ماه: آذر ۱۴۰۱
توصیه‌هایی برای بارداری کم‌خطر در سنین بالا
برخی زنان اولین بارداری خود را در سن ۳۵، ۳۶ یا ۳۷ سالگی تجربه می‌کنند و برخی در سنین بالاتر به دنبال دومین بارداری یا بچه سوم و چهارم خود هستند اما به گفته یک متخصص زنان و زایمان، اولین بارداری در سنین بالا خطرناک است و بارداری دوم، سوم و چهارم در سنین بالا خطر بسیاری کمی خواهد داشت.
مطالعات نشان می‌دهد که افراد ممکن است به دلایلی پدر و مادر شدن را تا ۳۵ سالگی یا بیشتر به تعویق بیندازند. این دلایل عبارت‌اند از مشکلات اقتصادی، رسیدن زنان به سطوح تحصیلات عالی، اشتغال و تغییرات فرهنگی و اجتماعی؛ گاهی حتی زنانی که به‌موقع ازدواج می‌کنند، ترجیح می‌دهند چندین سال پس از ازدواج، باردار نشوند که این خود عاملی برای بالا رفتن سن بارداری است. به‌طورکلی، تشکیل خانواده در سنین بالای ۳۵ یا ۴۰ سال در حال حاضر رایج‌تر از نسل‌های قبلی است؛ اما سؤال اینجاست که اگر بارداری بعد از ۳۵ سالگی طبیعی است، چرا متخصصان نسبت به بارداری در سنین بالا هشدار می‌دهند و ابراز نگرانی می‌کنند؟ بارداری در سن بالا چه خطراتی ممکن است داشته باشد؟ دکتر فرحناز عسکری، متخصص زنان و زایمان و نازایی در گفت‌وگو با خبرنگار ما به این سؤال پاسخ می‌دهد.
حداکثر سن بارداری اول، ۳۵ سال است
دکتر عسکری با اشاره به اینکه بهترین سن برای بارداری بین ۲۰ تا ۲۵ سال است، می‌گوید: «بارداری تا سن ۳۵ سالگی هم مشکلات خاصی ندارد اما بارداری بعد از سن ۳۵ سالگی ممکن است مشکلاتی برای مادر و جنین داشته باشد که این مشکلات قبلاً تا حدی با غربالگری قابل‌تشخیص بود.» این متخصص زنان و زایمان اضافه می‌کند: در حال حاضر، با توجه به افزایش سقط‌ها به دلیل غربالگری و تصویب حذف غربالگری، انجام آزمایش غربالگری اجباری نیست.
وی در خصوص غربالگری جنین توضیح می‌دهد: غربالگری در اوایل سه‌ماهه دوم بارداری یا انتهای سه‌ماهه اول بارداری نشان می‌داد که جنین دچار بیماری یا نقص است و سپس با انجام آزمایش دقیق‌تری به نام آمینیوسنتز به‌طور قطعی مشخص می‌شد که جواب آزمایش غربالگری درست نبوده و جنین سالم است.
عسکری با اشاره به مشکلات آمینوسنتز برای مادر و جنین می‌گوید: آمینوسنتز نیز ضررهایی داشت که باعث سقط‌جنین، خونریزی واژن، جراحت جنین ناشی از سوزن آمینیوسنتز و… می‌شد و با توجه به خطرات این آزمایش برای مادر و جنین در حال حاضر این آزمایشات در سطح کشور تقریباً کنار گذاشته‌شده است و با این اوصاف، باید خطر بارداری در سنین بالا را جدی‌تر گرفت.
غربالگری قوت قلب مادران باردار بود
همزمان با تصویب طرح حذف غربالگری اجباری، بسیاری به این طرح واکنش نشان دادند؛ عده‌ای این طرح را روشی مناسب برای افزایش جمعیت و جلوگیری از سقط‌های غیراستاندارد و غیرمتقن علمی دانستند و برخی بر این باور بودند که مادر باردار باید از سلامت جنین خود مطمئن شود چراکه تولد کودک معیوب نه‌تنها برای خانواده بلکه برای جامعه نیز تبعات بسیاری دارد. اکنون باگذشت دو سال از تصویب این طرح، نه‌تنها مردم به افزایش جمعیت تشویق نشده‌اند بلکه به گفته دکتر عسکری اغلب زنان بالای ۴۰ سال، دیگر از ترس ناقص بودن فرزندشان اقدام به بارداری نمی‌کنند.
او ادامه می دهد: اگرچه آزمایشات غربالگری مشکلاتی را به همراه داشت اما این آزمایشات برای زنان بالای ۴۰ سال قوت قلبی بود تا آنها از سلامت جنین خود اطمینان خاطر پیدا کنند و در صورت ناقص بودن جنین به‌صورت قانونی اقدام به سقط نمایند..
سن بارداری را به تأخیر نیندازید
مطالعات نشان می‌دهد که خطر مشکلات کروموزومی و شانس داشتن فرزند مبتلا به سندرم داون با افزایش سن مادر افزایش می‌یابد. این خطر، برای زنانی که در سن ۲۵ سالگی باردار می‌شود حدود ۱ در ۱۲۵۰ است و برای زنانی که در سن ۴۰ سالگی باردار می‌شود به حدود ۱ در ۱۰۰ افزایش می‌یابد. خطر بارداری در سن بالا تنها به این مسئله محدود نمی‌شود. دکتر عسکری می‌گوید بارداری در سنین بالا می‌تواند خطرات دیگری برای جنین در پی داشته باشد: به دلیل آنکه تخمک به مدت طولانی‌تری در معرض عوامل محیطی قرارگرفته است، فولیکول‌ها ممکن است ازنظر ژنتیک دچار جهش‌هایی شوند و این مسئله باعث می‌شود تا بچه‌ها در سن بالاتر ناهنجاری‌های بیشتری داشته باشند.
این متخصص زنان و زایمان تأکید می‌کند: \با توجه به حذف غربالگری اجباری بهتر است زنان در اقدام به بارداری تعجیل کنند زیرا بارداری در سنین بالا خطراتی مثل دیابت، فشارخون بارداری، بروز خونریزی، مسمومیت بارداری، سقط‌جنین و… را به همراه خواهد داشت.
خطر بارداری در سن بالا قابل‌تعمیم نیست
با توجه به هشدارها درباره بارداری در سن بالا، اغلب زنان می‌پرسند که آیا ممکن است فردی باوجود سن بالا مشکلی برای بارداری نداشته باشد؟
دکتر عسکری در پاسخ به این سؤال می‌گوید: «اگرچه بارداری در سن بالا می‌تواند خطراتی داشته باشد اما این قابل‌تعمیم به همه زنان نیست؛ در قدیم زنان حتی در سنین ۴۰-۵۰ سالگی باردار می‌شدند و مشکلی هم نداشتند و خطر بارداری در سن بالا بیشتر برای بارداری اول ایجاد می‌شود و خطر بارداری دوم، سوم و چهارم در سنین بالا بسیار کم است.» این متخصص زنان و زایمان ادامه می‌دهد: خطر بارداری همچنین برای زنانی که زمینه ژنتیکی دیابت، فشارخون و بیماری‌های زمینه‌ای دارند نیز می‌تواند خطرناک باشد.
آزمایش قبل بارداری در سنین بالا لازم است اما کافی نیست
برخی افراد قبل از اقدام به بارداری در سنین بالا تصورشان بر این است که با انجام آزمایش قبل بارداری می‌توانند متوجه ایجاد مشکل در دوران بارداری شوند؛ دکتر عسکری در این خصوص توضیح می‌دهد: هیچ آزمایشی قبل از اقدام به بارداری نشان نمی‌دهد که مشکل خاصی ایجاد می‌شود یا نه اما توصیه می‌شود همه گروه‌های سنی قبل از بارداری چکاپ انجام دهند تا قند، تیروئید و فشارخون کنترل شود و در صورت ابتلا به بیماری، داروها در طی بارداری مصرف شود تا مشکل حادتر نشود.
به کنترل وزن توجه کنید
عسکری برای بارداری کم‌خطرتر در سن بالا توصیه می‌کند: «قبل از بارداری حتماً چکاپ انجام شود تا بیماری‌های زمینه‌ای در فرد شناسایی‌شده و با دارو کنترل شود. همچنین کنترل وزن برای بارداری در سنین بالا بسیار حائز اهمیت است وزنان قبل از بارداری در سن بالا حتماً باید وزنشان را به سطح متعادلی برسانند.» او ادامه می‌دهد: ورزش و تغذیه سالم از دیگر مواردی است که باعث می‌شود تا زنان در سن بالا بارداری کم‌خطر و راحت‌تری داشته باشند.
فرصت بچه‌دار شدن را از دست ندهید
این متخصص زنان و زایمان در توصیه جدی به زنان و دختران جوان می‌گوید: در سن مناسب ازدواج کنید و حتماً قبل از ازدواج بامطالعه کتاب‌های روانشناسی، فایل‌های صوتی و کلاس‌های مشاوره آگاهی لازم برای یک زندگی مشترک را به دست آورید تا فرصت زندگی و بچه‌دار شدن را از دست ندهید.
عسکری در پایان تأکید می‌کند: همیشه وقت برای درس خواندن و کار کردن وجود دارد لذا با این بهانه‌ها بچه‌دار شدن را به تأخیر نیندازید. حتی مشکلات مالی هم دلیل موجهی برای بچه‌دار نشدن نیست چراکه بچه با مشکلات مالی بزرگ می‌شود اما شما هیچ وقت نخواهید توانست با پول و ثروت بچه خریداری کنید؛ پس خودتان را به خاطر مشکلاتی که به برکت حضور بچه قابل‌حل است، از لذت پدر و مادر شدن محروم نکنید.
“شب یلدا/چله” به نام ایران و افغانستان ثبت جهانی شد
“شب یلدا/چله”به عنوان نوزدهمین میراث ناملموس ایران مشترک با افغانستان در یونسکو ثبت جهانی شد.
پرونده شب چله یا یلدا که ایران در همکاری با افغانستان آن را تهیه کرده است، با وجود ایرادها و نقطه نظرات نمایندگان بسیاری از کشورها، سرانجام موفق شد در هفدهمین نشست کمیته بین‌دولت‌ها برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو ثبت شود.
نمایندگان برخی کشورها از جمله بنگلادش، ازبکستان، سوئیس، کره جنوبی، عربستان، اسلواکی، چک نسبت به حفاظت از این میراث ناملموس در افغانستان با توجه به وضعیت این کشور و ناامنی‌هایی که به آن اشاره شد، نگرانی‌ها و نقطه نظراتی را وارد کردند، درحالی‌که کشورهای دیگری همچون مالزی و هندوستان از ثبت این پرونده به نام دو کشور ایران و افغانستان اعلام حمایت کردند.
ایران پرونده یلدا را از سال ۱۳۹۳ در یونسکو به اشتراک گذاشته بود تا به عنوان میراث ناملموس چندملیتی ثبت شد، اما تا حدود شش سال بعد از آن، هیچ کشوری مشارکت در این پرونده را نپذیرفت. ایران سرانجام این پرونده را در مشترک با افعانستان به یونسکو ارائه کرد.
آیین شب یلدا ۲۹ آذرماه ۱۳۸۷ در فهرست آثار ملی ایران ثبت شده است.
در پرونده یلدا، این عنصر چنین تعریف شده است: «یلدا، سال‌جشن کهنی است که در آن فزونی روشنایی خورشید، نور و حرارت زندگی مورد توجه برگزارکنندگانش قرار می‌گیرد. انقلاب زمستانی در نیمکره شمالی برابر با یکم دی‌ماه در تقویم ایرای است و این تاریخ مصادف با آغاز روند بلندتر شدن روزها در این منطقه است.
در آخرین شب پاییز خانواده‌ها در منزل بزرگتر فامیل دورهم بر سر سفره شب یلدا جمع می‌شوند و یلدا را جشن می‌گیرند. در برگزاری یلدا، کودکان به عنوان مجریان آینده و زنان محور زندگی و خانواده و بسترساز، گردهم آمدن اقوام و دوستان مطرح هستند. بزرگترهای فامیل به عنوان حاملان فعلی و ناقلان این جشن آیینی شناخته می‌شوند.
در جریان برگزاری بخش های مختلف یلدا، ارزش‌هایی چون هویت فرهنگی، توجه به طبیعت و گاهشماری سنتی، ارج نهادن به جایگاه مهم زنان و کودکان در خانواده، آشتی، دوستی، مهمان‌نوازی و آشنایی با محترم شمردن بیان‌های گوناگون فرهنگی مورد توجه قرار می‌گیرند و به نسل آینده منتقل می‌شوند.
یلدا به سبب شاخصه‌های اقلیم زیستی مردمان این سرزمین و ارتباط آن با طبیعت و کیهان، از روزگار کهن تا به امروز استمرار داشته است و متناسب با گذر زمان تغییراتی ظاهری در نحوه برگزاری آن دیده می‌شود اما ساختار و ماهیت آن تغییری نکرده است و همچنان اقوام گوناگون این سرزمین‌ها «یلدا» را برگزار می‌کنند.»
ایران علاوه‌بر یلدا، پنج پرونده دیگر «هنر ساختن و نواختن رباب» (مشترک با تاجیکستان و ازبکستان)، «جشن مهرگان» (مشترک با تاجیکستان)، «سوزن‌دوزی ترکمن/ ترکمن‌دوزی» (مشترک با ترکمنستان) و «پرورش کرم ابریشم و تولید سنتی ابریشم برای بافندگی» (مشترک با افغانستان، آذربایجان، ترکیه، تاجیکستان، ترکمنستان و ازبکستان) را در هفدهمین کمیته بین‌دولت‌ها برای پاسداری از میراث فرهنگی ناملموس یونسکو که هم‌اکنون در مراکش درحال برگزاری است، در نوبت بررسی دارد.
پیش از ثبت این عنصر ناملموس در یونسکو، در همین کمیته که هم‌اکنون در شهر رباط مراکش با حضور معاون میراث فرهنگی کشورمان درحال برگزاری است، «مهارت ساختن و نواختن ساز عود» مشترک بین ایران و سوریه ثبت شد.
پیش از آن نیز، مهارت سنتی قالی‌بافی در کاشان، ردیف موسیقی ایرانی، تعزیه، موسیقی بخشی‌های خراسان، نقالی و داستان‌سرایی نمایشی در ایران، نوروز، هنر ساختن و نواختن کمانچه، آیین‌های پهلوانی یا زورخانه‌ای، مهارت ساخت و نواختن دوتار، دانش ساخت لنج، فرهنگ پخت و تقسیم نان لواش، قالی‌شویان، مهارت‌های سنتی قالی بافی در فارس، چوگان، نگارگری ایرانی، آیین زیارت کلیسای تادئوس و برنامه ملی پاسداری از هنر خوشنویسی، به نام ایران و یا مشترک با کشورهای دیگر در یونسکو ثبت شده است.
پیشینه سنت ازدواج در جزیره قشم نگین خلیج فارس
ازدواج؛ این پیمان مقدس، در بر دارنده گنجینه ای غنی از حقایق فرهنگی و تاریخی اقوام مختلف است که کنکاش و بررسی تاریخ آن، تاثیر بسزایی در شناخت ارزش های اجتماعی و میراث فرهنگی ناملموس دارد.
بامدادان که گوی زرین خورشید به نرمی از افق دریای نیلگون پارس بر می آید و انوار طلایی خود را بی دریغ بر قشم می بارد، گویی بار دیگر و به یکباره همه درهای زندگانی، در این جزیره آرمیده بر بستر نیلگون خلیج فارس باز می شود.
کرانه های بکر و خط ساحلی جزیره از نخستین میزبانان فروغ خورشیدند که همراه با نوازش پیاپی موج ها به جلوه در می آیند. آفتاب که به نیمه راه می رسد، بانگ اذان از بیش از یکصد گلدسته در سراسر جزیره بر می آید و فضا عطرآگین می شود. ایمان و اعتقاد مردم شریف و متدین قشم مثال زدنی است.
جزیره قشم بی گزاف گنجینه ای است غنی و سرشار از آداب و سنن دیرپا و جذاب فرهنگی و اجتماعی است، معماری سنتی، الهام گرفته از شرایط اقلیمی و زینت یافته با بادگیرهایی متفاوت از دیگر شهرهای گرمسیری، سازگاری دلپذیری با ویژگی های محیطی و اجتماعی قشم دارد.
پوشش ویژه زنان، که جلوه ای جذاب از هنرهای دستی زنان هنرمند قشم است. حجله بندان در عروسی ها، که هر حجله آمیزه ای از دنیایی نور و رنگ و زیبایی و ذوق و سلیقه ناب است. موسیقی سنتی جزیره، که با سازهای بومی به اجرا در می آید. مولودی خوانی و مراسم ذکر و ذاکرین که نمادی از باورهای مذهبی مردم است.
در غروب خیال انگیز خورشید، هر شامگاه، آرام آرام چتر شب، زینت یافته از پولک ستاره ها بر روی قشم گشوده می شود و بازهم، زندگی در لطافتی رویایی تا پاسی از شب گذشته در این جزیره امن، مطبوع و فرهنگی ادامه می یابد.
به گفته کهنسالان در قشم؛ از گذشته های دور تا کنون آداب و رسوم اصیل و بومی قشم کمتر تحت تاثیر فرهنگ های بیگانه قرار گرفته است. از آنجا که پیش از این شغل بیشتر مردان این جزیره ماهیگیری بوده و نیاز مردم از دریای بیکران تامین می شده ضرورتی به ارتباط با دنیای خارج نبوده و به همین جهت قشم در همه ابعاد اجتماعی، صنایع دستی و معماری سنتی توانسته است اصالت خود را حفظ کند.
برای نمونه لنج سازی از مهمترین صنایع بومی قشم به شمار می رود و عنایت و توجه خاص مردم را از آنجا می توان دریافت که در بسیاری از خانه های مردم جزیره، پیش ساز (ماکت) لنج به عنوان زینت دیده می شود و حتی در عروسی ها ایفای نقش می کند.
در بیشتر عروسی ها یک لنج کوچک را به عنوان غنچه (خنچه) می آرایند و در یکی از شب های عروسی (شب سوم) در آن مواد معطر و حنا می گذارند و برای مراسم حنابندان به منزل عروس می برند.
مراسم عروسی در قشم یکی از پرشور ترین و زیباترین رویدادهای زندگی هر قشمی است. این مراسم در گذشته به مدت ۱۰ شب انجام می شد که سه شب قبل از رفتن به حجله و هفت شب بعد از آن بود. در آن زمانها خانواده های عروس و داماد در شادی و جشن و سرور خاصی به سر می بردند. این شادی بزرگ نه تنها همسایگان و فامیل ۲ خانواده بلکه هر کسی را که مایل به شرکت در جشن بود را در بر می گرفت و نیازی هم به کارت دعوت نبود.
خانه پدر عروس و منزل داماد در آن زمانها به ویژه شب ها مملو از مردم اعم از خویش و بیگانه بود. این خانه ها را با پارچه های الوان و رشته های لامپ رنگی چنان تزیین می کردند که از دور هم کاملا مشخص بود و به هر بیننده اعلام می کرد که در اینجا عروسی است.
خواستگاری
خواستگاری در قشم همراه با آشنایی های قبلی ۲ خانواده از یکدیگر انجام می شد، زیرا به علت محدودیت های جغرافیایی و ارتباطات فامیلی مراودات قبلی در روستاها امری بود که به آسانی صورت می گرفت. خانواده پسر برای خواستگاری از دختر برای خانواده او پیغام می فرستادند و پس از گفتگوهای مقدماتی و طرح خواسته ها، چنانچه داماد مورد پسند و قبول خانواده عروس قرار می گرفت، قرار های بعدی گذاشته می شد و اینگونه نبود که خانواده دختر بی درنگ جواب قبولی دهند.
در گذشته دختر در انتخاب شوهر حقی نداشت. اختیار کامل برای شوهر دادن دختر با پدر عروس بود. ولی امروز دختر هم نظر می دهد و باید به این امر راضی باشد. در صورتی که ۲ خانواده به توافق برسند، بعد از چند روز پسر به اتفاق اعضای خانواده خود هدایای موسوم به خلعت که به طور معمول یک گردنبند، یک حلقه انگشتری و چند دست لباس بود تهیه می کرد و با مبلغی پول نقد به همراه مقداری میوه و شیرینی به عنوان دست قولی (که باید تحویل مادر عروس دهد) به دیدار خانواده عروس می رفت.
این دیدار بیشتر در شب انجام می شد و در گفت و گوهای طرفین روز برگزاری مراسم عقد، مراسم عروسی، میزان مهریه تعیین می شد. اگر مراسم عقد و عروسی با عید سعید فطر و عید قربان که از اعیاد مهم در نظر اهل سنت مصادف بود علاوه بر هدایای معمول و معروف به دست قولی، یک دست لباس نو برای عروس نیز تهیه و به منزل او فرستاده می شد و تمامی هزینه ها و مخارج عروسی اعم از تهیه وسایل زندگی مشترک و هزینه مراسم عروسی به عهده داماد بود.
در قشم عروس جهیزیه نمی برد. همچنین برخلاف بسیاری از نقاط دیگر کشور که عروس را به خانه داماد می برند در اینجا داماد را به خانه پدر عروس می‌برند.
هزینه های عروسی را خانواده داماد سه روز قبل از شروع مراسم به خانواده عروس تحویل می دهند. تامین هزینه های لباس عروس که عبارت است از چند پیراهن زری و ساده، شلوار زری دوزی، چند روسری (جلویل) چند جفت کفش به اضافه دیگر وسایل مورد نیاز عروس به عهده داماد است که در جعبه بزرگ قرار داده و یک شب قبل از پایان مراسم عروسی به خانواده عروس تحویل می شود.
در قشم رسم برای این است که مهریه پیشکی دریافت شود و در سند ازدواج ثبت می شود که تحویل پدر عروس شده است. مهریه گاهی به صورت طلا و آلات زرین از قبیل النگو و انگشتری، گوشواره و گردنبند و بیشتر اوقات پول نقد است. بستگان و دوستان عروس و داماد و خانواده آنها در هفته آغاز زندگی مشترک که عروس را به منزل پدر و مادر داماد می برند هر کدام به رسم خود هدایای به عروس می دهند.
مراسم حنا بندان
در جزیره قشم قبل از آنکه عروس و داماد وارد حجله شوند مراسم حنا بندان به مدت سه شب انجام می گیرد. در این مراسم پاها و دست های عروس و داماد را هر یک در منزل خود توسط بستگان درجه اول حنا می بندند و در هر سه شب همزمان با حنا بندان، مراسم را شیعیان با خواندن اشعاری در مدح رسول الله(ص) و امامان(ع) و اهل سنت با مولودی خوانی اجرا می کنند.
محل حنا بندی از سر انگشتان تا حدود مچ را با پارچه سه گوش سبز می بندند و نزدیک صبح باز می کنند و می شویند. همانطور که گفته شد این مراسم سه شب به اجرا در می آید. شب اول حنابندان همزمان است با نوای موسیقی و با اجرای آلات بومی و سنتی (ساز و عود و طبلک) و پایکوبی جوانان که به رقص بندری معروف است.
در مراسم شب اول حنا را به شخص دیگری نمی دهند فقط در شب های بعد رسم است که به مهمانان حنا بدهند. اعتقاد بر این است که از حنای شب اول جز عروس کس دیگری نباید استفاده کند و اضافی آن را در پای درخت سر سبزی می ریزند.
حنابندان این شب حنا دزدی معروف است. شعر خوانی و مولودی خوانی توسط زنها چه در میان اهل سنت و چه در میان شیعیان رسم است و ترتیب آن هم چنین که یک نفر می خواند و بقیه با او هم صدایی می کنند.
شب دوم حنابندان، این شب که به طور معمول مصادف با شب چهارشنبه است، به همراه توزیع بادام و بسته کوچک از حنا بین میهمانان آغاز می شود. در این شب رنگ لباس های مهمانان زن نیز به رنگ سبز است. شب سوم در این شب یک لنج کوچک از طرف داماد فراهم می‌شود که در اصطلاح محلی خنچه (غنچه) گفته می شود.
غنچه را با پارچه های رنگارنگ تزیین می کنند و در آن گُل و گُلدان و گِشته سوز (وسیله ای است برای سوزاندن مواد معطر) و چراغ فانوس و حنا می گذارند و روی حنا را با برگ های سبز درختان و بادام می پوشانند و سپس برای تبرک به اماکن متبرکه می برند و طواف می دهند آنگاه به همراه مقداری پول و شیرینی دوباره به مجلس می آورند.
مراسم حمام
در روز سوم (به طور معمول روز پنجشنبه) بعد از پذیرایی از مهمانان، عروس و داماد را برای بردن به حمام (هر یک در منزل پدر و مادر خود) آماده می کنند و پیرامون هر کدام از آنها را در حمام منزل با نوک چاقو دایره ای رسم می کنند که در آن دایره تخم مرغ، شکر و برنج می گذارند. عروس و داماد باید با انگشت شست پای خود تخم مرغ را بشکند.
بعد از بیرون آمدن عروس از حمام یک نفر به نام مشاطه (آرایشگر) که تزیین کننده و آرایشگر عروس است و در ایام عروسی از ابتدا تا پایان مراسم بیشتر از هرکس به عروس نزدیک است، یک دانه خرما را برای شُگون به گوشه ای از دیوار حمام پرتاب می کند. آنگاه عروس را از حمام بیرون می آورند.
در این میان روز پنجشنبه میهمانان مرد در منزل پدر داماد و میهمانان زن در منزل پدر عروس (اعم از خویش و بیگانه) گروه گروه به صرف ناهار می پردازند.
به هنگام بردن عروس از حمام تا محل استراحت، همراهان او که زن های فامیل هستند با خواندن اشعار محلی و مذهبی عروس را بدرقه می کنند و پس از رسیدن به اتاق، همراهان پس از روبوسی از عروس خداحافظی می کنند. سپس عروس برای آرایش آماده می شود. قدیم تر ها لباس عروس از پارچه های سبز رنگ بود ولی امروز به رنگ سفید است.
عروسی
روز پنجشنبه، بعد از صرف نهار و قبل از نماز مغرب مراسم جشن با نواختن دهل ها و آواز دسته جمعی و رقص مردان که این مراسم به رزیف معروف است ادامه می یابد. بعد از نماز عشا مراسم مولودی خوانی که از کتابی به نام مولف آن (برزنجی) که در مدح حضرت محمد رسول اکرم (ص) توسط افراد به نوبت خوانده می شود و در بخش هایی از آن جمعیت مردان حاضر در منزل داماد صلوات می فرستند.
پس از قرائت کتاب برزنجی، مراسمی به نام ذاکرین اجرا می شود. در این مراسم که حدود یک ساعت به طول می انجامد، شخصی که رهبری گروه را به عهده دارد اسامی و صفات خداوند را با صوت و صدای بلند نام می‌برد بقیه و بقیه افراد در مقابل او روی زانو نشسته در پاسخ او می گویند «هو…الله» در همین حال افراد دیگری با دایره و دف اجرای ریتم آهنگ مناسب، با ذکر ذاکرین هماهنگی می کنند.
پس از اجرای مراسم مولودی خوانی، داماد را همراه با گروه مولودی خوان، مردان خانواده، نزدیکان و بستگان به منزل عروس می برند. در این حال گروه موزیک محلی به نام ازوا با دهل زنی و مرکب خوانی و برخی از حرکات رقص گونه داماد و همراهان او را همراهی می کند.
در منزل عروس، داماد وارد حجله می شود و در همین حال صدای دهل و آواز خواندن مردان در مقابل منزل عروس ادامه می یابد. پس از چندی دست افشانی و پایکوبی، آشنایان و بستگان داماد وارد حجله می شوند. تبریک می گویند و پس از روبوسی با داماد از او خداحافظی می کنند.
عروس و داماد در حجله به مدت یک هفته که می توان گفت نوع قرنطینه است زندگی می کنند و در این مدت پذیرایی می شوند. مراسم این شب ها چنین است که ۲ شب پس از حجله، یعنی در شب یکشنبه مراسمی اجرا می شود موسوم به شب کُنگی (شو کُنگی) که در این مراسم همه زنان فامیل به صرف نقل و بادام و شربت دعوت می شوند. در ضمن نقل و بادام نیز در کیسه‌های کوچک توزیع می شود.
در شب دوشنبه، که شو دخُتی یا (شب دختران) نامیده می شود فقط دختران فامیل مجازی شرکت کنند و پذیرایی شوند. در شب سه شنبه مراسمی نیست. در شب چهارشنبه، از بستگان و همسایگان برای دیدن حجله عروس و داماد دعوت می شود. در این مراسم پذیرایی با چای و شربت و شیرینی صورت می گیرد.
در شب پنجشنبه، عروس و داماد را از منزل پدر و مادر عروس که محل حجله است، به منزل پدر و مادر داماد می برند. قبل از خارج شدن از منزل، عروس و داماد باید به طور جداگانه پای خود را بر روی تخم مرغ هایی که از قبل آماده شده است بگذارند و آنها را بشکنند و سپس، از منزل عروس به سوی منزل پدر و مادر داماد بروند.
در آنجا مراسم مولودی خوانی توسط زنان اجرا می شود که پدر بعد از پایان مراسم، مادر داماد هدایایی را به عروس می دهد که شامل لباس های محلی(پیراهن محلی، شلوار محلی و روسری محلی) است.
بدین گونه مراسم عروسی پایان می پذیرد و داماد تا زمانی که امکانات لازم برای آغاز زندگی مشترک را فراهم نیاورده می تواند با اجازه پدر و مادر عروس در خانه آنها بماند.
جزیره قشم با وسعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر از توابع هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.
شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.
چهارشنبه بازار صنایع دستی در معبد هندوهای بندرعباس آغاز بکار کرد
معاون صنایع دستی اداره کل میراث‌فرهنگی، گردشگری و صنایع‌دستی هرمزگان گفت: چهارشنبه بازار صنایع دستی با هدف کمک به فروش تولیدهای صنعت کاران این استان در معبد هندوهای بندرعباس آغاز بکار کرد.
ساناز رمجی افزود: اولویت فروش محصول‌های تولیدی صنعتگران صنایع دستی در این بازار بر محصول‌های بومی است که ریشه در سنت و تاریخ مردم هرمزگان دارد.
وی ادامه داد: این بازار بعد از ظهر هر چهارشنبه در مکان یاد شده برپا می‌شود که تولیدکنندگان می‌توانند محصول‌های خود را برای فروش عرضه کنند.
وی اضافه کرد: صنعتگران با توجه به شرایط اقتصادی حاکم بر جامعه به حمایت‌های این چنینی نیاز دارند و امید می‌رود چنین بازارهایی در سایر مناطق این استان برگزار شود.
معاون صنایع دستی اداره کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی هرمزگان گفت: افزون بر ۶۵ صنعتگر در ۴۵ رشته صنایع دستی این استان مشغول به فعالیت بوده که اغلب آنان را بانوان تشکیل می‌دهند.
ثبت یک هزار و ۲۹۵ مورد ابتلا به ایدز در هرمزگان
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: ۷۴ درصد کل موارد ابتلا را مردان و ۲۶ درصد را زنان تشکیل می دهند که ۷۲ درصد از کل موارد شناخته شده در زمان تشخیص درگروه سنی ۲۰ سال تا ۴۵ سال هستند.
دکتر عبدالجبار ذاکری با اشاره به شعار روز جهانی ایدز سال ۱۴۰۱ با عنوان “برابری دسترسی همگان به خدمات پیشگیری و تشخیص اچ آی وی”، افزود: تاکنون تعداد یک هزار و ۲۹۵ بیمار آلوده به ویروس اچ آی وی دراستان شناسایی شده است از این تعداد ۵۷۵ نفرفوت کرده‌اند و تعداد ۴۷۴ نفر در مراکز ارائه دهنده خدمات بهداشتی و مشاوره و تحت مراقبت و درمان هستند.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بیان کرد: ۷۴ درصد کل موارد ابتلا را مردان و ۲۶ درصد را زنان تشکیل می دهند که ۷۲ درصد از کل موارد شناخته شده در زمان تشخیص درگروه سنی ۲۰ سال تا ۴۵ سال هستند.
ذاکری با اشاره به اینکه انتقال بیماری از طریق دریافت خون در استان صفر درصد است که نتیجه اجرای سیاست های پالایش خون توسط سازمان انتقال خون است، بیان کرد: علل ابتلا به اچ آی وی دراستان به ترتیب تزریق با وسایل مشترک در مصرف کنندگان، رابطه جنسی محافظت نشده و انتقال از مادر به کودک است.
وی با بیان اینکه از جمله اقدامات دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در راستای پیشگیری ودرمان و مراقبت اچ آی وی راه اندازی مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری است، اظهار کرد: مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری در شهرستان‌های بندرعباس، میناب، رودان، قشم و کیش فعال است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان بیان کرد: در حال حاضر در مراکز مشاوره بیماری‌های رفتاری در هرمزگان کلیه خدمات پیشگیری و درمان اچ آی وی، خدمات کاهش آسیب، آموزش، مشاوره و آزمایش اچ آی وی برای افراد درمعرض آسیب به صورت کاملا محرمانه و رایگان صورت می گیرد.
ذاکری با بیان اینکه اول دسامبر بنام روز جهانی ایدز نامگذاری شده است تا به افراد و دولت ها یاد آوری شود که هنوز نیاز اساسی افزایش بودجه جهت مبارزه با ویروس اچ آی وی برای پایان انگ و تبعیض، افزایش آگاهی و بهبود کیفیت زندگی افرادی که با اچ آی وی زندگی می کنند، مورد نیاز است، بیان کرد: آموزش و اطلاع رسانی در زمینه اچ آی وی یکی از استراتژی‌های برنامه کشوری در پیشگیری از اچ آی وی است با این وجود تعیین یک مقطع زمانی خاص درسال برای برجسته سازی موضوع و حساس کردن سیاستگزاران ،مسوولان و احاد افراد جامعه به موضوع اچ آی وی و همراه کردن آنان برای پیشگیری از ایدز بسیار ضروری است.
وی عنوان کرد: پیشگیری، کنترل، کاهش موارد ابتلا و مرگ ناشی از بیماری ایدز در کشور از مهمترین اهداف بهداشت محسوب می شود. بیماری ایدز بیشتر از آنکه یک بیماری عفونی باشد یک آسیب اجتماعی با ابعاد اقتصادی، فرهنگی و سیاسی است.
معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان در پایان گفت: چالش ایدز با همه ابعاد مختلف جسمی، روانی، اجتماعی، اقتصادی و فرهنگی که درپی دارد همچنان درحال گسترش است، پس ضروری است با حساسیت بیشتری به آگاه سازی عموم جامعه خصوصا جوانان و نوجوانان و گروه های پرخط توجه کنیم ودر همین راستا انتظار می رود همه دستگاه‌ها، ارگان ها، سازمان ها انجمن های مردم نهادرسانه ها و شبکه های اجتماعی خود را نسبت به آموزش متعهد بدانند تا آگاه سازی جامعه به نحو مطلوب ترو موثرتری انجام گیرد.
معرفی جاذبه های فرهنگی راهکاری مناسب برای جذب گردشگر در قشم
جزیره قشم از نظر جاذبه های فرهنگی همچون معدنی غنی است که از مدت ها پیش کشف شده ولی به خوبی مورد بهره برداری قرار نگرفته و متاسفانه این روزها از مواهب بی کران این معدن برای جذب حداکثری حضور گردشگران داخلی و خارجی در سرزمین آب و آفتاب غافل مانده ایم.
رشد اعجاب انگیز و رو به تزایدی که صنعت گردشگری و جهانگردی یافته است مدیون علاقه روز افزون مردم گیتی برای سفر به سرزمین های دیگر و مشاهده زیبایی های طبیعی، جلوه های فرهنگی ملل و قومیت ها، جاذبه های اجتماعی، نمادهای تاریخی و آثار به جا مانده از تمدن های کهن است.
در واقع، جهانگردی را در روزگار کنونی باید پردامنه ترین تحرک اجتماعی در تاریخ زندگی بشر نامید. یک چنین تحرک و سیر صعودی شگفت انگیزی منشا عمیق ترین اثرات فرهنگی و اجتماعی در دنیای امروز بوده و به خصوص در زمینه اقتصاد از جمله پویا ترین بخش های اقتصادی جهان شناخته می شود.
سازمان جهانی گردشگری (UNWTO) پیش بینی می کند که در چند سال آینده حداکثر تا پایان دهه دوم قرن بیست و یکم میلادی بزرگترین بخش تجارت بین المللی و در راس همه صنایع دنیا صنعت گردشگری (توریسم) خواهد بود.
به همین دلیل، کشورهای مختلف جهان با آگاهی از درآمد سرشار جهانگردی اهمیت بسیار ویژه ای برای گسترش این بخش از اقتصاد قایل شده و آن را به عنوان یک رکن بسیار مهم ارزیابی می کنند تا با بهره گیری از درآمدهای مطمئن و لایزال آن به روند توسعه خود سرعت و شتاب بیشتری بخشند.
کارشناسان اقتصادی معتقدند که هر دلار سرمایه گذاری در صنعت گردشگری در مدت ۲۰ سال حدود چهار هزار دلار درآمد عاید سرمایه گذار خواهد کرد! زیرا حجم پول در گردش این صنعت و میزان پولی که به واسطه حضور جهانگردان در امکان دیدنی دنیا در یک سال جابه‌جا می شود حدود پنج برابر درآمد حاصل از فروش نفت کشورهای عضو سازمان اوپک است.
اما، این سیل سرسام آور پول بی دلیل و بی قاعده به سوی هر کشوری جریان نمی یابد. صنعت گردشگری به کشورهایی سودهای سرشاری می رساند که در زمینه ارکان اصلی چهارگانه ای این صنعت از جمله ساختار، خدمات، آموزش و ارتباطات که این صنعت بر آن استوار است سرمایه گذاری کرده باشند و مدیریت علمی و مترقی اعمال کنند.
متاسفانه، کشور ما ایران گرچه به دلایلی همچون میراث غنی فرهنگی و تاریخی، شرایط اقلیمی متنوع و جذاب و مردم خونگرم و مهمان نواز از مناسب ترین پشتوانه ها و زمینه های ممکن برای توسعه گردشگری برخوردار است، ولی به دلایل کمبود امکانات رفاهی برای گردشگران و جهانگردان، ضعف سرویس های خدماتی، نامناسب بودن خطوط ارتباط هوایی زمینی و دریایی و از همه مهم تر نبود تجربه برنامه ریزی جامع و مدیریتی علمی و پیشرفته در جذب سرمایه گذاری و مشارکت فعال بخش خصوصی، قادر نیست متناسب با استعدادهای بالقوه ای که دارد، بهره ای جز یک سهم بسیار اندک و ناچیز از ۵۰۰ میلیارد دلار درآمد این صنعت پویا داشته باشد.
قشم جزیره همیشه بهار نیست، اما نیمی از سال را به راستی بهار دل انگیز است. ۶ ماه تابستان و ۶ ماه بهار! این نیز یکی دیگر از شگفتی های قشم در کنار دیگر عجایب این جزیره است.
برخورداری از ۲۰۰ کیلومتر مربع جنگل دریایی با انبوه درختان تناور حرا که با ساعت ها قایقرانی در آبراه های پیچ در پیچ آن می توان به همه زوایا راه برد.
وجود بیش از ۱۰۰ گونه پرنده کوچک و بزرگ، از پرنده کوچک جثه چند سانتی متری تا پرنده غول پیکر یک متری، از پلیکان و فلامینگو تا حواصیل، لاک پشت های عظیم دریایی، شناور در آب های ساحلی یا در حال تخم گذاری در لا به لای ماسه های ساحلی و احجام و تندیس های پدید آمده از یورش باد، بارش باران های تند و تابش آفتاب داغ در جای جای جزیره به خصوص در دره تندیس های طبیعی (در فرودست بام قشم) از دیگر عجایب سرزمین آب و آفتاب هستند.
وجود غارهای عظیم و اعجاب انگیز پدید آمده از نمک و کریستال های آویخته از سقف در دامنه کوه مخروطی شکل نمکدان با قطر قاعده هفت کیلومتر و ارتفاع ۴۲۰ متر، درخت همیشه سرسبز، تنومند، سالخورده و هزار ریشه انجیر معابد در قلب جزیره، کیلومترها دهلیز زیرزمینی و نقش ها و نگاره های زیبا و متنوع حنا بر دست و پای نو عروسان و تازه داماد های قشمی از دیگر معجزه های جزیره قشم نگین خلیج فارس است.
مسجد های پر تعداد باشکوه و زیارتگاه ها، غارهای تاریخی مربوط به خربس با قدمتی به طول تاریخ (تا دوران مادها)، قلعه های به جای مانده از ۵۰۰ سال قبل در قشم، نخلستان های پر دامنه، کیلومتر و کیلومترها ساحل زیبا، جزایر مرجانی و آب سنگ های زنده و شاداب با آکواریوم شکل گرفته از آبزیان گوناگون و ماهی های رنگارنگ، مجموعه جذاب لافت (بادگیر ها چاه های طلا، آب انبار مسجد) در حاشیه دریا از دیگر اعجاز سرزمین عجایب هفتگانه است.
و این همه در مروری گذرا بر جاذبه های پر شماری جزیره رویایی است که اگر مجموعه ای چنین کامل را در کنار آب و آداب و رسوم دل انگیز قشم (حجله بندان عروسی ها، موسیقی آیینی، لباس های زیبا و رنگارنگ زنان و دختران قشم) و صنایع دستی و سنتی (کشتی سازی، دستباف ها) قرار دهیم و رفتار مهربانانه و چهره گشاده مردم جزیره را بدان بیفزاییم، آنگاه در خواهیم یافت که جاذبه های طبیعی، مکان های تاریخی، امنیت، میهمان نوازی مردم فرهیخته و با فرهنگ، آفتاب، ساحل، دریا و با فراهم بودن هتل ها و اقامتگاه ها، بازارهای سنتی و مدرن، شبکه ارتباطات منطقه (فرودگاه بین المللی، کشتی های مدرن مخابرات، جاده های سراسری آسفالته و نظایر آن) چنان است که در زمینه سیاخت می توان به هیچ گزاف به جزیره قشم یک نمره کامل و ممتاز داد.
با این حال، قشم در زمینه گردشگری برای بسیاری از عاشقان سیاحت و حتی برای گردشگران فرهنگی و دوستداران طبیعت ناشناخته است. بنابر این از درآمد های گزاف نهفته ای که در این زمینه می تواند برخوردار شود محروم است.
برای آن که در بیابیم چه درآمدی از چه بازار سرمایه ای را از دست می دهیم همین اندازه می باید گفت که در حال حاضر بیش از ۱۱ درصد کل تولید ناخالص ملی، سرمایه گذاری، اشتغال و درآمدهای مالیاتی جهان از راه صنعت گردشگری حاصل می شود.
در جدید ترین شاخصه ارزش درآمد حاصل از صنعت گردشگری و جهانگردی هشت برابر کل صادرات غیرنفتی، ۲۰ درصد کل دریافت خدمات، ۳۰ درصد کل مبادلات نفت و ۴۰ درصد کل مبادلات غذا در جهان است. آیا جزیره رویایی و خیال انگیز قشنگ نمی تواند و نباید از این بازار سهمی را که شایسته آن است نصیب خود سازد.
در این میان یکی از مسایلی که باید به آن توجه شود جاذبه های فرهنگی در جذب گردشگر و هدف از انجام سفر است. اینکه با چه هدفی خانواده ای تصمیم به سفر می گیرد. از سفرها و اهداف سفر می توان متوجه شد، انجام سفر به منظور تجربه کردن اتفاقات و دیدن جاذبه های جدید انجام می شود. گردشگران در راستای انتخاب یک مقصد، به دنبال به دست آوردن تجربیات بیشتر هستند. تجربه ای که ناشی از حس ماجراجویی و کنجکاوی گردشگر خواهد بود.
امروزه برای رسیدن به اصول توسعه پایدار، باید سفر را هدفمند کرد. در راستای هدفمندی، می توان به توسعه و احیای عناصر گردشگری(تاریخ، فرهنگ، طبیعت و ارزش های مادی و معنوی) امیدوار بود. یکی از عناصری که این روزها به عنوان ارزش های معنوی در سفرها قابل توجه گردشگران است، بازدید از مراسم ها و فرهنگ مردم بومی مقصد سفر است. گردشگران علاقه مند به تجربه زندگی با مردم محلی و تجربه بوم گرایی هستند.
در این خصوص می توان علاقه گردشگران به اقامت در خانه های محلی و استفاده از غذاها و خوراکی های محلی را مثال زد. امروزه با پیشرفت فناوری و ارتقا سیستم های شبکه اینترنتی، گردشگران علاقه مند به جاذبه های تاریخی، می توانند با استفاده از سفرهای مجازی در قالب اینترنت، جاذبه های گردشگری را ببینند، در سایت تاریخی به جستجو بپردازید و از طریق شبکه، یک تور مجازی را در مجموعه ای تاریخی داشته باشند.
آنچه در حال حاضر می تواند گردشگران را برای انجام سفر مشتاق کند، ایجاد اهداف جدید برای انجام سفر خواهد بود. برای مثال می توان به برگزاری سفرهای موضوعی و دیدن فرهنگ و مراسم های مناطق مختلف اشاره کرد. از آنجایی که هر نقطه ای از ایران عزیزمان، دارای تنوع فرهنگی و خوراک های محلی خاص خود می باشد، رفتن به مناطق، همراه با لمس فرهنگ و بوم گرایی، برای گردشگر بسیار جذاب است.
در جزیره قشم، با توجه به تنوع برنامه های فرهنگی و غذاهای بومی، معماری و مراسم های محلی، می توان اقدام به جاذبه سازی برای جذب گردشگران علاقه‌مند به موضوعات فرهنگی کرد. البته باید توجه داشت، قبل از انجام هر برنامه ای به آموزش و ایجاد زیر ساخت های لازم برای رسیدن به اهداف توسعه پایدار اقدام شود چرا که در صورت عدم آموزش و آماده کردن زیر ساخت های لازم، انجام فعالیت های گردشگری می تواند آثاری مغایر با اهداف توسعه پایدار به جای بگذارد.
با شناخت جزیره قشم و آشنایی با فرهنگ بومی، می توان برنامه هایی را برای گردشگران هدف در نظر گرفت، که در هنگام آشنایی و دیدن مراسم های بومی، زمینه های احیا فرهنگ جامعه مقصد را فراهم کرد.
در این راستا می‌توان به انجام سفرهایی با موضوعات شرکت در مراسم نوروز صیاد، شرکت در مراسم های عروسی، انجام صید به روش های بومی و محلی، شرکت در مراسم و آیین های شفا، آشنایی با پخت غذا و نان محلی، آشنایی با آماده سازی ادویه جات محلی، آشنایی با موسیقی محلی، شرکت در مراسم خرما چینی، تماشای ساخت بادگیر آشنایی با معماری بومی، مولودی خوانی و شرکت در مراسم های شعر خوانی اقدام کرد.
دیدن ساخت لنج و بازدید از کارگاه های لنج سازی، آشنایی با اهمیت بُرقع – (Borqe) پوشش نقاب مانند زنان قشم است که دارای تزیین رنگی و سوزن دوزی های بسیار زیبا است – شرکت در مراسم حنا بندان، آشنایی با مراسم عید قربان، آشنایی با چگونگی آماده سازی و دوخت لباس های محلی تمامی این موضوعات می تواند برای گردشگرانی که با هدف آشنایی فرهنگ بومی به مقصد قشم سفر می کنند همراه با تجربه دست و دستاوردهای تجربی باشد.
یکی از راههایی که می توان در احیای ارزش های معنوی موثر واقع شود، ارزش گذاری و احترام به مناسبت ها و فرهنگ جامعه میزبان است. از طرفی باید به نحوی چگونگی حضور در مراسم ها آگاهی داشت تا با رعایت ارزش ها و الگوهای بومی در مراسم شرکت کرد. برای مثال حضور در برخی از مراسم منحصر به خانم ها بوده و آقایان نمی توانند در آن مراسم شرکت کنند و یا به عکس به هر ترتیب می توان با شرکت در این گونه مراسم ها، ارزش های معنوی هر منطقه را شناسایی و با فرهنگ مقصد آشنایی پیدا کرد.
یکی از مهمترین سفرهایی که می تواند در جزیره قشم انجام شود، سفر با هدف و موضوع ارزش آب در روستا است. با توجه به ارزش آب و مشکلات کم آبی که این روزها اهمیت چگونگی نحوه مصرف آن را دو چندان می کند، باید مصرف آن در کشور با عزم ملی، فرهنگ سازی شود. در این راستا با سفر به روستاهای چون لافت و برکه خلف و بسیاری از روستاهای دیگر می توان با فرهنگ چگونه استفاده و ذخیره آب آشنایی پیدا کرد.
وجود برکه های زیاد در جزیره قشم که از معماری خاصی برخوردار است اهمیت آب شیرین را در جزیره قشم آشکارا نشان می دهد. در روستای چاهو با وجود مسافت زیاد از روستا تا چاه های آب شیرین در چاهکو، خانم ها هنوز هم با ظرف های آب به آنجا می روند و آب مصرفی خود را به خانه می آورند و این خود قداست و اهمیت آب را می رساند.
کودکان در چنین محیطی ناخودآگاه به اهمیت آب شیرین پی برده و در استفاده از آن حساسیت های زیادی دارند. حال با همنشینی با خانواده های روستایی و دیدن فرهنگ استفاده از آن، می توان امید داشت تا گردشگران و کودکان با اهمیت این سرمایه طبیعی و خدا دادی بیشتر آشنا شوند و در مصرف آن دقت کنند.
با کمک از مستند سازان برجسته و دادن ایده های موضوعی برای فیلم سازی می توان فرهنگ غنی را که ناشی از رفتارهای جامعه بومی است، به داخل منزل خانوارهای شهری برد و آنها را از فرهنگ نقاط مختلف ایران مطلع کرد.
برکه، قنات، چاه های آب و رودخانه، در هر جایی از اهمیت قداست زیادی برخوردار است و روستاهای مختلف، فرهنگ ها و سنت های خاص ارتباط با آن دارند. در برخی از روستاها وارد شدن به قنات همراه با فرهنگ های خاصی انجام می گیرد و این خود اهمیت آب و قنات را می رساند. با انجام سفرها و ساخت فیلم های مستند با موضوعات فرهنگی می تواند در ضمن ایجاد جذابیت برای بیننده و گردشگران هدفمند، در ارتقای سطح فرهنگی و اهمیت به ارزش های معنوی موثر باشد و اهداف ملی را در ارتباط با احیای ارزش های معنوی و رسیدن به اصول توسعه پایدار امکان پذیر سازد.
جزیره قشم با وسعت یک هزار و ۵۰۰ کیلومتر مربع از تنگه هرمز به موازات ساحل جنوبی ایران به طول ۱۳۵ کیلومتر و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر از توابع هرمزگان است و ۳۰۰ کیلومتر خط ساحلی دارد.
شهرستان قشم شامل جزیره‌های قشم، هنگام و لارک با حدود ۱۵۰ هزار نفر جمعیت از تنگه هرمز به موازات ساحل استان هرمزگان به طول ۱۵۰ و عرض میانگین ۱۱ کیلومتر در میان آب‌های خلیج فارس گسترده شده است.
هزینه آزمایش‌های غربالگری نظام سلامت در کیش ۵۰ درصد کاهش یافت
رییس مرکز بهداشت کیش گفت: با امضای تفاهم نامه با یکی از آزمایشگاه‌های جزیره، کیشوندان ۵۰ درصد هزینه آزمایش‌های غربالگری طرح تحول نظام سلامت را پرداخت می‌کنند.
محمد رضا رضانیا روز یکشنبه در مراسم امضای تفاهم‌نامه همکاری مرکز بهداشت کیش و آزمایشگاه تشخیص طبی پاتوبیولوژی این جزیره اظهار کرد: این تفاهم‌نامه در راستای ارتقاء سلامت ساکنان و غربالگری‌های برنامه طرح تحول نظام سلامت و کاهش هزینه‌های پرداختی ساکنان در انجام آزمایش‌های غربالگری به امضا رسید.
وی اضافه کرد: انجام آزمایشات پاپ اسمیر و نمونه‌های اخذ شده توسط مرکز بهداشت که در برنامه پیشگیری از بیماری‌ها و سرطان دهانه رحم انجام می‌شود توسط این آزمایشگاه پاتوبیولوژی با ارائه معرفی نامه و نمونه اخذ شده در واحدهای تابعه مرکز بهداشت جزیره کیش انجام می‌شود.
رضانیا در خصوص نحوه اجرا و پرداخت هزینه‌ها نیز گفت: پس از اخذ نمونه توسط مراقبین سلامت مرکز بهداشت کیش و آماده سازی، معرفی نامه مربوطه و نمونه از سوی مراجعه کننده به آزمایشگاه تحویل داده و پاسخ آزمایش نیز توسط متصدی آزمایشگاه به مرکز بهداشت جزیره کیش ارسال می‌شود.
وی افزود: براساس این تفاهم نامه هزینه انجام آزمایش، ۵۰ درصد تعرفه مصوب وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی از فرد در زمان پذیرش نمونه آزمایشگاهی دریافت می‌شود.
بانوان قایقرانان هرمزگانی، مدال برنز و نقره کسب کردند
مسابقات آب‌های آرام قهرمانی کشور؛
تیم قایقرانی بانوان هرمزگان در مسابقات آب‌های آرام قهرمانی کشور در دو بخش بزرگسالان و جوانان به ترتیب بر سکوی دوم و سوم قرار گرفت.
در بخش انفرادی بزرگسالان و در ماده کایاک ۵۰۰ متر تک نفره کیانا کمال زاده به مدال نقره رسید. در ماده کانوی ۲ نفره ۵۰۰ متر بزرگسالان نیز فائزه سلیمانی و ستایش شریفی از هرمزگان مدال برنز گرفتند.
همچنین کیانا کمال زاده و نرجس سالاری پور در ماده کایاک ۲ نفره ۲۰۰ متر بر سکوی سوم ایستادند. بدین ترتیب در بخش تیمی بزرگسالان تهران، هرمزگان و البرز در رده‌های اول تا سوم قرار گرفتند.
در بخش جوانان نیز تیم‌های البرز، تهران و هرمزگان صاحب سکو‌های اول تا سوم شدند.
تیم جوانان هرمزگان نیز با ترکیب نرجس رنجبری، ثنا تینا و صدف زنداستا حضور داشت. این دو تیم با مربیگری آرزو پاسلار و به سرپرستی فاطمه فتاحی در این مسابقات شرکت کردند.
مسابقات قهرمانی آب‌های آرام بانوان کشور با حضور ۱۰۸ قایقران از ۱۶ استان در دریاچه آزادی تهران برگزار شد.
سالاد لبو و گردو
این سالاد اروپایی است و در آن از چغندر ، گردو و گیاه منداب استفاده شده و طعمی جذاب و تازه برای ما ایرانی ها خواهد داشت پیشنهاد می کنم حتی برای یک بار هم شده این سالاد خوش طعم را تجربه کنید.
مواد لازم:
سه عدد چغندر بزرگ ، پوست کنده و مکعبی برش داده شده
دو قاشق غذا خوری روغن زیتون
نصف قاشق چای خوری نمک درشت
یک چهارم قاشق چای خوری فلفل سیاه
یک دسته منداب (یک گیاه خوراکی یک ساله است که بومی مناطق مدیترانه می باشد و از مراکش و پرتغال تا لبنان و ترکیه و ایران (روستای خورند از توابع شهرستان راور استان کرمان) پیدا می شود) به صورت خرد شده
یک سوم فنجان گردو
یک چهارم فنجان سرکه
پنیر صبحانه در صورت تمایل
ابتدا فر را در دمای ۲۲۰ درجه سانتی گراد تنظیم می کنیم .
چغندر ، روغن زیتون ۱ قاشق غذا خوری ، یک چهارم قاشق چای خوری نمک و یک هشتم قاشق چای خوری فلفل سیاه را در یک فول با هم مخلوط می کنیم و درون فر کبابی می کنیم به مدت ۴۰ دقیقه.
سپس چغندر بو داده (لبو) ها را با منداب و گردو ها مخلوط می کنیم و سرکه ، روغن زیتون ۱ قاشق غذا خوری، یک چهارم قاشق چای خوری نمک و فلفل یک هشتم قاشق چای خوری و کمی پنیر صبحانه خورد شده را در یک ظرف مخلوط و سرو کنیم .
مشکل تامین ۴۰ قلم دارو/ کمبودهای دارویی تا پایان آذر رفع می‌شود
رئیس سازمان غذا و دارو گفت: علیرغم پیگیری‌های مستمر با بانک مرکزی، تامین ارز و تسهیلات مدنظر سازمان غذا و دارو توسط بانک‌های عامل انجام نشده است و مشکل تامین ۴۰ قلم دارویی به دلیل عدم رفع مشکل نقدینگی شرکت‌هاست.
دکتر سید حیدر محمدی با اشاره به بهبود شرایط تامین آنتی‌بیوتیک در داروخانهها، گفت: در تولیدات داخلی برخی آنتی بیوتیک‌ها مثل کوآموکسی کلاو شاهد رشد ۲۰ برابری تولید آن نسبت به ابتدای سال و سفیکسیم ۱۰ برابر و داروی آموکسی سیلین ۴ برابر شده است.
وی با بیان اینکه تاکنون ۴ محموله آنتی بیوتیک وارد کشور شده است، اظهار کرد: در چند روز آینده یک محموله دارویی جدید نیز وارد کشور خواهد شد. اقدامات صورت گرفته با هدف رفع کمبودهای ضروری دارو تا ثبات بازار و رفع نیاز بیماران ادامه خواهد یافت.
بنابر اعلام سازمان غذا و دارو، معاون وزیر بهداشت با اشاره به اینکه میزان تولید آنتی بیوتیک‌های خوراکی و سرم از طریق تولید داخل افزایش یافته است، گفت: با رفع مشکلات تولیدکنندگان آمار تولید در کشور افزایش یافت. همچنین شرکت‌هایی که تخلفشان اثبات شده است به نهادهای بازرسی معرفی شدند و پس از این ابلاغ شد هیچ شرکت دولتی به دلیل زیان‌ده بودن مجاز به توقف تولید و فروش نخواهد بود.
رفع کمبودهای دارویی تا پایان آذر
معاون وزیر بهداشت و رئیس سازمان غذا و دارو گفت: تا پایان آذرماه مشکل اصلی کمبودهای دارویی رفع خواهد شد و مردم از اوایل دی ماه مشکل حادی در تأمین دارو نخواهند داشت.
دکتر حیدر محمدی در حاشیه نشست کمیته دارو و غذا کمیسیون بهداشت و درمان مجلس ( یکشنبه، ۶ آذرماه ) در مورد سیاست‌های این سازمان برای تأمین دارو، گفت: رفع مشکلات مربوط به تأمین پایدار دارو در دو هفته گذشته در دستور کار قرار گرفته و تأمین دارو را از مسیرهایی که در داخل امکانپذیر باشد انجام خواهیم داد. البته پیگیری تأمین نقدینگی مورد نیاز صنایع داروسازی و اعتبار مربوط به بالا بردن سطح تسهیلات بانکی و مشکلات مربوط به ارزش افزوده هم در دستور کار است.
وی افزود: اگر مشکلات تولیدکنندگان در رابطه با نقدینگی حل شود، بخشی از نیازهای دارویی رفع خواهد شد، البته ممکن است بخشی از نیاز از طریق تولید تأمین نشود؛ حدود دو درصد از کل بازار مربوط به واردات است که این مقدار را از طریق واردات تأمین خواهیم کرد. در بخشی از تولید که مشکل داشته باشیم و احساس کنیم رفع آن زمانبر است تا زمانی که به تولید پایدار و ذخیره قابل اعتماد برسیم واردات را در دستور کار قرار خواهیم داد کما اینکه چند محموله آنتی‌بیوتیک و سرم وارد کشور شده و طی هفته جاری نیز محموله های بزرگ وارد کشور خواهد شد و در آذرماه به ذخیره مناسبی از دارو خواهیم رسید.
محمدی ابراز امیدواری کرد که تولیدکنندگان طبق برنامه‌ریزی انجام شده بخش زیادی از اقلام را در آذر ماه تأمین کنند؛ برخی از تأمین کنندگان که مشکل قیمت داشتند با بررسی‌های انجام شده مشمول قیمت‌گذاری شدند و بخشی هم مشمول نبودند که از آنها خواستیم که کمافی‌السابق ادامه دهند.
رئیس سازمان غذا و دارو افزود: همیشه در برخی اقلام با کمبود حداقلی مواجه هستیم که ممکن است به دلایل خاصی مانند تحریم و مشکلات ایجاد شده برای خطوط تولید باشد و برآورد ما این است که تا پایان آذرماه مشکل اصلی کمبودهای دارویی رفع خواهد شد و مردم از اوایل دی ماه مشکل حادی در تأمین دارو نخواهند داشت.
بنابر اعلام خبرگزاری خانه ملت، وی در مورد عدم همکاری برخی شرکت‌های تولیدکننده دارو و برخورد با آنها گفت: بخشی از عدم تولید ناشی از عدم شناخت نیاز بوده و اینکه بسیاری از شرکت‌های داروسازی با این نیاز شگفت‌زده شدند به گونه‌ای که تولید یکی از آنتی بیوتیک‌ها به ۲۰ برابر رسیده و این موضوع برای برخی از شرکت‌ها به هیچ وجه قابل پیش‌بینی نبود؛ البته برخی شرکت‌ها نیز قصور داشتند که از طریق سیستم‌های نظارتی در حال پیگیری است و اگر عمدی بودن قصور آنها اثبات شود با آنها برخورد جدی خواهد شد و در حال حاضر تمامی تولیدکنندگان ۳ برابر ظرفیت را افزایش داده و در مورد برخی آنتی‌بیوتیک‌ها بر اساس نیاز تا ۲۰ برابر نیز افزایش تولید داشتیم.
واردات آنتی بیوتیک‌های غیراستاندارد به کشور
نایب رئیس انجمن داروسازان ایران گفت: براساس گزارش وزارت بهداشت برخی از آنتی بیوتیک های هندی مشکل کیفی داشتند و هم‌اکنون توسط خود وزارت بهداشت از بازار جمع آوری می‌شوند.
بهمن صبور، نایب رئیس انجمن داروسازان تهران، در گفت‌وگو با خبرگزاری تسنیم، خبر صدور دستور جمع‌آوری این داروها را تایید کرد اما گفت: «مردم نگران نباشند؛ چرا که ریکال امری روتین است.»
حالا مشخص نیست داروهای ریکال‌شده در چه وضعیتی از نظر توزیع و مصرف قرار دارند و در صورت مصرف، تأثیرات منفی بر مصرف‌کنندگان داشته‌اند یا خیر.