چطور فرایند پیر شدن را به تأخیر بیندازیم؟

پیر شدن و  بروز علائم و نشانه‌های سالمندی در همه ما امری اجتناب‌ناپذیر است. ما در یک نقطه‌ای از زندگی آن را تجربه خواهیم کرد. با بالا رفتن سن، این نشانه‌ها در بخش‌هایی از اعضای بدن خیلی زودتر خود را نشان می‌دهد اما تغییر سبک زندگی می‌تواند روند پیر شدن در این اعضا را به تأخیر بیندازد.

وقتی صحبت از پیری به میان می‌آید، ممکن است سؤالات خاصی در ذهن ایجاد شود، مانند اینکه چرا بدن ما پیر می‌شود و با پیری، چه اتفاقی در بدن می‌افتد؟ با افزایش سن، به دلیل تغییرات در سلول‌ها، شکل بدن به‌طور طبیعی تغییر می‌کند و این تغییرات منجر به تغییر در عملکرد و ظاهر می‌شود. بنابراین، عملکرد و ظاهر بدن تا حد زیادی به عملکرد سلول‌های درون بستگی دارد. در برخی از اندام‌ها، سلول‌ها می‌میرند و جایگزین نمی‌شوند؛ بنابراین، تعداد سلول‌ها کاهش می‌یابد. به‌طور مثال، تعداد سلول‌های بیضه‌ها، تخمدان‌ها، کبد و کلیه‌ها با افزایش سن به‌طور قابل‌توجهی کاهش می‌یابد.

وقتی تعداد سلول‌ها خیلی کم می‌شود، بخش‌هایی از اعضای بدن نمی‌تواند به‌طور طبیعی کار کند. البته تغییرات در سلول‌ها در سنین جوانی هم اتفاق می‌افتد اما بدن، در جوانی می‌تواند به‌سادگی بسیاری از این تغییرات را ترمیم کند یا ذخایر کافی برای جبران آن‌ها داشته باشد اما توانایی مقابله با این آسیب‌ها، با افزایش سن کاهش می‌یابد و  نشانه‌های پیری در برخی از اعضای بدن به‌سرعت نمایان می‌شود.

ضعف عضلانی، اولین نشانه سالمندی

با افزایش سن، استخوان‌ها ازنظر اندازه و تراکم کوچک می‌شوند و این مسئله، آن‌ها را مستعد شکستگی می‌کند. همچنین ماهیچه‌ها به‌طورکلی قدرت، استقامت و انعطاف‌پذیری خود را از دست می‌دهند – عواملی که می‌توانند بر هماهنگی، ثبات و تعادل بدن تأثیر بگذارند.

با تغییر در استخوان، مفاصل و ماهیچه‌ها، قد نیز ممکن است کاهش یابد. افراد معمولاً بعد از ۴۰ سالگی، هر ۱۰ سال تقریباً حدود یک سانتی‌متر از قدشان را از دست می‌دهند. کاهش قد پس از ۷۰ سالگی حتی سریع‌تر است و ممکن است به ۲.۵ تا ۷.۵ سانتی‌متر هم برسد. برای جلوگیری از کاهش قد و ارتقای سلامت استخوان، مفاصل و عضلات توصیه می‌شود:

-مقادیر کافی کلسیم دریافت کنید. آکادمی ملی علوم، مهندسی و پزشکی آمریکا (NAS) روزانه حداقل ۱۰۰۰ میلی‌گرم کلسیم را برای بزرگ‌سالان توصیه می‌کند. این توصیه برای زنان ۵۱ سال و بالاتر و مردان ۷۱ سال و بالاتر به ۱۲۰۰ میلی‌گرم در روز افزایش می‌یابد. منابع غذایی دارای کلسیم شامل لبنیات، کلم برو کلی، کلم پیچ و ماهی سالمون است.

-مقدار کافی ویتامین D دریافت کنید. مصرف روزانه توصیه‌شده ویتامین D برای بزرگ‌سالان تا سن ۷۰ سال ۶۰۰ واحد و برای بزرگ‌سالان بالای ۷۰ سال ۸۰۰ واحد است. بسیاری از افراد مقادیر کافی ویتامین D را از نور خورشید دریافت می‌کنند. منابع دیگر عبارت‌اند از ماهی قزل‌آلا، تخم‌مرغ، شیر غنی‌شده با ویتامین D و مکمل‌های ویتامین D.

-فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود قرار دهید. ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، آهسته دویدن، تنیس، بالا رفتن از پله‌ها و تمرینات وزنه‌برداری می‌تواند به شما کمک کند تا استخوان‌هایتان را قوی کنید.

اثرات جزئی افزایش سن بر حافظه

افزایش سن، اثرات جزئی بر حافظه دارد؛ مثلاً، افراد مسنِ سالم و فاقد بیماری آلزایمر ممکن است نام‌ها یا کلمات آشنا را فراموش کنند اما به منظور ارتقای سلامت روانشناختی توصیه می‌شود:

فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود قرار دهید. فعالیت بدنی باعث افزایش جریان خون به‌کل بدن ازجمله مغز می‌شود. مطالعات نشان می‌دهد که ورزش منظم با عملکرد بهتر مغز مرتبط است و استرس و افسردگی را کاهش می‌دهد – عواملی که بر حافظه تأثیر می‌گذارد. از نظر ذهنی فعال بمانید. فعال ماندن ذهنی می‌تواند به تقویت حافظه کمک کند. با کتاب خواندن، انجام بازی‌های فکری و یادگیری یک فعالیت مثل سفالگری، نقاشی و…حافظه خود را فعال نگه‌دارید.

افزایش سن بر عدسی چشم تأثیر می‌گذارد

در طول ۴۰ سالگی، دیدن اجسام نزدیک‌تر از حدود ۶۰ سانتی‌متر دشوار می‌شود. این تغییر در بینایی، به دلیل سفت شدن عدسی چشم اتفاق می‌افتد. با افزایش سن، دید در نورِ کم دشوارتر می‌شود؛ به‌طوری‌که افراد ۶۰ ساله اغلب برای خواندن، ۳ برابر بیشتر از افراد ۲۰ ساله به نور نیاز دارند اما برای جلوگیری از مشکلات چشمی در سنین بالا، لازم است:

به‌طور منظم معاینات چشمی انجام دهید و به توصیه‌های پزشک عمل نمایید.

به‌منظور محافظت از چشم در برابر نور خورشید، حتماً از عینک آفتابی یا کلاه نقاب‌دار استفاده کنید.

ظهور چین‌وچروک در میانسالی

با افزایش سن، پوست شما نازک می‌شود، خاصیت ارتجاعی کمتری پیدا می‌کند، شکننده‌تر می‌شود و بافت چربی زیرپوست کاهش می‌یابد. کاهش تولید روغن‌های طبیعی ممکن است پوست را خشک‌تر کرده و درنتیجه منجر به چین‌وچروک در پوست شود اما برای به تأخیر انداختن پیری پوست کافی است با استفاده از کرم‌های مرطوب‌کننده و کرم ضد آفتاب از پوست خود محافظت کنید.  ترک دخانیات از موارد مهم دیگری است که باید موردتوجه قرار بگیرد زیرا سیگار به‌خودی‌خود باعث آسیب‌های پوستی مانند چین‌وچروک می‌شود.

تغییرات وابسته به سن در سیستم قلبی عروقی

با افزایش سن، شایع‌ترین تغییری که در سیستم قلب و عروق اتفاق می‌افتد، سفت شدن رگ‌های خونی و شریان‌ها است که باعث می‌شود قلب برای پمپاژ خون از طریق آن سخت‌تر کار کند. همچنین تغییر ضربان قلب از دیگر تغییراتی است که در سن پیری شاهد آن خواهیم بود؛ به‌طوری‌که ضربان قلب در حالت استراحت تقریباً ثابت می‌ماند اما در طول فعالیت به‌اندازه قبل افزایش نمی‌یابد. این تغییرات خطر ابتلا به فشارخون بالا و سایر مشکلات قلبی عروقی را افزایش می‌دهد؛ برای ارتقای سلامت قلب در سنین پیری لازم است:

فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود قرار دهید. پیاده‌روی، شنا یا سایر فعالیت‌های بدنی متوسط ​​و منظم می‌تواند به حفظ وزن سالم و کاهش خطر بیماری قلبی کمک کند.

رژیم غذایی سالم داشته باشید. سبزیجات، میوه‌ها، غلات کامل، غذاهای پر فیبر و منابع پروتئین کم‌چربی مانند ماهی را انتخاب کنید. غذاهای حاوی چربی اشباع‌شده و نمک را محدود کنید.

سیگار نکشید. سیگار به سفت شدن رگ‌ها و افزایش فشارخون و ضربان قلب کمک می‌کند.

استرس را مدیریت کنید. استرس می‌تواند بر قلب تأثیر بگذارد لذا با انجام اقداماتی مانند مدیتیشن، ورزش یا گفتاردرمانی استرس را کاهش دهید.

به‌اندازه کافی بخوابید. خواب باکیفیت نقش مهمی در بهبود و ترمیم قلب و عروق خونی  دارد. هفت ‌تا نه ساعت خواب در شب را هدف‌گذاری کنید.

با این داروها آستانه تحمل‌تان را می‌کُشید!

معمولا درد به دنبال بیماری‌های مختلف، آسیب‌دیدگی یا انجام فعالیت‌های شدید فیزیکی ظهور می‌کند. میزان تحمل فرد در برابر درد با اصطلاحی به نام آستانه تحمل درد شناخته می‌شود. متخصصان می گویند شیوع استفاده از داروهای مسکن قوی آستانه تحمل در بیماران را به شدت کاهش داده است.

حتما نام داروهای OTC به گوشتان خورده است. داروهایی که از داروخانه بدون نسخه پزشک می‌توان تهیه کرد. بیشتر مسکن‌ها(ضد دردها) جزو این دسته داروها هستند. بیشترین فروش در بخش  OTC داروخانه‌ها مربوط به مسکن‌ها است. وقتی درد به سراغ افراد می‌آید به دنبال راهی برای تسکین آن هستند. با توجه به شواهد می‌توان گفت در ایران اولین گزینه مورد نظر برای تسکین و کنترل درد، پناه بردن به مسکن‌ها است. ایرانی‌ها معمولا در منزل حداقل یک نوع مسکن دارند. انواع مختلف داروهای مسکن مثل استامینوفن، ایبوپروفن، مفنامیک اسید و دیکلوفناک دارای کاربردهای مختلف هستند که تشخیص آن‌ها به عهده پزشک می‌باشد. وقتی یک داروی ضد درد را بدون تجویز پزشک مصرف کنیم، بدن خود را مقاوم می‌کنیم و آستانه تحمل را کاهش می‌دهیم. بسته به نوع و شدت درد باید مسکن‌های متناسب تجویز شود در غیر اینصورت مصرف داروهای غیر متناسب قطعا برای بدن مشکل‌ساز خواهد شد. دکتر ایرج خسرونیا رئیس جامع پزشکی متخصصان داخلی ایران در گفت‌وگویی با ایرنازندگی از آستانه تحمل درد و ارتباط آن با شیوع مصرف مسکن‌های قوی می‌گوید. اگر می‌خواهید در ارتباط با آستانه تحمل درد و عوامل موثر بر آن بیشتر بدانید در ادامه مطلب، این گفت‌وگو را بخوانید.

آقای دکتر بدن انسان چگونه با درد مقابله می‌کند؟

مراکزی در مغز انسان، وجود دارد که تا یک میزانی شروع درد را تحمل می‌کند و بعد با قرص‌های مسکن خیلی ضعیف هم می‌توان آن را تسکین داد. این مراکز بیشتر در نخاع و بصل‌النخاع هستند. اگر درد کم کم، قوی و ادامه‌دار باشد و مزمن شود ممکن است به این داروهای ضعیف، جواب ندهد و مجبور هستیم از داروهای مخدر یا قوی‌تر استفاده کنیم که این مراکز درد را از بین ببرد یا به اصطلاح ساکت کند و ما بتوانیم درد را تحمل کنیم و در واقع درد را احساس نکنیم.

آیا شیوع مصرف مسکن‌های قوی باعث ضعیف شدن آستانه تحمل درد می‌شود؟ شایع‌ترین عوارض مصرف خودسرانه مسکن چیست؟

افرادی که بدون تجویز پزشک برای آرام کردن درد خود از مسکن‌های قوی استفاده می‌کنند، اعتیاد پیدا می‌کنند و کم کم دیگر مراکز احساس درد به آن مقدار دارو جواب نمی‌دهد. مثل افراد معتاد که اوایل با مقدار بسیار کم مواد مخدر، حالت شادی به آن‌ها دست می‌دهد و کم کم باید مقدار آن را اضافه کنند، ارتباط مسکن‌ها با آستانه تحمل درد هم همین طور است. ابتدا با مقدار بسیار کم مسکن (دُز پایین) جواب می‌دهد ولی کم کم بدن عادت می‌کند و باید مقدار بیشتری مصرف کند. قطعا مصرف خودسرانه داروهای مسکن عوارضی برای قسمت‌های مختلف بدن نیز دارد که شایع‌ترین عوارض، خونریزی دستگاه گوارش است (از معده و اثنی عشر خونریزی پیدا می‌کنند) و حتی اگر تکرار شود منجر به بستری شدن در بیمارستان و فوت فرد هم شود. این است که باید سعی کنیم کمی در مقابل درد مقاومت کنیم و بدون تجویز پزشک مسکن مصرف نکنیم.

چه مواردی باعث کاهش آستانه تحمل درد می‌شود؟

فردی که بتواند در مقابل درد تحمل کند، با مقدار داروی کم می‌تواند تسکین پیدا کند اما گاهی افراد، ضعیف هستند و به محض داشتن کوچکترین دردی از مسکن استفاده می‌کنند. خود این کار باعث کاهش آستانه تحمل درد می‌شود. از طرفی درست است که داروی مسکن آن درد را آرام می‌کند اما ممکن است عارضه برای قسمت‌های دیگر بدن ایجاد کند.

آیا تغییرات دمایی تاثیری در آستانه تحمل درد دارند؟

بله، سرما و گرما به میزانی در آستانه تحمل درد تاثیر دارند. مثلا اگر شخصی آرتروز گردن دارد و باد سرد به گردن بزند یا در یک مکان سرد باشد، درد شدت پیدا می‌کند. همین طور سردرد و سینوزیت به محض این که باد سرد به سر بخورد این درد بدتر می‌شود.

استرس چه تاثیری در آستانه تحمل درد دارد؟

استرس باعث می‌شود که آستانه تحمل درد کاهش پیدا کند و فرد نتواند درد را تحمل کند. چون تصوری به فرد می‌دهد که فکر می‌کند درد شدت پیدا می‌کند. این باعث می‌شود در این حالت، استفاده از مسکن برای کنترل درد بیشتر شود و عارضه های متعدد این مسکن ها در استفاده بدون تجویز پزشک اجتناب ناپذیر است. انواع و اقسام مسکن ها در بازار وجود دارد که بدون نسخه در دسترس افراد است. بعضی از افراد بعد از استفاده از انواع مسکن‌های قوی که دیگر جواب نمی‌گیرند به مواد مخدر پناه می‌برند و متاسفانه معتاد می‌شوند.

همچنین استرس با تاثیری که روی بی‌خوابی شبانه دارد هم باعث کاهش آستانه تحمل درد می‌شود. در واقع اگر استرس نداشته باشیم، خواب شبانه خوبی خواهیم داشت و تحمل درد برای انسان راحت‌تر می‌شود.

آیا آستانه تحمل درد افراد با یکدیگر متفاوت است؟

بله صد در صد متفاوت است. تحمل درد، بستگی به ژنتیک دارد. بعضی افراد بدون مصرف دارو درد را تحمل می‌کنند. مثلا می‌بینیم که برخی افراد در طول عمر خود هیچ دارویی مصرف نکرده اند. آستانه تحمل درد این افراد با افرادی که مدام دارو مصرف می‌کنند قطعا متفاوت است. پس در واقع آستانه درد به سیستم اعصاب فرد بستگی داشته و خود افراد نقش چندانی در آن ایفا نمی‌کنند.

می‌توان آستانه تحمل درد را در مردان و زنان مقایسه کرد؟

این موضوع بستگی به خود فرد دارد. نمی‌توان گفت زنان یا مردان آستانه تحمل درد بالاتری دارند. البته معمولا زنان آستانه تحمل دردشان پایین‌تر است یعنی سریعتر به درد تحریک می‌شوند اما گاهی برخی زنان هم تحمل درد بالایی دارند. پس به طور کلی بسته به شخص دارد. مثلا کسی ممکن است دستش هم بشکند و هیچ دارویی مصرف نکند ولی یک شخص حتی تحمل درد یک ضربه را هم ندارد و شروع به خوردن مسکن می‌کند.

آیا راهکار کاربردی برای تقویت آستانه تحمل درد وجود دارد؟

معمولا باید شخص را از نظر روحی تقویت کرد. البته که قبلا هم اشاره کردیم که بیشتر ژنتیک است. برخی خانواده‌ها تحمل دردشان نسبت به خانواده‌های دیگر متفاوت است. به عادت از زمان طفولیت هم بستگی دارد.

گفته می شود که موسیقی و فعالیت های آرامبخش می تواند تحمل را در افراد بالا ببرد.متخصصان این موضوع را تایید می کنند؟

موسیقی حتی روی گیاهان و حیوانات نیز تاثیرات مثبت دارد. در مورد تحمل درد، فقط ممکن است به واسطه ایجاد حواس پرتی از درد، کمی کمک کند اما نمی‌توان گفت آستانه تحمل درد را خیلی تغییر می‌دهد.

آستانه تحمل درد در طول شبانه روز متفاوت است؟

آستانه تحمل درد  در شب با روز متفاوت است. اکثر دردها شب بیشتر احساس می‌شود پس می‌توانیم بگوییم که در ساعات شب آستانه تحمل درد افراد پایین‌تر است.

اصرار والدین به پزشکان برای تجویز آنتی بیوتیک به کودک/ آنفولانزا میکروبی نیست؛ آنتی بیوتیک لازم ندارد

رئیس اداره مراقبت از بیماری های واگیر وزارت بهداشت گفت: برای درمان بیماری آنفولانزا باید داروهای ضد ویروسی خاص خودش مصرف شود.

ابراهیم قادری گفت: بیماری آنفولانزا نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ندارد. به طور کلی بیماری فردی که دچار سرماخوردگی های فصلی یا همان آنفولانزا می شود، میکروبی نبوده و بیشتر از نوع ویروسی است که نیاز به مصرف آنتی بیوتیک ندارد.

به گفته وی برای درمان بیماری آنفولانزا باید داروهای ضد ویروسی خاص خودش مصرف شود.

قادری ادامه داد:‌ در حال حاضر در سیستم بهداشتی و درمانی برای ۳۰۰ هزار بیمار دارو موجود است. این برای شرایطی است که بیماران در معرض خطر شدید بیماری قرار گرفته باشند. برای افراد عادی نیازی به مصرف داروهای ضد ویروسی خاص نیست و بیماران با خوردن مسکن و تب‌برها بهبود می یابند.

او افزود: همکاران ما به دلیل عوارض بیماران و برخی از مواقع به دلیل طولانی شدن مدت بیماری، تشخیص میکروبی بودن را می دهند و آنتی بیوتیک ها را تجویز می کنند. در کل سرماخوردگی های ویروسی نیازی به مصرف آنتی بیوتیک ندارند.

رئیس اداره مراقبت از بیماری های واگیر وزارت بهداشت گفت: تشخیص سرماخوردگی میکروبی با ویروسی از نظر بالینی سخت است؛ اما با توجه به در گردش بودن بیماری و اصرار والدین برای التیام زودتر کودکانشان، همکاران اقدام به تجویز آنتی بیوتیک می کنند. ضرورتی ندارد که همه مبتلایان این نوع داروها را مصرف کنند.

نویدِ زندگی‌بخش به بیماران سرطانی؛ واکسن سرطان پستان، اولین آزمایش انسانی را با موفقیت پشت‌سر گذاشت

محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن، واکسنی آزمایشی را تولید کرده‌اند که می‌تواند از انواع تهاجمی سرطان سینه پیشگیری کرده و حتی آن را درمان کند. سطح ایمنی واکسن جدید بالاست و فاز دوم آزمایشات مربوط به آن در سطح گسترده‌تری در حال انجام است.

الهه جعفرزاده: بنا به گزارش سازمان جهانی بهداشت، در دنیا بیش از هفت میلیون زن از سرطان سینه رنج می‌برند و همین امر این بیماری را به یکی از کشنده‌ترین سرطان ها تبدیل می‌کند.

در این میان فقط زنان قربانی این بیماری نیستند؛ بلکه مردان هم ممکن است به این سرطان مبتلا شوند؛ هرچند نادر است اما سرطان سینه در مردان هم منجر به مرگ می‌شود. بر اساس گزارش بنیاد ملی سرطان سینه، پیش‌بینی می‌شود تا پایان سال ۲۰۲۲، بیش از ۴۳۰۰۰ زن و ۵۰۰ مرد در ایالات متحده ممکن است بر اثر سرطان سینه جان خود را از دست بدهند.

سرطان پستان قابل کنترل خواهد شد

خوشبختانه، طبق تحقیقات جدیدی که در مجله JAMA Oncology منتشر شده است، امکان کنترل کامل این بیماری خطرناک خیلی زود فراهم خواهد شد. مطالعات نشان می‌دهد که نتایج فاز اول کارآزمایی‌های بالینی انسانی بر روی واکسن سرطان سینه، موفقیت‌آمیز بوده است.

محققان از نتایج مثبت این آزمایشات خبر داده‌اند و این نوید را می‌دهند که این واکسن قادر است در درمان انواع متفاوت سرطان به طور مؤثر عمل کند.

دانشمندان اکنون مشغول انجام بررسی‌های مربوط به فاز دوم کارآزمایی بالینی روی واکسن سرطان سینه هستند. این فاز مدتی است که روی جمعیت بزرگ‌تری از مبتلایان آغاز شده و انتظار می‌رود که نتایج آن تا دو سال دیگر در دسترس قرار گیرد. به گفته محققان، در صورت موفقیت‌آمیز بودن فاز دوم، بلافاصله فاز سوم و نهایی کارآزمایی بالینی آغاز خواهد شد.

نویدِ زندگی‌بخش به بیماران سرطانی؛ واکسن سرطان پستان، اولین آزمایش انسانی را با موفقیت پشت‌سر گذاشت

تمام دردسرها زیر سر یک پروتئین سلولی است!

جمعی از محققان دانشکده پزشکی دانشگاه واشنگتن، آزمایشات فاز یک واکسن آزمایشی علیه سرطان سینه را انجام دادند؛ کارآزمایی‌ها نشان داد این واکسن در جلوگیری از رشد «گیرنده‌ی شماره۲ فاکتور رشد اپیدرمی (HER2)»، بسیار ایمن و مؤثر ظاهر شده است. گیرنده شماره 2 (HER2)، یک گیرنده انسانی است و رشد سلولی در سلول‌های طبیعی را تنظیم می‌کند. سلول‌های سرطانی که بیش از اندازه، گیرنده شماره ۲ فاکتور رشد اپیدرمی (HER2) تولید می‌کنند، ممکن است سریع‌تر رشد کنند و در سایر قسمت‌های بدن تکثیر شوند.

آمارها نشان می‌دهند حداکثر در ۳۰ درصد از مبتلایان به سرطان سینه، پروتئین «گیرنده شماره ۲ فاکتور رشد اپیدرمی» بیش از حد در سلول‌ها تولید می‌شود. حدود یک‌ سوم موارد ابتلا به سرطان سینه، دچار تولید بیش از حد این گیرنده هستند و همین موضوع، میزان ایمنی و مصونیت در این بیماران را کاهش می‌دهد. آن موارد از سرطان‌های پستان که با این شاخصه (+HER2) تشخیص داده شود، تهاجمی‌تر هستند و امکان بازگشت بیماری بعد از درمان در آنها بیشتر است.

در این کارآزمایی که از ۲۰ سال پیش آغاز شد، تیم تحقیقاتی ۶۶ مبتلا به سرطان پستان پیشرفته با مشخصه‌ی HER2 مثبت را برای آزمایش برگزیدند. سپس سه دوز مختلف از واکسن را با هدف ارزیابی اولیه و ایمنی‌سنجی در طولانی‌مدت، به داوطلبان تزریق کردند.

از آنجا که پروتئین های HER2 در انواع دیگر سلول‌های بدن نیز یافت می‌شوند، تیم تحقیقات یک برنامه نظارتِ ۱۰ساله برای بیماران طرح‌ریزی کرد که در طول این ۱۰ سال، بیماران تحت‌نظر قرار بگیرند تا اطمینان حاصل شود که این واکسن، صدمه‌ای به بافت‌های سالم بدن وارد نمی‌کند و عوارض بخصوصی در بر ندارد.

آیا تزریق این واکسن عوارض دارد؟

مِری دیسیس (Mary Disis)، نویسنده اصلی این مطالعه، در یک بیانیه مطبوعاتی گفت: «نتایج تحقیقات ما نشان می‌دهد که این واکسن بسیار ایمن است». او در خصوص عوارض واکسن اشاره کرد: شایع‌ترین عارضه جانبی که در حدود نیمی از بیماران دیده شد، بسیار شبیه به عوارضی است که در رابطه با واکسن‌های کووید مشهود است؛ عوارضی همچون: قرمزی و تورم در محل تزریق. در برخی از موارد هم تب، لرز و علائمی شبیه آنفولانزا مشاهده می‌شود.

میزان اثربخشی واکسن در درمان سرطان چقدر است؟

در حالی که این فاز از آزمایشات در جهت ارزیابی میزان اثربخشی واکسن در درمان سرطان سینه طراحی نشده بود، دیسیس خاطرنشان می‌کند که در این کارآزمایی، علائم اولیه مؤثری مشاهده شده و این امید وجود دارد که این واکسن بتواند در درمان سرطان پستان اثرگذار باشد.

او به سی‌بی‌اس نیوز گفت: ۸۰ درصد از بیمارانی که طی مراحل آزمایشی واکسن را دریافت کردنده بودند، با گذشت ۱۰ سال، زنده هستند و بدون هیچ عارضه‌ای به زندگی خود ادامه می‌دهند.

مری دیسیس اظهار داشت: فقط حدود ۵۰ درصد از مبتلایان به سرطان سینه (با مشخصه‌ی HER2) می‌توانند بیش از ۵ سال زنده بمانند! شواهد حاصل از آزمایشات ما اثبات می‌کند که واکسن مذکور احتمالاً اثربخش بوده است.

برخی از سرطان‌ها تهاجمی هستند و در مقابل ایمونوتراپی (شیوه ای نسبتاً جدید در درمان سرطان) مقاومت می‌کنند. با این حال، محققان بر این باورند که این واکسن می‌تواند در پیشگیری یا درمان انواع مختلف سرطان سینه استفاده شود.

مرحله دوم آزمایش این واکسن اکنون در حال انجام است؛ این کارآزمایی، اثربخشی واکسن را در گروه بزرگتری از مبتلایان سرطان پستان HER2+ ارزیابی می‌کند.

آنفولانزا ۵ تا ۸ روزه از بدن دفع می‌شود

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت:

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از موارد ابتلا به سرماخوردگی مربوط به آنفولانزای نوع A است. شیوع بیماری آنفولانزا چهار هفته زودتر شروع شده است و همین موضوع نیز پیش بینی شده بود.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: پیش بینی‌ها نشان می‌دهند که شیوع بیماری آنفولانزا بین دو تا سه ماه، یعنی تا اواسط بهمن طول می‌کشد.

شهنام عرشی گفت: در دو هفته گذشته درصد موارد ابتلا به بیماری آنفولانزا ثابت مانده است. پیش بینی‌ها نشان می‌دهند که شیوع بیماری آنفولانزا بین دو تا سه ماه، یعنی تا اواسط بهمن طول خواهد کشید.

به گفته وی در دو سال گذشته به دلیل شیوع بیماری کرونا و رعایت فاصله گذاری اجتماعی و بهداشت، مانند زدن ماسک تعداد موارد ابتلا کم شده بود.

بررسی‌ها نشان می‌دهند که شیوع بیماری آنفولانزا بیشتر در بین کودکان است.

عرشی ادامه داد: در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از موارد ابتلا به سرماخوردگی مربوط به آنفولانزای نوع A است. شیوع بیماری آنفولانزا چهار هفته زودتر شروع شده است و همین موضوع نیز پیش بینی شده بود.

رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت افزود: مطالعات نشان می‌دهند که ویروس آنفولانزا در طول ۵ تا ۸ روز از بدن دفع می‌شود. افراد مبتلا باید حدود پنج روز خود را قرنطینه کنند.

او گفت: خوشبختانه بیماری کرونا در حداقل پیک و هنوز پیک جدیدی شکل نگرفته است. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، احتمال ابتلای همزمان به بیماری کرونا و آنفولانزا را دارند و به همین دلیل این افراد باید شیوه نامه‌های بهداشتی را دقیق‌تر از سایر افراد رعایت کنند.

چه کنیم کودکان‌مان اجتماعی تربیت شوند؟

برخی از والدین در مسیر اجتماعی‌کردن کودکان خود، مرتکب خطاهایی می‌شوند که شرایط را برای خود و کودکشان مشکل می‌کنند.

خبرآنلاین نوشت: «کودکان از روزی که چشم به این جهان باز می‌کنند با چالش‌های بسیاری روبه‌رو می‌شوند. یاد گرفتن مهارت‌های اجتماعی و تعامل داشتن با دنیای اطراف، به آنها کمک می‌کند تا زندگی شاد و موفقی در تمام عرصه‌های زندگی‌شان، از محیط تحصیلی گرفته تا محیط کاری داشته، باشند. منظور از مهارت‌های اجتماعی، تعامل داشتن با دیگران، خودتنظیمی، همدلی، شنیدن نظر دیگران و تایید آنهاست.

یک کودک اجتماعی در موقعیت‌های روزمره توانایی‌های زیر را از خود نشان می‌دهد:

داشتن تعامل با غریبه‌ها،‌ توانایی شروع گفتگو در جمع دیگران، پذیرفتن مسئولیت رفتارهای خود، داشتن مهارت دوست‌یابی (و البته حفظ دوستان)، توانایی برخورد صحیح با موقعیت‌های ناراحت‌کننده‌ای مانند دست انداخته شدن، قلدری دیدن، ناهنجاری‌ها یا محبوب نبودن و بسیاری از موارد دیگر

برخی از کودکان به‌طور طبیعی به‌سرعت اجتماعی می‌شوند، اما کودکان دیگر را باید آموزش داد. اجتماعی بودن، هنری است که مهارت در آن می‌تواند روی رشد کودک تاثیر مثبت بگذارد.

اهمیت اجتماعی بودن کودکان

وقتی کودکی اجتماعی باشد، در موقعیت‌های اجتماعی مدرسه جدید یا حتی پیش‌دبستانی، می‌داند چگونه با همسالان خود و سایر بزرگسالان تعامل کند. او می‌داند که برای ابراز وجود باید از منطقه امن خود خارج شود.

کودکان اجتماعی بیش از کودکان دیگر علایم و مرزهای اجتماعی را درک می‌کنند و کنترل و خودتنظیمی بهتری دارند. این کودکان بهتر از کودکان دیگر می‌توانند دوستی‌های طولانی‌مدت داشته باشند و البته قبل از هرچیز، همدلی را درک می‌کنند و مذاکره‌کننده‌های خوبی هستند. آنها هنگام رویارویی با چالش‌های جدید،‌ اعتمادبه‌نفس بالایی از خود نشان می‌دهند و با آن چالش‌ها با تحلیل و استدلال‌های منطقی برخورد می‌کنند.

کودکان اجتماعی قدرت کلامی و غیرکلامی بالایی دارند و به همین دلیل می‌توانند ارتباط خوب خود با دیگران را حفظ کنند و مهم‌تر از همه، مهارت‌های اجتماعی کودکان، علامت قوی موفقیت آنها در بزرگسالی‌شان در تمام زمینه‌های تحصیلی، حرفه‌ای یا جنبه‌های شخصی‌شان است.

روش‌های تربیت کودک اجتماعی

با روش‌های مختلف می‌توانید کودک‌تان را اجتماعی بار آورید:

۱. تماس چشمی

از کودک‌تان بخواهید وقتی با کسی صحبت می‌کند به چشم‌های او نگاه کند. تماس چشمی داشتن موقع گفتگو، باعث می‌شود کودک با دیگران ارتباط موثری برقرار کند و در نتیجه اعتمادبه‌نفس در او شکل بگیرد. کودکان خردسال برای اینکه بتوانند به این مهارت دست پیدا کنند، باید هر روز تمرین کنند. بنابراین می‌توانید از آنها بخواهید، با اسباب‌بازی‌هایشان حرف بزنند و موقع حرف زدن به چشم عروسک‌هایشان نگاه کنند. یا می‌توانند با شما حرف زده و در همان حال به چشم‌هایتان نگاه کنند.

۲. یادگیری عواطف و احساسات

به کودک‌تان اجازه دهید تا احساسات گوناگون، مانند شادی، خشم، ناامیدی، هیجان، شیطنت یا بدجنسی، عجیب و غریب بودن، خستگی، ترس و وحشت، احساس خطر و هر احساس دیگری را تقلید کرده و بیاموزد. به‌طور مثال می‌توانید با او بازی «تشخیص احساسات» انجام دهید. یک دسته کارت حاوی تصاویر چهره با احساسات گوناگون با خود داشته باشید و از کودک بخواهید احساس موجود در چهره تصویر را توضیح دهد.

کودکان وقتی احساسات دیگران را به‌درستی درک کنند، بهتر می‌توانند با افراد اطراف خود ارتباط برقرار کنند و در برخورد با کودکان و افراد دیگر گیج نمی‌شوند.

برای اینکه بتوانید به‌طور عملی و موثر احساسات را به کودک‌تان بیاموزید، موقع شادی یا ناراحتی، چهره‌تان را شاد یا غمگین کرده و این احساسات را به آنها نشان دهید. همچنین وقتی آنها رفتار نامناسبی دارند، چهره‌تان را عصبانی یا دلخور گرفته و این نوع احساسات را هم به آنها بیاموزید.

۳. تشویق به ارتباط برقرار کردن

باید به کودک‌تان بیاموزید تا به صورت کلامی یا غیرکلامی، ابراز وجود کند و با دیگران در تعامل باشد و به علایم اجتماعی واکنش نشان دهد.

ابتدا باید به آنها کمک کنید تا سلام و احوالپرسی را به‌خوبی یاد بگیرند و بتوانند با دیگران به‌طور مناسبی در تعامل باشند. همچنین به آنها کمک کنید به خجالت‌هایشان غلبه کنند و احساسات واقعی‌شان را به‌درستی نشان دهند.

برای این کار باید به کودک‌تان اجازه دهید راحت حرف‌هایش را بزند، سوال کند و درمورد نیازها، آرزوها، باورها و عقایدش صحبت کند. همچنین موقع صحبت با آنها باید از کلمات مناسب همراه با «لطفا»، «ممنون» و «خواهش‌ می‌کنم» استفاده کنید. بدین‌ترتیب کودکان ابتدا ارتباط صحیح با شما را یاد می‌گیرند، سپس با دیگران به‌راحتی وارد تعامل مناسب می‌شوند.

۴. فراهم کردن محیط مناسب

کودکانی که تنها هستند نمی‌توانند مهارت‌های ارتباطی را به‌خوبی یاد بگیرند. متاسفانه این کودکان، کمتر اجتماعی می‌شوند. بنابراین اگر کودک‌تان تک‌فرزند است، برای او شرایطی فراهم کنید که بتواند با کودکان دیگر در ارتباط باشد. مثلا، او را در کلاس‌های آموزشی یا تفریحی ثبت‌نام کنید و اجازه دهید با انواع متفاوتی از افراد در ارتباط باشد. بودن در زمین بازی مدارس، کلاس‌های تفریحی، فعالیت‌های ورزشی و غیره، فرصت خوبی را برای اجتماعی شدن آنها فراهم می‌کند.

۵. آموزش مهارت‌های بالاتر اجتماعی

وقتی کودکان بتوانند بدون ترس و خجالت، با دیگران ارتباط برقرار کرده و ابراز وجود کنند، برای آموزش مهارت‌های اجتماعی در سطوح بالاتر آماده می‌شوند و یاد می‌گیرند از پس موقعیت‌های پیچیده‌تر اجتماعی هم برآیند. ‌

در این زمان به کودک‌تان اجازه دهید، کانال‌های ارتباطی خوبی داشته باشد تا بتواند مهارت‌های اجتماعی چون مذاکره، حل اختلاف، ارتباط‌های غیرکلامی، جسارت، چانه‌زنی و صحبت در جمع دیگران را بیاموزد و روی آنها مسلط شود.

پرهیز از خطاها هنگام اجتماعی کردن کودکان

برخی از والدین در مسیر اجتماعی کردن کودکان خود، مرتکب خطاهایی می‌شوند که شرایط را برای خود و کودک‌شان مشکل می‌کنند. از این خطاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

* برای اجتماعی کردن کودک، لازم نیست از همان ابتدا او را وارد گروه‌های بزرگ افراد کنید. ممکن است کودک نتواند از عهده بودن کنار افراد مختلف برآید و مضطرب شود.

* موقع آموزش مهارت‌های اجتماعی، یادتان نرود که فرزندتان، هنوز کوچک است. گاهی‌اوقات والدین این موضوع را فراموش می‌کنند و به کودک‌شان بیش از حد فشار می‌آورند که این کار نتیجه عکس می‌دهد و اعتمادبه‌نفس کودک را از او می‌گیرد.

* همه والدین کودکان خود را برونگرا فرض می‌کنند. این تصور اشتباه است. ممکن است کودک‌تان درونگرا باشد و هنگام برخورد با غریبه‌ها، به زمان بیشتری نیاز داشته باشد تا بتواند با آنها وارد گفتگو شود. بنابراین او را به‌سرعت وادار به گفتگو با دیگران نکنید. در غیراینصورت او را شرمنده و خجالت‌زده می‌کنید.

* اشتباه دیگری که والدین هنگام اجتماعی کردن کودکان‌شان مرتکب می‌شوند، وادار کردن آنها به کاری است که دوست ندارند. می‌توانید کودک‌تان را به فعالیتی تشویق کنید، اما هرگز نباید او را به انجام دادن آن فعالیت مجبور کنید. مثلا، اگر جمع کودکانی را در حال بازی می‌بینید، نباید به کودک‌تان برخلاف میلش، اصرار کنید با بچه‌های دیگر بازی کند. این روش هیچ کمکی به اجتماعی شدن او نمی‌کند.

* مراقب باشید هنگام ناکامی‌ها، کودک‌تان را سرزنش نکنید. این اشتباهی است که بیشتر والدین مرتکب می‌شوند. هر زمان او نتوانست انتظارات‌تان را برآورده کند، به او نگویید از او ناامید شده‌اید. با این‌کار اعتمادبه‌نفس و عزت نفس او را می‌گیرید. به‌جای این رفتار، موفقیت‌های دیگر، حتی کوچک، آنها را تشویق کنید. با این روش، او شهامت انجام دادن کارهای دیگر را پیدا می‌کند.

با روش‌های فوق می‌توانید کودکی اجتماعی و در نهایت کسی که می‌تواند در مسیر موفقیت قدم بردارد، تربیت کنید.

تربیت پسر سخت‌تر است یا دختر؟

در آخرین تحقیقات مشخص شده داشتن پسر مغز والدین را سریع‌تر پیر می‌کند.

اعتمادآنلاین نوشت: «محققان بعد از بررسی بیش از ۱۳ هزار فرد بالای ۵۰ سال در آمریکا به این نتیجه رسیدند که والدینی که حداقل یک فرزند پسر داشتند، نسبت به والدینی که فرزند پسر نداشتند یا اصلاً فرزندی نداشتند، زودتر دچار مشکلات شناختی شده‌اند. این در حالی است که آنانی که بیش از یک پسر داشتند سریع‌تر از کسانی که بیش از یک دختر داشتند توانایی شناختی خود را از دست داده‌اند.

محققان آمریکایی و چک علل این امر را بررسی نکردند، اما احتمال دادند چون دختران بیشتر به والدین خود در دوران پیری توجه نشان می‌دهند و از آنها حمایت عاطفی می‌کنند، از این طریق به سلامت والدین در دوران پیری کمک بیشتری می‌شود. این باور هم در میان محققان رواج یافته که والدینی که فرزند پسر کمتری دارند، بهتر چارچوب‌های زندگی سالم را رعایت می‌کنند.

به عنوان مثال آنها تاکید دارند، تحقیقات‌شان نشان داده است پدران فرزندان دختر کمتر به سمت اعتیاد به مشروبات الکلی یا مواد مخدر و حتی دخانیات کشیده شده‌اند؛ در حالی که مادران فرزندان پسر وزن بیشتری پیدا کرده‌اند. این تحقیق روی ۱۳ هزار و ۲۲۲ نفر از والدین که به مدت ۱۴ سال تحت نظر بودند صورت گرفت، آنها همچنین در تست‌های‌های مختلف شناختی شرکت کردند.»

رژیم‌های فوری؛ آژیر قرمز شروع بیماری

دکتر سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی می‌گوید: «وقتی ما یک‌مرتبه بدن را در مقابل گرسنگی قرار می‌دهیم، با این کار باعث می‌شویم ویتامین‌ها و مواد معدنی حیات‌بخش و آنتی‌اکسیدان‌های کافی به بدن نرسد؛ در چنین شرایطی بدن شروع به ‌عکس‌العمل می‌کند.» این متخصص تغذیه در ادامه به بررسی عکس‌العمل بدن در برابر رژیم‌های غیراصولی می‌پردازد.

آمار چاقی و اضافه‌وزن از آن دسته مشکلات رو به رشد در جهان است؛ این بیماری، بیش از یک میلیارد نفر ازجمله ۶۵۰ بزرگ‌سال، ۳۴۰ میلیون نوجوان و ۳۹ میلیون کودک در سراسر جهان را درگیر کرده است. این تعداد همچنان در حال افزایش است. سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که تا سال ۲۰۲۵، تقریباً ۱۶۷ میلیون نفر-بزرگسال و کودک- به دلیل اضافه‌وزن یا چاقی مفرط، سلامت کمتری خواهند داشت.

این روزها اضافه‌وزن و چاقی، به دغدغه بسیاری از افراد جامعه تبدیل شده که حتی گاهی این مسئله سبب بروز مشکلات روحی و جسمی نیز می‌شود. پیدا نکردن لباسی که سایزش مناسب باشد یا نداشتن توانایی برای انجام فعالیت‌های فیزیکی و ورزش‌ها، مواردی نیست که به‌راحتی بتوان از کنار آن‌ها گذشت. متأسفانه در چند سال اخیر، این دغدغه‌ها باعث شده تا عده‌ای از هر راه غیراصولی اقدام به کاهش وزن کنند؛ برخی به خوردن داروها و قرص‌های لاغری مختلف روی می‌آورند و بعضی دیگر، از شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های نامعتبر رژیم لاغری دریافت می‌کنند، رژیمی که می‌تواند سلامت افراد را نیز به خطر بیندازد. با این رژیم‌های سخت و غیراصولی اتفاقاتی در بدن رخ می‌دهد که دکتر سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و رئیس انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنازندگی به بررسی آن‌ها می‌پردازد.

کاهش بیش از نیم تا یک کیلوگرم در هفته کاهش وزن سریع است که اگرچه می‌تواند جذاب و وسوسه‌انگیز باشد اما این رژیم‌های سخت روش مناسبی برای کاهش وزن نیستند و عوارض جبران‌ناپذیری را برای بدن به همراه دارند. دکتر مظهری بابیان اینکه رژیم سخت، سوخت‌وساز بدن را به چالش می‌کشد، توضیح می‌دهد: ما یک تعادلی در سیستم‌های بدن داریم که اگر بدن را تحت‌فشار قرار دهیم، سیستم حفاظتی و ایمنی بدن که به محافظت در برابر بیماری‌ها کمک می‌کند، عملکردش را از دست می‌دهد؛ به‌عنوان‌مثال، بیماری چاقی ناشی از عدم تعادل دریافت و مصرف انرژی است که به‌طور خزنده‌ای پیشرفت می‌کند و نه‌تنها عملکرد ارگان‌های بدن را برهم می‌زند بلکه باعث بیماری جسم و افسردگی روح می‌شود.

این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی ادامه می‌دهد: اگر ما بخواهیم برای مبارزه با چاقی که حاصل زمان بسیار طولانی عدم تعادل دریافت و مصرف انرژی است، سریعاً اقدام کنیم، وزن و سایز بدن خیلی سریع پایین می‌آید اما این تغییر وزن به مفهوم دستیابی به‌سلامتی تلقی نمی‌شود چون با فشار ناشی از یک رژیم سخت و گرسنگی، بدن در وضعیت قرمز قرار می‌گیرد.

مظهری می‌گوید بدن در برابر رژیم غیراصولی و فوری عکس‌العمل نشان می‌دهد: وقتی ما یک‌مرتبه بدن را در مقابل گرسنگی قرار می‌دهیم، با این کار باعث می‌شویم ویتامین‌ها و مواد معدنی حیات‌بخش و آنتی‌اکسیدان‌های کافی به بدن نرسد؛ در چنین شرایطی بدن شروع به‌ عکس‌العمل می‌کند.

 او با اشاره به اولین عکس‌العمل بدن در برابر رژیم سخت می‌گوید: با رژیم سخت، ۳۰ تا ۳۵ درصد سوخت بدن کاهش می‌یابد؛ در قبال این کاهش انرژی، بدن برای آنکه بتواند به مدت طولانی زنده بماند و انرژی لازم جهت فعالیت‌های حیات‌بخش غیرارادی را در اختیار قلب، مغز، غدد درون‌ریز و تنظیم حرارت بدن قرار دهد، شروع به استفاده از گلیکوژن (انرژی ذخیره بدن) می‌کند. مصرف این انرژی ذخیره، خیلی سریع منجر به تحلیل و ضعف عضلات می‌شود.

هر کاهش وزنی سلامت ساز نیست

اغلب افراد زمانی که تصمیم می‌گیرند وزنشان را کاهش دهند، هرروز وزن و سایزشان را چک می‌کنند و روزشماری می‌کنند تا هرچه سریع‌تر به وزن ایده آلشان برسند اما کاهش وزن سریع و غیراصولی عوارض و آسیب‌هایی دارد که دکتر مظهری دراین‌باره می‌گوید: فردی که به‌سرعت در هفته چند کیلو لاغر کند و تا ۱۵-۱۰ کیلو به لاغری ادامه دهد، به تدریج با پیر شدن چهره، از دست دادن تراکم استخوان‌ها و تحلیل عضلات مواجه خواهد شد اما این نتیجه چون در زمان طولانی‌تری نسبت به آثار ملموس کاهش وزن و سایز رخ می‌دهد، این افراد از رژیم‌های سخت استقبال می‌کنند اما در بلندمدت نه‌تنها پیری صورت دیگر قابل بازگشت نیست بلکه افراد را به کم‌خونی‌هایی دچار می‌کند که گاهی قابل‌درمان نیست.

برای جلوگیری از کاهش ناسالم در میزان متابولیسم، مظهری توصیه می‌کند که دریافت کالری هرگز نباید به کمتر از ۱۰۰۰ کالری در روز محدود شود: کاهش ۲۵۰، ۵۰۰، ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ کالری در روز منجر به کاهش وزن یا کاهش سایز متعادل و متناسب ۱، ۲، ۳ و ۴ کیلو وزن در ماه می‌شود که البته این برای همه افراد تعمیم پیدا نمی‌کند، به دلیل آنکه افراد باید بر اساس سن، جنسیت و وضعیت فیزیولوژیکی، رژیم متناسب با زمان حالشان را دریافت کنند.

بهترین رژیم غذایی برای کاهش وزن سالم چیست؟

وقتی صحبت از کاهش وزن می‌شود، توصیه‌های زیادی وجود دارد. مجلات، کتاب‌ها و وب‌سایت‌ها وعده می‌دهند که با ارائه روش‌های اصولی و دستورات خاصی می‌توانند فرد را به هدف اولیه و اصلی یعنی لاغری برسانند؛ برخی کلید لاغری را کمتر غذا خوردن و بیشتر ورزش کردن می‌دانند، برخی دیگر تنها راه‌حل را حذف چربی می‌دانند و عده‌ای دیگر حذف کربوهیدرات‌ها را تجویز می‌کنند؛ اما در لابه‌لای این‌همه نسخه برای کاهش وزن، کدام روش برای کاهش وزن سالم توصیه می‌شود؟

مظهری در پاسخ به این سؤال می‌گوید: حقیقت این است که هیچ راه‌حل ثابتی برای کاهش وزن سالم و دائمی وجود ندارد. چیزی که برای یک فرد مؤثر است ممکن است برای شما مفید نباشد، زیرا کاهش وزن در هر فرد سیگنال زمانی مخصوصی دارد و علاوه بر این، چاقی، سن، جنسیت و وضعیت فیزیولوژیکی افراد باید بررسی شود.

این متخصص رژیم‌درمانی ادامه می‌دهد: چاقی انواع و اقسام دارد؛ یک فرد چاق برای دریافت رژیم، قبل از هر چیز باید موردبررسی قرار بگیرد که آیا چاقی به دلیل زمینه ژنتیکی وارثی است؟، آیا غدد درون‌ریز فعال است؟، آیا فرد کم‌کاری تیروئید دارد یا خیر؟، آیا در رابطه با مواد غذایی که تغذیه روزمره آن‌ها را تشکیل داده، تناسب لازم بین رشد مغذی‌های لازم مثل پروتئین‌ها، چربی‌ها، قندها و تعادل فیزیولوژیکی حفظ‌ شده یا خیر؟

به اعتقاد مظهری، مسئله لاغر کردن هم علم است و هم هنر: متأسفانه برخی افراد ناکارآمد و سودجو سعی می‌کنند بدون هیچ‌گونه دانش لازم در این زمینه، با تکلیف کمک لاغری‌ها سود کلانی به دست آورند و سلامت جسمی و روحی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. این‌ها جز خیانت به مراجعه‌کنندگان هیچ کمکی به انجام نمی‌رسانند.

اسلیو معده برای لاغری به چه افرادی توصیه می‌شود؟

به گفته مظهری، چاقی یک بیماری خزنده‌ای است که با تجمع بیش‌ازحد یا غیرطبیعی چربی می‌تواند سلامتی بدن را مختل کند. تعریف چاقی در پزشکی برحسب شاخص توده بدنی (BMI) محاسبه می‌شود،  یک فرمول که در آن وزن به واحد کیلوگرم، تقسیم‌بر مجذور (توان دوم) قد به واحد متر می‌شود.

مظهری می‌گوید افراد دارای BMI 40 یا بالاتر دچار ابتلا به چاقی‌های کشنده هستند که ریسک چاقی در این افراد بالاتر از عمل اسلیو معده است: «طبق پروتکل درمان تا زمانی که فرد بتواند بدون تهاجم، روند افزایش وزن را پیشگیری یا درمان نماید، باید این روند را به گونه‌ای پشت سر بگذارد که به مسئله یویو افکت و بازگشت چاقی پس از کاهش وزن دچار نشود اما اگر ریسک و خطرات چاقی برای ادامه زندگی بیشتر باشد، در این صورت جراحی آخرین اقدامی است که باید انجام شود.

توصیه جدی به مراجعان اسلیو معده

مظهری عمل اسلیو معده را برای کسانی که نیاز به عمل ندارند، پرخطر می‌داند و می‌گوید: با برداشته شدن قسمتی از معده، اشتها کم می‌شود و این باعث لاغری خواهد شد اما این عمل جراحی در بلندمدت عوارضی خواهد داشت؛ حتی اگر اسلیو به شیوه درست و اصولی انجام شود، این عمل در بلندمدت برای افرادی که نیاز به عمل نداشته‌اند، اثرات تخریبی همچون انسداد دستگاه گوارش، فتق، رفلاکس معده و… را به همراه خواهد داشت.

این متخصص رژیم‌درمانی ادامه می‌دهد: افراد داری BMI 40 یا بالاتر که نیاز به عمل اسلیو معده داشته‌اند، چنانچه تحت نظر جراحان و متخصصان باتجربه این عمل را انجام دهند، می‌توانند با رعایت اصول تعادل و تنوع و کنترل دائمی سال‌های طولانی عمر کنند اما این دسته افراد هم چنانچه رفته‌رفته به پرخوری بپردازند، وزن به حالت قبل از عمل برمی‌گردد.

مظهری توصیه می‌کند: افراد قبل از اقدام به عمل اسلیو حتماً با چند متخصص باتجربه و قابل‌اطمینان مشورت کنند و درنهایت اقدام به این عمل نمایند.

دمنوش‌ها تأثیری در لاغری ندارد

متأسفانه با افزایش تقاضا برای کاهش وزن، برخی افراد سودجو با تبلیغات فریبنده به مردم وعده لاغری چند کیلویی در عرض یک هفته یا یک ماه را می دهند؛ مظهری دراین‌باره می‌گوید ازنظر علمی، کاهش وزن با دمنوش امکان‌پذیر نیست: دمنوش‌ها کاری جز افزایش ادرار و دفع آب بدن ندارند و مقداری از دمنوش‌ها تغییراتی در سوخت انجام می‌دهند. همچنین نتیجه‌ای که از دمنوش‌ها حاصل می‌شود، ناپایدار است و چنانچه بر اساس اصول صحیح استفاده نشود حتی می‌تواند بیماری‌زا باشد.

مظهری به‌منظور تأیید رد تأثیر دمنوش در لاغری می‌گوید: آمریکا بزرگترین محققان تغذیه را دارد و ۶۰ درصد از افراد این کشور دچار چاقی‌های قابل‌توجهی هستند که در سال چندین هزار میلیارد دلار خرج درمان این افراد می‌شود؛ مسلماً اگر دمنوش تأثیری در لاغری داشت، این کشور پیشتاز در این مسیر بود؛ پس دمنوش هیچ تأثیری در لاغری ندارد و در این خصوص توصیه می‌کنم به‌هیچ‌عنوان برای درمان لاغری فریب افراد سود جود در تبلیغ دمنوش‌ها را نخورید.

این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی در پایان تأکید می‌کند: «برای کاهش وزن، از رژیم‌های غذایی خودسرانه و غیرعلمی اجتناب کنید و برای دریافت برنامه رژیم لاغری حتماً با یک متخصص تغذیه باتجربه و دلسوز مشورت کنید چون متخصصان تغذیه اغلب با بررسی مسائل پزشکی که ممکن است بر وزن تأثیر بگذارد، اقدام به ارائه برنامه غذایی می‌کنند و بررسی مسائل پزشکی و جسمی می‌تواند به روند کار برای کاهش وزن سالم و برگشت‌ناپذیر کمک کند.»

دندان شیری چه زمانی در می آید و می‌افتد؟

اغلب والدین به علت دائمی نبودن دندان های شیری کودک اهمیت زیادی به بهداشت آن ها نمی‌دهند، در حالی که دندان های شیری روی دندان‌های دائمی تاثیرگذار هستند.

مراقبت از کودک مراحل زیادی دارد که یکی از آن ها مرحله مربوط به دندان درآوردن کودک است. زمانی که کودک شما لبخند می زند و متوجه می شوید که دندان هایش بیرون زده اند، یعنی باید بهداشت دهانی را شروع کنید. دندان کودک به او کمک می کند که رشد بهتری داشته باشد. اگر چه این دندان ها شیری هستند و در نهایت می افتند اما بسیار مهم است که از آن ها مراقبت کنید.

دندان شیری کودک چه اهمیت و نقشی دارد ؟

دندان کودک یا همان دندان های شیری نقش بسیار حائز اهمیتی در رشد کودک از جمله موارد زیر دارند:

کمک به کودک برای جویدن، لبخند زدن یا صحبت کردن

نگه داشتن فضای مناسب در فک کودک برای قرار گرفتن دندان های دائمی که از زیر لثه بیرون می زنند

راحت تر کردن عادات سالم جویدن که باعث تقویت ماهیچه های فک و صورت کودک می شود

دندانی شیری در رشد کودک بسیار موثر است و عادات غذایی او را بهبود می بخشد و باعث می شود تا بتواند کلمات را به راحتی بیان کند و در نتیجه سالم نگه داشتن دندان، باعث می شود که کودک رشد و یادگیری بهتری داشته باشد.

آیا دندان شیری چقدر مهم است ؟

دندان شیری نقش ضروری و منحصر به فردی را در رشد کودک ایفا می کند زیرا دهان کودک شما به اندازه کافی بزرگ نیست که بتواند دندان های اصلی را در خودش جای دهد. از آن جایی که دندان شیری هم بسیار ریز است، به همین دلیل به راحتی در داخل فضای دهان کودک جای می گیرد.

تصور کنید با بالا رفتن سن، همین دندان های شیری داخل دهان ما باقی می ماند، بنظرتان چه اتفاقی می افتاد؟ این دندان ها بسیار کوچک هستند و فضای خالی زیادی بین آن ها قرار می گرفت و نمی توانستند عملکرد صحیحی داشته باشند. به همین دلیل داشتن دو مجموعه دندان بسیار حائز اهمیت است که کودک از دندان شیری استفاده کند تا خوردن و صحبت کردن را آغاز کند و بتواند برای تغییر و تنظیم دندان هایش در آینده آماده شود.

تاثیر دندان های شیری روی دندان های دائمی

دندان شیری کودکان تاثیر مستقیمی روی دندان های دائمی او دارد. هر دندان شیری کودک نقش مهمی را برای باز کردن فضا برای دندان اصلی انجام می دهد. اگر دندان شیری تصادفاً ضربه بخورد یا زودتر از حد موعد بیفتد و دچار پوسیدگی شود، نمی تواند فضای کافی را برای دندان بزرگسالی ایجاد کند و در نتیجه شکل دندان ها تغییر می کند و باعث به هم ریختگی آن ها در سن بزرگسالی می شود. پس مراقبت صحیح از دندان های شیری و مراجعه منظم به دندانپزشک، به جلوگیری از این مشکلات در آینده کمک می کند.

مقایسه دندان شیری با دندان دائمی

دندان شیری و دائمی هر دو اهداف یکسان و مشابهی دارند اما تفاوتی بین آن ها وجود دارد که این تفاوت ها شامل موارد زیر هستند:

 – تعداد : تعداد مجموعه دندان های شیری ۲۰ دندان، تعداد مجموعه دندان های دائمی ۳۲ دندان است و در نتیجه همین افزایش تعداد باعث می شود که دندان های دائمی فضای بیشتری را اشغال کنند.

–  مینای دندان : لایه نازکی از مینا روی دندان های شیری در مقایسه با دندان دائمی قرار دارد. این مینا کمک می کند که دندان از پوسیدگی دور بماند. لایه نازک مینا روی دندان شیری قطعاً آن را برای پوسیدگی مستعدتر می کند.

–  سفتی : دندان شیری نرم تر از دندان دائمی است. در نتیجه بیشتر در معرض دندان قروچه قرار می گیرد یا غذاهای اسیدی بیشتر به آن آسیب وارد می کند.

– رنگ : دندان شیری طبیعتاً سفیدتر از دندان دائمی است. این اتفاق کاملاً نرمال و طبیعی است و زمانی متوجه می شوید که کودک هم دندان دائمی و هم دندان شیری داخل دهانش داشته باشد.

به دلیل همین تفاوت های موجود، حتماً باید یک خمیردندان مناسب با سن کودک تان انتخاب کنید. مسواک او را نیز مناسب با دندان های شیری تهیه کنید تا بتواند متناسب با دندان آن ها عمل کند.

کودک شما به طور مداوم در حال رشد است و همین موضوع برای دندان هایش هم صدق می کند. در نتیجه تغییراتی در دهان او مشاهده می شود و ممکن است که یک دندان را از دست بدهد اما درآمدن دندان شیری و افتادن آن چه زمانی اتفاق می افتد؟

بیرون زدن دندان شیری

کودکان مجموعه ای برای فضای دندان های شیری را در هر دو فک خود هنگام تولد دارند که با بالا رفتن سن کم کم بیرون می زنند. اولین زمانی که یکی از این دندان ها را داخل لثه های کودک می بینید، احتمالاً در سن ۶ ماهگی تا یک سالگی باشد. دو دندان جلویی کودک در قسمت پایین، معمولاً اولین دندان هایی هستند که بیرون می زنند و بعد نوبت به دندان های جلویی در فک بالا می شود.

بعد از این که چهار دندان در بالا و چهار دندان در پایین از لثه بیرون زد، می توانید منتظر مجموعه بعدی دندان های شیری اش باشید تا این که تعداد آن ها به عدد ۲۰ برسد.

افتادن دندان شیری

زمانی که دندان های دائمی از داخل لثه بیرون می زنند و رشد می کنند، احتمالاً به دندان های شیری فشار وارد می کنند و باعث لق شدن دندان ها می شود که در نهایت می افتند. احتمالاً کودک تقریباً در سن پنج یا شش سالگی دندان های شیری خود را از دست بدهد  ممکن است این پروسه تا سن ۱۲ سالگی ادامه داشته باشد. همزمان با رشد کودک، پروسه افتادن دندان های او نیز ادامه پیدا می کند و احتمالا اول دندان های جلویی و بعد دندان های عقبی می افتند؛ تقریبا به همان ترتیبی که بیرون زده بودند.

بیرون زدن دندان های دائمی

بعد از این که دندان های شیری افتادند، دندان های دائمی شروع به رشد می کنند و وارد فضای خود می شوند که معمولاً در سن ۶ الی ۷ سالگی ظاهر می گردند و این پروسه تا سن ۱۳ سالگی هم ادامه دارد. تقریباً در سن ۱۳ سالگی، اکثر دندان های دائمی کودک داخل دهانش قرار گرفته اند. احتمالاً تنها دندانی که باقی می ماند، همان دندان عقل است که معمولاً در سنین بالا بیرون می زند.

چه زمانی باید کودک خود را نزد دندانپزشک ببرم ؟

معمولاً متخصصان توصیه می کنند که بعد از بیرون زدن اولین دندان و قبل از تولد یک سالگی کودک، یعنی قبل از یک سالگی، او را نزد دندانپزشک ببرید.

متخصص در چنین زمانی می تواند اقدامات زیر را انجام دهد:

مشاهده هر گونه پوسیدگی یا هرگونه مشکلی در دندان

توضیح چگونگی تمیز کردن دندان کودک

ارائه پیشنهادات برای رعایت عادات بهداشتی که روی بهبود وضعیت دندان و میک زدن انگشت شست موثر است.

خطرات خود درمانی برای اختلال خواب

خواب مناسب یکی از اصلی‌ترین ارکان سلامت است که نقش زیادی در کیفیت زندگی، آرامش و تمرکز روزانه افراد دارد. حتما دقت کرده‌اید که هرگاه خواب خوبی را در شب تجربه ‌کنیم، در ادامه روز پر نشاط ‌تری خواهیم داشت. البته جدا از نقش خواب خوب در کیفیت کارهای روزانه، نمی‌توانیم از عوارض اختلال خواب در درازمدت نیز غافل شویم.چقدر با این اختلالات ویرانگر زندگی روزمره آشنایی دارید؟

خواب علاوه بر رفع خستگی ناشی از فعالیت روزانه، برتمرکز و کیفیت کارهای روزانه هم تأثیرگذار است. یک خواب راحت شبانه، انرژی دوباره برای شروع یک روز جدید را تأمین می‌کند. نداشتن خواب کافی و خوب اثرات منفی روی سلامتی را به دنبال دارد. اختلال خواب این روزها بسیار شایع است. چنانچه افراد بسیاری از اختلال خواب به شکل‌های مختلف شکایت دارند. اختلال خواب از چه سنی شروع می‌شود و با سبک زندگی چه ارتباطی دارد؟ از این‌ دست سئوال‌ها برای بسیاری از افرادی که درگیر این مشکل هستند، پیش می‌آید. در همین ارتباط ایرنا زندگی گفت‌وگویی با دکتر خسرو صادق‌نیت، فلوشیپ طب خواب و متخصص طب کار و بیماری‌های شغلی، انجام داده که در ادامه می‌خوانید.

آقای دکتر لطفا در ابتدا بفرمایید اختلال خواب چیست و معمولا از چه سنی شروع می‌شود؟

اختلالات خواب طیفی از بیماری‌هایی هستند که روی کیفیت یا کمیت خواب تأثیر منفی می‌گذارند. شروع این اختلالات محدود به سن خاصی نیست و در واقع از نوزادی تا کهنسالی را شامل می‌شود.

اختلالات خواب تا چه میزان به تغذیه و سبک زندگی وابسته است؟

بعضی از انواع اختلالات خواب، به خصوص روی کیفیت خواب و بی‌خوابی خیلی موثر است. نحوه زندگی می‌تواند روی کیفیت خواب تأثیر مستقیم بگذارد. عدم رعایت اصول بهداشت خواب که به نوعی همان نحوه و سبک زندگی است روی کیفیت خواب و بروز بیماری‌ای به نام بی‌خوابی تأثیر می‌گذارد.

یکی از موارد اصول بهداشت خواب، رعایت نکاتی در مورد مواد غذایی است. بعضی از مواد غذایی هستند که بهتر است قبل از خواب استفاده شوند و از مصرف برخی مواد غذایی قبل از خواب باید پرهیز کرد. مواردی که سه الی چهارساعت قبل از خواب باید از آن پرهیز شود شامل قهوه، چای، کاکائو و ترکیبات سیگار و تنباکو است که در صورت مصرف قبل از خواب می‌تواند روی کیفیت خواب تاثیر منفی بگذارد.

اگر اختلال خواب درمان نشود چه اتفاقی در درازمدت برای شخص می‌افتد؟

مشکل پیش آمده برای افراد، بستگی به نوع اختلال خواب دارد. یکی از مهمترین عوارض اختلال خواب تأثیر روی کیفیت بیداری و هوشیاری طی روز است که این تأثیر به صورت مستقیم است. اما بسته به نوع اختلال خواب می‌تواند عوارض متفاوتی برای شخص به وجود بیاید. بیش از ۸۰ نوع اختلال خواب در طبقه بندی این اختلالات داریم که هر کدام از آن‌ها می‌توانند عوارض خاص خود را داشته باشند. مهمترین مشکلی که می‌شود گفت این است که همه این اختلالات روی کیفیت بیداری و بهره‌وری طی بیداری و تمرکز طی روز، موثر خواهند بود اما هرکدام از آن اختلالات، عوارض خاص خودشان را هم دارند.

برای اطرافیان افرادی که دچار اختلال خواب هستند چه مشکلاتی ممکن است پیش بیاید؟

این مورد هم بستگی به نوع اختلال دارد. به عنوان مثال در مورد شخصی که بی‌خوابی دارد می‌تواند روی خواب همسر یا هم اتاقی خود تأثیر بگذارد و عملا خواب آن شخص را هم مختل کند. همچنین کسی که خروپف دارد، به جز پیش آمدن مشکلات جدی برای خودش می‌تواند باعث بی‌خوابی همسر یا هم اتاقی او نیز شود یا کسی که اختلالات حرکتی خواب دارد حتی ممکن است باعث صدمه جدی به هم اتاقی خود شود.

آیا آپنه هم جزو اختلالات خواب است؟

آپنه یا وقفه تنفسی انسدادی جزو اختلالات خواب است که مهمترین علامت آن خروپف است. این اختلال در آقایان چاق و سن بالای 40 سال شیوع بیشتری دارد و عوارض آن هم خیلی زیاد است. این عوارض از احساسات خستگی و خواب آلودگی طی روز شروع می‌شود تا مشکلاتی نظیر فشار خون، افزایش وزن، کاهش توانایی جنسی، افزایش تحریک پذیری و کاهش تمرکز که برای بیمار پیش می‌آید. اگر این اختلال درمان نشود حتی در درازمدت نوع شدید آن می‌تواند باعث سکته قلبی و مغزی شود.

معمولا افراد چه داروهایی را برای اختلال خواب بدون نسخه پزشک مصرف می‌کنند؟

بیشتر اختلالات خواب دارو ندارند. مثلا آپنه تنفسی با دارو درمان نمی‌شود. بعضی از اختلالات هستند که نیاز به دارو دارند ولی برای هیچ اختلال خوابی بدون تجویز پزشک اصلا توصیه به استفاده از هیچ دارویی نمی‌شود و حتی اگر پزشک دارویی تجویز کرد بعد از پایان یافتن دوره مشخص شده توسط پزشک، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود بدون دستور پزشک، دارو تمدید شود و تمدید دارو هم باید حتما تحت نظر پزشک معالج باشد.

مصرف داروی بدون نسخه پزشک برای اختلال خواب، چه خطراتی را برای افراد به دنبال دارد؟

یکی از خطراتی که استفاده بدون نسخه از این داروها دارد، وابستگی است. من بیماری داشتم که به سمتی رفته است که روزی ۵۰ قرص زولپیدم یا ۱۰ قرص کلونازپام مصرف کرده است؛ با این حال مشکل اختلال خوابش برطرف نشده و فقط وابستگی به دارو پیدا کرده است. بعضی از این داروها می‌تواند بیمار را حتی به سمت اعتیاد نیز سوق بدهد. یعنی وابستگی آن‌ها جنبه اعتیاد پیدا کند و برای ترک آن حتما باید مسیر مشخصی مثل ترک اعتیاد طی شود.

افراد برای مشکل اختلال خواب بهتر است به چه متخصصی مراجعه کنند؟

ما حدود ۱۰ سال است که در دانشگاه‌های کشور فلوشیپ‌های رشته اختلال خواب تربیت می‌کنیم. اکنون ده‌ها فارغ التحصیل در شهرهای مختلف از جمله تهران حضور دارند. بیماران می‌توانند به کلینیک‌های خواب یا متخصصین دارای فلوشیپ‌ طب خواب برای رفع مشکلات خواب خود، مراجعه کنند.