ماه: تیر ۱۴۰۳
آغاز طرح پیشگیری از تنبلی چشم در هرمزگان؛ ۱۲۰ هزار کودک غربالگری بینایی می‌شوند
مدیرکل بهزیستی هرمزگان، از آغاز طرح ملی پیشگیری از تنبلی چشم در استان خبر داد و گفت: پیش‌بینی می‌شود امسال بیش از ۱۲۰ هزار کودک سه تا ۶ ساله هرمزگانی در این طرح غربالگری بینایی شوند.
سامیه جهانشاهی در حاشیه بازدید از پایگاه‌های بینایی سنجی در استان بیان کرد: امسال ۱۵۰ پایگاه در سراسر هرمزگان برای سنجش بینایی کودکان درنظر گرفته شده است و والدین می‌توانند با مراجعه به پایگاه اینترنتی به نشانی www.behzisti.ir از مکان‌های اجرای طرح تنبلی چشم در استان مطلع شوند.
وی با اشاره به اینکه کودکان سه تا ۶ سال و متولدان نیمه دوم ۱۳۹۷ تا ۱۴۰۰ مشمول این طرح هستند، بیان کرد: شرکت در این طرح هر سال برای کودکان سه تا ۶ سال ضروری است وخانواده‌ها می‌توانند با مراجعه به ادارات بهزیستی شهرستان‌ها و یا پایگاه‌های خدمات سلامت در این طرح شرکت کنند.
معاون امور پیشگیری اداره‌کل بهزیستی هرمزگان اظهار کرد: طرح پیشگیری از تنبلی چشم (آمبلیوپی) در سه سطح مجریان غربالگر، بینایی سنج و چشم پزشک اجرا می‌شود، برای شرکت در این طرح همراه داشتن شناسنامه کودک و کارت چشم پزشکی سال‌های قبل الزامی است.
جهانشاهی یادآور شد: تنبلی چشم در بیشتر مواقع علائمی ندارد و بینایی سنجی در سن کودکی از تنبلی چشم جلوگیری می‌کند؛ زمان طلایی برای پیشگیری از تنبلی چشم و مشکلات کم بینایی سن زیر ۶ سال است.
گفتنی است، تنبلی چشم از بیماری‌های چشمی است که براساس آمار اعلام شده حدود یک تا ۲ درصد از کودکان به آن مبتلا می‌شوند، بیماری که اگر در سنین پایین‌تر تشخیص داده نشود، می‌تواند منجر به آسیب‌های جدی‌تر به چشم و حتی کم بینایی و یا نابینایی در بزرگسالی شود.
مادران نوزادان کم وزن بیشتر در معرض خطر زوال عقل هستند
یک مطالعه جدید هشدار می‌دهد زنانی که نوزادان کم وزنی به دنیا می‌آورند ممکن است در آینده با مشکلات حافظه و تفکر مواجه شوند.
بر اساس نتایج منتشر شده، این زنان در سالمندی نمرات تست مغزی داشتند که نشان دهنده یک تا دو سال پیری بیشتر در مهارت‌های حافظه و تفکر آنها بود، در مقایسه با زنانی که نوزادان با وزن طبیعی به دنیا آورده بودند.
نتایج نشان می‌دهد که هر چه تعداد نوزادان کم‌وزن یک زن بیشتر باشد، نمرات آزمون او کمتر است.
“دایانا سوریا کنترراس”، محقق ارشد در دانشگاه هاروارد، می‌گوید: «تحقیقات قبلی نشان داده است افرادی که زایمان نوزاد با وزن کم داشته اند، در معرض خطر بیشتر ابتلاء به بیماری‌های قلبی عروقی و فشار خون بالا هستند.»
سوریا-کنتراس افزود: مطالعه ما نشان داد که سابقه داشتن فرزندی با وزن کم هنگام تولد نیز ممکن است نشانگر ضعف شناختی در آینده باشد.
در این مطالعه بیش از ۱۵۰۰۰ زن با میانگین سنی ۶۲ سال شرکت داشتند. حدود ۸ درصد نوزادی با وزن کم هنگام تولد به دنیا آورده بودند.
این زنان مجموعه‌ای از تست‌های تفکر و حافظه را تکمیل کردند و همچنین پرسشنامه‌ای را در مورد سابقه بارداری خود پر کردند.
به طور متوسط، زنانی که نوزادانی با وزن کم در زمان تولد داشتند، در آزمون‌های سرعت تفکر، توجه، یادگیری و حافظه کاری نمره پایین‌تری کسب کردند.
تحقیقات آینده برای تأیید یافته‌ها و بررسی اینکه آیا غربالگری زنان با سابقه زایمان با وزن کم از نظر مشکلات شناختی و انجام اقداماتی برای ارتقای سلامت مغز آنها می‌تواند به پیشگیری یا به تأخیر انداختن اختلالات شناختی و زوال عقل در آینده کمک کند، مورد نیاز است.
صیانت از گـویش بنـــــدری
رونمایی از کتاب دستور خط گویش هرمزگانی با هدف یکدست‌سازی املای نوشته‌های بومی؛
مراسم رونمایی و جشن امضای کتاب دستور خط گویش بندری (هرمزگانی) اثر” نرگس نصیری گوکی ” در سالن اجتماعات فرهنگسرای طوبی برگزار شد. در این همایش که با حضور جمعی از هنرمندان ، شاعران و اهالی فرهنگ، هنر و رسانه همراه بود، تعدادی از شاعران بومی استان به سُرایش شعر و ترانه پرداختند.
به همین بهانه گفت و گویی با نرگس نصیری داشتیم که خواندن آن خالی از لطف نیست.
نرگس نصیری هستم متولد شهر زیبای بندرعباس در ۲۱ تیرماه سال ۱۳۶۳ پا به عرصه‌ی وجود گذاشتم. در دامان خانواده‌ای ادب دوست و فرهنگی رشد کردم. تحصیلات دیپلم را در رشته‌ی علوم تجربی گذراندم و در دانشگاه وارد رشته‌ی زبان و ادبیات فارسی شدم تا اینکه در سال ۱۳۹۵ در مقطع کارشناسی ارشد فارغ التحصیل شدم.
یکی از اهداف انسان متفکر برای ادامه‌ی حیاتی مفید، تقویت بعد روحی است که مسلما هنر یکی از بهترین و سازنده‌ترین این امور است. هم اکنون در تلاشم که ابعاد هنری وجودم را بیشتر پرورش دهم. از ابتدای این امر با سرودن شعر و سپس با عکاسی و ساخت فیلم آغاز کردم و راهی بس طولانی در پیش رو دارم اگر عمری باقی باشد.
هدف از انتشار کتاب را بفرمایید
هدف از نگارش این کتاب یکدست کردن املای نوشته‌های بومی و سعی در کم کردن تشتّت نوشتاری است.
در مورد کتاب توضیح دهید.
کتاب پیش رو تحت عنوان [دستورخط گویش بندری] یک کتاب در باب شیوه‌ی رسم الخط است و دستور زبان نیست! هرچند برای فهم بهتر کلام ناچار شدیم در جای جای کتاب توضیحاتی در باب دستور زبان هم وارد کنیم که ممکن است خوانندگان محترم، به اشتباه این کتاب را با عنوان دستور زبان بررسی کنند!
در سه بخش آغازین کتاب به تفکیک در مورد شیوه‌ی نگارش ضمیرها و شناسه‌ها، افعال، حرف‌ها و دیگر کلمات تحقیق و بحث شده است. در بخش پایانی کتاب که یک نمونه‌ی نو و منحصر به فرد به شیوه‌ی برگردان یک داستان اصیل به گویش بندری است، داستان کوتاهی را به گویش بندری نگاشته‌ایم که حال و هوایی کاملا جنوبی داشته است.
داستان کوتاه (سوترا) آخرین داستان از کتاب [به کی سلام کنم؟] اثر نویسنده‌ی به‌نام کشور، خانم «سیمین دانشور» است.
علت انتخاب این داستان برای برگردان به گویش بندری و به عنوان شاهد و نمونه برای شیوه‌ی صحیح نگاشتن متون کتبی بومی، چند مورد بوده است که به اختصار خواهیم گفت؛ ماجرای این داستان در جغرافیای استان هرمزگان و در بخش ساحلی رخ می‌دهد. داستان حکایت از ناخدایی دارد که در دریا دچار سانحه شده است و تحت درمانِ درمانگران زار قرار گرفته است.
گوشه‌ای از تاریخ این استان را می توان در جای جای این کتاب، بی‌پرده دید. پاره‌ای قوانین و آداب زندگی و سنت‌ها را معرفی کرده است و قطعا اگر این داستان به زبان همین منطقه برگردان شود، حال و هوایی دوچندان بومی پیدا خواهد کرد و لذت خواندن این داستان را برای هم استانی‌های عزیز بیشتر خواهد کرد.
ایده کتاب از کجا به ذهنتان خطور کرد؟
این نیازمندی را زمانی به شدت احساس کردیم که به همراه پدرم «مرتضی نصیری»، در حال نگارش و ویرایش کتاب (دانشنامه‌ی واژگان استان هرمزگان) بودیم. در زبان فارسی چندین حرف وجود دارد که از لحاظ آوا شبیه به هم تلفظ می‌شوند اما از لحاظ نگارش با هم متفاوت‌اند از جمله انواع (ز_ظ_ذ_ض) و دیگر حروف مشابه. گاهی برای ثبت یک واژه در این کتاب، مجبور بودیم به توانِ تمام شکل‌های مختلفی که می توان آن را نگاشت، مدخل جداگانه ایجاد کنیم. این کار حجم و کار نگارش را بسیار زیاد می‌کرد. بارها شاهد بودم که در چاپ کتاب‌های بومی هم همین ایراد دیده می شد. برخی ضمیر (مِه) به معنای [من] را به همین صورت و برخی به صورت (مِ) می‌نوشتند. برخی مصوت کوتاه ( _ُ ) را در نگارش به شکل بلند (و) می‌نوشتند و از این دست موارد.
همین امر باعث شد که تحقیق کنیم و دستورخطی را ارائه دهیم که هم از زبان فارسی تبعیت کند و هم اصالت زبانی را زیر سوال نبرد، همینطور راه را برای زبانشناسان هموار کند.
تحقیق، گردآوری و نشر آن چقدر زمان برد؟
درگیری فکری ما با این مسئله از زمانی آغاز شد که مجبور به کم کردن حجم کتاب و ویرایش مجدد کتاب [دانشنامه ی واژگان خلیج فارس] به شکل موضوعی و تحت عنوان سری کتاب‌های [فرهنگ نصیر] شدیم. تقریبا سه سال طول کشید تا این کتاب به شکلی منسجم دست پیدا کند و در پایان سال ۱۴۰۲ آماده ی چاپ شود و مجوز بگیرد.
در مسیر نشر کتاب با چه مشکلاتی مواجه شدید؟
در اواسط سال ۱۴۰۲ این کتاب یکبار به صورت کامل تایپ و ویرایش شد اما به دلیل مشکلاتی که معمولا رایانه‌ها برای ما نویسندگان ایجاد می‌کنند بر اثر یک ویروس، فایل نهایی کتاب ناپدید شد.
یک هفته‌ای را در شوک این اتفاق گذراندم تا اینکه یادم آمد نسخه‌ای را قبل از آن پرینت گرفته‌ام و برای تاییدیه علمی به استادان عزیزم جناب «دکتر اسداله نوروزی» و «دکتر حشمت اله آذر» مکان داده‌ام.
همان نسخه‌ها را مجدد شروع به تایپ کردم و در حین تایپ مجدد به نکاتی برخوردم که اگر این نکات در این کتاب ثبت نمی‌شد بعدها جای پشیمانی داشت؛ به قول ضرب المثل معروف (عدو شود سبب خیر گر خدا خواهد) این اتفاق هم باعث جا افتادگی بیشتر این کتاب شد.
آیا اولین کتابتان است و آیا آثار دیگری هم در دست دارید؟
خیر – اولین کتابم مجموعه اشعارم بود، این اشعار از اولین ابیاتی که در سال ۱۳۷۴ سرودم آغاز می‌شد تا اشعاری که در سال ۱۴۰۱ سروده شده بود. این اشعار بدون هیچگونه دستکاری وزنی و مفهومی در مجموعه‌ای به نام [واژه‌ها کهنه‌تر از فکر من‌اند] در سال ۱۴۰۱ در انتشارات سمت روشن کلمه به چاپ رسید.
کتاب دومم کتاب [دستورخط گویش بندری] است که پیش از این در موردش گفتیم و در سال ۱۴۰۳ و در انتشارات گامرون به چاپ رسید.
کتاب [واژه نامه فرهنگ نصیر] از دیگر کتاب‌هایی که نامشان ذکر شد، زودتر شروع به نگارش آن کردیم اما هنوز به مرحله‌ی بهره‌برداری نرسیده است. در تلاش روز افزونیم که این امر را به سرانجام برسانیم.
همچنین در چندین کتاب نامم به عنوان ویراستار مستقل ثبت شده است از جمله کتاب‌های [عرشیان جزیره/ چلچلی/ گپ گنوغ۲/ سروقامتان توکهور و هشت بندی/ بُن گِر و …]
فاصله بین پژوهش، تدوین و انتشار کتاب چقدر بود؟
از لحاظ ظاهری به مدتی حدود ۳ سال کار پژوهش تا انتشار این کتاب به طول انجامید اما از لحاظ باطنی با این امر به مدت ۱۰ سال زیست کرده‌ام و دست و پنجه نرم می کنم.
در مورد نگارش کتاب و سبک آن توضیح دهید، آیا از ابتدا در ذهنتان آن را انتخاب کرده بودید؟
سبک این کتاب کاملا علمی است اما به زبانی شیوا و ساده به توضیح مطالب پرداخته است. در ابتدا برای فصل آخر این کتاب برنامه‌ای نداشتم اما لازم بود متنی را به عنوان شاهد برای پایان این کتاب انتخاب کنم. به لطف دوستان در همخوانی داستان کوتاه [سوترا] به دعوت محمد سایبانی عزیز از فعالان هنری هرمزگان، شرکت کردم و درست زمانی این داستان به دستم رسید که به دنبال متنی برای فصل آخر کتاب بودم؛ پتانسیل جنوبی داستان سوترا من را به این واداشت که این داستان را به شکل برگردان در انتهای کتاب بیاورم و جذابیت کتاب را چند برابر کنم.
کلام آخر
از آنجایی که مبحث این کتاب در گویش بومی مبحث حساس و جدیدی بود، برای نگارش این کتاب از اساتید بزرگواری کمک گرفتیم که ذکر نام ایشان کوچکترین حقی است که بر گردن ما دارند. آقایان دکتر اسداله نوروزی و دکتر حشمت اله آذرمکان که ما را در نگارش بخش آغازین کتاب بسیار یاری دادند و جناب آقای مرتضی نصیری گوکی از پیشتازان گویش بومی که پیشتر افتخار فرزندی ایشان نصیبم بوده است و در این امر پشتیبان و مشوق جدی من بوده اند.
امیدوارم کتاب حاضر گوشه‌ای از دِین ما را به این خطه ادا کرده باشد هرچند اگر جان را خالصانه در طبق بخشش به پای این استان گذاشت، بازهم کم است.
در آخر از حمایت وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و سازمان فرهنگی ورزشی شهرداری بندرعباس و همینطور از انجمن شعر و دریای هرمزگان و حمایت صمیمانه‌ی دوستانم در این انجمن برای رونمایی کتاب، کمال قدردانی را دارم؛ به خصوص ناشر محترم آقای هادی فرهنگی که صمیمانه ما را برای انتشار این اثر همراهی کردند.
خلاصه‌ای باب معرفی کتاب
کتاب دستورخط گویش بندری (هرمزگانی)
نویسنده: نرگس نصیری گوکی
انتشارات: گامرون
تعداد صفحات: ۱۶۲ صفحه
تعدا فصل ها: چهار فصل
هدف از نگارش: با هدف کم کردن تشتّت نوشتاری.
توسعه مدارس ویژه اُتیسم در شرق و غرب هرمزگان در دستورکار است
استاندار هرمزگان در شورای اجتماعی مطرح کرد:
استاندار هرمزگان از برنامه‌ریزی برای احداث مدارس ویژه اُتسیم در شرق و غرب استان خبر داد.
مهدی دوستی در جلسه شورای اجتماعی با تأکید بر غربالگری صحیح برای شناسایی کودکان اُتیسم اظهار کرد: زمان آغاز خدمات آموزشی در مسئله اُتیسم بسیار اهمیت دارد و باید در سنین پایین اتفاق بیفتد درهمین راستا غربالگری در استان نیز باید به‌موقع، با ظرافت و دقت پیگیری شود.
وی با اشاره به اهمیت نظر روانپزشکان و متخصصان در این حوزه افزود: با توجه به میانگین کشوری و پایین بودن میزان شناسایی کودکان اُتیسم، باید به اصلاح شیوه‌های غربالگری توجه داشت و تلاش کرد در روستاها نیز غربالگری و شناسایی انجام شود.
استاندار هرمزگان با اشاره به راه‌اندازی مدارس ویژه دربحث آموزش اُتیسم گفت: با اعلام نتایج غربالگری توسط دانشگاه علوم پزشکی استان برنامه‌ریزی ساخت مدارس در شرق و غرب را آغاز خواهیم کرد.
وی تصریح کرد:شهرداری، آموزش و پرورش و فرمانداری اقدامات متناسب سازی پارک ویژه کودکان را آغاز کرده‌اند و به‌زودی در اختیارشان قرار می‌گیرد.
در این جلسه چند دستور کار از جمله منابع مالی و اعتباری بهزیستی و کمپ‌های ترک اعتیاد، بررسی آسیب‌های اجتماعی در مدارس، وضعیت مراکز مشاوره دانش‌آموزی و بررسی مصوبات جلسات گذشته مورد بحث قرار گرفت.
خزعلی: طرح «زنان برای زنان» اجرا می‌شود
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری از اجرای طرح «زنان برای زنان» با رویکرد مقابله با آسیب‌های اجتماعی بانوان خبر داد.
انسیه خزعلی در جمع بانوان خیر از تشکیل شورای هماهنگی مقابله با آسیب‌های اجتماعی بانوان خیر خبر داد.
وی با اشاره به توافقنامه امضا شده بین معاونت ریاست جمهوری در امور زنان و خانواده و سازمان زندان ها همچنین توافق به عمل آمده با شهرداری برای حاشیه شهر هدف از تشکل را خواستن از آسیب‌های مرتبط با زنان و خانواده آنان بیان کرد.
معاون امور زنان و خانواده ریاست جمهوری همچنین گفت: فرزندان زنان زندانی به طور معمول توسط خیرین مورد حمایت مالی قرار می‌گیرند، در حالی که نیازهای تربیتی آنها درنظر گرفته نمی‌شود و این امر آسیب هایی را بدنبال دارد. لذا سعی در این است که با همکاری بانوان خیر از طریق حمایت های تربیتی و درسی به کاهش این آسیب ها کمک کنیم که گروه زنان برای زنان به این منظور ایجاد شده است.
در این نشست همچنین آیین نامه داخلی شورای هماهنگی آسیب های اجتماعی تدوین و به تصویب رسید.
طرح زنان برای زنان درچارچوب جایگاه ستادی و فرابخشی معاونت و برمبنای رویکرد آسیب زدایی درچارچوب برنامه ریزی، هماهنگی، سازماندهی، دیده بانی، پایش و ارزیابی برنامه ها و اقدامات حوزه زنان و خانواده تدوین گردیده است.
از اهدف این کارگروه گسترش و ارتقای کیفی خدمات موثر و به هنگام به خانواده زنان زندانی، هماهنگی نیروهای مردمی جهت امداد رسانی بخصوص با رویکرد تربیتی در ارتباط با آسیب‌های مرتبط خانواده‌های زندانیان و آسیب‌های زنانه حاشیه شهرها است.
طرز تهیه زیتون پنیر شمالی با نسخه اصلی
زیتون پنیر شمالی یکی از خوشمزه‌ترین چاشنی‌ها با زیتون است که عمدتا در خطه شمال ایران درست می‌شود. این چاشنی دلچسب و متفاوت از ترکیب زیتون، پنیر رشته‌ای و انواع و اقسام ادویه‌های خوش عطر و طعم تشکیل شده و همراه با غذای اصلی یا به‌عنوان مزه سرو می‌شود. با ما در این مقاله همراه باشید تا طرز تهیه زیتون پنیر شمالی و نکات مهم آن را به شما آموزش دهیم.
مواد لازم
زیتون (بدون هسته): ۱ کیلوگرم
سیر: ۵ حبه
فلفل ترکی (پول بیبر): ۲ قاشق غذاخوری
گوجه خشک: ۲ قاشق غذاخوری
روغن زیتون: نصف لیوان فرانسوی دسته‌دار
پنیر رشته‌ای: ۱ بسته
آب لیموترش تازه یا آبلیمو: ۴ قاشق غذاخوری
نمک: به مقدار دلخواه
مدت زمان لازم برای آماده‌سازی مواد: ۱۵ دقیقه
مدت زمان لازم برای استراحت زیتون پنیر شمالی در یخچال: ۲ ساعت
طرز تهیه
مرحله اول: سیر را ساطوری و له کنید
در اولین مرحله از طرز تهیه مزه با زیتون به روش شمالی باید حبه‌های سیر را پوست بگیرید و به دقت بشویید. سپس، با استفاده از یک چاقوی تیز آنها را کاملا ساطوری کرده و در نهایت با کمک پهنای چاقو به خوبی له کنید.
مرحله دوم: سیر و زیتون را ترکیب کنید
حالا وقت آن است که سیر و زیتون بدون هسته را داخل کاسه مناسبی بریزید و کاملا با یکدیگر ترکیب کنید.
مرحله سوم: گوجه فرنگی خشک شده را خرد کنید
در این مرحله از طرز تهیه زیتون پنیر شمالی نوبت به خرد کردن گوجه فرنگی خشک شده (طرز تهیه گوجه خشک) می‌رسد. برای انجام این کار می‌توانید از دستگاه آسیاب خانگی یا حتی هاون استفاده کنید. نیازی نیست گوجه فرنگی‌ها کاملا پودر شوند. بنابراین، کار آسیاب کردن را تا جایی ادامه دهید که گوجه فرنگی‌های خشک شده به قطعات خیلی ریزی تبدیل شوند.
مرحله چهارم: گوجه فرنگی‌های خرد شده و فلفل ترکی را به زیتون اضافه کنید
پس از خرد کردن گوجه فرنگی خشک شده لازم است آن را به کاسه حاوی زیتون و سیر اضافه کنید. سپس، پول بیبر (فلفل ترکی) را هم داخل کاسه بریزید. خوب است بدانید، پول بیبر در واقع گرانول نوعی فلفل قرمز است که از خشک کردن و خرد کردن آن به‌دست می‌آید و طعم نسبتا تند و مطلوبی دارد.
مرحله پنجم: باقی مواد را اضافه کنید
اکنون باید روغن زیتون و آب لیموترش تازه یا آبلیمو را هم به کاسه اضافه کنید و همه مواد را به خوبی هم بزنید. پیشنهاد میکنیم با کمک دست این چاشنی را به‌خوبی ماساژ دهید تا طعم همه مواد به خورد یکدیگر برود. برای انجام این کار حتما از دستکش یکبار مصرف استفاده کنید. در غیر این صورت، دست‌تان بو می‌گیرد و از همه مهم‌تر اینکه به فلفل آغشته می‌شود و ممکن است برایتان ایجاد مشکل کند.
مرحله ششم: پنیر رشته‌ای را اضافه کنید
پس از ترکیب همه مواد اولیه، وقت آن است که پنیر رشته‌ای را به کاسه اضافه کنید. برای این منظور، ابتدا باید رشته‌های به‌هم چسبیده پنیر را از یکدیگر جدا کنید و سپس، آنها را داخل ظرف حاوی زیتون و دیگر طعم‌دهنده‌ها بریزید.
مرحله هفتم: زیتون پنیر شمالی را در یخچال بگذارید تا استراحت کند
امیدواریم تا این‌جا مراحل طرز تهیه زیتون پنیر شمالی را بدون مشکل دنبال کرده باشید. پیشنهاد میکنیم مقداری از مایه زیتون پنیر را بچشید تا از تناسب طعم‌ها اطمینان یابید. در صورت لزوم، مقداری نمک هم به این ترکیب اضافه کنید و مواد را هم بزنید تا همه آنها یکپارچه شوند.
سپس، ظرف حاوی چاشنی زیتون پنیر را برای مدت ۲ ساعت یا بیشتر داخل یخچال قرار دهید. با انجام این کار، طعم مواد کاملا به خورد یکدیگر می‌رود.
مرحله آخر: زیتون پنیر شمالی را سرو کنید
در نهایت، این چاشنی خوشمزه را داخل ظرف زیبا و مناسبی بریزید و با چند قطعه گوجه فرنگی خشک شده تزیین و سرو کنید.
نکات مهم در طرز تهیه زیتون پنیر شمالی
اگر به زیتون بدون هسته دسترسی نداشتید، خودتان می‌توانید زیتون معمولی را نصف کرده و پس از خارج کردن تمام هسته‌ها از آن استفاده کنید.
برای درست کردن زیتون پنیر شمالی شما بسته به میل و ذائقه می‌توانید به جای پنیر رشته‌ای از پنیر فتا، پنیر کوزه، پنیر گودا یا انواع و اقسام پنیرهای دیگر را جایگزین پنیر رشته‌ای کرده و از خوردن چاشنی منحصر به‌فردتان لذت ببرید.
بسته به ذائقه، می‌توانید میزان تندی این چاشنی را کمتر یا بیشتر کنید.
اگر به پول بیبر دسترسی نداشتید می‌توانید از پودر فلفل قرمز یا فلفل سیاه یا حتی ترکیب این دو استفاده کنید.
در صورت تمایل، به جای سیر تازه می‌توانید از گرانول سیر یا سیر خشک شده استفاده کنید.
در صورت تمایل و بسته به ذائقه می‌توانید مقداری رب انار (طرز تهیه رب انار) هم به این چاشنی اضافه کنید.
بسته به ذائقه می‌توانید کمی گلپر، پودر پاپریکا، پودر لیمو فلفلی یا دیگر ادویه‌های دلخواه را هم به این ترکیب اضافه کنید.
در صورت تمایل، می‌توانید مقداری مغز گردو و پیازچه خرد شده هم به این ترکیب اضافه کنید.
آیا برای درست کردن زیتون پنیر شمالی حتما باید از پنیر رشته‌ای استفاده کنیم؟
در این دستور تهیه، استفاده از پنیر رشته‌ای توصیه شده است. با این حال، آشپزی یک فعالیت خلاقانه به حساب می‌آید. بنابراین، شما بسته به میل و ذائقه می‌توانید پنیر فتا، پنیر کوزه، پنیر گودا یا انواع و اقسام پنیرهای دیگر را جایگزین پنیر رشته‌ای کرده و از خوردن چاشنی منحصر به‌فردتان لذت ببرید.
برای تهیه زیتون پنیر شمالی باید از چه نوع زیتونی استفاده کنیم؟
برای درست کردن زیتون پنیر شمالی بسته به میل و ذائقه خود می‌توانید از زیتون دودی، زیتون سیاه یا زیتون سبز کلاسیک استفاده کنید. اما فارغ از دودی، سیاه یا سبز بودن زیتون حتما از نوع بدون هسته استفاده کنید. در غیر این صورت، نوش جان کردن این چاشنی برایتان دشوار می‌شود.
روش نگهداری زیتون پنیر شمالی چیست؟
ممکن است مقدار زیادی از این چاشنی را تهیه کرده و قصد داشته باشید برای مدت چند روز از آن استفاده کنید. در این صورت، پیشنهاد میکنیم آن را در یک ظرف تمیز و درب‌دار بریزید و در یخچال نگهداری کنید.
آیا می‌توانم این چاشنی را داخل ساندویچ بریزم؟
بله. شما می‌توانید یک قاشق غذاخوری یا بیشتر از زیتون پنیر شمالی را در انواع ساندویچ بریزید و از طعم دلپذیر آن لذت ببرید.
آیا زیتون پنیر شمالی همان دیپ پنیر و زیتون است؟
خیر. همانطور که پیشتر هم گفتیم، زیتون پنیر شمالی یک چاشنی متفاوت است و مواد اولیه، شکل ظاهری و روش درست کردن آن با دیپ پنیر و زیتون فرق دارد.
شیب سقوط نرخ جمعیت کاهش یافته است
معاون بهداشت وزارت بهداشت گفت: شیب سقوط نرخ جمعیت کاهش یافته و آمار و ارقام چندین سازمان، بیانگر این واقعیت است.
حسین فرشیدی، از جوانی جمعیت به عنوان یکی از دو اولویت مهم معاونت بهداشت وزارت بهداشت یاد کرد و افزود: شیب سقوط نرخ جمعیت کاهش یافته و آمار و ارقام چندین سازمان، بیانگر این واقعیت است.
وی ادامه داد: در اجلاس رؤسای دانشگاه‌ها و دانشکده‌های علوم پزشکی، از ۱۳ دانشگاه با رتبه‌های عالی، خیلی خوب و خوب تقدیر شد و تفاوت دانشگاه‌ها در امتیاز گیری از شاخص‌های ارزیابی، بسیار اندک و در حد چند صدم بوده است.
معاون وزیر بهداشت با بیان اینکه عملکرد نیروهای بهداشت در زمینه جوانی جمعیت مناسب بوده است، گفت: از ۴ بهورز و مراقب سلامت که عملکرد شایسته ای در مشاوره‌های فرزندآوری داشته اند، تقدیر شد و اعتقاد داریم نظام شبکه بهداشت کشور تمام تلاش خود را برای جوانی جمعیت به کار می‌گیرد.
فولاد هرمزگان نایب قهرمان شد
لیگ دسته اول بسکتبال بانوان کشور
در سومین دیدار از مرحله نهایی مسابقات لیگ دسته یک بسکتبال بانوان باشگاه های کشور تیم های فولاد هرمزگان و فرآورشریف سبز تهران در سالن دانشگاه شریف تهران به مصاف یکدیگر رفتند.
در این دیدار شاگردان مهسا پرانداخ علی رغم عملکرد فوق العاده همچون روز گذشته، در فاصله ۲۰ ثانیه تا پایان بازی با نتیجه ۴۳ بر ۴۴ مقابل تیم فرآور شریف سبز تهران شکست خوردند و با توجه به نتایج دو دیدار گذشته عنوان نایب قهرمانی را کسب کردند.
فولاد هرمزگان و فرآور شریف سبز تهران در بازی اول در سالن دانشگاه شریف تهران به دیدار هم رفتند که شاگردان مهسا پرانداخ با نتیجه ۵۷ بر ۳۹ شکست را پذیرفتند.
در دیدار دوم مرحله نهایی مسابقات لیگ دسته یک بسکتبال بانوان کشور فولاد هرمزگان با نتیجه ۴۴ بر ۴۲ مقابل نماینده قدرتمند تهران به پیروزی دست یافتند.
بدین ترتیب تیم فولاد هرمزگان علاوه بر جواز حضور در لیگ برتر کشور، عنوان نایب قهرمانی را کسب کرد.
سزارین در بیمارستان تامین اجتماعی هرمزگان چهار درصد کاهش یافت
مدیر درمان تامین اجتماعی هرمزگان با اشاره به اینکه نسبت سرازین به زایمان طبیعی یکی از شاخص‌های مثبت عملکردی محسوب می‌شود، گفت: با تلاش‌های انجام شده این شاخص برای سال گذشته چهار درصد در بیمارستان تامین اجتماعی هرمزگان نسبت به سال ۱۴۰۱ کاهش یافته است.
غلامعباس مومنی روز سه‌شنبه در گفت و گو با خبرنگار ایرنا با اشاره به افزایش ۱۶ درصدی تعداد عمل‌های جراحی بیمارستان تامین اجتماعی هرمزگان، افزود: بیمارستان خلیج‌فارس بندرعباس، به‌عنوان تنها بیمارستان سازمان تامین‌اجتماعی در هرمزگان توانسته با ارائه خدمات گسترده تعداد عمل‌های جراحی خود را به بیش از ۱۰ هزار مورد برساند که این رقم نسبت به سال ۱۴۰۱، افزایش ۱۶ درصدی را نشان می‌دهد.
وی بیمارستان خلیج‌فارس را با ۲۱۷ تخت فعال، دومین بیمارستان بزرگ شهر بندرعباس برشمرد و بیان کرد: سال ۱۴۰۲ بیش از یک میلیون مراجعه در بخش‌های بستری، سرپایی و پاراکلینیک این بیمارستان ثبت شده که این حجم بالای مراجعه‌کنندگان با رضایت‌مندی ۸۵ درصدی در نظرسنجی ملی سازمان تامین اجتماعی روبرو بوده و این امر نتیجه تلاش و تعهد کارکنان و کادر درمان این مرکز است.
مدیر درمان تامین اجتماعی هرمزگان خاطرنشان کرد: این بیمارستان باتوجه به نیازهای روزافزون جامعه، برنامه‌های متنوعی برای افزایش کیفیت و کمیت خدمات درمانی در دست اقدام دارد؛ از جمله این برنامه‌ها می‌توان به افزایش تعداد تخت‌های بستری، به‌روزرسانی تجهیزات پزشکی و افزایش تعداد کادر درمان اشاره کرد.
مومنی تاکید کرد: توجه به نیازهای بیمه‌شدگان، مستمری‌بگیران و ارائه خدمات بهینه به آنها از اولویت‌های اصلی سازمان تامین اجتماعی است و بیمارستان خلیج‌فارس بندرعباس به‌عنوان یکی از مراکز اصلی ارائه این خدمات، نقش مهمی در تحقق این اهداف دارد.
وی در پایان از تلاش‌های بی‌وقفه کادر درمان و کارکنان بیمارستان خلیج‌فارس بندرعباس قدردانی و اظهار امیدواری کرد؛ با همکاری و هم‌افزایی بیشتر، بتوان خدمات درمانی بهتری به جامعه هرمزگان ارائه داد.
تجربه کمردرد در ۸۰ درصد افراد / کدام کمردردها باید جراحی شوند؟
مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران درباره انواع کمردرد، مشکلات عضلانی_اسکلتی و باورهای غلط در این زمینه به تشریح توضیح داد.
دکتر حسین یاری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه بیماری‌های عضلانی_اسکلتی از اهمیت فراوانی برخوردار هستند، اظهار کرد: ابتلا به هر بیماری با یک میزانی از ناخوشی، ناتوانی و یا متاسفانه، مرگ همراه است. به این تعداد «روزهای از دست رفته زندگی» به دلیل ناخوشی، ناتوانی و یا مرگ ناشی از بیماری «بار بیماری» گفته می‌شود؛ به طور مثال، زمانی که به یک عفونت ویروسی تنفسی مبتلا می‌شویم ۲ تا ۳ روز از زندگی خود را از دست می‌دهیم. یا بیماری هایی مثل دیابت و سرطان سبب می‌شود ماه‌ها و حتی سال های زیادی از عمر ما از دست برود. نکته مهم و حائز اهمیت در ارتباط با اختلالات عضلانی_اسکلتی این است که بیماری‌های از این دست از عومل اصلی «از دست دادن روزهای زندگی» برای انسان‌ها هستند.
این متخصص خاطرنشان کرد: یافته‌های آخرین پژوهش های معتبر حاکی از «بار» قابل توجه بیماری‌های عضلانی-اسکلتی برای زندگی انسان‌ها در دنیای مدرن است؛ به نحوی که «کمردرد»، «آرتروز» و «گردن‌درد» جزو ۱۰ عاملی هستند که سبب «بیشترین روزهای از دست رفته در زندگی» می‌شوند.
۸۰ درصد انسان‌ها کمردرد را تجربه می‌کنند
وی با بیان اینکه به هر دردی که در ناحیه حدفاصل آخرین دنده تا پایین لگن احساس شود، «کمردرد» گفته می شود، گفت: ۸۰ درصد از انسان‌ها کمردرد را حداقل یکبار در طول حیات خود تجربه می‌کنند. مبتلاشدن به کمردرد، یک پدیده رایج است و پیشگیری از این اختلال بسیار اهمیت دارد. اگرچه بیماری‌هایی مانند سرطان که موجب مرگ ناگهانی می‌شوند، حائز اهمیت هستند اما اختلالات عضلانی_اسکلتی هم می‌توانند افراد را یک عمر زمین‌گیر و ناتوان کنند و به نظر می‌رسد که اهمیت این بیماری‌ها در میان بیماری‌های غیرواگیر مغفول واقع شده است.
یاری با بیان اینکه کمردرد علت‌های متعددی دارد، اظهار کرد: منشاء کمردرد می‌تواند به دلیل عوامل مختلف از علل کم‌اهمیت‌تر مانند «آسیب به عضلات کمر» و «آسیب به مفاصل کمر» تا موارد جدی‌تر مانند «آسیب جسم مهره»، «آسیب به دیسک بین مهره‌ای» و «آسیب به سیستم عصبی یعنی ریشه های عصبی و نخاع» باشد. بنابراین عللی که منجر به کمردرد می‌شود به پنج دسته تقسیم می‌شود.
وی «آسیب عضلات» را از جمله شایع‌ترین علل کمردرد برشمرد و افزود: نقطه ماشه‌ای، اسپاسم و کشیدگی از جمله آسیب‌هایی هستند که می توانند در عضلات اطراف ستون فقرات کمری و باسن باعث ایجاد درد شوند. اختلال و آسیب در مفاصل، مانند مفاصل جانبی ستون فقرات (مفاصل فاسِت)، مفصل هیپ و مفصل ساکروایلیاک می‌تواند یکی دیگر از علل شایع و البته کمتر شناخته شده کمردرد باشد.
بروز آرتروز در ۶۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال
این متخصص طب فیزیکی ادامه داد: افزایش سن سبب تحلیل جسمانی می‌شود؛ به طور مثال، در حدود ۶۰ درصد از افراد بالای ۶۰ سال ، شواهد ساییدگی (آرتروز) در گرافی مفاصل‌شان دیده می‌شود. منظور از ساییدگی و آرتروز این است که غضروف مفصل تحلیل می‌رود و حرکت روان دو استخوان در کنار هم دچار اختلال می‌شود. مفاصل ستون فقرات کمری هم مستعد آرتروز است و بنابراین یکی از علل شایع کمردرد، خصوصا در افراد مسن‌تر، ساییدگی (آرتروز) است.
بروز کمرددرد با منشاءهای مختلف
مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران درباره منشاء سوم کمردرد توضیح داد: «آسیب دیسک‌های بین‌مهره‌ای» هم می‌تواند منشاء کمردرد باشد. دیسک‌های بین‌مهره‌ای ممکن است دچار طیف متنوعی از آسیب‌ها اعم از «ملتهب شدن»، «از دست دادن آب»، «بیرون‌زدگی و فتق» و «پارگی» شوند که در نتیجه آن ممکن است کمردرد بروز پیدا کند.
یاری با بیان اینکه «جسم مهره‌ها» منشاء چهارم ابتلا به کمردرد به حساب می‌آیند، خاطرنشان کرد: این امکان وجود دارد که جسم استخوانی مهره‌ها روی هم لیز بخورند یا «دنبالچه» جابجا شود که سبب ایجاد درد می‌شود.
وی ادامه داد: آسیب در «سیستم عصبی» نیز به عنوان منشاء پنجم کمردرد شناخته می‌شود. این احتمال وجود دارد که دیسک بیرون زده یا زائده‌های استخوانی ناشی از آرتروز و … روی نخاع یا ریشه‌های عصبی فشار بیاورند و این آسیب سیستم عصبی باعث ایجاد درد در کمر و پاها گردد. به دردی که علت آن فشار روی ریشه‌های عصبی باشد که از کمر وارد پاها می شوند اصطلاحا «درد سیاتیک» گفته می‌شود.
بی‌تحرکی؛ عارضه درددهای عضلانی_استخوانی
وی با بیان اینکه افرادی که دردهای عضلانی_استخوانی را تجربه می‌کنند به «بی‌تحرکی» تمایل دارند، افزود: بیمار به دلیل دردی که تحمل می‌کند به بی‌تحرکی تمایل دارد. استراحت طولانی و بی‌تحرکی سبب بروز برخی از مشکلات مانند ترک موقت شغلی می‌شود که زمینه‌ساز بروز اختلالات روانی می‌شود. میان اختلالات روان مانند اضطراب و افسردگی و بیماری‌های عضلانی_اسکلتی ارتباط تنگاتنگ دوسویه وجود دارد. همچنین افرادی که دچار آسیب‌های عضلانی_اسکلتی می‌شوند، به دلیل استراحت بیش از حد ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست شوند و همچنین سیستم عضلانی آسیب دیده نیز دچار تحلیل بیشتر می‌شود.
مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران با بیان اینکه کمردرد در افراد به اشکال متفاوت بروز می‌کند، اظهار کرد: این احتمال وجود دارد افرادی که مبتلا به کمردرد می‌شوند، درد را در نواحی مختلف مانند درد در کمر، درد در پا، درد در ران و درد در ساق پا تجربه کنند. برخی افراد نیز همراه با کمردرد، مواردی مانند خواب‌رفتن، بی‌حسی، گزگز کردن و سوزن‌سوزن شدن انگشتان پا یا اندام را تجربه می‌کنند.
وی ادامه داد: برخی از افراد اظهار می‌کنند که میزان کمردرد آنها با خم شدن افزایش می‌یابد؛ در حالی است که برخی نشستن را موجب افزایش کمردرد خود می‌دانند. برخی برای نحوه خوابیدن نیز با مشکل روبرو می‌شوند و اینطور بیان می‌کنند که توانایی «دمر» یا «طاق‌باز» خوابیدن را ندارند. مجموع این علامت ها و نشانه‌های همراه آن سرنخ‌هایی هستند که می‌توانند به پزشک در تشخیص منشاء کمردرد راهنمایی بسیار کنند. علاوه بر این علائم و نشانه ها در شرح حال، انجام معاینات بالینی تکمیلی، در عمده موارد پزشک را از انجام اقدامات پاراکلینیک اضافه‌تر همچون رادیولوژی و ام آر آی بی‌نیاز می کند.
نیاز به جراحی در کمتر از ۱۰ درصد کمردردها
کدام کمردردها باید جراحی شوند؟
یاری درباره روش‌های درمانی کمردرد گفت: طبق به‌روزترین مطالعات علمی، کمتر از ۱۰ درصد کمردردها نیاز به اقدام فوری جراحی دارند و در سایر موارد درمان غیرجراحی اولویت دارد. وجود «علامت‌های خطر» در فرد مبتلا به کمردرد نشان‌دهنده شرایطی اورژانسی است که انجام جراحی را گریزناپذیر می‌کند. اگر افراد به همراه کمردرد خود، «بی‌حسی در ناحیه تناسلی» را تجربه می‌کنند باید نسبت به عمل جراحی اورژانسی اقدام کنند. همچنین اگر دچار «احتباس یا بی اختیاری ادراری» شده‌اند، می‌بایست نسبت به عمل جراحی اقدام کنند.
وی درباره سومین عامل که سبب ضروری کردن عمل جراحی می‌شود، گفت: اگر افرادی که مبتلا به کمردرد هستند دچار «ضعف حرکتی پیشرونده» شدند باید نسبت به عمل جراحی اورژانسی اقدام کنند. منظور از ضعف حرکتی این است که فرد مبتلا به کمردرد به تدریج در حین بیماری توانایی حرکت روی پنجه یا پاشنه پا را از دست بدهد یا قادر به بالا آوردن شست پای خود نباشند که در این صورت باید نسبت به عمل جراحی فوری اقدام کند.
مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران ادامه داد: بنابراین اگر افراد به همراه کمردرد با موارد احتباس یا بی اختیاری ادراری، بی‌حسی در ناحیه تناسلی و ضعف حرکتی پیشرونده مواجه باشند، جراحی فوری توصیه می‌شود. در غیر این صورت انجام عمل جراحی هیچ فوریتی نداشته و درمان های غیرجراحی توصیه می‌شود.
موفقیت درمان غیرجراحی کمرددرد منوط به ۲ شرط
وی با بیان اینکه موفقیت در درمان غیرجراحی کمردرد منوط به ۲ شرط است، افزود: یکی از شروطی که برای درمان غیرجراحی کمردرد وجود دارد این است که شخص بیمار باید به صورت «فعالانه» در روند درمان خود مشارک داشته باشد و نقش خود را در پروسه درمان به خوبی ایفا کند. شرط دوم برای درمان غیرجراحی این است که فرد، پروسه درمان غیرجراحی خود را به صورت «پله پله» جلو ببرد و در یک مرحله متوقف نشود. منظور از مشارت فعالانه بیمار این است که خود فرد باید جهت درمان خود اقداماتی از قبیل کاهش وزن، تغییر سبک زندگی، انجام تمرینات روزانه و … را به عنون بخشی از پروسه درمان بر عهده بگیرد. منظور از درمان پله پله هم این است که پزشک معمولا در وهله نخست درمان خود را با تجویز دارو و تمرین درمانی آغاز می کند. در گام دوم درمان فیزیوتراپی، لیزردرمانی و … هم بکار گرفته می‌شود و در گام آخر درمان‌های غیرجراحی به سراغ مداخلاتی همچون تزریق اوزون، تزریق اپیدورال و … می رویم. در کمتر از ۱۰ درصد بیماران علی رغم طی کردن این سه مرحله طی مدت ۲-۳ ماه درد و ناتوانی بهبود پیدا نمی‌کند و این افراد هم کاندید جراحی ستون فقرات هستند.
باورهای غلط در کمر درد
انقضای «استراحت مطلق» در درمان کمردرد
مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران با اشاره به اینکه درمان کمردرد با باورهای غلط نیز همراه است، گفت: یکی از این باورهای غلط در زمینه استراحت کردن حین کمردرد است . حدود ۳۰ سال است پژوهشگران کشورهای توسعه یافته تاکید می‌کنند دوران «استراحت مطلق» در کمردرد سپری شده است. علم روز حدود ۳۰ سال است که به این نتیجه رسیده است فردی که مبتلا به کمردرد هستند نباید برای طولانی‌مدت استراحت کند. علی رغم این شواهد علمی متقن، هنوز هم افرادی هستند که به فرد مبتلا به کمردرد توصیه می کنند که روزها در بستر استراحت مطلق داشته باشد.!
وی ادامه داد: استراحت مطلق به هنگام کمردرد اثر سوء بسیاری دارد؛ استراحت مطلق سبب افزایش اضطراب و افسردگی و اختلال سیستم گوارش می‌شود. همچنین استراحت مطلق باعث افزایش ترس از تحرک در بیمار می‌شود و اجتناب از فعالیت را در وی افزایش می‌دهد. توصیه منابع علمی معتبر بر این است که اگر فرد به کمردرد شدید مبتلا شده باشد، ۲ تا ۳ روز استراحت داشته باشد و نه استراحت مطلق و پس از سپری کردن دوران استراحت، فرد باید با مدنظر قرار دادن رعایت نکاتی از نظر تغییر سبک زندگی، هرچه زودتر به زندگی روزمره خود بازگردد.
مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران ادامه داد: منظور از تغییر سبک زندگی رعایت نکاتی مانند نحوه درست خوابیدن، بلندنکردن جسم سنگین، اجتناب از نشستن طولانی، ارگونومی درست موقع نشستن و … است که باید در برنامه روزمره افراد مبتلا به کمردرد لحاظ شود.
استفاده از کمربند همیشه اثرگذار نیست
وی افزود: استفاده از وسایل ارتوپدی کمکی یکی دیگر از باورهای غلطی است که در مورد کمردرد وجود دارد. بسیاری از مردم تصور می‌کنند به هنگام بروز کمردرد باید از کمربند استفاده کنند. بررسی‌های علمی بیانگر این است که استفاده از کمربند در موارد شدید کمردرد برای مدت‌کوتاه می‌تواند کمک‌کننده باشد؛ اما استفاده طولانی مدت از کمربند توصیه نمی شود. اگر فردی مبتلا به کمردرد برای مدت طولانی از کمربند استفاده کند، این احتمال وجود دارد که با آثار سویی روبرو شود. تحلیل رفتن و تضعیف بافت عضلانی، یکی از عارضه‌های استفاده از کمربند برای مدت‌زمان طولانی به حساب می‌آید. همچنین بیمار از نظر روانی به کمربند وابسته می‌شود و تصور می کند که باید همیشه کمربند داشته باشد تا درد به سراغش نیاید.
یاری با بیان اینکه تشخیص کمردرد از اهمیت فراوانی برخوردار است، اظهار کرد: خوشبختانه دیدگاه مردم در ارتباط با تشخیص کمردرد نسبت به گذشته تغییر کرده است. پرسش‌های «آیا برای تشخیص کمردرد حتما نیاز به MRI است؟» و «مواردی که در MRI دیده می‌شود منشا درد است؟» را مطرح می‌کنم؛ در پاسخ به این پرسش‌ها باید گفت که MRI نمی‌تواند به تنهایی ملاک تشخیص درد باشد.
این متخصص ادامه داد: همانطور که گفتم پنج منشاء سبب بروز کمردرد می‌شوند. در بسیاری موارد این منشاءهای درد فاقد نشانه مشخص در MRI هستند؛ به طور مثال اگر اسپاسم عضلانی یا «نقاط ماشه‌ای» علت بروز کمردرد باشند در MRI یافته خاصی دیده نمی‌شود. بنابراین می‌توان گفت که تمام منشاءهای کمردرد در تست‌های MRI نشان داده نمی‌شود. علت کمردرد در بسیاری از موارد فقط توسط معاینه پزشکی توسط متخصص کاربلد تشخیص داده می‌شود.
وی ادامه داد: نکته مهم دیگر در ارتباط با تصویربرداری MRI این است که بسیاری از تغییراتی که در MRI نشان داده می‌شود به دلیل شرایط سنی است و ارتباطی با کمردرد بیمار ندارد و لزوما منشاء درد به حساب نمی آید. سن بر وضعیت جسمانی از جمله وضعیت اجزای ستون فقرات اثرگذار است؛ به نحوی که اگر در گروهی از افراد بالای ۵۰ سال که هیچگونه کمردردی ندارند تست MRI انجام شود، در بالای ۵۰% افراد ممکن است تغییرات دیسک از جمله خشکی، سیاه شدن، التهاب و بیرون زدگی دیده شود. پس بسیاری از تغییراتی که در MRI بروز می‌کند به دلیل شرایط سنی است. پس این احتمال وجود دارد که فرد دارای MRI سالم باشد اما درد شدید تحمل کند و همچنین این احتمال وجود دارد که فرد درد خفیف عضلانی داشته باشد، اما تست MRI بیانگر بیرون زدگی دیسک باشد. پس نکته مهم این است که پزشک و بیمار نباید صرفا بر یافته‌های ام آر آی تکیه کنند و این روش تصویربرداری هیچ زمان جایگزین دستان توانمند پزشک در معاینه بالینی نیست.
همبستگی «یکجا نشینی» با کمردرد
یاری درباره تاثیر سبک زندگی بر بروز کمردرد اظهار کرد: «سبک زندگی یکجانشین» همبستگی فراوانی با کمردرد دارد. هرچقدر میزان تحرک در زندگی روزمره بیشتر باشد احتمال بروز کمردرد کاهش می‌یابد. بلندکردن اجسام سنگین به صورت غیراصولی، ننوشیدن آب به میزان کافی و استرس و اضطراب در زندگی شخصی و شغلی و اضافه وزن هم با کمردرد ارتباط دارد.
کمردرد مزمن چیست و چه کسانی در معرض آن قرار دارند؟
وی ادامه داد: برخی از افراد سال ها از درد کمر رنج می برند. این افراد مبتلا به کمردرد مزمن هستند؛ کمردرد مزمن یعنی کمردردی که برای مدت زمانی بیش از سه ماه ادامه پیدا می کند. در حدود ۲۰ درصد افراد مبتلا به کمردرد، این درد مزمن می شود. سوال اینجاست که «چه عاملی باعث کهنه شدن درد در یک فرد می شود؟» بسیاری از افرادی که دارای کمردرد کهنه هستند، بیرون زدگی شدید دیسک بین مهره ای ندارند؛ بلکه برخی عوامل که «پرچم‌های زرد» خوانده می‌شوند در کهنه شدن دردهای فرد نقش دارد. فردی که اساسا شخصیت فاجعه‌سازی دارد یعنی مشکلات را بسیار بزرگ قلمداد می‌کند، یا توانایی مواجهه و تطابق با مشکلات را ندارد، یا نارضایتی‌هایی از زندگی شخصی و شغلی خود دارد، در معرض مزمن شدن کمردرد قرار دارند. بنابرین نقش عوامل روحی-روانی در مزمن شدن کمردرد بسیار زیاد است.
یاری در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره اقدامات کلینیک ارتقای سلامت سازمان جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران گفت: این کلینیک با همکاری سفارت ژاپن تجهیز شده است و تمام اقدامات تشخیصی، درمانی و پیشگیری مرتبط با اختلالات عضلانی-اسکلتی این مرکز ارائه می‌شود. این کلینیک مجهز به یک سیستم تشخیصی بسیار مدرن است که وضعیت قامتی ستون فقرات، کف پا و ترکیب بدنی بیمار را مورد آنالیز قرار می‌دهد و دید مناسبی در اختیار پزشک قرار می‌دهد که رویکرد تشخیصی جامع‌تری داشته باشد.
وی ادامه داد: تجهیزاتی مانند نوار عصب عضله، نوار مغز، نوار قلب و سونوگرافی عضلانی-اسکلتی موجود در این کلینیک می تواند در تشخیص بهتر به یاری پزشک آید. علاوه بر امر تشخیص پزشکان این مرکز می توانند از به‌روزترین تجهیزات همچون لیزرپرتوان، تکارتراپی، بیوفیدبک،PRP و ازون‌تراپی جهت درمان و توانبخشی اختلالات عضلانی اسکلتی بیماران خود بهره ببرند. علاوه بر این تجهیزات، تیم حرفه‌ای این کلینیک مشتمل بر پزشک، فیزیوتراپیست، کارشناس ارتوپدی فنی و مربی تمرین درمانی آماده ارائه جدیدترین متدهای درمانی به مراجعین در کلینیک طب پیشگیری و ارتقای سلامت جهاد دانشگاهی هستند.