روغن میخک را برای کودکان استفاده نکنید

روغن میخک به عنوان یک ضد التهاب، تسکین دهنده اسپاسم، بی حس کننده موضعی و مسکن عمل می کند. اما در نظر بگیرید که فواید و مضرات بسیاری دارد که بعضی از آنها فراموش می شوند.

میخک گلی است متشکل از ترکیبات از بین برنده باکتری ها، ویروس ها، قارچ ها و آنتی اکسیدان ها که در ماداگاسکار، سریلانکا، اندونزی و چین رشد می کند. از این گیاه اسانس میخک استخراج می شود که در کنار ۳۰ ترکیب دیگر به دلیل داشتن «اوژنول» که کمتر از ۵۰٪ آن را تشکیل می دهد، به آن بوی قوی طعم شدید می دهد. البته نکته قابل ذکر آن که اثربخشی بالای این ماده در پیشگیری از پیشرفت، تولید مثل و گسترش تومورهای سرطانی مخصوصا در سرطان ریه، روده بزرگ، پروستات، سینه، پانکراس، پوست، خون، غدد لنفاوی و دهانه رحم میخک را در زمره داروهای مورد توجه قرار داده است.

طبق مطالعه ای که در سال ۲۰۲۱ منتشر شد، علاوه بر فوایدی که عصاره این گیاه برای سلامتی انسان به عنوان یک ضد التهاب، تسکین دهنده اسپاسم، بی حس کننده موضعی و مسکن درد دارد، افشره میخک در صنایع غذایی، آفت کش ها، عطرها، لوازم آرایشی، محصولات بهداشتی و دندانپزشکی نیز پرکاربرد است. پس روغن میخک فقط یک ماده روغنی با خواص معطر نیست، بلکه گنجینه ای با فواید و کاربردهای فراوان است که باید اسرار و هشدارهای آن را دانست.

روغن میخک دشمن بیماری های ناشی از غذا است

طبق تحقیقات، روغن میخک یک مکمل مهم برای تضمین ایمنی پنج گروه غذایی از میکروارگانیسم‌هایی است که باعث بیماری‌های ناشی از غذا می‌شوند:

غذاهای پخته شده: افزودن روغن میخک به غذاهای پخته شده و کیسه های بسته بندی می تواند بدون اینکه بر طعم، طعم، بافت یا ظاهر اصلی تأثیر بگذارد، عمر مفید آنها را افزایش دهد. این اتفاق به دلیل وجود اوژنول است که در برابر علل علل بیماری های ناشی از غذا و فساد مواد و میکروارگانیسم ها فعالیت مفیدی را  ارائه می دهد.

سبزیجات: خواص ضد میکروبی روغن میخک به عنوان یک جایگزین بالقوه برای قارچ کش های شیمیایی مانند بی کربنات سدیم و ضد عفونی کننده های مبتنی بر کلر عمل می کند. با افزودن ترکیب اسانس میخک در حین شستن سبزیجات تازه برش خورده، اثرات نامطلوب بر سلامتی کاهش و عمر مفید آن افزایش می یابد در حالی که هیچ تأثیری بر ویژگی هایی همچون رنگ، مواد مفید یا ترکیباتش نخواهد داشت. حتی فساد ناشی از قارچ در این سبزیجات را کاهش می دهد.

محصولات لبنی: از آنجایی که محصولات لبنی (به ویژه پنیر) در خط مقدم شیوع بسیاری از بیماری های ناشی از خوراکی ها هستند، پنیرسازان تقریباً یک کیلوگرم روغن میخک را به ازای هر ۲۰۰ لیتر شیر خام، به عنوان یک عامل ضد میکروبی مهم، بدون تأثیر بر ویژگی های تولید این محصول لبنی، اضافه می کنند.

غذاهای فرآوری شده: اهمیت افزودن اسانس میخک به عنوان یک طعم‌دهنده با خواص ضد میکروبی و آنتی‌اکسیدانی بالاخص پس از گسترش تقاضا برای غذاهای آماده طبخ در سال‌های اخیر، به دلیل تغییر سبک زندگی افزایش یافته است. تخریب غذاهای فرآوری شده که باعث کاهش کیفیت محصولات غذایی و تغییر  بو، رنگ و PH آن شده و سلامت مصرف کنندگان را به خطر می اندازد.

مواد پروتئینی: استفاده از اسانس میخک در غذاهایی مانند میگو، برگر، ماهی قزل آلا، گوشت چرخ کرده، گوشت مرغ در طول نگهداری در یخچال یا فریزر واکنش های ناخواسته که شامل بدتر شدن طعم و بو، رنگ، بافت و سایر خواص می شود را کاهش می دهد و فعالیت ضد میکروبی روغن منجر به کاهش تعداد باکتری ها می شود.

روغن میخک حشره کش، ضد میکروبی و ضد ویروسی است

مطالعات نشان داده اند که اسانس میخک به دلیل دارا بودن ترکیباتی که (مهمترین آنها اوژنول است) از سلول ها در برابر اکسیداسیون رادیکال های آزاد مرتبط با بیماری هایی مانند سرطان، تصلب شرایین، آلزایمر و پارکینسون محافظت می کند،  بازدارندگی گسترده ای در برابر عوامل بیماری زا دارد.

اسانس میخک مقدار زیادی از مواد سمی تحت تأثیر اوژنول را در خود دارد که ۳ برابر بیشتر از سایر مواد شیمیایی دافع حشرات است. علاوه بر فعالیت ضد ویروسی آن، می توان آن را در دستمال های تمیزکننده ای که برای حذف آلودگی از سطوح طراحی شده اند، گنجاند.

روغن میخک یک ضد التهاب و مسکن است

اسانس میخک دارای خواص ضد التهابی است، زیرا اوژنول به در عرض ۳ ساعت بین ۲۰ تا ۶۰ درصد التهاب کاهش می دهد و باعث بهبود زخم می شود. همچنین برای درمان سردرد، درد مفاصل، مشکلات پوستی و دندان درد به عنوان یک مسکن بی خطر، موثر و ارزان در نظر گرفته می شود.

به گفته دکتر سینا اسمیت، مدیر پزشکی مرکز شفای شیکاگو، روغن میخک برای بهبود زخم بسیار مفید دانست و گفت: « از این نظر معادل با دیکلوفناک و کرم نئومایسین است.»

روغن میخک ممکن است به جلوگیری از پوسیدگی دندان و تسکین درد دهان کمک کند. برای تسکین دندان درد، اسمیت توصیه می کند: «یک تکه پنبه را در روغن میخک رقیق کرده و آن را روی دندان های خود قرار دهید تا زمانی که بتوانید به دندانپزشک مراجعه کنید.»

روغن میخک ضد سرطان است

ترکیبات اوژنول با فعالیت ضد تومور خود به عنوان جایگزین، در پیشگیری و درمان سرطان استفاده می شود. برخی تحقیقات نشان می دهد که این اسانس ها عوارض جانبی شیمی درمانی از قبیل تهوع، استفراغ، کاهش اشتها و کاهش وزن را نیز کاهش می دهند. اسانس میخک همچنین در برابر انواع مختلف سرطان مانند سرطان روده بزرگ، ریه، سینه، پانکراس، سرطان خون، دهانه رحم و سرطان پروستات آزمایش شده است.

هشدارها و عوارض جانبی احتمالی

اگرچه اسانس میخک توسط سازمان غذا و داروی ایالات متحده به عنوان یک «مکمل غذایی ایمن» شناخته شده است،اما استفاده نادرست از آن ممکن است مسائلی را ایجاد کند که مهمترین آنها عبارتند از:

به گفته سینا اسمیت، «برای تسکین درد کودکی که در حال دندان درآوردن است نباید روغن میخک بدهید». او هشدار داد: «روغن میخک برای کودکان، به ویژه کودکان زیر دو سال، بی خطر نیست. دادن روغن میخک به آنها ممکن است منجر به عوارض جانبی جدی مانند آسیب کبدی شود.»

کریستوفر نورمن، یک پرستار، می گوید: «روغن میخک نیز ممکن است در مواقعی مانند اکثر داروهای گیاهی برای موجودات زنده سمی باشد. بنابراین مهم است که قدرت آن، عوارض جانبی بالقوه آن و چگونگی آن را بشناسیم. ممکن است با داروها تداخل داشته باشد. مثلا برای استفاده موضعی همیشه باید با روغن دیگری مانند روغن نارگیل یا روغن بادام رقیق شود تا از تحریک پوست یا لثه جلوگیری شود.»

قورما شورباسی؛ آبگوشت سنتی تبریزی

قورما شورباسی یا شوربای گوشت قورمای تبریز همان طور که از اسمش پیداست، یکی از خوشمزه‌ترین غذاهای سنتی تبریزی و از قدیمی‌ترین غذاهای آذربایجان شرقی است. این غذای لذیذ در اصل، نوعی آبگوشت سنتی است که با طعم و عطر دلپذیرش می‌تواند هوش از سرتان ببرد. شما می‌توانید شوربای گوشت قورمای تبریز را در وعده‌های ناهار یا شام خودمانی یا حتی در مهمانی‌ها و دورهمی‌های خانوادگی سرو کنید. اگر شما هم به یادگیری انواع غذای محلی و سنتی علاقه دارید، با ما در این مطلب همراه باشید تا طرز تهیه قورما شورباسی تبریزی را به شما آموزش دهیم.

مواد لازم

گوشت گوسفند: ۳۰۰ گرم

لپه: ۱ لیوان فرانسوی دسته‌دار

پیاز (برای پیاز داغ): ۳ عدد متوسط

سیب زمینی: ۲ عدد

رب گوجه فرنگی: ۱ قاشق غذاخوری

دنبه: به مقدار دلخواه

روغن: به مقدار کافی

زعفران (دم کرده غلیظ): به مقدار لازم

زردچوبه، نمک، فلفل سیاه: به مقدار لازم

نان: برای سرو قورما شورباسی تبریزی

طرز تهیه

برای تهیه قورما شورباسی تبریزی به روش ترکی و آذربایجانی بهتر است از قابلمه مسی یا روحی استفاده کنید. این غذای خوشمزه با روغن دنبه درست می‌شود و طعم و عطر دلپذیری دارد.

مرحله اول: مواد اولیه قورما شورباسی را آماده کنید

پیش از شروع مراحل اصلی طرز تهیه قورما شورباسی تبریزی، ابتدا گوشت گوسفندی را در اندازه‌های یکسان برش بزنید و به خوبی بشویید. قطعات گوشت را در سبد بریزید تا آب اضافی آن خارج شود. پیازها را بشویید و به صورت نگینی خرد کنید و کنار بگذارید.

لپه را هم در ظرف مناسبی بریزید و پس از شست‌وشو برای ۱۵ دقیقه در مقداری آب بخیسانید. حجم آب باید به اندازه‌ای باشد که روی لپه‌ها را بپوشاند. سیب زمینی‌ها را نیز بشویید و پس از پوست گرفتن، هر کدام را به چهار قسمت تقسیم کنید.

مرحله دوم: گوشت را نیم پز کنید

در این مرحله از طرز تهیه شوربای قورما ترکی، قطعات گوشت را با مقدار مناسبی آب در قابلمه بریزید و روی حرارت متوسط بگذارید تا بجوشد. پس از جوشیدن آب، کف قهوه‌ای ایجاد شده بر روی قابلمه را با کفگیر جمع کنید و دور بریزید. سپس، یک سوم پیازهای نگینی را در قابلمه بریزید و حرارت را ملایم کنید. درب قابلمه را ببندید و حدود نیم ساعت صبر کنید تا گوشت با حرارت ملایم نیم‌پز شود.

مرحله سوم: سیب زمینی و نمک را اضافه کنید

پس از گذشت این مدت، قطعات سیب زمینی را به قابلمه اضافه کنید. حالا، درب قابلمه را ببندید و حدود ۴۰ دقیقه تا یک ساعت دیگر صبر کنید تا گوشت بپزد. پس از اطمینان از پخت گوشت، مقداری نمک نیز به قابلمه اضافه کنید.

مرحله چهارم: غذا را از صافی رد کنید

در این مرحله از طرز تهیه شوربای گوشت قورمای تبریز، یک کاسه بزرگ و صافی آماده کنید. کاسه را زیر صافی بگذارید. محتویات غذا را از قابلمه در یک صافی بریزید تا آب گوشت از محتویات داخل قابلمه جدا شود و در کاسه بریزد. آب گوشت را کنار بگذارید تا بعدا از آن به عنوان شوربا استفاده کنید.

مرحله پنجم: گوشت را با پیاز تفت دهید

حالا، دنبه را در تابه مناسبی (ترجیحا مسی یا روحی) بریزید و روی حرارت متوسط قرار دهید تا دنبه روغن بیندازد. نیمی از پیازهای نگینی باقی مانده را به دنبه آب شده اضافه کنید و تفت دهید. در ادامه، گوشت پخته شده را نیز در تابه بریزید و همراه با پیاز و دنبه سرخ کنید.

مرحله ششم: گوشت را در خمره سفالی بریزید

پس از تفت دیدن گوشت در روغن دنبه، گوشت و پیازهای سرخ شده را در یک خمره سفالی بریزید. روغن دنبه را هم به ظرف سفالی اضافه کنید. به شکلی که روغن دنبه روی گوشت را بپوشاند. سپس، درب خمره سفالی را ببندید و آن را در یخچال بگذارید تا بعدا از آن در تهیه شوربای گوشت قورمای تبریز استفاده کنید. اگر خمره سفالی ندارید از یک قابلمه استفاده کنید.

مرحله هفتم: لپه را نیم‌پز کنید

در فاصله سرخ کردن و صاف کردن گوشت، لپه‌ خیس خورده را آبکشی کنید و همراه با مقداری آب روی حرارت متوسط بگذارید تا برای نیم ساعت بجوشد و نیم‌پز شود. لپه‌های نیم‌پز شده را در سبد بریزید و پس از آبکشی کنار بگذارید تا بعدا به محتویات قورما شورباسی اضافه کنید.

مرحله هشتم: گوشت را گرم کنید

در این مرحله از طرز تهیه شوربای قورما ترکی، باقی پیازها را در قابلمه بریزید و با مقداری روغن دنبه یا روغن مایع تفت دهید تا کاملا طلایی شوند. سپس، همه گوشت و پیاز سرخ شده یا بخشی از آن را که در یخچال گذاشته بودید نیز به قابلمه اضافه کرده و همراه با پیاز تفت دهید تا گرم شود.

مرحله نهم: چاشنی‌های قورما شورباسی را اضافه کنید

پس از گرم شدن گوشت، رب گوجه فرنگی (طرز تهیه رب گوجه)، مقداری نمک، فلفل سیاه و زردچوبه را نیز در قابلمه بریزید و صبر کنید تا رب گوجه فرنگی و زردچوبه تفت بخورند و رنگ باز کنند.

مرحله دهم: آب گوشت و باقی مواد را اضافه کنید

حالا وقت آن است که بسته به تعداد نفرات و ذائقه خود، مقداری از آب گوشت که قبلا صاف کردید یا همه آن را به قابلمه حاوی گوشت و ادویه‌ها اضافه کنید. لپه نیم‌پز شده و زعفران دم کرده را نیز در قابلمه بریزید. پس از جوشیدن آب گوشت، درب قابلمه را ببندید و حرارت را ملایم کنید تا قورما شورباسی تبریزی شما کاملا بپزد و جا افتاده شود.

مرحله آخر: قورما شورباسی تبریزی را سرو کنید

پس از جا افتادن شوربای گوشت قورمای تبریز، آن را در ظرف سرو بریزید و همراه با نان، انواع ترشی و سبزیجات تازه نوش جان کنید. همان‌طور که پیش‌تر هم گفتیم، قورما شورباسی نوعی آبگوشت یا دیزی محلی است. بنابراین، درست مانند دیزی سنتی می‌توانید گوشت و مخلفات آن را جدا کنید و پس از کوبیدن با گوشت‌کوب میل کنید.

نکات مهم در طرز تهیه قورما شورباسی تبریزی

برای پخت شوربای گوشت قورمای تبریز بهتر است از قابلمه مسی یا روحی استفاده کنید.

بسته به ذائقه، در دقایق پایانی پخت شوربای قورما ترکی، می‌توانید به روش سنتی تبریزی یک عدد تخم مرغ را هم داخل قورما شورباسی بشکنید.

در صورت تمایل، می‌توانید مقدار بیشتری گوشت را به همین روش آماده کنید و در یخچال بگذارید. به این ترتیب، در بازه‌های زمانی مختلف می‌توانید از گوشت قورما در ترکیب با آب گوشت صاف شده یا بدون آن استفاده کنید.

در بعضی از رسپی‌های پخت آذری مقداری تره خرد شده نیز در ۱۵ دقیقه پایانی پخت همراه با تخم مرغ به قورما شورباسی اضافه می‌شود.

قدیمی‌ها از گوشت گاو هم برای درست کردن قورما شورباسی استفاده می‌کردند.

فوت و فن

روش نگهداری قورما شورباسی به چه صورت است؟

برای نگهداری از قورما شورباسی تبریزی، باید آن را در خمره سفالی درپوشیده بریزید و روی گوشت را حتما با روغن دنبه بپوشانید. به این ترتیب، احتمال قرارگیری گوشت سرخ شده در معرض هوا و در نتیجه، احتمال خراب شدن آن را به شدت کاهش می‌دهید. سپس، خمره سفالی را در یخچال بگذارید و در مقاطع مختلف زمانی از محتویات آن استفاده کنید. اگر خمره ندارید از یک دیگ درب‌دار استفاده کنید.

آیا شوربای گوشت قورمای تبریز با تخم مرغ را هم می‌توانیم برای مدت طولانی نگهداری کنیم؟

خیر. در صورت تمایل، تخم مرغ را هر بار باید به وعده مصرفی خودتان اضافه کنید. توجه داشته باشید، غذاهای حاوی تخم مرغ را نهایتا تا ۴۸ ساعت می‌توانید در یخچال نگهداری کنید.

چگونه باید از وا رفتن تخم مرغ در شوربای گوشت قورما جلوگیری کنیم؟

از آن‌جا که باید تخم مرغ را در دقایق پایانی پخت به قابلمه اضافه کنید، دمای آب گوشت و محتویات قابلمه بسیار بالا خواهد بود. در نتیجه، تخم مرغ شما کاملا وا رفته و تقریبا در کل غذا ناپدید می‌شود. برای جلوگیری از این موضوع، پیشنهاد می‌کنیم ابتدا مقدار کمی آب سرد به غذا اضافه کنید تا دمای آن کاهش پیدا کند. سپس، می‌توانید تخم مرغ را اضافه کنید و انتظار داشته باشید که وا نرود.

آلرژن‌های پاییزی؛ متفاوت اما دردسرساز

پاییز آغاز شده است و گل‌ها و شکوفه‌های تابستانی محو شده‌اند با این حال اگر این روزها حالت‌های آلرژیک مانند خارش چشم، عطسه، خارش گلو و احتقان بینی را تجربه می‌کنید باید بدانید که محرک‌های پاییزی (آلرژن)، عامل آن هستند و هرچند عوامل حساسیت‌زا در این فصل متفاوتند اما می‌توانند به اندازه گرده‌های گل در بهار و تابستان علائم ایجاد کنند.

حساسیت فصلی که به آن تب یونجه هم می‌گویند، مشکل شایعی است که علائم شبیه سرماخوردگی ایجاد می‌کند و به عطسه، آبریزش بینی و خارش چشم منجر می‌شود.

این عارضه در اثر واکنش آلرژیک به یک ماده بی‌ضرر در فضای باز یا داخل خانه ایجاد می‌شود چراکه بدن، آن ماده را به اشتباه مضر و بیگانه تشخیص می‌دهد.

کنترل حساسیت پاییزی یکی از دغدغه‌های افراد مبتلا به آلرژی یا والدین کودکان دارای حساسیت فصلی است. آیا دقت کرده اید که کودکان و افراد مبتلا به حساسیت در پاییز علائم بیشتری بروز می‌دهند؟

عواملی که باعث آلرژی پاییزی می‌شوند

گرده گیاهان و آلودگی هوا بزرگترین محرک آلرژی در پاییز در اغلب کشورهای نیمکره شمالی هستند. حدود ۷۵ درصد از افرادی که به گیاهان بهاری آلرژی دارند در پاییز هم نیازمند کنترل علائم حساسیت خود هستند.

کارشناسان می‌گویند گیاه «ابروسیا» یا آمبروزیا (کهنه‌واش) متعلق به تیره کاسنی، بزرگترین محرک آلرژی در فصل پاییز در بسیاری از نقاط زمین است.

اگرچه معمولا گرده افشانی این گیاه از شب های خنک و روزهای گرم ماه اوت آغاز می شود اما ممکن است تا ماه سپتامبر و اکتبر (دو ماه آینده) ادامه یابد. حدود ۷۵ درصد از افرادی که به گیاهان بهاره حساسیت دارند به این گیاه هم واکنش آلرژیک نشان می‌دهند.

حتی اگر این گیاه در محل زندگی شما وجود نداشته باشد اما گرده‌های آن می‌توانند از طریق وزش باد تا صدها کیلومتر جابه‌جا شوند.

در برخی افراد که به گیاه ابروسیا حساسیت دارند، مصرف برخی میوه‌ها و سبزیجات نظیر موز، خربزه و کدو سبز نیز می‌تواند علائم آلرژیک ایجاد کند.

به گزارش «وب‌ام‌دی»، کپک هم یکی دیگر از عوامل حساسیت‌زا در فاصل پاییز است.

ممکن است تصور شود کپک در زیرزمین یا حمام رشد می کند که محل‌های مرطوب در خانه هستند اما شرایط برای رشد کپک در نقاط مرطوب در فضاهای باز و بیرون از خانه هم فراهم است.

کَنه‌های گرد و غبار را هم فراموش نکنید. در حالیکه کنه‌های گرد و غبار در ماه های مرطوب تابستان رایج هستند اما ممکن است اولین بار که در فصل پاییز وسیله گرمایشی را روشن می‌کنید وارد جریان هوا شوند. آنها می‌توانند باعث عطسه، خس خس سینه و آبریزش بینی شوند.

از طرفی بازگشایی مدارس هم می‌تواند در کودکان حساسیت ایجاد کند زیرا کپک و کنه گرد و غبار در مدارس شایع است.

علائم شایع چیست؟

آبریزش بینی

 آبریزش از چشم‌ها

 عطسه

 سرفه

 خارش چشم و بینی

 حلقه‌های سیاه زیر چشم

چگونه می‌توانم آلرژی خود را درمان کنم؟

داروهای زیادی وجود دارند که می‌توانید برای این منظور استفاده کنید:

– مصرف اسپری‌ها و قطره‌های نمکی بدون نسخه (OTC)

اسپری‌های سالین و اشک‌های مصنوعی برای شستشوی گرده‌ها از بینی و چشم‌ها بسیار مفید هستند.

– مصرف آنتی‌هیستامین‌ها و ضد احتقان‌ها

آنتی‌هیستامین‌ها با مسدود کردن گیرنده‌های هیستامین در بدن علائمی چون عطسه، آبریزش و خارش را کاهش می‌دهند.  ضد احتقان‌ها همچنین رگ‌های خونی در مجاری بینی را کوچک می‌کنند تا احتقان را از بین ببرند تا بتوانند حساسیت پاییزی را در فرد مبتلا کنترل کنند.

با این حال ضد احتقان‌ها باید با تجویز پزشک و به مدت محدود مصرف شوند. این داروها اگر مدت طولانی تری استفاده شوند ممکن است در واقع احتقان را تشدید کنند. همچنین اگر فشار خون بالا دارید، برخی از داروهای آلرژی ممکن است برای شما مناسب نباشند.

– ایمونوتراپی

ایمونوتراپی به شکل واکسن‌های آلرژی یا قرص یا قطره خوراکی نیز می‌تواند به شما کمک کند تا با کاهش علائم، احساس بهتری داشته باشید.

نکاتی برای کنترل علائم

– برای کنترل حساسیت پاییزی دوری از گرده‌ها راهکاری موثر است. حجم گرده ها معمولا بین ساعت ۴ صبح تا ۸ صبح به بالاترین حد خود می رسد، بنابراین به حداقل رساندن فعالیت های صبح زود می‌تواند به بیمار کمک کند تا حساسیت پاییزی را راحت‌تر کنترل کند. بعد از فعالیت یا کار در بیرون، دوش بگیرید و شامپو بزنید تا این گرده‌ها از روی لباس و موها زدوده شوند.

– قبل از اینکه برای اولین بار لوازم گرمایشی را روشن کنید، دریچه های گرمایش را تمیز کرده و فیلتر را عوض کنید. تکه‌های کپک و سایر مواد حساسیت‌زا می‌توانند در تابستان در دریچه‌ها گیر کنند و به محض راه‌اندازی دستگاه، هوای خانه را پر می‌کنند.

– برای حفظ رطوبت هوای محیط زندگی خود بین ۳۵ تا ۵۰ درصد، از سیستم رطوبت‌گیر استفاده کنید.

– از ماسک استفاده کنید مخصوصا در محیط ‌هایی که درختان و گیاهان زیادی دارد مانند پارک‌ها و سایر فضاهای سبز.

کودکان ایرانی کدام کارتون‌های خارجی را بیشتر نگاه می‌کنند؟

سایت آپارات نام پنج انیمیشن خارجی که رتبه‌های نخست بازدید از سوی کودکان ایرانی را به خود اختصاص داده‌اند، اعلام کرد.

بر اساس آمار رسمی ثبت‌شده در سایت «آپارات» از ابتدای سال ۱۴۰۳ تا پایان شهریور و همزمان با پایان تعطیلات تابستان برای کودکان و دانش‌آموزان، نسخه دوبله پنج انیمیشن سینمایی در رتبه نخست پربیننده‌ترین آثار قرار دارند.

دو انیمیشن سینمایی «پاندای کونگ‌فوکار ۴»  با ۸۹ میلیون دقیقه بازدید و انیمیشن سینمایی «سگ‌های نگهبان قدرتمند» با ۸۸ میلیون دقیقه بازدید به ترتیب در رتبه‌های اول و دوم این فهرست قرار دارند.

همچین انیمیشن سینمایی «من نفرت انگیز ۴» به کارگردانی کریس رناد که در کمپانی ایلومینیشن تولید شده و در سال ۲۰۲۴ به نمایش درآمد با ثبت حدود ۷۸ میلیون دقیقه بازدید در رتبه بعدی قرار دارد.

انیمیشن «درون‌ و بیرون ۲» هم که در سال ۲۰۲۴ به سینماها آمد، با ۵۰ میلیون دقیقه بازدید در رتبه چهارم و انیمیشن سینمایی ««اژدهای آرزوها» با ۲۳ میلیون دقیقه بازدید در رتبه پنجم قرار دارند.

در رتبه‌های بعدی هم اسامی انیمیشن‌های محبوب دیگری همچون «هتل ترانسیلوانیا ۳» با  حدود ۱۷ میلیون دقیقه و «گیسو کمند» با ۱۶ میلیون دقیقه بازدید به چشم می‌خورد.

این آثار به صورت رایگان در اختیار مخاطبان قرار می‌گیرد.

جای خالی «عروسک‌های معلول» در دنیای کودکان

عروسک‌ها هم مثل آدم‌های دنیای واقعی می‌توانند در دنیای خود معلولیت داشته باشند؛ عروسک‌هایی که مثل همه عروسک‌های دیگر در مغازه اسباب‌بازی‌فروشی منتظر پیدا شدن همبازی‌ای هستند که از مواجه شدن با او تعجب نکنند؛ اما جای خالی تلفیق اجتماعی در فرهنگ‌سازیِ پذیرش معلولیت در جامعه، نه تنها مانع حضور برابر معلولان در جامعه شده، بلکه پای حضور این عروسک‌ها را هم از دنیای خیالیِ کودکان کوتاه کرده است.

افراد دارای معلولیت به دلایل مختلفی همچون مشکلات مادرزادی، تصادف، سوانح، بلایای طبیعی و… دچار معلولیت می‌شوند؛ جمعیتی که باوجود اینکه به عنوان بزرگترین اقلیت جهانی محسوب شده‌اند، اما گاها به دلیل وجود تبعیض بین آنها با سایر افراد جامعه، با چالش‌های مختلفی در دریافت حق و حقوق‌شان روبرو هستند؛ جایی که حلقه «تلفیق اجتماعی» در آن مفقود شده و نیازمند فرهنگ‌سازی مشخصی برای پذیرش افراد دارای معلولیت در جامعه و رفع این تبعیض‌هاست.

از آنجایی که عروسک‌ها نقش چشمگیری در شکل‌گیری رفتارهای اجتماعی کودکان دارند، می‌توان از آنها به عنوان یکی از ابزارهای کمک‌کننده در فرهنگ‌سازی برای نحوه تعامل کودکان با افراد دارای معلولیت و همچنین پذیرش معلولیت برای خود افراد دارای معلولیت استفاده کرد؛ عروسک‌هایی که البته به صورت اغراق‌آمیز ساخته نشده‌ باشند تا کودکان در زمان مواجهه با آنها صرفا با موهایی بور، چشمانی رنگی و دست و پاهایی کشیده روبرو شوند، بلکه عروسک‌هایی شبیه به آدمها که ظاهر، صورت و اندامی شبیه به دنیای واقعیت دارند.

محمود بهرامی‌زاده، استاد دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی در این باره به ایسنا می‌گوید: نحوه استفاده کودکان از عروسک‌ها طی سال‌های گذشته تغییر کرده و دیگر مانند زمان‌های گذشته نیست که عروسک تنها مورد استفاده دختربچه‌ها باشد، بلکه تولید اسباب‌بازی‌های عروسکی پسرانه هم افزایش یافته است. باتوجه به اینکه فرهنگ استفاده از عروسک از حالت جنسیتی خارج شده و این یکی از فاکتورهای مهم بر تأثیرگذاری عروسک بر کودکان محسوب می‌شود و از سوی دیگر باتوجه به اینکه براساس گزارشات سازمان جهانی بهداشت،‌ میزان معلولیت در دنیا ۱۵ درصد است، امروزه تاثیر عروسک‌هایی با نیازهای ویژه در آگاه‌سازی کودکان، بسیار بیشتر از آن چیزی است که والدین در راستای آگاهی‌سازی به فرزندان‌شان آموزش می‌دهند.

عروسک‌هایی با نمای شبیه به دنیای واقعی

وی در توصیف عروسک‌هایی با نیازهای ویژه، اینگونه عروسک‌ها را با نمایی شبیه به افرادی که در دنیای واقعی، قسمت‌هایی از اعضای بدن آنها مانند دست، پا، چشم، گوش و… دچار معلولیت است، توصیف و اظهار می‌کند: ساخت این سبک عروسک‌ها طی سال‌های اخیر بیشتر شده و در برخی کشورها گاها با اهداف خاصی تولید و توسط کودکان استفاده می‌شود. از آنجایی که فن بیان و انتقال مفاهیم از طریق کلام در میان کودکان نسبت به بزرگسالان متفاوت و سخت‌ است، کودکان این تعامل و برقراری ارتباط را از کودکی، با اسباب‌بازی خود شروع می‌کنند. در واقع، عروسک به کودک فرصت‌ آموزش نحوه تعامل با دیگران را می‌دهد و زمانی که او با عروسک بازی می‌کند، از طریق صحبت، نحوه تعامل و بازی با آن را می‌آموزد.

بهرامی‌زاده با اشاره به اینکه تعامل برای کودکان به دو شکل تعامل با خواهر، برادر و همسالان و یا کودکانی با نیازهای ویژه رخ می‌دهد، می‌افزاید: با استفاده از عروسک کودک نحوه تعامل با خواهر، برادر و والدین خود را می‌آموزد اما از آنجایی که کودکان باید نحوه تعامل با افراد دارای نیازهای ویژه را هم بیاموزند و بتوانند از همان سن پایین از طریق آموزش و بازی با عروسک‌های دارای نیازهای ویژه ارتباط برقرار کنند، استفاده از عروسک‌های فانتزی با نیازهای ویژه که دارای ویژگی‌های خاصی هستند می‌تواند به آموزش تعامل آنها با کودکان دارای معلولیت در دنیای واقعی هم کمک کند.

وی با اشاره به اینکه معلولیت‌ها ناشی از دو فاکتور مادرزادی یا اکتسابی در افراد ایجاد می‌شود، ادامه می‌دهد: برخی افراد در بدو تولد به صورت مادرزادی قسمتی از عضوی از بدن‌شان شکل نمی‌گیرد، برخی دیگر از افراد به دلیل مسائل تروماتیک مانند تصادفات جاده‌ای، جنگ‌ها و… در کشور دچار معلولیت می‌شوند. باتوجه به اینکه خاورمیانه، جز مناطقی است که جنگ،‌ سوانح و بلایای طبیعی را تجربه کرده، به نظر نرخ معلولیت در آن می‌تواند از متوسط جهانی هم بالاتر باشد، از همین رو، پرداختن به موضوع تولید عروسک‌هایی با نیازهای ویژه از اهمیت خاصی برخوردار است.

نحوه استفاده از عروسک‌هایی با نیازهای ویژه و تاثیر آن در تعاملات

این استاد دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی درباره نحوه استفاده از عروسک‌هایی با نیازهای ویژه و تاثیر آن در برقراری تعامل با همه افراد جامعه نیز به ارائه توضیحاتی می‌پردازد و ادامه می‌دهد: برخی از والدین کودک را در تعامل و بازی با اسباب‌بازی‌های دارای نیازهای ویژه رها می‌کنند تا او براساس آموزه‌های خود به او غذا دهد و بازی و صحبت کند. این درحالیست که در زمینه بازی با اسباب‌بازی و عروسک‌های عادی حتی بهتر است والدین با کودک مداخله و مشارکت داشته باشند و در میان بازی برخی مسائل آموزشی خاص مانند مرتب کردن اتاق، نحوه پوشیدن لباس و… را به او بیاموزند، حال اگر اسباب‌بازی کودک دارای نقص عضو به طور مثال دست راستش دچار معلولیت باشد، او می‌آموزد که باوجود نقص عضو چگونه در انجام کارها تعامل داشته باشد. ممکن است این روند در ابتدا بسیار ابتدایی باشد اما این تعامل‌ها به مرور شروع شده و همین روند منجر می‌شود که اگر کودک در مهد، مدرسه و دانشگاه با فردی با نیاز خاص روبرو شد، با او چگونه تعامل کند چراکه در برخورد و تعامل با کودکان دارای نیازهای ویژه نباید دو حس به این کودکان منتقل شود، اول بحث حس ترحم و دیگری کمک بیش از حد است.

وی می‌افزاید: هدف از تمامی سیستم‌های توانبخشی در حمایت از افراد معلول ایجاد حداکثر استقلال در زندگی و کمک به آنها در شرایط لزوم است. آنچه که در نحوه آموزش و بازی به این کودکان باید آموزش داده شود این است که همزمان بتوان با آنها تعامل درستی برقرار کرد.

بهرامی‌زاده استفاده از عروسک‌هایی با نیازهای ویژه در نمایش‌های عروسکی نیز در این فرهنگ‌سازی کمک‌کننده عنوان می‌کند و ادامه می‌دهد: کودکانی که دچار نقص عضو هستند به دلیل ناآگاهی جامعه از معلولیت به قدری با بازخوردهای منفی روبرو می‌شوند که به طور مثال اگر دست‌شان دچار معلولیتی باشد سعی می‌کنند آن دست‌ را با پنهان کردن در جیب‌ خود بپوشانند لذا علاوه بر دلایل ذکر شده با استفاده از عروسک‌های دارای نیازهای ویژه می‌توان به کودکان دارای نیازهای ویژه نیز آموزش داد که در تعامل با سایر کودکان باید چگونه رفتار کنند.

بهرامی‌زاده از دیگر کاربردهای عروسک‌های دارای نیازهای ویژه را مسئولیت‌پذیری می‌داند و می‌گوید: امروزه برخلاف گذشته بر استفاده از اسباب‌بازی‌ها و عروسک‌های ساده توسط کودکان تاکید می‌شود و این درحالیست که در گذشته عروسک‌های تولید شده به صورت اغراق آمیز زیباسازی شده بودند که همین امر منجر به کاهش اعتماد به نفس کودکان شده بود.

دکتر منصوره کریم‌زاده، عضو هیات علمی گروه رشد و پرورش کودکان پیش از دبستانِ دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی نیز با بیان اینکه در جوامع مختلف حدود ۱.۵ تا ۳ درصد کودکان، دارای نیازهای ویژه هستند، به ایسنا می‌گوید: در بسیاری از مدارس کشورهای مختلف، براساس وضعیت ظاهری و با توجه به نیازها و خدمات موردنیاز کودکان، اقدام به ارائه سطوح خدمات می‌کنند؛ اما در ایران تفکیک صرفا براساس مشکلات جسمی یا برگزاری آزمون‌های هوشی میان دانش‌آموزان انجام می‌گیرد که این اتفاق درست نیست.

وی ادامه می‌دهد: اگر کودکان در یک بعد جسمی دارای ضعف هستند ممکن است در ابعاد دیگری دارای توانمندی‌هایی باشند که با این تفکیک‌سازی به رشد همه‌جانبه آنها آسیب وارد خواهد شد، بنابراین در دنیا خدمات را به صورت یکپارچه و با ارائه سطح‌بندی خدمات مختلف به دانش‌آموزان ارائه می‌کنند. در ایران نیز باید این اتفاق رخ دهد تا حضور کودکان دارای نیازهای ویژه در مدارس و در کنار سایر دانش‌آموزان عادی‌سازی شود. در این میان استفاده از اسباب‌بازی و عروسک دارای نیازهای ویژه یکی از ابزاری است که می‌تواند به این عادی‌سازی کمک کند، اما اصل بر فرهنگ‌سازی است که با  برگزاری برنامه‌ها و ارائه خدمات مناسب به این افراد در خانواده و اجتماع اتفاق می‌افتد.

این عضو هیات علمی گروه رشد و پرورش کودکان پیش از دبستانِ دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی با تاکید بر اینکه جداسازی و دسته‌بندی کودکان دارای نیازهای ویژه در رشد و تعامل آنها تاثیر منفی دارد، خاطرنشان می‌کند: در حال حاضر وقتی در مدرسه کودک دارای معلولیت حرکتی، شنوایی یا بینایی وجود دارد، باید با در اختیار گذاشتن وسایل و تجهیزات مناسب به آنها، شرایط مطلوب آموزش را برای او فراهم کرد. حضور کودکان دارای سمعک، عینک یا ویلچر باید برای در مدارس عادی باشد؛ این عادی‌سازی با استفاده از اسباب‌بازی و عروسک‌ها صورت می‌گیرد. در این رابطه عروسک‌های دارای نیازهای ویژه می‌توانند علاوه بر اینکه در پذیرش معلولیتِ کودکان دارای معلولیت کمک‌کننده باشند، در آگاهی و نحوه تعامل کودکان، با کودکان دارای نیازهای ویژه نیز اثرگذار باشد.

کریم‌زاده با اشاره به تولید اینگونه عروسک‌ها در کشورهایی مانند انگلیس و فنلاند، یادآور می‌شود: کشورهای توسعه‌یافته باتوجه به نیازهای جامعه خود بر فرهنگ‌سازی در زمینه حضور افراد دارای معلولیت در جامعه کار کرده‌اند. در راستای رفع این تفکیک‌سازی باید در ایران نیز برچسب‌ها را حذف و با یکپارچه‌سازی ارائه خدمات در مدارس به کودکان اجازه رشد همه‌جانبه دهیم.

گام مهم دانشگاه آکسفورد در ساخت اولین واکسن ضد سرطان

دانشمندان دانشگاه آکسفورد در حال طراحی واکسنی به نام «اواریان واکس» هستند که به سیستم ایمنی بدن می آموزد که مراحل اولیه سرطان تخمدان را شناسایی کرده و به آنها حمله کند.

مرکز تحقیقات سرطان در انگلیس اعلام کرده تیم تحقیقاتی دانشگاه آکسفورد برای این مطالعه طی سه سال آینده تا ۶۰۰ هزار پوند دریافت خواهد کرد. در این مطالعه، دانشمندان با حمایت مالی دریافت شده، اهداف واکسن را تعیین خواهند کرد. آنها متوجه خواهند شد که کدام پروتئین‌ها روی سطح سلول‌های سرطان تخمدان در مراحل اولیه توسط سیستم ایمنی قوی‌تر تشخیص داده می‌شوند و این واکسن تا چه اندازه مدل‌های کوچک سرطان تخمدان را از بین می‌برد.

در صورت موفقیت آمیز بودن این تحقیقات، کار بر روی آزمایشات بالینی واکسن آغاز خواهد شد. امید این است که در آینده بتوان این واکسن را برای پیشگیری از سرطان تخمدان ارائه کرد. هر ساله حدود ۷۵۰۰ مورد جدید سرطان تخمدان در انگلستان شناسایی می‌شود و این بیماری ششمین سرطان شایع در زنان است.

پروفسور احمد احمد، سرپرست این پروژه می‌گوید : ما به راهکارهای بهتری برای جلوگیری از سرطان تخمدان نیاز داریم. اواریان واکس می‌تواند راه حلی برای پیشگیری از سرطان در زنان در معرض خطر ارائه دهد. با این بودجه اختصاص داده شده، تحقیقات ما می‌تواند گام بزرگی به سمت واکسن مناسب برای سرطان تخمدان بردارد.

تحقیقات قبلی پروفسور احمد و تیمش در دانشگاه آکسفورد نشان داده است که سلول‌های ایمنی بیماران سرطان تخمدان، تومور را به یاد می‌آورند. با تکیه بر این تحقیقات، دانشمندان سیستم ایمنی بدن را برای تشخیص بیش از ۱۰۰ پروتئین در سطح سرطان تخمدان، که به عنوان آنتی ژن های مرتبط با تومور شناخته می شوند، آموزش خواهند داد. آنها متوجه خواهند شد که کدام یک از این آنتی ژن‌ها سیستم ایمنی را تحریک می‌کند تا سلول هایی را که در حال تبدیل شدن به سرطان تخمدان هستند، شناسایی کرده و از بین ببرد.

هنوز سال‌ها طول می‌کشد تا واکسن به نقطه‌ای برسد که به طور گسترده برای زنان در معرض خطر سرطان تخمدان در دسترس باشد. با این حال، این بودجه گامی مهم به سوی جهانی است که در آن پزشکان می‌توانند از سرطان تخمدان در مراحل اولیه پیشگیری کنند، نه اینکه پس از شروع بیماری، آن را درمان کنند.