دسته: سبک زندگی
آنفولانزا ۵ تا ۸ روزه از بدن دفع می‌شود
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت:
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از موارد ابتلا به سرماخوردگی مربوط به آنفولانزای نوع A است. شیوع بیماری آنفولانزا چهار هفته زودتر شروع شده است و همین موضوع نیز پیش بینی شده بود.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت گفت: پیش بینی‌ها نشان می‌دهند که شیوع بیماری آنفولانزا بین دو تا سه ماه، یعنی تا اواسط بهمن طول می‌کشد.
شهنام عرشی گفت: در دو هفته گذشته درصد موارد ابتلا به بیماری آنفولانزا ثابت مانده است. پیش بینی‌ها نشان می‌دهند که شیوع بیماری آنفولانزا بین دو تا سه ماه، یعنی تا اواسط بهمن طول خواهد کشید.
به گفته وی در دو سال گذشته به دلیل شیوع بیماری کرونا و رعایت فاصله گذاری اجتماعی و بهداشت، مانند زدن ماسک تعداد موارد ابتلا کم شده بود.
بررسی‌ها نشان می‌دهند که شیوع بیماری آنفولانزا بیشتر در بین کودکان است.
عرشی ادامه داد: در حال حاضر حدود ۴۰ درصد از موارد ابتلا به سرماخوردگی مربوط به آنفولانزای نوع A است. شیوع بیماری آنفولانزا چهار هفته زودتر شروع شده است و همین موضوع نیز پیش بینی شده بود.
رئیس مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت افزود: مطالعات نشان می‌دهند که ویروس آنفولانزا در طول ۵ تا ۸ روز از بدن دفع می‌شود. افراد مبتلا باید حدود پنج روز خود را قرنطینه کنند.
او گفت: خوشبختانه بیماری کرونا در حداقل پیک و هنوز پیک جدیدی شکل نگرفته است. افرادی که سیستم ایمنی ضعیفی دارند، احتمال ابتلای همزمان به بیماری کرونا و آنفولانزا را دارند و به همین دلیل این افراد باید شیوه نامه‌های بهداشتی را دقیق‌تر از سایر افراد رعایت کنند.
چه کنیم کودکان‌مان اجتماعی تربیت شوند؟
برخی از والدین در مسیر اجتماعی‌کردن کودکان خود، مرتکب خطاهایی می‌شوند که شرایط را برای خود و کودکشان مشکل می‌کنند.
خبرآنلاین نوشت: «کودکان از روزی که چشم به این جهان باز می‌کنند با چالش‌های بسیاری روبه‌رو می‌شوند. یاد گرفتن مهارت‌های اجتماعی و تعامل داشتن با دنیای اطراف، به آنها کمک می‌کند تا زندگی شاد و موفقی در تمام عرصه‌های زندگی‌شان، از محیط تحصیلی گرفته تا محیط کاری داشته، باشند. منظور از مهارت‌های اجتماعی، تعامل داشتن با دیگران، خودتنظیمی، همدلی، شنیدن نظر دیگران و تایید آنهاست.
یک کودک اجتماعی در موقعیت‌های روزمره توانایی‌های زیر را از خود نشان می‌دهد:
داشتن تعامل با غریبه‌ها، توانایی شروع گفتگو در جمع دیگران، پذیرفتن مسئولیت رفتارهای خود، داشتن مهارت دوست‌یابی (و البته حفظ دوستان)، توانایی برخورد صحیح با موقعیت‌های ناراحت‌کننده‌ای مانند دست انداخته شدن، قلدری دیدن، ناهنجاری‌ها یا محبوب نبودن و بسیاری از موارد دیگر
برخی از کودکان به‌طور طبیعی به‌سرعت اجتماعی می‌شوند، اما کودکان دیگر را باید آموزش داد. اجتماعی بودن، هنری است که مهارت در آن می‌تواند روی رشد کودک تاثیر مثبت بگذارد.
اهمیت اجتماعی بودن کودکان
وقتی کودکی اجتماعی باشد، در موقعیت‌های اجتماعی مدرسه جدید یا حتی پیش‌دبستانی، می‌داند چگونه با همسالان خود و سایر بزرگسالان تعامل کند. او می‌داند که برای ابراز وجود باید از منطقه امن خود خارج شود.
کودکان اجتماعی بیش از کودکان دیگر علایم و مرزهای اجتماعی را درک می‌کنند و کنترل و خودتنظیمی بهتری دارند. این کودکان بهتر از کودکان دیگر می‌توانند دوستی‌های طولانی‌مدت داشته باشند و البته قبل از هرچیز، همدلی را درک می‌کنند و مذاکره‌کننده‌های خوبی هستند. آنها هنگام رویارویی با چالش‌های جدید، اعتمادبه‌نفس بالایی از خود نشان می‌دهند و با آن چالش‌ها با تحلیل و استدلال‌های منطقی برخورد می‌کنند.
کودکان اجتماعی قدرت کلامی و غیرکلامی بالایی دارند و به همین دلیل می‌توانند ارتباط خوب خود با دیگران را حفظ کنند و مهم‌تر از همه، مهارت‌های اجتماعی کودکان، علامت قوی موفقیت آنها در بزرگسالی‌شان در تمام زمینه‌های تحصیلی، حرفه‌ای یا جنبه‌های شخصی‌شان است.
روش‌های تربیت کودک اجتماعی
با روش‌های مختلف می‌توانید کودکتان را اجتماعی بار آورید:
۱. تماس چشمی
از کودکتان بخواهید وقتی با کسی صحبت می‌کند به چشم‌های او نگاه کند. تماس چشمی داشتن موقع گفتگو، باعث می‌شود کودک با دیگران ارتباط موثری برقرار کند و در نتیجه اعتمادبه‌نفس در او شکل بگیرد. کودکان خردسال برای اینکه بتوانند به این مهارت دست پیدا کنند، باید هر روز تمرین کنند. بنابراین می‌توانید از آنها بخواهید، با اسباب‌بازی‌هایشان حرف بزنند و موقع حرف زدن به چشم عروسک‌هایشان نگاه کنند. یا می‌توانند با شما حرف زده و در همان حال به چشم‌هایتان نگاه کنند.
۲. یادگیری عواطف و احساسات
به کودکتان اجازه دهید تا احساسات گوناگون، مانند شادی، خشم، ناامیدی، هیجان، شیطنت یا بدجنسی، عجیب و غریب بودن، خستگی، ترس و وحشت، احساس خطر و هر احساس دیگری را تقلید کرده و بیاموزد. به‌طور مثال می‌توانید با او بازی «تشخیص احساسات» انجام دهید. یک دسته کارت حاوی تصاویر چهره با احساسات گوناگون با خود داشته باشید و از کودک بخواهید احساس موجود در چهره تصویر را توضیح دهد.
کودکان وقتی احساسات دیگران را به‌درستی درک کنند، بهتر می‌توانند با افراد اطراف خود ارتباط برقرار کنند و در برخورد با کودکان و افراد دیگر گیج نمی‌شوند.
برای اینکه بتوانید به‌طور عملی و موثر احساسات را به کودکتان بیاموزید، موقع شادی یا ناراحتی، چهره‌تان را شاد یا غمگین کرده و این احساسات را به آنها نشان دهید. همچنین وقتی آنها رفتار نامناسبی دارند، چهره‌تان را عصبانی یا دلخور گرفته و این نوع احساسات را هم به آنها بیاموزید.
۳. تشویق به ارتباط برقرار کردن
باید به کودکتان بیاموزید تا به صورت کلامی یا غیرکلامی، ابراز وجود کند و با دیگران در تعامل باشد و به علایم اجتماعی واکنش نشان دهد.
ابتدا باید به آنها کمک کنید تا سلام و احوالپرسی را به‌خوبی یاد بگیرند و بتوانند با دیگران به‌طور مناسبی در تعامل باشند. همچنین به آنها کمک کنید به خجالت‌هایشان غلبه کنند و احساسات واقعی‌شان را به‌درستی نشان دهند.
برای این کار باید به کودکتان اجازه دهید راحت حرف‌هایش را بزند، سوال کند و درمورد نیازها، آرزوها، باورها و عقایدش صحبت کند. همچنین موقع صحبت با آنها باید از کلمات مناسب همراه با «لطفا»، «ممنون» و «خواهش می‌کنم» استفاده کنید. بدین‌ترتیب کودکان ابتدا ارتباط صحیح با شما را یاد می‌گیرند، سپس با دیگران به‌راحتی وارد تعامل مناسب می‌شوند.
۴. فراهم کردن محیط مناسب
کودکانی که تنها هستند نمی‌توانند مهارت‌های ارتباطی را به‌خوبی یاد بگیرند. متاسفانه این کودکان، کمتر اجتماعی می‌شوند. بنابراین اگر کودکتان تک‌فرزند است، برای او شرایطی فراهم کنید که بتواند با کودکان دیگر در ارتباط باشد. مثلا، او را در کلاس‌های آموزشی یا تفریحی ثبت‌نام کنید و اجازه دهید با انواع متفاوتی از افراد در ارتباط باشد. بودن در زمین بازی مدارس، کلاس‌های تفریحی، فعالیت‌های ورزشی و غیره، فرصت خوبی را برای اجتماعی شدن آنها فراهم می‌کند.
۵. آموزش مهارت‌های بالاتر اجتماعی
وقتی کودکان بتوانند بدون ترس و خجالت، با دیگران ارتباط برقرار کرده و ابراز وجود کنند، برای آموزش مهارت‌های اجتماعی در سطوح بالاتر آماده می‌شوند و یاد می‌گیرند از پس موقعیت‌های پیچیده‌تر اجتماعی هم برآیند.
در این زمان به کودکتان اجازه دهید، کانال‌های ارتباطی خوبی داشته باشد تا بتواند مهارت‌های اجتماعی چون مذاکره، حل اختلاف، ارتباط‌های غیرکلامی، جسارت، چانه‌زنی و صحبت در جمع دیگران را بیاموزد و روی آنها مسلط شود.
پرهیز از خطاها هنگام اجتماعی کردن کودکان
برخی از والدین در مسیر اجتماعی کردن کودکان خود، مرتکب خطاهایی می‌شوند که شرایط را برای خود و کودکشان مشکل می‌کنند. از این خطاها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
* برای اجتماعی کردن کودک، لازم نیست از همان ابتدا او را وارد گروه‌های بزرگ افراد کنید. ممکن است کودک نتواند از عهده بودن کنار افراد مختلف برآید و مضطرب شود.
* موقع آموزش مهارت‌های اجتماعی، یادتان نرود که فرزندتان، هنوز کوچک است. گاهی‌اوقات والدین این موضوع را فراموش می‌کنند و به کودکشان بیش از حد فشار می‌آورند که این کار نتیجه عکس می‌دهد و اعتمادبه‌نفس کودک را از او می‌گیرد.
* همه والدین کودکان خود را برونگرا فرض می‌کنند. این تصور اشتباه است. ممکن است کودکتان درونگرا باشد و هنگام برخورد با غریبه‌ها، به زمان بیشتری نیاز داشته باشد تا بتواند با آنها وارد گفتگو شود. بنابراین او را به‌سرعت وادار به گفتگو با دیگران نکنید. در غیراینصورت او را شرمنده و خجالت‌زده می‌کنید.
* اشتباه دیگری که والدین هنگام اجتماعی کردن کودکان‌شان مرتکب می‌شوند، وادار کردن آنها به کاری است که دوست ندارند. می‌توانید کودکتان را به فعالیتی تشویق کنید، اما هرگز نباید او را به انجام دادن آن فعالیت مجبور کنید. مثلا، اگر جمع کودکانی را در حال بازی می‌بینید، نباید به کودکتان برخلاف میلش، اصرار کنید با بچه‌های دیگر بازی کند. این روش هیچ کمکی به اجتماعی شدن او نمی‌کند.
* مراقب باشید هنگام ناکامی‌ها، کودکتان را سرزنش نکنید. این اشتباهی است که بیشتر والدین مرتکب می‌شوند. هر زمان او نتوانست انتظارات‌تان را برآورده کند، به او نگویید از او ناامید شده‌اید. با این‌کار اعتمادبه‌نفس و عزت نفس او را می‌گیرید. به‌جای این رفتار، موفقیت‌های دیگر، حتی کوچک، آنها را تشویق کنید. با این روش، او شهامت انجام دادن کارهای دیگر را پیدا می‌کند.
با روش‌های فوق می‌توانید کودکی اجتماعی و در نهایت کسی که می‌تواند در مسیر موفقیت قدم بردارد، تربیت کنید.
تربیت پسر سخت‌تر است یا دختر؟
در آخرین تحقیقات مشخص شده داشتن پسر مغز والدین را سریع‌تر پیر می‌کند.
اعتمادآنلاین نوشت: «محققان بعد از بررسی بیش از ۱۳ هزار فرد بالای ۵۰ سال در آمریکا به این نتیجه رسیدند که والدینی که حداقل یک فرزند پسر داشتند، نسبت به والدینی که فرزند پسر نداشتند یا اصلاً فرزندی نداشتند، زودتر دچار مشکلات شناختی شده‌اند. این در حالی است که آنانی که بیش از یک پسر داشتند سریع‌تر از کسانی که بیش از یک دختر داشتند توانایی شناختی خود را از دست داده‌اند.
محققان آمریکایی و چک علل این امر را بررسی نکردند، اما احتمال دادند چون دختران بیشتر به والدین خود در دوران پیری توجه نشان می‌دهند و از آنها حمایت عاطفی می‌کنند، از این طریق به سلامت والدین در دوران پیری کمک بیشتری می‌شود. این باور هم در میان محققان رواج یافته که والدینی که فرزند پسر کمتری دارند، بهتر چارچوب‌های زندگی سالم را رعایت می‌کنند.
به عنوان مثال آنها تاکید دارند، تحقیقات‌شان نشان داده است پدران فرزندان دختر کمتر به سمت اعتیاد به مشروبات الکلی یا مواد مخدر و حتی دخانیات کشیده شده‌اند؛ در حالی که مادران فرزندان پسر وزن بیشتری پیدا کرده‌اند. این تحقیق روی ۱۳ هزار و ۲۲۲ نفر از والدین که به مدت ۱۴ سال تحت نظر بودند صورت گرفت، آنها همچنین در تست‌های‌های مختلف شناختی شرکت کردند.»
رژیم‌های فوری؛ آژیر قرمز شروع بیماری
دکتر سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی می‌گوید: «وقتی ما یک‌مرتبه بدن را در مقابل گرسنگی قرار می‌دهیم، با این کار باعث می‌شویم ویتامین‌ها و مواد معدنی حیات‌بخش و آنتی‌اکسیدان‌های کافی به بدن نرسد؛ در چنین شرایطی بدن شروع به عکس‌العمل می‌کند.» این متخصص تغذیه در ادامه به بررسی عکس‌العمل بدن در برابر رژیم‌های غیراصولی می‌پردازد.
آمار چاقی و اضافه‌وزن از آن دسته مشکلات رو به رشد در جهان است؛ این بیماری، بیش از یک میلیارد نفر ازجمله ۶۵۰ بزرگسال، ۳۴۰ میلیون نوجوان و ۳۹ میلیون کودک در سراسر جهان را درگیر کرده است. این تعداد همچنان در حال افزایش است. سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند که تا سال ۲۰۲۵، تقریباً ۱۶۷ میلیون نفر-بزرگسال و کودک- به دلیل اضافه‌وزن یا چاقی مفرط، سلامت کمتری خواهند داشت.
این روزها اضافه‌وزن و چاقی، به دغدغه بسیاری از افراد جامعه تبدیل شده که حتی گاهی این مسئله سبب بروز مشکلات روحی و جسمی نیز می‌شود. پیدا نکردن لباسی که سایزش مناسب باشد یا نداشتن توانایی برای انجام فعالیت‌های فیزیکی و ورزش‌ها، مواردی نیست که به‌راحتی بتوان از کنار آنها گذشت. متأسفانه در چند سال اخیر، این دغدغه‌ها باعث شده تا عده‌ای از هر راه غیراصولی اقدام به کاهش وزن کنند؛ برخی به خوردن داروها و قرص‌های لاغری مختلف روی می‌آورند و بعضی دیگر، از شبکه‌های اجتماعی و وب‌سایت‌های نامعتبر رژیم لاغری دریافت می‌کنند، رژیمی که می‌تواند سلامت افراد را نیز به خطر بیندازد. با این رژیم‌های سخت و غیراصولی اتفاقاتی در بدن رخ می‌دهد که دکتر سید ضیاءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی و رئیس انجمن علمی غذا و تغذیه حامی سلامت ایران در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنازندگی به بررسی آنها می‌پردازد.
کاهش بیش از نیم تا یک کیلوگرم در هفته کاهش وزن سریع است که اگرچه می‌تواند جذاب و وسوسه‌انگیز باشد اما این رژیم‌های سخت روش مناسبی برای کاهش وزن نیستند و عوارض جبران‌ناپذیری را برای بدن به همراه دارند. دکتر مظهری بابیان اینکه رژیم سخت، سوخت‌وساز بدن را به چالش می‌کشد، توضیح می‌دهد: ما یک تعادلی در سیستم‌های بدن داریم که اگر بدن را تحت‌فشار قرار دهیم، سیستم حفاظتی و ایمنی بدن که به محافظت در برابر بیماری‌ها کمک می‌کند، عملکردش را از دست می‌دهد؛ به‌عنوان‌مثال، بیماری چاقی ناشی از عدم تعادل دریافت و مصرف انرژی است که به‌طور خزنده‌ای پیشرفت می‌کند و نه‌تنها عملکرد ارگان‌های بدن را برهم می‌زند بلکه باعث بیماری جسم و افسردگی روح می‌شود.
این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی ادامه می‌دهد: اگر ما بخواهیم برای مبارزه با چاقی که حاصل زمان بسیار طولانی عدم تعادل دریافت و مصرف انرژی است، سریعاً اقدام کنیم، وزن و سایز بدن خیلی سریع پایین می‌آید اما این تغییر وزن به مفهوم دستیابی به‌سلامتی تلقی نمی‌شود چون با فشار ناشی از یک رژیم سخت و گرسنگی، بدن در وضعیت قرمز قرار می‌گیرد.
مظهری می‌گوید بدن در برابر رژیم غیراصولی و فوری عکس‌العمل نشان می‌دهد: وقتی ما یک‌مرتبه بدن را در مقابل گرسنگی قرار می‌دهیم، با این کار باعث می‌شویم ویتامین‌ها و مواد معدنی حیات‌بخش و آنتی‌اکسیدان‌های کافی به بدن نرسد؛ در چنین شرایطی بدن شروع به عکس‌العمل می‌کند.
او با اشاره به اولین عکس‌العمل بدن در برابر رژیم سخت می‌گوید: با رژیم سخت، ۳۰ تا ۳۵ درصد سوخت بدن کاهش می‌یابد؛ در قبال این کاهش انرژی، بدن برای آنکه بتواند به مدت طولانی زنده بماند و انرژی لازم جهت فعالیت‌های حیات‌بخش غیرارادی را در اختیار قلب، مغز، غدد درون‌ریز و تنظیم حرارت بدن قرار دهد، شروع به استفاده از گلیکوژن (انرژی ذخیره بدن) می‌کند. مصرف این انرژی ذخیره، خیلی سریع منجر به تحلیل و ضعف عضلات می‌شود.
هر کاهش وزنی سلامت ساز نیست
اغلب افراد زمانی که تصمیم می‌گیرند وزنشان را کاهش دهند، هرروز وزن و سایزشان را چک می‌کنند و روزشماری می‌کنند تا هرچه سریع‌تر به وزن ایده آلشان برسند اما کاهش وزن سریع و غیراصولی عوارض و آسیب‌هایی دارد که دکتر مظهری دراین‌باره می‌گوید: فردی که به‌سرعت در هفته چند کیلو لاغر کند و تا ۱۵-۱۰ کیلو به لاغری ادامه دهد، به تدریج با پیر شدن چهره، از دست دادن تراکم استخوان‌ها و تحلیل عضلات مواجه خواهد شد اما این نتیجه چون در زمان طولانی‌تری نسبت به آثار ملموس کاهش وزن و سایز رخ می‌دهد، این افراد از رژیم‌های سخت استقبال می‌کنند اما در بلندمدت نه‌تنها پیری صورت دیگر قابل بازگشت نیست بلکه افراد را به کم‌خونی‌هایی دچار می‌کند که گاهی قابل‌درمان نیست.
برای جلوگیری از کاهش ناسالم در میزان متابولیسم، مظهری توصیه می‌کند که دریافت کالری هرگز نباید به کمتر از ۱۰۰۰ کالری در روز محدود شود: کاهش ۲۵۰، ۵۰۰، ۷۵۰ تا ۱۰۰۰ کالری در روز منجر به کاهش وزن یا کاهش سایز متعادل و متناسب ۱، ۲، ۳ و ۴ کیلو وزن در ماه می‌شود که البته این برای همه افراد تعمیم پیدا نمی‌کند، به دلیل آنکه افراد باید بر اساس سن، جنسیت و وضعیت فیزیولوژیکی، رژیم متناسب با زمان حالشان را دریافت کنند.
بهترین رژیم غذایی برای کاهش وزن سالم چیست؟
وقتی صحبت از کاهش وزن می‌شود، توصیه‌های زیادی وجود دارد. مجلات، کتاب‌ها و وب‌سایت‌ها وعده می‌دهند که با ارائه روش‌های اصولی و دستورات خاصی می‌توانند فرد را به هدف اولیه و اصلی یعنی لاغری برسانند؛ برخی کلید لاغری را کمتر غذا خوردن و بیشتر ورزش کردن می‌دانند، برخی دیگر تنها راه‌حل را حذف چربی می‌دانند و عده‌ای دیگر حذف کربوهیدرات‌ها را تجویز می‌کنند؛ اما در لابه‌لای این‌همه نسخه برای کاهش وزن، کدام روش برای کاهش وزن سالم توصیه می‌شود؟
مظهری در پاسخ به این سؤال می‌گوید: حقیقت این است که هیچ راه‌حل ثابتی برای کاهش وزن سالم و دائمی وجود ندارد. چیزی که برای یک فرد مؤثر است ممکن است برای شما مفید نباشد، زیرا کاهش وزن در هر فرد سیگنال زمانی مخصوصی دارد و علاوه بر این، چاقی، سن، جنسیت و وضعیت فیزیولوژیکی افراد باید بررسی شود.
این متخصص رژیم‌درمانی ادامه می‌دهد: چاقی انواع و اقسام دارد؛ یک فرد چاق برای دریافت رژیم، قبل از هر چیز باید موردبررسی قرار بگیرد که آیا چاقی به دلیل زمینه ژنتیکی وارثی است؟، آیا غدد درون‌ریز فعال است؟، آیا فرد کم‌کاری تیروئید دارد یا خیر؟، آیا در رابطه با مواد غذایی که تغذیه روزمره آنها را تشکیل داده، تناسب لازم بین رشد مغذی‌های لازم مثل پروتئین‌ها، چربی‌ها، قندها و تعادل فیزیولوژیکی حفظ شده یا خیر؟
به اعتقاد مظهری، مسئله لاغر کردن هم علم است و هم هنر: متأسفانه برخی افراد ناکارآمد و سودجو سعی می‌کنند بدون هیچ‌گونه دانش لازم در این زمینه، با تکلیف کمک لاغری‌ها سود کلانی به دست آورند و سلامت جسمی و روحی فرد را تحت تأثیر قرار دهند. اینها جز خیانت به مراجعه‌کنندگان هیچ کمکی به انجام نمی‌رسانند.
اسلیو معده برای لاغری به چه افرادی توصیه می‌شود؟
به گفته مظهری، چاقی یک بیماری خزنده‌ای است که با تجمع بیش‌ازحد یا غیرطبیعی چربی می‌تواند سلامتی بدن را مختل کند. تعریف چاقی در پزشکی برحسب شاخص توده بدنی (BMI) محاسبه می‌شود، یک فرمول که در آن وزن به واحد کیلوگرم، تقسیم‌بر مجذور (توان دوم) قد به واحد متر می‌شود.
مظهری می‌گوید افراد دارای BMI 40 یا بالاتر دچار ابتلا به چاقی‌های کشنده هستند که ریسک چاقی در این افراد بالاتر از عمل اسلیو معده است: «طبق پروتکل درمان تا زمانی که فرد بتواند بدون تهاجم، روند افزایش وزن را پیشگیری یا درمان نماید، باید این روند را به گونه‌ای پشت سر بگذارد که به مسئله یویو افکت و بازگشت چاقی پس از کاهش وزن دچار نشود اما اگر ریسک و خطرات چاقی برای ادامه زندگی بیشتر باشد، در این صورت جراحی آخرین اقدامی است که باید انجام شود.
توصیه جدی به مراجعان اسلیو معده
مظهری عمل اسلیو معده را برای کسانی که نیاز به عمل ندارند، پرخطر می‌داند و می‌گوید: با برداشته شدن قسمتی از معده، اشتها کم می‌شود و این باعث لاغری خواهد شد اما این عمل جراحی در بلندمدت عوارضی خواهد داشت؛ حتی اگر اسلیو به شیوه درست و اصولی انجام شود، این عمل در بلندمدت برای افرادی که نیاز به عمل نداشته‌اند، اثرات تخریبی همچون انسداد دستگاه گوارش، فتق، رفلاکس معده و… را به همراه خواهد داشت.
این متخصص رژیم‌درمانی ادامه می‌دهد: افراد داری BMI 40 یا بالاتر که نیاز به عمل اسلیو معده داشته‌اند، چنانچه تحت نظر جراحان و متخصصان باتجربه این عمل را انجام دهند، می‌توانند با رعایت اصول تعادل و تنوع و کنترل دائمی سال‌های طولانی عمر کنند اما این دسته افراد هم چنانچه رفته‌رفته به پرخوری بپردازند، وزن به حالت قبل از عمل برمی‌گردد.
مظهری توصیه می‌کند: افراد قبل از اقدام به عمل اسلیو حتماً با چند متخصص باتجربه و قابل‌اطمینان مشورت کنند و درنهایت اقدام به این عمل نمایند.
دمنوش‌ها تأثیری در لاغری ندارد
متأسفانه با افزایش تقاضا برای کاهش وزن، برخی افراد سودجو با تبلیغات فریبنده به مردم وعده لاغری چند کیلویی در عرض یک هفته یا یک ماه را می دهند؛ مظهری دراین‌باره می‌گوید ازنظر علمی، کاهش وزن با دمنوش امکان‌پذیر نیست: دمنوش‌ها کاری جز افزایش ادرار و دفع آب بدن ندارند و مقداری از دمنوش‌ها تغییراتی در سوخت انجام می‌دهند. همچنین نتیجه‌ای که از دمنوش‌ها حاصل می‌شود، ناپایدار است و چنانچه بر اساس اصول صحیح استفاده نشود حتی می‌تواند بیماری‌زا باشد.
مظهری به‌منظور تأیید رد تأثیر دمنوش در لاغری می‌گوید: آمریکا بزرگترین محققان تغذیه را دارد و ۶۰ درصد از افراد این کشور دچار چاقی‌های قابل‌توجهی هستند که در سال چندین هزار میلیارد دلار خرج درمان این افراد می‌شود؛ مسلماً اگر دمنوش تأثیری در لاغری داشت، این کشور پیشتاز در این مسیر بود؛ پس دمنوش هیچ تأثیری در لاغری ندارد و در این خصوص توصیه می‌کنم به‌هیچ‌عنوان برای درمان لاغری فریب افراد سود جود در تبلیغ دمنوش‌ها را نخورید.
این متخصص تغذیه و رژیم‌درمانی در پایان تأکید می‌کند: «برای کاهش وزن، از رژیم‌های غذایی خودسرانه و غیرعلمی اجتناب کنید و برای دریافت برنامه رژیم لاغری حتماً با یک متخصص تغذیه باتجربه و دلسوز مشورت کنید چون متخصصان تغذیه اغلب با بررسی مسائل پزشکی که ممکن است بر وزن تأثیر بگذارد، اقدام به ارائه برنامه غذایی می‌کنند و بررسی مسائل پزشکی و جسمی می‌تواند به روند کار برای کاهش وزن سالم و برگشت‌ناپذیر کمک کند.»
دندان شیری چه زمانی در می آید و می‌افتد؟
اغلب والدین به علت دائمی نبودن دندان های شیری کودک اهمیت زیادی به بهداشت آن ها نمی‌دهند، در حالی که دندان های شیری روی دندان‌های دائمی تاثیرگذار هستند.
مراقبت از کودک مراحل زیادی دارد که یکی از آن ها مرحله مربوط به دندان درآوردن کودک است. زمانی که کودک شما لبخند می زند و متوجه می شوید که دندان هایش بیرون زده اند، یعنی باید بهداشت دهانی را شروع کنید. دندان کودک به او کمک می کند که رشد بهتری داشته باشد. اگر چه این دندان ها شیری هستند و در نهایت می افتند اما بسیار مهم است که از آن ها مراقبت کنید.
دندان شیری کودک چه اهمیت و نقشی دارد ؟
دندان کودک یا همان دندان های شیری نقش بسیار حائز اهمیتی در رشد کودک از جمله موارد زیر دارند:
کمک به کودک برای جویدن، لبخند زدن یا صحبت کردن
نگه داشتن فضای مناسب در فک کودک برای قرار گرفتن دندان های دائمی که از زیر لثه بیرون می زنند
راحت تر کردن عادات سالم جویدن که باعث تقویت ماهیچه های فک و صورت کودک می شود
دندانی شیری در رشد کودک بسیار موثر است و عادات غذایی او را بهبود می بخشد و باعث می شود تا بتواند کلمات را به راحتی بیان کند و در نتیجه سالم نگه داشتن دندان، باعث می شود که کودک رشد و یادگیری بهتری داشته باشد.
آیا دندان شیری چقدر مهم است ؟
دندان شیری نقش ضروری و منحصر به فردی را در رشد کودک ایفا می کند زیرا دهان کودک شما به اندازه کافی بزرگ نیست که بتواند دندان های اصلی را در خودش جای دهد. از آن جایی که دندان شیری هم بسیار ریز است، به همین دلیل به راحتی در داخل فضای دهان کودک جای می گیرد.
تصور کنید با بالا رفتن سن، همین دندان های شیری داخل دهان ما باقی می ماند، بنظرتان چه اتفاقی می افتاد؟ این دندان ها بسیار کوچک هستند و فضای خالی زیادی بین آن ها قرار می گرفت و نمی توانستند عملکرد صحیحی داشته باشند. به همین دلیل داشتن دو مجموعه دندان بسیار حائز اهمیت است که کودک از دندان شیری استفاده کند تا خوردن و صحبت کردن را آغاز کند و بتواند برای تغییر و تنظیم دندان هایش در آینده آماده شود.
تاثیر دندان های شیری روی دندان های دائمی
دندان شیری کودکان تاثیر مستقیمی روی دندان های دائمی او دارد. هر دندان شیری کودک نقش مهمی را برای باز کردن فضا برای دندان اصلی انجام می دهد. اگر دندان شیری تصادفاً ضربه بخورد یا زودتر از حد موعد بیفتد و دچار پوسیدگی شود، نمی تواند فضای کافی را برای دندان بزرگسالی ایجاد کند و در نتیجه شکل دندان ها تغییر می کند و باعث به هم ریختگی آن ها در سن بزرگسالی می شود. پس مراقبت صحیح از دندان های شیری و مراجعه منظم به دندانپزشک، به جلوگیری از این مشکلات در آینده کمک می کند.
مقایسه دندان شیری با دندان دائمی
دندان شیری و دائمی هر دو اهداف یکسان و مشابهی دارند اما تفاوتی بین آن ها وجود دارد که این تفاوت ها شامل موارد زیر هستند:
– تعداد : تعداد مجموعه دندان های شیری ۲۰ دندان، تعداد مجموعه دندان های دائمی ۳۲ دندان است و در نتیجه همین افزایش تعداد باعث می شود که دندان های دائمی فضای بیشتری را اشغال کنند.
– مینای دندان : لایه نازکی از مینا روی دندان های شیری در مقایسه با دندان دائمی قرار دارد. این مینا کمک می کند که دندان از پوسیدگی دور بماند. لایه نازک مینا روی دندان شیری قطعاً آن را برای پوسیدگی مستعدتر می کند.
– سفتی : دندان شیری نرم تر از دندان دائمی است. در نتیجه بیشتر در معرض دندان قروچه قرار می گیرد یا غذاهای اسیدی بیشتر به آن آسیب وارد می کند.
– رنگ : دندان شیری طبیعتاً سفیدتر از دندان دائمی است. این اتفاق کاملاً نرمال و طبیعی است و زمانی متوجه می شوید که کودک هم دندان دائمی و هم دندان شیری داخل دهانش داشته باشد.
به دلیل همین تفاوت های موجود، حتماً باید یک خمیردندان مناسب با سن کودک تان انتخاب کنید. مسواک او را نیز مناسب با دندان های شیری تهیه کنید تا بتواند متناسب با دندان آن ها عمل کند.
کودک شما به طور مداوم در حال رشد است و همین موضوع برای دندان هایش هم صدق می کند. در نتیجه تغییراتی در دهان او مشاهده می شود و ممکن است که یک دندان را از دست بدهد اما درآمدن دندان شیری و افتادن آن چه زمانی اتفاق می افتد؟
بیرون زدن دندان شیری
کودکان مجموعه ای برای فضای دندان های شیری را در هر دو فک خود هنگام تولد دارند که با بالا رفتن سن کم کم بیرون می زنند. اولین زمانی که یکی از این دندان ها را داخل لثه های کودک می بینید، احتمالاً در سن ۶ ماهگی تا یک سالگی باشد. دو دندان جلویی کودک در قسمت پایین، معمولاً اولین دندان هایی هستند که بیرون می زنند و بعد نوبت به دندان های جلویی در فک بالا می شود.
بعد از این که چهار دندان در بالا و چهار دندان در پایین از لثه بیرون زد، می توانید منتظر مجموعه بعدی دندان های شیری اش باشید تا این که تعداد آن ها به عدد ۲۰ برسد.
افتادن دندان شیری
زمانی که دندان های دائمی از داخل لثه بیرون می زنند و رشد می کنند، احتمالاً به دندان های شیری فشار وارد می کنند و باعث لق شدن دندان ها می شود که در نهایت می افتند. احتمالاً کودک تقریباً در سن پنج یا شش سالگی دندان های شیری خود را از دست بدهد ممکن است این پروسه تا سن ۱۲ سالگی ادامه داشته باشد. همزمان با رشد کودک، پروسه افتادن دندان های او نیز ادامه پیدا می کند و احتمالا اول دندان های جلویی و بعد دندان های عقبی می افتند؛ تقریبا به همان ترتیبی که بیرون زده بودند.
بیرون زدن دندان های دائمی
بعد از این که دندان های شیری افتادند، دندان های دائمی شروع به رشد می کنند و وارد فضای خود می شوند که معمولاً در سن ۶ الی ۷ سالگی ظاهر می گردند و این پروسه تا سن ۱۳ سالگی هم ادامه دارد. تقریباً در سن ۱۳ سالگی، اکثر دندان های دائمی کودک داخل دهانش قرار گرفته اند. احتمالاً تنها دندانی که باقی می ماند، همان دندان عقل است که معمولاً در سنین بالا بیرون می زند.
چه زمانی باید کودک خود را نزد دندانپزشک ببرم ؟
معمولاً متخصصان توصیه می کنند که بعد از بیرون زدن اولین دندان و قبل از تولد یک سالگی کودک، یعنی قبل از یک سالگی، او را نزد دندانپزشک ببرید.
متخصص در چنین زمانی می تواند اقدامات زیر را انجام دهد:
مشاهده هر گونه پوسیدگی یا هرگونه مشکلی در دندان
توضیح چگونگی تمیز کردن دندان کودک
ارائه پیشنهادات برای رعایت عادات بهداشتی که روی بهبود وضعیت دندان و میک زدن انگشت شست موثر است.
خطرات خود درمانی برای اختلال خواب
خواب مناسب یکی از اصلی‌ترین ارکان سلامت است که نقش زیادی در کیفیت زندگی، آرامش و تمرکز روزانه افراد دارد. حتما دقت کرده‌اید که هرگاه خواب خوبی را در شب تجربه کنیم، در ادامه روز پر نشاط تری خواهیم داشت. البته جدا از نقش خواب خوب در کیفیت کارهای روزانه، نمی‌توانیم از عوارض اختلال خواب در درازمدت نیز غافل شویم.چقدر با این اختلالات ویرانگر زندگی روزمره آشنایی دارید؟
خواب علاوه بر رفع خستگی ناشی از فعالیت روزانه، برتمرکز و کیفیت کارهای روزانه هم تأثیرگذار است. یک خواب راحت شبانه، انرژی دوباره برای شروع یک روز جدید را تأمین می‌کند. نداشتن خواب کافی و خوب اثرات منفی روی سلامتی را به دنبال دارد. اختلال خواب این روزها بسیار شایع است. چنانچه افراد بسیاری از اختلال خواب به شکل‌های مختلف شکایت دارند. اختلال خواب از چه سنی شروع می‌شود و با سبک زندگی چه ارتباطی دارد؟ از این دست سئوال‌ها برای بسیاری از افرادی که درگیر این مشکل هستند، پیش می‌آید. در همین ارتباط ایرنا زندگی گفت‌وگویی با دکتر خسرو صادق‌نیت، فلوشیپ طب خواب و متخصص طب کار و بیماری‌های شغلی، انجام داده که در ادامه می‌خوانید.
آقای دکتر لطفا در ابتدا بفرمایید اختلال خواب چیست و معمولا از چه سنی شروع می‌شود؟
اختلالات خواب طیفی از بیماری‌هایی هستند که روی کیفیت یا کمیت خواب تأثیر منفی می‌گذارند. شروع این اختلالات محدود به سن خاصی نیست و در واقع از نوزادی تا کهنسالی را شامل می‌شود.
اختلالات خواب تا چه میزان به تغذیه و سبک زندگی وابسته است؟
بعضی از انواع اختلالات خواب، به خصوص روی کیفیت خواب و بی‌خوابی خیلی موثر است. نحوه زندگی می‌تواند روی کیفیت خواب تأثیر مستقیم بگذارد. عدم رعایت اصول بهداشت خواب که به نوعی همان نحوه و سبک زندگی است روی کیفیت خواب و بروز بیماری‌ای به نام بی‌خوابی تأثیر می‌گذارد.
یکی از موارد اصول بهداشت خواب، رعایت نکاتی در مورد مواد غذایی است. بعضی از مواد غذایی هستند که بهتر است قبل از خواب استفاده شوند و از مصرف برخی مواد غذایی قبل از خواب باید پرهیز کرد. مواردی که سه الی چهارساعت قبل از خواب باید از آن پرهیز شود شامل قهوه، چای، کاکائو و ترکیبات سیگار و تنباکو است که در صورت مصرف قبل از خواب می‌تواند روی کیفیت خواب تاثیر منفی بگذارد.
اگر اختلال خواب درمان نشود چه اتفاقی در درازمدت برای شخص می‌افتد؟
مشکل پیش آمده برای افراد، بستگی به نوع اختلال خواب دارد. یکی از مهمترین عوارض اختلال خواب تأثیر روی کیفیت بیداری و هوشیاری طی روز است که این تأثیر به صورت مستقیم است. اما بسته به نوع اختلال خواب می‌تواند عوارض متفاوتی برای شخص به وجود بیاید. بیش از ۸۰ نوع اختلال خواب در طبقه بندی این اختلالات داریم که هر کدام از آنها می‌توانند عوارض خاص خود را داشته باشند. مهمترین مشکلی که می‌شود گفت این است که همه این اختلالات روی کیفیت بیداری و بهره‌وری طی بیداری و تمرکز طی روز، موثر خواهند بود اما هرکدام از آن اختلالات، عوارض خاص خودشان را هم دارند.
برای اطرافیان افرادی که دچار اختلال خواب هستند چه مشکلاتی ممکن است پیش بیاید؟
این مورد هم بستگی به نوع اختلال دارد. به عنوان مثال در مورد شخصی که بی‌خوابی دارد می‌تواند روی خواب همسر یا هم اتاقی خود تأثیر بگذارد و عملا خواب آن شخص را هم مختل کند. همچنین کسی که خروپف دارد، به جز پیش آمدن مشکلات جدی برای خودش می‌تواند باعث بی‌خوابی همسر یا هم اتاقی او نیز شود یا کسی که اختلالات حرکتی خواب دارد حتی ممکن است باعث صدمه جدی به هم اتاقی خود شود.
آیا آپنه هم جزو اختلالات خواب است؟
آپنه یا وقفه تنفسی انسدادی جزو اختلالات خواب است که مهمترین علامت آن خروپف است. این اختلال در آقایان چاق و سن بالای 40 سال شیوع بیشتری دارد و عوارض آن هم خیلی زیاد است. این عوارض از احساسات خستگی و خواب آلودگی طی روز شروع می‌شود تا مشکلاتی نظیر فشار خون، افزایش وزن، کاهش توانایی جنسی، افزایش تحریک پذیری و کاهش تمرکز که برای بیمار پیش می‌آید. اگر این اختلال درمان نشود حتی در درازمدت نوع شدید آن می‌تواند باعث سکته قلبی و مغزی شود.
معمولا افراد چه داروهایی را برای اختلال خواب بدون نسخه پزشک مصرف می‌کنند؟
بیشتر اختلالات خواب دارو ندارند. مثلا آپنه تنفسی با دارو درمان نمی‌شود. بعضی از اختلالات هستند که نیاز به دارو دارند ولی برای هیچ اختلال خوابی بدون تجویز پزشک اصلا توصیه به استفاده از هیچ دارویی نمی‌شود و حتی اگر پزشک دارویی تجویز کرد بعد از پایان یافتن دوره مشخص شده توسط پزشک، به هیچ وجه توصیه نمی‌شود بدون دستور پزشک، دارو تمدید شود و تمدید دارو هم باید حتما تحت نظر پزشک معالج باشد.
مصرف داروی بدون نسخه پزشک برای اختلال خواب، چه خطراتی را برای افراد به دنبال دارد؟
یکی از خطراتی که استفاده بدون نسخه از این داروها دارد، وابستگی است. من بیماری داشتم که به سمتی رفته است که روزی ۵۰ قرص زولپیدم یا ۱۰ قرص کلونازپام مصرف کرده است؛ با این حال مشکل اختلال خوابش برطرف نشده و فقط وابستگی به دارو پیدا کرده است. بعضی از این داروها می‌تواند بیمار را حتی به سمت اعتیاد نیز سوق بدهد. یعنی وابستگی آنها جنبه اعتیاد پیدا کند و برای ترک آن حتما باید مسیر مشخصی مثل ترک اعتیاد طی شود.
افراد برای مشکل اختلال خواب بهتر است به چه متخصصی مراجعه کنند؟
ما حدود ۱۰ سال است که در دانشگاه‌های کشور فلوشیپ‌های رشته اختلال خواب تربیت میکنیم. اکنون ده‌ها فارغ التحصیل در شهرهای مختلف از جمله تهران حضور دارند. بیماران می‌توانند به کلینیک‌های خواب یا متخصصین دارای فلوشیپ طب خواب برای رفع مشکلات خواب خود، مراجعه کنند.
حَنا تسکینی جاودانه و شفایی بی نظیر نزد جزیره نشینان قشم
جزیره نشینان قشم حَنا را گیاهی بهشتی می دانند و آن را تسکینی جاودانه و شفایی بی نظیر بر دستان زخمی صیادان، پاهای آسیب دیده ملاحان و دریانوردان و شگون و شکوفایی بر دست و پای نو عروسان و تازه دامادهای نگین خلیج فارس می شمارند.
در باور مردم جزیره قشم «حَنا از جنت است» و اثری از بهشت و نشانه ای از شادی، مهر و نیکبختی دارد، حَنا که در گویش محلی به آن «حنیر» می گویند با خود خنکای دریا را به همراه دارد و برای تمام آفت های پوستی و تاول های دردناک درمانی موثر است، شاید آبی باشد که بر آتش می ریزند.
به روایت ملاحان و دریانوردان قشمی حنا بوی تاریخ و طعم طبیعت دارد و شاید در سفری دور، انگشتان یک رقصنده کاتاکالی (یکی از زیباترین رقص های آیینی و سنتی است که هنوز در معابد هند اجرا می شود) در هندوستان با ناخدای از قشم، در دیداری از دیار غربت، دستی به هم داده اند و رنگ ها و نقش ها بر دستی به یادگار مانده اند.
شاید هم در تمامیت رفتنی و آمدنی، زبان نمادین مردم آفریقا، که گاه صفحاتی جز بدن هایشان و حروفی جز نقوش و تصاویر برای سخن گفتن نداشته اند، سوغات کوله بارشان بوده است.
نقاشی روی بدن به قدمت آرزوها، عشق ها و فریادهاست. سیاه و سفید، اینجا به هم آمیخته اند و سوگند آشتی با مرگ و زندگی، گوش به گوش و سینه به سینه رسیده است.
می گویند باد همه چیز را با خود می برد و دریا همه چیز را با خود می آورد و قشم رقصان میان بادی است که از دریا می وزد!
حنا گیاهی است از رده «دو لبه‌ای های جدا گلبرگ» که خود تیره مشخصی را بنام «حنا» می‌سازد، این گیاه به صورت درختچه ای است که در شمال و مشرق آفریقا و شبه جزیره عربستان و ایران و هند کشت می‌شود.
حنا از زمان های بسیار دور به عنوان یک نوع رنگ شناخته شده است و یکی از قدیمی ترین ترکیبات آرایشی و بهداشتی در جهان به شمار می‌رود.
مطالب بسیاری درباره نخستین خاستگاه درخت حنا گفته شده است، عده ای «هند» را نخستین خاستگاه حنا می دانند، اما برخی دیگر نخستین خاستگاه و رویشگاه حنا را «مصر باستان» می دانند و بر این پندارند که این گیاه در سده ۱۲ میلادی از مصر به هند برده شده است.
پژوهش های باستان شناسی نشان می دهد که در مصر باستان از حنا، پیش از عمل مومیایی، برای رنگ کردن انگشتان دست و پای فراعنه استفاده می کردند. حتی مومیایی هایی پیدا شده که با پارچه هایی با حنا رنگ شده پیچیده شده بودند.
با این همه، کاربرد حنا اختصاص به فراعنه نداشت و مردمان دیگر نیز از حنا برای آذین دست و پا و مسایل دارویی – پزشکی استفاده می کردند.
در هند ناخن ها و انگشتان عروس‌ها را با حنا رنگ می‌کردند در قرون وسطی اطبای عرب از حنا به عنوان داروی موثر یاد کرده‌اند.
حنا برای سوختگی‌ها، زخم‌های دهان و آبسه‌ها مطرح بوده است. در زمان های گذشته این باور رایج بود که در مواد سرخ رنگی چون «گل اخرا»، «خون» و «حنا» قدرتی نهفته است که آگاهی انسان را از نیروهای فرا زمینی بیشتر می کند. از این روی، برای نگهداری چنین «معنویت» و «نیرویی» از این گیاه بهره می گرفتند.
گذشته از مناطق بسیار در خاورمیانه و آفریقا، در جنوب چین نیز از حنا در برگزاری مراسم و آیین های گوناگون استفاده می کردند و راهبان بودائی در مراسم مذهبی خود هنوز هم از گل های معطر حنا استفاده می‌کنند.
روشن است که کشت و کاربرد حنا در ایران به گذشته های بسیار دور باز می گردد و این گیاه یکی از فراوردهای مهم کشاورزی بوده که هم در داخل ایران کاربرد بسیاری داشته و هم در بخش فراوانی از آن به خارج صادر می شده است. مرکز اصلی کشت حنای ایران کرمان و به ویژه بم و بهرام آباد و پاره ای از مناطق جنوب به ویژه هرمزگان است.
به طور کلی سه نوع حنا وجود دارد که با توجه به رنگ بخش بندی می شوند: سرخ، سیاه و کم رنگ. پر طرفدارترین گونه حنای سرخ و پس از آن حنای سیاه است. از حنای کمرنگ بیشتر برای خنک کردن و ترمیم پوست استفاده می کنند.
برای خنک شدن بدن حنای کم رنگ را با مقداری آب می آمیختند و فرد در مخلوط آب و حنا می خوابید تا پوست بدنش خنک شود بدون اینکه پوست رنگ ویژه ای به خود بگیرد.
حنا به گفته حکمای طب سنتی ایران گیاهی سرد و خشک و هم گرم و خشک است. این گیاه برای بیماری‌های سر و چشم و دهان نافع است. ضماد برگ آن با برگ گردو برای سردرد توصیه شده است.
از گذشته‌های دور تا امروز حنا یکی از مهمترین و قابل توجه ترین گیاهان زینتی و دارویی برای ما ایرانی‌ها بوده‌است. این گیاه حتی جایگاه خاصی در آداب و رسوم ما دارد. کاربرد دارویی و استفاده از آن در برگزاری آیین ها و مراسم از عمده کاربردهای حنا در گذشته بوده است.
همچنین از ویژگی گندزدایی و زدایندگی آن برای تمیزی و خنکی پوست و مو بهره گرفته اند. بسیاری از آفریقایی ها و آسیایی ها از این ماده ارزان و در دسترس برای خنک کردن و تمیزی موهایشان در ماه های گرم استفاده می کردند و حنا در آیین های گوناگون، از جمله عروسی، ختنه سوران، زار و مراسم دیگر کاربرد داشته است.
زیباترین نمود حنا در مراسم پیوستن یک زن و مرد، تولد و رسالتی دیگر است به آرزوی سبز بختی عروس، حنای مقدس بر دستان و پاهای او حک می شود در حالی که نو عروس با لباس ها و پارچه های سبز رنگ زینت شده، برای او «سبز سبز» می خوانند و چهار زن، ۲ به ۲ با گفتمانی زنانه، هلهله کنان، باسِنَکَ زنان (آوازی همانند گفتگو که در مراسم عروسی و حنابندان از سوی زنان اجرا می شود) سر می دهند.
پدید آوردن نگاره های بر دست و پا به ویژه دست و پای عروسان نه تنها بخشی مهم از جشن عروسی سنتی قشم، بلکه در شمار هنرهای ممتازی است که زنان و دختران جزیره به آن علاقه دارند.
از حنا علاوه بر عروسی ها درجشن های دیگر نیز استفاده می شود مانند: عید سعید فطر و قربان که مهمترین اعیاد در جزیره قشم است.
حنابندان مشهورترین آیینی است که در بر پایی آن حنا نقش کلیدی دارد. آیین عروسی در قشم با حنابندان آغاز می شود و در باور عوام بستن حنای عروس از واجبات است و بستن آن به دست و پای عروس و داماد لازم و از بخش های جدا نشدنی جشن عروسی است.
در گذشته در جزیره قشم به هنگام جشن عروسی، سه شب را به حنابندان اختصاص می دادند و تمام دست و پای عروس را با این نگاره ها می پوشانند و معتقد بودند که این کار برای عروس سبز بختی به همراه می آورد.
روز اول را «حنیر دزی» می گویند. در شب این روز تنها بستگان نزدیک عروس دعوت می شوند و به هیچ روی حنای عروس یا داماد به کسی داده نمی شود و صرفا در آیین به کار می رود.
شب دوم را «حنیر راستی» می گویند، طبق معمول در این شب اغلب نزدیکان و آشنایان به جشن دعوت می شوند.
شب سوم حنابندان «حنیر عَوَضا» نام دارد. در این شب بخشی از حنای عروس و داماد با هم «عوض» می شود. بستن حنای عروس و داماد به عهده زنان است و این کار را نیز گروهی از زنان آشنا و نزدیک انجام می دهند.
هنگام برگزاری آیین حنابندان زنان گرد عروس و داماد می ایستند و با خواندن اشعاری در مدح پیامبر (ص) و ائمه (ع) که به باسنک مشهور است و همچنین اشعار موزون دیگر، تکه پارچه هایی را که در دست دارند، تکان می دهند و می خوانند.
البته زنان مسن هم از حنا استفاده می کنند ولی به صورت ساده، کف پا و دستشان را می پوشانند. قبلا حنای مصرفی را از هند تهیه می کردند و با لیمو عمانی و چای و شکر مخلوط می کردند تا حنا پر رنگ تر می شود. در حال حاضر حنا را از دبی به قشم وارد می کنند.
نقوشی که در نگاره های حنا به کار می روند، پیچش متفاوت و نا متعارف گل و برگ هایی است که در سوزن دوزی ها هم استفاده می شوند.
در گذشته از خطوط بسیار ساده برای ترسیم نقوش حنا استفاده می شد. نقوشی مانند خورشید و درخت نخل و نقاط ریز از رایج ترین اشکال مورد استفاده بوده است. این نقوش به صورت ذهنی ترسیم می شد و هیچ نوع طرح یا نقشه آماده ای نداشت. به مرور زمان بر تنوع و گستردگی آنها اضافه شده است.
در نقوش مورد استفاده از دیگر صنایع دستی جزیره و از جمله گلابتون دوزی ها ایده گرفته شده است. دختران و زنان جزیره علاقه وافری به این طرح ها و ترسیم آنها با حنا دارند و تمام سطح دست و انگشتان را با آنها می پوشانند.
این نگاره ها هم در گلابتون دوزی و هم در حنا تراویده ذهن خلاق زنان است. گلبوته ها و نگاره های حنا در قدیم به وسیله سوزن و یا مغ بر دست و پا زده می شد، اما امروزه از قیف های مخصوص برای نشاندن خمیر حنا بر دست و پا و ماندگاری طرح ها استفاده می شود.
نقوش این تزئینات بیشتر گیاهی بوده و در حال حاضر اکثر نقوش حنا منشا غیر ایرانی دارد و از کاتالوگ های عربی گرفته می شود، همچنین از شابلون های آماده وارداتی نیز برای نقش انداختن بر روی دست و پا استفاده می کنند.
با استفاده هنر دست بانوان جزیره قشم سرزمین آب و آفتاب از این نقوش گل بوته های حنا چنان بر دست ها و پاها جان می گیرد که گویی زمینی به همواری یک دست یا و یک پا رستنگاهی پیش از این نداشته اند.
آنان با نگاره های حنا، نقشی بر دستی و دستی بر نقشی می زنند و امید و زندگی را در دستانشان به گل نشانده و غنچه های تازه از زیر ناخن و بندبند انگشتان سر بر می آورد و شاید دلتنگی آنان را برای سبزه و گل یاد آمده است و مگر جبران تمام شوره زارانی باشد که هیچ بذری در آن نمی روید.
خلیج فارس با گستره نزدیک به ۲۳۷ هزار و ۴۷۳ کیلومتر مربع بین ۲۴ تا ۳۰ درجه و ۳۰ دقیقه عرض شمالی و ۴۸ تا ۵۶ درجه و ۲۵ دقیقه طول شرقی از نصف‌النهار گرینویچ واقع شده است و جزیره زیبای قشم، همچون نگینی بر پهنه آب های نیلگون آن می درخشد.
لطفا به دانش‌آموزتان باج ندهید!
وادار کردن بچه‌ها به انجام تکالیف یکی از کلافه کننده‌ترین کارهایی است که این روزها ممکن است والدین با آن مواجه شوند. متاسفانه برخی از والدین در این شرایط برای انگیزه دادن به کودک شان مدام انگیزه‌های مادی مانند خرید خوراکی یا اسباب بازی برای او ایجاد می‌کنند. این رویه در دراز مدت باعث تربیت فرزندی می شود که برای انجام پیش پا افتاده‌ترین وظایفش از شما باج خواهی خواهد کرد. در این گزارش راز انگیزه دادن به دانش‌آموزان برای انجام تکالیف را با والدین در میان گذاشتیم.
والدین اغلب خودشان را موظف می‌دانند تا فرزندشان را به انجام تکالیف و درس خواندن تشویق کنند و به‌طور طبیعی، وقتی فرزندشان تکالیفش را انجام نمی‌دهد به‌شدت ناراحت و عصبی می‌شوند اما به گفته روانشناسان، این احساس مسئولیت در والدین و جروبحث با کودک بر سر انجام تکالیف به‌مرورزمان به کنترل بر سر آنها تبدیل می‌شود. فرزند شروع به مقاومت می‌کند تا کنترل بیشتری بر انتخاب‌های زندگی خود داشته باشد، درحالی‌که شما به‌عنوان والدین احساس می‌کنید وظیفه کنترل بر همه‌چیز را دارید. بنابراین، هر دو سخت‌تر می‌جنگید و درس خواندن در طول سال تحصیلی به جنگ در خانه شما تبدیل می‌شود! پس چه باید کرد؟
حقیقت برای والدین این است که شما نمی‌توانید فرزندتان را مجبور به انجام هیچ کاری کنید، چه رسد به تکالیف؛ اما کاری که می‌توانید انجام دهید این است که محدودیت‌هایی تعیین کنید، به انتخاب‌های فردی فرزندتان احترام بگذارید و به آنها انگیزه دهید. متاسفانه برخی از والدین برای انجام هر تکلیف برای دانش آموزش شان هدیه تشویقی که بیشتر جنبه مادی دارد در نظر می گیرند .این رویه در دراز مدت باعث تربیت کودکی می شود که برای انجام هر وظیفه ای از شما باج خواهی می کند .ممکن است بگویید “فرزند من با بقیه فرق دارد، من نمی‌توانم او ر ا به انجام کاری تشویق کنم” اما باید بدانید که همه بچه‌ها انگیزه دارند، تنها ممکن است در انجام تکالیف آن‌طور که شما می‌خواهید انگیزه نداشته باشند. در ادامه به راهکارهایی برای ایجاد انگیزه بیشتر در دانش‌آموزان برای انجام تکالیف مدرسه اشاره میکنیم.
چرا بچه‌ها از نوشتن تکالیف متنفرند؟
آیا تابه‌حال فکر کرده‌اید که چرا فرزندتان از نوشتن تکالیف فرار می‌کند؟!
بعد از چهار ماه تعطیلات تابستانی، استراحت و بی‌حرکت ماندن در خانه طبیعی است که رفتن به مدرسه و محدودیت در بازی و تفریح شرایط سختی را برای دانش آموزان رقم می‌زند. با این اوصاف، جای تعجب نیست که برخی از بچه‌ها انگیزه‌ای برای انجام تکالیف و درس خواندن نداشته باشند.
ایجاد انگیزه در بچه‌ها برای انجام تکالیف دشوار نیست چراکه کودکان به‌طور طبیعی علاقه به یادگیری دارند؛ به‌شرط آنکه محیط مناسبی را برای آنها فراهم کنیم و به آنها انگیزه دهیم.
انگیزه دادن فقط تعیین جایزه مادی نیست
اغلب ما با شنیدن کلمه “انگیزه” سریع به خریدن اسباب‌بازی جدید، پول دادن، دانلود بازی‌های موردعلاقه و غیره فکر میکنیم؛ اگرچه این انگیزه‌ها ساده و مؤثر هستند و در لحظه مشکل را حل می‌کنند اما این انگیزه‌های بیرونی خیلی زود نتایج ناخواسته‌ای را رقم می‌زنند. درواقع زمانی که کودک با یک پاداش بیرونی انگیزه می‌گیرد، پس از مدتی دیگر علاقه‌ای به ادامه رفتار نخواهد داشت.
راه درست برای ایجاد انگیزه در فرزندانمان چیست؟
راه درست برای ایجاد انگیزه در کودکان، انگیزه درونی است. انگیزه درونی به کودک کمک می‌کند تا با درگیر شدن در یک فعالیت از انجام آن لذت ببرد. این لذت از درون فرد سرچشمه می‌گیرد و یک رضایت روانی ناشی از انجام‌وظیفه است، نه از یک نتیجه بیرونی؛ بنابراین، والدین قبل از اینکه فرزندشان را به انجام تکالیف وادار کنند، ابتدا باید به او کمک کنند از انجام آن لذت ببرد.
اغلب والدین و حتی معلمان سعی دارند بازی را از تکالیف و درس جدا کنند اما با این روش، انجام تکالیف احساس بدی را در کودک ایجاد می‌کند. اگرچه تکالیف ابزاری برای یادگیری و آشنایی کودکان با دانش تدریس شده در کلاس است اما برای لذت بردن از تکالیف، کودک باید از یادگیری لذت ببرد.
چگونه برای انجام تکالیف در بچه‌ها انگیزه ایجاد کنیم؟
برای ایجاد انگیزه در بچه‌ها، والدین ابتدا باید طرز فکر خود را تغییر دهند. یادتان باشد که هدف از رفتن به مدرسه ورود به دانشگاه، دستیابی به شغل خوب، کسب درآمد پایدار و غیره نیست؛ اگرچه تلاش برای رسیدن به این اهداف مهم است اما اینها یک طرز فکر کارآمد است و شما همه این کارها را به دلایلی غیر از لذت بردن از خود یادگیری انجام می‌دهید. بنابراین لازم است با رعایت نکات زیر در کودکان انگیزه ایجاد کرد تا از یادگیری درس و انجام تکالیف لذت ببرند:
به فرزندتان قدرت انتخاب دهید
بچه‌ها باید بدانند که زمانی برای غذا خوردن، زمانی برای انجام تکالیف و همچنین زمانی هم برای اوقات فراغت وجود دارد. به فرزندتان قدرت انتخاب دهید تا ترتیب انجام بازی و انجام تکالیف را خودش تعیین کند به شرطی که هر دو را تا پایان روز انجام دهد. دقت کنید که دادن استقلال به کودک در برنامه تکالیفش یکی از بزرگترین انگیزه‌ها است.
تکالیف را از بازی جدا نکنید
تحقیقات نشان داده که بازی تأثیر قابل‌توجهی بر یادگیری کودکان دارد. بازی، یادگرفتن را برای کودکان لذت‌بخش می‌کند و باعث می‌شود تا همیشه مشتاق دانسته‌های جدید باشند. با توجه به تأثیر بازی بر یادگیری، به‌هیچ‌عنوان فرزندتان را به خاطر مشق و درس از بازی محروم نکنید و به او نگویید “تا زمانی که تکالیف خود را تمام نکنی، نمی‌توانی بازی کنی”چون در این صورت به کودکتان القا می‌کنید که تکالیف مقوله‌ای جدا از بازی است و نمی‌تواند لذت‌بخش باشد.
والدین و معلمان برای لذت‌بخش کردن تکالیف و درس برای کودکان می‌توانند در صورت امکان دروسی همچون ریاضی، انگلیسی و حروف الفبا را در غالب بازی به بچه‌ها آموزش دهند؛ مثلاً، با استفاده از پازل، کتاب‌های رنگ‌آمیزی، درست کردن حروف با سیم، کشیدن حروف الفبا بر روی شن و… می‌توان یادگیری این حروف را برای کودکان جذاب کرد.
پافشاری نکنید
فرزندتان را چه با پاداش و چه با تنبیه مجبور به انجام تکالیف نکنید. پافشاری، تهدید و دعوا نتیجه معکوس خواهد داشت و انگیزه درونی فرزند شما را کاهش می‌دهد. انگیزه انجام تکالیف باید از درون خود کودک ناشی شود.
بگذارید فرزندتان با عواقب طبیعی کارهایش روبرو شود
ممکن است بپرسید وقتی فرزندمان تکالیفش را انجام نمی‌دهد و قرار باشد ما هم پافشاری نکنیم پس چطور او را وادار به انجام تکالیفش کنیم؟
وقتی فرزندتان از انجام تکالیف مدرسه امتناع می‌کند، هدف از یادگیری و انجام تکالیف را برای او توضیح دهید. همچنین عواقب طبیعی انجام ندادن تکالیف را به او گوشزد کنید؛ اینکه اگر تکالیفش را انجام ندهد باید به معلمش توضیح دهد که چرا تکالیف را انجام‌نداده و ممکن است زنگ تفریح و بازی با دوستانش را از دست بدهد و مجبور شود در مدرسه تکالیفش را بنویسد. اگر فرزندتان با شنیدن این توضیحات همچنان در نوشتن تکالیف مقاومت کرد، اجازه دهید عواقب ننوشتن تکالیفش را تجربه کند.
لازم به ذکر است که گاهی برخی والدین برای وادار کردن کودک به انجام تکالیف با جملاتی باعث ترس کودک از معلم و مدرسه می‌شوند؛ جملاتی مثل‌اینکه “اگر تکالیفت رو انجام ندی از مدرسه اخراج میشی، معلمت دیگه دوستت نداره، کتک میخوری و…”. دقت کنید این جملات نه‌تنها کودک را علاقه‌مند به انجام تکالیف نمی‌کند بلکه حتی باعث بی‌انگیزگی کودک در رفتن به مدرسه خواهد شد.
در این میان نباید از تأثیر معلمان غافل شد؛ معلمان نیز می‌توانند با رفتار مناسب، عدم سخت گیری و ایجاد فضای شاد در کلاس، دانش‌آموزانشان را به درس و مشق علاقه‌مند کنند.
برای انجام تکالیف فرزندتان را همراهی کنید
بسیاری از والدین وقت کافی برای همراهی کردن فرزندشان در انجام تکالیف نمی‌گذارند و این موضوع باعث می‌شود تا کودک خودش به‌تنهایی تکالیف را انجام دهد؛ تنهایی انجام دادن تکالیف از طرفی برای کودک لذت‌بخش نیست و از طرفی باعث کندی و طولانی شدن زمان انجام آن خواهد بود. این مسئله به خودی‌خود می‌تواند باعث شود تا کودک رغبتی در انجام تکالیفش نداشته باشد. بنابراین، والدین در عمل با همراهی کودک برای انجام تکالیف باید به او نشان دهند که آن‌قدر برای این کار ارزش قائل هستند که حاضرند برای انجام آن با کودکشان وقت بگذارند. علاوه بر این، همراهی والدین باعث می‌شود تا کودک تکالیف را با تمرکز بیشتری انجام دهد و به انجام آن متعهد باشد.
با تعریف و تمجید، انگیزه درونی فرزندتان را افزایش دهید
زمانیکه در کنار فرزندتان می‌نشینید تا تکالیفش را انجام دهد، به او به‌عنوان موجود ناتوانی نگاه نکنید که نمی‌تواند کارهایش را انجام دهد. وقتی در هنگام انجام تکالیف مداد را از فرزندتان می‌گیرید و خودتان سعی در حل مسئله یا نوشتن مشق‌هایش می‌کنید، درواقع غیرمستقیم به کودکتان می‌گویید “تو بلد نیستی و به‌تنهایی از پس‌کارهایت برنمی‌آیی.” در عوض، پیام شما باید این باشد: «می‌دانم که می‌توانی تکالیفت را انجام دهی. من آن‌قدر به تو ایمان‌دارم که اجازه می‌دهم خودت به‌تنهایی کارهایت را انجام دهی.» یادتان باشد تعریف و تمجید یکی از بهترین راه‌ها برای ایجاد انگیزه درونی در فرزندتان است.
فرزندان این گروه از والدین به وسواس مبتلا می‌شوند
بسیاری از بزرگسالان که درگیر وسواس‌های عجیب و غریب هستند اعتراف می‌کنند فکرهای وسواس گونه آنها در نوجوانی شکل گرفته‌اند و هیچ وقت برای درمان اقدام نکرده‌اند! وسواس عمدتاً ریشه‌های ژنتیکی دارد اما عوامل دیگر هم می‌تواند باعث بروز OCD در نوجوانان شود.
بیماری گریبانگیر وسواس معمولا از فکرهای تکراری شروع می‌شود. لزوماً نشانه‌اش شستن مکرر دست‌ها و وسایل شخصی نیست. می‌تواند حتی فکر کردن به اینکه کاری را درست انجام داده‌ام یا نه باشد یا حتی احساس مسئولیت در مقابل اتفاقات ناگوار! وسواس پدیده غریبی است. ممکن است سر وکله اش از نوجوانی شروع شود و نوجوان را درگیر اضطراب و فشار روانی زیادی کند. آمارها نشان می‌دهد از هر صد نوجوان یک نفر به اختلال وسواس فکری مبتلاست. این آمار شوخی نیست و با این حساب میلیون‌ها کودک از اختلال وسواس فکری رنج می‌برند.
تحقیقات نشان دهنده این است که وسواس ریشه ژنتیکی دارد، یا حتی رویدادهای استرس‌زا می‌تواند یک عامل خطر برای نوجوانان مستعد ابتلا به وسواس فکری عملی باشد. نوجوانانی که دچار تروما می‌شوند ممکن است دچار اختلال استرسی پس از حادثه شوند که ممکن است با وسواس فکری و عملی اشتباه گرفته شود. افکار ناخواسته و مزاحم ناشی از تروما ممکن است باعث بروز رفتارهای وسواسی و جبری در نوجوان شود.
حسین ابراهیمی مقدم روانشناس بالینی و استاد دانشگاه در این رابطه به ایرنا می‌گوید:« در مقام تعریف می‌توانیم بگوییم وسواس، فکری است که مداوم در سر تکرار می‌شود. این افکار وقت گیر است و فشار روانی زیادی را به فرد وارد می‌کند و باعث اختلال اضطراب و ناراحتی شدید می‌شود. تردیدهای زیاد، نگرانی در مورد میکروب، بیماری یا حتی مرگ، ترس شدید در مورد رویدادهای منفی یا انجام اشتباه یک کار، نگرانی در مورد ناقص بودن یا درست نبودن امور، افکار یا تصاویر ناراحت کننده و ناخواسته از آسیب رساندن به خود یا دیگران، افکار یا تصاویر جنسی مزاحم و ناخواسته،نگرانی در مورد ناراحت کردن خدا، نگرانی در مورد انجام کارهایی که به دیگران آسیب می‌رساند (مانند رانندگی با ماشین)، افکار ناخواسته در مورد خودکشی، احساس مسئولیت برای بروز اتفاقات بداز نشانه‌های وسواس فکری عملی نوجوان به شمار می‌رود.
اولین مراجعه به روانپزشک یا روانشناس چه زمانی باشد؟
این روانشناس بالینی ادامه می‌دهد تشخیص وسواس در نوجوانان چندین مرحله دارد و باید توسط یک متخصص آموزش دیده مانند روانپزشک یا روانشناس انجام می‌شود. او می‌گوید:« پرسشنامه‌های گزارش‌دهی والدین و مصاحبه شخصی بهترین روش تشخیص محسوب می‌شود.» این استاد دانشگاه در رابطه با اینکه پزشک روانپزشک بهتر است در این رابطه ورود پیدا کند یا روانشناس می‌گوید:« یک متخصص آموزش دیده با نوجوان در مورد احساسات، افکار، علائم و الگوهای رفتاری‌اش صحبت می‌کند. هدف شناسایی هر گونه وسواس یا اجبار خاصی است. روانشناس در ابتدا سعی می‌کند موضوع وسواس فکری عملی یا OCD را ریشه یابی کند. در صورت نیاز روانشناس فرد را به روانپزشک ارجاع می‌دهد. اگر این فرآیند تکمیل شود و کودک معیارهای OCD را داشته باشد، روند درمان و بهبودی برای او آغاز می‌شود.
آیا این بیماری ژنتیکی است؟
هر چند رد پای ژنتیک در تمام بیماری‌های روانی وجود دارد اما، به گفته ابراهیمی مقدم محیط نیز در بروز وسواس در نوجوانان نقش مهمی دارد. او می‌گوید:« نوع تربیت خانوادگی می‌تواند باعث شود که کودک در طول زمان وسواس‌ها و اجبارها را بیاموزد. اگر کودکان مشاهده کنند که اعضای خانواده و دیگران رفتارهای وسواسی اجباری از خود نشان می‌دهند، ممکن است آنها نیز به این الگوهای رفتاری پایبند شوند. در نتیجه، قرار گرفتن در معرض محیط محرک وسواس می‌تواند در ایجاد OCD نقش داشته باشد.»
او ادامه می‌دهد: «البته عوامل بیولوژیکی مثل کاهش ترشح هررمون رشد، سابقه ضربه مغزی و بعضی از مشکلات عصبی موجب بروز اختلال وسواس در نوجوانان می‌شود.»
نگاهی به چرخه وسواس
بسیاری از خانواده‌ها خیال می‌کنند تنها در صورتی که نوجوان آنها علائمی مثل شستن مکرر شستن دست از خود نشان دهد علائم وسواس را از خود نشان داده است در صورتی که به گفته این متخصص روانشناسی بالینی تمام افکار تکرار شونده که باعث اضطراب می‌شوند از نشانه‌های وسواس فکری است. این روانشناس بالینی ادامه می‌دهد، هرچند که ابتلا به اختلال وسواس جبری نشانه‌ها و عوامل متفاوتی در افراد دارد اما بیشتر افراد دچار یک چرخه واحد می‌شوند. در ابتدا ذهن غرق در یک فکر، ترس و یا نگرانی وسواسی می‌شود، مانند اینکه دستتان نجس شده است. این موضوع باعث برانگیختن احساس اضطراب و پریشانی می‌شود. در این صورت شما بلافاصله از الگویی اجباری برای کاهش اضطراب و پریشانی خود استفاده می‌کنید، مانند شستن و آب کشیدن چندباره دست‌ها و رفتار اجباری باعث تسکین و فراقتی موقت از اضطراب شده، اما وسواس و اضطراب دوباره برمی‌گردند و باعث شروع چرخه می‌شوند. ابراهیمی مقدم می‌گوید:« فرد وسواسی به تدریج یاد می‌گیرد که با استفاده از مکانیسم‌های دفاعی میزان اضطراب خودش را کاهش دهد.»
نقش تعیین‌کننده تربیت
متاسفانه در بعضی موارد پدران و مادران کمال طلب که بیش از حد توان، از فرزندشان توقع دارند، به تدریج سبب می‌شوند که فرزندشان دچار وسواس شود. هرچند رفتار وسواسی و رفتارهای بی اختیار غالباً با یکدیگر همراه‌اند، اما در پاره‌ای از موارد رفتارهای بی اختیار با اضطراب توام نیستند. البته باید توجه داشت وسواس فکری و عملی می‌تواند باعث شود کودک به شدت احساس انزوا کند، بنابراین ضروری است که خانواده و دوستان برای حمایت از کودک دور هم جمع شوند.
وسواس کودک را جدی بگیرید
وقتی حرف از وسواس می‌شود، کسی حتی فکرش را هم نمی‌کند که کودکی دچار اختلال وسواس فکری و عملی شده باشد. به گفته ابراهیمی مقدم یکی از علائم وسواس در کودکان این است که کودکان شروع به جمع‌آوری اشیا می‌کنند.این رفتارها به کودک کمک می‌کند تا با اضطراب کنار بیایند. اغلب فعالیت‌هایی مثل مرتب کردن بیش از اندازه، چیدمان رنگ‌ها کنار یکدیگر، یا مراقبت بیش از اندازه از والدین می‌تواند نشانه‌هایی از وسواس کودک باشد و تکرار این فعالیت‌ها باعث پریشانی در سلامت روان می‌شوند و بر نحوه تفکر کودک تأثیر می‌گذارد.
او ادامه می‌دهد:«یک روانپزشک کودک یا سایر متخصصان بهداشت روان می‌توانند وسواس را تشخیص دهند. او کودک را ارزیابی سلامت روانی می‌کند. برای تشخیص OCD، کودک باید وسواس‌هایی داشته باشد که مداوم، شدید و مخل کننده باشد. و این اعمال به زندگی روزمره فرزند شما آسیب برسانند.
آمارهایی در رابطه با وسواس نوجوانان
به گفته ابراهیمی مقدم، وسواس در کودکان اغلب بین ۷ تا ۱۲ سالگی شروع می‌شود. در واقع بیش از نیمی از بزرگسالانی که به این اختلال مبتلا هستند، اعلام کرده‌اند که علائم آنها از کودکی شروع شده بود. جالب است بدانید این اختلال در کودکی در پسران بیشتر از دختران دیده می‌شود، اما در جوانی نرخ ابتلا به آن در زنان کمی بیشتر از مردان است.
چرا مبتلایان به سرطان باید ورزش کنند؟
در طی شیمی‌درمانی ممکن است ورزش آخرین چیزی باشد که به آن فکر کنید اما اکنون مطالعات جدید حاکی از آن است که ورزش‌کردن به دلیل مزایای بسیاری که دارد باید اولین گزینه‌ای باشد که به ذهن‌تان می‌رسد.
خبرآنلاین نوشت: دکتر آنمیک والنکمپ (Annemiek Walenkamp)، نویسنده ارشد این مطالعه و متخصص سرطان در مرکز پزشکی دانشگاه گرونینگن هلند، می‌گوید: «یافته‌هایی وجود دارند که اثبات می‌کنند بهینه‌ترین زمان ورزش برای بیماران سرطانی در طول شیمی‌درمانی است.
او گفت: اگر شروع یک برنامه ورزشی در طول شیمی‌درمانی برای فرد ممکن نیست، می‌توان آن را کمی به تعویق انداخت و مدتی پس از شیمی‌درمانی، ورزش را شروع کرد. بد نیست که پزشکان دلسوز، بیماران را در طول مراحل درمان سرطان به انجام تمرینات ورزشی ترغیب کنند.
محققان خاطرنشان کردند که در طول شیمی‌درمانی، جذب اکسیژن (که تضمین‌کننده سلامت قلب است)، معمولاً تا ۲۵درصد کاهش می‌یابد. درمان سرطان همچنین می‌تواند بر کیفیت زندگی و سلامت قلبی و تنفسی تأثیر بگذارد. علاوه بر اینها شیمی‌درمانی می‌تواند منجر به خستگی شدید و افت عملکرد قلبی – عروقی شود.
طی این مطالعه، دکتر والنکمپ و همکارانش در یک نشست آموزشی، به برشماردن مزایای ورزش در میان بیماران پرداختند. این بیماران مبتلا به سرطان سینه، سرطان روده بزرگ، سرطان بیضه یا لنفوم غیر هاجکین بودند و همگی باید تحت شیمی‌درمانی قرار می‌گرفتند. شرکت‌کنندگان در این مطالعه به طور تصادفی برای شرکت در یک برنامه ورزشی ۲۴ هفته‌ای در حین یا بعد از درمان انتخاب شدند. ورزش مد نظر در این برنامه شامل دوچرخه ثابت، وزنه‌برداری آزاد و بدمینتون بود.
در پایان مشخص شد کسانی که در طول شیمی‌درمانی ورزش می‌کردند، کمتر دچار احساس خستگی می‌شدند و طی مدت زمان طولانی‌تری می‌توانستند به ورزش ادامه دهند. علاوه بر این، عملکرد قلبی و تنفسی آنها بهتر بود و قدرت عضلانی بیشتری داشتند.
گروهی که پس از سه ماه شیمی‌درمانی شروع به ورزش کردند نیز تا حدودی بهبود یافتند. محققان دریافتند که هر دو گروه یک سال پس از اتمام برنامه ورزشی، به آمادگی قلبی تنفسی عادی خود بازگشتند.
دکتر اریک یانگ، مدیر برنامه قلب و عروق دانشگاه کالیفرنیا – لسآنجلس (UCLA)، گفت: «این مطالعه، افزوده مهمی به رشته انکولوژی ورزشی است.
او از اعضای این تیم مطالعاتی نبود اما با بررسی نتایج این تحقیق گفت: ورزش فواید زیادی در سلامت قلب و عروق بیماران داشته و با توجه به پیشرفت‌های صورت‌گرفته در درمان سرطان، ارزیابی استراتژی‌ها برای بهینه‌سازی سلامت قلب و کیفیت زندگی افراد مهم است.
او توضیح داد که اگر چه درمان‌های سرطان امروزه عوارض کمتری بر جای می‌گذارند اما اینگونه درمان‌ها همچنان پتانسیل آن را دارند که به قلب آسیب برسانند.
یانگ گفت: «بسیاری از عوارض جانبی رایج در شیمی‌درمانی، از جمله خستگی، کاهش تعداد سلول‌های خونی، حالت تهوع و افت انرژی، به طور مستقیم و غیر مستقیم بر توانایی فرد برای انجام کارهای عادی و روزمره تأثیر می‌گذارند اما ورزش به‌تدریج می‌تواند از این اثرات منفی بکاهد و در مقابل، بر سلامت قلبی عروقی و قوای جسمانی بیفزاید.»
او تأکید کرد: طبق شواهد، ورزش برای کمک به مقابله و کاهش اثرات منفیِ درمان‌های سرطانی بر قلب، امری مفید و ضروری است؛ چرا که درمان سرطان می‌تواند افراد را طی درازمدت در معرض خطرات قلبی – عروقی قرار دهد. مهم است که سلامت قلب را در اولویت قرار دهیم؛ روش‌های درمان سرطان در حال تغییرند و به بیماران توصیه می‌شود که در طول درمان، نگران سلامت کلی خود باشند نه اینکه صرفاً به بهبود سرطانشان فکر کنند. دورانی که به شما گفته می‌شد فقط روی درمان سرطان تمرکز کنید، گذشته است. در این میان، مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که ورزش‌کردن، بی‌خطرترین راه برای ارتقای سلامت و عملکرد جسمی است.
یانگ امیدوار است که بیماران در طول شیمی‌درمانی، با داشتن یک رژیم غذایی مناسب و گنجاندن ورزش در برنامه روزانه خود، سبک زندگی سالمی را در پیش گیرند، با قدرت بر سرطان غلبه کنند و آن را شکست دهند.