اطلاعیه جدید درباره واکسیناسیون زنان باردار

وزارت بهداشت با صدور اطلاعیه ای به ارائه برخی توصیه‌ها و اصول واکسیناسیون مادران باردار پاسخ داد.

در متن این اطلاعیه آمده است:

۱. با توجه به احتمال شدت بیماری در مادر باردار، واکسیناسیون با لحاظ مواردی قابل توصیه است.

۲. واکسن سینوفارم ویروس غیر فعال است و بنا به توصیه سازمان جهانی بهداشت (با توجه به خطرات تهدید کننده سلامت مادر در صورت ابتلا به کووید۱۹) به مادران باردار قابل توصیه است.

در این زمینه، توجه به نکات زیر لازم است:

۳. به دلیل حفظ ایمنی بیشتر تا حصول نتایج و مستندات کافی، ترجیحا واکسیناسیون بعد از هفته ۱۲ بارداری انجام شود.

۴. واکسیناسیون به معنای ایجاد ایمنی قطعی نیست و تداوم اقدامات پیشگیری از ابتلا به کووید برای مادر باردار و اعضای خانواده الزامی است.

۵. مادران باردار پس از واکسینه شدن در صورت بروز علائم احتمالی ابتلا به بیماری کووید۱۹، بایستی با اطلاع رسانی به مراکز بهداشتی و درمانی یا کد ۴ سامانه ۴۰۳۰ (مادران باردار)، جهت اخذ راهنمایی های لازم یا حتی تعیین محل مراجعه بررسی وضعیت، اقدام کنند.                                                     

۶. در حال حاضر واکسیناسیون کووید۱۹ به مادرانی توصیه می شود که در صورت ابتلا، امکان شدت بیماری در بارداری به طور خاص بیشتر خواهد بود.

در دستور عمل کشوری این افراد به شرح زیر هستند:

۷. در همه مادران ۳۵ سال و بالاتر

در مادران با سن کمتر از ۳۵ سال در حال حاضر واکسیناسیون در موارد ذیل توصیه می شود:

۷-۱. مادران با نمایه توده بدنی ۳۵ و بالاتر

۷-۲. مادران با بیماری‌های زمینه ای مانند دیابت، فشارخون بالا، بیماری قلبی، بیماری مزمن کلیوی، مصرف داروهای ضعف ایمنی، آنمی سیکل سل، سابقه پیوند اعضا، سیروز کبدی، آسم

۷-۳. مادران با بارداری چندقلویی و یا بارداری با IVF

۷-۴. مادران با همسران شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی مدیریت مبتلایان کووید۱۹

۷-۵. مادران باردار شاغل در مراکز بهداشتی و درمانی و یا مراکزی که اولویت تزریق واکسن در برنامه ملی واکسن قرار گرفته اند.

۷-۶. مادران ساکن در مناطقی که واکسیناسیون ۱۸ سال به بالا شروع شده است.

۸. توصیه می شود بانوانی که قصد بارداری دارند، در صورتی که در اولویت دریافت واکسن قرار گرفته اند، واکسن سینوفارم دریافت کنند.

۹. مطابق دستور العمل کشوری در صورت امکان دوهفته فاصله باشد ولی تزریق همزمان یا با فاصله کمتر هم مشکلی ایجاد نمی کند.

۱۰. در هیچ یک از هفته های بارداری ممنوعیت واکسیناسیون نخواهد بود، اگرچه ترجیح این است که بعد از ۱۲ هفته باشد.

۱۱. در موارد واکسیناسیون و بارداری هم زمان، تزریق واکسن دوم، می تواند ۲۸ روز بعد و یا بعد از ۱۲ هفته اول بارداری باشد. تصمیم با مادر و بر اساس مشاوره و بررسی شرایط سلامت مادر باردار خواهد بود.

۱۲. با عنایت به شواهد علمی موجود در دوران شیردهی، واکسیناسیون با واکسن های مجاز اعلام شده در دستور العمل های کشوری منعی ندارد و در ۴۲ روز اول بعد از زایمان ترجیحا سینوفارم خواهد بود. البته تزریق واکسن آسترازنکا هم در بارداری و شیردهی ممکن است. ولی تجویز آن برای مادران باردار منوط به تشخیص کمیته علمی دانشگاهی واکسن مادران باردار خواهد بود.

۱۳. در صورتی که مادر باردار با توجه به مطالب پیش گفت در اولویت تزریق واکسن کووید۱۹ است، باید به پایگاه های سلامت مراجعه نماید، پرونده سلامت تشکیل دهد و پس از بررسی برای وی واکسن تزریق خواهد شد.

اجرای طرح واکسیناسیون سرخک در هرمزگان از امروز

طرح واکسیناسیون سرخک برای کودکان ۹ ماهه تا ۷ ساله از امروز ۸ آبان در هرمزگان آغاز می‌شود.

به گزارش آوای دریا و به نوشته خبرگزاری صدا و سیما،  دکتر محمود حسین پور معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: طرح واکسیناسیون سرخک به مدت ۱۴ روز در مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی و خانه بهداشت‌ها با هدف پیشگیری از گسترش بیماری در استان اجرا می‌شود.

مدیرگروه بیماری‌های واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: شناسایی و گزارش مواردی از بیماری سرخک در برخی از شهرستان‌های استان و کشور‌های همجوار بسیار نگران کننده است.

دکتر رازنهان افزود: سرایت پذیری این بیماری بالا است به همین علت باید واکسیناسیون کودکان علیه بیماری سرخک را جدی گرفت.

دراجرای کمپین واکسیناسیون سرخک بیش از ۳۰۱ هزار کودک ۹ ماهه تا ۷ ساله استان واکسینه می‌شوند.

سندرم اضطراب کرونا چیست؟

با کمترشدن قرنطینه و محدودیت‌ها در اقصی‌نقاط جهان، برخی مـردم بازگشت به زندگی «عادی» را دشوار می‌دانند. بازگشت به بیرون از قرنطینه و مواجهه با دیگران مفهومی است که باعث افزایش ترس و اضطراب بسیاری از افراد می‌شود.

روزنامه «فرهیختگان» در ادامه نوشت: در ابتدا اکثرمان آماده ابتلا بودیم و ترس و نگرانی رویارویی با این ویروس را تجربه کردیم. با این وصف، محققان متوجه شده‌اند که مجموعه بخصوصی از صفات و خصوصیات در مقیاس بزرگی میان افراد سرایت و شیوع می‌یابد.

علی‌رغم توزیع واکسن و کاهش کلی شیوع کووید، برخی افراد درحال تجربه چیزی هستند که متخصصان آن را سندرم اضطراب کووید (Covid Anxiety Syndrome) یا (CAS) می‌نامند.

سندرم اضطراب کووید چنین تعریف می‌شود:

– بررسی غیرطبیعی علائم کووید

– اجتناب از اماکن عمومی

– وسواس تمیزکاری

– سایر رفتارهای غیرمعمول

اکنون محققان نگرانی خود را مطرح کرده‌اند که رفتارهای اجتنابی و پریشانی وسواس‌گونه، مانند مقاومت در برابر استفاده از حمل‌ونقل عمومی یا ساعت‌ها وقت صرف کردن برای تمیزکردن و ضدعفونی‌سازی خانه، حتی با کنترل کووید هم به‌سرعت فروکش نمی‌کند.

داده‌های ژوئن ۲۰۲۰ (از حدود ۵۰۰ شرکت‌کننده) نشان داد که سندرم اضطراب کووید سطح اضطراب رایج و افسردگی عمومی بیش از سایر عوامل – مانند ویژگی‌های شخصیتی و اضطراب سلامت عمومی – محتمل است.

همان محققان داده‌های اولیه‌ای را از نظرسنجی‌های خودسنجی از نزدیک به ۳۰۰ بزرگسال در بریتانیا جمع‌آوری کرده‌اند و اظهار می‌کنند که سندرم اضطراب کووید پیش‌زمینه‌ساز اصلی اضطراب تعمیم‌ یافته و علائم افسردگی در تمام طول مدت همه‌گیری بوده است.

علائم این سندرم با سایر بیماری‌های روانی مانند اضطراب، اختلال «استرس پس از سانحه» (PTSD) و «وسواس فکری-عملی» (OCD) مشابهت‌هایی دارد.

علائم سندرم اضطراب کووید

چند نشانه وجود دارد که نشان می‌دهد شما مبتلا به سندرم اضطراب کووید هستید یا خیر، و ممکن است لازم باشد کمک و همراهی بیشتری دریافت کنید:

۱. فکر شما درباره هر چیزی جز کرونا دچار مشکل است.

۲. اضطراب شما زندگی روزمره شما را مختل ساخته است مثلا رفتن به محل کار یا خرید موادغذایی برای شما مشکل است، حتی با ریسک کم.

۳. در مواقعی که لازم نیست، خود را از دیگران جدا و قرنطینه می‌کنید.

۴. نسبت به همه‌گیری کووید، احساس ناامیدی یا حزن دارید.

۵. برای خوابیدن دچار مشکلید.

۶. علائم جسمی غیرمعمولی همچون سردردهای مکرر، تپش قلب یا معده‌درد را تجربه می‌کنید.

شایان ذکر است در افراد مبتلا، این سندرم اضطراب، مواردی مانند استرس پس از سانحه، استرس عمومی، اضطراب، اضطراب سلامت و در برخی موارد، افکار خودکشی را افزایش می‌دهد.

چه موقع احساسات اضطرابی به حالت عادی گذشته برمی‌گردند؟

اگر نگران هستید که ممکن است با سندرم اضطراب کووید یا یک اختلال اضطرابی دیگر دست‌وپنجه نرم کنید، سوالات زیر را از خود بپرسید:

۱. آیا واکنش‌های من با خطر یا تهدیدهای احتمالی متناسب است؟

۲. آیا عزیزانم به اندازه نگرانی، ترس و اجتناب من، ابراز نگرانی می‌کنند؟

۳. آیا از دستورالعمل‌های محلی (پروتکل‌ها) برای اجتناب از قرارگرفتن در معرض ویروس کرونا، مانند رعایت فاصله اجتماعی، گذاشتن ماسک و شستن دست‌ها، تبعیت می‌کنم؟ یا آیا برای اجتناب از برخورد با افراد و موقعیت‌هایی که نیازی به رعایت آنها نیست، از مسیر خود خارج می‌شوم؟

اگر متوجه شدید که سطح اضطراب شما با هیچ‌یک از تهدیدهای احتمالی متناسب نیست، زمان آن فرا رسیده که از یک متخصص کمک بگیرید.

علل سندرم اضطراب کووید

محققان اظهار می‌کنند که برای برخی، قرنطینه، ترس از ابتلا به کووید-۱۹ و عدم اطمینان از بیمار بودن یا نبودن و بلاتکلیفی در تمام طول همه‌گیری، ممکن است به گروهی از علائم اشاره داشته باشد که سندرم اضطراب کووید را تشکیل می‌دهند.

با توجه به «پنج عامل بزرگ شخصیت» می‌توان طبق تحقیقات گفت افرادی که دارای سطح بالایی از روان‌رنجوری هستند ممکن است شانس بیشتری برای ابتلا به سندرم اضطراب کووید داشته باشند. در مقابل، کسانی را که بسیار برون‌گرا، سازگار و روراست هستند ممکن است خطر کمتری تهدید کند.

علاوه‌بر این، افراد مبتلا به وسواس نیز ممکن است بیشتر درمعرض خطر باشند، زیرا نگرانی‌های ناشی از کووید-۱۹ ممکن است این بیماری را تقویت کند.

محققان می‌پندارند که گروهی از افراد (واکسینه‌شده یا واکسینه‌نشده) دائما نگران کووید بوده و از هرچیزی که ممکن است خطر ابتلای آنها را افزایش دهد، اجتناب می‌کنند. بااین‌حال، تحقیقات فقط در مراحل اولیه است و عوامل پیچیده مختلفی باید درنظر گرفته شود.

سایر عوامل موثر

ذیلا عوامل دیگری که ممکن است در ایجاد سندرم اضطراب کووید نقش داشته باشند، مذکور آمده است:

۱. پایین‌بودن آستانه تحمل بلاتکلیفی: تحمل فرد درمورد عدم‌قطعیت و بلاتکلیفی، آسیب‌پذیری در برابر کووید-۱۹ و تمایل به نگرانی بیش از اندازه می‌تواند در این پدیده منحصربه‌فرد موثر واقع شود.

۲. پوشش رسانه‌ای: کووید-۱۹ پوشش رسانه‌ای گسترده‌ای – از رسانه‌های اجتماعی و رسانه‌های خبری – به‌دست آورده است. با این‌حال، حقایق و اطلاعات در مورد تغییرات مداوم ویروس می‌تواند درنهایت منجر به بدگمانی و نگرانی بین مردم شود.

۳. استفاده از ترس برای افزایش انطباق: محققان همچنین توصیه می‌کنند که استفاده غیرعمد از ترس برای تضمین رعایت نکات ایمنی ممکن است باعث اضطراب و نگرانی بیش از حد در افراد شود.

چگونه مقابله کنیم؟

چند راه برای مقابله و مدیریت علائم سندرم اضطراب کووید وجود دارد:

۱. به‌دنبال پیام‌های مثبت درمورد میزان پیشرفت‌مان درمورد همه‌گیری – مانند رشد و توسعه واکسن، کاهش خطر و گزینه‌های درمانی جدید – باشید.

۲. با وجود فشارها و انتظار برای بازگشت هرچه سریع‌تر به حالت عادی گذشته، کارهایتان را به کندی انجام دهید و عجله نداشته باشید. درحالی‌که به تدابیر ایمنی خود ادامه می‌دهید، با سرعتی آهسته و تدریجی از محیط امن خود خارج شوید.

۳. از ضدعفونی‌کننده دست و استفاده از ماسک و دستکش یک‌بارمصرف برای کاهش اضطراب استفاده کنید.

۴. احساسات اضطرابی خود را با یک فرد مورد اعتماد برای تقویت درک متقابل در میان بگذارید. این باعث افزایش اعتمادبه‌نفس شما نیز می‌شود و دیگران را قادر می‌سازد پشتیبانی مورد نیاز را داشته باشند.

۵. مراقب رسانه‌های اجتماعی و مطالب خبری باشید که هم می‌توانند اضطراب شما را برانگیزند و هم توجه شما را به‌سمت منابع مثبت و معتبر اطلاعات معطوف کنند. خودتان را محدود کنید به اینکه روزی یک یا دوبار درمعرض رسانه‌ها قرار بگیرید و نه بیشتر.

۶. وقت بیشتری را صرف انجام تمرین خودمراقبتی کنید. اغلب استراحت کنید، ورزش کنید و کارهایی را انجام دهید که از آنها لذت می‌برید تا استرس را نیز از بین ببرید.

درمان سندرم اضطراب کووید

کارشناسان می‌گویند شناسایی این سندرم و یافتن راه‌های درمان و پیشگیری از آن ضروری است و در غیر این‌صورت، می‌تواند منجر به یک مساله بزرگ‌تر و مهم‌تر شود. اگر احساس می‌کنید علائم سندرم اضطراب کووید بیش از دو هفته طول می‌کشد یا در زندگی روزمره شما تداخل ایجاد کرده است، با یک درمانگر یا دفتر یک مشاور به‌نحو حضوری یا آنلاین ارتباط بگیرید.  درمان رفتاری و دارویی که در درمان اضطراب یا افسردگی به‌کار برده می‌شود، می‌تواند به کسانی که با این بیماری روانی منحصربه‌فرد و درحال رشد مشکلات جدی دارند، کمک کند.

منابع:

۱. Article: The COVID-۱۹ anxiety syndrome scale: Development and psychometric properties.

۲. Article: The impact of believing you have had COVID-۱۹ on self-reported behaviour: Cross-sectional survey.

۳.https://www.verywellmind.com/what-is-covid-anxiety-syndrome-۵۱۸۷۱۵۴#citation-۲

کودکان هرمزگانی در طرح کمپین سرخک در استان واکسینه خواهند شد

معاون بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان از اجرای طرح واکسیناسیون سرخک در استان هرمزگان از ۸ آبان ماه به مدت ۱۴روز خبر داد.  

به گزارش آوای دریا، محمود حسین پور گفت: کمپین واکسیناسیون سرخک کودکان ۹ ماهه تا ۷ ساله استان از ۸آبان ماه به مدت ۱۴ روز در مراکز خدمات جامع سلامت شهری و روستایی و خانه بهداشت  ها بصورت پاسیو با هدف پیشگیری از گسترش بیماری دراستان اجرا خواهد شد.

رئیس مرکز بهداشت استان هرمزگان افزود: تدوین برنامه عملیاتی اجرای کمپین واکسیناسیون سرخک در کودکان ۹ ماهه  تا ۷ سال ،آموزش و  اطلا ع رسانی عمومی ،آموزش نیروهای محیطی از الویت های این برنامه میباشد .

دکتر رازنهان مدیرگروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: شناسایی و گزارش مواردی از بیماری سرخک دربرخی از شهرستانهای استان و کشورهای همجوار درسال جاری بسیار نگران کننده میباشد و چون سرایت پذیری این بیماری بالا است به همین علت باید واکسیناسیون کودکان خود راعلیه بیماری سرخک جدی گرفت .

مدیرگروه بیماریهای واگیر معاونت بهداشتی هرمزگان افزود:  دراجرای کمپین واکسیناسیون سرخک بیش از سیصدو یک هزار کودک ۹ماهه تا ۷ ساله استان واکسینه خواهند شد.

آسترازنکا نسخه جدیدی برای سویه دلتا طراحی ‌می‌کند

نسخه جدیدی از واکسن آکسفورد در حال توسعه است تا به‌ طور خاص سویه دلتا کووید-۱۹ را هدف قرار دهد.

گروه دانشمندان واکسن آکسفورد/آسترازنکا به سرپرستی پروفسور سارا گیلبرت اقدام اولیه روی واکسن جدید را آغاز کردند تا در صورت نیاز چنین واکسنی موجود باشد.

آژانس امنیت بهداشت انگلستان در آخرین گزارش «انواع نگران‌کننده» خود اعلام کرد در حال ردیابی نوع جدیدی از ویروس کرونا به نام AY.۴.۲ یا دلتا پلاس است.

بر اساس گزارش اداره آمار ملی(ONS) موارد مثبت کووید ۱۹ در انگلستان رو به افزایش است؛ هر چند که با افزایش تاثیرات واکسیناسیون مرگ‌ومیر کاهش یافته است.

در این گزارش ذکر شده بستری شدن در بیمارستان‌ها نیز تحت موج دوم پایین باقی مانده و بین فرد آلوده به ویروس و بستری شدن در بیمارستان یا مرگ بر اثر عفونت فاصله زیادی وجود دارد.

اداره آمار ملی گفت: هنوز ممکن است شاهد تغییر در بستری‌ها و مرگ‌های بیمارستانی باشیم که مربوط به تغییرات اخیر در سطوح عفونت است.

تغذیه ،فعالیت بدنی و سلامت زنان در دوران کرونا

در حال حاضر بیش از یکسال است که  همه گیری کرونا بر جنبه های مختلف سلامت سایه انداخته و علاوه بر سلامت جسمی، سلامت روانی و اجتماعی را تهدید میکند. اگرچه شواهد ملی و بین المللی حاکی از آن است که در همه گیری  کووید 1۹، خطر مستقیم بیشتری، سلامتی و حیات مردان را تهدید می کند، اما تاثیر  طولانی مدت این همه گیری، بر سلامتی جسمی، روانی و اجتماعی زنان می تواند آسیبهای جدی به خانواده و جامعه وارد نماید.زنان نقش محوری در مدیریت سلامت ایفا میکنند. آنان با افزایش آگاهی، ارتقا سواد سلامت، ایجاد سبک زندگی سالم، حمایت از همسر و سایر اعضا خانواده،  مدیریت سلامت جسمی و روانی خود و خانواده را بعهده دارند.

در حال حاضر ویروس کرونا موجب بیماری کووید- 19 گردیده که این روزها در کشور ما و سایر کشورهای جهان شایع شده است. این بیماری دارای طیف خفیف تا شدید است و می تواند نشانه هایی مانند سرماخوردگی، تب، سرفه، گلو درد، تنگی نفس، آبریزش بینی و سایر مشکلات تنفسی و گاهی علائم گوارشی مثل تهوع، استفراغ و یا اسهال را به همراه داشته باشد.

تغذیه مناسب نقش مهمی در حفظ سلامتی دارد .افرادی که یک رژیم غذایی متعادل مصرف می کنند، سیستم ایمنی قوی تر و خطر کمتری برای ابتلا به بیماری های مزمن و عفونی دارند .حفظ و ارتقای وضعیت تغذیه مطلوب، باید بخشی از استراتژی های پیشگیری از کووید 1۹ باشد تا افراد و جامعه در برابر این بیماری مقاومت کنند  . یک رژیم غذایی سالم و متعادل، نقشی کلیدی در افزایش ایمنی و پیشگیری از بیماری های مزمن غیرواگیر دارد که عامل خطر مرگ و میر بیشتر ناشی از کووید 1۹ هستند.

با توجه به نقش تغذیه در حفظ سلامتی، ارتقای ایمنی و مقاومت در برابر بیماری ها، انتخاب صحیح مواد غذایی و مدیریت تغذیه افراد خانواده اهمیت می یابد .افراد میانسال به ویژه زنان میانسال در بیشتر خانواده ها مسئولیت مدیریت تغذیه را بر عهده دارند و لازم است موارد زیر در انتخاب، تهیه و پخت مواد غذایی مورد توجه قرار گیرند.

گروه های مختلف غذایی باید به میزان توصیه شده از هر کدام بر اساس هرم غذایی روزانه استفاده شوند .این گروه ها شامل نان و غلات (11- 6 واحد ،)سبزی ها (5- 3 واحد ،)میوه ها (4-2 واحد ،)انواع گوشت و تخم مرغ (2- 1 واحد ،)مغزها و حبوبات (1 واحد )و شیر و لبنیات (3- 2 واحد )می باشند.

هر روز غذاهای تازه و فرآوری نشده مصرف نمایید.

برای میان وعده، سبزی های خام و میوه تازه را انتخاب کنید و سبزی ها و میوه ها را بیش از حد نپزید؛ زیرا منجر به اتلاف ویتامین های مهم می شود .

در صورت استفاده از سبزی ها و میوه های کنسرو شده یا خشک، انواع بدون نمک یا شکر را انتخاب کنید.

مقادیر متعادل از روغن و چربی استفاده کنید.

چربی های غیر اشباع (مانند ماهی، مغزها، روغن های زیتون؛ سویا؛ کانولا؛ آفتابگردان و ذرت) مصرف کنید و استفاده از چربی های اشباع (مانند گوشت های چرب، کره، روغن نارگیل، خامه، پنیر و روغن های جامد) را محدود کنید .

از گوشتهای فرآوری شده (مانند سوسیس، کالباس، همبرگر و  )…به دلیل محتوای زیاد چربی و نمک پرهیز نمایید.

کمتر نمک و شکر مصرف کنید. روزانه کمتر از 5 گرم (یک قاشق مرباخوری) نمک مصرف کنید و از انواع ید دار استفاده نمایید

در زمان پخت و آماده سازی غذا، مقدار نمک و طعم دهنده های دارای نمک فراوان (مانند  سس سویا )را محدود کنید

از غذاهای حاوی نمک و شکر فراوان (مانند اسنک ها )پرهیز کنید .به جای اسنک های شیرین مانند انواع شیرینی، کیک، شکلات و کوکی، از میوه های تازه را انتخاب کنید.

مصرف نوشیدنی های گازدار و سایر نوشیدنی ها حاوی شکر (آب میوه ها، کنسانتره آب میوه ها و شیره ها، شیرهای طعم دار شده )را محدود کنید

هر روز مقدار کافی آب بنوشید. هر روز ۱۰ – ۸ لیوان آب بنوشید. آب برای حیات ضروری است. مواد مغذی را در خون منتقل می کند، دمای بدن را تنظیم می کند،  مواد زائد را دفع میکند و مفاصل را روان می سازد.

آب بهترین انتخاب است، اما می توانید از سایر نوشیدنی ها و میوه ها و سبزیهای آبدار مانند آب لیموترش (رقیق شده در آب و شیرین نشده ،)چای و قهوه استفاده کنید .

از مصرف بیش از حد قهوه بپرهیزید و آبمیوه های شیرین، شیره ها، کنسانتره آب میوه ها،  نوشیدنی های گازدار و تمام  نوشیدنی های دارای شکر را مصرف ننمایید.

بیرون از منزل غذا نخورید .در خانه غذا بخورید تا میزان تماس شما با سایر مردم و احتمال قرار گرفتن در معرض کووید 1۹ کاهش یابد .

پیشنهاد می شود حداقل یک فاصله یک متری را با سایر افراد حفظ نمایید .در مکان های شلوغ مانند رستوران ها و کافه ها امکان حفظ این فاصله همیشه میسر نیست .قطرات تنفسی افراد آلوده روی سطوح و دست های مردم می نشیند و به علت مراجعه تعداد زیاد افراد، نمی توان انتظار داشت که دست ها به طور مرتب و به اندازه کافی شسته می شوند و سطوح، سریع و به میزان لازم تمیز و ضد عفونی می شوند.

فعالیت بدنی

همه گیری کووید 1۹ موجب در خانه ماندن بسیاری از افراد و افزایش فعالیت های نشستنی شده است. انجام همان  فعالیت های ورزشی مانند شرایط قبل از بیماری دشوار شده و این دشواری برای افرادی که به طور معمول فعالیت بدنی کافی نداشته اند، بیشتر است.

اما حتی در این زمان نیز، انجام هر اندازه فعالیت بدنی برای تمام گروه های سنی بسیار ضروری است( مادران باردارمی توانند  با مشورت پزشک و کارشناس مربوطه فعالیت بدنی مناسب را داشته باشند). انجام ۴- ۳ دقیقه حرکات ورزشی سبک مانند راه رفتن یا حرکات کششی، بهبود گردش خون و فعالیت عضلانی را به همراه دارد.

فعالیت بدنی منظم هم برای بدن و هم روان مفید است .موجب کاهش فشار خون بالا شده و به کنترل وزن کمک می کند  .خطر بیماری های قلبی عروقی، سکته مغزی، دیابت نوع ۲ و سرطان های مختلف را کاهش می دهد که همه این بیماریها، می توانند آسیب پذیری بیشتری در برابر کووید ۱۹ ایجاد کنند.

میزان فعالیت بدنی توصیه شده در این شرایط مانند وضعیت قبل از بیماری است. انجام حداقل ۱۵۰ دقیقه فعالیت بدنی هوازی با شدت متوسط در ۵-۳ روز هفته یا ۷۵ دقیقه فعالیت بدنی شدید در ۵-۳ روز هفته یا ترکیبی از  این دو  در  افراد  بزرگسال  توصیه می شود.

حرکات  قدرتی برای حفظ  و  ارتقای سلامت  اسکلتی عضلانی در ۲ روز هفته و بیشتر نیز باید انجام شوند.

فعالیت جسمانی با شدت متوسط با افزایش سطح ایمنی و افزایش ظرفیت قلبی ریوی بر بیماری کووید ۱۹ تاثیر دارد. نتایج مطالعه صورت گرفته در بیماران مبتلا به کووید ۱۹ نشان داد که بیمارانی که قبل از ابتلا بی تحرک بوده اند (صفر تا ۱۰ دقیقه فعالیت جسمانی در هفته)، در مقایسه با بیمارانی که قبل از ابتلا به میزان توصیه شده  (۱۵۰ دقیقه و بیشتر  ) یا کمتر  (۱۱ تا ۱۴۹ دقیقه در هفته) فعالیت جسمانی داشته اند، خطر بیشتری برای بستری در بیمارستان، بستری در ICU و مرگ داشته اند.

انجام فعالیت بدنی هرچند ناچیز بسیار بهتر از بی تحرکی است .افرادی که فقط کمی تحرک دارند، به وضوح نسبت به سایرین وضعیت سلامت بهتری دارند .حتی تنها ۵ دقیقه فعالیت در ساعت می تواند اثرات مخرب نشستن طولانی مدت را خنثی کند.

فعالیت ورزشی مناسب برای بهبود ظرفیت قلبی و تنفسی و تقویت عضلات نیازمند برنامه کاملتری است که شامل ورزش هوازی، تمرینات کششی و تمرینات قدرتی است .در صورتی که زندگی افراد در دوره خانه نشینی بیماری کرونا ، بی تحرک نیست و امادگی و امکان انجام برنامه ورزشی کاملتری را دارند، همه موارد زیر بایددر نظر گرفته شود:

فعالیت هوازی

فعالیت هوازی با شدت متوسط را که عموماً معادل با راه رفتن سریع است و به نحو چشمگیری ضربان قلب را تسریع میکند. در شرایط خانه نشینی ناشی از شیوع کرونا می توان راه رفتن در حیاط یا پارکینگ منزل  یا ترد میل را در نظر گرفت. میتوان با جمع دورههایی که حداقل ۱۰ دقیقه یا بیشتر طول میکشند، تا حداقل ۳۰ دقیقه روزانه انجام گردد.

تمرینات کششی و انعطاف پذیری

این تمرینات سبب افزایش دامنه حرکتی، افزایش گردش خون و گرم کردن عضلات می گردد.

تمرینات قدرتی

این نوع تمرینات با کمک وزن بدن خود فرد یا انواع وزنه ها یا کشهای ورزشی جهت تقویت قدرت و استقامت عضلات انجام میشود .

می توان از ابزارهای کمک آموزشی نظیر فیلم های فعالیت بدنی، نرم افزارهای ورزشی تلفن همراه در دسترس و سایر موارد برای انجام فعالیت بدنی استفاده کرد.

در مادران باردار و شیرده

سوء تغذیه در دوران بارداری و شیردهی به دلیل تضعیف سیستم ایمنی بدن نه تنها خطر ابتلا به بیماری کووید- ۱۹ می شود بلکه موجب تشدید و وخامت پی آمدهای ناشی از بیماری نیز می شود. بیماری کووید- ۱۹ باعث اتلاف مواد مغذی ذخیره ای بدن مادرمی شود. جهت مقابله با این بیماری ذخایر مواد مغذی بدن مادر باید تکمیل باشد تا در صورت ابتلا به بیماری با بهترین شرایطبتواند این بیماری را به پایان برساند، لذا مادر باردار و شیرده باید رژیم غذایی مناسب که شامل موارد زیر است را به صورت صحیحو دقیق رعایت نماید و نیز مکمل های مورد نیاز را جهت تکمیل ذخایر بدن دریافت نماید.

– به منظور داشتن بارداری سالم و تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر بیماری ها از جمله کووید- ۱۹ مصرف تمامی گروه های

غذایی و دریافت کافی پروتئین، کربوهیدرات، چربی، ویتامین ها، املاح و نیز آب و مایعات ضروری است. خانم های باردار و شیرده هم باید مانند سایر افراد خانواده با رعایت تعادل و تنوع از ۶ گروه غذایی اصلی استفاده کنند.

– دریافت غذا، مایعات و تحرک بدنی در طول دوران بارداری جهت تقویت سیستم ایمنی بدن ضروری است.

با مصرف کامل و متنوع گروه های غذایی تمام نیاز های تغذیه ای مادرباردار به جز آهن، ویتامین D ، ید و اسید فولیک تامین

می گردد. جهت دریافت مقدار مناسب ویتامین ها و املاح ضروری است که مادران باردار بر اساس دستورالعمل های وزارت بهداشت مکمل دریافت نمایند.

مایعات: تامین مایعات از اهمیت خاصی برخوردار است و جهت کمک به سیستم ایمنی بدن بهتر است مایعات به صورت گرم مثل چای کم رنگ یا سوپ مصرف شود.

– در صورت تحمل مادر (در بعضی از مادران به علت استرس ممکن است قادر به هضم شیر نباشند حتی اگر قبلا مشکلی نداشته باشند) شیر عالی ترین نمونه از مایعات است که انرژی، پروتئین، ویتامین ها، مواد معدنی و مایعات لازم را تامین می کند وبهتر است به صورت کم چرب و گرم مصرف شود.

– مصرف آب میوه های طبیعی و شیر نقش مهمی در تامین آب و نیز ویتامین ها و مواد معدنی دارد.

دریافت کافی ید: استفاده از نمک یددار تصفیه شده به مقدار کم برای تامین ید مورد نیاز بدن توصیه می شود. ید نقش مهمی

در تقویت سیستم ایمنی بدن دارد و فقط می توان با مصرف نمک تصفیه شده یددار که دارای مجوزهای بهداشتی و استاندارد های لازم است آن را تامین نمود.

دفعات تغذیه و الگوی غذایی: مقدار کم غذا در وعده های متعدد بهتر تحمل می شود. مواد غذایی به صورتی انتخاب شوند که تحمل هضم به سهولت انجام شود.

– چربی ها: مصرف متعادل انواع روغن مایع همچون روغن آفتابگردان، ذرت، زیتون، سویا و کنجد انرژی دریافتی را افزایش می دهند و ویتامین Eکه نقش آنتی اکسیدانی دارد و به تقویت سیستم ایمنی کمک می کند را تامین می کند. به طور کلی مصرف زیاد روغن و هم چنین مصرف غذاهای سرخ شده به علت دیر هضمی توصیه نمی شوند.

به طور کلی جهت افزایش آگاهی، مدیریت و اصلاح الگوی مصرف غذایی توجه به نشانگرهای رنگی تغذیه ای بر روی بسته های مواد غذایی و اصلاح الگوی مصرف قند و نمک و چربی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.

زنان و سلامت باروری در بحران کرونا

از آغاز پاندمی کووید 1۹ تاکنون نظامهای سلامت با چالشهای زیادی روبرو شده و برنامه های دیگر سلامت منجمله سلامت باروری تحت تاثیرآن قرار گرفته اند. هنوز مدت زیادی از شناخت این ویروس نگذشته و شواهد علمی در رابطه با تاثیر آن بر سلامت باروری کافی نیست.

بارداری باعث افزایش احتمال ابتلا به کووید – 1۹ علامت دار یا بی علامت نمی شود، اما زنان باردار در مقایسه با زنان غیر باردار در همان گروه سنی، ممکن است دوره بالینی شدیدتری را طی کنند بدین معنی که احتمال بستری، نیاز به مراقبتهای ویژه و نیاز به استفاده از ونتیلاتور در زنان باردار و زنانی که به تازگی زایمان کرده اند (تا ۴۲ روز پس از ختم حاملگی) و به کووید مبتلا شده اند بالاتر از زنان غیر باردار در همان گروه سنی است.

بنابراین بسیار مهم است که زنان باردار از اقدامات احتیاطی برای محافظت از خود در برابر کووید- ۱۹ استفاده کنند و علائم احتمالی (از جمله لرز، تب، سرفه یا مشکل در تنفس) را به ارائه دهنده خدمات درمانی گزارش دهند.

روشهای مهم پیشگیری از انتقال کووید – ۱۹ عبارتند از :

واکسیناسیون

استفاده از ماسک بر روی دهان و بینی

رعایت یک و نیم متر فاصله از افرادی که با یکدیگر زندگی نمیکنند

پرهیز از حضور در اماکن شلوغ و بدون تهویه

شستشوی مکرر دستها با آب و صابون و یا استفاده از ضدعفونی کننده در جایی که امکان شستشونیست.

تزریق واکسن کووید به همه بزرگسالان توصیه میشود. این توصیه شامل زنان شیرده و زنانی که تصمیم به بارداری دارند میشود.

در ایران با توجه به شواهد موجود در مورد واکسنهای در دسترس ، توصیه های ذیل مربوط به دوران بارداری تا ۴۲ روز پس از زایمان  از این قرار می باشد :

واکسیناسیون به معنای ایجاد ایمنی قطعی نیست و تداوم اقدامات پیشگیری از ابتلا به کووید برای مادر باردار و اعضای خانواده الزامی است.

تنها واکسن سینوفارم اجازه مصرف در بارداری بعد از هفته ۱۲ را دارد وسایر واکسنها فعلا منع مصرف دارد.

تزریق واکسن در سه ماهه اول بارداری به علت ارگانوژنز توصیه نمیشود.

در صورت تزریق دوز اول واکسن قبل از بارداری و یا عدم اطلاع از بارداری در زمان واکسیناسیون، توصیه می شود پس از مشاوره با مادرو بر اساس ترجیح وی، تزریق دوز دوم با واکسن سینوفارم به فاصله ۲۸ روز از تزریق قبلی یا بعد از هفته دوازده بارداری، صورت پذیرد.

فاصله مناسب بین واکسن کووید و واکسن انفولانزا یا توام در بارداری حتی الامکان ۱۴ روز باشد.

تزریق ایمونوگلبولین D تداخلی با واکسن کرونا ندارد و مطابق دستورعمل هاانجام می شود.

مراقبتهای دوران بارداری:

زنان باردارو خانم هایی که اخیراً زایمان کرده اند (از جمله آنهایی که مبتلا به کووید- ۱۹ شده اند ) باید حتما به معاینه های دوره ای خود ادامه دهند .اگرچه باید تعداد دفعات رفت و آمد برای زنان باردار کاهش یابد، اما برای داشتن بارداری سالم و کم خطر باید حداقل مراقبتهای دوره ای صورت گیرد. زمان این مراقبتها در مادران بارداری که ریسک کم داشته و عوامل خطری آنها را تهدید نمیکند شامل چهار مراقبت حضوری به ترتیب در هفته های : ۱۰ – ۶ و ۳۰ – ۲۸ و ۳۴ – ۳۱ و ۳۷ و چهار مراقبت غیر حضوری در هفته های ۱۶ تا ۲۰ ،۳۸ ،۳۹ ، ۴۰  می باشد.

زایمان طبیعی و سزارین در افراد مبتلای بدون علامت با اندیکاسیون های مامایی و مدیکال مشخص جهت ختم بارداری، بدلیل ابتلای بدون علامت به تعویق نمی افتد ولی حتما بایستی در بیمارستانی با امکانات مناسب انجام پذیرد .

نوزادان متولد شده از مادران مبتلا/مشکوک، مشکوک تلقی می شوند و ارزیابی های لازم از آنها بعمل میآید

اگر تب یا سرفه دارد و یا به سختی نفس میکشد ، سریعاً به دنبال مراقبت های پزشکی باشد. قبل از رفتن به یک مرکز بهداشتی درمانی، با آن مرکز تماس گرفته و به توصیه های مسئولین بهداشتی محل زندگی عمل کند.

شیردهی:

مادر مبتلا به کووید- 1۹ می تواند به نوزاد خود شیر بدهد. برای این کار باید :

بهداشت تنفسی را هنگام شیر دادن رعایت کنند و حتما ماسک بپوشند

دستها را قبل و پس از لمس کردن کودک بشویند

بطور مرتب سطوحی را که با آنها در تماس هستند، تمیز و ضدعفونی کنند

روابط همسران :

بعد از بحران گسترش بیماری کرونا ، شرایط زندگی مردم تغییر کرده است. “ماندن در خانه “واقعه جدیدی است که تمام ابعاد وامور معمول زندگی مانند خرید کردن ، نظافت ، آشپزی ، و دید وبازدیدها …. را تحت تاثیر قرار داده ونگرانیهایی را نیز برای خانواده ها به وجود آورده است. تعجبی ندارد در چنین شرایطی روابط همسران هم تحت تاثیر قرار گیرد.

باید توجه داشت که بحران هایی مانند شیوع بیماری کرونا ممکن است در به وجود آوردن یا تشدید مشکلات و اختلافات بین همسران تاثیر گذار باشد که مهارت سازگاری همسران وبرقراری رابطه صمیمانه با یکدیگر از ضروریات می باشد.

برخی زوجین نگران این هستند که ممکن است خیلی راحت این بیماری را به یکدیگر منتقل کنندد و یا با مسائل جدیدی در روابطشان  در این شرایط بحران کرونا ، مواجه شوند.

اگرچه این بیماری جزو بیماریهای مقاربتی به شمار نمی آید ولی باید توجه داشت که این ویروس می توانداز طریق قطرات کوچک مترشحه از بینی یا دهان وتماس بدنی از فردی به فرد دیگر انتقال یابد . به منظور اجتناب از انتقال این ویروس بین همسران ، نکات و مواردی را می بایست زوجین بدانند و رعایت کنند.

البته این توصیه ها برای زوجین سالم ، در معرض خطر ابتلا ، دارای علامت ویا کسانی که دوران نقاهت بیماری  را می گذرانند متفاوت می باشد.

نکات قابل توجه برای بهبود روابط  زوجین در دوران کرونا

اطلاعات از منابع معتبر دنبال شود.

همدیگر را به شیوه زندگی سالم ترغیب کنند.

زمان هایی را در طول روز برای صحبت و گفتگوی محترمانه و صمیمانه با همسر اختصاص دهند.

در شرایط ماندن در خانه با مشارکت همدیگر ، نقشهای همسران در انجام امور خانه مشخص شود.

اختلاف نظرها از طریق گفتگوی محترمانه مدیریت شود.

مراقب عوامل مخرب ارتباط خود با همسرتان باشند.

این بحران به فرصت تبدیل شود .

نکات بهداشتی رعایت شود.

پایبندی به مسائل اخلاقی در چارچوب خانواده و پرهیز از رفتارهای پرخطرمانند هر زمان دیگری ضروری است.

درصورتی که علامتی از بیماری کرونا وجود نداشته باشد ، اقدام به فرزندآوری بلامانع است.

شیوع ۵ نوع سرطان در بانوان ایرانی/ بهترین سن بارداری ٢٠ تا ٢۵ سالگی است

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی:

علیرضا زالی گفت: زالی با اشاره به اینکه برخی از آمار ها نشان دهنده ی تجرد قطعی ۵ تا ٧ درصد بانوان ایرانی است، افزود: بهترین سن بارداری ٢٠ تا ٢۵ سالگی است و این درصد از جمعیت بانوی مجرد می تواند نگران کننده باشد

«دکتر علیرضا زالی»، رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در مراسم هفته ملی سلامت بانوان ایران گفت: هفته سلامت بانوان به این معنی نیست که سلامت بانوان در سایر روزهای سال مد نظر نیست. بلکه در این هفته می‌توان به این موضوع توجه ویژه‌تری کرد. وی افزود: زنان می‌توانند برای حفظ ثبات خانواده نقش آفرینی کنند و باید اقدامات جهادی برای بازیابی سلامت بانوان کشور انجام دهیم.

زالی با اشاره به اینکه تقریبا شرایط بحرانی در خصوص جمعیت طی می‌کنیم که نیازمند شواهد علمی است، گفت: اگر کهن‌سالی جامعه را به عنوان خطر رشد جمعیت در نظر بگیریم، حدود ١٠ درصد جامعه ما سالمند هستند و اگر جمعیت کشوری به ١٩ درصدی سالمندی  برسد، خطرناک است و در این شرایط در سالمندی مفرط هستیم. وی تصریح کرد: از سال ٩۵ تا ١۴٠٠ به طور متناوب میزان موالید سیر نزولی داشته و ٢٧ درصد این میزان کم شده است.

رئیس دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی با بیان اینکه در سال های اخیر میزان سالمند شدن الگوی زنانه به خود گرفته و به تعداد بانوان سالمند افزوده می‌شود، گفت: قریب به ٣۶ درصد زنان در سنین ١۶ تا ٣۵ سالگی مجرد هستند. زالی با اشاره به اینکه برخی از آمارها نشان‌دهنده تجرد قطعی ۵ تا ٧ درصد بانوان ایرانی است، ادامه داد: بهترین سن بارداری ٢٠ تا ٢۵ سالگی است و این درصد از جمعیت زن مجرد می تواند نگران‌کننده باشد. او گفت: ١٣ میلیون نفر از جوانان مجرد هستند که پیش بینی می‌شود ۶ میلیون آن دختران ایرانی باشند. همچنین تاخیر در سن ازدواج در خانم‌ها و آقایان زیاد است و فرزندآوری در ایران در حال تغییر است.

احتمال تزریق دوز بوستر واکسن کرونا از اول آبان

عضو کمیته ملی واکسن کرونا می‌گوید تزریق دوز سوم برای کسانی که سینوفارم دریافت کرده‌اند از سوی کمیته فنی تایید شده و احتمالا با صدور مجوز از سوی کمیته ملی واکسن، تزریق دوز سوم از ابتدای آبان برای گروه‌های پرخطر آغاز می‌شود.

به گزارش آوای دریا ، به نوشته روزنامه همشهری نوشت: «حدودا ۸۱درصد از کل واکسن‌های تزریق‌شده در ایران سینوفارم است و حالا با انتشار تحقیقاتی مبنی بر ایمنی پایین این واکسن به‌ویژه در میان سالمندان، نگرانی‌هایی از افزایش بستری و مرگ‌ومیر با توجه به روند افزایشی ابتلا در کشور رقم خورده است؛ هر چند که به تأکید کارشناسان حوزه واکسن، کم‌کیفیت‌ترین واکسن‌ها هم در کاهش ابتلای شدید و مرگ افراد مؤثر است. حالا با اعلام کیفیت واکسن‌های تزریق‌شده و از سوی دیگر، جهش‌های بعدی کرونا، سازمان بهداشت جهانی تزریق دوز سوم را توصیه کرده است. بر اساس اعلام مقامات این سازمان حتی برای واکسن‌های قوی‌تر هم تزریق دوز سوم منجر به افزایش ایمنی می‌شود؛ هر چند که تزریق دوز سوم برای واکسن‌های فایزر و مادرنا هم از مدت‌ها پیش در برخی کشورها آغاز شده است و تاکید بر تزریق دوز سوم تنها شامل سینوفارم نمی‌شود.

تزریق دوز سوم یا بوستر در ایران برای کادر درمان آغاز شده و در برخی استان‌ها هم نیروهای درمان دوز سوم را دریافت کرده‌اند. بر همین اساس اعلام شده برای کادر درمانی که دوز اول و دوم، سینوفارم، بهارات یا برکت دریافت کرده‌اند، دوز سوم را سینوفارم یا پاستوکووک پلاس تزریق می‌شود و برای آنها که آسترازنکا یا اسپوتنیک‌وی دریافت کرده‌اند، دوز سوم، آسترازنکا یا پاستوکووک‌ پلاس تزریق می‌شود.

محمد شریفی‌مقدم، دبیر کل خانه پرستار، درباره تزریق دوز سوم به کادر درمان می‌گوید که سازوکار تزریق دوز سوم واکسن کرونا به کادر درمان فراهم شده و قرار بود در هفته گذشته در تهران شروع شود اما هنوز خبری نشده و به‌ احتمال زیاد از این هفته آغاز می‌شود. واکسن‌هایی که قبلا در ایران تزریق شده بود، در دسترس است و مشکلی از نظر تامین واکسن وجود ندارد.

به‌ گفته او نخستین گروه از کادر درمان بهمن سال گذشته واکسینه شدند و اگر از تاریخ تزریق دوز دوم‌شان در نظر گرفته شود، تاکنون بیش از شش ‌ماه از زمان تزریق‌شان گذشته است. بنابراین لازم بود که دوز سوم تزریق شود.

به‌ گفته شریفی‌مقدم بیشترین واکسنی که برای کادر درمان تزریق شد، واکسن سینوفارم بود؛ چرا که اسپوتنیک‌وی تنها برای مدت کوتاهی وارد کشور شد و دیگر خبری از محموله‌های بعدی نشد. آسترازنکا هم عوارض زیادی داشت و در نهایت اغلب کادر درمان سینوفارم تزریق کردند. او تأکید می‌کند که برای تزریق دوز سوم مشکلی وجود ندارد، محدودیتی هم اعمال نشده و تمام نیروهای درمان، یعنی گروه پرستاری و پزشکان، دوز سوم را تزریق خواهند کرد.

احتمال تزریق دوز بوستر از اول آبان

ماجرای تزریق دوز سوم تنها به گروه درمان محدود نمی‌شود. روز گذشته محمدمهدی گویا، رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیردار وزارت بهداشت، در نشست خبری به ماجرای تزریق دوز سوم برای جمعیت عمومی اشاره کرد و گفت که قرار است مطالعات گسترده‌ای درباره واکسن سینوفارم صورت گیرد و پس از جمع‌آوری و مقایسه این مطالعات، برای تزریق دوز سوم یا بوستر برای افراد بالای ۶۰ سال تصمیم‌گیری می‌شود.

صحبت‌های این مسئول در وزارت بهداشت در شرایطی است که مجید مختاری، عضو کمیته علمی کشور کرونا می‌گوید: «تزریق دوز سوم برای کسانی که سینوفارم تزریق کرده‌اند از سوی کمیته فنی مورد تأیید قرار گرفته و احتمالا با صدور مجوز از سوی کمیته ملی واکسن، تزریق دوز سوم از ابتدای آبان، برای گروه‌های پرخطر آغاز می‌شود.»

با این حال مسعود یونسیان، رئیس کمیته راهبری مطالعات واکسیناسیون وزارت بهداشت، تأکید می‌کند که به پیشنهاد سازمان بهداشت جهانی تمام افراد بالای ۶۰ سال، نه‌فقط آنها که سینوفارم تزریق کرده‌اند، بلکه برای سایر واکسن‌ها هم باید دوز سوم تزریق شود. او می‌گوید: «توصیه‌هایی مبنی بر تزریق دوز بوستر پس از شش ماه وجود ندارد اما انتظار می‌رود که بیشتر افرادی که واکسینه شدند، اثر واکسن‌شان حداقل تا شش ماه باقی مانده باشد و عدد شش ‌ماه را باید به‌ عنوان کف در نظر گرفت و می‌تواند بیشتر هم شود.»

سازمان بهداشت جهانی هفته گذشته اعلام کرد که دوز سوم برای واکسن‌های سینوواک و سینوفارم نباید به‌ عنوان دوز تقویتی به شمار رود بلکه جزو دوره اصلی واکسیناسیون باید در نظر گرفته شود. روند ابتلا به کرونا در ایران از اواسط هفته گذشته صعودی شده، این در حالی است که آمار واکسیناسیون تا ظهر روز گذشته، بالای ۷۱میلیون دوز بوده است، اما افزایش بیش از ۶۰درصدی تعداد مبتلایان نسبت به روزهای قبل از آن، احتمال وقوع پیک ششم را بالاتر برده است؛ اتفاقی که می‌تواند به‌ دلیل کاهش اثربخشی واکسن‌هایی ازجمله سینوفارم و افزایش موارد ابتلای حاد و فوتی باشد. همین مسئله سبب شده تا تزریق دوز سوم وارد مرحله جدی‌تری‌ شود. بر اساس گزارش‌های منتشرشده هم‌اکنون کشورهای شیلی، ایسلند، ترکیه، جمهوری دومینیکن، صربستان، سنگاپور، بلژیک، امارات و فرانسه، جزو کشورهایی هستند که تزریق دوز سوم را آغاز کرده‌اند.

سینوفارم در دسترس‌ترین واکسن بود

مجید مختاری، عضو کمیته ملی واکسن کرونا، در توضیح بیشتر درباره تأثیرگذاری واکسن سینوفارم که ضرورت تزریق دوز سوم را بالا برده، می‌گوید: «با وجود مطالعات انجام‌شده درباره اثربخشی کمتر واکسن سینوفارم نسبت به دیگر واکسن‌های دنیا تاکنون گزارشی مبنی بر ایجاد مشکل در روند ایمنی‌زایی ایرانیان اعلام نشده است. همان طور که در دنیا از واکسن‌های متفاوتی استفاده شد، در ایران هم با توجه به در دسترس بودن این واکسن، بالاترین میزان تزریق با سینوفارم انجام شد. سینوفارم در بسیاری از کشورها تزریق شده و سازمان بهداشت جهانی آن را تأیید کرده است.»

او در پاسخ به انتقادات واردشده نسبت به تزریق سینوفارم به سالمندان با توجه به کارایی پایین آن می‌گوید: «با افزایش سن، حساسیت بدن و سیستم ایمنی آن نسبت به واکسن کاهش پیدا می‌کند. بسیاری از واکسن‌ها ازجمله سینوفارم برای افراد ۶۰سال به بالا، تأثیرگذاری کمتری دارد اما به معنی صفربودن ایمنی‌زایی نیست بلکه درصدش نسبت به واکسن‌های دیگر کمتر است.»

به‌ گفته او تزریق دوز بوستر با هدف تحریک سیستم ایمنی بدن برای دو شاخه اصلی ایمنی‌زایی یعنی آنتی‌بادی‌ها(پادتن‌ها) و سلولار(ایمنی سلولی) انجام می‌شود. به‌ گفته این عضو کمیته فنی واکسن درباره سینوفارم مطالعات واضحی برای تعیین فاصله زمانی دوز دوم و سوم وجود ندارد: «ما منکر ضعف‌های سینوفارم نسبت به سایر واکسن‌ها نیستیم اما تزریق آن سودمند است. به همین دلیل تزریق دوز سوم سینوفارم در کمیته فنی مطرح شده و به کمیته‌های بالادستی برای کادر درمان و سالمندان و افرادی با ضعف ایمنی ابلاغ شده است. کمیته ملی واکسن هم نسبت به تزریق دوز سوم نظر مثبت دارد و با تأیید آنها، احتمالا از ابتدای آبان، فاز سوم تزریق برای گروه‌های پرخطر آغاز می‌شود.»

پنج میلیون و ۳۰۰ هزار نفر اولویت تزریق دوز بوستر

کیانوش جهانپور، سخنگوی سابق سازمان غذا و دارو، هم درباره تزریق دوز سوم واکسن کرونا می‌گوید: «مجموع افرادی که در ایران در اولویت تزریق دوز سوم قرار دارند، پنج میلیون و ۳۰۰ هزار نفر شامل افراد بالای ۶۵سال، کادر درمان و افراد مقیم آسایشگاه‌های جانبازان و معلولان هستند.»

به‌ گفته او بررسی‌ها نشان می‌دهد که تزریق دو دوز سینوفارم در سالمندان، ایمنی‌زایی کاملی نداشته و این افراد همچنان در معرض خطر قرار دارند: «هیچ واکسنی حتی در مقابل واریانت کلاسیک ووهان ۱۰۰درصد مانع مرگ و ابتلا نبود و این عدد درباره جهش‌های جدید ویروس کمتر شده است اما این که کاهش اثربخشی تنها درباره سینوفارم مطرح می‌شود درست نیست و از فایزر و مدرنا تا اسپوتنیک و آسترازنکا و حتی سینوواک هم با کاهش پیشگیری در تمام آیتم‌ها ازجمله ابتلا، بستری، مرگ‌ومیر و عفونت مواجه هستند.»

به‌ گفته او از همان ابتدا شعار اصلی این بود: «بهترین واکسن در دسترس‌ترین آن است.» در آن مقطع نه‌تنها در ایران که با توجه به حجم تولید واکسن‌های چینی انتخاب بسیاری از کشورها نمی‌توانست جز این واکسن باشد. قسمت اعظم واکسن تزریق‌شده در ترکیه، امارات، بحرین حتی برزیل و شیلی واکسن‌های چینی بود. او می‌گوید: «با توجه به این که می‌دانیم واکسن مشابه این واکسن در داخل کشور به نام برکت تولید شده و دیگر واکسن‌های داخلی هم با پلتفرم‌های متفاوت به‌تدریج در دسترس قرار می‌گیرند، ادامه واکسیناسیون با اولویت‌ واکسن‌های ایرانی با توجه به اثربخشی آنها منطقی‌تر خواهد بود و در غیر این صورت ادامه واکسیناسیون با سینوفارم موجه است.»

جبران ایمنی سینوفارم با دوز سوم

مهدی ویسی، مسئول اجرایی ستاد بحران کرونا در شمال و مرکز لندن، درباره ابهاماتی که درباره واکسن سینوفارم مطرح می‌شود هم توضیح‌هایی می‌دهد. به‌ گفته او مطالعات اخیری که در بحرین انجام شده نشان می‌دهد که واکسن سینوفارم در جمعیت بالای ۵۵ سال ایمنی کاملی ایجاد نکرده به همین دلیل نیاز است تا دوز سوم تزریق شود. برخی کشورها ازجمله امارات، بحرین، ترکیه و شیلی دوز سوم را در دستور کار قرار داده‌اند و در کشوری مثل ترکیه برای کسانی که دو دوز سینوفارم و سینوواک را تزریق کرده باشند، دوز سوم فایزر تزریق می‌شود.»

به‌ گفته ویسی فاصله شش ‌ماهه میان دوز دوم و سوم برای واکسن‌هایی مانند آسترازنکا و مدرناست. برای واکسن سینوفارم باید این زمان کمتر شود. او درباره نگرانی‌ها از رقم‌خوردن پیک جدید در ایران با توجه به افزایش موارد ابتلا در روزهای اخیر هم می‌گوید: «در این‌ باره نگرانی چندانی وجود ندارد؛ چرا که در کشور انگلستان هم با وجود تزریق سه واکسن آسترازنکا، فایزر و مدرنا روزانه ۴۰ هزار ابتلا داریم اما از این تعداد تنها ۷۰۰ مورد بستری می‌شوند. این آمار در موج دوم سال گذشته بیش از شش هزار نفر بود. درباره ایران هم چنین پیش‌بینی‌ای وجود دارد که با وجود افزایش موارد ابتلا اما میزان مرگ ومیر روند صعودی نگران‌کننده نداشته باشد؛ هر چند که برای ایجاد ایمنی در جامعه و رقم‌نخوردن پیک‌های نگران‌کننده نیاز است که بیش از ۸۰ درصد افراد بالغ دو دوز واکسن را دریافت کرده باشند اما این رقم در ایران هنوز قابل توجه نیست.»

زنان و مدیریت سلامت روان در بحران کرونا

زنان نقش محوری در مدیریت سلامت ایفا می‌کنند . و با افزایش آگاهی، ارتقا سواد سلامت، ایجاد سبک زندگی سالم، حمایت از همسر و سایر اعضا خانواده،  مدیریت سلامت جسمی و روانی خود و خانواده را بعهده دارند. به همین منظور، هفته سبا در سال جاری با شعار “زنان ، مدیریت سلامت ، مهارکرونا” به نقش مدیریتی زنان در ابعاد مختلف سلامت می پردازد.

پاندمی کووید۱۹ تاثیر زیادی بر روی زندگی ما گذاشته است. بسیاری از ما با چالش هایی روبرو هستیم که استرس زا یا طاقت فرسا بوده که باعث ایجاد شرایط روحی آسیب ‌زا در بزرگسالان و کودکان می‌گردد. اقدامات پیشگیری نظیر فاصله گذاری اجتماعی، اگرچه برای کم کردن خطر انتقال ضروری هستند ولی می توانند احساس تنهایی و ایزوله شدن در فرد ایجاد کرده، باعث افزایش اضطراب و نگرانی شوند. ترس از مرگ و از دست دادن عزیزان، دسترسی مداوم به اخبار بد، محدودیت در حرکت و جابجایی، کار در خانه، مدرسه در خانه، بیکاری های موقت، از دست دادن تماس فیزیکی با اعضاء خانواده، دوستان و همکاران همه و همه تغییراتی است که می تواند بر سلامت روان ما تاثیر بگذارد. اگر چه این ویروس اثر مستقیمی بر روی مغز ندارد، ولی پاندمی آن آثار مخربی بر روی سلامت روان بجا می گذارد و زنان در این مورد گروه آسیب پذیرتری هستند. استرس می تواند باعث بروز حالات زیر شود:

احساس ترس، خشم، غم، هراس، کرخی، ناامیدی

تغییر اشتها، انرژی، علاقه و انگیزه

مشکل در تمرکز و تصمیم گیری

مشکل خواب و یا کابوس

سردرد، درد بدن، مشکلات گوارشی

بدتر شدن بیماریهای مزمن

بدتر شدن مشکلات روحی

افزایش میزان مصرف سیگار، مواد و الکل

تأثیرات کووید – ۱۹ بر روی بانوان با توجه به نقش های متعدد و توأمانی که به عهده دارند ، می تواند موجب ناکارآمدی و بالا بردن میزان استرس و آسیب های روانی آنان شود .  زنان باردار، زنان در دوران مراقبت های پس از زایمان ، زنان سالمند ، زنان شاغل ، زنان خانه دار، زنانی که وظیفه مراقبت از بیمار در خانواده را دارند ، زنانی که مراقبت از پدر و مادر سالمند را انجام می دهند ، زنان سرپرست خانوار، زنان بد سرپرست و زنانی که گاهی تمامی این نقش ها را بر عهده دارند ، اولین گروهی هستند که متأثر از این بحران می شوند . لذا آگاهی زنان از نقش خود مراقبتی بر حفظ سلامت آنان دارای اهمیت بسیاری است .

بیماری کووید ۱۹ نه تنها سبب نگرانی های سلامت همگانی میٍ گردد بلکه سبب بروز تعدادی از بیماریهای روانشناختی، شامل اضطراب، ترس، افسردگی، رفتارهای اجتنابی، تحریک‌پذیری، اختلال خواب، و اختلال استرس پس از سانحه می گردد.

در پی میزان مرگ و میر بالای این بیماری، تعداد زیادی از خانواده‌ها دچار فقدان و مرگ اعضای خانواده خود شده‌اند. از سوی دیگر، به منظور جلوگیری از شیوع این ویروس بسیاری از تجمعات از جمله مراسم‌ خاکسپاری و سایر مراسم مذهبی و فرهنگی مربوطه به شدت محدود شده و خانواده‌ها از دریافت حمایتهای اجتماعی محروم گردیده‌اند. از طرف دیگر، در دوران شیوع بیماری 19COVID  افراد مبتلا و خانواده‌های آنها با انگ اجتماعی   (Social Stigma ) روبرو می‌شوند. چنین رفتاری می تواند بر افراد مبتلا به این بیماری، سایر اعضای خانواده، دوستان و حتی اجتماع آنها به شکل منفی تأثیر بگذارد. بنابراین افرادی که در جریان این بیماری یکی از اعضای خانواده خود را از دست میدهند، در معرض خطر سوگ پیچیده و سایر بیماریهای روانی قرار می گیرند.

در یک مطالعه که توسط موسسه غیر انتفاعی Care International انجام شده، مشخص شده که اگرچه همه افراد تحت تاثیر نگرانی، اضطراب و خستگی روحی ناشی از پاندمی کووید ۱۹ هستند، ولی میزان عوارض جدی روحی روانی نظیر اضطراب، بی اشتهایی، بی خوابی و اختلال در توان انجام دادن کارهای روزمره در زنان سه برابر مردان است. ( ۲۷% در زنان در مقابل ۱۰% در مردان). این مطالعه برروی ۱۰۴۰۰ مورد زن و مرد از کشورهای مختلف شامل ایالات متحده، امریکای لاتین و خاور میانه انجام شده است.

بخشی از عوامل ایجاد کننده اضطراب، عوامل اقتصادی است. این عوامل زنان را بیشتر تحت تاثیر قرار داده است. به عنوان مثال در ایالات متحده، از ماه فوریه تا ماه می ۲۰۲۰، حدود ۱۱.۵ میلیون زن از کار اخراج شده اند، در حالیکه این رقم برای مردان حدود ۹ میلیون نفر بوده است. این در حالی است که زنان ۶۶ درصد شاغلین در ۴۰ شغل با کمترین درآمد کشور را تشکیل می دهند.

نتایج یک نظرسنجی دیگر در آمریکا نشان می‌دهد که تاثیر پاندمی کرونا بر روی سلامت روان زنان به خصوص زنان زیر ۵۰ سال به مراتب بیشتر از مردان بوده است. ۶۲ درصد زنان زیر ۵۰ سال ( ۱۸ تا ۴۹ سال) اعلام داشته اند که این پاندمی بر سلامت روانشان تاثیر متوسط تا زیاد داشته است. در میان زنان بالای ۵۰ سال، میزان تاثیرگذاری روانی این پاندمی در حدود ۵۰ درصد بوده است.

این تاثیر روانی در میان مردان زیر ۵۰ سال ( ۱۸ تا ۴۹ سال) تنها ۴۷ درصد بوده است و در مردان بالای ۵۰ سال به ۴۰ درصد  کاهش می یابد.

زنان حتی اگر شاغل باشند بار اصلی مسئولیت خانه و کار با فرزندان را بعهده دارند که بار روانی بیشتری را به آنها تحمیل می کند. زمانی که برنامه های آموزشی به منزل منتقل می شود، این زنان هستند که بار اصلی مراقبت و نظارت بر فرزندان را بدوش می کشند. در کشورهای در حال توسعه این شرایط برای زنان سخت تر نیز می شود. در مطالعه Care در بنگلادش از ۵۴۲ زن شرکت کننده، ۱۰۰% افزایش مشکلات روحی روانی را گزارش کرده اند. در برخی نواحی این کشور محدودیت ها به گونه ای است که حتی امکان دسترسی به خدمات سلامت روان را از آنها سلب کرده است. بسیاری از زنان در این کشورها در مطالعه کیفی جملاتی از این قبیل را ذکر کرده اند: نمی دانم تا چند روز می توانم به خانواده ام غذا بدهم، بزودی شغلم را از دست می دهم و هیچ پس اندازی ندارم. مشکلات مشابه در خاور میانه نیز وجود دارد. در لبنان ۴۹ در صد زنان از دست دادن شغل را گزارش داده اند در حالیکه این میزان توسط ۲۱% مردان  گزارش شده است.

زنان بیشتر به مشاغل پرخطر اشتغال دارند. مطالعه Care در فلسطین نشان داد، زنان شاغل اغلب به مشاغلی مانند پرستاری، معلمی و سایر مشاغلی که با افراد زیاد در تماس است اشتغال دارند. این در حالی است که  اگر علائم ناراحتی روانی برای آنها ایجاد شود به منابع کمتری دسترسی دارند. دسترسی به خدمات سلامت روان برای زنان در این کشور ۸% و برای مردان ۶۷% گزارش شده است. در این کشورها زنان تنها امکان مراجعه به درمانگران زن را دارند، در حالیکه تعداد درمانگران زن اندک است.( بخصوص در دوران کووید ۱۹) در سایر کشورهای آسیایی، اشتغال در کارخانه ها و بیمارستانها به این موارد اضافه می شود.

در یک مطالعه مرور سیستماتیک بر روی مقالات منتشر شده در زمینه سلامت روان زنان باردار و کووید، نشان داده شد عوامل زمینه‌ای مانند وزن کم در دوران بارداری، سن کمتر از ۳۵ سال، حاملگی بار اول، اشتغال، کمبود حمایت خانوادگی – اجتماعی و کمبود فعالیت بدنی بر میزان اضطراب تاثیر دارند. واکنش های روانی زنان در دوران همه گیری کووید شامل اضطراب، افسردگی و ترس می شود. از طرف دیگر زنان باردار در جریان همه‌گیری ترجیح می دهند که از نظر اجتماعی ایزوله باشند و به همین خاطر از دریافت مراقبت های دوران بارداری سر باز می زنند. در کل سطح اضطراب و افسردگی در بین زنان باردار در دوران کووید بین متوسط تا شدید برآورد شد. این مقاله داشتن فعالیت بدنی و افزایش حمایتهای اجتماعی را به زنان باردار توصیه می‌کند.

کسب و کار از رونق افتاده، اقتصاد صدمه دیده، سوگ عزیزان مشهودترین عواقب این پاندمی جهانی هستند. بانوان برای گذار از دوران سخت کرونایی نیازمند آگاهی، هوشیاری و حمایت های همه جانبه از طرف خانواده و جامعه هستند.

سازمان جهانی بهداشت و مرکز مدیریت بیماریهای امریکا مجموعه ملاحظاتی را برای حفظ سلامت روانی اجتماعی در جریان همه گیری کووید ۱۹ منتشر کرده اند که چکیده آن  بدین شرح است:

گوش دادن به اخبار را محدود کنید. بخصوص اخبار موجود در شبکه های مجازی. آگاه بودن بسیار خوب است ولی شنیدن مداوم اخبار همه گیری ناامید کننده است. پیگیری اخبار را به دو سه بار در روز محدود کنید.

از جسم خود مراقبت کنید:

تنفس عمیق کنید، تمرینات کششی انجام دهید و مدیتیشن کنید.

تغذیه سالم داشته باشید

بطور منظم ورزش کنید.

خواب کافی داشته باشید.

از مصرف سیگار، الکل و مواد پرهیز کنید.

برنامه های روتین پیشگیری و سلامت خود  نظیر غربالگری های سرطان را براساس آنچه مراقب سلامت شما توصیه کرده است ادامه دهید.

به ذهن خود استراحت دهید. زمانی برای انجام کارهایی که دوست دارید در نظر بگیرید.

با دیگران در ارتباط باشید. با افراد قابل اعتماد در مورد نگرانی ها و احساسات خود صحبت کنید.

بصورت آنلاین با جامعه و یا با موسساتی که فعالیت های معنوی دارند در ارتباط باشید.

اگر دچار بحران های روحی هستید با مشاور یا روانپزشک تماس بگیرید.

با افراد مبتلا و خانواده آنها همدلی کنید. این افراد مرتکب هیچ گناهی نشده، نیازمند مهربانی، همدلی و حمایت ما هستند.

از کووید به عنوان لقب برای افراد یا خانواده های مبتلا استفاده نکنید. هویت افراد از ابتلای آنها به بیماری جداست و دادن القاب اینچنین منجر به ایجاد انگ و فشار روانی و اجتماعی بر افراد می شود.

از تماشا و گوش دادن به اخباری که برای شما ایجاد اضطراب می کند پرهیز کنید. فقط به اطلاعات منابع معتبر توجه کنید. فقط به اطلاعاتی توجه کنید که در عمل به شما برای برنامه ریزی خود و خانواده کمک می کند. اطلاعات صحیح را می توانید از وب سایت سازمان جهانی بهداشت بدست آورید.

اقدامات حفاظتی برای خود را انجام دهید و به دیگران نیز در این زمینه کمک کنید. کمک به دیگران باعث ایجاد همبستگی شده، شرایط روانی را بهتر می کند.

از فرصت های مختلف برای صحبت های مثبت استفاده کنید. به عنوان مثال صحبت در مورد افرادی که از کووید بهبود یافته اند و یا افرادی که در این زمینه دیگران را حمایت می کنند. البته در صورتی که فرد نسبت به بیان اطلاعات شخصی رضایت داشته باشد.