۹۰ درصد هزینه درمان بیماران سرطانی پرداخت می‌شود

وزیر بهداشت با اشاره به تلاش دولت شهید رئیسی برای کاهش هزینه درمان بیماران سرطانی، از پرداخت بیش از ۹۰ درصد هزینه‌های درمان این بیماران توسط بیمه‌ها خبر داد.

دکتر بهرام عین اللهی، در حاشیه بازدید از بیمارستان شهید دکتر رئیسی کرمانشاه در جمع خبرنگاران با اشاره به دغدغه شهید جمهور برای کاهش هزینه‌های درمان بیماران سرطانی، گفت: ایشان همواره بر راه‌اندازی و تجهیز مراکز درمان سرطان برای کاهش هزینه درمان این بیماران تاکید داشتند.

وی افزود: در حال حاضر مراکز درمان سرطان در بسیاری استان‌ها راه‌اندازی شده و هم اکنون ۹۰ درصد هزینه درمان بیماران سرطانی توسط بیمه‌ها پرداخت می‌شود.

وی افزود: داروی این بیماران هم قیمت بالایی دارد که در حال حاضر بخش بیشتر آن توسط بیمه‌ها پرداخت می‌شود و امیدواریم این روند کاهش هزینه‌های درمان بیماران سرطانی در دولت جدید هم ادامه یابد.

شهید رییسی تاکید داشت هیچ پروژه‌ای تا راه‌اندازی کامل افتتاح نشود

وی از بیمارستان دکتر شهید رئیسی به عنوان یکی از پیشرفته‌ترین مراکز درمان سرطان کشور یاد کرد و افزود: ساخت این مرکز به پایان رسیده و هم‌اکنون در مرحله نصب تجهیزات هستیم.

وی افزود: امروز می‌توانستیم این مرکز را افتتاح کنیم، اما طبق قانونی که شهید رئیسی داشتند افتتاح باید زمانی صورت گیرد که پذیرش بیمار همزمان انجام شود و چون نصب تجهیزات ادامه‌دار است، امروز فقط از این مرکز بازدید کرده و افتتاح آن به دو تا سه ماه آینده موکول می‌شود.

وی با اشاره به شروع ساخت این مرکز در سال ۱۳۹۶ گفت: ساخت این مرکز پس از مدتی از شروع کار به دلیل مشکلات اعتباری متوقف شد و در سال ۱۴۰۰ با شروع کار دولت شهید رئیسی ساخت آن مجدداً از سر گرفته شد.

وی افزود: سال ۱۴۰۱ که از این بیمارستان بازدید داشتیم پیشرفت فیزیکی آن به ۴۰ درصد رسیده بود و حقیقتاً جای تقدیر دارد که طی دو سال این بیمارستان به پیشرفت ۱۰۰ درصدی رسیده و امروز نصب تجهیزات آن آغاز شده است.

به گفته عین اللهی این بیمارستان در چهار طبقه و به متراژ ۹۰۰۰ متر مربع احداث شده است.

وزیر بهداشت ارزش ریالی این بیمارستان را بیش از ۱۲۰۰ میلیارد تومان اعلام و تصریح کرد: این بیمارستان می‌تواند به تمام بیماران غرب کشور خدمات‌رسانی کند.

دارویی که ۱۰۰ درصد از ایدز جلوگیری می‌کند

نتایج یک آزمایش بالینی در آفریقای جنوبی و اوگاندا نشان می دهد یک داروی تزریقی پیشگیری جدید اچ آی وی بهتر از ۲ داروی دیگر PrEP موجود در بازار، می تواند از بروز این عفونت در زنان جلوگیری کند.

به گزارش آوای دریا به نقل از اینترستینگ انجینرینگ، طی یک آزمایش ۵ هزار شرکت کننده برای بررسی تاثیر Lenacapavir (یک مهارکننده کپسید فیوژن) در برابر دو داروی پیشگیری کننده دیگر اچ آی وی غربالگری شدند. محققان در یک دوره ۶ ماهه متوجه شدند ۲ بار تزریق Lenacapavir در سال نرخ موفقیت ۱۰۰درصد را در مقایسه با۲ داروی دیگر همراه دارد.

فوندالی نیاتی مدیر ارشد ارجرایی شرکت Proactive Health Solutions در این باره گفت: این دارو به طور حتم شیوه جلوگیری از ابتلا به اچ آی وی را دگرگون می کند.

گروهی از محققان به رهبری لیندا گیل بکر در ۲۵ منطقه در آفریقای جنوبی و اوگاندا کارآمدی ۳ داروی PrEP ( که از ایدز جلوگیری می کنند) را میان ۵ هزار زن بررسی کردند.

زنان شرکت کننده به ۳ گروه تقسیم شدند و طی آزمایشی دارو یا پلاسیبو را دریافت کردند. در این آزمایش نه پزشکان و نه بیماران نمی دانستند که داروی مذکور واقعی یا پلاسیبو است.

این درحالی است که حفظ یک روتین روزانه برای زنان آفریقایی کار مشکلی بود زیرا بسیاری از آنها که بین سن ۱۶تا ۲۵ سال بودند و داروی Truvada F/TDF را مصرف می کردند. اما داروی جدید یعنی Lenacapavir فقط به ۲ بار تزریق در سال نیاز دارد و این چالش را برطرف می کرد.

همچنین شرکت کنندگان در تحقیق یک قرص روزانه به نام Descovy F/TAF را مصرف می کردند تا تاثیر آن در مقابلTruvada که به طور موثرتر در بدن توزیع می شود، آزمایش شود. هرچند روش پیشگیری فعلی کارآمد است اما چالش هایی نیز دارد.

به هرحال نتایج مرحله آزمایش نشان داد ۲۱۳۴ نفر از افرادی که داروی تزریقی Lenacapavir را دریافت کردند، به ویروس اچ آی وی مبتلا نشدند اما زنانی که ۲ مکمل روزانه دیگر مصرف کردند، به بیماری مبتلا شدند.

حدود ۱۶ نفر از ۱۰۸۶ فرد دریافت کننده Truvada و ۳۹ نفر از ۲۱۳۶ نفر دریافت کننده Descovy به ویروس اچ آی وی مبتلا شدند.

مرحله دوم آزمایش نیز در راه است وطی آن دیگر عوامل مردم شناختی مانند جنسیت و قابلیت تاثیرگذاری دارو بررسی می شود.

کمبود جهانی انسولین‌های قلمی/ هفت میلیون نفر ایرانی به دیابت مبتلا هستند

معاون برنامه‌ریزی اداره کل داروی سازمان غذا و دارو با بیان این که کمبود انسولین قلمی، جهانی است، گفت: بیماران مبتلا به دیابت می‌توانند با مشورت پزشک خود از داروی مشابه تولید داخل استفاده کنند.

ناصر هیراد افزود: انسولین نوومیکس تولیدی در کشور به دلیل کمبود جهانی، نصف مصرف ماه توسط شرکت نوونوردیسک تامین می‌شود و میزان عرضه محصول از ۸۰۰ هزار عدد ماهانه به ۴۴۰ هزار عدد افت کرده، اما منجر به قطع عرضه نشده است.

وی با بیان اینکه در حال حاضر کمبود انسولین نوومیکس در استرالیا، اندونزی، کره جنوبی، مالزی، هند، ترکیه و … با بحران مواجه شده است، افزود: سازمان غذا و دارو تلاش می‌کند تا از طریق واردات موازی انسولین مورد نیاز بیماران را تامین کند که اقدامات لازم را در این زمینه نیز انجام داده است و سعی می‌شود این دارو را در کوتاه‌ترین زمان ممکن وارد کند.

معاون برنامه‌ریزی اداره کل داروی سازمان غذا و دارو تصریح کرد: در حال حاضر درمورد انسولین‌های برند‌های دیگر مشکلی در تامین بازار وجود ندارد و بیماران مبتلا به دیابت می‌توانند با مشورت پزشک خود، تا زمان رفع دسترسی دشوار به برند مصرفی، از داروی مشابه تولید داخل استفاده کنند.

کمبود انسولین مشکل جدید دنیا، معضل دیرینه‌ی ما

در تیرماه سال جاری نیز کشور با کمبود انسولیم مواجه شده بود که رئیس سازمان غذاودارو اعلام کرده بود، اخیرا یکی از انسولین‌های قلمی برند به‌دلیل مشکلات تولید در شرکت تولیدکننده‌ خارجی، دچار کمبود جهانی شده بود که طبق اقدامات صورت‌گرفته ظرف چند هفته‌ آینده کمبود انسولین قلمی برند نیز رفع خواهد شد و تا آن زمان بیماران می توانند نمونه داخلی تمامی انسولین‌هایی که در بازار موجود است را استفاده و یا از سامانه تیتک داروی خود را از نزدیکترین داروخانه تهیه کنند.

 معاون وزیر و رئیس سازمان غذا و دارو سیدحیدر محمدی نیز افزوده بود: با افزایش اقبال بیماران مبتلا به دیابت به انسولین‌های قلمی طی سال‌های گذشته برای تامین این نوع دارو کاملا وابسته به کشورهای دیگر بودیم اما در سال‌های اخیر با ورود شرکت‌های مختلف دانش بنیان به حوزه تولید انسولین‌های قلمی، امروز انواع انسولین‌های قلمی در کشور تولید می‌شود. در حال حاضر دو شرکت در حال تولید انسولین هستند و دو شرکت دیگر هم به آن اضافه می‌شوند. معاون وزیر بهداشت تاکید کرد که هنوز میزان تولید داخل انسولین قلمی  در حد تامین بازار داخلی نیست.

نیاز انسولین کشور؛ فقط یک درصد وارداتی است

معاون وزیر بهداشت و درمان و رییس سازمان غذا و دارو پیشتر از علت کمبود انسولین قلمی در کشور گفته بود:  علت کمبود انسولین قلمی وارداتی( نوومیکس) در بازار کاهش سهمیه به یک چهارم از سوی شرکت تولیدکننده خارجی است.

وی اظهار کرد: در گذشته داروی انسولین به صورت ویال بود، اکنون چند سالی است که شرکت‌های دانش‌بنیان داخلی با فناوری بالای بومی‌سازی شده، انسولین را تولید می‌کنند.

رییس سازمان غذا و دارو بیان کرد: ۵۰ درصد انسولین‌های قلمی موجود در بازار انسولین‌های خارجی و وارداتی و ۵۰ درصد داخلی است و بسته به نیاز بیماران توزیع می‌شود.

محمدی تصریح کرد: امکان تامین ۱۰۰ درصد نیاز انسولین کشور به صورت واردات میسر نیست و نمونه داخلی انسولین به میزان کافی موجود است.

رییس سازمان غذا و دارو اظهار کرد: طبق آمارها، سال ۱۴۰۲ بیش از ۹۹ درصد داروهای مورد نیاز کشور تولید داخلی و فقط یک درصد وارداتی بود.

حدود هفت میلیون نفر ایرانی به دیابت مبتلا هستند. آخرین بررسی‌های وزارت بهداشت نشان می‌دهد، بیش از ۱۴ درصد جمعیت بالای ۲۰ سال کشور یعنی چیزی حدود هفت میلیون نفر ایرانی به دیابت مبتلا هستند و این روند رو به افزایش در آینده نزدیک به بیش از ۱۰ میلیون مبتلا خواهد رسید.

چرا زنان بیشتر از مردان سرما را احساس می کنند؟

دمای پوست زنان به خصوص در دست‌هایشان پایین‌تر است، که ممکن است باعث شود احساس سردی بیشتری نسبت به مردان داشته باشند

حتما برای شما هم پیش آمده که در یک اتاق، در یک زمان، ممکن است آقایان بخواهند کولر را راه اندازی کنند، در حالی که خانم ها ترجیح می دهند از سیستم های گرمایشی استفاده کنند. در یک مطالعه علیمی این موضوع بررسی شده که طی آن دریافته است که ترجیحات دما ممکن است بسته به جنسیت متفاوت باشد. به طور کلی، مردان محیط های خنک تر را ترجیح می دهند در حالی که زنان اغلب محیط های گرم تر را ترجیح می دهند. پس چرا زنان بیشتر از مردان احساس سرما می کنند؟

در مطالعه‌ علمی که در سال ۱۹۹۸ منتشر شد، مشخص شد که دمای پوست زنان به خصوص در دست‌هایشان، پایین‌تر است. همین موضوع باعث می شود آن‌ها نسبت به آقایان بیشتر احساس سردی بکنند. این مطالعه که در مجله انگلیسی The Lancet منتشر شد، نشان داد که در بین ۲۱۹ شرکت‌کننده، دست‌های شرکت‌کننده زن حدود ۳ درجه فارنهایت سردتر از دست‌های شرکت‌کننده مرد بود.

با سرد شدن دست‌ها، زمانی که اعصاب پوست در مورد دمای پوست به مغز تکانه‌هایی می‌فرستند، احساس سرما به‌طور خودکار به بقیه بدن منتقل می‌شود. بنابراین، وقتی زنان احساس سرما می‌کنند، اغلب به دلیل کاهش دمای انگشتان دست و پا یا به طور کلی اندام‌هاست.

رینود

فایزر، شرکت جهانی تحقیقات دارویی و پزشکی، فاش کرده است که زنان ۵ برابر بیشتر در معرض ابتلا به بیماری رینود هستند. در این بیماری کاهش دما، باعث بی حس شدن برخی از قسمت های بدن مانند انگشتان دست و پا می شود، زیرا رگ های خونی در آنها دچار اسپاسم می شوند. این رگ ها خون را به اندام ها می رسانند و در پاسخ به سرما یا استرس بیش از حد منقبض می شوند.

انگشتان دست و پا به دلیل کمبود خون و اکسیژن می توانند سفید و سپس آبی شوند. پس از گرم شدن قسمت های سرد بدن، جریان خون طبیعی در عرض حدود ۱۵ دقیقه باز می گردد.

توضیحات علمی

بر اساس مطالعه ای که توسط دانشکده پزشکی دانشگاه مریلند انجام شد و در وب سایت تحقیقات پزشکی JAMA منتشر شد، زنان بیشتر احساس سرما می کنند، اما میانگین دمای بدن آنها بیشتر از مردان است. این اختلاف بین دمای اولیه و احساس سرما توسط مشاور بیماری های قلبی عروقی، مارگاریتا پردا، توضیح داده شده است که اگر بدن به گرما عادت کرده باشد، ممکن است هوا سردتر از حد معمول به نظر برسد.

بردا در مقاله ای که در وب سایت پزشکی “Guys & ST Thomas Specialist Care” منتشر شد، گفت که برخی از تفاوت های بیولوژیکی بین زن و مرد می تواند بر دمای بدن تأثیر بگذارد که به نابرابری در درک گرما بین جنس ها کمک می کند. این عوامل عبارتند از:

چطور از سردی رابطه بعد از بچه‌دار شدن جلوگیری کنیم؟

سطح هورمون ها:  تغییر سطح هورمون های زنانه باعث می شود زنان احساس سرما کنند و استروژن باعث گشاد شدن رگ های خونی می شود و اجازه می دهد گرمای بیشتری از طریق سطح پوست از دست برود. هنگامی که یک زن از داروهای ضد بارداری هورمونی استفاده می کند، سطح استروژن افزایش می یابد. زیرا بسیاری از داروهای ضد بارداری هورمونی حاوی استروژن هستند. همچنین در طول تخمک گذاری نیز استروژن افزایش می یابد که این تغییرات معمولاً ۲۴ ساعت طول می کشد و حدود ۱۴ روز پس از چرخه قاعدگی رخ می دهد.

نرخ متابولیک: که به فرآیند شیمیایی اشاره دارد که در آن بدن غذا را به انرژی تبدیل می کند. افزایش سرعت سوخت و ساز بدن به این معنی است که بدن غذا را سریعتر می سوزاند و در طی این فرآیند دمای بدن افزایش می یابد. در حالی که میزان متابولیسم زنان در مقایسه با مردان پایین‌تر است و همین موضوع باعث می‌شود احساس سردی بیشتری داشته باشند.

توده عضلانی و توزیع چربی بدن: اکثر زنان معمولاً کوچکتر از مردان هستند و بافت عضلانی کمتری برای تولید گرما دارند، در حالی که مردان توده عضلانی بیشتری دارند که به آنها اجازه می دهد احساس گرما کنند. در عین حال، چربی بدن زنان بیشتر از مردان است. برخلاف ماهیچه، چربی بدن را گرم نگه نمی دارد.

چگونه بر سرما غلبه کنیم؟

گاهی اوقات تفاوت دمای بدن و احساس سرما باعث ایجاد مشکلاتی بین مردان و زنانی که با هم زندگی می کنند، مانند زوج ها و یا همکارانی که با هم در یک دفتر کار می کنند، ایجاد می کند. مطالعه‌ای در ژورنال Nature Climate Change نشان داد که بیشتر ساختمان‌های اداری دما را بر اساس فرمول چند دهه‌ای تنظیم می‌کنند که از نرخ متابولیک مردان به عنوان استاندارد استفاده می‌کند.

این مطالعه که در سال ۲۰۱۵ منتشر شد، به این نتیجه رسید که ساختمان‌ها باید نگاه جنسیتی را در آسایش حرارتی کاهش دهند.

غلبه بر سرما

برای غلبه بر تفاوت هایی که ممکن است به دلیل دما و احساس سرما ایجاد شود، می توان مراحل زیر را دنبال کرد:

۱- پتوهای مجزا:  استفاده از پتوهای جداگانه برای زن و شوهر راه خوبی برای غلبه بر تفاوت در ترجیحات دما است.

۲- گرم کردن پاها و دست ها: احساس سردی از این اندام ها شروع می شود، یعنی گرم نگه داشتن دست ها و پاها گرما را به کل بدن می فرستد.

۳- سیستم های گرمایش شخصی: در محیط کار می توان از سیستم های راحتی شخصی استفاده کرد. منظور سیستم های حرارتی ای است که مکانی را که در آن قرار می گیرند بدون تأثیر بر محیط اطراف گرم یا خنک می کنند و فرد می تواند با گرم کردن یا سرمایش آنها را کنترل کند.

این وسایل کوچک فردی را می توان روی میز و صندلی یا نزدیک پاها قرار داد. این دستگاه ها ممکن است راه حلی برای غلبه بر سرما در محیط کار برای زنان باشد. به خصوص اگر محل کار متکی به دستگاه های خنک کننده مرکزی باشد که البته باید در نظر داشت که کنترل این موضوع بدون تغییر کل سیستم بسیار دشوار است.

شیرین‌کننده‌های مصنوعی را از رژیم غذایی خود حذف کنید

سازمان جهانی بهداشت:

سازمان جهانی بهداشت توصیه کرده است که مردم باید روی کاهش کلی شیرین کننده ها در رژیم غذایی از اوایل زندگی کار کنند، زیرا شیرین کننده‌های غیر قندی، ارزش غذایی ندارند.

سازمان بهداشت جهانی، رهنمود (گایدلاین) جدیدی در خصوص شیرین کننده‌های غیر قندی که اغلب با عنوان شیرین کننده های مصنوعی یا کم کالری شناخته می شوند، منتشر کرده که بر پرهیز از مصرف شیرین کننده‌های غیر قندی جهت کنترل وزن بدن یا کاهش خطر بیماری های غیر واگیر، توصیه کرده است.

محققان بعد از انجام یک مطالعه مروری، نتیجه گرفتند که جایگزینی شیرین کننده های قندی با شیرین کننده های غیر قندی، پیشرفتی در کاهش وزن افراد بزرگسال و کودکان در طولانی مدت ایجاد نمی کند.

با این وجود، داده‌های کارآزمایی بالینی نشان داد که دریافت بالای شیرین کننده‌های غیرقندی زمانی که جایگزین شکر یا نوشیدنی‌ها و حتی غذاهای شیرین شده با شکر شوند، منجر به کاهش دریافت کالری می شود.

همچنین شیرین کننده‌های غیر قندی روی سطوح گرسنگی یا سیری، هیچ تاثیر قابل ملاحظه‌ای نداشتند. بعضی از کارآزمایی ها، گرسنگی کمتر با مصرف شیرین کننده‌های غیر قندی را نشان دادند، اما بعضی دیگر، اشتهای قوی تری (افزایش اشتها) در شرکت کنندگان با دریافت بالای نوشیدنی های حاوی شیرین کننده‌های غیرقندی، نشان دادند.

به گزارش دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت، مطالعات نشان داد که مصرف طولانی مدت نوشیدنی های حاوی شیرین کننده های غیرقندی با افزایش خطر بیماری قلبی عروقی و مرگ زودرس در بزرگسالان مرتبط است.

همچنین دریافت بالای شیرین کننده‌های غیرقندی، در نوشیدنی ها یا اضافه شده به غذاها با افزایش خطر پیشرفت دیابت نوع ۲، ارتباط دارد.

سازمان جهانی بهداشت اشاره کرده است که “علیت معکوس” ممکن است به ارتباط مثبت کمک کرده باشد به طوری که شرکت کنندگان با دریافت بالای شیرین کننده‌های غیر قندی، تمایل به نمایه توده بدنی بالاتر و چاقی یا فاکتورهای خطر سندرم متابولیک دارند و بنابراین ممکن است از قبل در معرض خطر بیماری مزمن قرار گرفته باشند.

در این مطالعه هیچ ارتباطی بین دریافت نوشیدنی های حاوی شیرین کننده های غیر قندی با سرطان یا مرگ ناشی از سرطان، یافت نشد.

باتوجه به این یافته ها، سازمان جهانی بهداشت توصیه کرده است که مردم باید روی کاهش کلی شیرین کننده ها در رژیم غذایی از اوایل زندگی کار کنند، زیرا شیرین کننده های غیر قندی، ارزش تغذیه ای ندارند.

آسه سولفام کا، آسپارتام، ساخارین، سوکرالوز و استویا از جمله این شیرین کننده های مصنوعی به شمار می روند که آنالیزشان، روی قندهای الکلی (پلی اول ها) از قیبل مالتیتول، زایلیتول و سوربیتول که به غذاها و نوشیدنی های زیادی، اضافه می شوند، انجام نشده است.

متخصصان هاروارد با توصیه سازمان جهانی بهداشت برای کنترل مصرف شیرینی ها موافقند، اما انتقادهایی دارند که متاآنالیز انجام شده، مطالعات بزرگی را حذف کرده است.

مطالعه کوهورت حذف شده که شامل بیش از ۱۰۰ هزار فرد است، نشان داد افزایش مصرف نوشیدنی های حاوی شیرین کننده های مصنوعی به همان نسبت نوشیدنی های شیرین شده با شکر با افزایش وزن کمتر در طول زمان ارتباط داشته که هم راستا با مطالعات کارآزمایی کوچک، کوتاه مدت است.

براساس مدل های آماری، تخمین زده شده است که جایگزینی یکی از نوشیدنی های شیرین شده با شکر با نوشیدنی های حاوی شیرین کننده های مصنوعی با کاهش ۴ درصدی خطر مرگ و میر کل ، کاهش ۵ درصدی خطر مرگ مرتبط بیماری های قلبی عروقی و کاهش ۴ درصدی خطر مرگ مرتبط سرطان، ارتباط دارد.

البته، وقتی سر بحث بر مصرف نوشیدنی ایده آل برای سلامت طولانی مدت می آییم، باید سایر گزینه ها را نیز بررسی کنیم. فرانک هو، رئیس گروه تغذیه دانشگاه هاروارد توضیح می دهند که می توان برای مصرف کنندگان همیشگی نوشیدنی های شیرین شده با شکر، نوشیدنی های حاوی شیرین کننده های مصنوعی به عنوان جایگزین موقتی، استفاده کرد. اگرچه، بهترین انتخاب ها، آب و قهوه شیرین نشده یا چای خواهد بود.

با «یوگا» کمردرد خود را درمان کنید

تمرینات یوگا راهی نوین برای کاهش کمردرد مزمن

پژوهشگران کشور تأثیر توان‌بخشی یوگا بر متغیرهای روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری عضلات کمر و همسترینگ در زنان مبتلا به کمردرد مزمن غیراختصاصی را بررسی کرده و نتایج جالبی را به دست آورده اند.

کمر درد مزمن یکی از مشکلات رایج پزشکی در جهان است که می‌تواند کیفیت زندگی افراد را به شدت کاهش دهد و موجب ناتوانی و هزینه‌های اجتماعی و اقتصادی زیادی شود. شیوع این مشکل حدود ۸۴ درصد است و نزدیک به ۱۰ درصد از افرادی که به کمر درد حاد مبتلا می‌شوند، در خطر تبدیل آن به کمردرد مزمن هستند. در چنین مواردی، دوره درد بیش از سه ماه طول می‌کشد. این مشکل به طور مساوی بین مردان و زنان رخ می‌دهد و علت آن می‌تواند به عوامل مختلف داخلی و خارجی برگردد. به رغم پیشرفت‌های پزشکی، در ۸۵ درصد موارد علت دقیق کمر درد مشخص نمی‌شود و به عنوان «غیراختصاصی» شناخته می‌شود، زیرا با استفاده از روش‌های تصویربرداری جدید نیز نمی‌توان علت قطعی آن را تشخیص داد.

این نوع کمر درد می‌تواند تاثیرات منفی بر کیفیت زندگی فرد بگذارد، از جمله ایجاد افسردگی، خستگی، اختلال در خواب و استرس. علاوه بر این، درد و محدودیت حرکت، کاهش قدرت و استقامت عضلات، اسپاسم عضلانی و اختلالات موضعی یا پاسچرال نیز از دیگر علائم این مشکل هستند. طبق مطالعات انجام شده، کمر درد نه تنها بر عملکرد جسمانی فرد تأثیر می‌گذارد، بلکه عوامل روانی و اجتماعی مرتبط با فرد را نیز تحت تأثیر قرار می‌دهد. از این رو، استفاده از روش‌های تمرینی که به طور همزمان بر عوامل جسمانی و روانی مؤثر باشند، می‌تواند برای بهبود کمر درد مفید باشد.

در این زمینه، علی یلفانی و سه همکارش از دانشکده تربیت بدنی و علوم ورزشی دانشگاه بوعلی سینا، تحقیقی را در خصوص تأثیر تمرینات یوگا بر کمر درد مزمن غیراختصاصی انجام داده‌اند. این تحقیق به بررسی اثرات ۱۲ هفته توان‌بخشی با یوگا بر متغیرهای روان‌شناختی و انعطاف‌پذیری عضلات ناحیه کمر و همسترینگ در زنان مبتلا به این نوع کمر درد پرداخته است.

در این پژوهش، ابتدا ۲۸ زن مبتلا به کمر درد مزمن غیراختصاصی در دو گروه کنترل و تجربی قرار گرفتند. سپس شدت درد، ناتوانی، میزان استرس، افسردگی و اضطراب، و کیفیت زندگی این افراد قبل و بعد از طی کردن دوره آزمایشی تنسط گروه تجربی مورد ارزیابی قرار گرفت.

نتایج این پژوهش نشان داد که پس از ۱۲ هفته توان‌بخشی با یوگا، کاهش معناداری در میزان درد، ناتوانی، استرس، اضطراب و افسردگی مشاهده شد. علاوه بر این، برخی از مقیاس‌های کیفیت زندگی از جمله عملکرد جسمانی، سلامت عمومی و تغییر سلامتی بهبود یافتند. همچنین، افزایش قابل توجهی در انعطاف‌پذیری عضلات ناحیه کمر و همسترینگ مشاهده شد.

این نتایج نشان می‌دهند که تمرینات یوگا نه تنها بر عوامل جسمانی بلکه بر عوامل روانی نیز اثر مثبتی دارند. لذا مربیان، متخصصان و فیزیوتراپیست‌ها می‌توانند از این پروتکل ورزشی به عنوان یک روش مداخله‌ای مؤثر برای بهبود و درمان کمر درد مزمن غیراختصاصی در مرحله توان‌بخشی استفاده کنند.

درمجموع، نتایج این پژوهش که در فصلنامه «ابن سینا» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی آجا به چاپ رسیده اند نشان می‌دهند که توان‌بخشی با یوگا می‌تواند به طور معنادار و قابل توجهی میزان درد، ناتوانی، استرس، اضطراب و افسردگی را کاهش دهد و انعطاف‌پذیری عضلات ناحیه کمر و همسترینگ را افزایش دهد.

این نتایج اهمیت استفاده از یوگا به عنوان یک روش تمرینی هم‌زمان مؤثر بر عوامل جسمانی و روانی را تأیید می‌کند و پیشنهاد می‌کند که یوگا می‌تواند به عنوان یک روش مناسب و محافظه‌کارانه در مدیریت کمردرد مزمن غیراختصاصی مورد استفاده قرار گیرد.

چگونه با ورم صبحگاهی صورت مقابله کنیم؟

ماسک کافئین گردش خون را تحریک می کند، پوست را سفت می کند و تورم را از بین می برد.

تورم صورت ابتدای صبح یک مشکل رایج در ایام تابستان است که عمدتاً به دلیل دیر خوابیدن شب ها و کم خوابی است . چگونه با راه حل های ساده خانگی بر این مشکل غلبه می کنید؟

صورت را با آب یخ غوطه ور کنید

مجله استایل بوک در یک گزارش نوشت: «خانم‌ها می‌توانند با اقدامات ساده مانند فرو بردن صورت در یک کاسه پر از آب یخ برای چند ثانیه، ورم صبحگاهی صورت خود  را مهار کنند چرا که این کار باعث انقباض عروق خونی و کاهش تورم می شود. فرو بردن صورت در یک کاسه پر از آب و یخ برای چند ثانیه باعث انقباض عروق خونی و کاهش تورم می شود.

ماساژ صورت

راه دیگر مهار تورم صبحگاهی صورت غلتک است. به این ترتیبق که صورت را می توان با استفاده از غلتک ساخته شده از یشم یا رز کوارتز ماساژ داد. ماساژ ملایم صورت به تحریک گردش خون و رفع تورم کمک می کند .

ماسک کافئین

ماسک کافئین نیز می تواند راه دیگری برای کم کردن پف صورت باشد. کافئین گردش خون را تحریک می کند و پوست را سفت می کند. علاوه بر این، پدهای چشمی یا کرم حاوی اسید هیالورونیک به رفع تورم و مرطوب کردن پوست کمک می کند . در نظر داشته باشید تورم صبحگاهی صورت با وجود خواب کافی ادامه دارد، که ممکن است نشان دهنده مشکلات سلامتی مانند عدم تحمل لاکتوز، عدم تحمل گلوتامات یا تجمع مایعات در بدن به دلیل مصرف بیش از حد نمک باشد .

خانه‌هایی برای تربیت نسلی درونگرا

بازی موجب افزایش خلاقیت کودکان می‌شود و تأثیر بسزایی بر هوش هیجانی و عاطفی و حتی منطقی آنان دارد. اما معماری آپارتمانی، امکان چنین رشدی را از کودکان می‌گیرد.

این روزها که از پس حقوق بخور و نمیر بسیاری از کارمندها که زن و شوهر شاغلند و برای هر اقدام هزینه سازی باید کلی برنامه ریزی کنند تا بتوانند این مرحله را نیز بگذرانند. حالا تصور را ببریم سمت انتخاب محل سکونت و اجاره یا خرید خانه. در این شرایط اقتصادی باید چه کنند؟ «خبرگزاری فارس» گزارشی از این موضوع داشته که می‌خوانیم.

“بچه، بشین!”، «به اون دست نزن، جیزه»، «اون طرف نرو، خطرناکه»، «نپر، همسایه‌ها شاکی میشن» همهٔ ما این عبارات را شنیده یا گفته‌ایم. عباراتی که نتیجه‌ای جز پرخاش، لجبازی یا سرخوردگی کودک ندارد.در این گزارش به ریشه‌شناسی و بررسی عواقب این مسائل می‌پردازیم. مهندس «حسین کریمی» پژوهشگر، طراح و مدرس معماری و شهرسازی ایرانی اسلامی در این باره برایمان می‌گوید.

معماری وارداتی مانع خلاقیت کودک

با ورود معماری وارداتی و غربی مثل آپارتمان‌های کوچک‌مقیاس شاهد افزایش پرخاش و کاهش فعالیت کودکان، و در پی آن عدم‌ رشد روحی و فیزیکی و عدم‌ رشد خلاقیت آنان بوده‌ایم. حتی بخشی از میل کودکان به بازی‌های مجازی به علت نبود فضای بازی است.در این گزارش به برخی تأثیرات مخرب این نوع معماری بر کودکان می‌پردازیم. در قسمت‌های بعدی نحوهٔ تأثیر «هنردرمانی معماری» (آرت‌تراپی) را شرح می‌دهیم تا با ذکر برخی مصادیق و راهکارهای کارآمد، اندکی از اثرات مخرب معماری‌های وارداتی بر کودکان بکاهیم.

معماری آپارتمانی مانع رشد کودک می‌شود

در اسلام توصیهٔ اکید بر بازی کودکان شده است. امام صادق علیه‌السلام می‌فرمایند «بگذار فرزندت تا هفت سال به بازی بپردازد، در هفت سال دوم به او ادب بیاموز و در هفت سال سوم مراقب او باش.»حضرت محمد (ص) نیز وجود حالات هیجانی و جوشش در طفل خردسال را نشانهٔ مثبتی دانسته و فرموده‌اند «شیطنت و ستیزه‌جویی کودک نشان‌دهندهٔ افزایش عقل و اندیشهٔ او در بزرگسالی است.»واقعیتی که امروزه پزشکان و روانشناسان هم آن را تأیید می‌کنند؛ آنها می‌گویند بازی موجب افزایش خلاقیت کودکان می‌شود و تأثیر بسزایی بر هوش هیجانی و عاطفی و حتی منطقی کودکان دارد.کریمی با این مقدمه می‌گوید: «دانشمندان معتقدند ۹۰درصد مغز انسان تا ۶سالگی رشد می‌کند. این امر اهمیت و ضرورت فراهم کردن بستر فیزیکی رشد و تعالی کودکان را نشان می‌دهد. مغز به طور باورنکردنی، در سال اول ۲ برابر می‌شود. تا ۳سالگی تا حدود ۸۰ درصد اندازهٔ مغز بزرگسالان و تا ۶سالگی تا ۹۰ درصد رشد می‌کند. اما معماری وارداتی خصوصاً آپارتمان‌های کوچک‌مقیاس بستر مناسبی برای رشد کودکان نیست.»

پوکی استخوان در کمین کودکان آپارتمانی

کریمی با اشاره به آسیب‌های معماری وارداتی می‌گوید: «کودکان آپارتمانی در وهلهٔ اول به کم‌تحرکی و سپس افزایش وزن مبتلا می‌شوند. به‌دلیل دریافت ناکافی نور آفتاب دچار کمبود ویتامین D و پوکی استخوان می‌شوند. کم‌کم کبد آنها چرب می‌شود و میزان کلسترل و چربی خون‌شان بالا می‌رود. بیماری‌های قلبی و عروقی حتی در سنین خردسالی گریبان‌شان را می‌گیرد. آنها در آپارتمان از بازی هیجانی محروم هستند و اگر بخواهند برخلاف قواعد آپارتمان‌نشینی قدمی بردارند و بازی کنند، با مخالفت و ملامت جدی همسایگان روبه‌رو خواهند شد.»

معماری نامناسب خانه و خشم کودکان

آپارتمان‌های کوچک با جلوگیری از تخلیهٔ هیجانات کودکان، این هیجانات را به عصبانیت و بیش‌فعالی تبدیل می‌کنند. در برخی مطالعات دانشگاه‌های اروپایی حتی به ناامیدی کودکان در بزرگسالی نیز اشاره شده است.کودکان آپارتمانی همیشه متهم به پرخاشگری بوده‌اند. درحالی‌که کودکان فطرتاً شاد و بازیگوش هستند و این بازیگوشی باعث فزونی عقل آنان خواهد شد. به اعتقاد کریمی «جلوگیری از بازیگوشی کودکان درواقع جلوگیری از رشد طبیعی و فطری آنان خواهد بود. پس متهم ردیف‌ اول خشم کودکان، بزرگسالان هستند که با بی‌تدبیری و انتخاب ناصحیح معماری و خانه‌هایشان، بستر نامناسبی برای رشد کودکان انتخاب کرده‌اند.

کودکان آپارتمانی، نسل درونگرا

جلوگیری از بازی کودکان در آپارتمان‌های قوطی‌کبریتی در واقع موجب تخلیه نشدن هیجانات کودکان، رشد نکردن هوش هیجانی و عاطفی و منطقی، رشد نکردن قوهٔ تخیل، رشد نکردن مهارت و قدرت فیزیکی و چاقی آنان شده است.کریمی با بیان این موضوع می‌گوید: «کودکان پرورش‌یافته در آپارتمان‌های کوچک به‌دلیل فعالیت فیزیکی کم، بیشتر به سمت درونگرا، حساس و زودرنج شدن و کاهش تناژ صدا می‌روند. برخلاف کودکان شهری، کودکان روستانشین به‌دلیل داشتن فضای بازی طبیعی، بسیار پویا، فعال، پرقوت و سرشار از انرژی هستند. تخلیهٔ انرژی کودکان در روستا موجب خواب و خوراک بهتر آنان نیز می‌شود.

تبلیغات، عامل تمایل روستاییان به آپارتمان‌نشینی

کریمی متهمان این خطری که آیندهٔ کشور را تهدید می‌کند، معماران و شهرسازان غربگرا، مسئولان وزارت راه و شهرسازی و در نهایت مردم می‌داند. اما به اعتقاد او «مردمی که به اجبار آپارتمان‌های کوچک را انتخاب می‌کنند با افرادی که به‌دلیل غرب‌زدگی، عاشق آپارتمان می‌شوند، فرق دارند.»این پژوهشگر معماری ایرانی اسلامی با اشاره به اینکه امروز در روستاها هم با اینکه کمبود زمین نداریم، شاهد آپارتمان‌نشینی هستیم می‌گوید «یکی از دلایل گرایش روستانشینان به آپارتمان‌نشینی و فرهنگ غربی صداوسیما است. مثلاً در فیلم‌ها همیشه صاحبان زندگی‌های شاد، زیبا و لاکچری ساکن ساختمان‌های غربی با نمای رومی و… هستند. اما برای نمایش زندگی ضعیف و سطح فرهنگی پایین، از لوکیشن خانه‌های قدیمی ایرانی استفاده می‌شود. این شرطی‌سازی در ذهن مردم تأثیر بسزایی دارد.»با توجه به نکات گفته‌شده باز هم می‌توان به طراحی اسلامی در همین آپارتمان‌هایی که مانع رشد صحیح کودکان هستند، پرداخت. نکاتی وجود دارد که می‌توان بخشی از آنها را در هر خانه‌ای و با هر ظرفیتی ایجاد کرد.

مصرف این داروها در گرما خطرناک است

برخی از داروهای ضد افسردگی، قرص های فشار خون و سایر داروها شما را مستعد ابتلا به بیماری های مرتبط با گرما می کنند.

مصرف برخی داروها از جمله داروهایی که برای درمان بیماری‌های روانی، فشار خون بالا و آلرژی‌ها استفاده می‌شوند، می‌تواند هیدراته ماندن (وجود میزان مناسبی آب در بدن) یا خنک کردن موثر بدن را در زمانی که هوا گرم است دشوارتر کند. در اینجا چگونگی ایمن ماندن در برابر گرما را شرح داده‌ایم. در تازه‌ترین گزارش «نیویورک تایمز» آمده که مصرف برخی از داروها خطر کمبود آب در بدن و در نهایت از حال رفتن و غش کردن را در پی دارد.

چه داروهایی در گرما خطر دارند

“دیورتیک ها” که پزشکان برای مدیریت نارسایی قلبی، بیماری کلیوی یا فشار خون بالا تجویز می کنند، باعث تکرر ادرار می‌شود و این امر موجب کاهش مایعات در بدن می‌شود. آلیسون هیل، مدیر اجرای عمل و امور حرفه ای در انجمن داروسازان آمریکا، گفت: ” این داروها می توانند باعث کم آبی بدن یا عدم تعادل الکترولیت هایی مانند پتاسیم یا نمک شوند که تنظیم دمای بدن را سخت تر می کند.”

این موضوع می تواند به ویژه در گرمای شدید خطرناک باشد چون منجر به کم آبی بدن می شود. کارشناسان می گویند برای افرادی که از «دیورتیک»  ها استفاده می‌کنند که به آنها قرص های آب نیز گفته می شود، تامین آب و الکترولیت ها و توجه به نشانه های کم آبی و گرمازدگی باید بسیار مهم تر باشد.

داروهای فشار خون

دکتر مایکل ردلنر، مدیر پزشکی بخش اورژانس در Mount Sinai West گفت: «مهارکننده‌های آنزیم، تبدیل‌کننده آنژیوتانسین یا مهارکننده‌های ACE که معمولاً برای درمان فشار خون بالا تجویز می‌شوند، می‌توانند خطر غش کردن و افتادن را به‌ویژه در گرمای شدید افزایش دهند. خطرناکتر اینکه این داروها دریافت حس تشنگی را پنهان می‌کنند و در نهایت تشخیص اینکه چه زمانی نیاز به نوشیدن آب بیشتری دارید را دشوارتر.

مسدودکننده‌های بتا، نوع دیگری از داروهای فشار خون هم خطر غش کردن را افزایش می‌دهد و عرق کردن را سخت‌تر می‌کند، که در نتیجه آن خنک نگه داشتن بدن را دشوارتر می‌کند.

دکتر ردلنر گفت که داروهای فشار خون معروف به «مسدود کننده های کانال کلسیم» می توانند باعث عدم تعادل الکترولیت در بدن شوند و تنظیم دمای بدن را دشوار می کنند.

داروهای ضد روان‌پریشی

دکتر ردلنر گفت که برخی از داروهای ضد روان پریشی مانند هالوپریدول، اولانزاپین و ریسپریدون نیز بر قدرت تعریق تأثیر می گذارند . او گفت: «در هنگام مصرف این داروها، دمای بدن با احتمال بیشتری گرم می شود.»

برخی از داروهای ضد افسردگی می توانند با ایجاد تکرر ادرار تعریق را افزایش داده و تشنگی را سرکوب کنند و در نهایت در طول موج گرما خطر مواجهه با کم آبی را برای فرد ایجاد کند.

داروهای تیروئید

داروهای جایگزین هورمون تیروئید نیز می توانند دمای بدن را افزایش دهند و یا تنظیم دما را مختل کنند و باعث تعریق بیش از حد افراد شوند. دکتر ماهش پولواراپو، مدیر پزشکی اورژانس گفت: «محرک‌هایی مانند آمفتامین‌ها و سایر داروهایی که برای درمان اختلال کمبود توجه و بیش فعالی نیز استفاده می‌شوند، ممکن است با تعامل با سیستم عصبی مرکزی و مغز برای افزایش دمای بدن ، خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با گرما را افزایش دهند.

دکتر پولواراپو افزود: «برخی از آنتی هیستامین های بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین (بنادریل)، پرومتازین و داکسیلامین (یونیسوم) نیز باعث می شوند کمتر عرق کنید و می توانند تنظیم دما را مختل کنند.»

مصرف این داروها در گرما خطرناک است

در برابر گرما ایمن بمانیم

اگر به دلیل داروهایی که مصرف می کنید در معرض خطر ابتلا به گرمازدگی هستید، اقدامات پیشگیرانه وجود دارد که می توانید برای محافظت خود انجام دهید.

اول، علائم بیماری مرتبط با گرما را بشناسید: «علائم گرمازدگی شامل تعریق شدید، پوست سرد، رنگ پریده یا لطیف؛ سردرد؛ حالت تهوع؛ یا استفراغ می‌تواند مربوط به این مسئله باشد. افرادی که درگیر علائم بیماری های مرتبط با گرما هستند، ممکن است گرفتگی عضلات را تجربه کنند و احساس سرگیجه یا خستگی را نیز داشته باشند.

مصرف این داروها در گرما خطرناک است

در موارد جدی تر، گرمای بیش از حد می تواند منجر به گرمازدگی حاد شود. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که دمای بدن به ۳۹.۵ درجه سانتی گراد یا بالاتر می رسد. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری: «اگر دچار گرمازدگی شده اید، پوست شما ممکن است متفاوت به نظر برسد. ممکن است قرمز، گرم، خشک یا مرطوب باشد. ممکن است گرمازدگی باعث سرگیجه یا سردرد مداوم هم بشود و حتی ممکن است منجر به از دست دادن هوشیاری فرد شود. دکتر پولواراپو گفت: «اگر شما یا شخصی که می شناسید این علائم را از خود بروز داد، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید.» دکتر ردلنر گفت: «در صورت امکان، در محیطی با تهویه مطبوع بمانید.»

آب فراوان بنوشید

دکتر هیل می‌گوید که اگر بیرون از منزل یا محیط خنک بودن برای شما اجتناب ناپذیر است، باید آب فراوان بنوشید و تا حد امکان در سایه بمانید. شما همچنین باید سعی کنید الکترولیت های بدن خود را تجدید کنید. این کار را می توانید با نوشیدنی های ورزشی، نوشیدنی های حاوی الکترولیت، میوه ها و سبزیجات برگ دار انجام دهید. دکتر هیل توصیه کرد: «اگر در خارج از منزل هستید – یا در داخل خانه بدون تهویه هوا – در طول موج گرما، هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یکبار یک لیوان آب بنوشید.»

دکتر پولواراپو گفت: «همچنین می‌توانید با پوشیدن لباس‌های گشاد با رنگ‌های روشن‌تر که نور خورشید را منعکس می‌کند و کمتر گرما را به خود جذب می‌کند، از جذب گرما به بدن خود جلوگیری کنید. اگر می توانید، سعی کنید صرف وقت خود بیرون از خانه را به صبح زود یا اواخر روز که خنک ترین قسمت های روز هستند، موکول کنید.»

تجربه کمردرد در ۸۰ درصد افراد / کدام کمردردها باید جراحی شوند؟

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران درباره انواع کمردرد، مشکلات عضلانی_اسکلتی و باورهای غلط در این زمینه به تشریح توضیح داد.

 دکتر حسین یاری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه بیماری‌های عضلانی_اسکلتی از اهمیت فراوانی برخوردار هستند، اظهار کرد: ابتلا به هر بیماری با یک میزانی از ناخوشی، ناتوانی و یا متاسفانه، مرگ همراه است. به این تعداد «روزهای از دست رفته زندگی» به دلیل ناخوشی، ناتوانی و یا مرگ ناشی از بیماری «بار بیماری» گفته می‌شود؛ به طور مثال، زمانی که به یک عفونت ویروسی تنفسی مبتلا می‌شویم ۲ تا ۳ روز از زندگی خود را از دست می‌دهیم. یا بیماری هایی مثل دیابت و سرطان سبب می‌شود ماه‌ها و حتی سال های زیادی از عمر ما از دست برود. نکته مهم و حائز اهمیت در ارتباط با اختلالات عضلانی_اسکلتی این است که بیماری‌های از این دست از عومل اصلی «از دست دادن روزهای زندگی» برای انسان‌ها هستند.

این متخصص خاطرنشان کرد: یافته‌های آخرین پژوهش های معتبر حاکی از «بار» قابل توجه بیماری‌های عضلانی-اسکلتی برای زندگی انسان‌ها در دنیای مدرن است؛ به نحوی که «کمردرد»، «آرتروز» و «گردن‌درد» جزو ۱۰ عاملی هستند که سبب «بیشترین روزهای از دست رفته در زندگی» می‌شوند.

۸۰ درصد  انسان‌ها کمردرد را تجربه می‌کنند

وی با بیان اینکه  به هر دردی که در ناحیه حدفاصل آخرین دنده تا پایین لگن احساس شود، «کمردرد» گفته می شود، گفت: ۸۰ درصد از انسان‌ها کمردرد را حداقل یکبار در طول حیات خود تجربه می‌کنند. مبتلاشدن به کمردرد، یک پدیده رایج است و پیشگیری از این اختلال بسیار اهمیت دارد. اگرچه بیماری‌هایی مانند سرطان که موجب مرگ ناگهانی می‌شوند، حائز اهمیت هستند اما اختلالات عضلانی_اسکلتی هم می‌توانند افراد را یک عمر زمین‌گیر و ناتوان کنند و به نظر می‌رسد که اهمیت این بیماری‌ها در میان بیماری‌های غیرواگیر مغفول واقع شده است.

یاری با بیان اینکه کمردرد علت‌های متعددی دارد، اظهار کرد: منشاء کمردرد می‌تواند به دلیل عوامل مختلف از علل کم‌اهمیت‌تر مانند «آسیب به عضلات کمر» و «آسیب به مفاصل کمر» تا موارد جدی‌تر مانند «آسیب جسم مهره»، «آسیب به دیسک بین مهره‌ای» و «آسیب به سیستم عصبی یعنی ریشه های عصبی و نخاع» باشد. بنابراین عللی که منجر به کمردرد می‌شود به پنج دسته تقسیم‌ می‌شود.

وی «آسیب عضلات» را از جمله شایع‌ترین علل کمردرد برشمرد و افزود: نقطه ماشه‌ای، اسپاسم و کشیدگی از جمله آسیب‌هایی هستند که می توانند در عضلات اطراف ستون فقرات کمری و باسن باعث ایجاد درد شوند. اختلال و آسیب در مفاصل، مانند مفاصل جانبی ستون فقرات (مفاصل فاسِت)، مفصل هیپ و مفصل ساکروایلیاک می‌تواند یکی دیگر از علل شایع و البته کمتر شناخته شده کمردرد باشد.

بروز آرتروز در ۶۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال

این متخصص طب فیزیکی ادامه داد: افزایش سن سبب تحلیل جسمانی می‌شود؛ به طور مثال، در حدود ۶۰ درصد از افراد بالای ۶۰ سال ، شواهد ساییدگی (آرتروز) در گرافی مفاصل‌شان دیده می‌شود. منظور از ساییدگی و آرتروز این است که غضروف مفصل تحلیل می‌رود و حرکت روان دو استخوان در کنار هم دچار اختلال می‌شود. مفاصل ستون فقرات کمری هم مستعد آرتروز است و بنابراین یکی از علل شایع کمردرد، خصوصا در افراد مسن‌تر، ساییدگی (آرتروز) است.

بروز کمرددرد با منشاءهای مختلف

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران درباره منشاء سوم کمردرد توضیح داد: «آسیب دیسک‌های بین‌مهره‌ای» هم می‌تواند منشاء کمردرد باشد. دیسک‌های بین‌مهره‌ای ممکن است دچار طیف متنوعی از آسیب‌ها اعم از «ملتهب شدن»، «از دست دادن آب»، «بیرون‌زدگی و فتق» و «پارگی» شوند که در نتیجه آن ممکن است کمردرد بروز پیدا کند.

یاری با بیان اینکه «جسم مهره‌ها» منشاء چهارم ابتلا به کمردرد به حساب می‌آیند، خاطرنشان کرد: این امکان وجود دارد که جسم استخوانی مهره‌ها روی هم لیز بخورند یا «دنبالچه» جابجا شود که سبب ایجاد درد می‌شود.

وی ادامه داد: آسیب در «سیستم عصبی» نیز به عنوان منشاء پنجم کمردرد شناخته می‌شود. این احتمال وجود دارد که دیسک بیرون زده یا زائده‌های استخوانی ناشی از آرتروز و … روی نخاع یا ریشه‌های عصبی فشار بیاورند و این آسیب سیستم عصبی باعث ایجاد درد در کمر و پاها گردد. به دردی که علت آن فشار روی ریشه‌های عصبی باشد که از کمر وارد پاها می شوند اصطلاحا «درد سیاتیک» گفته می‌شود.

بی‌تحرکی؛ عارضه درددهای عضلانی_استخوانی

وی با بیان اینکه افرادی که دردهای عضلانی_استخوانی را تجربه می‌کنند به «بی‌تحرکی» تمایل دارند، افزود: بیمار به دلیل دردی که تحمل می‌کند به بی‌تحرکی تمایل دارد. استراحت طولانی و بی‌تحرکی سبب بروز برخی از مشکلات مانند ترک موقت شغلی می‌شود که زمینه‌ساز بروز اختلالات روانی می‌شود. میان اختلالات روان مانند اضطراب و افسردگی و بیماری‌های عضلانی_اسکلتی ارتباط تنگاتنگ دوسویه وجود دارد. همچنین افرادی که دچار آسیب‌های عضلانی_اسکلتی می‌شوند، به دلیل استراحت بیش از حد ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست شوند و همچنین سیستم عضلانی آسیب دیده نیز دچار تحلیل بیشتر می‌شود.

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران با بیان اینکه کمردرد در افراد به اشکال متفاوت بروز می‌کند، اظهار کرد: این احتمال وجود دارد افرادی که مبتلا به کمردرد می‌شوند، درد را در نواحی مختلف مانند درد در کمر، درد در پا، درد در ران و درد در ساق پا تجربه کنند. برخی افراد نیز همراه با کمردرد، مواردی مانند خواب‌رفتن، بی‌حسی، گزگز کردن و سوزن‌سوزن شدن انگشتان پا یا اندام را تجربه می‌کنند.

وی ادامه داد: برخی از افراد اظهار می‌کنند که میزان کمردرد آنها با خم‌ شدن افزایش می‌یابد؛ در حالی است که برخی نشستن را موجب افزایش کمردرد خود می‌دانند. برخی برای نحوه خوابیدن نیز با مشکل روبرو می‌شوند و اینطور بیان می‌کنند که توانایی «دمر» یا «طاق‌باز» خوابیدن را ندارند. مجموع این علامت ها و نشانه‌های همراه آن سرنخ‌هایی هستند که می‌توانند به پزشک در تشخیص منشاء کمردرد راهنمایی بسیار کنند. علاوه بر این علائم و نشانه ها در شرح حال، انجام معاینات بالینی تکمیلی، در عمده موارد پزشک را از انجام اقدامات پاراکلینیک اضافه‌تر همچون رادیولوژی و ام آر آی بی‌نیاز می کند.

نیاز به جراحی در کمتر از ۱۰ درصد کمردردها

کدام کمردردها باید جراحی شوند؟

یاری درباره روش‌های درمانی کمردرد گفت: طبق به‌روزترین مطالعات علمی، کمتر از ۱۰ درصد کمردردها نیاز به اقدام فوری جراحی دارند و در سایر موارد درمان غیرجراحی اولویت دارد. وجود «علامت‌های خطر» در فرد مبتلا به کمردرد نشان‌دهنده شرایطی اورژانسی است که انجام جراحی را گریزناپذیر می‌کند. اگر افراد به همراه کمردرد خود، «بی‌حسی در ناحیه تناسلی» را تجربه می‌کنند باید نسبت به عمل جراحی اورژانسی اقدام کنند. همچنین اگر دچار «احتباس یا بی اختیاری ادراری» شده‌اند، می‌بایست نسبت به عمل جراحی اقدام کنند.

وی درباره سومین عامل که سبب ضروری کردن عمل جراحی می‌شود، گفت: اگر افرادی که مبتلا به کمردرد هستند دچار «ضعف حرکتی پیشرونده» شدند باید نسبت به عمل جراحی اورژانسی اقدام کنند. منظور از ضعف حرکتی این است که فرد مبتلا به کمردرد به تدریج در حین بیماری توانایی حرکت روی پنجه یا پاشنه پا را از دست بدهد یا قادر به بالا آوردن شست پای خود نباشند که در این صورت باید نسبت به عمل جراحی فوری اقدام کند. 

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران ادامه داد: بنابراین اگر افراد به همراه کمردرد با موارد احتباس یا بی اختیاری ادراری، بی‌حسی در ناحیه تناسلی و ضعف حرکتی پیشرونده مواجه باشند، جراحی فوری توصیه می‌شود. در غیر این صورت انجام عمل جراحی هیچ فوریتی نداشته و درمان های غیرجراحی توصیه می‌شود.

موفقیت درمان غیرجراحی کمرددرد منوط به ۲ شرط

وی با بیان اینکه موفقیت در درمان غیرجراحی کمردرد منوط به ۲ شرط است، افزود: یکی از شروطی که برای درمان  غیرجراحی کمردرد وجود دارد این است که شخص بیمار باید به صورت «فعالانه» در روند درمان خود مشارک داشته باشد و نقش خود را در پروسه درمان به خوبی ایفا کند. شرط دوم برای درمان غیرجراحی این است که فرد، پروسه درمان غیرجراحی خود را به صورت «پله پله» جلو ببرد و در یک مرحله متوقف نشود. منظور از مشارت فعالانه بیمار این است که خود فرد باید جهت درمان خود اقداماتی از قبیل کاهش وزن، تغییر سبک زندگی، انجام تمرینات روزانه و … را به عنون بخشی از پروسه درمان بر عهده بگیرد. منظور از درمان پله پله هم این است که پزشک معمولا در وهله نخست درمان خود را با تجویز دارو و تمرین درمانی آغاز می کند. در گام دوم درمان فیزیوتراپی، لیزردرمانی و … هم بکار گرفته می‌شود و در گام آخر درمان‌های غیرجراحی به سراغ مداخلاتی همچون تزریق اوزون، تزریق اپیدورال و … می رویم. در کمتر از ۱۰ درصد بیماران علی رغم طی کردن این سه مرحله طی مدت ۲-۳ ماه درد و ناتوانی بهبود پیدا نمی‌کند و این افراد هم کاندید جراحی ستون فقرات هستند.

باورهای غلط در کمر درد

انقضای «استراحت مطلق» در درمان کمردرد

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران با اشاره به اینکه درمان کمردرد با باورهای غلط نیز همراه است، گفت: یکی از این باورهای غلط در زمینه استراحت کردن حین کمردرد است . حدود ۳۰ سال است پژوهشگران کشورهای توسعه یافته تاکید می‌کنند دوران «استراحت مطلق» در کمردرد سپری شده است. علم روز حدود ۳۰ سال است که به این نتیجه رسیده است فردی که مبتلا به کمردرد هستند نباید برای طولانی‌مدت استراحت کند. علی رغم این شواهد علمی متقن، هنوز هم افرادی هستند که به فرد مبتلا به کمردرد توصیه می کنند که روزها در بستر استراحت مطلق داشته باشد.!

وی ادامه داد: استراحت مطلق به هنگام کمردرد اثر سوء بسیاری دارد؛ استراحت مطلق سبب افزایش اضطراب و افسردگی و اختلال سیستم گوارش می‌شود. همچنین استراحت مطلق باعث افزایش ترس از تحرک در بیمار می‌شود و اجتناب از فعالیت را در وی افزایش می‌دهد. توصیه منابع علمی معتبر بر این است که اگر فرد به کمردرد شدید مبتلا شده باشد، ۲ تا ۳ روز استراحت داشته باشد و نه استراحت مطلق و پس از سپری کردن دوران استراحت، فرد باید با مدنظر قرار دادن رعایت نکاتی از نظر تغییر سبک زندگی، هرچه زودتر به زندگی روزمره خود بازگردد.

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران ادامه داد: منظور از تغییر سبک زندگی رعایت نکاتی مانند نحوه درست خوابیدن، بلندنکردن جسم سنگین، اجتناب از نشستن طولانی، ارگونومی درست موقع نشستن و … است که باید در برنامه روزمره افراد مبتلا به کمردرد لحاظ شود.

استفاده از کمربند همیشه اثرگذار نیست

وی افزود: استفاده از وسایل ارتوپدی کمکی یکی دیگر از باورهای غلطی است که در مورد کمردرد وجود دارد. بسیاری از مردم تصور می‌کنند به هنگام بروز کمردرد باید از کمربند استفاده کنند. بررسی‌های علمی بیانگر این است که استفاده از کمربند در موارد شدید کمردرد برای مدت‌کوتاه می‌تواند کمک‌کننده باشد؛ اما استفاده طولانی مدت از کمربند توصیه نمی شود. اگر فردی مبتلا به کمردرد برای مدت طولانی از کمربند استفاده کند، این احتمال وجود دارد که با آثار سویی روبرو شود. تحلیل رفتن و تضعیف بافت عضلانی، یکی از عارضه‌های استفاده از کمربند برای مدت‌زمان طولانی به حساب می‌آید. همچنین بیمار از نظر روانی به کمربند وابسته می‌شود و تصور می کند که باید همیشه کمربند داشته باشد تا درد به سراغش نیاید.

یاری با بیان اینکه تشخیص کمردرد از اهمیت فراوانی برخوردار است، اظهار کرد: خوشبختانه دیدگاه مردم در ارتباط با تشخیص کمردرد نسبت به گذشته تغییر کرده است. پرسش‌های «آیا برای تشخیص کمردرد حتما نیاز به MRI است؟» و «مواردی که در MRI دیده می‌شود منشا درد است؟» را مطرح می‌کنم؛ در پاسخ به این پرسش‌ها باید گفت که MRI نمی‌تواند به تنهایی ملاک تشخیص درد باشد.

این متخصص ادامه داد: همانطور که گفتم پنج منشاء سبب بروز کمردرد می‌شوند. در بسیاری موارد این منشاءهای درد فاقد نشانه مشخص در MRI  هستند؛ به طور مثال اگر اسپاسم عضلانی یا «نقاط ماشه‌ای» علت بروز کمردرد باشند در MRI یافته خاصی دیده نمی‌شود. بنابراین می‌توان گفت که تمام منشاءهای کمردرد در تست‌های MRI نشان داده نمی‌شود. علت کمردرد در بسیاری از موارد فقط توسط معاینه پزشکی توسط متخصص کاربلد تشخیص داده می‌شود.

وی ادامه داد: نکته مهم دیگر در ارتباط با تصویربرداری MRI  این است که بسیاری از تغییراتی که در MRI نشان داده می‌شود به دلیل شرایط سنی است و ارتباطی با کمردرد بیمار ندارد و لزوما منشاء درد به حساب نمی آید. سن بر وضعیت جسمانی از جمله وضعیت اجزای ستون فقرات اثرگذار است؛ به نحوی که اگر در گروهی از افراد بالای ۵۰ سال که هیچگونه کمردردی ندارند تست MRI انجام شود، در بالای ۵۰% افراد ممکن است تغییرات دیسک از جمله خشکی، سیاه شدن، التهاب و بیرون زدگی دیده شود. پس بسیاری از تغییراتی که در MRI بروز می‌کند به دلیل شرایط سنی است. پس این احتمال وجود دارد که فرد دارای MRI سالم باشد اما درد شدید تحمل کند و همچنین این احتمال وجود دارد که فرد درد خفیف عضلانی داشته باشد، اما تست MRI بیانگر بیرون زدگی دیسک باشد. پس نکته مهم این است که پزشک و بیمار نباید صرفا بر یافته‌های ام آر آی تکیه کنند و این روش تصویربرداری هیچ زمان جایگزین دستان توانمند پزشک در معاینه بالینی نیست.

همبستگی «یکجا نشینی» با کمردرد

یاری درباره تاثیر سبک زندگی بر بروز کمردرد اظهار کرد: «سبک زندگی یکجانشین» همبستگی فراوانی با کمردرد دارد. هرچقدر میزان تحرک در زندگی روزمره بیشتر باشد احتمال بروز کمردرد کاهش می‌یابد. بلندکردن اجسام سنگین به صورت غیراصولی، ننوشیدن آب به میزان کافی و استرس و اضطراب در زندگی شخصی و شغلی و اضافه وزن هم با کمردرد ارتباط دارد.

کمردرد مزمن چیست و چه کسانی در معرض آن قرار دارند؟

وی ادامه داد: برخی از افراد سال ها از درد کمر رنج می برند. این افراد مبتلا به کمردرد مزمن هستند؛ کمردرد مزمن یعنی کمردردی که برای مدت زمانی بیش از سه ماه ادامه پیدا می کند. در حدود ۲۰ درصد افراد مبتلا به کمردرد، این درد مزمن می شود. سوال اینجاست که «چه عاملی باعث کهنه شدن درد در یک فرد می شود؟» بسیاری از افرادی که دارای کمردرد کهنه هستند، بیرون زدگی شدید دیسک بین مهره ای ندارند؛ بلکه برخی عوامل که «پرچم‌های زرد» خوانده می‌شوند در کهنه شدن دردهای فرد نقش دارد. فردی که اساسا شخصیت فاجعه‌سازی دارد یعنی مشکلات را بسیار بزرگ قلمداد می‌کند، یا توانایی مواجهه و تطابق با مشکلات را ندارد، یا نارضایتی‌هایی از زندگی شخصی و شغلی خود دارد، در معرض مزمن شدن کمردرد قرار دارند. بنابرین نقش عوامل روحی-روانی در مزمن شدن کمردرد بسیار زیاد است.

یاری در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره اقدامات کلینیک ارتقای سلامت سازمان جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران گفت: این کلینیک با  همکاری سفارت ژاپن تجهیز شده است و تمام اقدامات تشخیصی، درمانی و پیشگیری مرتبط با اختلالات عضلانی-اسکلتی این مرکز ارائه می‌شود. این کلینیک مجهز به یک سیستم تشخیصی بسیار مدرن است که وضعیت قامتی ستون  فقرات، کف پا و ترکیب بدنی بیمار را مورد آنالیز قرار می‌دهد و دید مناسبی در اختیار پزشک قرار می‌دهد که رویکرد تشخیصی جامع‌تری داشته باشد.

وی ادامه داد: تجهیزاتی مانند نوار عصب عضله، نوار مغز، نوار قلب و سونوگرافی عضلانی-‌اسکلتی موجود در این کلینیک می تواند در تشخیص بهتر به یاری پزشک آید. علاوه بر امر تشخیص پزشکان این مرکز می توانند از به‌روزترین تجهیزات همچون لیزرپرتوان، تکارتراپی، بیوفیدبک،PRP  و ازون‌تراپی جهت درمان و توانبخشی اختلالات عضلانی اسکلتی بیماران خود بهره ببرند. علاوه بر این تجهیزات، تیم حرفه‌ای این کلینیک مشتمل بر پزشک، فیزیوتراپیست، کارشناس ارتوپدی فنی و مربی تمرین درمانی آماده ارائه جدیدترین متدهای درمانی به مراجعین در کلینیک طب پیشگیری و ارتقای سلامت جهاد دانشگاهی هستند.