دسته: سبک زندگی
بیش از ۶۰ درصد جمعیت کشور اضافه وزن دارند/ چاقی، اولین علت مرگ و میری که قابل پیشگیری است
دبیر اجرایی پنجمین کنگره بین المللی جراحیهای چاقی و متابولیک:

دبیر اجرایی پنجمین کنگره بین المللی جراحیهای چاقی و متابولیک گفت: بیش از ۶۰ درصد جمعیت کشور اضافه وزن دارند و چاقی اولین علت مرگ و میر قابل پیشگیری است که باید درمان شود.
«فولاد اقبالی»، دبیر اجرایی پنجمین کنگره بین المللی جراحیهای چاقی و متابولیک روز چهارشنبه گفت: چاقی بیماری مهمی است و فقط اختلال در زیبایی نیست، باعث بروز ۲۳ نوع سرطان از جمله مری، لوزالمعده، سینه و غیره است.
وی افزود: وقتی نمایه توده بدنی بالای ۳۵ در افراد باشد چاقی مفرط محسوب میشود و نیاز به جراحی متابولیک دارد در غیر اینصورت ۱۵ سال از عمر فرد مبتلا کاسته می شود.
اقبالی، افزایش ۵ برابر بیماریهای قلبی و عروقی، دیابت و فشارخون بالا را از عوارض چاقی دانست و ادامه داد: چاقی بیماریی است که معضل مهم بهداشتی بوده و هزینه زیادی را بصورت تدریجی به سیستم بهداشت و درمان کشور وارد می کند.
وی اضافه کرد: جراحی چاقی باید توسط یک تیم شامل روانشناس، متخصص بیهوشی، تغذیه، متخصصان قلب و عروق، غدد و طب ورزشی انجام شود و آموزش های لازم را فلوشیب جراحی چاقی دیده باشند و مدرک آنها توسط انجمن جراحی چاقی تایید شده باشد.
اقبالی با اشاره به تبلیغات فریبنده در فضای مجاز توسط افراد فاقد صلاحیت پزشکی برای جراحی چاقی، گفت: افراد فریب این تبلیغات را نخورند، جراحی چاقی باید توسط یک تیم پزشکی مجرب انجام شود در غیر اینصورت اثرات سویی بر سلامت آنها دارد.
پنجمین همایش بینالمللی جراحیهای چاقی و متابولیک از ۳۰ آذر تا دوم دی سال جاری در سالن همایشهای رازی برگزار شد و ۲۱ کشور از جمله امریکا، اسپانیا و آلمان به صورت مجازی در این همایش حضور دارند و ۱۹۰ مقاله را سخنرانی میکنند.
نخستین تزریق داروی بیماران SMA انجام شد

دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی اعلام کرد: نخستین تزریق داروی بیماران SMA ( بیماری آتروفی نخاعی عضلانی) در مرکز طبی کودکان مفید تزریق شد.
بیماری آتروفی نخاعی عضلانی (SMA) از بیماریهای ژنتیک پیشرونده سیستم عصبی عضلانی است که در سالهای اخیر درمان دارویی نوین برای پیشگیری از پیشرفت بیماری در جهان مورد استفاده قرار گرفته است. اکنون در کشور ما بیمارانی با سن کمتر از ۲ سال میتوانند از طرح درمان بهرهمند شوند.
در حال حاضر ۲ دارویی که وضعیت ژنتیک بیمار را تغییر میدهد و میتواند پروتئین مورد نیاز این بیماران را تأمین کند بهصورت خوراکی و تزریقی وجود دارد که هفته گذشته داروی خوراکی بین بیماران توزیع شد.
گروهی از بیماران به داروی تزریقی نیاز دارند که نخستین نوبت تزریق دارو امروز در مرکز طبی کودکان انجام شد. این دارو در پنج تزریق اول هر ۲ هفته یکبار انجام میشود و ششمین تزریق به فاصله چهار ماه از آخرین تزریق انجام خواهد شد و در طول این مدت، وضعیت بالینی بیمار پیگیری و پایش میشود.
میزان اثرگذاری دارو بر روی بیمار با سن بیمار رابطه معکوس دارد یعنی هرچه سن کمتر باشد بیمار پاسخ بهتری خواهد گرفت البته بیماران SMA در هر مرحلهای دارو را دریافت کنند، کیفیت زندگی آنها بهتر خواهد شد.
پوشش بیمهای ۳۹۰ قلم دارو در قالب طرح “دارویاری”

بیش از نیمی از مردم تحت پوشش سازمان تامین اجتماعی هستند و نرخ پوشش بیمه های تامین اجتماعی از ۷۳ درصد گذشته است؛ همراستا با توسعه پوشش بیمه ای، خدمات درمانی به بیمه شدگان نیز در حال توسعه است و آنگونه که اخیرا مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی اعلام کرده تنها در قالب طرح دارویاری بیش از ۳۹۰ قلم دارو باهدف کاهش پرداختی از جیب مردم ذیل تعهدات بیمه ای قرار گرفته اند.
سازمان تامیناجتماعی به دو شیوه درمان مستقیم از طریق مراکز ملکی درمانی و نیز غیر مستقیم از طریق خرید خدمت، نیازهای درمانی بیمهشدگان را تامین میکند.
این نهاد براساس قانون موظف است کلیه تعهدات درمانی بیمهشدگان را از بخشهای دولتی و در صورت نیاز از بخش خصوصی با رعایت تعرفههای رسمی تامین کند.
از اینرو سازمان تامین اجتماعی علاوه بر درمان مستقیم که صفر تا ۱۰۰ خدمات در مراکز ملکی به صورت رایگان ارائه میشود، با خرید خدمت از سایر مراکز اعم از بیمارستانها، درمانگاهها، مراکز پاراکلینیک، پزشکان و دندانپزشکان، پاسخگوی نیازهای درمانی بیمه شدگان است.
افزون بر ارائه تعهدات جاری درمان، سازمان تامین اجتماعی همزمان با اصلاح سیاست های ارزی دارو و اجرای طرح دارویاری، در کنار وزارت بهداشت و دو سازمان بیمه گر پایه دیگر قرار گرفت تا با انتقال ارز دارو به صورت مستقیم به مردم و جبران افزایش قیمت دارو از طریق بیمه ها، ضمن مشارکت در ساماندهی بازار دارو، از افزایش پرداخت از جیب مردم بکاهد.
میرهاشم موسوی، مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی اخیرا و در سفری که به استان همدان داشته در این باره گفته است: در بحث درمان به برکت انقلاب اسلامی و رویکرد در دولت مردمی ۱۰۰ درصد جامعه تحت پوشش بیمه های درمانی هستند ضمن اینکه در چند ماه گذشته با دستور رئیس جمهور به حوزه سلامت حدود پنج تا شش میلیون نفر از جمعیت کشور که بیمه درمانی نداشتند تحت پوشش بیمه درمانی قرار گرفتند. همچنین در قالب طرح دارویاری بیش از ۳۹۰ قلم دارو به بیمه ها و تحت تعهدات بیمه ای برای کاهش پرداختی ها از جیب مردم اضافه شده است.
به گفته وی در دولت سیزدهم بیماری های خاص تحت پوشش کامل بیمه درمانی و خدماتی قرار گرفته اند و انواع دارو و خدمات مورد نیاز برخی بیماریها به تعهدات بیمه ای اضافه شده است. علاوه بر این در بحث فرزندآوری ۱۰۰ درصد خدمات ناباروری به دلیل هزینههای بالای خدمات ناباروری تحت پوشش خدمات بیمه درمانی قرار گرفتهاند.
مدیرعامل سازمان تامین اجتماعی همچنین به توسعه مراکز درمانی ملکی این سازمان اشاره کرده و گفته است: امروز مفتخریم که در نظام جمهوری اسلامی ۲۰ درمانگاه قبل از انقلاب به ۴۰۰ مرکز درمانی تخصصی و فوق تخصصی مستقیم تامین اجتماعی افزایش پیدا کرده است. تامین اجتماعی با بیش از ۵۰ درصد جامعه ارتباط مستقیم دارد. حدود ۵۳ درصد جامعه تحت پوشش تامین اجتماعی هستند که خدمات بیمهای متنوع به آنها ارائه میشود.
بنا بر اظهارات وی، بیمههای اجتماعی چتر آسایش امنیت مردم هستند و به برکت جمهوری اسلامی ۷۳ درصد جامعه ۸۵ میلیون نفری کشور تحت پوشش بیمه های اجتماعی هستند، حال اینکه قبل از انقلاب تنها ۲۰ درصد جامعه ۳۰ میلیون نفری آن زمان، تحت پوشش بیمه اجتماعی بودند.
۱۲ درصد مردان و ۵ درصد زنان در طول زندگی به سنگ کلیه مبتلا می شوند

فوق تخصص کلیه دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: بیماری سنگ کلیه، (urolithiasis) به تجمع املاح نمک و مواد معدنی گفته میشود که میتواند در یک یا هر دو کلیه ایجاد شود.
دکتر مومنی افزود: حدود ۱۲ درصد مردان و ۵ درصد زنان در طول زندگی به این بیماری مبتلا می شوند شایع ترین آنها سنگ های کلسیمی هستند که حدود ۸۰-۸۵ درصد سنگ ها را تشکیل می دهند.
وی ابراز کرد: در این سنگ ها، سنگ اگزالات کلسیم شایع تر است. سنگ فسفات کلسیم، سنگ اوریکی که حدود ۱۰-۱۵ علل را تشکیل می دهد.
مومنی بیان کرد: سنگ ها که منشا عفونی دارد بخصوص در خانم ها اهمیت دارد. در مرحله بعد سنگ های سیستمی که خیلی نادر هستند در کسی که بیماری سنگ دارد ممکن است باعث ایجاد سنگ جدید شود همچنین افرادی که در خانواده فرد مبتلا به سنگ کلیه دارند ممکن است در آنها هم سنگ ایجاد شود که باید مورد بررسی قرار گیرند.
دکتر مومنی تصریح کرد: عفونت های مزمن ادراری می توانند مستعد کننده به سنگ باشد مخصوصا در خانم ها که این مسئله خیلی مهم است لازم است این عفونت ها به صورت قاطع درمان شود که یکی از عامل خطر سنگ ها اداری است و همینطور مصرف مایعات کم بخصوص در فصل های گرم سال، مصرف زیاد گوشت، مصرف نمک می تواند مستعد کننده باشد مخصوصا در کسانی که عوامل خطر دیگری دارند که سنگ در آنها ایجاد می شود یا تعداد سنگ ها در آن ها زیاد می شود.
فوق تخصص کلیه با اشاره به علائم بیماری سنگ کلیه عنوان کرد: معمولا سنگ بدون علامت است که در بررسی های اتفاقی مثل بررسی سونوگرافی مشخص می شود. ولی اگر سنگ حرکت کنند و وارد حالب شود می تواند با درد پهلو که انتشار به پایین دارد با سوزش و تکرر ادرار مخصوصا در سنگ های انتهای حالب یا سنگ های مثانه همراه باشد گاهی بیماران با ادرار خونی، تهوع و استفراغ مراجعه می کند. سونوگرافی، عکس برداری از شکم و سی تی اسکن می تواند در تشخیص سنگ و اندازه سنگ کمک کننده باشد.
وی راه های پیشگیری و درمان در سنگ های کلسیمی مصرف مایعات زیاد در حدود ۲-۳ لیتر در شبانه روز به طوری که ادرار کسی که سنگ دارد همیشه شفاف و رقیق باشد که این موضوضع بسیار اهمیت دارد و مصرف غذاهای کم نمک بطوری که مصرف نمک در غذا کمتر از ۵ گرم در شبانه روز باشد. همچنین مصرف کم پروتئین های حیوانی بخاطر اینکه پروتئین های حیوانی و گوشت باعث دفع بیشتر کلسیم و همچنین اسیداوریک می شود که شخص را مستعد سنگ می کند.
مومنی گفت: محدودیت مصرف شیرینی جات بخاطر اینکه در برخی موارد مشاهده شده دفع کلسیم را از کلیه بیشتر می کند و در سنگ های کلسیمی و بخصوص در سنگ های اگزالات کلیه که شایع ترین سنگ هاست مصرف لبنیات باید در حد معمول باشد و در نهایت درمان های دارویی که طبق نظر پزشک معالج باید بسته به نوع سنگ انجام شود.
فوق تخصص کلیه اذعان کرد: در مورد نوع مایعات مصرفی که سوال می شود باید گفت: بهترین مایعات آب است در حد ۷ تا ۸ لیوان در شبانه روز و در حدی مصرف شود که ادرار شفاف باشد. چای کم رنگ نوشیدنی بسیار خوبی است بخاطر اینکه ادرار را زیاد می کند قهوه در حد یک تا ۲ فنجان در شبانه روز در کسانی که عادت به مصرف قهوه دارند می تواند مفید باشد بخصوص در افرادی که سنگ اگزالات کلسیمی دارند. همچنین غذاهای با اگزالات بالا مثل گوجه، ریواس، شکلات چای غلیظ نباید مصرف شود.
دکتر مومنی خاطر نشان کرد: مصرف غذاهای سرشار از پتاسیم مثل میوه ها و سبزیجات می تواند در کسانی که سنگ دارند مفید باشد و نکته آخر اینکه مصرف خودسرانه ویتامین ها مثل ویتامینC می تواند شخص را به سنگ اگزالات کلسیم مستعد کند یا ویتامین های D به مقدار زیاد که می تواند باعث سنگ های کلسیم شود قطعا پرهیز شود و این ویتامین ها به صورت خودسرانه زیاد نباید مصرف گردد.
تقریبا به پایان مرحله اضطراری همهگیری کرونا رسیده ایم
سازمان بهداشت جهانی:

سازمان بهداشت جهانی (WHO) گفت که جهان به پایان مرحله اضطراری همهگیری کرونا “بسیار نزدیک” است؛ در عین حال این سازمان هشدار داد که اومیکرون همچنان به طور گسترده در سراسر جهان در گردش است.
دلیل این امر این است که اومیکرون به طور قابل توجهی نسبت به نسل قبلی خود یعنی سویه دلتا، بیشتر قابل انتقال است و به دلیل شدت انتقال، همچنان باعث مرگ و میر قابل توجهی میشود.
تدروس آدهانوم، مدیر کل سازمان جهانی بهداشت در یک نشست خبری در ژنو گفت: ما به این مرحله که بتوانیم بگوییم مرحله اضطراری همهگیری به پایان رسیده است بسیار نزدیکتر هستیم اما هنوز به آن نقطه نرسیدهایم
وی افزود: شکافها در نظارت، آزمایش، توالییابی و واکسیناسیون در حال ایجاد شرایطی برای ظهور نگرانی جدیدی است که میتواند باعث مرگ و میر قابل توجهی شود.
آمار سازمان جهانی بهداشت نشان میدهد که تعداد مرگ و میرهای هفتگی گزارش شده به این سازمان طی پنج هفته گذشته اندکی کاهش یافته است، اما در هفته گذشته بیش از ۸۵۰۰ نفر جان خود را از دست دادند.
سازمان جهانی بهداشت تخمین میزند که حداقل ۹۰ درصد از جمعیت جهان در حال حاضر به دلیل ابتلا به عفونت یا واکسیناسیون، تا حدودی نسبت به ویروس کرونا مصونیت دارند.
براساس گزارش شینهوا، تنها در هفته گذشته حداقل ۲.۵ میلیون مورد ابتلا به کرونا در جهان گزارش شده است. برخی بررسیها نیز نشان میدهد که تعداد موارد جدید ابتلا به این بیماری میتواند در برخی از کشورها تا پنج برابر بیشتر باشد به این معنی که ویروس هنوز به طور گسترده در سراسر جهان در گردش است.
از مشاوره های ژنتیک قبل از ازدواج و قبل از بارداری غافل نشوید

متخصص ژنتیک پزشکی و مشاور ژنتیک گفت: انجام مشاوره های ژنتیک قبل از ازدواج، قبل از بارداری و حتی در مراحل اولیه آشنایی زوجین از بروز بسیاری از مشکلات و تولد فرزند معلول جلوگیری می کند.
دکتر پونه نکویی ، با اشاره به علل معلولیت و اینکه چرا معلولیت ها در کشور ما نسبت به جوامع خاورمیانه بیشتر است، افزود: یکی از این علل به لحاظ موقعیت جغرافیایی منطقه است چه در سطح کشور و چه در استان یکی از علل شیوع بالای بیماری تالاسمی در استان و حتی ناحیه خزری قرار گرفتن در کنار دریا است.
وی عنوان کرد: در بحث زاد و ولدهایی که مادران با سن بالا دارند همچنین بارداری در سنین بالای ۳۵ سال مشکلات کروموزومی و سندروم دان بیشتر اتفاق می افتد.
نکویی اظهار کرد: ازدواج های فامیلی بسیار مهم هستند، ازدواج های فامیلی خطر را دو تا ۳ برابر بیشتر برای انواع معلولیت ها بالا می برند. اطلاعات و آگاهی مردم در خصوص راه های پیشگیری از بیماری های ژنتیکی کم است؛ آزمایشات نیز گاها گران و هزینه بر هستند. که از علل شیوع معلولیت ها به شمار می روند.
متخصص ژنتیک پزشکی بیان کرد: از علل معلولیت دو نوع غیر ارثی و ارثی و ژنتیکی می توان نام برد. در علل ژنتیکی ازدواج های فامیلی یک علت خیلی مهم و شایع در منطقه ما هستند برای انواع بیماری های ارثی و ژنتیکی وقتی زوج حتی با هم فامیل هم نیستند نمی توانیم بگوییم اصلا خطر معلولیت وجود ندارد در این مواقع ۲ تا سه درصد خطر معلولیت وجود دارد.
وی تصریح کرد: وقتی زوجین نسبت فامیلی پیدا می کنند این خطر حداقل ۲ برابر می شود و به ۵ تا ۶ درصد میرسد علت این است که همه انسانها یک سری از ژن هایشان از (۲۰ هزار ژن) ۷ یا ۸ ژن معیوب هستند وقتی ازدواج فامیلی نباشد ژن های معیوبی که دو فرد غیر فامیل دارند با هم تشابه ندارند و در واقع اگر در کنار هم جفت شوند منجر به وجود آمدن بیماری خاصی نمی شوند.
نکویی عنوان کرد: در ازدواج های فامیلی چون جد مشترک دارند و زمانی زوج ها دختر خاله و پسرخاله هستند پدر بزرگ و مادر بزرگ مشترک دارند. و این ژن معیوب ممکن است هر دو به ارث برده باشند و ما در این موارد بیماری های مغلوب را که ۲۵ درصد خطر تکرار در هر بارداری دارد بیشتر می بینیم.
مشاور ژنتیک با اشاره به ناقل تالاسمی بودن یک یا دو نفر از زوجین عنوان کرد: وقتی یکی از زوجین ناقل باشند و طرف مقابل هیچ مشکلی نداشته باشد هیچ نگرانی نیست؛ ناقل بودن تالاسمی هم برای افراد مشکلی به وجود نمی آورد چون در واقع یک خصیصه است. اما وقتی دو فرد ناقل تالاسمی با هم ازدواج کنند، بسیار مهم است در هر بارداری ۲۵ درصد ممکن است فرزندی مبتلا به بیماری تالاسمی به دنیا بیاید. که مشکلات خاص خودش را دارد و بار مضاعفی را برای خانواده و جامعه تحمیل می کند.
وی اضافه کرد: در این مواقع در واقع زوج باید اقدام به تشخیص قبل از تولد کنند، ژن بیماری را قبل از بارداری تشخیص دهند در هر بارداری هم در زمان مناسب نمونه گیری از جنین انجام شود تا از وضعیت جنین مطلع شوند.
توصیههایی برای بارداری کمخطر در سنین بالا

برخی زنان اولین بارداری خود را در سن ۳۵، ۳۶ یا ۳۷ سالگی تجربه میکنند و برخی در سنین بالاتر به دنبال دومین بارداری یا بچه سوم و چهارم خود هستند اما به گفته یک متخصص زنان و زایمان، اولین بارداری در سنین بالا خطرناک است و بارداری دوم، سوم و چهارم در سنین بالا خطر بسیاری کمی خواهد داشت.
مطالعات نشان میدهد که افراد ممکن است به دلایلی پدر و مادر شدن را تا ۳۵ سالگی یا بیشتر به تعویق بیندازند. این دلایل عبارتاند از مشکلات اقتصادی، رسیدن زنان به سطوح تحصیلات عالی، اشتغال و تغییرات فرهنگی و اجتماعی؛ گاهی حتی زنانی که بهموقع ازدواج میکنند، ترجیح میدهند چندین سال پس از ازدواج، باردار نشوند که این خود عاملی برای بالا رفتن سن بارداری است. بهطورکلی، تشکیل خانواده در سنین بالای ۳۵ یا ۴۰ سال در حال حاضر رایجتر از نسلهای قبلی است؛ اما سؤال اینجاست که اگر بارداری بعد از ۳۵ سالگی طبیعی است، چرا متخصصان نسبت به بارداری در سنین بالا هشدار میدهند و ابراز نگرانی میکنند؟ بارداری در سن بالا چه خطراتی ممکن است داشته باشد؟ دکتر فرحناز عسکری، متخصص زنان و زایمان و نازایی در گفتوگو با خبرنگار ما به این سؤال پاسخ میدهد.
حداکثر سن بارداری اول، ۳۵ سال است
دکتر عسکری با اشاره به اینکه بهترین سن برای بارداری بین ۲۰ تا ۲۵ سال است، میگوید: «بارداری تا سن ۳۵ سالگی هم مشکلات خاصی ندارد اما بارداری بعد از سن ۳۵ سالگی ممکن است مشکلاتی برای مادر و جنین داشته باشد که این مشکلات قبلاً تا حدی با غربالگری قابلتشخیص بود.» این متخصص زنان و زایمان اضافه میکند: در حال حاضر، با توجه به افزایش سقطها به دلیل غربالگری و تصویب حذف غربالگری، انجام آزمایش غربالگری اجباری نیست.
وی در خصوص غربالگری جنین توضیح میدهد: غربالگری در اوایل سهماهه دوم بارداری یا انتهای سهماهه اول بارداری نشان میداد که جنین دچار بیماری یا نقص است و سپس با انجام آزمایش دقیقتری به نام آمینیوسنتز بهطور قطعی مشخص میشد که جواب آزمایش غربالگری درست نبوده و جنین سالم است.
عسکری با اشاره به مشکلات آمینوسنتز برای مادر و جنین میگوید: آمینوسنتز نیز ضررهایی داشت که باعث سقطجنین، خونریزی واژن، جراحت جنین ناشی از سوزن آمینیوسنتز و… میشد و با توجه به خطرات این آزمایش برای مادر و جنین در حال حاضر این آزمایشات در سطح کشور تقریباً کنار گذاشتهشده است و با این اوصاف، باید خطر بارداری در سنین بالا را جدیتر گرفت.
غربالگری قوت قلب مادران باردار بود
همزمان با تصویب طرح حذف غربالگری اجباری، بسیاری به این طرح واکنش نشان دادند؛ عدهای این طرح را روشی مناسب برای افزایش جمعیت و جلوگیری از سقطهای غیراستاندارد و غیرمتقن علمی دانستند و برخی بر این باور بودند که مادر باردار باید از سلامت جنین خود مطمئن شود چراکه تولد کودک معیوب نهتنها برای خانواده بلکه برای جامعه نیز تبعات بسیاری دارد. اکنون باگذشت دو سال از تصویب این طرح، نهتنها مردم به افزایش جمعیت تشویق نشدهاند بلکه به گفته دکتر عسکری اغلب زنان بالای ۴۰ سال، دیگر از ترس ناقص بودن فرزندشان اقدام به بارداری نمیکنند.
او ادامه می دهد: اگرچه آزمایشات غربالگری مشکلاتی را به همراه داشت اما این آزمایشات برای زنان بالای ۴۰ سال قوت قلبی بود تا آنها از سلامت جنین خود اطمینان خاطر پیدا کنند و در صورت ناقص بودن جنین بهصورت قانونی اقدام به سقط نمایند..
سن بارداری را به تأخیر نیندازید
مطالعات نشان میدهد که خطر مشکلات کروموزومی و شانس داشتن فرزند مبتلا به سندرم داون با افزایش سن مادر افزایش مییابد. این خطر، برای زنانی که در سن ۲۵ سالگی باردار میشود حدود ۱ در ۱۲۵۰ است و برای زنانی که در سن ۴۰ سالگی باردار میشود به حدود ۱ در ۱۰۰ افزایش مییابد. خطر بارداری در سن بالا تنها به این مسئله محدود نمیشود. دکتر عسکری میگوید بارداری در سنین بالا میتواند خطرات دیگری برای جنین در پی داشته باشد: به دلیل آنکه تخمک به مدت طولانیتری در معرض عوامل محیطی قرارگرفته است، فولیکولها ممکن است ازنظر ژنتیک دچار جهشهایی شوند و این مسئله باعث میشود تا بچهها در سن بالاتر ناهنجاریهای بیشتری داشته باشند.
این متخصص زنان و زایمان تأکید میکند: \با توجه به حذف غربالگری اجباری بهتر است زنان در اقدام به بارداری تعجیل کنند زیرا بارداری در سنین بالا خطراتی مثل دیابت، فشارخون بارداری، بروز خونریزی، مسمومیت بارداری، سقطجنین و… را به همراه خواهد داشت.
خطر بارداری در سن بالا قابلتعمیم نیست
با توجه به هشدارها درباره بارداری در سن بالا، اغلب زنان میپرسند که آیا ممکن است فردی باوجود سن بالا مشکلی برای بارداری نداشته باشد؟
دکتر عسکری در پاسخ به این سؤال میگوید: «اگرچه بارداری در سن بالا میتواند خطراتی داشته باشد اما این قابلتعمیم به همه زنان نیست؛ در قدیم زنان حتی در سنین ۴۰-۵۰ سالگی باردار میشدند و مشکلی هم نداشتند و خطر بارداری در سن بالا بیشتر برای بارداری اول ایجاد میشود و خطر بارداری دوم، سوم و چهارم در سنین بالا بسیار کم است.» این متخصص زنان و زایمان ادامه میدهد: خطر بارداری همچنین برای زنانی که زمینه ژنتیکی دیابت، فشارخون و بیماریهای زمینهای دارند نیز میتواند خطرناک باشد.
آزمایش قبل بارداری در سنین بالا لازم است اما کافی نیست
برخی افراد قبل از اقدام به بارداری در سنین بالا تصورشان بر این است که با انجام آزمایش قبل بارداری میتوانند متوجه ایجاد مشکل در دوران بارداری شوند؛ دکتر عسکری در این خصوص توضیح میدهد: هیچ آزمایشی قبل از اقدام به بارداری نشان نمیدهد که مشکل خاصی ایجاد میشود یا نه اما توصیه میشود همه گروههای سنی قبل از بارداری چکاپ انجام دهند تا قند، تیروئید و فشارخون کنترل شود و در صورت ابتلا به بیماری، داروها در طی بارداری مصرف شود تا مشکل حادتر نشود.
به کنترل وزن توجه کنید
عسکری برای بارداری کمخطرتر در سن بالا توصیه میکند: «قبل از بارداری حتماً چکاپ انجام شود تا بیماریهای زمینهای در فرد شناساییشده و با دارو کنترل شود. همچنین کنترل وزن برای بارداری در سنین بالا بسیار حائز اهمیت است وزنان قبل از بارداری در سن بالا حتماً باید وزنشان را به سطح متعادلی برسانند.» او ادامه میدهد: ورزش و تغذیه سالم از دیگر مواردی است که باعث میشود تا زنان در سن بالا بارداری کمخطر و راحتتری داشته باشند.
فرصت بچهدار شدن را از دست ندهید
این متخصص زنان و زایمان در توصیه جدی به زنان و دختران جوان میگوید: در سن مناسب ازدواج کنید و حتماً قبل از ازدواج بامطالعه کتابهای روانشناسی، فایلهای صوتی و کلاسهای مشاوره آگاهی لازم برای یک زندگی مشترک را به دست آورید تا فرصت زندگی و بچهدار شدن را از دست ندهید.
عسکری در پایان تأکید میکند: همیشه وقت برای درس خواندن و کار کردن وجود دارد لذا با این بهانهها بچهدار شدن را به تأخیر نیندازید. حتی مشکلات مالی هم دلیل موجهی برای بچهدار نشدن نیست چراکه بچه با مشکلات مالی بزرگ میشود اما شما هیچ وقت نخواهید توانست با پول و ثروت بچه خریداری کنید؛ پس خودتان را به خاطر مشکلاتی که به برکت حضور بچه قابلحل است، از لذت پدر و مادر شدن محروم نکنید.
راهکارهایی برای استفاده از رنگ در آپارتمان کوچک

اگر رنگی را دوست دارید و احساسی را که می خواهید به فضا منتقل میکند، آن را دنبال کنید تا متوجه لذتی که به ارمغان میآورد بشوید اما برای این کار، این تکنیکها را در نظر بگیرید تا از نتیجه مطمئن باشید.
رنگ دیوارها، رنگ پردهها و مبلمان، رنگ وسایل کوچک همه در حس خوبی که شما از فضای خانه خود میگیرید تاثیر دارند و در مقابل انتخاب اشتباه آنها فضای خانه را ناخوشایند و حتی کوچکتر خواهد کرد. برای فضاهای بزرگ دستتان باز است و میتوانید سراغ رنگهایی متنوع بروید، اما برای فضاهای کوچکتر باید دقیقتر عمل کنید.
رنگهای ملایم در کنار هم ترکیبی آرامشبخش و البته زیبا ایجاد میکنند. رنگ صورتی روشن، طیف رنگی کرم تا قهوهای و طیف ملایمی از رنگهای نارنجی در کنار یکدیگر به روشنی فضا و زیبایی بصری آن کمک میکند. رنگهایی خنثی مثل سفید، بِژ، خاکستری، عاجی و خاکی، در کنار هم هماهنگ به نظر میرسند و فضا را بزرگتر نشان میدهند.
اگر آنها را با رنگهای مختلفی مثل سبز یا زرد ترکیب کنید، روشنایی بیشتری به فضا میدهند. انتخاب رنگهای طیف صورتی، بنفش و آبی فضا را ملایم و آرامبخش میکنند. برخی کارشناسان طراحی داخلی توصیه میکنند جسور باشید، روشن باشید، گاهی استفاده از رنگهای تندتر بیشتر شبیه چیزی است که همیشه آرزویش را داشتهاید.
اگر از دیدن رنگهای کرم و بژ خسته شدهاید، این فکر غلط که جسور بودن در طراحی داخلی، قیمت خانه را کاهش میدهد یا تغییر آن سخت است، را کنار بگذارید؛ شما بیشتر وقت خود را در خانه میگذرانید، پس چرا اجازه نمیدهید که باعث شادی شما شود؟
به حال و هوای دلخواهتان فکر کنید
وقتی به دکوراسیون یک اتاق فکر میکنید، با در نظر گرفتن حس و حالتان شروع کنید. آیا میخواهید فضایی آرامشبخش برای استراحت داشته باشید؟ یا به دنبال طراحی فضایی برای پذیرایی از مهمانان هستید؟ میکالا شارپ، طراح داخلی، میگوید: من همیشه با این شروع میکنم که این فضا چه احساسی را قرار است منتقل کند و میخواهم چگونه به نظر برسد.
اگر میخواهید فضایی آرامبخش ایجاد کنید، باید از رنگهای روشنتر استفاده کنید، اما این بدان معنا نیست که سفید تنها گزینه است. سایههای کمرنگ گزینه خوبی هستند که در با رنگهای پررنگ مبلمان یا پردهها ترکیب میشوند. برای ایجاد حس آرامش، سایههای تیرهتر و متعادلشده با مبلمان روشن را نیز در نظر بگیرید.
به چرخه رنگ ها نگاه کنید
رنگ میتواند بر احساس ما تأثیر بگذارد و جالب اینکه هیچ رنگی دقیقا یک تأثیر ثابت بر روی همه افراد ندارد. فرآیند طراحی خود را با فکر کردن بر روی یک چرخه رنگ شروع کنید و کمی آزمایش کنید تا ببینید چه ایدههایی به ذهنتان میرسد. برای این کار ابتدا باید یک رنگ پایه را انتخاب کنید که رنگ اصلی دکور شما خواهد بود و بعد رنگهایی را که با آن جفت میشوند بررسی کنید.
شارپ، یکی از کارشناسان مشهور برنامه تغییر دکور تلویزیون انگلستان، میگوید: «اگر در مورد رنگهایی که دوست دارید مطمئن نیستید، با نگاه کردن به چرخه رنگ و مطالعه اینکه هر رنگی چه احساس متفاوتی را برمیانگیزد، شروع کنید. برای مثال، رنگ سبز آرامبخش، تازه و طبیعی است، در حالی که رنگ قرمز قدرت، عشق و اشتیاق به همراه میآورد. البته این کار به جسارت بیشتری نیاز دارد.
تکنیک بلوکه کردن رنگ ها را امتحان کنید
ایده آسانتر این است که رنگهایی را در نظر بگیرید که در کنار رنگ اصلی، انتخابهای پایه شما را تکمیل کنند. مثلا استفاده از دو یا سه رنگ دیگر که در همان طیف و چرخه رنگی هستند. رنگهای مختلف را میتوانید با کمک تکنیک بلوکه کردن به کار ببرید. این تکنیک که در فشن و دیزاین بسیار به کار میرود از جفت کردن دو یا چند رنگ مختلف ایجاد میشود.
برای این کار میتوانید در قسمتهای بزرگتری مانند اتصال دیوارها و سقفها یا در انتخاب کابینتهای دو رنگ آشپزخانه دست به خلاقیت بزنید. گورنر، طراح و برنده جوایز متعدد، میگوید: بلوکه کردن رنگها یک راه عالی برای تزریق رنگ و شخصیت به فضا است و باید با ذهنیتی خلاقانه و جسورانه به آن نزدیک شد.
نکته مهم در مورد بلوکه کردن رنگ این است که هیچ قانون واقعیای وجود ندارد. با این حال، من توصیه میکنم دو یا سه رنگ را در نظر بگیرید و آنها را روی کاغذ پیاده کنید تا مطمئن شوید که نظر شما را جلب خواهند کرد. شارپ، مدیر هنری استودیوی طراحی، میگوید: رنگها بسیار پرانرژی هستند و واقعا این قدرت را دارند که خلق و خوی شما را بهبود بخشند و برای شما شادی، آرامش، آرامش یا هر چیزی که میخواهید به ارمغان بیاورند.
استفاده از رنگ چه در کاشی، سقف یا در فرش و مبلمان، دست شما را برای منعکس کردن شخصیتتان در سرتاسر خانه باز گذاشته است. میتوانید قوانین رنگ و طراحی داخلی را دنبال کنید اما حقیقت این است که اگر رنگی را دوست دارید و احساسی را که میخواهید برای فضا ایجاد میکند، آن را دنبال کنید تا متوجه لذتی که به ارمغان میآورد بشوید.
بدغذایی در کودکان نگرانکننده است؟

به گفته یک متخصص تغذیه، ملاک بدغذایی در کودکان انتظار و برآورد والدین نیست بلکه این نمودار رشد است که نشان می دهد یک کودک کم غذا است یا به اندازه کافی غذا میخورد.
تغذیه کودکان یکی از دغدغههای بزرگ والدین است؛ آنها اغلب انتظار دارند که کودکشان همه غذاها را با میل بخورد اما حقیقت این است که غذا خوردن کودکان غیرقابلپیشبینی است. کودکان، یک روز ممکن است کمغذا بخورند، روز دیگر خوب و کامل غذا بخورند و یک روز هم شاید لب به غذا نزنند! عادات غذایی غیرقابلپیشبینی کودکان تا حدی طبیعی است اما گاهی همان یک روز بدغذا خوردن یا غذا نخوردن کودک، والدین را نگران میکند و آنها اغلب میپرسند که آیا بدغذایی کودک تأثیری در رشد او دارد یا خیر؟ دکتر عاتکه موسوی، متخصص تغذیه در گفتوگو با خبرنگار ایرنا زندگی به این سؤال پاسخ میدهد.
کودکان باید متناسب با نمودار رشد پیش بروند
دکتر موسوی می گوید:«تفاوت رشد در سنین دبستان با دوران بلوغ متفاوت است و هورمونهای بدن در سنین مختلف دچار تغییر و تحول میشود؛ این تغییر و تحول به این شکل است که ما از بچه ۳ تا ۱۰ سال، نباید انتظار رشد قد و وزن زیادی داشته باشیم؛ البته کودکان در این سن باید متناسب با نمودار رشدشان پیش بروند.» این متخصص تغذیه ادامه میدهد: متأسفانه ما در حال حاضر با مشکل اضافهوزن در کودکان مواجه هستیم لذا والدین یا پایش سلامت در مهد، مدرسه یا مرکز بهداشت باید نمودار رشد کودک را ارزیابی کنند تا متوجه شوند که کودک واقعاً دچار کم خوری است یا انتظار و برآورد والدین اینگونه است.
غذا نخوردن را سنجش رشد قرار ندهید
گاهی والدین با این استدلال که کودکشان لاغر شده و چیزی نمیخورد همه تلاش خود را به کار میگیرند تا بهزور به او غذا دهند؛ موسوی دراینباره متذکر میشود: باید توجه داشت که کودکان در سنین 3 تا 10 سال نمودار رشد زیادی ندارند؛ به همین دلیل میزان انرژی که کودکان در این سن نیاز دارند، شاید خیلی بالا نباشد و گاهی توقع والدین زیاد است؛ بهعنوانمثال، گاهی مادر توقع دارد که کودکش همهچیز را بااشتها بخورد.
موسوی با تأکید بر اینکه والدین باید در رابطه با واحدهای مواد غذایی کودکان در سنین پایین آموزش ببینند، میگوید: والدین باید بدانند که کودکشان به چه مقدار انرژی نیاز دارد، این مقدار انرژی را از چه مواد غذایی باید تأمین کند و در صورت حذف یک ماده غذایی چه چیزی باید جایگزین شود.
این متخصص تغذیه، خوردن هله هوله در خانه را یکی از عوامل کاهش اشتها در کودکان میداند و میگوید: کودکان معمولاً به خوردن فست فود (سیبزمینی سرخشده)، تنقلات و شیرینیجات تمایل دارند و این نوع خوراکیها و میان وعدهها جلوی اشتهای کودکان را میگیرد لذا این نوع خوراکیها باید در خانه محدود شود و از طرفی، سبک زندگی سالم و تغذیه سالم باید به کودکان آموزش داده شود.
موسوی میگوید سبک زندگی سالم والدین در تغذیه کودکان تأثیرگذار است: کودکان معمولاً در ذائقه از والدینشان تقلید میکنند لذا درصورتیکه والدین عادت به خوردن غذاهای سالم داشته باشند و نسبت به انواع غذاها رغبت نشان دهند احتمال اینکه کودکشان دچار بدغذایی شود، کم خواهد بود.
والدین چه زمانی باید نگران غذا نخوردن کودکشان باشند؟
موسوی در پاسخ به این سؤال میگوید: برای ارزیابی رشد کودکان دو نمودار وزن و بهویژه قد مهم است. معمولاً در کودکان زیر سنین دبستان، نمودار رشد قد، سالی ۳-۴ سانت است و جهش رشد قد، از سنین ۱۱ سالگی بالا میرود.»
او با اشاره اهمیت شاخص قد در نمودار رشد افزود: کمبودهای تغذیهای که منجر به عدم رشد قد در سنین پایین شود، آسیبرسان است ولی نمودار وزن از اهمیت کمتری برخوردار است لذا زمانی که کودک در سنین زیر ۲ سال ازنظر رشد دور سر و رشد قد و در سن زیر ۷ سال ازنظر رشد قد مناسب باشد -حتی اگر کمبود وزن داشته باشد- جای نگرانی برای کمغذایی وجود ندارد.
این متخصص تغذیه در ادامه تأکید میکند: اگرچه غذا نخوردن کودک در صورت رشدِ قدِ مناسب، نگرانکننده نیست اما والدین باید در انتخاب غذای سالم دقت نمایند چراکه کودک قطعاً به واحدهای غذایی ازجمله سبزیجات، میوهها، گوشتها و مواد پروتئینی نیاز دارد و چنانچه کودک از خوردن واحدهای غذایی خاص امتناع کرد، والدین باید جایگزین مناسبی را در نظر داشته باشند.
بهزور غذا دادن به کودک اثر روانی منفی دارد
یکی از اشتباهاتی که والدین اغلب هنگام غذا دادن به کودک مرتکب میشوند این است که زمانی که کودک از خوردن غذا امتناع میکند، والدین از روی نگرانی سعی می کنند بهزور و اجبار به او غذا دهند اما به گفته دکتر موسوی، این روش اثرات روانی منفی بر روی کودک میگذارد: بهاجبار غذا دادن منجر به از دست دادن علاقه کودکان در هنگام غذا خوردن میشود و ممکن است وقتی آنها بزرگ میشوند بیشازحد یا کمغذا بخورند. همچنین تغذیه اجباری ممکن است منجر به از بین رفتن اشتهای طبیعی کودک شود.
این متخصص تغذیه ادامه میدهد: اگر بچهای تمایل به خوردن غذا نداشته باشد، اصرار برای خوردن غذا جوابگو نیست مگر اینکه با زبان کودکانه برای او توضیح داده شود که “اگر غذا بخوری قدت بلند میشود، میتوانی ورزشکار شوی، میتوانی مثل فلان شخصیت موردعلاقهات شوی و…” این عبارتها میتواند در تمایل کودک به غذا خوردن اثرگذار باشد.
خودسرانه از مکملهای اشتهاآور استفاده نکنید
موسوی در خصوص استفاده از مکملهای اشتهاآور میگوید: «گاهی استفاده از مکملها ضروری است؛ بهعنوانمثال، زمانی که کودک برای مدت طولانی دچار اختلال رشد قد یا وزن میشود، والدین باید از مکملهای اشتهاآور استفاده کنند.» او ادامه میدهد: چنانچه رشد کودک دچار مشکل نشده باشد، به جای استفاده از مکملهای غذایی بهتر است از راهکارهایی همچون صحبت کردن با کودک، تزیین غذا، تغییر الگوهای غذایی به سمتی که کودک تمایل به خوردن آن غذاها داشته باشد، مشارکت کودک در تهیه غذا و تشویق استفاده شود.
این متخصص تغذیه تأکید میکند: «اگرچه دسترسی به مکملهای غذایی اشتهاآور در داروخانهها آزاد است اما اینکه هر بچهای به کدام مکمل غذایی نیاز دارد قطعاً نیازمند ارزیابی متخصص است.» موسوی میگوید : در ابتدا متخصص باید تشخیص دهد که آیا کودک دچار کمبود وزن است یا خیر، چون گاهی کمبود وزن و اختلال خوردن در کودکان به دلیل اختلال خواب، یبوست، مشکلات انگلی و رفتارهای غلط خانواده اتفاق میافتد لذا لازم است این مسائل توسط متخصص تغذیه مورد ارزیابی قرار گیرد و سپس مکمل غذایی در صورت نیاز تجویز شود.
ابتلا به شپش به طبقه اجتماعی افراد ارتباط ندارد
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان:

سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: همزمان با فصل پاییز و آغاز مدارس همچنین فعال شدن مراکز تجمیعی شاهد پدیده شپش سر یا همان آلودگی انسان با شپش هستیم که این موضوع سراسر دنیا را با چالش مواجه کرده است.
دکتر فاطمه نوروزیان در تشریح این خبر، افزود: در ایران سالانه شاهد بیش از صد هزار مورد درگیری با شپش سر بخصوص درکودکان مقطع ابتدایی هستیم.
نوروزیان با اشاره به اینکه خانم ها نسبت به آقایان بیشتر درگیر این موضوع هستند؛ اظهار کرد: به طور کلی اگر بخواهیم در مورد شپش صحبت کنیم شپش حشره ای است که بدون بال و خونخوار است و بعنوان یک انگل محسوب می شود؛ انگل ها موجوداتی هستند که برای زنده ماندن نیاز به زندگی در کنار یک موجود زنده دیگر دارند.
وی اظهار کرد: میزبان شپش، سر خود انسان است؛ شپش لابه لای موها، تخم گذاری می کند و تخم شپش یا رشک به ساقه مو همان محلی که فولکول مو بیرون می آید متصل می شود. شپش سر می تواند تمامی نواحی سر را درگیر کند اما اولین جایی که درگیر می کند اصولا پشت گوش و ناحیه پس سر است زیرا عروق خونی بیشتری دارد و در مواقعی که آلودگی خیلی زیاد باشد می تواند کل موها را درگیر کند.
نوروزیان تصریح کرد: شپش حتی در آقایان می تواند محاسن را نیز درگیر کند ولی روی ابرو و پلک و مژه ها اصولا دیده نمی شود.
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به چرخه زندگی شپش عنوان کرد: شپش از زمانی که تخم می گذارد تا زمانی که تبدیل به نوزاد شپش می شود هفت روز طول می کشد دو هفته هم طول می کشد تا این حشره بالغ شود و از زمانی که بالغ شود می تواند جفت گیری و تخم گذاری کند و در چرخه زندگی اش که تقریبا یک ماه است روزی چهار تخم بگذارد و در یک ماهی که زنده است می تواند ۱۰۰ تا ۱۵۰ تخم در سری که آلوده هست بگذارد از این جهت است که می گویم حتی اگر شپش وارد سر شود راحت می تواند فرد را دچار آلودگی شدید کند.
وی بیان کرد: راههای انتقال شپش در مدارس از طریق انتقال مستقیم و غیر مستقیم می باشد؛ راه انتقال مستقیم یعنی اگر بچه ها در کنار هم و در فاصله کم بنشینند چون تماس بسیار نزدیک است شپش از فرد آلوده به فردی که آلوده نیست منتقل می شود و این آلودگی هیچ ارتباطی به طبقه اجتماعی افراد ندارد و به راحتی قابل انتقال است. اما تماس غیر مستقیم به طور مثال روسری یا مقنعه، گل سر، کش مو و یا هر چیزی که به سر مربوط می شود حتی شال گردن و یا کلاه اگر آلوده باشد و در کنار وسایل فردی که آلوده نیست باشد شپش می تواند انتقال پیدا کند؛ حتی اگر از وسایل یکدیگر را استفاده نکنند قابل انتقال است. مثلا در مدارس که کمدی وجود دارد که همه شال گردن ها در آن نگهداری می شود و یا در رختکن استخر، رختکن حمام های عمومی و یا هر مکانی که مشترک باشد همین موارد باعث انتقال این حشره از فرد آلوده به فردی که آلوده نیست می شود.
دکتر نوروزیان عنوان کرد: سه مورد تحت عنوان فرد مشکوک، فرد محتمل و فردی که تشخیص قطعی داده شده بعنوان موارد تشخیصی وجود دارد.مشکوک: مثلا فرد یا کودکی که زیاد سرش را می خاراند بخصوص پشت گوش و پس سر خود را، محتمل: یعنی این کودک یا دانش آموز خراش هایی را در سرش دارد که با خارش خود موجب زخم سر شده باشد، تورم غده لنفابی چه پشت گوش و چه زیرگردن و تشخیص قطعی دیدن رشک یا تخم شپش است یا دیدن خود حشره شپش بالغ.
وی اظهار کرد: طرح غربالگری کودکان در مدارس توسط همکاران بهداشتی ما در بهداشت مدارس انجام می شود و کودکان را قبل از شروع مدارس معاینه می کنند بعد از پیدا کردن کودکان آلوده درمان خانوادگی انجام می شود. در درمان تاکید می شود حتما درمان خانوادگی صورت گیرد. درمان اگر فقط برای فرد آلوده باشد قطعاً درست جواب نمی دهد و دوباره فرد آلوده می شود.
نوروزیان تصریح کرد: عوارض شپش در افراد آلوده شامل: خارش شدید سر است زیرا شپش چون خونخوار است وقتی می خواهد خون بخورد قطعاً پوست سر سوراخ می شود و از بزاق خود ماده ایی وارد سر می کند که باعث می شود خون در سر لخته شود همین موضوع باعث سوزش و خارش می شود.
سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان افزود: وجود این مشکل در دانش آموزان باعث می شود بی خوابی داشته باشد و صبح در کلاس درس سرحال نباشد و این از یک بعد دیگر بسیار حائز اهمیت است که ما برای درمان اقدام فوری انجام دهیم.
مهمترین راهکار درمانی این است که درمان باید کامل و جمعی انجام پذیرد. اگر یک دانش آموز آلوده باشد باید تمام دانش آموزان مرتب چک شوند؛ یک نکته بسیار مهم زمانی که یک دانش آموز آلوده مشاهده شد به هیچ عنوان کرامت دانش آموز و خانواده اش نباید زیر سوال برود. هر فردی با هر سطح اجتماعی و فرهنگی می تواند به شپش آلوده شود.
وی با اشاره به چگونگی انتقال شپش از حیوانات خانگی به انسان گفت: حیوانات خانگی با جا به جا کردن شپش می توانند موجب آلودگی شوند اما شپشی که مخصوص انسان است و از انسان به انسان منتقل می شود اما حیوانات می توانند ناقل باشند یعنی باعث انتقال شوند حیوانات می توانند آلوده نباشند اما باعث انتقال می شوند.
دکتر نوروزیان با اشاره به روش های درمانی صحیح و اصولی شپش سر تاکید کرد: به هیچ عنوان از مواد شیمیایی سمی و خطرناک در درمان استفاده نشود. شنیده ها حاکی از آن است که برخی افراد از سموم کشاورزی استفاده می کنند که به شدت خطرناک است و تاکید می شود به جد از این اقدام خودداری شود. همچنین استفاده از سس مایونز و تجویز های خانگی توصیه نمی شود. فقط از محلول و لوسیون ها که پزشک تجویز می کنند استفاده شود. از بین بردن رشک (محلول ۵۰ درصد سرکه را در ۵۰ درصد آب حل نموده ) موها را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به محلول آغشته کنید و بعد با شانه دانه ریز شانه بزنید.