران تازه‌تشخیص داده شده و خانواده‌هایشان این است که ناامید نشوند. مثبت اندیشی شرط اول مقابله با این بیماری است، امروزه ثابت شده است حفظ روحیه مثبت نقش مهمی در مقابله با چالش‌های بیماری ام اس دارد. ام‌اس دیگر بیماری ۲۰ سال پیش نیست. با درمان‌های موجود، بسیاری از بیماران می‌توانند زندگی عادی و پرباری داشته باشند.

بیماران ام اس نباید از آموزش غافل شوند و باید در مورد بیماری خود اطلاعات کافی کسب کنند زیرا هرچه بیشتر بدانند، بهتر می‌توانند بیماری خود را مدیریت کنند. رعایت درمان نیز باید مورد توجه مبتلایان قرار بگیرد و باید داروهای خود را به طور منظم و طبق دستور پزشک مصرف و از سبک زندگی سالم پیروی کنند.

ورزش منظم، حتی اگر به صورت سبک باشد، برای حفظ قدرت عضلانی، تعادل و روحیه بیماران ام اس ضروری است و بهره مندی از تغذیه سالم شامل رژیم غذایی سرشار از میوه و سبزیجات، و کاهش غذاهای فرآوری شده به مواجه آن ها با این بیماری کمک زیادی می کند.

مدیریت استرس نیز در مورد بیماران ام اس بسیار مهم است زیرا استرس می‌تواند علائم را تشدید کند. امروز ثابت شده سیگار کشیدن قطعاً به سیر بیماری آسیب می‌زند از این رو اجتناب از سیگار به بیماران توصیه می شود.

حفظ ارتباط با پزشک و تیم درمانی کمک زیادی به بیماران ام اس می کند و بیماران می توانند سوالات خود را پرسیده و مشکلات را گزارش دهند تا روند درمان به شکل موثرتری دنبال شود. حمایت اجتماعی نیز برای بیماران ام اس مهم است و این افراد می توانند با پیوستن به گروه‌های حمایتی به تبادل تجربه با دیگران بپردازند و حس تنهایی خود را کاهش دهند.

خبرنگار: چه چشم‌اندازی برای آینده درمان و مراقبت از بیماران ام‌اس در دهه‌های آتی دارید؟ چه حوزه‌هایی از تحقیقات بیشترین امید را به ما می‌دهند؟

رحیمی: آینده بسیار امیدوارکننده و تحقیقات در حوزه‌های مختلف با سرعت زیادی در حال پیشرفت است. ترمیم میلین یکی از جذاب‌ترین این حوزه‌هاست. یافتن داروهایی که بتوانند میلین آسیب‌دیده را ترمیم کنند، گام بزرگی در درمان قطعی خواهد بود که در مسیر خوبی قرار دارد.

درمان‌های عصبی – محافظتی (Neuroprotection) با داروهایی که از خود سلول‌های عصبی محافظت می‌کند و مانع از تخریب آن‌ها می‌شوند نیز در سال های اخیر گسترش زیادی پیدا کرده ضمن آن که درمان‌های شخصی‌سازی شده که بر اساس پروفایل ژنتیکی و بیولوژیکی هر بیمار روند درمان را مشخص می کند، امروز دنبال می شود و به کمک آن می‌توان درمان‌ها را بهینه‌سازی کرد.

روش‌های تشخیص زودهنگام و دقیق‌تر نیز با کمک بیومارکرهای جدید باعث شده بتوانیم ام‌اس را حتی قبل از بروز علائم بالینی واضح تشخیص دهیم. سلول‌های بنیادی نیز در مرکز تحقیقات در حوزه ام اس قرار گرفته اند و تحقیقات در مورد پتانسیل سلول‌های بنیادی در ترمیم و بازسازی سیستم عصبی مرکزی به شدت دنبال می شود.

پیام من این به همه بیماران ام اس و خانواده های آن ها این است که با وجود پیچیدگی این بیماری، هر روز امیدهای جدیدی در این حوزه به دست می‌آید و همکاری بیمار، خانواده، پزشک و جامعه پژوهشی می‌تواند آینده بهتری را برای مبتلایان به ام اس رقم بزند.