تیک عصبی؛ مهمان ناخوانده استرس یا زنگ خطر سلامت؟

 تیک‌ها حرکات یا صداهای ناگهانی و غیرارادی هستند که به دلیل ماهیت تکراری خود می‌توانند غافلگیر کننده باشند. اما دلیل بروز آنها چیست؟ وقتی تیک‌ها ظاهر می‌شوند در مغز ما چه اتفاقی می‌افتد؟

تیک‌ها حرکات یا صداهای ناگهانی و غیرارادی هستند که به دلیل ماهیت تکراری خود می‌توانند غافلگیر کننده باشند. اما دلیل بروز آنها چیست؟ وقتی تیک‌ها ظاهر می‌شوند در مغز ما چه اتفاقی می‌افتد؟

تیک‌ها می‌توانند ساده باشند، مانند پلک زدن سریع، اخم کردن یا بالا انداختن شانه، یا پیچیده‌تر، مانند تکرار کلمات یا عبارات خاص و یا درآوردن اصوات ویژه مثل سرفه کردن.

این رفتارها به عنوان اختلالات عصبی-رشدی طبقه‌بندی می‌شوند که شامل اختلال در مدارهای مغزی مسئول کنترل حرکتی است. تیک‌ها به ویژه در کودکان شایع هستند و در میان حدود ۵ درصدِ آنها شیوع دارند، اما می‌توانند تا بزرگسالی باقی بمانند یا حتی در بزرگسالی ظاهر شوند.

انواع مختلف تیک

تیک‌ها می‌توانند موقت یا مزمن باشند. تیک‌های موقت که اغلب در کودکان دیده می‌شود، معمولاً پس از چند ماه ناپدید می‌شوند. تیک‌های مزمن بیش از یک سال طول می‌کشد و با سندرم تورت (Tourette syndrome) همراه است. این بیماری عصبی با ترکیبی از تیک‌های حرکتی و صوتی پایدار بروز می‌کند. به طور متوسط از هر ۲ هزار نفر ۱ نفر را دچار این سندروم می‌شود و درمیان پسران شایع‌تر از دختران است. اگرچه ممکن است این تیک‌ها غیرقابل کنترل به نظر برسند، اما با افزایش سن از شدت آنها کاسته می‌شود.

علت چیست؟

تیک‌ها از اختلالات عملکرد مدارهای مغز، به ویژه آنهایی که شامل عقده‌های قاعده‌ای یا گانگلیون‌های پایه (Basal ganglia)، یک منطقه کلیدی برای هماهنگی حرکات، نشات می‌گیرند. حساسیت یا عدم تعادل در آزادسازی انتقال دهنده‌های عصبی مانند دوپامین نیز نقش مهمی ایفا می‌کند. علاوه بر عوامل عصبی، عناصر ژنتیکی و محیطی نیز در ظاهر شدن آنها نقش دارند

مطالعات نشان داده‌اند که تیک‌ها اغلب با استرس، اضطراب یا خستگی بدتر می‌شوند. این حالت‌ها باعث افزایش فعالیت در مدارهای مغزی مربوطه می‌شود و تیک‌ها را بیشتر می‌کند. برعکس، دوره‌های آرامش و تمدد اعصاب باعث کاهش شدت آن‌ها می‌شود. در برخی از بیماران، درمان‌هایی مانند رفتار درمانی، آرام‌سازی یا در موارد شدیدتر دارو می‌تواند به محدود کردن تأثیر تیک‌ها بر زندگی روزمره کمک کند.

چگونه با تیک زندگی کنیم؟

افراد مبتلا به تیک ممکن است در زندگی روزمره خود با مشکلاتی مواجه شوند، به ویژه به دلیل نگاه دیگران به آنها. کودکان ممکن است قربانی تمسخر و حتی آزار و اذیت شوند. افزایش آگاهی در میان اطرافیان و ترویج درک بهتر از این اختلالات برای محدود کردن این برخوردها ضروری است.

براساس این مقاله که در یورونیوز منتشر شده است، تشخیص و مدیریت تیک نیاز به یک رویکرد شخصی دارد. متخصصانی مانند متخصصان مغز و اعصاب یا روانشناسان، تأثیر تیک‌ها را بر کیفیت زندگی بیمار ارزیابی کرده و راهبردهای مناسب را پیشنهاد می‌کنند. اینها اغلب شامل درمان‌های رفتاری برای کمک به کنترل تیک‌ها، و همچنین حمایت روان‌شناختی برای مدیریت تأثیر عاطفی آنها می‌شوند.

شیوع سرخک در جاسک هرمزگان؛ واکسن موجود است

 مدیر شبکه بهداشت و درمان جاسک با اشاره به شیوع سرخک در این منطقه از شرق هرمزگان، اعلام کرد: ۱۱ کودک مبتلا به بیماری سرخک در شهرستان شناسایی شده است و واکسن نیز موجود بوده و در این زمینه تاخیر ایجاد نخواهد شد ضمن اینکه مردم هم باید به علائم توجه کنند.

جواد پوردکان اظهار کرد: این ۱۱ کودک مبتلا به بیماری سرخک بومی جاسک هستند که هنوز به سن دریافت واکسن نرسیده و یا خانواده‌های آنان از تزریق واکسن جلوگیری کرده بودند.

وی بیان کرد: در مناطقی که موارد قطعی بیماری سرخک گزارش شده بود؛ بیماریابی از سایر افراد به صورت خانه به خانه انجام شده و ضمن ارائه آموزش در خصوص بیماری واکسیناسیون همه گروه‌های سنی ۶ ماهه تا ۲۵ ساله انجام گرفته است.

مدیر شبکه بهداشت و درمان جاسک یادآور شد: باتوجه به اینکه برای پیشگیری از ابتلای به بیماری سرخک، واکسن وجود دارد نباید برای دریافت واکسن تاخیری ایجاد شود.

بیماری ویروسی سرخک در کودکان که با علائم تب و بثورات جلدی قرمز رنگ ظاهر می‌شود و با علائم تنفسی، سرفه و آبریزش بینی و همچنین قرمز شدن مخاط چشم همراه است، بسیار مسری بوده و از طریق تنفس منتقل می‌شود که در صورت تشدید می‌تواند عوارض خطرناکی برای آن‌ها داشته باشد.

تغذیه سالم در رمضان ؛ آماده‌اید برای یک روزه داری آسان؟

 انتخاب درست غذاها در سحر و افطار می‌تواند از ضعف، تشنگی و افت قند خون جلوگیری کرده و روزه‌داری را آسان‌تر کند. با تغذیه مناسب در رمضان، از ضعف و تشنگی دور بمانید و با رعایت نکات طلایی برای سحری و افطار روزه‌داری آسان‌تری را تجربه کنید.

مدت زیادی تا شروع ماه مبارک رمضان باقی نمانده است. با اینکه ماه رمضان یکی از ماه‌های پربرکت الهی است اما ترس از گرسنگی و غذا نخوردن برای مدت طولانی، این ماه مبارک را برای بعضی از افراد تلخ می‌کند. تغذیه در ماه رمضان اصول خاصی دارد که با رعایت کردن آنها می‌توانید بدون هیچ ترسی به استقبال آن بروید.

با فرا رسیدن ماه رمضان، تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ انرژی و سلامت بدن ایفا می‌کند.در این مطلب درباره راه‌های  آمادگی بدن برای ماه رمضان صحبت کرده و اصول تغذیه در ماه رمضان را بررسی خواهیم کرد. به یاد داشته باشید که ماه رمضان فرصت بسیار خوبی برای تغییر در سبک زندگی و ایجاد عادت‌های سالم است.

آمادگی بدن برای ماه رمضان

همانطور که گفته شد برای گذراندن این ماه مبارک بدون سختی لازم است نکته‌هایی را درباره آمادگی بدن برای ماه رمضان بدانید. در ادامه این موارد را بررسی خواهیم کرد:

تنظیم تدریجی الگوی غذاییتنظیم تدریجی الگوی غذایی برای آمادگی بدن در ماه رمضان امری ضروری است؛ از چند هفته قبل از شروع این ماه مبارک، تعداد وعده‌های غذایی خود را به تدریج کاهش دهید، مثلاً وعده میان‌ وعده صبح یا عصر را حذف کنید و سعی کنید ساعات غذا خوردن خود را به ساعات سحری و افطاری نزدیک کنید تا بدن به این تغییر عادت کند

همچنین، از مصرف غذاهای سنگین، چرب و پرادویه در وعده‌های غذایی خودداری کرده و به جای آن‌ها، غذاهای سبک و مغذی مانند میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و پروتئین‌های کم‌چرب مصرف کنید تا انرژی لازم برای روزه‌ داری را داشته باشید.

تنظیم الگوی خواب

یکی از کارهایی که برای آمادگی بدن برای ماه رمضان باید انجام دهید این است که الگوی خواب خود را تنظیم کنید. از چند هفته قبل از آغاز ماه، ساعات خواب خود را به تدریج افزایش دهید؛ به عنوان مثال، هر شب ۱۵ تا ۳۰ دقیقه زودتر به رختخواب بروید. در طول ماه مبارک، تلاش کنید حداقل ۷ تا ۸ ساعت خواب شبانه با کیفیت داشته باشید تا انرژی و تمرکز لازم برای فعالیت‌های روزانه را حفظ کنید.

یکی از کارهایی که برای آمادگی بدن برای ماه رمضان باید انجام دهید این است که الگوی خواب خود را تنظیم کنید.

همچنین، در صورت احساس خستگی، یک خواب کوتاه ۲۰ تا ۳۰ دقیقه‌ای در طول روز می‌تواند مفید باشد. این تنظیمات تدریجی، بدن را برای تغییرات زمان خواب در ماه رمضان آماده می‌سازد و از بروز اختلالات ناشی از کمبود خواب جلوگیری می‌کند.

آمادگی جسمانی

آمادگی جسمانی برای ماه رمضان، با انجام ورزش‌های سبک از چند هفته قبل از شروع ماه، آغاز می‌شود. ورزش‌هایی مانند پیاده‌ روی، شنا یا دوچرخه‌ سواری، به بدن کمک می‌کنند تا به تدریج به تغییرات فعالیت بدنی در طول ماه رمضان عادت کند.

در طول ماه رمضان، بهتر است از انجام ورزش‌های سنگین و طاقت‌ فرسا خودداری کنید و به ورزش‌های سبک و کوتاه مدت اکتفا کنید. بهترین زمان برای ورزش در ماه رمضان، بعد از افطار یا قبل از سحری است، زمانی که بدن انرژی کافی برای انجام فعالیت بدنی دارد.

مشورت با پزشک

مشورت با پزشک قبل از شروع ماه رمضان، به‌ ویژه برای افراد دارای بیماری‌های خاص، امری ضروری است. پزشک می‌تواند با بررسی وضعیت سلامتی شما، راهنمایی‌های لازم را در مورد روزه‌ داری و نحوه مصرف داروها در طول این ماه ارائه دهد.

همچنین، می‌توانید از پزشک یا متخصص تغذیه در مورد رژیم غذایی مناسب در ماه رمضان راهنمایی بگیرید تا با رعایت نکات ساده، بدنی سالم و روحیه‌ای آماده برای استقبال از این ماه پربرکت داشته باشید.

اصول تغذیه در ماه رمضان

حالا که نکات آمادگی برای بدن در اصول تغذیه در ماه رمضان بسیار اهمیت دارد. پیروی از این اصول به شما کمک می کند تا از بروز مشکلات گوارشی، کمبود انرژی و سایر عوارض احتمالی جلوگیری کنید. مهم ترین اصول تغذیه در ماه رمضان عبارتند از:

آغاز کردن وعده های غذایی با سوپ

باید مراقب غذایی که افطار خود را با آن شروع می‌کنید، باشید. شمار زیادی از خانواده‌ها سوپ را به عنوان غذای اصلی در سفره می‌دانند. وقتی یک وعده غذایی را با سوپ شروع کنید معده آماده می‌شود. از آنجا که ماه رمضان در بیشتر نقاط با گرمی هوا همراه است توصیه می‌شود سوپی با مواد مغذی تازه میل کنید تا بدنتان بعد از ساعت‌ها روزه‌داری، مواد مغذی ضروری را دریافت کند.

باید مراقب غذایی که افطار خود را با آن شروع می‌کنید، باشید.

آهسته غذا میل کردن

آهسته غذا خوردن سبب هضم آسان‌تر غذا می‌شود. از آنجا که بعد از ساعت‌ها روزه‌ داری امکان پرخوری بالاست، بهتر است از قبل خود را به آهسته خوردن عادت دهید تا با شروع افطار دچار پرخوری نشوید. ۱۵ تا ۲۰ دقیقه زمان می‌برد تا مغز پیام سیر شدن را دریافت کند. با آهسته غذا خوردن این فرصت را در اختیار مغز قرار دهید.

بیشتر بخوانید: چگونه از بوی بد دهان در ماه رمضان جلوگیری کنیم؟

مصرف پروتئین و کلسیم

مطمئن شوید که به اندازه کافی پروتئین و کلسیم از غذاهایی مانند گوشت، لبنیات، حبوبات و تخم مرغ دریافت می کنید. این غذاها شما را به مدت زیادی سیر نگه می دارند.

سبک کردن وعده های غذایی

متخصصان خوردن غذا یک یا دو ساعت پس از افطار را به شرطی که سنگین و چرب نباشد توصیه می‌کنند. غذاهایی مانند زولبیا و بامیه با وجود طعم خوب بعد از ساعت‌ها روزه داری انتخاب خوبی برای معده نیستند. میوه‌ها علاوه بر لذت‌ بخش بودن، انتخاب سالم و مناسبی هستند.

پرهیز از مصرف نمک و ادویه اضافی

از دیگر نکات مهم در مورد تغذیه در ماه رمضان توجه به عدم مصرف ادویه‌جات است. خوردن غذاهای شور و تند در ماه رمضان توصیه نمی‌شود، چون سبب کم آب شدن بدن و تشنگی خواهد شد.

افزایش مصرف فیبر

یک تغییر عمده در برنامه غذایی مانند روزه گرفتن روی حرکت روده‌ها تاثیر دارد. اگر برنامه غذایی شما حاوی خوراکی‌های سرشار از فیبر مانند غلات سبوس‌ دار، میوه‌ها و سبزیجات باشد، هیچ مشکلی پیش نمی‌آید.

کنترل میزان غذا

وقتی صحبت از اهمیت تغذیه در ماه رمضان می‌شود نباید به اشتباه فکر کنید پس از ساعت‌ها روزه‌داری باید بیش از آنچه بدنتان نیاز دارد، غذا مصرف کنید. مقدار وعده‌های غذایی خود را کنترل کنید تا از اضافه شدن وزن و مشکلات گوارشی پیشگیری شود.

وعده های غذایی بعد از افطار بین فرهنگ ها و سنت های مختلف متفاوت است اما به طور کلی سعی کنید غذاهایی که بعد از باز کردن روزه می خورید تعادل نشاسته ای را حفظ کند و شامل میوه ها، سبزیجات، غذاهای لبنی و غذاهای سرشار از پروتئین مانند گوشت، ماهی، تخم مرغ وحبوبات باشد.

مصرف سحری

هرگز وعده سحر را حذف نکنید. وعده سحری به شما کمک می‌کند تا بدن خود را برای یک روز طولانی آماده نگه دارید. برخی معتقدند خوردن سحری از کند شدن سوخت و ساز بدن جلوگیری می‌کند. خوردن یک وعده سحری کامل کمک می‌کند بدن برای روزه‌ داری آماده و با انرژی بماند.

توصیه می‌شود از نان سبوس‌ دار برای داشتن انرژی پایدار در طول روز استفاده کنید. با اینکه خوابیدن بسیار دلنشین‌تر از بیدار شدن در آن ساعت و غذا خوردن است با این حال سحری را از دست ندهید. در ماه رمضان سحری مهم‌ترین وعده‌ایست که می‌خورید چرا که تا افطار شما را سرپا نگه می دارد.

ورزش و فعالیت بدنی

مردم ترجیح می‌دهند برای صرف انرژی کمتر در طول ماه رمضان فعالیتشان را پایین بیاورند. اما سعی کنید بعد از افطار پیاده‌ روی کنید تا سرعت سوخت و ساز بدنتان پایین نیاید و کالری‌های اضافی را بسوزانید.

در ماه رمضان چه غذاهایی بخوریم؟

در طول ماه رمضان باید بیشتر از قبل به نوع غذا خوردن خود اهمیت دهید و مطمئن شوید که از تمام ۵ گروه مواد غذایی برای تعادل و تنوع استفاده می‌کنید. این غذاها شامل موارد زیر می‌شود.

نان، حبوبات و سایر غلات

میوه و سبزیجات

گوشت قرمز، ماهی و مر

شیر، پنیر و ماست

چربی‌ها و قندها (این گروه شامل غذاهای پرکالری است؛ در نتیجه باید مصرف آنها محدود باشد).

کربوهیدرات‌های پیچیده مثل حبوبات و غلاتی مثل جو، گندم، جو دوسر، ارزن، سمولینا، لوبیا، عدس، آرد سبوس‌دار و برنج باسمتی

فیبرها مثل سبوس، غلات، حبوبات، گندم، سیب زمینی با پوست

در ماه رمضان از موارد زیر غافل نشوید

خرما و آب

اولین و مهم‌ترین مسئله تامین آب بدن است. تامین آب بدن نقشی کلیدی ایفا می‌کند. باید آب خوردن خود را کنترل و بر آن نظارت کنیم. بسیار مهم است که در این مدت حداقل ۲ لیتر آب بنوشیم.

میوه‌ها دارای آب، ویتامین‌ها و مواد معدنی ضروری هستند. بعد از باز کردن روزه به همراه آب و خرما مقداری سالاد میوه میل کنید. اگر قصد درست کردن آبمیوه در خانه را دارید، اسموتی بهتر از آبمیوه معمولی است چون فیبرهای محلول و غیر محلول دارد

نشاسته و روغن

مواردی که می‌توانید با استفاده از آنها کربوهیدرات بدن خود را تامین کنید، نشاسته‌، برنج وحشی، برنج قهوه‌ای، نان سبوس‌ دار، جو و ماکارونی سبوس‌ دار است. از مصرف غذاهای تصفیه شده و فرآوری شده مانند شکر سفید، برنج سفید و آرد سفید تا جایی که می‌توانید اجتناب کنید

رمضان بهترین زمان برای استفاده از روغن‌های سالم است. می‌توانید از روغن زیتون در پخت و پز و یا سس سالاد استفاده کنید. روغن‌های سالم برای سلامت روان ضروری هستند. همچنین به مغز برای ارتباط مناسب، به مفاصل برای تحرک و انعطاف پذیری بهتر کمک می‌کند. هر چیز داخلی حتی دیواره‌های سلول‌ها نیز به روغن نیاز دارد.

پروتئین

در وعده سحر باید پروتئین‌های حیوانی و گیاهی دریافت کرد پس اگر می‌خواهید تغذیه‌ای مناسب داشته باشید در این وعده جایی برای کربوهیدرات‌های نشاسته‌ای مانند برنج، ماکارونی و نان معمولی وجود ندارد.

آزمایشاتی که با کالری برابر انجام شده نشان می‌دهد، پروتئین انرژی پایدارتری دارد. ۱۶ ساعت زمان می‌برد تا گوشت هضم شود. پروتئین حیوانی بهترین انتخاب در این زمان است.

پروتئین حیوانی بهترین انتخاب در وعده سحری است.

سوپ و سالاد

هنگام افطار بهتر است مقداری سوپ عدس و سالاد بخورید. این روش تشنگی و گرسنگی شما را کاملا برطرف می‌کند. دو ساعت بعد از افطار، به جای مصرف زولبیا، بامیه و دیگر شیرینی‌ها بهتر است از میوه یا آجیل‌های خام و بادام زمینی که سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ است استفاده کنید، زیرا این روغن‌ها برای افزایش تحمل ورفع تشنگی مفید هستند.

آنچه از مقاله آمادگی بدن برای ماه رمضان آموختیم:

همانطور که خواندید آمادگی بدن برای ماه رمضان کمک می‌کند عملکرد بهتری در این ماه داشته باشید. توجه کنید که اوج سطح اسید معده در ظهر ترشح می‌شود، پس در این موقع از روز مواظب نشانه‌های آن باشید. اگر از بابت وضعیت خود نگران هستید حتما به پزشک مراجعه کنید. اصولی که درباره تغذیه در ماه رمضان گفته شد را رعایت کنید. این اصول تغذیه برای ماه رمضان کمک می‌کنند این مدت را بدون هیچ مشکلی سپری کنید.

منبع:pmc.ncbi.nlm.nih.gov

جراحی تغییر رنگ چشم منجر به نابینایی می‌شود

 رئیس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران گفت: جراحی تغییر رنگ چشم باعث ایجاد سوزش، تاری‌ دید، خشکی‌چشم، حساسیت‌ به نور، آسیب به قرنیه، آب مروارید زودرس، عفونت‌های داخل چشم و منجر به نابینایی فرد می‌شود.

جراحی تغییر رنگ چشم که شامل روش‌هایی مانند گذاشتن پروتز رنگی داخل چشم و تزریق رنگدانه در عنبیه یا برداشتن پیگمان(رنگدانه)های تیره از سطح عنبیه‌ به کمک لیزر است؛ به دلیل مخاطرات و عوارض احتمالی‌ در بسیاری از کشورها با انتقادهای جدی همراه است.

وی اظهار کرد: برای مثال استفاده از لیزر برای برداشتن رنگدانه‌های قهوه‌ای چشم فرد در برخی موارد باعث تحریکات و آسیب‌های جدی به بافت‌های چشم می‌شود.

رئیس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران ادامه داد: بر اساس نتایج تحقیقات، ۲۵ درصد افرادی که تحت عمل جراحی تغییر رنگ چشم قرار گرفته‌اند، دچار خشکی چشم، درد یا کاهش شفافیت دید شده‌اند.

به گفته زرین بخش، از آنجا که بسیاری از عوارض تغییر رنگ چشم به دلیل آسیب به قرنیه و بافت‌های حساس چشم رخ می دهد، آثار منفی آن در بلند مدت نمایان می‌شود؛ برای مثال برخی گزارش‌ها نشان می‌دهد افرادی که تحت جراحی تغییر رنگ چشم قرار گرفته‌اند، مشکلاتی مانند تاری و تغییرات در دقت دید پیدا کرده‌اند همچنین ابتلا به آب مروارید زودرس در این افراد گزارش شده است.

وی خاطرنشان کرد: با توجه به اینکه عمل جراحی تغییر رنگ چشم از سوی مراکزی که صرفا قصد سودجویی دارند و با هدف تامین منافع مالی و با تبلیغات گسترده به خصوص در فضای مجازی انجام می‌شود، سلامت و تندرستی افراد به ویژه جوانان را به خطر انداخته است

رئیس مرکز تحقیقات اپتیک و لنز ایران ادامه داد: اکنون بهترین گزینه برای تغییر رنگ چشم لنزهای متنوع رنگی و استاندارد است که متقاضیان حتما باید آنها را از مراکز معتبر تهیه کنند تا نسبت به استاندارد بودن این لنزها اطمینان داشته باشند.

وی با اشاره به اینکه در حال حاضر بسیاری از آرایشگاه ها و مراکز غیر پزشکی نسبت به فروش لنزهای رنگی چشم اقدام می‌کنند، خاطرنشان کرد: این اقدام بسیار خطرناک است و سلامت چشم افراد را به مخاطره می‌اندازد.

زرین بخش تاکید کرد: ضروری است، برای پیشگیری از عوارض احتمالی لنزهای رنگی، فرد علاوه بر اطمینان از استاندارد بودن لنز، استفاده از لنزهای رنگی را مانند لنز طبی تحت نظارت چشم پزشک انجام دهد؛ زیرا معاینه چشم متقاضیان لنزهای رنگی توسط یک چشم پزشک و ارائه آموزش هایی در مورد نحوه صحیح استفاده و نگهداری از آن، استفاده‌کنندگان را از عوارض احتمالی مصون نگاه خواهد داشت.

چگونه در خواب «می‌شنویم»؟ / راز شگفت‌انگیز مغز

زمانی که به خواب می‌رویم، بدن ما در حالت بی‌حرکتی کامل (Atonia) قرار می‌گیرد، اما مغز همچنان مشغول فعالیت است. این فعالیت شامل کاهش یا افزایش عملکرد بخش‌های مختلف مغز می‌شود. برای مثال، لوب پیشانی (Frontal Lobe) که مسئول تفکر منطقی و استدلال است، در خواب فعالیت کمتری دارد. این کاهش فعالیت باعث می‌شود توانایی ما برای تشخیص واقعیت و تخیل کاهش یابد.

در مقابل، بخش‌هایی مانند سیستم لیمبیک (Limbic System) که شامل هیپوکامپ (Hippocampus) و آمیگدال (Amygdala) است، فعال‌تر می‌شوند. این بخش‌ها مسئول پردازش احساسات و حافظه هستند و نقش مهمی در ساختن رؤیاهای ما ایفا می‌کنند.

به نقل از یک‌پزشک، یکی از ویژگی‌های شگفت‌انگیز مغز این است که حتی در خواب، کاملاً از دنیای بیرون جدا نمی‌شود. مراکز پردازش شنوایی، مانند قشر شنوایی (Auditory Cortex)، در خواب نیز فعال باقی می‌مانند. این بدان معناست که صداهایی که در محیط اطراف شما وجود دارند، می‌توانند به رؤیاهای شما راه پیدا کنند.

برای مثال، صدای زنگ ساعت، صدای پرندگان یا حتی صدای یک تلویزیون روشن می‌توانند به‌صورت خلاقانه وارد روایت رؤیای شما شوند. این صداها ممکن است به‌گونه‌ای تغییر کنند که با موضوع رؤیا هماهنگ شوند. با این حال، اگر صدایی بسیار بلند یا ناگهانی باشد، مغز آن را به‌عنوان یک تهدید شناسایی کرده و شما را از خواب بیدار می‌کند.

صداهای درونی: وقتی مغز صدا تولید می‌کند

به گزارش مجله راپیدی، اما تمام صداهایی که در رؤیا می‌شنوید، از محیط بیرون نمی‌آیند. مغز انسان توانایی شگفت‌انگیزی در شبیه‌سازی صداهایی دارد که کاملاً درونی هستند. این صداها می‌توانند شامل مکالمات، صدای خنده یا گریه، موسیقی، یا حتی صداهای عجیب و غیرواقعی باشند.

یک تحقیق در سال ۲۰۲۰ نشان داد که از میان رؤیاهای ثبت‌شده ۱۳ شرکت‌کننده، ۸۳ درصد صداها مربوط به مکالمات با افراد بود. در این میان، ۶۰ درصد رؤیاها شامل گفت‌وگوهای خود فرد با شخصیت‌های رؤیایی بود. برخی از شرکت‌کنندگان صداهایی را گزارش دادند که به زبان‌های ناشناخته بودند یا حتی شامل خنده، فریاد و تشویق می‌شدند.

زمانی که رؤیا می‌بینیم، مغز با استفاده از خاطرات گذشته و تجربیات ما، صداهای درونی رؤیا را می‌سازد. این صداها ممکن است از مکالمات واقعی، موسیقی‌هایی که شنیده‌ایم یا حتی صداهایی که قبلاً فقط یک‌بار تجربه کرده‌ایم الهام گرفته باشند. هیپوکامپ در این فرآیند نقش کلیدی دارد و خاطرات را بازیابی می‌کند. آمیگدال نیز با اضافه کردن احساسات، این صداها را به شکلی جذاب و معنادار در رؤیاها جای می‌دهد.

تفاوت رؤیا و توهمات روانی

هرچند رؤیاها گاهی شبیه توهمات روانی به نظر می‌رسند، اما تفاوت‌های مهمی بین آن‌ها وجود دارد. توهمات روانی اغلب به‌صورت شنیداری هستند و در بیداری رخ می‌دهند، در حالی که رؤیاها معمولاً بیشتر بصری هستند و در خواب تجربه می‌شوند. با این حال، شرایطی مانند فلج خواب یا تجربه‌های هیپنوتیک می‌توانند مرز بین رؤیا و واقعیت را محو کنند.

اگرچه مطالعات زیادی در مورد رؤیاها انجام شده است، بیشتر این تحقیقات بر جنبه‌های بصری متمرکز بوده‌اند. پژوهش‌های شنیداری در این زمینه همچنان محدود هستند. اما آنچه تاکنون مشخص شده است، این است که مغز انسان در خواب، قدرت شگفت‌انگیزی در شبیه‌سازی صداها و ترکیب آن‌ها با احساسات دارد. این ویژگی‌ها رؤیاها را به تجربه‌ای منحصربه‌فرد و جذاب تبدیل می‌کنند.

رفع خستگی چشم با راهکارهایی ساده؛ هدیه‌ای برای چشمان خسته!

 آیا بعد از پایان روز کاری چشمان‌تان می‌سوزد؟ یا احساس خستگی یا خارش در چشم خود دارید؟ افراد زیادی مثل شما با این مشکل یعنی خستگی چشم درگیر هستند و ممکن است برای هر کسی که ساعت‌های زیادی از روز را پشت صفحه نمایش کامپیوتر یا موبایل می‌گذراند، اتفاق بیفتد.مطالعات نشان می‌دهند که خستگی چشم و دیگر علائم مربوط به اختلال دید در ۵۰ الی ۹۰ درصد از کسانی که با کامپیوتر سر و کار دارند، دیده می‌شود. این مشکلات می‌توانند از خستگی فیزیکی، کاهش کار مفید و افزایش تعداد اشتباهات کاری تا ناراحتی‌های جزئی مانند انقباض و قرمزی چشم را شامل شوند.

علائم خستگی چشم در بعضی مواقع عادی و گاهی اوقات نشانه‌ی مشکل یا آسیب جدی است. سوزش، خشکی، آبریزش و قرمزی چشم،  سردرد، گردن درد و درد شانه‌ها، حساسیت به نور، تاری دید و دوبینی، اختلال در تمرکز ، احساس سنگینی در چشم‌ها و سرگیجه با خستگی چشم به وجود می آید.

علت خستگی چشم  چیست

دلایل خستگی چشم اگر به سبک زندگی فرد مربوط باشد یا با کار کردن و فشار به چشم ایجاد شده باشد مسئله‌ای عادی است و با استراحت کردن برطرف می‌شود. اما در بعضی مواقع خستگی چشم به دلیل بیماری یا مشکل خاص در بدن بروز می‌کند. در این مواقع پیدا کردن علت خستگی چشم راه را برای درمان هم ساده می‌کند.

در محتوای زیر به ۱۰ روش ساده جهت جلوگیری از خستگی چشم‌ها و سایر نشانه های رایج سندرم بینایی ناشی از کامپیوتر اشاره شده است.

۱-یک آزمایش چشمی کامل را بگذرانید

انجام آزمایش چشمی بصورت یک عمل روتین مهمترین چیزی است که می‌تواند برای جلوگیری یا درمان مشکلات بینایی انجام شود. چنانچه بیش از یک سال هیچ‌گونه آزمایش چشمی را انجام نداده‌اید، هم‌اکنون وقت آن رسیده است که به یک چشم پزشک مراجعه کرده و بینایی خود را تحت کنترل قرار دهید. از نظر موسسه ملی ایمنی و سلامت شغلی (NIOSH)، به‌ویژه کسانی که با کامپیوتر سرو کار دارند، باید قبل از شروع به‎کار، حتما از یک آزمایش چشمی رد شوند و سالانه حداقل یکبار آن را انجام دهند.

۲- از روشنایی محیطی مناسب استفاده کنید

خستگی چشم می‌تواند همچنین ناشی از نور موجود در داخل فضا و یا نوری که از محیط بیرون به پنجره می‌تابد، باشد. روشنایی داخلی را با کشیدن پرده و یا کرکره‌ها کاهش دهید. روشنایی خارجی را نیز با استفاده از لامپ‌های کم مصرف ویا لامپ‌های فلورسنت کاهش دهید و یااز لامپ‌های کم‌فشار استفاده کنید. سعی کنید مانیتور کامپیوتر و یا لپتاپ خود را نیز بجای قرار دادن در مقابل و یا پشت شیشه پنجره، در کنار پنجره قرار دهید.

۳-کمتر خیره شوید

کاهش زمان خیره شدن به‌طور چشمگیری خستگی چشم شما را کمتر خواهد کرد. تا جایی که ممکن است از صفحات غیر الکترونیک مانند کتاب بجای کامپیوتر استفاده کنید. هنگامی‌که شما مجبور به استفاده از صفحه نمایش هستید، اطمینان حاصل کنید که آن در زاویه ۹۰ درجه‌ای از هر منبع نور مستقیم قرار گرفته باشد. از صفحات نمایشی ضد تابش استفاده کنید. به‌هنگام رانندگی (به‌ویژه به‌هنگام شب) نیز از عینک‌های ضد تابش استفاده کنید

۴-صفحه نمایش خود را ارتقا دهید

درصورتی که هنوز هم از مانیتور با صفحه نمایش قدیمی که (CRT) نامیده می‌شوند، استفاده می‌کنید، آن‌را با صفحه نمایش کریستال مایع (LCD) تعویض کنید. صفحه‌های نمایش ال‌سی‌دی که باعث ناراحتی کمتری در چشم‌ها می‌گردند، معمولا دارای سطح ضد انعکاسی هستند. صفحه نمایش‌های (CRT) قدیمی می‌تواند موجب پرپر زدن شدید تصاویر گردد که یکی از عوامل مهم خستگی و ضعیفی چشم می‌باشد. هنگام انتخاب یک صفحه نمایش پنل تخت، صفحه با بالاترین رزولوشن ممکن را انتخاب کنید.

۵- بیشتر پلک بزنید

پلک زدن به‌ویژه هنگام کار با وسایل الکترونیک بسیار مهم می‌باشد. پلک زدن به‎‌صورت متوالی از خشک شدن و ناراحتی چشم جلوگیری می‌کند. اشک‌های پوشش‌دهنده چشم در صورت چشمک نزدن به‌مدت طولانی، سریعتر تعریق می‌گردند. همچنین هوا در بسیاری از محیط‌های بسته و اداری خشک می‌باشد که می‌تواند باعث خشک شدن بیشتر اشک چشم‌های شما شده و ناراحتی‌های چشمی خطرناکی را موجب گردد.

درصورتی که علائم خشکی چشم را مشاهده کردید، از چشم پزشک خود بخواهید تا اشک چشم مصنوعی را جهت مصرف روزانه، برایتان تجویز کند. جهت کاهش خستگی چشم و خشکی آن روزانه هر ۲۰ دقیقه، به‌مدت ۱۰ بار چشم‌های خود را به‌آرامی (مثل اینکه به‌خواب می‌روید)، ببندید. این عمل به چشم‌های شما آرامش خواهد بخشید.

۶- چشمان خود را ورزش دهید

یکی دیگر از دلایل خستگی چشم، خیره شدن به صفحه نمایش وسایل الکترونیک است.

برای جلوگیری از خستگی چشم در این مواقع هر ۲۰ دقیقه یکبار به یک جسم دور (حداقل در فاصله ۲۰ فوت، تقریبا معادل ۶ متر)، به‌مدت ۲۰ ثانیه خیره شوید. بعضی از پزشکان چشم این را “قانون ۲۰-۲۰-۲۰” می‌نامند.

نگاه کردن به ناحیه دور باعث آرامش عضله مژگانی در داخل چشم شده و در نهایت موجب جلوگیری از خستگی چشم می‌گردد. ورزش دیگر چشم به این صورت است که ابتدا به‌مدت ۱۰-۱۵ ثانیه به یک شیء در فاصله دور نگاه کنید و سپس به‌همان مدت به یک جسم در نزدیکی خود خیره شوید. این کار را ۱۰بار انجام دهید. هردوی این تمرین‌ها در جلوگیری از خستگی چشم موثر هستند. همچنین چشمک زدن را به‌هنگام انجام این ورزش‌های چشمی جهت کاهش مشکلات ناشی از خشک شدن چشم، فراموش نکنید.

۷- بطور مکرر استراحت کنید

استراحت کردن بصورت مکرر به‌ویژه به‌هنگام کار با کامپیوتر در جلوگیری از خستگی چشم، درد کمر، گردن و شانه نقش بسزایی دارد. بسیاری از کارکنان در طول یک روز کاری، تنها دو وقفه به‌مدت ۱۵ دقیقه استراحت می‌کنند. در حالیکه مطالعات اخیر موسسه ملی بهداشت و ایمنی شغلی نشان می‌دهد که استراحت مکرر حین کار در کاهش خستگی و اختلال چشم بسیار موثر بوده است.

۸- از گلاب استفاده کنید

گلاب به‌عنوان یکی از قدیمی‌ترین داروهای ضد فشار و خستگی چشمی شناخته شده است. این ماده، یکی از موثرترین آرام‌بخش‌ها برای چشمان خسته و پف کرده می‌باشد. پس از شستن چشمانتان با آب سرد، آنها را با یک حوله خشک، پاک کنید. دو گلوله پنبه را به گلاب آغشته کرده و آنها را بر روی پلک‌های بسته خود قرار دهید. این کار را دو بار در روز انجام دهید. این کار برای جلوگیری از خستگی چشم در طول روز به شما کمک خواهد کرد.

۹- جهت جلوگیری از خستگی چشم از عینک استفاده کنید

اگر در شغل خود با کامپیوتر و لپ‌تاپ زیاد سروکار دارید، بهتر است از چشم پزشک خود بخواهید تا عینک مناسبی را جهت استفاده به‌موقع کار برایتان تجویز کند. این مورد به‌ویژه زمانیکه شما از لنزهای تماسی استفاده می‌کنید، مهم می‌باشد، چراکه لنزهای تماسی در طول استفاده دراز مدت خشک شده و باعث ایجاد ناراحتی در چشم می‌گردند. همچنین می‌توانید از لنزهای فتوکرومیک یا لنزهای کم نور استفاده کنید تا کمتر در معرض نور آبی حاصل از دستگاه‌های دیجیتالی قرار نگیرید. استفاده از عینک آفتابی را به‌هنگام رانندگی نیز فراموش نکنید.

۱۰- از چای کیسه‌ای بابونه استفاده کنید

چای بابونه نه تنها روشی عالی برای کاهش سردرد است، بلکه در کاهش خستگی و تورم در اطراف چشم نیز بسیار موثر است. ۲ عدد چای کیسه‌ای بابونه را بردارید و آنها را در یک فنجان آب گرم به‌مدت ۵ الی ۱۰ دقیقه خیس کنید. سپس آنها را از لیوان بیرون بیاورید، یکی را داخل یخچال و دیگری بر روی پلک‌های بسته خود قرار دهید. پس از ۵ دقیقه درمان گرم، چای کیسه‌ای دومی را از یخچال بیرون آورده و همان کار را اینبار جهت درمان سرد انجام دهید.

امیدواریم تا موارد ذکر شده در بالا در کاهش و جلوگیری از خستگی چشم شما مفید باشند.

سوالات رایج در مورد خستگی چشم‌

چگونه از خستگی چشم با کامپیوتر جلوگیری کنیم؟

ارتفاع میز، صندلی وصفحه مانیتور شما همچنین نور محیط درایجاد آسیب بینایی، سردرد و التهاب چشم‌ها اثرگذاراست. استفاده از میز و صندلی استاندارد و قرارگرفتن صفحه مانیتور درمقابل چشم‌ها و میزان کافی نور غیرشدید درمحیط سبب حفظ سلامت چشم‌ها می‌شود.

آیا نور شدید سبب خستگی چشم‌ها می‌شود؟

بله سعی کنید همیشه از ترکیبی از نورهای آفتابی و مهتابی در خانه یا محیط کارخود استفاده کنید. از کار کردن در محیطی با نور بسیارشدید یا کم پرهیز کنید، زیرا سبب فشار به چشم و التهاب می‌شود.

آیا عینک می‌تواند از خستگی چشم پیشگیری کند؟

بله، در صورتی که از عینک طبی در زمان کار و مطالعه استفاده می‌کنید، حتماً عینک انتخابی شما دارای پوشش ضد انعکاسی AR باشد. این پوشش به کاهش میزان نور منعکس شده از صفحه نمایش مانیتور کمک می‌کند.

قانون ۲۰ – ۲۰ – ۲۰ چیست؟

برای پیشگیری از خستگی و خشکی چشم پس از هر ۲۰ دقیقه کار با رایانه حداقل به مدت ۲۰ ثانیه به فضای ۲۰ فوتی (۶ متر بیشتر) نگاه کنید تا دچارخشکی چشم نشوید.

عوارض سیگارکشیدن بر سلامت زنان

 استعمال دخانیات عوارض بسیاری را هم در مردان و هم در زنان ایجاد می‌کند، اما بعضی از این بیماری‌ها در زنان سریع‌تر و در سنین پایین‌تر ایجاد می‌شوند و یا شایع‌ترند.

افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر احتمال دارد دچار مشکلاتی در سلامتی خود شوند و در واقع خطر بیمار شدن این افراد در مقایسه با کسانی که سیگار نمی‌کشند بیشتر است. بعضی از مشکلات سلامتی ناشی از کشیدن سیگار فوراً خود را نشان می‌دهند؛ اما برخی دیگر به‌مرور زمان به وجود می‌آیند

 بر اساس تحقیقات به دست آمده خانم هایی که در طول روز از یک پاکت بیش تر سیگار می شکند، در مقایسه با خانم هایی که سیگار مصرف نمی کنند سکته قلبی پنج سال جلوتر آنها را تهدید می کند. لازم به ذکر است که همچنین خطر سکته مغزی نیز در افراد سیگاری هم بسیار شایع است و خطر آن را در افرادی که بیش از ۲۵ نخ سیگار در روز مصرف می کنند را ۲ برابر می کند.

زنان سیگاری نیز مانند مردان سیگاری در معرض خطر بیماری های بسیاری از جمله سرطان ریه، دهان، حنجره، حلق، مری، کلیه، لوزالمعده، کلیه و مثانه قرار دارند. ابتلا به تنگی نفس و سایر بیماری های تنفسی نیز یکی دیگر از عوارض سیگار کشیدن در مردان و زنان است. اما با این حال برخی از خطرات سیگار کشیدن فقط منحصر به زنان بوده و سلامت آنها را به شدت تحت تاثیر قرار می دهد.

مشکلات زنانه

زنانی که سیگار می‌کشند بیشتر از زنانی که سیگار نمی‌کشند در معرض این موارد هستند:

. پریودهای نامنظم یا دردناک

. پایین‌بودن سطح استروژن که می‌تواند موجب نوسانات خلقی، خستگی و خشکی واژینال شود

. در سن پایین‌تر یائسه شدن و داشتن علائم شدیدتر یائسگی

. مشکل در باردارشدن

مشکلات تنفسی

سیگاری‌ها بیشتر از غیرسیگاری‌ها ممکن است به بیماری مزمن انسداد ریوی (COPD) مبتلا شوند. این بیماری باعث سخت‌شدن تنفس شده و به‌مرور زمان بدتر می‌شود. درمانی برای بیماری مزمن انسداد ریوی وجود ندارد.

. زنانی که سیگار می‌کشند بیشتر از مردانی که سیگار می‌کشند احتمال دارد در سنین پایین دچار بیماری مزمن انسداد ریوی شدید شوند.

. هر ساله زنان بیشتری نسبت به مردان جان خود را در اثر بیماری مزمن انسداد ریوی از دست می‌دهند.

مشکلات قلبی و عروقی

افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر مستعد بیماری‌های قلبی هستند که اولین علت مرگ‌ومیر در بسیاری از کشورهاست. برای افراد زیر ۵۰ سال، بیشتر موارد بیماری‌های قلبی مرتبط با سیگارکشیدن است.

. زنان سیگاری بالای ۳۵ سال بیشتر از مردان سیگاری در معرض مرگ ناشی از بیماری‌های قلبی هستند.

. زنانی که هم‌زمان با استفاده از قرص‌های ضدبارداری سیگار نیز می‌کشند خیلی بیشتر مستعد بیماری‌های قلبی هستند، خصوصاً خانم‌های بالای ۳۵ سال.

. زنانی که سیگار می‌کشند در مقایسه با مردانی که سیگار می‌کشند بیشتر احتمال دارد در اثر آنوریسم آئورت شکمی جان خود را از دست بدهند. در این عارضه، شریان‌های اصلی که خون را از قلب به سایر قسمت‌ها می‌برند ضعیف می‌شوند.

سرطان

افرادی که سیگار می‌کشند بیشتر مستعد ابتلا به انواع سرطان‌ها هستند، مثل سرطان ریه، سرطان پانکراس، سرطان کلیه، سرطان کبد، سرطان مثانه، سرطان دهان و حنجره، سرطان مری، معده و کولورکتال. اطلاعات زیر بیشتر مربوط به خانم‌هاست:

. سیگار کشیدن باعث افزایش ریسک سرطان دهانه رحم می‌شود.

. سیگار کشیدن در زنان بیشتر از مردان باعث سرطان ریه منتهی به مرگ می‌شود. امروزه موارد بیشتری از سرطان ریه در خانم‌های جوان (۳۰ تا ۴۹ سال) نسبت به مردان جوان وجود دارد.

. سیگار کشیدن ریسک ابتلا به سرطان سینه را تا ۲۵ درصد افزایش می‌دهد.

خوشبختانه وقتی سیگار را ترک می‌کنید، بدن و ذهن شما فوراً شروع به ترمیم می‌کند. ترک سیگار می‌تواند خلق‌وخوی شما را بهتر کرده و به شما انرژی بیشتری برای کارهای روزمره‌تان خواهد داد. همچنین خطر ابتلا به خیلی از بیماری‌ها در آینده نیز کاهش می‌یابد. هرگز برای بهره‌بردن از فواید ترک سیگار دیر نیست.

سیگار در بارداری

زنانی که سیگار می‌کشند ممکن است برای باردارشدن به مشکل بخورند. وقتی یک خانم سیگاری باردار می‌شود، نیکوتین ناشی از سیگارکشیدن می‌تواند به جنین آسیب بزند. اگر جنین در معرض نیکوتین قرار بگیرد، بر رشد و تکامل او پیش‌وپس از تولد اثر خواهد گذاشت.

سیگارکشیدن طی بارداری می‌تواند باعث مشکلات زیادی برای کودک شود:

. احتمال بیشتر تولد زودتر از موعد

. احتمال بیشتر نقص‌های جدی مادرزادی مانند شکاف کام یا لب‌شکری

. احتمال کمتر تولد با وزنی سالم

. احتمال کمتر رشد نرمال مغزی پیش از تولد و در اوایل کودکی

. احتمال بیشتر مرگ در اثر سندرم مرگ ناگهانی نوزاد

اثرات روحی و روانی سیگار

مطالعات دریافته‌اند زنانی که سیگار می‌کشند بیشتر مستعد مشکلات روحی و روانی هستند:

. اضطراب

. افسردگی

. اختلال استرس پس از ضایعه (PTSD)

. خودکشی

. اعتیاد به مواد مخدر

نابارور

خیلی از خانم‌ها بارداری را تا اواخر ۳۰ یا ۴۰ سالگی به تأخیر می‌اندازند که می‌تواند مشکلات باروری را حتی برای آنهایی که سیگار نمی‌کشند بیشتر کند، چه برسد به خانم‌های سیگاری! خانم‌هایی که سیگار می‌کشند و باردارشدن را به تأخیر می‌اندازند خودشان را در معرض ریسک بسیار بالاتری از ناباروری قرار می‌دهند.

لازم است بدانید سیگار کشیدن فقط بر باروری زنان اثر نمی‌گذارد و سیگار کشیدن برای قدرت باروری مردان نیز دردسرساز است.

بیماری التهابی لگن

بیماری التهابی لگن برای خانم‌های سیگاری با احتمال بیشتری رخ می‌دهد.

یائسگی زودرس

تحقیقات نشان داده زنانی که سیگار می‌کشند ۴۳ درصد بیشتر در معرض یائسه شدن پیش از ۵۰ سالگی‌اند. زنان سیگاری دو تا سه سال زودتر از زنانی که اهل سیگار نیستند علائم یائسگی را تجربه می‌کنند. مشکلات قاعدگی مانند خونریزی‌های غیرمعمول، توقف پریود و عفونت‌های واژینال نیز در میان زنان سیگاری شایع‌تر است.

پوکی‌استخوان

احتمال پوکی‌استخوان با بالارفتن سن بیشتر می‌شود؛ اما با یک سری راهکارها می‌توانید ریسک پوکی‌استخوان را کاهش دهید، مانند فعالیت بدنی و ورزش منظم و مصرف ۱۰۰۰ تا ۱۵۰۰ میلی‌گرم کلسیم در روز.

سیگارکشیدن باعث افزایش چشمگیر ریسک پوکی‌استخوان می‌شود. زنانی که سیگار می‌کشند بیشتر احتمال دارد دچار کاهش تراکم استخوان شوند. در واقع این افراد ۳۱درصد بیشتر مستعد پوکی‌استخوان هستند. ضمناً سیگار باعث کُندی فرایند جوش‌خوردن استخوان بعد از شکستگی استخوان می‌شود.

پیری زودرس پوست

به گزارش وب گاه تبیان، حتماً شنیده‌اید که پوست خانم‌های سیگاری زودتر به چین‌وچروک می‌افتد. نیکوتین سیگار در تأمین خون به سمت تخمدان‌ها اختلال ایجاد می‌کند و اگر خون‌رسانی به سمت هر عضوی از بدن کاهش پیدا کند، عملکرد آن عضو نیز افت خواهد کرد. استروژن در تخمدان‌ها تولید می‌شود و علت زودتر پیرشدن خانم‌های سیگاری و شروع یائسگی در سنین پایین‌تر در این افراد می‌تواند همین کاهش استروژن باشد.

سیگار و شیردهی

. سیگارکشیدن در دوران شیردهی باعث کاهش تولید شیر مادر می‌شود.

. دوره شیردهی مادر کاهش می‌یابد.

. نیکوتین از طریق شیر مادر به کودک می‌رسد.

. مواد مغذی و آنتی‌اکسیدان‌ها و خواص آنتی‌بادی شیر مادر کاهش می‌یابد و همه اینها بر رشد کودک اثر می‌گذارد.

. سیگارکشیدن طی دوران شیردهی منجر به اختلالات بلندمدت در کودک می‌شود، از جمله افزایش خطر چاقی و دیگر عوارض.

عملکرد حافظه را با کدام خوراکی‌ها به حداکثر برسانیم؟

تحقیقات نشان می‌دهد که توانایی به‌حداکثر رساندن عملکرد حافظه ممکن است با آنچه می‌خورید مرتبط باشد.

به‌نوشته مدیکال‌اکسپرس؛ رژیم‌های غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات، ماهی، چربی‌های سالم‌ و گیاهان یا دانه‌ها عملکرد حافظه مغز را تقویت می‌کند. در اینجا بیشتر در مورد این غذاهای مفید برای مغز آورده شده است:

میوه‌ه

توت‌ها سرشار از آنتی‌اکسیدان هستند که می‌توانند از مغز در برابر آسیب اکسیداتیو محافظت کنند و از پیری زودرس و زوال عقل که حافظه را تضعیف می‌کند، جلوگیری کنند.

زغال‌اخته دراین‌میان، منبع غنی آنتوسیانین و سایر فلاونوئیدها است که می‌تواند عملکرد مغز را بهبود بخشد

انگور سرشار از رسوراترول، یک ترکیب بهبوددهنده حافظه است. انگور کنکورد سرشار از پلی‌فنول است که پتانسیل تقویت عملکرد مغز را دارد.

هندوانه دارای غلظت بالایی از لیکوپن، یکی دیگر از آنتی‌اکسیدان‌ها است. هندوانه همچنین منبع خوبی از آب است که برای سلامت مغز مفید است

آووکادو میوه‌ای سرشار از چربی تک‌غیراشباع است که مصرف متعادل آن، عملکرد حافظه را با کمک به بهبود سطح کلسترول خون بهبود می‌بخشد

سبزیجات

چغندر سرشار از نیترات است، یک ترکیب طبیعی که می‌تواند رگ‌های خونی را گشاد کند و اجازه دهد اکسیژن بیشتری به مغز برسد.

سبزی‌های تیره و برگ‌دار به‌خاطر آنتی‌اکسیدان‌هایی مانند ویتامین C شناخته می‌شوند و ثابت شده که ازدست‌دادن حافظه مرتبط با افزایش سن را کاهش می‌دهند. این سبزی‌ها همچنین سرشار از فولات هستند که می‌تواند حافظه را با کاهش التهاب و بهبود گردش خون در مغز بهبود بخشد.

غلات کامل و حبوبات

گندم پرک، کوسکوس سبوس‌دار، نخود، جو دوسر، سیب‌زمینی شیرین و لوبیا سیاه نمونه‌هایی از کربوهیدرات‌های پیچیده هستند. این کربوهیدرات‌ها سرشار از ویتامین B هستند که بهبوددهنده حافظه است.

غذای دریایی

ماهی‌های چرب سرشار از اسیدهای چرب امگا ۳ برای سلامت قلب هستند. نشان داده شده که خوردن ماهی برای یک تا دوبار در هفته حافظه را نیز بهبود می‌بخشد.

رژیم‌های غذایی سرشار از میوه‌ها، سبزیجات، غلات کامل و حبوبات، ماهی، چربی‌های سالم‌ و گیاهان یا دانه‌ها عملکرد حافظه مغز را تقویت می‌کند.

گیاهان یا دانه‌ها

دانه‌های کاکائو منبع غنی فلاونوئیدها هستند که به‌ویژه در جلوگیری از آسیب‌های ناشی از افزایش کلسترول LDL، محافظت از پوشش شریان‌ها و جلوگیری از لخته‌شدن خون بسیار مهمند. کاکائو همچنین حاوی آرژنین است، ترکیبی که گشادشدن عروق خونی را افزایش می‌دهد.

رزماری باعث افزایش جریان خون به مغز، بهبود تمرکز و حافظه می‌شود. عطر نعناع نیز باعث تقویت حافظه می‌شود.

دانه‌های کنجد منبع غنی اسید آمینه تیروزین هستند که برای تولید دوپامین، یک انتقال‌دهنده عصبی مسئول هوشیاری مغز و تیز نگه‌داشتن حافظه لازم است.

منبع: دویچه وله

تماشای صفحه نمایش، رشد زبان کودکان نوپا را مختل می‌کند

 یافته‌های پژوهشگران نشان می‌دهد استفاده کودکان نوپا از وسایل دارای صفحه نمایش، رشد زبان آن‌ها را مختل می‌کند.

مدت‌زمان استفاده از وسایل دارای صفحه نمایش (Screen time)، امروزه به بخش اجتناب‌ناپذیر دوران کودکی تبدیل شده است؛ زیرا تلویزیون، تبلت و گوشی‌های هوشمند حتی توجه کم‌سن‌وسال‌ترین‌ها را هم به خود جلب می‌کند.

همه اوقات زندگی کودکان نوپا مملو از کشف، رشد و یادگیری است؛ اما این موضوع که دستگاه‌های دیجیتال روزبه‌روز در زندگی روزمره جای بیشتری باز می‌کنند، نگرانی‌هایی درباره تأثیر احتمالی آن‌ها بر رشد اولیه کودک ایجاد می‌کند.

یک گروه پژوهشی بین‌المللی متشکل از دانشمندان بیش از ۲۰ کشور جهان تلاش کردند پاسخی برای این سؤال بیابند که «آیا صرف زمان زیاد برای تماشای وسایل دیجیتال دارای صفحه نمایش ممکن است رشد زبانی کودکان نوپا را مختل کند؟». یافته‌های آن‌ها نشان می‌دهد پاسخ، احتمالاً مثبت است.

روند پژوهش چگونه بود؟

پژوهشگران از آگوست (مرداد، شهریور) ۲۰۲۱ میلادی تا مارس (اسفند، فروردین) ۲۰۲۳ میلادی، زندگی هزار و ۸۷۸ کودک نوپای بین یک تا ۴ ساله را در سراسر آمریکای لاتین بررسی کردند.

آن‌ها نحوه تعامل کودکان با گوشی‌های هوشمند و سایر دستگاه‌های دیجیتال را بررسی و تلاش کردند بفهمند مدت‌زمان استفاده از وسایل دیجیتال دارای صفحه نمایش، بر رشد کودکان نوپا چه تأثیری می‌گذارد.

یافته‌های پژوهش نشان داد که کودکان نوپا معمولاً با تلویزیون و گوشی‌های هوشمند مشغول می‌شوند و روزانه بیش از یک ساعت در معرض نور صفحه نمایش وسایل دیجیتال به‌ویژه تلویزیون قرار می‌گیرند.

پژوهشگران همچنین دریافتند میان مدت‌زمان استفاده از وسایل دیجیتال دارای صفحه نمایش و رشد زبان، ارتباطی معکوس وجود دارد: استفاده بیشتر از وسایل یادشده با کاهش تراکم واژگانی و تأخیر در پیشرفت زبان کودکان مرتبط بود. به عبارت ساده‌تر، هر چه کودکان زمان بیشتری را در دنیای مجازی صفحه‌نمایش‌ها بگذرانند، مهارت‌های زبانی آن‌ها در دنیای واقعی، آسیب بیشتری می‌بیند.

یک نکته مهم

نکته مهم دیگری که مشخص شد این بود که استفاده از وسایل دیجیتال دارای صفحه نمایش همیشه برای کودکان نوپا مضر نیست. به نظر می‌رسد استفاده از این وسایل به همراه بزرگسالان و قرار گرفتن در معرض کتاب‌ها، تأثیری مثبت بر مهارت‌های زبانی آن‌ها دارد.

هنگامی که کودک به تنهایی به تماشای تلویزیون بنشیند، ممکن است این وسیله برای وی مانند یک دشمن عمل کند؛ اما ظاهراً زمانی که به همراه یک بزرگسال آن را تماشا می‌کند، تلویزیون به دوست بدل می‌شود.

نتایج این مطالعه واضح است: کنترل نکردن مدت‌زمان استفاده از وسایل دارای صفحه نمایش دیجیتال تأثیری منفی بر رشد اولیه زبان کودکان نوپا دارد؛ اما تماشای این وسایل زیر نظر بزرگسالان و قرار گرفتن در معرض کتاب‌ها می‌تواند به عنوان سپر عمل کند و از مهارت‌های زبانی کودکان نوپا محافظت کند و حتی آن‌ها را ارتقا دهد.

ترکیبات غذایی که باعث سوءهاضمه می‌شوند

برخی از ترکیبات غذایی باوجود اینکه بسیار هم خوشمزه و مطبوع هستند؛ اما بهتر است از آنها اجتناب کنید، خصوصاً اگر گوارش حساسی دارید.

اسموتی‌های موز با شیر

اسموتی‌های موزی بر پایه شیر هر چند رایج و پرطرفدارند اما ترکیب این دو ماده غذایی می‌تواند احساس سنگینی در معده ایجاد کند. در عوض بهتر است اسموتی‌های بدون لبنیات را انتخاب کنید، مانند شیربادام، یا می‌توانید مقداری هل و جوز هندی به اسموتی موز و شیرتان اضافه کنید تا کمکی به گوارشتان کرده باشید.

ملون و ژامبون

ملون میوه‌ای بسیار شیرین است که هضم آن کمی طول می‌کشد. اگر هوس ملون کردید، برنامه‌ریزی کنید که حداقل ۳۰ دقیقه قبل یا بعد از هر غذای دیگری آن را بخورید.

ساندویچ استیک

یکی از بزرگ‌ترین عوامل بدهضمی این است که یکی دو پروتئین حیوانی و کربوهیدرات‌ها را با هم بخورید. ازآنجایی‌که پروتئین و نشاسته به آنزیم‌های متفاوتی نیاز دارند، خوردن آنها با هم بدن را مجبور می‌کند یکی را انتخاب کند. شما می‌توانید با افزودن یک سالاد برگی سبز به این ترکیب به گوارشتان کمک کنید.

اسپاگتی با گوجه‌فرنگی و پارمسا

اگر گوارش حساسی دارید، همراه‌کردن گوجه‌فرنگی‌های اسیدی با پاستای نشاسته‌ای می‌تواند معده‌تان را ناراحت کند. وقتی یک ماده لبنی را به پاستا اضافه می‌کنید ترکیبی می‌شود که به انرژی و تلاش زیادی برای گوارش نیاز دارد.

پنکیک و بلوبری

میوه هضم سریعی دارد؛ اما اگر آن را همراه با غذاهای کربوهیدراتی مثل پنکیک بخورید، گوارشتان کُند خواهد شد. تا جایی که ممکن است میوه را در اوایل روز و با معده خالی بخورید.

میوه بعد از شام

یک کاسه توت تازه یا چندبرش پرتقال بعد از شام شاید دسر خوب و هوشمندانه‌ای به نظر برسد؛ اما برای گوارش‌های حساس خوب نیست. قندهای سادهٔ موجود در میوه فوراً هضم می‌شوند. وقتی بعد از یک شام پُر از پروتئین و نشاسته مثل استیک یا پاستا سراغ میوه می‌روید باعث می‌شود این میوه مدت‌زمان طولانی‌تری در گوارشتان بماند و در نتیجه قندهای آن نیز زیاد در گوارشتان بمانند و شروع به تخمیر شدن کنند.

ماست با میوه‌های ترش

میوه‌های ترش مثل آلبالو، با ماست شاید ترکیب سالمی به نظر برسد؛ اما این ترکیب می‌تواند سرعت گوارش را بگیرد و میکروبیوم روده را تغییر دهد. ضمناً ترکیب ماست و میوه‌های ترش می‌تواند علاوه بر بد هضمی ایجاد علائمی مشابه سرماخوردگی و آنفلوانزا کند.

تخم‌مرغ زده شده با پنیر و بیکن

تخم‌مرغ پخته شده با گوشت قرمز و پنیر قطعاً لذیذ است؛ اما ترکیب چند نوع پروتئین به این معنی است که تنها یکی از آنها خوب هضم خواهد شد. در عوض بهتر است مصرف انواع پروتئین را طی روز پخش کنید تا به گوارشتان فشار وارد نشود.

اوتمیل با خامه و یک لیوان آب‌پرتقال

اوتمیل با خامه و آب‌پرتقال صبحانه سالم و کاملی به نظر می‌رسد؛ اما اسیدهای آب‌پرتقال می‌تواند آنزیم‌های لازم برای هضم اوتمیل و غلات را از بین ببرد. اسیدیتهٔ آب‌پرتقال می‌تواند بر شیری که داخل معده‌تان هست نیز اثر بگذارد و باعث موکوس زیاد شود. اگر اصرار دارید آب‌پرتقال بخورید، حداقل ۳۰ دقیقه قبل از خوردن اوتمیل این کار را انجام دهید.

تخم‌مرغ و شیر

خوردن تخم‌مرغ همراه با شیر باعث فشار زیادی به قلب و کبد و کلیه‌ها می‌شود. این ترکیب حتی می‌تواند مسمومیت غذایی و کمبود بیوتین ایجاد کند. با این ترکیب حتی شاید دچار معده درد و اسهال شوید.

نان سفید و مربا

هر چند برشی از نان سفید و مربا می‌تواند یک صبحانه بسیار فوری باشد، خصوصاً روزی که واقعاً عجله دارید، اما قطعاً انتخاب سالمی نیست. این ترکیب تقریباً هیچ پروتئین و چربی ندارد و پُر از کربوهیدرات‌های ساده است و چنین ترکیبی می‌تواند گوارشتان را آزار دهد. قند موجود در مربا شاید یک ساعت به شما انرژی بدهد؛ اما وقتی این انرژی تمام شود، قند خونتان افت کرده و به‌شدت و خیلی زود گرسنه خواهید شد.

نان سفید نیز از آرد بسیار فراوری شده تهیه شده است و هیچ فیبری ندارد؛ بنابراین آن هم خیلی زود به قند تبدیل شده و نمی‌تواند شما را چندان سیر نگه دارد.

سالاد و سس کم‌چرب

منطقی به نظر می‌رسد که فکر کنید سالاد با سس کم‌چرب یک انتخاب خوب از جهت کاهش وزن است؛ اما متأسفانه ترکیب جالبی از نظر گوارش نیست.

بعضی از کارشناسان می‌گویند ترکیب سس کم‌چرب با مواد غذای بدون چربی دیگر (مثل سالاد) انتخاب سالمی نیست؛ زیرا این‌همه فرار از چربی می‌تواند باعث شود کمی بعد به‌شدت گرسنه شوید و پُرخوری کنید.

ضمناً مواد مغذی موجود در سالاد بدون حضور چربی جذب بدنتان نمی‌شوند: مانند بتاکاروتن، ویتامین E و اسیدهای چرب امگا ۳.

می‌توانید به سالادتان مقداری روغن‌زیتون اضافه کنید.

غذاهای تند و غذاهای اسیدی

به گزارش وب گاه تبیان، غذاهای تند و ادویه‌دار گوارش را تحریک می‌کنند و اگر با غذاهای اسیدی مانند گوجه‌فرنگی یا مرکبات همراه شوند، ممکن است تولید اسید معده بیشتر شده و سوزش معده و ناراحتی ایجاد کند.