آشپزی آنلاین؛ آیا اشتراک‌گذاری دستورات همیشه سودمند است؟

شبکه‌های اجتماعی به یکی از منابع اصلی برای اشتراک‌گذاری دستور پخت‌های آشپزی تبدیل شده‌اند و تأثیرات زیادی بر فرهنگ غذایی خانواده‌ها داشته‌اند. اما سوال اصلی اینجاست: آیا این تأثیرات همیشه مثبت بوده‌اند؟

امروزه، شبکه‌های اجتماعی به یکی از ابزارهای اصلی در ارتباطات و تبادل اطلاعات تبدیل شده‌اند. در این بین، آشپزی به عنوان یک موضوع متداول و جذاب در پلتفرم‌های مختلف به سرعت در حال رشد است. این رویکرد جدید به آشپزی نه تنها سرگرمی را در خانواده‌ها افزایش داده، بلکه تأثیر عمیقی بر فرهنگ غذایی خانواده‌ها و عادات غذایی افراد داشته است.

در حقیقت کاربرانی که به اشتراک‌گذاری عکس‌ها، ویدئوها و دستورپخت‌های خود می‌پردازند، نه تنها خود را به عنوان سرآشپزانی هنرمند به نمایش می‌گذارند، بلکه باعث ایجاد حس رقابت و تشویق دیگران به تجربه‌های جدید در آشپزی می‌شوند. این فرآیند می‌تواند به تغییر الگوهای غذایی سنتی خانواده‌ها و افزایش توجه به تغذیه سالم منجر شود.

تحقیقاتی نشان داده‌اند که مشاهده محتواهای آشپزی به طور مکرر در شبکه‌های اجتماعی، می‌تواند منجر به تغییر در ترجیحات غذایی، ایجاد اشتیاق برای آشپزی و استفاده از مواد اولیه تازه و محلی شود. خانواده‌ها به راحتی می‌توانند با یکدیگر ارتباط برقرار کرده و از تجربیات یکدیگر بهره‌مند شوند. در نتیجه، آشپزی در شبکه‌های اجتماعی می‌تواند نقش مهمی در ارتقاء فرهنگ غذایی و سالم‌سازی تغذیه در خانواده‌ها ایفا کند.

اما از سوی دیگر، این تأثیرات می‌توانند متناقض باشند. در حالی که الهام‌گیری از محتوای آنلاین می‌تواند تنوع غذایی را افزایش دهد، فشار برای تهیه غذاهای خاص یا زیباسازی ارائه غذا نیز ممکن است منجر به استرس و احساس ناکافی بودن در بین خانواده‌ها شود. با توجه به این نکات، ضروری است که تأثیرات مثبت و منفی این پدیده را بشناسیم و به چگونه‌گی مواجهه با آن‌ها توجه کنیم.در این مقاله، به بررسی تأثیرات آشپزی در شبکه‌های اجتماعی بر روی فرهنگ غذایی خانواده خواهیم پرداخت.

تأثیرات مثبت شبکه‌های اجتماعی بر آشپزی و فرهنگ غذایی

۱. آگاهی بیشتر و تنوع غذایی: بسیاری از بلاگرهای آشپزی، با ارائه دستورپخت‌های متنوع از فرهنگ‌های مختلف، به افراد کمک می‌کنند تا دایره انتخاب‌های غذایی خود را گسترش دهند. همچنین، دسترسی آسان به مواد اولیه نادر و دستورپخت‌های جدید باعث می‌شود خانواده‌ها بیشتر به آشپزی خانگی روی بیاورند.

۲. ترویج سبک زندگی سالم: بسیاری از اینفلوئنسرها و بلاگرها، به ترویج غذاهای سالم، کم‌چرب و گیاهی پرداخته‌اند که به بهبود سلامت خانواده‌ها کمک می‌کند.

۳. آموزش مهارت‌های جدید: با ویدیوهای آموزشی و دستورالعمل‌های مرحله‌به‌مرحله، شبکه‌های اجتماعی به کاربران امکان می‌دهند که مهارت‌های آشپزی خود را تقویت کرده و به راحتی غذاهای جدید تهیه کنند.

تأثیرات منفی محتوای آشپزی در شبکه‌های اجتماعی

۱. افزایش مصرف‌گرایی و تجمل‌گرایی: برخی از محتواها با ترویج استفاده از لوازم آشپزخانه گران‌قیمت و مواد اولیه لوکس، تصویری غیرواقعی از آشپزی ارائه می‌دهند. این نوع محتوا می‌تواند موجب ایجاد توقعات غیرمنطقی در خانواده‌ها شود.

۲. انتشار اطلاعات نادرست: بسیاری از دستورپخت‌ها ممکن است اطلاعات نادرست یا غیرعلمی را منتشر کنند که تأثیرات منفی بر سلامت افراد خواهد گذاشت. عدم نظارت کافی بر این نوع محتواها می‌تواند مخاطبان را به سمت انتخاب‌های غذایی نامناسب هدایت کند.

۳. ترویج غذاهای پرکالری و ناسالم: برخی بلاگرها و صفحات آشپزی، با ترویج غذاهای پرکالری و شیرین، می‌توانند به افزایش مشکلات تغذیه‌ای مانند چاقی و دیابت در جامعه دامن بزنند.

یک کارشناس تغذیه، در مورد تأثیر شبکه‌های اجتماعی بر عادات غذایی مردم معتقد است: شبکه‌های اجتماعی به طور چشمگیری عادات غذایی خانواده‌ها را تحت تأثیر قرار داده‌اند. افراد به راحتی می‌توانند دستورپخت‌های متنوع از سراسر دنیا پیدا کنند و از آن‌ها برای تغییر رژیم غذایی خود استفاده کنند. این به نوعی مزیت است، زیرا می‌تواند منجر به آشنایی با غذاهای سالم و مغذی شود. اما در عین حال، این شبکه‌ها می‌توانند منبعی برای ترویج عادات غذایی نادرست نیز باشند. به عنوان مثال، دستورپخت‌هایی که تمرکز زیادی بر روی شیرینی‌جات و غذاهای پرکالری دارند، ممکن است مخاطبان را به سمت انتخاب‌های غیرسالم هدایت کنند.

دکتر مریم حسینی با تاکید بر اینکه بلاگرهای آشپزی می‌توانند نقش مثبتی در ترویج تغذیه سالم ایفا کنند، ادامه می دهد: برخی بلاگرها، به ویژه کسانی که دستور پخت‌های سالم و متعادل را منتشر می‌کنند، می‌توانند تأثیر مثبتی بر تغذیه خانواده‌ها بگذارند. به طور مثال، بلاگرهایی که به غذاهای گیاهی و کم‌چربی توجه دارند، می‌توانند به افراد کمک کنند تا رژیم‌های غذایی سالم‌تری داشته باشند. اما نکته مهم این است که باید همواره از منابع معتبر و علمی برای دنبال کردن دستورپخت‌ها استفاده کنیم.

وی می گوید: تحقیقات نشان داده است که افراد تحت تأثیر محتوای شبکه‌های اجتماعی تصمیمات غذایی خود را تغییر می‌دهند. به عنوان مثال، در یک مطالعه انجام‌شده در دانشگاه هاروارد، مشخص شد که افرادی که زمان زیادی را در شبکه‌های اجتماعی می‌گذرانند، بیشتر به سمت انتخاب‌های غذایی ناسالم می‌روند. این مسئله به دلیل تأثیر تبلیغات و محتوای منتشرشده در این فضاها است.”

سازمان‌های بین‌المللی چه می‌گویند

سازمان بهداشت جهانی (WHO) و سازمان خواربار و کشاورزی ملل متحد (FAO) در گزارش‌های اخیر خود بر تأثیر رسانه‌ها، از جمله شبکه‌های اجتماعی، بر رفتارهای غذایی تأکید کرده‌اند. این سازمان‌ها هشدار داده‌اند که باید محتوای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی تحت نظارت قرار گیرد تا از انتشار اطلاعات نادرست جلوگیری شود و مردم به سمت انتخاب‌های سالم هدایت شوند.

تحقیقات دانشگاه بیرمنگام نشان داده‌اند که شبکه‌های اجتماعی می‌توانند عادات غذایی را به ویژه در جوانان تحت تأثیر قرار دهند. این تحقیقات نشان می‌دهند که بسیاری از افراد به‌ویژه در سنین پایین‌تر، تحت تأثیر پست‌های آشپزی و تغذیه‌ای که در این شبکه‌ها مشاهده می‌کنند، قرار می‌گیرند.

شبکه‌های اجتماعی تأثیرات گسترده‌ای بر عادات غذایی افراد دارند. از یک سو، می‌توانند به ترویج غذاهای سالم و تنوع در انتخاب‌ها کمک کنند، اما از سوی دیگر، خطرات و چالش‌هایی نظیر ترویج غذاهای ناسالم و اطلاعات نادرست نیز وجود دارد. بنابراین، نظارت بر محتوای منتشرشده و استفاده از منابع معتبر می‌تواند به ترویج تغذیه سالم کمک کند.

جادوی پرسش؛ ساختن رابطه‌ای عمیق‌تر با فرزندان

آیا می‌دانستید کلیدی جادویی برای گشودن قلب فرزندتان در دستان شماست؟ این کلید، شیئی مادی نیست، بلکه یک پرسش ساده است. پرسشی که با عشق و دقت انتخاب شود، پلی میان شما و فرزندتان بنا می‌کند، اعتماد را عمیق‌تر می‌سازد و سرشار از محبتش می‌کند. اما چگونه از این جادو بهره ببریم؟ “جادوی پرسش” راهنمای شما برای ساختن رابطه‌ای صمیمی و معنادار با فرزندتان است.

در دنیای پرهیاهوی امروز، یافتن راه‌هایی برای ایجاد ارتباط عمیق‌تر با فرزندانمان بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. در میان مشغله‌های روزمره، اغلب فراموش می‌کنیم که ساده‌ترین و در عین حال قدرتمندترین ابزار برای برقراری ارتباط مؤثر با کودکان، پرسیدن سؤال است. سوالاتی که نه تنها اطلاعات کسب می‌کنیم، بلکه دریچه‌ای به دنیای درونی آن‌ها می‌گشاییم و به آن‌ها نشان می‌دهیم که به افکار، احساسات و تجربیاتشان اهمیت می‌دهیم.

“جادوی پرسش” به قدرت شگفت‌انگیز سوالات در ایجاد پیوند عاطفی با کودکان می‌پردازد. این هنر ظریف، فراتر از یک پرسش و پاسخ ساده، فرصتی برای درک بهتر دنیای کودکان، تقویت اعتماد به نفس آن‌ها و پر کردن مخزن عشقشان فراهم می‌کند. با پرسیدن سوالات هدفمند و آگاهانه، می‌توانیم رابطه‌ای عمیق‌تر، صمیمی‌تر و معنادارتر با فرزندانمان بنا کنیم و آن‌ها را در مسیر رشد و شکوفایی همراهی کنیم.

هدف بسیاری از سوالاتی که از کودکان می پرسید این است که فرزند شما با احساس عالی در مورد خودش مکالمه را ترک کند. هدف از این سوالات فقط پر کردن مخازن عشق کودک است. آنها باید بدانند چقدر برای والدین مهم هستند، چقدر آنها عاشقشان هستند و برای آنها غیرقابل جایگزین هستند.

یکی از بهترین راهها برای گفت وگو و ارتباط بین فرزندان و والدین، پرسیدن سوال است. ممکن است ساده به نظر برسد، اما پرسیدن سؤالات درست از کودکان نه تنها گفت وگوی ایجادکننده ارتباط را باز می کند، بلکه به آنها نشان می دهد که ما واقعاً به افکار، احساسات و تجربیات آنها علاقه مندیم، ما واقعا عاشق آنها هستیم و این احساس مهم بودن و عزیز بودن در یک خانواده یکی از مهمترین حس هایی است که در هر فرزندی الزامی است.

این گفت وگو، راهنمایی عملی برای والدین است تا با بهره‌گیری از “جادوی پرسش”، صمیمیت را در خانواده خود افزایش دهند. با ما همراه باشید تا بیاموزیم چگونه با پرسیدن سؤالات مناسب، به کودکانمان نشان دهیم که دوستشان داریم، به حرف‌هایشان گوش می‌دهیم و به عنوان یک والد حامی و دلسوز، در کنارشان هستیم.در این مورد با مریم مه آبادی، نویسنده و مشاور خانواده به گفت و گو نشستیم.

علت مشکل برقراری ارتباط بین والدین و فرزندان

مریم مه آبادی در این باره می گوید: معمولا والدین فکر می‌کنند مالک فرزندان شان هستند و مدام به آنها امر و نهی می‌کنند. این باید و نبایدهای پی در پی و انتظار اطاعت مطلق از سوی آنها یکی از مهمترین علل ایجاد مشکل ارتباطی بین والد و فرزندان است. چنانچه والدین از میزان این تحکم ها کم کنند به مرور زمان روابط آنها رو به بهبود می‌رود.

 اثبات عشق و علاقه والدین گام مهمی برای ایجاد ارتباط با فرزندان است.

سوالات والدین برای اثبات علاقه

این مشاور خانواده معتقد است: یکی از بهترین راههای ارتباطی بین فرزندان و والدین طرح برخی سوالات مانند این است که؛ چه کسانی دوستت دارند، چه کارهایی را خوب انجام میدهی، برای چه نعمت هایی باید شاکر باشیم، یک بچه مودب چه کارهایی باید انجام دهد و هزاران سوال دیگر که با مطرح کردن آنها و بررسی پاسخ آنها می توانید ارتباط مناسبی با فرزند خود بگیرید.

وی می افزاید: اثبات عشق و علاقه والدین گام مهمی برای ایجاد ارتباط با فرزندان است. درست است که همه والدین فرزندان خود را دوست دارند و در عمل به آنها نشان میدهند اما در کلام نیز این علاقه باید نمود داشته باشد.

پرسش راه مناسبی برای اثبات عشق و علاقه به فرزند

این مشاور خانواده تاکید می کند: پرسش راه مناسبی برای اثبات عشق و علاقه به فرزند است. والدین می توانند با پرسیدن سوال هایی مانند؛ می دانی که من خیلی دوستت دارم، می دانی که من عاشقتم و برایم مهمی، می دانی که من هرکاری را برای راحتی و آسایشت انجام میدم و… حس دوست داشته شدن را به فرزند خود منتقل کنند.

فرزندان باید مطمئن شوند که از طرف والدین امنیت دارند و دوست داشتنی و ارزشمند هستند.

مه آبادی در ادامه می افزاید : تکرار این سوال ها باعث می شود باور مهم بودن، دوست داشته شدن در وجود فرزند شکل بگیرد. فرزندان باید مطمئن شوند که از طرف والدین امنیت دارند و دوست داشتنی و ارزشمند هستند.

وی بهترین زمان برای ایجاد ارتباط با کودکان را زمانی می داند که خلق فرزندشان تنگ نباشد در این صورت تکرار سوال های این چنینی بر روی کودک جوابگو بوده و تاثیر مستقیمی بر روی او می گذارد.

راز سلامتی بهاری؛ خوراکی‌های ضد التهاب در سبد غذایی شما

با شروع فصل بهار، بدن ما به تقویت و پاکسازی نیاز دارد. التهاب یکی از عوامل اصلی بسیاری از بیماری‌هاست که می‌توان با یک رژیم غذایی مناسب و هوشمندانه آن را کنترل کرد. در این میان گنجاندن برخی خوراکی های ضد التهابی بهاری در سبد غذایی، به بهبود سلامت شما کمک کرده و طعم خوش و دلپذیر این فصل را به سفره‌هایتان می‌آورد.

بهار، فصلی از تازگی و طراوت است که طبیعت دوباره جان می‌گیرد و ما نیز باید با انتخاب‌های غذایی سالم به استقبال آن برویم. در این فصل، بدن ما به ویتامین‌ها و مواد مغذی بیشتری نیاز دارد تا بتواند با تغییرات آب و هوا و مسائل بهداشتی مقابله کند. یکی از بهترین راه‌ها برای بهبود سلامتی و کاهش التهاب‌های درونی، اضافه کردن خوراکی‌های ضد التهابی به رژیم غذایی است. در این مقاله، به معرفی برخی مواد غذایی معجزه‌آسا می‌پردازیم که نه تنها خوشمزه هستند، بلکه به تقویت سیستم ایمنی و سلامت عمومی شما در فصل بهار کمک خواهند کرد. پس با ما همراه باشید تا این خوراکی‌های مفید را بشناسید!

التهاب، بخشی طبیعی از واکنش ایمنی بدن است، اما التهاب مزمن با بیماری‌هایی مانند بیماری قلبی، آرتریت و اختلالات خودایمنی مرتبط است. خوشبختانه، یک رژیم غذایی سرشار از مواد غذایی ضد التهابی، به‌ویژه میوه‌ها و سبزیجات رنگارنگ می‌تواند به کاهش التهاب اضافی کمک کند.

–  زردچوبه

زردچوبه به‌عنوان یکی از قوی‌ترین ضد التهاب‌ها شناخته می‌شود. ماده مؤثره آن، کورکومین، دارای خواص آنتی‌اکسیدانی و ضد التهابی است. می‌توانید زردچوبه را به غذاها، اسموتی‌ها و حتی چای خود اضافه کنید.

– زغال‌اخته

زغال‌اخته غنی از آنتی‌اکسیدان‌ها و ویتامین C است. این میوه نه تنها سیستم ایمنی را تقویت می‌کند، بلکه به کاهش التهاب و بیماری‌های مزمن کمک می‌کند. می‌توانید آن را به‌عنوان میوه‌ای تازه یا در اسموتی‌ها مصرف کنید.

– چای سبز

چای سبز سرشار از پلی‌فنول‌ها است که خاصیت ضد التهابی و آنتی‌اکسیدانی دارد. مصرف چای سبز می‌تواند به کاهش خطر بیماری‌های قلبی و التهابات کمک کند. می‌توانید آن را در طول روز به‌عنوان جایگزین آب یا نوشیدنی‌های دیگر بنوشید.

– ماهی‌های چرب

ماهی‌های چرب مانند سالمون و ساردین سرشار از اسیدهای چرب امگا-۳ هستند که خاصیت ضد التهابی دارند. مصرف این نوع ماهی به‌ویژه در بهار به بهبود سلامت قلب و مغز کمک می‌کند.

– گردو

گردو منبع خوبی از اسیدهای چرب امگا-۳ و آنتی‌اکسیدان‌ها است. مصرف گردو به کاهش التهاب و بهبود سلامت مغز کمک می‌کند. می‌توانید آن را به‌عنوان میان‌وعده یا در سالادها و دسرها استفاده کنید.

– توت فرنگی

بهار فصل برداشت توت فرنگی است. این میوه‌های قرمز آبدار سرشار از ویتامین C، آنتوسیانین‌ها و فلاونوئیدها هستند، ترکیبات قدرتمندی که به مبارزه با التهاب کمک می‌کنند. تحقیقات نشان می‌دهد که مصرف منظم توت فرنگی می‌تواند سلامت قلب و متابولیسم را تقویت کرده و التهاب را، به‌ویژه در افراد در معرض خطر بیماری قلبی، کاهش دهد.

– مارچوبه

مارچوبه یک خوراکی خوشمزه‌ بهاری و سرشار از فیبر، فولات و آنتی‌اکسیدان‌ها است. همچنین حاوی ساپونین‌ها، ترکیبات گیاهی با خاصیت آنتی‌اکسیدانی است که می‌توانند به بدن در مبارزه با میکروب‌های مضر، کاهش التهاب و حتی محافظت در برابر برخی بیماری‌ها کمک کنند.

– سبزیجات برگ‌دار

سبزیجاتی مانند اسفناج، کلم پیچ، برگ چغندر و آروگولا سرشار از ویتامین‌های A، C و K و ترکیبات گیاهی مانند لوتئین و کورستین هستند که به مقابله با التهاب کمک می‌کنند. همچنین، این سبزیجات منبع غنی از منیزیم هستند که نقش مهمی در تنظیم مسیرهای التهابی دارد.

– کلم بروکلی

کلم بروکلی یکی دیگر از مواد غذایی قوی ضد التهابی است، به‌ویژه به دلیل محتوای بالای سولفورافان. سولفورافان یک ترکیب فیتوشیمیایی است که می‌تواند مسیرهای التهابی در بدن را کاهش دهد. تحقیقات نشان داده‌اند که سولفورافان ممکن است حتی در مهار سلول‌های سرطانی نقش داشته باشد، هرچند که مطالعات بیشتری برای تأیید این اثرات مورد نیاز است.

– آناناس

آناناس حاوی بروملین است، آنزیمی که به کاهش التهاب و بهبود فرایند هضم کمک می‌کند.

– آووکادو

آووکادو یک غذای مغذی و چندکاره‌عالی برای مبارزه با التهاب است. یک آووکادوی متوسط ۱۳.۵ گرم فیبر دارد و سرشار از چربی‌های تک‌غیراشباع سالم برای سلامت قلب است.

گنجاندن این خوراکی‌های ضد التهابی در رژیم غذایی روزانه‌تان می‌تواند به بهبود سلامت و کیفیت زندگی شما کمک کند. با انتخاب درست و متنوع این مواد غذایی، می‌توانید از تمام مزایای سلامتی آن‌ها بهره‌برداری کنید و فصلی شاداب و سرشار از نشاط را تجربه کنید.

یافتن درمان مناسب برای سرطان با استفاده از تخم مرغ

محققان روش جدیدی برای یافتن درمان مناسب برای بیماران جوان مبتلا به سرطان ابداع کرده‌اند.

یک گروه پان کانادایی راه جدیدی را برای یافتن سریع درمان‌های شخصی برای بیماران جوان مبتلا به سرطان ابداع کرده‌اند. آنها با رشد تومورهای سرطان در تخم مرغ و تجزیه و تحلیل پروتئین‌های آنها به این روش جدید دست یافتند.

این گروه به سرپرستی محققان دانشگاه و موسسه تحقیقاتی بیمارستان کودکان بریتیش کلمبیا، اولین گروهی هستند که در کانادا این دو روش را برای شناسایی و آزمایش دارویی برای تومور یک بیمار جوان در زمان معالجه با هم ترکیب کرده‌اند.

موفقیت آنها در یافتن داروی جدید برای بیمار نشان می‌دهد که چگونه مطالعه پروتئین‌هایی موسوم به پروتئومیکس، می‌تواند مکمل ارزشمندی برای مطالعه ژن‌ها (ژنومیک) در درمان‌های مربوط به سرطان باشد.

پروتئومیکس: رویکردی مکمل برای شناسایی درمان

در حالی که ژن‌ها دستورالعمل‌های ساخت پروتئین را با خود حمل می‌کنند، پروتئین‌ها خود واحدهای سازنده‌ عملکردی سلول‌های ما هستند. بیشتر داروها با تغییر فعالیت پروتئین‌ها کار می‌کنند، بنابراین محققان به این فکر افتادند که آیا پروتئومیکس می‌تواند نقاط ضعف پنهان تومورها را که آزمایش‌های ژنتیکی به تنهایی ممکن است در کشف آن ناتوان باشد، آشکار کند.

پس از اینکه شیمی درمانی استاندارد شکست خورد و تومور در برابر دارویی انتخاب شده توسط ژنومیکس مقاوم عمل کرد محققان به پروتئومیکس روی آوردند و متوجه شدند که متابولیسم تومور به شدت به آنزیمی به نام SHMT۲ متکی است.

استراتژی محققان استفاده از سرترالین، یک داروی ضد افسردگی رایج، برای مهار SHMT۲ و قطع دسترسی تومور به یک منبع انرژی کلیدی بود.

تکثیر تومور در تخم مرغ

این گروه برای آزمایش ایده خود از روشی استفاده کردند که شامل رشد یک قطعه کوچک از تومور بیمار بر روی تخم مرغ است که به عنوان میزبان برای تومور عمل می‌کند. رشد یک تومور یکسان در خارج از بدن بیمار به آنها راهی داد تا در عرض چند هفته پاسخ دارویی شخصی‌سازی شده را آزمایش کنند.

این روش روند ارزیابی یک گزینه درمانی را به گونه‌ای سرعت می‌بخشد که با روش‌های سنتی امکان پذیر نیست. به سرعت می‌توان تایید کرد که آیا دارویی که از طریق پروتئومیکس شناسایی کرده‌ایم واقعا می‌تواند برای تومور بیمار مؤثر باشد یا خیر.

نتایج دلگرم کننده، اما نیاز به مطالعه بیشتر

نتایج امیدوارکننده بود اما کافی نبود. پس از شروع درمان سرترالین، رشد تومور بیمار کُند شد اما متوقف نشد و این بدان معناست که هنوز به درمان اضافی نیاز است.

در حالی که مطالعه بیشتری برای انجام دادن وجود دارد، این مطالعه نشان می‌دهد که رویکرد محققان می‌تواند توصیه‌های درمانی شخصی‌سازی شده را با سرعت کافی ارائه دهد تا در واقع به بیماران مبتلا به سرطان‌های نادر کمک شود.

نجات زندگی با ذخایر ژنتیکی و سلول‌های بنیادی

 ذخیره‌سازی سلول‌های بنیادی و ذخایر ژنتیکی، گامی نوین در حفظ گونه‌های در حال انقراض و درمان بیماری‌های صعب‌العلاج است.

ذخایر زیستی و ژنتیکی، میراث گرانبهایی از طبیعت هستند که قرن‌ها در دامن زمین تکامل یافته‌اند. این منابع نه‌تنها ضامن پایداری زیست‌بوم‌ها و امنیت غذایی ما هستند، بلکه پایه و اساس بسیاری از دستاوردهای علمی، دارویی و بیوتکنولوژیک را نیز تشکیل می‌دهند. گیاهان دارویی که بیماری‌ها را درمان می‌کنند، نژادهای مقاوم دام و طیور که امنیت غذایی را تقویت می‌کنند، میکروارگانیسم‌هایی که در صنایع تخمیری و داروسازی نقش کلیدی دارند، همگی بخشی از این ثروت عظیم‌اند.

در دنیای امروز، با افزایش تغییرات اقلیمی، تخریب زیستگاه‌ها و انقراض گونه‌ها، حفظ این ذخایر بیش از هر زمان دیگری اهمیت دارد. در ایران، به‌عنوان یکی از غنی‌ترین کشورهای جهان از نظر تنوع زیستی، مسئولیت ما در حفاظت از این گنجینه طبیعی دوچندان است. ثبت، شناسایی، ذخیره‌سازی و بهره‌برداری پایدار از این منابع، نیازمند همکاری بین‌المللی، حمایت‌های قانونی و مشارکت علمی گسترده است.

روز ملی ذخایر زیستی و ژنتیکی فرصتی است تا اهمیت این منابع را یادآور شویم، تلاش‌های علمی در این زمینه را ارج نهیم و به سمت برنامه‌ریزی‌های راهبردی برای حفاظت و بهره‌برداری هوشمندانه از آن‌ها گام برداریم. این روز، یادآور این حقیقت است که سرمایه‌های ژنتیکی نه‌فقط برای امروز، بلکه برای آیندگان نیز حیاتی‌اند. اگر امروز هوشمندانه عمل نکنیم، فردا ممکن است بسیاری از این گونه‌های ارزشمند را برای همیشه از دست دهیم.

حفظ ذخایر ژنتیکی، فرایندی هزینه‌بر است

محمدحسین نصراصفهانی، رئیس پژوهشکده زیست فناوری و بنیانگذار مرکز باروری و ناباروری اصفهان به ایسنا می‌گوید: پژوهشکده‌های سلول‌های بنیادی، تولیدمثل و زیست‌فناوری، هر یک در حوزه تخصصی خود، نقش مهمی در توسعه علم زیستی و پزشکی دارند.

وی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین دستاوردهای پژوهشکده زیست‌فناوری رویان اصفهان که وابسته به جهاد دانشگاهی است، موفقیت در شبیه‌سازی حیوانات بوده که در سطح ملی و بین‌المللی بازتاب گسترده‌ای داشته است، می‌افزاید: این فناوری، علاوه بر پیشرفت‌های علمی، ظرفیت بالایی برای حفظ گونه‌های در حال انقراض دارد.

رئیس پژوهشکده زیست فناوری اصفهان ادامه می‌دهد: ما توانسته‌ایم با ذخیره‌سازی سلول‌های حیوانات در حال انقراض، گامی مهم در حفظ تنوع زیستی ایران برداریم. نمونه‌ای از این کار، ذخیره‌سازی سلول‌های قوچ قمیشلو است. در این روش، حتی از یک نمونه کوچک مانند چند سلول مو یا تکه‌ای از پوست، می‌توان سلول‌ها را تکثیر کرده، در دمای حدود ۱۹۶- درجه سانتی‌گراد فریز و در آینده برای شبیه‌سازی استفاده کرد.

نصراصفهانی با بیان اینکه یکی از مهم‌ترین کاربردهای این فناوری، امکان حفظ و حتی بازسازی یوز ایرانی است، اظهار می‌کند: اگر یک یوز، به هر دلیلی اعم از کهولت سن، تصادف یا مشکلات هنگام تولد از بین برود، سلول‌های آن می‌توانند ذخیره شده و در آینده برای تحقیقات و شبیه‌سازی به کار گرفته شوند. نمونه موفق این فناوری را در شبیه‌سازی بین‌گونه‌ای دیده‌ایم، جایی که توانستیم قوچ را با استفاده از تخمک و رحم گوسفند اهلی بازسازی کنیم، بنابراین این امید وجود دارد که بتوان بسیاری از گونه‌های در حال انقراض را حفظ کرد و حتی برخی را دوباره به طبیعت بازگرداند.

وی با اشاره به اینکه در ایران، مراکز مختلفی در زمینه ذخایر ژنتیکی فعالیت می‌کنند، می‌افزاید: یکی از مهم‌ترین آن‌ها مرکز ذخایر ژنتیک جهاد دانشگاهی است که تلاش کرده بانکی از رده‌های گیاهی، جانوری و سایر منابع زیستی ایجاد کند. این مرکز، علاوه بر شناسنامه‌دار کردن گونه‌های زیستی، زمینه را برای تحقیقات آینده فراهم می‌کند و نقش اساسی در مدیریت ذخایر ژنتیکی کشور دارد.

بنیانگذار مرکز باروری و ناباروری اصفهان می‌گوید: حفظ ذخایر ژنتیکی، فرایندی هزینه‌بر است. این فرایند شامل شناسایی و نمونه‌گیری از حیوانات در حال انقراض، فریز کردن سلول‌ها در شرایط خاص و نگهداری طولانی‌مدت در دمای بسیار پایین است. یکی از چالش‌های اساسی، هزینه‌های بالا برای نگهداری نمونه‌ها است. نگهداری در تانک‌های ازت مایع مستلزم شارژ روزانه ازت مایع است که هر تانک می‌تواند روزانه ۶۰۰ تا ۷۰۰ هزار تومان هزینه داشته باشد. این هزینه‌ها باعث شده که بسیاری از مراکز، علی‌رغم علاقه و توان علمی، در اجرای این پروژه‌ها با محدودیت مواجه شوند.

نصراصفهانی بیان می‌کند: تکنولوژی شبیه‌سازی و ذخیره‌سازی ژنتیکی، فرصتی ارزشمند برای حفظ تنوع زیستی ایران فراهم کرده است. با سرمایه‌گذاری در این حوزه، می‌توان حیوانات در حال انقراض را حفظ و حتی احیا کرد، اما برای موفقیت در این مسیر، حمایت‌های مالی و توسعه زیرساخت‌ها ضروری است. هرچند چالش‌های مالی وجود دارد، اما دستاوردهای علمی و زیست‌محیطی این حوزه، اهمیت تلاش برای حفظ ذخایر زیستی و ژنتیکی را دوچندان می‌کند.

بزرگ‌ترین ظرفیت ذخیره‌سازی خون بند ناف در خاورمیانه را در اختیار داریم

مرتضی ضرابی، مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان نیز با بیان اینکه خون بند ناف به‌عنوان یک منبع غنی از سلول‌های بنیادی خون‌ساز شناخته می‌شود.، به ایسنا می‌گوید: این خون، همان خونی است که در بند ناف و جفت جریان دارد و سرشار از سلول‌های بنیادی خون‌ساز است که در صورت جمع‌آوری، می‌تواند در درمان بیماری‌هایی با منشأ خونی مورد استفاده قرار گیرد.

وی می‌افزاید: سلول‌های بنیادی خون‌ساز از منابع مختلفی مانند مغز استخوان، خون محیطی و خون بند ناف قابل جمع‌آوری هستند، اما خون بند ناف به دلیل دسترسی آسان، ایمنی بالا و نیاز نداشتن به جراحی، به‌عنوان یکی از منابع ارزشمند مورد توجه قرار گرفته است. این خون که در دوران بارداری، ارتباط حیاتی میان مادر و جنین را برقرار می‌کند، می‌تواند در درمان بیماری‌هایی مانند سرطان‌های خون، تالاسمی، نقص‌های سیستم ایمنی و کم‌خونی‌های مادرزادی مورد استفاده قرار گیرد. خوشبختانه تاکنون ده‌ها پیوند موفق با استفاده از این سلول‌ها برای بیماران مبتلا به بیماری‌های خونی انجام شده است.

مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان ادامه می‌دهد: دستاوردهای پژوهشگاه رویان در زمینه ذخیره‌سازی و استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف شامل موارد متعددی است. ما توانسته‌ایم بزرگ‌ترین ظرفیت سلول‌های بنیادی خون‌ساز را در کشور ایجاد کنیم و بیش از ۲۳۰ هزار نمونه خون بند ناف را از سراسر کشور جمع‌آوری و ذخیره کنیم.

ضرابی بیان می‌کند: در حال حاضر، بزرگ‌ترین ظرفیت ذخیره‌سازی خون بند ناف در خاورمیانه را در اختیار داریم، به‌طوری‌که هیچ‌یک از کشورهای منطقه چنین ظرفیتی را دارا نیستند. علاوه بر این، یک بانک جامع از سلول‌های بنیادی از منابع مختلف تأسیس شده که شامل سلول‌های بنیادی مزانشیم مشتق از بند ناف، پالپ دندان، مغز استخوان و خون محیطی است. این سلول‌ها در مراکز پیوند مورد استفاده قرار گرفته و تاکنون نزدیک به ۵۰ پیوند موفق برای درمان بیماری‌های خونی در اطفال و بزرگسالان انجام شده که تأمین این سلول‌ها توسط شرکت فناوری رویان صورت گرفته است. از جمله مهم‌ترین دستاوردها، ایجاد یک ظرفیت سلولی غنی و متنوع از نظر ژنتیکی است که از قومیت‌های مختلف سراسر کشور جمع‌آوری شده و به‌عنوان یک منبع ارزشمند برای پیوند سلولی مورد استفاده قرار گرفته است.

وی با بیان اینکه در خصوص ذخیره‌سازی خون بند ناف، توصیه می‌شود تمام خانواده‌هایی که در آستانه تولد فرزند هستند از این فرصت استفاده کنند، زیرا این منبع سلولی در آینده می‌تواند برای خود کودک یا سایر افراد با تطابق ژنتیکی مناسب مورد استفاده قرار گیرد، خاطرنشان می‌کند: این اقدام، ظرفیت سلولی مناسبی را برای ارتقای سلامت جامعه فراهم می‌کند. علاوه بر این، خانواده‌هایی که دارای فرزند مبتلا به بیماری‌های خونی یا ژنتیکی هستند، به‌طور ویژه باید از فرصت ذخیره‌سازی خون بند ناف فرزند بعدی خود بهره ببرند. بسیاری از پیوندهای موفقی که تاکنون انجام شده، مربوط به پیوندهای خواهر و برادری بوده که فرصتی برای استفاده از سلول‌های بنیادی برای درمان بیماری‌ها فراهم کرده است.

مدیرعامل بانک خون بند ناف رویان در پاسخ به این سؤال که آیا سلول‌های بنیادی خون بند ناف می‌توانند در آینده برای بیماری‌های غیرخونی نیز مورد استفاده قرار گیرند، می‌گوید: در حال حاضر، بیش‌ترین کاربرد این سلول‌ها برای درمان بیماری‌های خونی است، اما تحقیقات نشان داده که این سلول‌ها پتانسیل درمان بیش از ۸۰ نوع بیماری مختلف را دارند.

ضرابی می‌افزاید: وقتی صحبت از سلول‌های بنیادی بند ناف می‌شود، منظور دو دسته سلول بنیادی خون‌ساز و سلول‌های بنیادی مزانشیم است. امروزه کارآزمایی‌های بالینی متعددی در سراسر جهان در حال انجام است تا از این سلول‌ها در درمان دیابت نوع ۱، سکته‌های مغزی، سکته‌های قلبی، بیماری‌های ارتوپدی و بیماری‌های خودایمنی استفاده شود. یکی از ویژگی‌های مهم سلول‌های بنیادی مزانشیم، خاصیت تنظیم‌کنندگی سیستم ایمنی (ایمنومدولیشن) است که باعث شده این سلول‌ها برای درمان بیماری‌های خودایمنی مورد توجه قرار گیرند.

وی با بیان اینکه در ایران نیز کارآزمایی‌های بالینی مختلفی با استفاده از سلول‌های بنیادی خون بند ناف و بافت بند ناف آغاز شده است، اظهار می‌کند: تاکنون کارآزمایی‌های بالینی فاز ۱ و ۲ برای درمان کودکان مبتلا به فلج مغزی و اوتیسم انجام شده است. همچنین، کارآزمایی‌هایی برای درمان آرتروز، بیماری ALS در بزرگسالان و دیابت در کودکان آغاز شده و به‌زودی فازهای بعدی آن اجرا خواهد شد.

کلاژن خوراکی؛ سلاحی در برابر چین و چروک پوست

پوست انسان، به‌عنوان بزرگ‌ترین اندام بدن، نقش مهمی در حفاظت ما در برابر آسیب‌های محیطی و حفظ رطوبت دارد. اما با افزایش سن، تغییراتی در ساختار پوست ایجاد می‌شود که به بروز چین و چروک، افتادگی و خشکی منجر می‌شود. دانشمندان برای مقابله با این علائم پیری به بررسی تأثیر مکمل‌های خوراکی کلاژن پرداخته‌اند.

پوست از سه لایه اصلی تشکیل شده است: اپیدرم (لایه سطحی)، درم (لایه میانی) و هیپودرم (لایه عمقی). درم، جایی است که کلاژن و الاستین، دو پروتئین اصلی ساختاری پوست، حضور دارند. کلاژن باعث استحکام و حفظ شکل پوست می‌شود و الاستین به آن خاصیت ارتجاعی می‌بخشد. با افزایش سن، تولید کلاژن به‌طور طبیعی کاهش می‌یابد و آنچه باقی می‌ماند نیز بر اثر عواملی مانند تابش نور خورشید و آلودگی‌ها تجزیه می‌شود. این فرایندها به نازک شدن و شل شدن پوست و ایجاد چین و چروک منجر می‌شود. از این رو، حفظ تولید کلاژن و جلوگیری از تجزیه آن به یکی از موضوعات مهم در تحقیقات پوست تبدیل شده است.

از آنجا که پوست سالم و جوان یکی از معیارهای زیبایی است، تلاش برای یافتن راه‌های حفظ یا بهبود کیفیت آن اهمیت بسیاری پیدا کرده است. در سال‌های اخیر، مکمل‌های خوراکی کلاژن به دلیل توانایی بالقوه در بهبود ظاهر و سلامت پوست مورد توجه قرار گرفته‌اند. گفته می‌شود این مکمل‌ها می‌توانند تولید کلاژن را تحریک کنند و به هیدراته نگه‌داشتن پوست، بهبود خاصیت ارتجاعی و کاهش عمق و تعداد چین و چروک‌ها کمک کنند.

در همین راستا، گروهی از پژوهشگران از مرکز آموزش و پژوهش بیماری‌های پوست و جذام در دانشگاه علوم پزشکی تهران، تحقیقی برای بررسی اثربخشی مکمل‌های کلاژن خوراکی انجام داده‌اند. این تحقیق به تأثیر مصرف کلاژن هیدرولیزشده بر جلوگیری از علائم پیری پوست پرداخته است.

محققان برای انجام این تحقیق، مطالعات موجود در زمینه تأثیر مکمل‌های کلاژن را بررسی کردند. در این پژوهش، تأثیر این مکمل‌ها بر ویژگی‌های مختلف پوست از جمله هیدراتاسیون (رطوبت‌رسانی)، خاصیت ارتجاعی و کاهش چین و چروک‌ها ارزیابی شده است. بررسی‌ها نشان داده است که مصرف منظم کلاژن خوراکی می‌تواند در بهبود این ویژگی‌ها مؤثر باشد.

یافته‌های این تحقیق حاکی از آن است که با افزایش سن، کاهش تولید کلاژن در بدن باعث بروز علائمی مانند چین و چروک، افتادگی و خشکی پوست می‌شود.

مطالعات نشان داده‌اند که مصرف مکمل‌های حاوی کلاژن هیدرولیزشده می‌تواند این روند را کند کرده و به بهبود کیفیت پوست کمک کند. با این حال، تفاوت در دوز مصرفی و مدت زمان استفاده از مکمل‌ها در مطالعات مختلف، مانع از نتیجه‌گیری قطعی شده است.

در نتیجه‌گیری این تحقیق آمده است که مکمل‌های کلاژن خوراکی پتانسیل بالایی برای بهبود ویژگی‌های پوستی دارند. با وجود این، انجام تحقیقات بیشتری با حجم نمونه بزرگ‌تر و مدت زمان طولانی‌تر برای مشخص شدن دوز بهینه و تأثیرات دقیق آن ضروری است. همچنین، بررسی نقش سایر ترکیبات موجود در این مکمل‌ها، مانند ویتامین C و اسید هیالورونیک، برای درک بهتر اثرات خالص کلاژن اهمیت دارد.

از جمله اطلاعات تکمیلی ارائه شده در این تحقیق، اشاره به تفاوت منابع کلاژن است. کلاژن به‌دست‌آمده از ماهی به دلیل فراهمی زیستی بالاتر و ایمنی بهتر، در مقایسه با کلاژن‌های مشتق‌شده از گاو، مرغ یا خوک مؤثرتر به نظر می‌رسد.

مطالعات نشان داده‌اند که استفاده از کلاژن ماهی می‌تواند بهبود بیشتری در خاصیت ارتجاعی و رطوبت پوست ایجاد کند. همچنین، تفاوت در جمعیت‌های مورد مطالعه نیز عاملی است که بر تعمیم‌پذیری نتایج تأثیر می‌گذارد. بسیاری از مطالعات تنها بر زنان بالغ در بازه سنی ۳۵ تا ۶۵ سال متمرکز بوده و نیاز است تحقیقات گسترده‌تری برای بررسی اثرات کلاژن بر سایر گروه‌های جمعیتی انجام شود.

گفتنی است نتایج این پژوهش جالب در فصلنامه «پوست و زیبایی» وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران، منتشر شده اند.

جایگزینی طبیعی و گیاهی برای شکر در بستنی

بستنی یکی از محبوب‌ترین دسرهای لبنی در جهان است که افراد در تمام گروه‌های سنی از آن لذت می‌برند؛ اما مقدار زیاد شکر در این محصول می‌تواند مشکلاتی مانند چاقی و دیابت را تشدید کند. پژوهشگران در تحقیقی جدید تأثیر یک شیرین‌کننده طبیعی بومی ایران را در بستنی بررسی کرده‌اند تا جایگزینی سالم‌تر برای شکر بیابند.

بستنی ترکیبی از شیر، محصولات لبنی و شیرین‌کننده‌هاست که به دلیل طعم دلپذیر و بافت منحصربه‌فرد خود طرفداران زیادی دارد. شکر علاوه بر ایجاد طعم شیرین، نقش مهمی در بافت بستنی دارد و بر عواملی مانند دمای انجماد، ویسکوزیته  یا غلظت مایع و لطافت محصول نهایی تأثیر می‌گذارد. با این حال، مصرف بیش از حد شکر می‌تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی از جمله بیماری‌های قلبی، دیابت و چاقی شود. این نگرانی‌ها باعث شده تا محققان به دنبال جایگزین‌های سالم‌تر برای شکر در بستنی باشند.

در سال‌های اخیر، شیرین‌کننده‌های مصنوعی به عنوان جایگزین‌هایی برای شکر معرفی شده‌اند، اما برخی از این ترکیبات اثرات جانبی نامطلوبی مانند افزایش خطر برخی بیماری‌های متابولیکی و حتی مشکلات قلبی دارند. به همین دلیل، توجه زیادی به استفاده از شیرین‌کننده‌های طبیعی جلب شده است. یکی از این شیرین‌کننده‌ها، عصاره ریشه شیرین‌بیان است که بیش از ۴۰۰ سال در طب سنتی مورد استفاده قرار گرفته و علاوه بر خاصیت شیرین‌کنندگی، دارای فواید دارویی نیز هست. این ماده نه‌تنها طعم شیرین ایجاد می‌کند، بلکه ۵۰ برابر از شکر معمولی شیرین‌تر است و خواصی مانند بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کاهش التهاب را دارد. این ویژگی‌ها باعث شده تا محققان بررسی کنند که آیا می‌توان از شیرین‌بیان در بستنی به جای شکر استفاده کرد.

پژوهشگران دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی ساری، با همکاری سازمان ملی استاندارد، تحقیقی را در این زمینه انجام داده‌اند. آن ها تأثیر استفاده از شیرین‌بیان را بر کیفیت بستنی بررسی کردند تا مشخص شود که آیا این شیرین‌کننده طبیعی می‌تواند جایگزین مناسبی برای شکر باشد و در عین حال، ویژگی‌های فیزیکی و طعمی مطلوب بستنی را حفظ کند.

در این پژوهش، محققان مقدار مشخصی از عصاره شیرین‌بیان (در غلظت‌های مختلف از ۰.۵ تا ۲ درصد) را به ترکیب بستنی اضافه کردند. سپس ویژگی‌های فیزیکی و شیمیایی محصول نهایی مانند pH (معیار اسیدی یا قلیایی بودن)، وزن مخصوص، غلظت، حجم، رنگ و میزان آب شدن بستنی مورد بررسی قرار گرفت. همچنین ارزیابی حسی توسط گروهی از داوران انجام شد تا میزان پذیرش طعمی بستنی‌های تولید شده سنجیده شود.

نتایج این پژوهش نشان دادند که با جایگزینی شیرین‌بیان در ترکیب بستنی، میزان pH کاهش یافت که به معنی افزایش اسیدیته محصول بود. نمونه‌هایی که ۲ درصد عصاره شیرین‌بیان داشتند، کمترین pH را نشان دادند. همچنین افزایش مقدار شیرین‌بیان باعث افزایش ویسکوزیته (غلظت) بستنی و کاهش مواد جامد کل شد.

یکی از یافته‌های جالب این مطالعه آن بود که بستنی‌های حاوی مقدار بیشتری از شیرین‌بیان، دیرتر شروع به آب شدن کردند. نمونه‌ای که دارای ۲ درصد شیرین‌بیان بود، طولانی‌ترین زمان ذوب را داشت و اولین قطره آن پس از ۱۱ دقیقه ظاهر شد.

همچنین مشخص شد که افزایش میزان عصاره شیرین‌بیان باعث تغییر رنگ بستنی شده و باعث کاهش روشنایی آن شد، درحالی‌که شاخص‌های رنگی قرمز و زرد افزایش یافتند. از نظر طعمی، بیشترین پذیرش حسی در میان داوران برای بستنی حاوی ۱ درصد عصاره شیرین‌بیان ثبت شد.

این تحقیق نشان داد که شیرین‌بیان می‌تواند جایگزین مناسبی برای شکر در بستنی باشد، اما میزان آن باید کنترل شود. اگر مقدار زیادی از این شیرین‌کننده طبیعی استفاده شود، ممکن است طعم تلخی ایجاد کند که از نظر مصرف‌کنندگان چندان مطلوب نیست. بنابراین، بهترین میزان برای افزودن این عصاره ۱ درصد تشخیص داده شد، زیرا در این مقدار، هم از نظر طعمی قابل قبول بود و هم ویژگی‌های فیزیکی مناسب بستنی حفظ می‌شد.

به طور کلی، یافته‌های این پژوهش که در فصلنامه «پژوهش‌های صنایع غذایی» وابسته به دانشگاه تبریز نشان می‌دهند که استفاده از یک شیرین‌کننده طبیعی مانند شیرین‌بیان می‌تواند به تولید بستنی سالم‌تر کمک کند. این موضوع به‌ویژه برای افرادی که به دنبال کاهش مصرف قند در رژیم غذایی خود هستند، اهمیت دارد. البته، مطالعات بیشتری لازم است تا اثرات طولانی‌مدت این جایگزینی بررسی شود.

شناسایی ۷۰ مبتلا به سرخک در هرمزگان / واکسن مؤثر اما کافی نیست

 معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از شناسایی ۷۰ نفر مبتلا به بیماری سرخک در استان هرمزگان خبر داد که تنها دو کودک با سابقه دریافت واکسن ضد سرخک به این بیماری مبتلا شده‌اند.

یحیی میرزاده، معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان درباره شناسایی ۷۰ فرد مبتلا به سرخک اظهار کرد: از ابتدای پارسال تا امروز، طی فرآیند نظارت بر بیماری‌های بثوری و تب‌دار، ۲۸۳ مورد بیمار مشکوک به سرخک در استان شناسایی شده که از این تعداد، ۷۰ مورد به‌طور قطعی به بیماری سرخک مبتلا بوده‌اند. این موارد در شهرستان‌های بندرعباس، جاسک، قشم، میناب، بشاگرد، بندرخمیر و رودان گزارش شده است. بیشترین مبتلایان از جمعیت حاشیه‌نشین و افرادی هستند که فاقد سابقه واکسیناسیون بوده‌اند. تنها دو کودک با سابقه دریافت واکسن ضد سرخک به این بیماری مبتلا شده‌اند.

میرزاده افزود: در راستای شناسایی سریع و بیماریابی موارد تماس، پیگیری‌های لازم انجام شده و بازدید از بیش از ۱۴ هزار خانوار در سطح استان صورت گرفته است. در این فرآیند، آموزش‌های ضروری به خانوارها ارائه و هزار و ۶۵۴ دوز واکسن تکمیلی یا تأخیری طبق دستورالعمل‌های کشوری به افراد در تماس با مبتلایان تزریق شده است.

وی درباره وضعیت پوشش واکسیناسیون در استان نیز گفت: پوشش واکسیناسیون در استان همچنان بالای ۹۵ درصد است، اما هدف ما این است که هیچ تأخیری در واکسیناسیون هیچ‌یک از کودکان و افراد در معرض خطر نداشته باشیم و واکسیناسیون بموقع در تمامی مناطق استان بویژه در مناطق حاشیه‌ای بطور کامل انجام شود.

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به مسری بودن بیماری سرخک تصریح کرد: هر بیمار مبتلا به سرخک می‌تواند موجب ابتلای هشت تا ۱۰ نفر دیگر شود. بنابراین، واکسیناسیون مهم‌ترین سد حفاظتی در برابر این بیماری است و باید پوشش واکسیناسیون در سطح بالایی باقی بماند تا از شیوع و گردش ویروس جلوگیری شود.

میرزاده در ادامه افزود: از ابتدای سال ۱۴۰۴ تاکنون هیچ مورد مثبتی از بیماری سرخک در استان گزارش نشده است، که این نشان‌دهنده تأثیر اقدامات پیشگیرانه و واکسیناسیون به‌موقع از گذشته تا کنون در کنترل وضعیت بیماری در استان بوده است.

وی در ادامه تأکید کرد: آمار و وضعیت بیماران مشکوک و قطعی بیماری سرخک به‌طور روزانه تحت رصد دقیق وزارت بهداشت قرار دارد و معاونت محترم بهداشت وزارت بهداشت و مدیر محترم بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت در جریان کامل وضعیت و میزان ویروس و بیماری در استان هستند.

در صورت صلاحدید و دستور وزارت بهداشت، پوشش واکسیناسیون بوستر در گروه‌های مختلف به‌طور هدفمند و محدود انجام خواهد شد. با این حال، تا این لحظه، با توجه به شرایط پایدار بیماری و پوشش واکسیناسیون بالا، نیازی به دوز تقویتی مشاهده نشده است.

چرا بهتر است گاهی «عقب عقب» راه بروید؟

 پیاده‌روی یکی از ساده‌ترین و در دسترس‌ترین روش‌ها برای حفظ تناسب‌اندام است، اما اگر چند قدم هم به صورت رو به عقب بردارید، ممکن است مزایای بیشتری به دست آورید!

این حرکت که در نگاه اول غیرمعمول به نظر می‌رسد، «پیاده‌روی معکوس» یا پیاده‌روی رو به عقب نام دارد و به دلیل تأثیر مثبت بر تعادل، تقویت عضلات کمتر استفاده‌شده و حتی بهبود عملکرد شناختی مورد توجه قرار گرفته است.

این روش چندان جدید نیست؛ اسناد تاریخی نشان می‌دهند که پیاده‌روی به عقب قرن‌هاست که در تمرینات سنتی چین جای داشته است. بعدها ورزشکاران و مربیان از آن برای افزایش عملکرد ورزشی بهره گرفتند. اکنون تحقیقات نشان می‌دهند که این تغییر کوچک در نحوه حرکت، فواید چشمگیری برای بدن دارد.

 مزایای پیاده‌روی رو به عقب

برخلاف پیاده‌روی رو به جلو که بیشتر روی مچ پا تأثیر می‌گذارد، پیاده‌روی به عقب فشار بیشتری بر روی لگن و زانوها وارد می‌کند. این تغییر ظریف در حرکت، گروه‌های عضلانی متفاوتی را فعال کرده و به بهبود قدرت و انعطاف‌پذیری کمک می‌کند.

نیکول هاس، متخصص ارتوپدی در کلرادو، درباره این روش می‌گوید: به نظر من یکی از مهم‌ترین مزایای پیاده‌روی به عقب روی تردمیل، تغییر در نحوه توزیع فشار بر بدن و ایجاد چالشی جدید برای مغز و سیستم تعادل است. این حرکت الگوی راه رفتن را تغییر می‌دهد و باعث می‌شود عضلات، تاندون‌ها، بافت‌های همبند و مفاصل به شکل متفاوتی درگیر شوند.

جانت دوفک، استاد علوم حرکتی و تغذیه در دانشگاه نوادای لاس‌وگاس، بیش از ۲۰ سال است که روی تأثیرات پیاده‌روی معکوس تحقیق می‌کند. مطالعات او نشان داده‌اند که این روش انعطاف‌پذیری کمر و همسترینگ را افزایش می‌دهد، درد کمر را کاهش می‌دهد و تعادل و ثبات بدن را بهبود می‌بخشد. به همین دلیل، این شیوه اغلب در فیزیوتراپی و برنامه‌های توان‌بخشی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

اما فواید این روش فقط به افزایش انعطاف‌پذیری محدود نمی‌شود. کالج آمریکایی پزشکی ورزشی اعلام کرده که پیاده‌روی معکوس در هر دقیقه ۴۰ درصد بیشتر از پیاده‌روی سریع به جلو کالری می‌سوزاند. همچنین طبق مطالعه‌ای که در سال ۲۰۱۴ در ژورنال بین‌المللی انتشارات علمی و پژوهشی منتشر شد، زنانی که اضافه‌وزن داشتند و بین ۲۰ تا ۴۰ ساله بودند، پس از یک برنامه ۶ هفته‌ای پیاده‌روی به عقب، کاهش چربی بدن و بهبود تناسب‌اندام را تجربه کردند.

داین مک‌کیبن رایس، مدیر کلینیک Validus Sports Injury در لندن، در این باره می‌گوید: اگر به دنبال تمرینی مؤثر برای تقویت عضلات همسترینگ و سرینی هستید، یک کمربند به یک سورتمه وزنه‌دار ببندید و فقط ۱۰ تا ۱۵ یارد به عقب راه بروید. نتیجه‌اش شما را شگفت‌زده خواهد کرد.

تقویت مغز با پیاده‌روی رو به عقب

تحقیقات جدید نشان می‌دهند که پیاده‌روی معکوس فقط برای عضلات مفید نیست، بلکه عملکرد شناختی را نیز تقویت می‌کند. یک مطالعه در سال ۲۰۱۹ نشان داد که افرادی که هفته‌ای ۳ تا ۴ بار و به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه به عقب راه می‌رفتند، در مقایسه با کسانی که فقط به جلو راه می‌رفتند یا تحرک نداشتند، پیشرفت بیشتری در تعادل و ثبات بدن داشتند.

دکتر آشوی نی نادکارنی، استادیار روان‌پزشکی در دانشکده پزشکی هاروارد، درباره فواید شناختی پیاده‌روی معکوس می‌گوید: راه رفتن به عقب باعث بهبود عملکرد ذهنی می‌شود، زیرا آگاهی مکانی و هماهنگی حرکتی را تقویت می‌کند. از آنجا که این فعالیت نیازمند تمرکز و دقت بیشتری است، می‌تواند عملکرد اجرایی مغز را نیز بهبود بخشد.

تحقیقات نشان داده‌اند که پیاده‌روی معکوس به افزایش سرعت واکنش و بهبود حافظه کوتاه‌مدت نیز کمک می‌کند.

کاهش درد مفاصل و آرتروز

این روش برای افرادی که از درد مفاصل یا آرتروز رنج می‌برند نیز مفید است. برخلاف پیاده‌روی معمولی که فشار زیادی بر کشکک زانو وارد می‌کند، پیاده‌روی به عقب فشار کمتری بر این ناحیه وارد کرده و در عوض عضلات چهارسر ران را تقویت می‌کند. این عضلات به ثبات زانوها کمک می‌کنند و از بروز آسیب جلوگیری می‌نمایند.

مطالعه‌ای که در ژورنال پزشکی آمریکای شمالی منتشر شد، نشان داد اضافه کردن پیاده‌روی معکوس به برنامه فیزیوتراپی، به میزان قابل توجهی ناتوانی بیماران مبتلا به آرتروز زانو را کاهش داده است.

جانت دوفک، متخصص علوم حرکتی، درباره میزان تأثیرگذاری این تمرین می‌گوید: مانند هر تمرین ورزشی دیگر، فواید پیاده‌روی به عقب به سطح آمادگی جسمانی هر فرد بستگی دارد. همچنین می‌توان سرعت و شیب مسیر را تغییر داد تا تمرین شدت بیشتری پیدا کند.

تردیدها و توصیه‌های ایمنی

با این حال، همه متخصصان کاملاً متقاعد نشده‌اند که پیاده‌روی معکوس از سایر تمرینات ورزشی بهتر باشد. جاناتان جری، محقق علمی در دانشگاه مک‌گیل، معتقد است: بیشتر شواهد موجود درباره فواید پیاده‌روی به عقب از مطالعات فیزیوتراپی ناشی می‌شود که آن‌هم روی گروه‌های بسیار کوچکی از افراد انجام شده است. این مطالعات نشان داده‌اند که چنین تمریناتی می‌توانند برای کسانی که مشکلات زانو دارند مفید باشند، اما برای افراد عادی، این تمرین بیشتر شبیه یک فعالیت عجیب و غریب است که احتمالاً از ورزش‌های معمولی مؤثرتر نیست. ضمن اینکه خطر زمین خوردن را هم افزایش می‌دهد.

نیکول هاس، متخصص ارتوپدی، در این زمینه توضیح می‌دهد: مطالعاتی که درباره فواید پیاده‌روی به عقب برای کاهش درد زانو و کمر یا افزایش تناسب‌اندام انجام شده، اغلب روی گروه‌های کوچک و با بیماری‌های خاص متمرکز بوده‌اند. بنابراین نمی‌توان این نتایج را به طور کلی به همه افراد تعمیم داد.

به گزارش وب گاه فرادید، با توجه به این موارد، رعایت نکات ایمنی برای کسانی که قصد امتحان این روش را دارند ضروری است. دوفک در این زمینه توصیه می‌کند: «هنگام تمرین، دقت کافی داشته باشید. استفاده از تردمیل می‌تواند خطرات احتمالی را کاهش دهد. همچنین قبل از شروع اطمینان حاصل کنید که مسیر شما عاری از موانع است. اگر احساس نگرانی می‌کنید، می‌توانید از یک همراه بخواهید که مسیر را برای شما بررسی کند».

کباب تتالی اراکی

کباب تتالی یا کباب ته تالی یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی شهر اراک است. طرز تهیه کباب تتالی به عنوان یک غذا با گوشت چرخ کرده ایرانی بسیار راحت است و شما می‌توانید این کباب خوشمزه ایرانی را با گوشت یا مرغ تهیه کنید.

مواد لازم

گوشت چرخ کرده: ۴۰۰ گرم

پیاز: ۲ عدد

سیر: ۳ حبه

سیب زمینی: ۳ عدد

گوجه فرنگی: ۳ عدد

رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری

آب جوش: یک پنجم لیوان فرانسوی دسته‌دار

گرد غوره: نصف قاشق چای‌خوری

نمک، زردچوبه؛ فلفل سیاه، پودر سیر، فلفل قرمز: به مقدار لازم

طرز تهیه

ته تالی یا تتالی یک غذای اصیل در اراک است که شباهت زیادی به کباب تابه‌ای دارد. در زبان اراکی به ماهیتابه «تال» گفته می‌شود و چون گوشت را ته ماهیتابه می‌گذارند، از همین رو به این غذا ته تالی می‌گویند. جالب است بدانید که ته تالی کمتر در رستوران‌های اراک سرو می‌شود و بیشتر یک غذای محلی و خانگی است.

در این غذا از چاشنی‌های مختلفی استفاده می‌شود و از همین رو طعم بسیار لذیذی دارد. اگر عکس غذای تتالی را ببینید به نظرتان بسیار شبیه به تاس کباب است اما، طعم آن تا حد زیادی با این غذا متفاوت است. در ادامه می‌توانید با طرز تهیه کباب تتالی خوشمزه آشنا شوید.

مرحله اول؛ ترکیب کردن گوشت و پیاز

در اولین مرحله از دستور پخت تتالی اراکی باید یکی از پیازها را پوست بگیرید و سپس با رنده ریز رنده کنید. آب اضافی پیاز را بگیرید و دور بریزید. گوشت چرخ کرده را به پیاز رنده شده اضافه نمایید.

مرحله دوم؛ اضافه کردن چاشنی‌ها به مایه ته تالی

در این مرحله از دستور پخت تتالی باید مقداری نمک، زردچوبه، پودر سیر، فلفل و نمک به مواد گوشتی اضافه کنید. سپس یک دستکش به دست کنید و شروع به ورز دادن مواد گوشتی کنید.

مرحله سوم، قرار دادن مایه کباب ته تالی در یخچال

بعد از این که مواد گوشتی را خوب ورز دادید، باید آن را داخل یک کاسه مناسب بریزید. سپس یک پلاستیک روی آن بکشید و ظرف را برای حدود ۳۰ دقیقه در یخچال قرار دهید تا به خوبی منسجم شوند.

مرحله چهارم؛ آماده کردن سس کباب تتالی

در این فرصت که مواد گوشتی را در یخچال گذاشته‌اید، می‌توانید به سراغ درست کردن سس ته تالی گوشت اراکی بروید. برای این کار مقداری روغن در ماهیتابه بریزید. سپس پیاز را به صورت نگینی خرد کنید و داخل روغن تفت دهید. مقداری زردچوبه و فلفل سیاه به آن بزنید.

بعد از این که پیاز سبک شد، سیر رنده شده و رب گوجه فرنگی را به آن اضافه کنید. رب را در روغن تفت دهید تا رنگ آن تغییر کند.

مرحله پنجم؛ آماده کردن کباب تتالی با گوشت

در این مرحله از طرز تهیه کباب تتالی باید مواد گوشتی را از یخچال خارج کنید. سپس می‌توانید به اندازه گردو از مواد گوشتی بردارید و آن را با دست گرد کنید و بعد پهن کنید. این کار را برای همه گوشت‌ها انجام دهید. سپس گوشت‌ها را به سس در حال جوش اضافه کنید.

مرحله ششم؛ اضافه کردن سیب زمینی و گوجه به ته تالی

بعد از این که همه گوشت‌ها را داخل سس قرار دادید، در این مرحله از طرز تهیه کباب تتالی باید سیب زمینی‌ها را به صورت حلقه‌ای خرد کنید. بهتر است قطر سیب زمینی‌ها یکسان و حدود ۱ سانتی‌متر باشد. سیب زمینی‌ها را روی گوشت قرار دهید. سپس گوجه فرنگی‌ها را به صورت حلقه برش دهید و روی سیب زمینی‌ها بگذارید.

مرحله هفتم؛ پختن تتالی اراکی

در این مرحله از طرز تهیه تتالی گوشت اراکی باید کمی گرد غوره به مواد اضافه کنید. مقداری آب جوش روی غذا بریزید و صبر کنید تا آب داخل قابلمه شروع به جوشیدن کند. سپس شعله گاز را کم کنید و درب قابلمه را روی آن قرار دهید تا سس غذا غلیظ شود. در انتها می‌توانید این غذای خوشمزه را همراه با نان و سبزی خوردن میل کنید.

طرز تهیه تتالی مرغ

مواد لازم برای تهیه تتالی مرغ

سینه مرغ چرخ شده: ۳۰۰ گرم

پیاز متوسط: ۲ عدد

سیب زمینی کوچک: ۳ عدد

گوجه فرنگی: ۱ عدد

روغن زیتون: ۳ قاشق غذاخوری

نمک، فلفل، زردچوبه، دارچین و ادویه مرغ: به مقدار لازم

رب گوجه فرنگی: ۲ قاشق مرباخوری

زرشک: ۱ قاشق غذاخوری

طرز تهیه

اگر می‌خواهید کباب تتالی شما کالری کمتری داشته باشد آن را با گوشت مرغ یا بوقلمون تهیه کنید. برای درست کردن کباب ته تالی با مرغ یا بوقلمون باید سینه مرغ میکس شده را با پیاز رنده شده که آب آن گرفته شده ترکیب کنید. سپس ادویه‌ها را به آن اضافه کنید. مواد را خوب ورز دهید و به شکل توپی درست کنید.

مقداری روغن زیتون در ماهیتابه بریزید. سپس پیاز حلقه شده و گوجه خرد شده را داخل ماهیتابه بچینید. کمی نمک و آویشن به پیاز و گوجه بزنید.

کباب مرغ تتالی را به صورت گرد آماده کنید و روی گوجه‌ها بچینید. سپس نصف لیوان آب جوش به آن اضافه کنید و درب قابلمه را روی آن بگذارید تا غذا به آرامی پخته شود. در انتها رب گوجه فرنگی را همراه با زرشک اضافه نمایید و ۳۰ دقیقه صبر کنید تا غذای شما آماده شود.

نکات و فوت و فن‌های طرز تهیه کباب تتالی اراکی

*در طرز تهیه کباب تتالی می‌توانید مقداری ترخون و مرزه خشک نیز به مواد گوشتی اضافه کنید تا طعم بهتری بگیرد.

*برای طرز تهیه کباب تابه‌ای اراکی باید سس غذا را خیلی غلیظ درست کنید.

*اضافه کردن گرد غوره در دستور پخت تتالی کاملاً اختیاری است و در صورت تمایل می‌توانید از طعم دهنده دیگر یا غوره تازه نیز استفاده کنید.

*از پخت بیش از حد کباب ته تالی اجتناب کنید. این کار موجب سفت شدن گوشت و له شدن غذا می‌شود.

*اگر طعم سیر را در غذا دوست ندارید، می‌توانید آن را حذف کنید.

*در صورت تمایل می‌توانید در دستور پخت تتالی مقداری فلفل دلمه خرد شده نیز اضافه کنید.

*در زمان تهیه خوراک تتالی استان مرکزی برای این که کباب تتالی شما ظاهر جذاب‌تری پیدا کند، می‌توانید سیب زمینی‌ها را با قالب قلب یا هر قالبی که دوست دارید خرد کنید.

*برای خوش طعم تر شدن کباب تتالی می‌توانید مقداری سبزیجات خرد شده مثل گشنیز و جعفری به مواد گوشتی کباب اضافه کنید.

*در طرز تهیه کباب تتالی اراکی به منظور خوش عطر و طعم شدن کباب می‌توانید مقداری زعفران به غذا اضافه کنید.

*برای پخت کباب تتالی باید شعله گاز را کم کنید تا غذا به آرامی و با روغن و آب خود گوشت پخته شود.

*در صورت تمایل می‌توانید موقع سرو کردن خوراک تتالی شهر اراک مقداری سماق به غذا اضافه کنید.

سوالات متداول

در طرز تهیه کباب تتالی برای خوش طعم شدن غذا از چه ادویه‌هایی استفاده می‌شود؟

برای طرز تهیه ته تالی از ترکیب زردچوبه، فلفل سیاه، پودر سیر، فلفل قرمز و در صورت تمایل پودر غوره و سماق استفاده می‌شود.

ته تالی غذای محلی کدام شهر است؟

کباب تتالی یا کباب ته تالی یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی شهر اراک است که برای پذیرایی از مهمان و روزهای عید هم آن را درست می‌کنند.

معنی ته تالی چیست؟

در زبان اراکی به ماهیتابه یا هر ظرفی شبیه ماهیتابه که ته گود دارد «تال» گفته می‌شود و چون گوشت را ته ماهیتابه می‌گذارند، از همین رو به این غذا ته تالی می‌گویند.