ساده و آسان صورتگر مغز کودکان خود باشید

راههای بسیاری وجود دارد که والدین می‌توانند به کمک آن‌ها، تعاملاتی با کیفیت بالاتری با فرزندان داشته باشند. گنجانده شدن ایده‌های ساده وجالب در برنامه روزانه والدین از بدو تولد تأثیر زیادی بر یادگیری و رشد مغز کودکان دارد. این یک راه عالی برای لذت بردن و در عین حال ایجاد پیوندی قوی‌تر در ایجاد ارتباط با فرزندان است.

شما هر بار که با فرزندتان تعامل ایجاد می‌کنید و کارهای شگفت‌انگیز و جالبی انجام می‌دهید. آیا می‌دانستید که این لحظات، نحوه رشد مغز کودک شما را شکل می‌دهد؟ مغزسازی زمانی اتفاق می افتد که شما و فرزند کوچکتان با یکدیگر در تعامل باشید. این در مورد گرفتن سرنخ از آنها و واکنش به کاری است که انجام می دهند. شما می توانید آن را مانند یک بازی تنیس در نظر بگیرید. رفت و برگشت بین شما و کودکتان. ما قصد داریم در این مطلب نکات سرگرم‌کننده و آسانی را به شما ارائه دهیم تا به شما کمک کند نگاه کردن، گفتن، آواز خواندن و بازی‌های بیشتری را در برنامه روزانه خود با نوزاد یا کودک نوپا خود بگنجانید.

راهکارهایی ساده برای ساخت مغز کودک

 ۱۰۰۰ روز اول زندگی کودک زمان بسیار مهمی برای رشد و سلامت او بوده و تأثیر طولانی مدتی بر سلامت و یادگیری او دارد. این لحظات مشترک با کودک یا کودک نوپا، ذهن در حال رشد او را پرورش داده و به کودک کمک می‌کند تا مهارت‌های کلیدی مانند؛ تمرکز، خودکنترلی و حل مسئله را ایجاد کنند. چه وقت حمام باشد، چه وقت خواب یا در حال شستن دست، شما می‌توانید با استفاده از صداهای احمقانه، آواز خواندن و بسیاری ایده‌های ساده، مغز او را از بدو تولد بسازید. این یک راه عالی برای لذت بردن است و در عین حال پیوند شما را قوی‌تر می‌کند.

این نکات برای ساختن مغز را امتحان کنید:

ساده‌های احمقانه

هنگام حمام کردن احمق شوید. به فرزندانتان بگویید بیا دستانت را بشویم اما بعد پاهای خود را بشورید سپس بگویید اوه اینها پاهای من است پس دستهای تو کو؟ همانطور که بزرگتر میشوند با استفاده از همین روش سایر قسمتهای بدن مانند دست، مچ پا و دست،  سر و … را به او بیاموزید.

از نظر علمی: کودک شما از تمرکز خود برای گوش کردن به کلمات استفاده می‌کند و از آنچه قبلا میدانسته برای انجام بازی احمقانه با شما استفاده می‌کند. آنها همچنین تفکر انعطاف پذیر در مورد تضادها و همچنین یادگیری کلمات جدید و معنای آنها را به روشنی سرگرم کننده تمرین می‌کنند.

قافیه‌های آرام بخش

زمانی که فرزندتان به شما توجه ندارد، سعی کنید کلمات خود را به صورت قافیه دار و آهنگین بخوانید. قافیه ها و آهنگ‌های مختلف را امتحان کنید تا آهنگ‌های مورد علاقه او را بیابید.

از نظر علمی: صداهای آهنگین سبب جلب توجه بیشتر کودک می‌شود و یک رابطه قابل اعتماد را ایجاد می‌کند. با این روش شما میتوانید راههایی را به او آموزش دهید تا با استرس کنار آمده و در عین حال عشق به زبان آموزی را در او ایجاد کنید.

آهنگ خواندن

 کارهایی وجود دارد که ما هر روز انجام می دهیم. همان آهنگ ها را در آن لحظات بخوانید تا توضیح دهید که با فرزندتان چه می‌کنید. به عنوان مثال هر روز زمان غذا خوردن، دست شستن، حمام کردن و… یک شعر بخصوص بخوانید.

از نظر علمی: بچه ها اهنگ ها را دوست دارند. آواز خواندن در مورد لحظات مشترک روزانه، روال زندگی را به کودک آموزش می‌دهد. همچنین به کودک شما کمک میکند تا این لحظات و کلمات جدید را به هم متصل کند. آنها عاشق یادگیری زبان از صدای آواز شما هستند.

فقط من و تو

در یک لحظه آرام، رو در رو نزدیک بنشیند یا دراز بکشید و چند ثانیه سکوت کنید و آن‌ها را تماشا کنید. آیا آنها به شما نگاه می‌کنند؟ اگر صحبت می‌کنند یا لبخند می‌زنند برای شما کافی است، چون گاهی شما می‌توانید بدون هیچ کلمه‌ای چیزهای زیادی بهم بگویید.

از نظر علمی: ایجاد یک رابطه ایمن و قابل اعتماد، پایه ای را برای کودک شما ایجاد میکند تا در هنگام یادگیری و رشد، احساس حمایت کند. وقتی برای تماشای فرزند خود وقت بگذارید و با سبک ارتباطی او آشنا شوید، ارتباط خود را عمیقتر می‌کنید.

خیره شدن چشم

چند دقیقه وقت بگذارید و به چشمان فرزند خود نگاه کنید. همانطور که آنها به عقب نگاه می‌کنند لبخند بزنید و با آنها صحبت کنید. کاری که آنها انجام می‌دهند را انجام دهید. اگر آنها پلک می‌زنند شما هم پلک بزنید. اگر به چپ نگاه می‌کنند شما هم به چپ نگاه کنید. بگذارید آنها نیز چشمان شما را ببینند و از حفظ ارتباط چشمی لذت ببرند.

از نظر علمی: فرزندان وقتی به شما نگاه می‌کنند و شما پاسخ می‌دهید، او در حال ایجاد ارتباط جدید در مغز خود است. کودکان از طریق روابط محبت آمیز به بهترین شکل یاد میگیرند. وقتی به یکدیگر نگاه می‌کنید و به یکدیگر واکنش نشان می‌دهید، پیوندی که دارید قویتر می شود.

در آغوش گرفتن و داستان گفتن

کودک شما عاشق در آغوش گرفتن و شنیدن صدای شما است. در حین به اشتراک گذاشتن داستان یا آهنگ با آنها نزدیک شوید و در آغوششان بگیرد. از صدایی آرام و تسکین دهنده استفاده کنید تا به آنها کمک کنید سریع بخوابند. این میتواند به یک روال شبانه تبدیل شود که به آنها اجازه میدهد بدانند زمان خواب فرا رسیده است.

از نظر علمی: ایجاد یک رابطه قابل اعتماد، همراه با احساس نزدیکی و امنیت، محیط را برای یادگیری ایجاد می‌کند. پشت سر هم صحبت کنید و کلمات و صداها را در داستان ها و آهنگها با آنها به اشتراک بگذارید. وقتی این کار را انجام می‌دهید، به آنها کمک می‌کنید تا یادگیرنده‌های مادام العمری شوند.

با وجود اینکه راههای بالا نکته های کلیدی برای رشد مغز در سه سال اول زندگی کودک هستند اما توجه به زمان استراحت کودک از اهمیت بالایی برخوردار است. مغز کودک در زمان استراحت نکاتی که آموخته را سازمان دهی کرده و آماده برای سازمان دهی نکات جدید می‍‌شود.

با این کارها صد سال عمر کن

چه چیزی لازم است تا ۱۰۰ سال یا بیشتر از آن عمر کنیم؟ شاید پاسخ این پرسش در داشتن درک بهتر از فرایندهای سوخت و ساز در بدن ۱۰۰ ساله‌ها نهفته باشد.

اگرچه طول عمر خوب – که می‌توان آن را به صورت زنده ماندن در سال‌های پس از ۸۵ سالگی تعریف کرد – نتیجه ترکیبی از عوامل ازجمله ژنتیک و سبک زندگی است، محققان دریافته‌اند که در خون افراد صدساله در مقایسه با کسانی که به مرز ۱۰۰ سال نرسیده‌اند سطوح پایین‌تری از گلوکز، اسید اوریک و کراتینین وجود دارد.

به علاوه، این تفاوت‌ها در نشانگرهای زیستی خون از ۶۵ سالگی، یعنی ۳۵ سال قبل از رسیدن به ۱۰۰ سالگی، مشاهده شده است. شونسوکه موراتا، محقق مؤسسه کارولینسکا، می‌گوید: این که چرا برخی افراد به ۱۰۰سالگی می‌رسند و برخی نمی‌رسند، ربط چندانی به شانس نمی‌تواند داشته باشد چون تفاوت در نشانگرهای زیستی موجود در خون بین افراد صدساله و غیر صدساله می‌تواند در مدت زمانی طولانی قبل از مرگ آنها قابل مشاهده باشد.

تجزیه و تحلیل خون صدساله‌ها

برای این مطالعه، از داده‌های مربوط به ۴۴۶۳۶ بیمار که بین سال‌های ۱۹۸۵ تا ۱۹۹۶ آزمایش‌های معمول و سرپایی بالینی را انجام داده بودند استفاده شد؛ بخشی از این بیماران در خطر مرگ قرار داشتند. از این تعداد، ۱۲۲۴ نفر به ۱۰۰ سالگی رسیدند که از نظر آماری مشابه تعداد افرادی است که در استکهلم به طور کلی در همان بازه زمانی به این سن رسیده‌اند.

محققان با بررسی ۱۲ نشانگر زیستی مرتبط با التهاب و عملکرد کبد، کلیه و متابولیسم، کم خونی و سوء تغذیه دریافتند که افراد صدساله در مقایسه با افرادی که عمر طولانی نداشتند، سطوح گلوکز، اسید اوریک و کراتینین کمتری در خونشان داشتند؛ البته تفاوت چندان زیاد هم نبود.

در واقع، کسانی که تا ۱۰۰ سال عمر کردند، به طور کلی میزان نسبتاً یکنواختی از نشانگرهای زیستی را در خونشان داشتند – به این معنی که به ندرت مقادیری در پایین یا بالای محدوده‌های سالم داشتند. به گفته کارشناسان، این مطالعه نیازمند ملاحظات بیشتر و بررسی ترکیبی نشانگرهای زیستی با یکدیگر و سایر عوامل است و می‌تواند کلیدی برای کارهایی باشد که عموم افراد می‌توانند برای طول عمر بیشتر انجام دهند.

متخصصان غدد بر این باورند که وجود مقادیر کمتر اسید اوریک، کراتینین و گلوکز در خون نشان دهنده سبک زندگی سالم‌تر افراد است. پایین بودن سطح کراتینین در بدن نشان دهنده عملکرد خوب کلیه‌ها، پایین بودن گلوکز (قند خون) نشان دهنده سوخت و ساز بهتر بدن و پایین بودن اسید اوریک نشان دهنده رژیم غذایی سالم و بدون الکل است.

بر این اساس، پژوهشگران می‌گویند: «سطوح پایین این سه نشانگر زیستی در افراد صد ساله نشان می‌دهد در پیش گرفتن رفتارهای سالم مانند فعالیت داشتن و کاهش مصرف گوشت، شکر و الکل ممکن است منجر به طول عمر بیشتر شود.

محققان، به عنوان اولین راه برای داشتن زندگی با کیفیت بهتر و کمیت بیشتر به انجام غربالگری‌های بهداشتی برای شناسایی بیماری‌های رایج مانند فشار خون بالا، دیابت، چاقی، چربی خون و غیره اشاره می‌کنند.»

پژوهشگران می‌گویند: «باید مردم را تشویق کرد تا همیشه به فعالیت ادامه دهند. نیازی به ورزش شدید نیست، بلکه فقط هر نوع فعالیتی که جریان خون را تسهیل کند، ماهیچه‌ها را فعال نگاه دارد، سوخت و ساز را بالا ببرد و رباط‌ها و مفاصل را انعطاف‌پذیر نگه دارد، به کاهش آسیب کمک می‌کند.»

محققان تاکید می‌کنند: «با وجود مطالعات متنوعی که درباره این موضوع وجود دارد، از اهمیت معاینات عمومی مانند آزمایش‌های کلی مربوط به اندازه گیری قند، چربی، فشار خون و معاینات عمومی برای شناسایی سایر بیماری‌های رایج نباید غافل شد.»

برایان ماسترویانی در هلث نوشت: «در مطالعه‌ای که در نشریه جِروساینس منتشر شده، این موضوع مورد بررسی قرار گرفته است.» که سازمان بازنشستگی کشور آن را ترجمه کرده است.

مصرف این داروها در گرما خطرناک است

برخی از داروهای ضد افسردگی، قرص های فشار خون و سایر داروها شما را مستعد ابتلا به بیماری های مرتبط با گرما می کنند.

مصرف برخی داروها از جمله داروهایی که برای درمان بیماری‌های روانی، فشار خون بالا و آلرژی‌ها استفاده می‌شوند، می‌تواند هیدراته ماندن (وجود میزان مناسبی آب در بدن) یا خنک کردن موثر بدن را در زمانی که هوا گرم است دشوارتر کند. در اینجا چگونگی ایمن ماندن در برابر گرما را شرح داده‌ایم. در تازه‌ترین گزارش «نیویورک تایمز» آمده که مصرف برخی از داروها خطر کمبود آب در بدن و در نهایت از حال رفتن و غش کردن را در پی دارد.

چه داروهایی در گرما خطر دارند

“دیورتیک ها” که پزشکان برای مدیریت نارسایی قلبی، بیماری کلیوی یا فشار خون بالا تجویز می کنند، باعث تکرر ادرار می‌شود و این امر موجب کاهش مایعات در بدن می‌شود. آلیسون هیل، مدیر اجرای عمل و امور حرفه ای در انجمن داروسازان آمریکا، گفت: ” این داروها می توانند باعث کم آبی بدن یا عدم تعادل الکترولیت هایی مانند پتاسیم یا نمک شوند که تنظیم دمای بدن را سخت تر می کند.”

این موضوع می تواند به ویژه در گرمای شدید خطرناک باشد چون منجر به کم آبی بدن می شود. کارشناسان می گویند برای افرادی که از «دیورتیک»  ها استفاده می‌کنند که به آنها قرص های آب نیز گفته می شود، تامین آب و الکترولیت ها و توجه به نشانه های کم آبی و گرمازدگی باید بسیار مهم تر باشد.

داروهای فشار خون

دکتر مایکل ردلنر، مدیر پزشکی بخش اورژانس در Mount Sinai West گفت: «مهارکننده‌های آنزیم، تبدیل‌کننده آنژیوتانسین یا مهارکننده‌های ACE که معمولاً برای درمان فشار خون بالا تجویز می‌شوند، می‌توانند خطر غش کردن و افتادن را به‌ویژه در گرمای شدید افزایش دهند. خطرناکتر اینکه این داروها دریافت حس تشنگی را پنهان می‌کنند و در نهایت تشخیص اینکه چه زمانی نیاز به نوشیدن آب بیشتری دارید را دشوارتر.

مسدودکننده‌های بتا، نوع دیگری از داروهای فشار خون هم خطر غش کردن را افزایش می‌دهد و عرق کردن را سخت‌تر می‌کند، که در نتیجه آن خنک نگه داشتن بدن را دشوارتر می‌کند.

دکتر ردلنر گفت که داروهای فشار خون معروف به «مسدود کننده های کانال کلسیم» می توانند باعث عدم تعادل الکترولیت در بدن شوند و تنظیم دمای بدن را دشوار می کنند.

داروهای ضد روان‌پریشی

دکتر ردلنر گفت که برخی از داروهای ضد روان پریشی مانند هالوپریدول، اولانزاپین و ریسپریدون نیز بر قدرت تعریق تأثیر می گذارند . او گفت: «در هنگام مصرف این داروها، دمای بدن با احتمال بیشتری گرم می شود.»

برخی از داروهای ضد افسردگی می توانند با ایجاد تکرر ادرار تعریق را افزایش داده و تشنگی را سرکوب کنند و در نهایت در طول موج گرما خطر مواجهه با کم آبی را برای فرد ایجاد کند.

داروهای تیروئید

داروهای جایگزین هورمون تیروئید نیز می توانند دمای بدن را افزایش دهند و یا تنظیم دما را مختل کنند و باعث تعریق بیش از حد افراد شوند. دکتر ماهش پولواراپو، مدیر پزشکی اورژانس گفت: «محرک‌هایی مانند آمفتامین‌ها و سایر داروهایی که برای درمان اختلال کمبود توجه و بیش فعالی نیز استفاده می‌شوند، ممکن است با تعامل با سیستم عصبی مرکزی و مغز برای افزایش دمای بدن ، خطر ابتلا به بیماری‌های مرتبط با گرما را افزایش دهند.

دکتر پولواراپو افزود: «برخی از آنتی هیستامین های بدون نسخه مانند دیفن هیدرامین (بنادریل)، پرومتازین و داکسیلامین (یونیسوم) نیز باعث می شوند کمتر عرق کنید و می توانند تنظیم دما را مختل کنند.»

مصرف این داروها در گرما خطرناک است

در برابر گرما ایمن بمانیم

اگر به دلیل داروهایی که مصرف می کنید در معرض خطر ابتلا به گرمازدگی هستید، اقدامات پیشگیرانه وجود دارد که می توانید برای محافظت خود انجام دهید.

اول، علائم بیماری مرتبط با گرما را بشناسید: «علائم گرمازدگی شامل تعریق شدید، پوست سرد، رنگ پریده یا لطیف؛ سردرد؛ حالت تهوع؛ یا استفراغ می‌تواند مربوط به این مسئله باشد. افرادی که درگیر علائم بیماری های مرتبط با گرما هستند، ممکن است گرفتگی عضلات را تجربه کنند و احساس سرگیجه یا خستگی را نیز داشته باشند.

مصرف این داروها در گرما خطرناک است

در موارد جدی تر، گرمای بیش از حد می تواند منجر به گرمازدگی حاد شود. این عارضه زمانی اتفاق می افتد که دمای بدن به ۳۹.۵ درجه سانتی گراد یا بالاتر می رسد. به گفته مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری: «اگر دچار گرمازدگی شده اید، پوست شما ممکن است متفاوت به نظر برسد. ممکن است قرمز، گرم، خشک یا مرطوب باشد. ممکن است گرمازدگی باعث سرگیجه یا سردرد مداوم هم بشود و حتی ممکن است منجر به از دست دادن هوشیاری فرد شود. دکتر پولواراپو گفت: «اگر شما یا شخصی که می شناسید این علائم را از خود بروز داد، فوراً به دنبال مراقبت های پزشکی اورژانسی باشید.» دکتر ردلنر گفت: «در صورت امکان، در محیطی با تهویه مطبوع بمانید.»

آب فراوان بنوشید

دکتر هیل می‌گوید که اگر بیرون از منزل یا محیط خنک بودن برای شما اجتناب ناپذیر است، باید آب فراوان بنوشید و تا حد امکان در سایه بمانید. شما همچنین باید سعی کنید الکترولیت های بدن خود را تجدید کنید. این کار را می توانید با نوشیدنی های ورزشی، نوشیدنی های حاوی الکترولیت، میوه ها و سبزیجات برگ دار انجام دهید. دکتر هیل توصیه کرد: «اگر در خارج از منزل هستید – یا در داخل خانه بدون تهویه هوا – در طول موج گرما، هر ۱۵ تا ۲۰ دقیقه یکبار یک لیوان آب بنوشید.»

دکتر پولواراپو گفت: «همچنین می‌توانید با پوشیدن لباس‌های گشاد با رنگ‌های روشن‌تر که نور خورشید را منعکس می‌کند و کمتر گرما را به خود جذب می‌کند، از جذب گرما به بدن خود جلوگیری کنید. اگر می توانید، سعی کنید صرف وقت خود بیرون از خانه را به صبح زود یا اواخر روز که خنک ترین قسمت های روز هستند، موکول کنید.»

تجربه کمردرد در ۸۰ درصد افراد / کدام کمردردها باید جراحی شوند؟

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران درباره انواع کمردرد، مشکلات عضلانی_اسکلتی و باورهای غلط در این زمینه به تشریح توضیح داد.

 دکتر حسین یاری در گفت‌وگو با ایسنا، با بیان اینکه بیماری‌های عضلانی_اسکلتی از اهمیت فراوانی برخوردار هستند، اظهار کرد: ابتلا به هر بیماری با یک میزانی از ناخوشی، ناتوانی و یا متاسفانه، مرگ همراه است. به این تعداد «روزهای از دست رفته زندگی» به دلیل ناخوشی، ناتوانی و یا مرگ ناشی از بیماری «بار بیماری» گفته می‌شود؛ به طور مثال، زمانی که به یک عفونت ویروسی تنفسی مبتلا می‌شویم ۲ تا ۳ روز از زندگی خود را از دست می‌دهیم. یا بیماری هایی مثل دیابت و سرطان سبب می‌شود ماه‌ها و حتی سال های زیادی از عمر ما از دست برود. نکته مهم و حائز اهمیت در ارتباط با اختلالات عضلانی_اسکلتی این است که بیماری‌های از این دست از عومل اصلی «از دست دادن روزهای زندگی» برای انسان‌ها هستند.

این متخصص خاطرنشان کرد: یافته‌های آخرین پژوهش های معتبر حاکی از «بار» قابل توجه بیماری‌های عضلانی-اسکلتی برای زندگی انسان‌ها در دنیای مدرن است؛ به نحوی که «کمردرد»، «آرتروز» و «گردن‌درد» جزو ۱۰ عاملی هستند که سبب «بیشترین روزهای از دست رفته در زندگی» می‌شوند.

۸۰ درصد  انسان‌ها کمردرد را تجربه می‌کنند

وی با بیان اینکه  به هر دردی که در ناحیه حدفاصل آخرین دنده تا پایین لگن احساس شود، «کمردرد» گفته می شود، گفت: ۸۰ درصد از انسان‌ها کمردرد را حداقل یکبار در طول حیات خود تجربه می‌کنند. مبتلاشدن به کمردرد، یک پدیده رایج است و پیشگیری از این اختلال بسیار اهمیت دارد. اگرچه بیماری‌هایی مانند سرطان که موجب مرگ ناگهانی می‌شوند، حائز اهمیت هستند اما اختلالات عضلانی_اسکلتی هم می‌توانند افراد را یک عمر زمین‌گیر و ناتوان کنند و به نظر می‌رسد که اهمیت این بیماری‌ها در میان بیماری‌های غیرواگیر مغفول واقع شده است.

یاری با بیان اینکه کمردرد علت‌های متعددی دارد، اظهار کرد: منشاء کمردرد می‌تواند به دلیل عوامل مختلف از علل کم‌اهمیت‌تر مانند «آسیب به عضلات کمر» و «آسیب به مفاصل کمر» تا موارد جدی‌تر مانند «آسیب جسم مهره»، «آسیب به دیسک بین مهره‌ای» و «آسیب به سیستم عصبی یعنی ریشه های عصبی و نخاع» باشد. بنابراین عللی که منجر به کمردرد می‌شود به پنج دسته تقسیم‌ می‌شود.

وی «آسیب عضلات» را از جمله شایع‌ترین علل کمردرد برشمرد و افزود: نقطه ماشه‌ای، اسپاسم و کشیدگی از جمله آسیب‌هایی هستند که می توانند در عضلات اطراف ستون فقرات کمری و باسن باعث ایجاد درد شوند. اختلال و آسیب در مفاصل، مانند مفاصل جانبی ستون فقرات (مفاصل فاسِت)، مفصل هیپ و مفصل ساکروایلیاک می‌تواند یکی دیگر از علل شایع و البته کمتر شناخته شده کمردرد باشد.

بروز آرتروز در ۶۰ درصد افراد بالای ۶۰ سال

این متخصص طب فیزیکی ادامه داد: افزایش سن سبب تحلیل جسمانی می‌شود؛ به طور مثال، در حدود ۶۰ درصد از افراد بالای ۶۰ سال ، شواهد ساییدگی (آرتروز) در گرافی مفاصل‌شان دیده می‌شود. منظور از ساییدگی و آرتروز این است که غضروف مفصل تحلیل می‌رود و حرکت روان دو استخوان در کنار هم دچار اختلال می‌شود. مفاصل ستون فقرات کمری هم مستعد آرتروز است و بنابراین یکی از علل شایع کمردرد، خصوصا در افراد مسن‌تر، ساییدگی (آرتروز) است.

بروز کمرددرد با منشاءهای مختلف

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران درباره منشاء سوم کمردرد توضیح داد: «آسیب دیسک‌های بین‌مهره‌ای» هم می‌تواند منشاء کمردرد باشد. دیسک‌های بین‌مهره‌ای ممکن است دچار طیف متنوعی از آسیب‌ها اعم از «ملتهب شدن»، «از دست دادن آب»، «بیرون‌زدگی و فتق» و «پارگی» شوند که در نتیجه آن ممکن است کمردرد بروز پیدا کند.

یاری با بیان اینکه «جسم مهره‌ها» منشاء چهارم ابتلا به کمردرد به حساب می‌آیند، خاطرنشان کرد: این امکان وجود دارد که جسم استخوانی مهره‌ها روی هم لیز بخورند یا «دنبالچه» جابجا شود که سبب ایجاد درد می‌شود.

وی ادامه داد: آسیب در «سیستم عصبی» نیز به عنوان منشاء پنجم کمردرد شناخته می‌شود. این احتمال وجود دارد که دیسک بیرون زده یا زائده‌های استخوانی ناشی از آرتروز و … روی نخاع یا ریشه‌های عصبی فشار بیاورند و این آسیب سیستم عصبی باعث ایجاد درد در کمر و پاها گردد. به دردی که علت آن فشار روی ریشه‌های عصبی باشد که از کمر وارد پاها می شوند اصطلاحا «درد سیاتیک» گفته می‌شود.

بی‌تحرکی؛ عارضه درددهای عضلانی_استخوانی

وی با بیان اینکه افرادی که دردهای عضلانی_استخوانی را تجربه می‌کنند به «بی‌تحرکی» تمایل دارند، افزود: بیمار به دلیل دردی که تحمل می‌کند به بی‌تحرکی تمایل دارد. استراحت طولانی و بی‌تحرکی سبب بروز برخی از مشکلات مانند ترک موقت شغلی می‌شود که زمینه‌ساز بروز اختلالات روانی می‌شود. میان اختلالات روان مانند اضطراب و افسردگی و بیماری‌های عضلانی_اسکلتی ارتباط تنگاتنگ دوسویه وجود دارد. همچنین افرادی که دچار آسیب‌های عضلانی_اسکلتی می‌شوند، به دلیل استراحت بیش از حد ممکن است دچار مشکلات گوارشی مانند یبوست شوند و همچنین سیستم عضلانی آسیب دیده نیز دچار تحلیل بیشتر می‌شود.

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران با بیان اینکه کمردرد در افراد به اشکال متفاوت بروز می‌کند، اظهار کرد: این احتمال وجود دارد افرادی که مبتلا به کمردرد می‌شوند، درد را در نواحی مختلف مانند درد در کمر، درد در پا، درد در ران و درد در ساق پا تجربه کنند. برخی افراد نیز همراه با کمردرد، مواردی مانند خواب‌رفتن، بی‌حسی، گزگز کردن و سوزن‌سوزن شدن انگشتان پا یا اندام را تجربه می‌کنند.

وی ادامه داد: برخی از افراد اظهار می‌کنند که میزان کمردرد آنها با خم‌ شدن افزایش می‌یابد؛ در حالی است که برخی نشستن را موجب افزایش کمردرد خود می‌دانند. برخی برای نحوه خوابیدن نیز با مشکل روبرو می‌شوند و اینطور بیان می‌کنند که توانایی «دمر» یا «طاق‌باز» خوابیدن را ندارند. مجموع این علامت ها و نشانه‌های همراه آن سرنخ‌هایی هستند که می‌توانند به پزشک در تشخیص منشاء کمردرد راهنمایی بسیار کنند. علاوه بر این علائم و نشانه ها در شرح حال، انجام معاینات بالینی تکمیلی، در عمده موارد پزشک را از انجام اقدامات پاراکلینیک اضافه‌تر همچون رادیولوژی و ام آر آی بی‌نیاز می کند.

نیاز به جراحی در کمتر از ۱۰ درصد کمردردها

کدام کمردردها باید جراحی شوند؟

یاری درباره روش‌های درمانی کمردرد گفت: طبق به‌روزترین مطالعات علمی، کمتر از ۱۰ درصد کمردردها نیاز به اقدام فوری جراحی دارند و در سایر موارد درمان غیرجراحی اولویت دارد. وجود «علامت‌های خطر» در فرد مبتلا به کمردرد نشان‌دهنده شرایطی اورژانسی است که انجام جراحی را گریزناپذیر می‌کند. اگر افراد به همراه کمردرد خود، «بی‌حسی در ناحیه تناسلی» را تجربه می‌کنند باید نسبت به عمل جراحی اورژانسی اقدام کنند. همچنین اگر دچار «احتباس یا بی اختیاری ادراری» شده‌اند، می‌بایست نسبت به عمل جراحی اقدام کنند.

وی درباره سومین عامل که سبب ضروری کردن عمل جراحی می‌شود، گفت: اگر افرادی که مبتلا به کمردرد هستند دچار «ضعف حرکتی پیشرونده» شدند باید نسبت به عمل جراحی اورژانسی اقدام کنند. منظور از ضعف حرکتی این است که فرد مبتلا به کمردرد به تدریج در حین بیماری توانایی حرکت روی پنجه یا پاشنه پا را از دست بدهد یا قادر به بالا آوردن شست پای خود نباشند که در این صورت باید نسبت به عمل جراحی فوری اقدام کند. 

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران ادامه داد: بنابراین اگر افراد به همراه کمردرد با موارد احتباس یا بی اختیاری ادراری، بی‌حسی در ناحیه تناسلی و ضعف حرکتی پیشرونده مواجه باشند، جراحی فوری توصیه می‌شود. در غیر این صورت انجام عمل جراحی هیچ فوریتی نداشته و درمان های غیرجراحی توصیه می‌شود.

موفقیت درمان غیرجراحی کمرددرد منوط به ۲ شرط

وی با بیان اینکه موفقیت در درمان غیرجراحی کمردرد منوط به ۲ شرط است، افزود: یکی از شروطی که برای درمان  غیرجراحی کمردرد وجود دارد این است که شخص بیمار باید به صورت «فعالانه» در روند درمان خود مشارک داشته باشد و نقش خود را در پروسه درمان به خوبی ایفا کند. شرط دوم برای درمان غیرجراحی این است که فرد، پروسه درمان غیرجراحی خود را به صورت «پله پله» جلو ببرد و در یک مرحله متوقف نشود. منظور از مشارت فعالانه بیمار این است که خود فرد باید جهت درمان خود اقداماتی از قبیل کاهش وزن، تغییر سبک زندگی، انجام تمرینات روزانه و … را به عنون بخشی از پروسه درمان بر عهده بگیرد. منظور از درمان پله پله هم این است که پزشک معمولا در وهله نخست درمان خود را با تجویز دارو و تمرین درمانی آغاز می کند. در گام دوم درمان فیزیوتراپی، لیزردرمانی و … هم بکار گرفته می‌شود و در گام آخر درمان‌های غیرجراحی به سراغ مداخلاتی همچون تزریق اوزون، تزریق اپیدورال و … می رویم. در کمتر از ۱۰ درصد بیماران علی رغم طی کردن این سه مرحله طی مدت ۲-۳ ماه درد و ناتوانی بهبود پیدا نمی‌کند و این افراد هم کاندید جراحی ستون فقرات هستند.

باورهای غلط در کمر درد

انقضای «استراحت مطلق» در درمان کمردرد

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران با اشاره به اینکه درمان کمردرد با باورهای غلط نیز همراه است، گفت: یکی از این باورهای غلط در زمینه استراحت کردن حین کمردرد است . حدود ۳۰ سال است پژوهشگران کشورهای توسعه یافته تاکید می‌کنند دوران «استراحت مطلق» در کمردرد سپری شده است. علم روز حدود ۳۰ سال است که به این نتیجه رسیده است فردی که مبتلا به کمردرد هستند نباید برای طولانی‌مدت استراحت کند. علی رغم این شواهد علمی متقن، هنوز هم افرادی هستند که به فرد مبتلا به کمردرد توصیه می کنند که روزها در بستر استراحت مطلق داشته باشد.!

وی ادامه داد: استراحت مطلق به هنگام کمردرد اثر سوء بسیاری دارد؛ استراحت مطلق سبب افزایش اضطراب و افسردگی و اختلال سیستم گوارش می‌شود. همچنین استراحت مطلق باعث افزایش ترس از تحرک در بیمار می‌شود و اجتناب از فعالیت را در وی افزایش می‌دهد. توصیه منابع علمی معتبر بر این است که اگر فرد به کمردرد شدید مبتلا شده باشد، ۲ تا ۳ روز استراحت داشته باشد و نه استراحت مطلق و پس از سپری کردن دوران استراحت، فرد باید با مدنظر قرار دادن رعایت نکاتی از نظر تغییر سبک زندگی، هرچه زودتر به زندگی روزمره خود بازگردد.

مدیر کلینیک طب پیشگیری و ارتقاء سلامت سازمان جهاد دانشگاهی علوم‌پزشکی تهران ادامه داد: منظور از تغییر سبک زندگی رعایت نکاتی مانند نحوه درست خوابیدن، بلندنکردن جسم سنگین، اجتناب از نشستن طولانی، ارگونومی درست موقع نشستن و … است که باید در برنامه روزمره افراد مبتلا به کمردرد لحاظ شود.

استفاده از کمربند همیشه اثرگذار نیست

وی افزود: استفاده از وسایل ارتوپدی کمکی یکی دیگر از باورهای غلطی است که در مورد کمردرد وجود دارد. بسیاری از مردم تصور می‌کنند به هنگام بروز کمردرد باید از کمربند استفاده کنند. بررسی‌های علمی بیانگر این است که استفاده از کمربند در موارد شدید کمردرد برای مدت‌کوتاه می‌تواند کمک‌کننده باشد؛ اما استفاده طولانی مدت از کمربند توصیه نمی شود. اگر فردی مبتلا به کمردرد برای مدت طولانی از کمربند استفاده کند، این احتمال وجود دارد که با آثار سویی روبرو شود. تحلیل رفتن و تضعیف بافت عضلانی، یکی از عارضه‌های استفاده از کمربند برای مدت‌زمان طولانی به حساب می‌آید. همچنین بیمار از نظر روانی به کمربند وابسته می‌شود و تصور می کند که باید همیشه کمربند داشته باشد تا درد به سراغش نیاید.

یاری با بیان اینکه تشخیص کمردرد از اهمیت فراوانی برخوردار است، اظهار کرد: خوشبختانه دیدگاه مردم در ارتباط با تشخیص کمردرد نسبت به گذشته تغییر کرده است. پرسش‌های «آیا برای تشخیص کمردرد حتما نیاز به MRI است؟» و «مواردی که در MRI دیده می‌شود منشا درد است؟» را مطرح می‌کنم؛ در پاسخ به این پرسش‌ها باید گفت که MRI نمی‌تواند به تنهایی ملاک تشخیص درد باشد.

این متخصص ادامه داد: همانطور که گفتم پنج منشاء سبب بروز کمردرد می‌شوند. در بسیاری موارد این منشاءهای درد فاقد نشانه مشخص در MRI  هستند؛ به طور مثال اگر اسپاسم عضلانی یا «نقاط ماشه‌ای» علت بروز کمردرد باشند در MRI یافته خاصی دیده نمی‌شود. بنابراین می‌توان گفت که تمام منشاءهای کمردرد در تست‌های MRI نشان داده نمی‌شود. علت کمردرد در بسیاری از موارد فقط توسط معاینه پزشکی توسط متخصص کاربلد تشخیص داده می‌شود.

وی ادامه داد: نکته مهم دیگر در ارتباط با تصویربرداری MRI  این است که بسیاری از تغییراتی که در MRI نشان داده می‌شود به دلیل شرایط سنی است و ارتباطی با کمردرد بیمار ندارد و لزوما منشاء درد به حساب نمی آید. سن بر وضعیت جسمانی از جمله وضعیت اجزای ستون فقرات اثرگذار است؛ به نحوی که اگر در گروهی از افراد بالای ۵۰ سال که هیچگونه کمردردی ندارند تست MRI انجام شود، در بالای ۵۰% افراد ممکن است تغییرات دیسک از جمله خشکی، سیاه شدن، التهاب و بیرون زدگی دیده شود. پس بسیاری از تغییراتی که در MRI بروز می‌کند به دلیل شرایط سنی است. پس این احتمال وجود دارد که فرد دارای MRI سالم باشد اما درد شدید تحمل کند و همچنین این احتمال وجود دارد که فرد درد خفیف عضلانی داشته باشد، اما تست MRI بیانگر بیرون زدگی دیسک باشد. پس نکته مهم این است که پزشک و بیمار نباید صرفا بر یافته‌های ام آر آی تکیه کنند و این روش تصویربرداری هیچ زمان جایگزین دستان توانمند پزشک در معاینه بالینی نیست.

همبستگی «یکجا نشینی» با کمردرد

یاری درباره تاثیر سبک زندگی بر بروز کمردرد اظهار کرد: «سبک زندگی یکجانشین» همبستگی فراوانی با کمردرد دارد. هرچقدر میزان تحرک در زندگی روزمره بیشتر باشد احتمال بروز کمردرد کاهش می‌یابد. بلندکردن اجسام سنگین به صورت غیراصولی، ننوشیدن آب به میزان کافی و استرس و اضطراب در زندگی شخصی و شغلی و اضافه وزن هم با کمردرد ارتباط دارد.

کمردرد مزمن چیست و چه کسانی در معرض آن قرار دارند؟

وی ادامه داد: برخی از افراد سال ها از درد کمر رنج می برند. این افراد مبتلا به کمردرد مزمن هستند؛ کمردرد مزمن یعنی کمردردی که برای مدت زمانی بیش از سه ماه ادامه پیدا می کند. در حدود ۲۰ درصد افراد مبتلا به کمردرد، این درد مزمن می شود. سوال اینجاست که «چه عاملی باعث کهنه شدن درد در یک فرد می شود؟» بسیاری از افرادی که دارای کمردرد کهنه هستند، بیرون زدگی شدید دیسک بین مهره ای ندارند؛ بلکه برخی عوامل که «پرچم‌های زرد» خوانده می‌شوند در کهنه شدن دردهای فرد نقش دارد. فردی که اساسا شخصیت فاجعه‌سازی دارد یعنی مشکلات را بسیار بزرگ قلمداد می‌کند، یا توانایی مواجهه و تطابق با مشکلات را ندارد، یا نارضایتی‌هایی از زندگی شخصی و شغلی خود دارد، در معرض مزمن شدن کمردرد قرار دارند. بنابرین نقش عوامل روحی-روانی در مزمن شدن کمردرد بسیار زیاد است.

یاری در بخش دیگری از صحبت‌هایش درباره اقدامات کلینیک ارتقای سلامت سازمان جهاددانشگاهی علوم پزشکی تهران گفت: این کلینیک با  همکاری سفارت ژاپن تجهیز شده است و تمام اقدامات تشخیصی، درمانی و پیشگیری مرتبط با اختلالات عضلانی-اسکلتی این مرکز ارائه می‌شود. این کلینیک مجهز به یک سیستم تشخیصی بسیار مدرن است که وضعیت قامتی ستون  فقرات، کف پا و ترکیب بدنی بیمار را مورد آنالیز قرار می‌دهد و دید مناسبی در اختیار پزشک قرار می‌دهد که رویکرد تشخیصی جامع‌تری داشته باشد.

وی ادامه داد: تجهیزاتی مانند نوار عصب عضله، نوار مغز، نوار قلب و سونوگرافی عضلانی-‌اسکلتی موجود در این کلینیک می تواند در تشخیص بهتر به یاری پزشک آید. علاوه بر امر تشخیص پزشکان این مرکز می توانند از به‌روزترین تجهیزات همچون لیزرپرتوان، تکارتراپی، بیوفیدبک،PRP  و ازون‌تراپی جهت درمان و توانبخشی اختلالات عضلانی اسکلتی بیماران خود بهره ببرند. علاوه بر این تجهیزات، تیم حرفه‌ای این کلینیک مشتمل بر پزشک، فیزیوتراپیست، کارشناس ارتوپدی فنی و مربی تمرین درمانی آماده ارائه جدیدترین متدهای درمانی به مراجعین در کلینیک طب پیشگیری و ارتقای سلامت جهاد دانشگاهی هستند.

هشدار جدی پزشکان درباره مصرف این نوشیدنی پرطرفدار

پزشکان در جدیدترین مطالعه خود پی بردند نوشابه‌های انرژی‌زا می‌تواند منجر به عواقب جدی برای سلامتی و حتی خطر مرگ شود.

کافئین موجود در هر نوشیدنی، ممکن است برای بیماری‌های قلبی مفید باشد.»با این حال، قند تصفیه شده – به ویژه با مقادیری که در نوشیدنی‌های انرژی‌زا یافت می‌شود – اصلاً سالم نیست.

گریفیتز می‌گوید: «ما به راحتی می‌توانیم بدون آن زندگی کنیم، قند کافی را از تمام غذاها و نوشیدنی‌های دیگری که مصرف می‌کنیم، دریافت می‌کنیم.

این [قند تصفیه شده] قند خون را افزایش می‌دهد، باعث ایجاد یک جهش کوتاه انرژی می‌شود و سپس به دنبال آن افت می‌کند، که می‌تواند بر خلق و خوی شما تأثیر بگذارد و همچنین باعث شود بعد از آن احساس گرسنگی بیشتری کنید [به این معنی که] ممکن است بخواهید غذای بیشتری بخورید.

رابینسون، متخصص تغذیه مستقر در لندن می‌گوید هر کسی که به دنبال ترک نوشیدنی‌های انرژی‌زا است، باید جایگزین کردن آن‌ها با آب گازدار را در نظر بگیرد.

این متخصص تغذیه می‌گوید: من فکر نمی‌کنم ما بخواهیم برای تأمین انرژی خود به نوشیدنی‌های انرژی‌زا وابسته باشیم، من به مراجعانم توصیه می‌کنم آب فیلتر شده بنوشند – این همان چیزی است که به ما انرژی می‌دهد.»«مصرف زیاد نوشیدنی‌های انرژی‌زا به معنای قرار گرفتن در معرض کافئین، طعم‌دهنده‌های مصنوعی و شیرین‌کننده‌هایی است که می‌توانند بر سطح انرژی و روده‌ی ما تأثیر بگذارند.

اگر هر چند وقت یکبار عاشق نوشیدن یک نوشیدنی انرژی‌زا هستید، احتمالاً آسیبی به شما نمی‌زند، با این حال، جایگزین‌های بهتری وجود دارد که از شکر و کافئین پرهیز می‌کنند. او همچنین برای طعم بهتر به آب بدون گاز یا گازدار، اضافه کردن کمی لیمو، لیموترش، خیار یا نعناع را توصیه می‌کند.

افزایش بحران فشار خون در هرمزگان؛ ضرورت مدیریت و پیشگیری

مدیر درمان تأمین اجتماعی هرمزگان، از افزایش بحران فشار خون در استان خبر داد و به بررسی دلایل و آسیب‌های این بیماری پرداخت. وی بر اهمیت پیگیری و مدیریت فشار خون تأکید کرد.

دکتر غلامعباس مومنی،  اظهار داشت: بیش از ۲۰۰۰ بیمار مبتلا به فشار خون بالا تا پایان سال ۱۴۰۳ در مراکز درمانی تأمین اجتماعی هرمزگان ثبت و پرونده الکترونیک تشکیل شده است. این امر موجب نگرانی مسئولان درمان استان شده است. فشار خون بالا یکی از عوامل خطرساز اصلی برای بیماری‌های قلبی-عروقی، سکته مغزی و نارسایی کلیه است. عوامل متعددی مانند تغذیه نامناسب، کم‌تحرکی، استرس، چاقی، و مصرف الکل و دخانیات می‌توانند به افزایش فشار خون منجر شوند.

وی افزود: متأسفانه بسیاری از افراد از بیماری فشار خون خود آگاه نیستند زیرا این بیماری اغلب بدون علامت است. بنابراین، بررسی و پایش منظم فشار خون از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است.

دکتر مومنی با اشاره به آسیب‌های ناشی از عدم کنترل فشار خون گفت: فشار خون بالا می‌تواند به تدریج به دیواره‌های عروق آسیب زده و منجر به تشکیل پلاک‌های چربی شود که نهایتاً انسداد عروق و کاهش جریان خون به ارگان‌های حیاتی بدن را به دنبال دارد. این وضعیت می‌تواند عوارض جدی مانند حمله قلبی، سکته مغزی و نارسایی کلیه را به همراه داشته باشد.

وی همچنین به راه‌های پیشگیری و مدیریت فشار خون اشاره کرد و گفت: با اصلاح سبک زندگی، رژیم غذایی سالم، افزایش فعالیت بدنی، کاهش وزن، و کنترل استرس می‌توان فشار خون را در محدوده سالم نگه داشت. همچنین، افراد مبتلا به فشار خون بالا باید داروهای تجویزی پزشک را به‌طور منظم مصرف کنند و از خوددرمانی پرهیز نمایند.

در پایان، مدیر درمان تأمین اجتماعی هرمزگان تأکید کرد: از همه هموطنان عزیز بویژه بیمه‌شدگان تأمین اجتماعی دعوت می‌کنم تا با مراجعه به مراکز درمانی تأمین اجتماعی و کلینیک‌های دیابت و فشار خون، غربالگری فشار خون و دیابت خود را انجام دهند و با پزشکان متخصص مشورت کنند تا در صورت نیاز، اقدامات لازم برای کنترل و مدیریت این بیماری انجام شود.

چه بخوریم تا قلب سالمی داشته باشیم؟

بیماری‌های قلبی و عروقی نخستین علت مرگ در جهان است که تغذیه در کاهش ابتلا به این بیماری ها نقش بسزایی دارد.

نخستین علت مرگ و میر در دنیا بیماری‌های قلبی عروقی هستند؛ به بیان دیگر، انسان‌ها در سرتاسر جهان بیشتر از هر علت دیگری به دلیل بیماری‌های قلبی عروقی جان خود را از دست می‌دهند.

حدود سه چهارم مرگ‌ومیرهای ناشی از بیماری‌های قلبی در کشورهایی با سطح اقتصادی پایین یا متوسط اتفاق می‌افتد در حالی که اغلب بیماری‌های قلبی  و عروقی قابل پیشگیری هستند و با توجه به عوامل خطری مانند مصرف دخانیات، رژیم غذایی نامناسب، چاقی و اضافه وزن، بی‌تحرکی و مصرف الکل می‌توان میزان مرگ‌ومیر ناشی از این بیماری‌ها را کاهش داد.

بیماری های قلبی و عروقی گروهی از بیماری های مرتبط با یکدیگر شامل آترواسکلروز، پرفشاری خون، بیماری ایسکمی قلبی، بیماری عروق محیطی و نارسایی قلبی است که برای کنترل این بیماری ها توصیه می شود افراد بالای دو سال سبک زندگی و رژیم غذایی سالم داشته باشند.

برای پیشگیری و کنترل این بیماری ها از توصیه های زیر پیروی کنید:

از رژیم غذایی مدیترانه‌ای پیروی کنید

ویژگی های این رژیم شامل افزایش تعداد میوه و سبزیجات( عمدتاً تازه) با تأکید بر سبزیجات ریشه ای و سبز، غلات سبوس دار، ماهی های چرب (سرشار از امگا3)، مصرف کمتر گوشت قرمز و تأکید بر گوشت بدون چربی، کاهش مصرف لبنیات پرچرب، مصرف زیاد آجیل و حبوبات، استفاده از روغن زیتون، کانولا، گردو یا مارگارین مخلوط با روغن کلزا یا روغن بذر کتان است.

از رژیم غذایی DASH پیروی کنید

این الگوی غذایی سرشار از میوه‌ها و سبزیجات، محصولات لبنی کم چرب، غلات سبوس دار، ماهی، آجیل، بادام زمینی و حاوی مقادیر کم پروتئین حیوانی و قند است.

استرس را کنترل کنید

استرس منجر به تولید هورمون هایی می شود که ضربان قلب، فشار خون و قابلیت تحریک قلب را افزایش می دهند.

دیابت را کنترل کنید

دیابت یک عامل خطر مستقل برای بیماری های قلبی عروقی است. همه انواع دیابت خطر بیماری های قلبی عروقی را افزایش می دهند.

وزن خود را کنترل کنید

چاقی با ابتلا به بیماری‌های قلبی عروقی ارتباط مستقیم دارد. حتی کاهش وزن اندک می تواند در کنترل این بیماری ها مؤثر باشد. مصرف پروتئین های حیوانی پرچرب (گوشت و لبنیات پرچرب) را کاهش دهید. دریافت فیبرغذایی را افزایش دهید. میوه ها، سبزیجات،حبوبات و غلات کامل منابع عمده فیبر هستند. مصرف آنتی اکسیدان ها را افزایش دهید.

مصرف نمک را محدود کنید

از کمبود ویتامین D پیشگیری کنید

به منظور پیشگیری از کمبود افراد باید ماهانه یک پرل 50هزار واحدی ویتامین دی مصرف کنند.

فعالیت بدنی کافی داشته باشید

“عادت ماهیانه”؛ یک واقعیت عادی زندگی

با وجود اینکه تقریبا نیمی از جمعیت دنیا را زنان تشکیل می دهند، اما هنوز در بسیاری از کشورها به دلایل گوناگون حرف زدن درباره قاعدگی با شرم همراه است.

روز ۲۸ ماه مه میلادی، با هدف آموزش زنان درباره بهداشت قاعدگی و درک چرخه قاعدگی، توسط سازمان مردم نهاد

 Wash unitedمستقر در برلین آلمان، به عنوان روز جهانی بهداشت قاعدگی تعیین شده است تا حرف زدن درباره قاعدگی باعث افزایش آگاهی افراد از این موضوع مهم شود.

به همین مناسبت دکتر صدیقه حسینی فلوشیپ نازایی و متخصص زنان و زایمان دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی به بیان نکاتی در این خصوص پرداخت و اظهار داشت: قاعدگی یا عادت ماهانه، خونریزی در اثر ریزش لایه داخلی رحم است است که به‌طور منظم از دوران بلوغ تا دوران یائسگی زنان رخ می‌دهد.

این متخصص با بیان اینکه در اکثر دختران پروسه قاعدگی به طور متوسط حوالی سن ۱۲ سالگی رخ می دهد، توضیح داد: سن شروع قاعدگی به ژنتیک وابسته است؛ اگر دختری زیر سن ۹ سال قاعده شود، قاعدگی زودرس قلمداد شده و اگر فردی در سن ۱۶ سالگی با وجود کامل شدن صفات ثانویه جنسی، هنوز قاعده نشده باشد، قاعدگی دیررس قلمداد می شود.

این متخصص درباره سیکل قاعدگی نرمال توضیح داد: قاعدگی نرمال از ابتدای یک سیکل تا ابتدای سیکل قاعدگی بعدی بین ۲۴ تا ۳۵ روز است.

حسینی درباره علائم قاعدگی توضیح داد: ممکن است زنان قبل از شروع قاعدگی علائمی داشته باشند که سندروم «پی ام اس» یا نشانگان پیش از قاعدگی تلقی می شود که شامل علائمی هممچون تغییر در خلق و خو، احتقان، تحریک پذیری و ورم در ناحیه سینه ها می شود.

وی با بیان اینکه با شروع قاعدگی ممکن است فرد دچار دردهایی شود، گفت: این دردها در بعضی افراد از ابتدای قاعدگی وجود دارد اما در بعضی از افراد در سال های اولیه وجود ندارد و بعد از مدتی به وجود می آید که این افراد باید از نظر ابتلا به بیماری های خاصی همچون اندرومتریوز مورد بررسی قرار گیرند.

حسینی با بیان اینکه در طول مدت عادت ماهیانه یکی از مسائلی که باعث بروز ناراحتی در زنان می شود دردهای قاعدگی است، گفت: می‌توان این دردها را با مصرف مسکن ها تحت نظر پزشک در روز اول و دوم و قبل ازشروع خونریزی شدید کاهش داد.

این متخصص با اشاره به اهمیت رعایت بهداشت فردی در طول دوره قاعدگی گفت: اگر حجم خونریزی فردی زیاد است باید در طول روز چند نوبت برای تعویض پد بهداشتی اقدام کند.

وی درباره تغذیه مناسب در این دوره توصیه کرد: بهتر است افراد در این دوره از مصرف مواد غذایی که آن ها را تحریک کرده و باعث افزایش حجم خونریزی می شود پرهیز کنند.

از مصرف موادغذایی نفاخ بپرهیزید

این متخصص با بیان اینکه به علت تغییرات هورمونی در دوره قاعدگی ممکن است در گوارش فرد عوارضی مانند نفخ شکم رخ دهد، گفت: مصرف غذاهای نفاخ ممکن است این عارضه را تشدید کند، از این رو توصیه می شود افرادی که در دوره قاعدگی به این عوارض دچار می شوند، از مصرف غذاهایی که باعث تحریک سیستم گوارش می شود خودداری کنند.

وی با تاکید بر ضرورت مصرف میوه و سبزیجات در دوره قاعدگی گفت: به افرادی که دچار فقر آهن هستند و دچار خونریزی های زیاد می شوند، مصرف ترکیباتی که باعث تسریع جذب آهن می شوند و همچنین مکمل هایی مثل آهن توصیه می شود.

این متخصص با بیان اینکه مصرف آهن برای افرادی که دچار کمبود آهن هستند، فقط محدود به دوره قاعدگی نمی شود، افزود: اگر فردی کمبود آهن دارد باید دوره درمان خود را کامل کند.

حسینی افزود: بسیار مهم است که فرد مورد بررسی قرار بگیرد تا تشخیص داده شود دچار کم خونی شده است یا خیر و در صورتی که کم خونی تشخیص داده شود، توصیه می شود فرد رژیم غذایی پرگوشت داشته باشد و مصرف ویتامین سی را افزایش دهد و در صورت احتیاج به مصرف دارو، دوره درمانی را طی کند.

وی با تاکید بر اهمیت رعایت بهداشت ناحیه تناسلی در دوره قاعدگی اظهار کرد: رعایت بهداشت این ناحیه باعث جلوگیری از تحریک و حساسیت ناشی از مصرف پدهای بهداشتی می شود.

این متخصص درباره برخی باورهای غلط درباره حمام کردن در دوره قاعدگی توضیح داد: برخی از افراد از حمام رفتن در این دوره پرهیز می کنند، اما این کار درستی نیست و رعایت بهداشت فردی در طول این مدت حائز اهمیت است.

وی با بیان اینکه انجام حرکات ورزشی می تواند باعث تسریع خروج خون شود، گفت: حرکات ورزشی باعث افزایش خونریزی نمی شود، بلکه بیشتر یک اثر مکانیکی برای خروج حجم خون دارد، البته ممکن است فردی به علت درد دچار محدویت در حرکات ورزشی شود، اما در غیر این صورت محدودیتی در انجام حرکات ورزشی وجود ندارد.

حسینی برای کاهش دردهای قاعدگی توصیه کرد: افراد می‌توانند از روش های گرما درمانی استفاده کنند، برای درمان های داوریی نیز می توانند با مشورت پزشک، از داروهایی مانند استامینافون، ایبوبروفن و مفنامیک اسید استفاده کنند.

قبل از اوج درد مسکن مصرف کنید

این متخصص در پایان تاکید کرد: البته نکته مهم درباره مصرف داروها این است که فرد قبل از اینکه درد به اوج خود برسد اقدام به مصرف کند.

آیا رژیم کتوژنیک برای افراد مبتلا به دیابت نوع۲ مفید است؟

نتایج یک مطالعه نشان می دهد رژیم کتوژنیک بصورت دوره ای کوتاه مدت نه تنها می تواند وزن بدن را کنترل کند، بلکه قند و چربی خون را نیز کنترل می کند، اما تداوم طولانی مدت دشوار است و توصیه نمی شود.

نتایج یک مطالعه نشان می دهد رژیم کتوژنیک بصورت دوره‌ای کوتاه مدت نه تنها می‌تواند وزن بدن را کنترل کند، بلکه قند و چربی خون را نیز کنترل می‌کند، اما تداوم طولانی مدت دشوار است و توصیه نمی‌شود.

مطالعه‌ای با هدف مشاهده تاثیر رژیم غذایی کتوژنیک دوره‌ای روی بیماران دارای اضافه وزن یا چاق که به تازگی به عنوان دیابت نوع ۲ تشخیص داده شده‌اند، صورت گرفت و در مجموع ۶۰ بیمار دارای اضافه وزن یا چاق که به تازگی به عنوان دیابت نوع ۲ تشخیص داده شده بودند، به طور تصادفی به دو گروه رژیم کتوژنیک داده شده و گروه کنترل که رژیم غذایی معمول داشتند تقسیم شدند و ۳۰ مورد در هر گروه قرار گرفتند.

هر دو الگوی غذایی ۱۲ هفته به طول انجامید و در طول دوره، گلوکز خون، چربی خون، وزن بدن، انسولین و اسید اوریک قبل و بعد از مداخله سنجیده شد. الگوی رژیم غذایی کتوژنیک (KD) دارای چربی زیاد، کربوهیدرات کم و پروتئین مناسب بود. رژیم کتوژنیک نخستین بار برای درمان صرع مقاوم به درمان در کودکان استفاده می‌شد.

برای گروه KD، غذاهای اصلی برای رژیم غذایی روغن زیتون، کره، تخم مرغ سرخ شده، گوشت گوساله، سالمون، ساردین، بروکلی، آووکادو بودند.

رژیم غذایی کتوژنیک به شرح زیر بود: کربوهیدرات ۳۰-۵۰ گرم، پروتئین ۶۰ گرم، چربی ۱۳۰ گرم و کل کالری (۵۰±۱۵۰۰) کیلو کالری.

رژیم غذایی معمولی به شرح زیر بود: کربوهیدرات ۲۵۰-۲۸۰ گرم، پروتئین ۶۰ گرم، چربی ۲۰ گرم، کل کالری (۵۰±۱۵۰۰) کیلو کالری.

برای هر دو گروه باید روزانه بیش از 2 هزار میلی لیتر آب مصرف می‌کردند.

برای هر دو گروه، وزن، BMI (شاخص توده بدن)، دور کمر، TG (تری گلیسیرید)TC (کلسترول تام )،  LDL (لیپوپروتئین با چگالی کم) HDL (لیپوپروتئین با چگالی بالا) FBG (گلوکز ناشتا) FINS (انسولین ناشتا)، HbA1c(هموگلوبین گلیکوزیله) در گروه KD بیشتر از گروه کنترل کاهش یافته بود. با این حال، UA (اسید اوریک سرم) در گروه کتوژنیک  روند صعودی را نشان داد، در حالی که در گروه کنترل تغییر چشمگیری نداشت.

تمایل به پایبندی به رژیم کتوژنیک در طولانی‌مدت ضعیف‌تر از رژیم معمول بود. در نتیجه مشخص شد که در میان بیماران دارای اضافه وزن یا چاق که به تازگی به عنوان دیابت نوع ۲ تشخیص داده شده اند، رژیم کتوژنیک بصورت دوره ای کوتاه مدت  نه تنها می تواند وزن بدن را کنترل کند، بلکه قند و چربی خون را نیز کنترل می کند، اما تداوم طولانی مدت دشوار است و توصیه نمی شود.

وزارت بهداشت: درصدی از مردم به خاطر اینکه هزینه‌های درمان را ندارند، دندان‌های خود را می‌کشند

دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت گفت: عمده افراد وقتی به دندان پزشکی مراجعه می‌کنند که مشکلات حاد دارند و یکی از موانعی که افراد نمی‌توانند درمان به موقع انجام دهند، هزینه‌های درمان دندانپزشکی است. یزدانی متذکر شد: به طبع وقتی درمان یک دندان هزینه بالایی داشته باشد، آخرین راه حل آن اگر درمان نشود و بخواهد برای بیمار مشکل ایجاد کند، کشیدن آن دندان است. درصدی از مردم به خاطر اینکه هزینه‌های درمان را ندارند، دندان‌های خود را می‌کشند.

ایلنا: دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت گفت: عمده افراد وقتی به دندان پزشکی مراجعه می‌کنند که مشکلات حاد دارند و یکی از موانعی که افراد نمی‌توانند درمان به موقع انجام دهند، هزینه‌های درمان دندانپزشکی است.

رضا یزدانی دبیر شورای آموزش دندانپزشکی و تخصصی وزارت بهداشت در پاسخ به این سوال که پوسیدگی دندان میان بزرگسالان و کودکان چگونه است؟ پاسخ داد: پوسیدگی دندان یک بیماری شایع در کل دنیا است. بیش از ۳ میلیارد نفر دندان پوسیده دارند که درمان نشده است، کشور ما نیز از این قاعده مستثنی نیست. پوسیدگی دندان در میان افراد بزرگسال بالای ۱۵ سال مشاهده می‌شود که با توجه به رده سنی درصد آن متفاوت است.

وی ادامه داد: شاخص پوسیدگی دندان که DMFT نام دارد، پوسیدگی دندان در ۱۲ ساله‌ها را عدد دو نشان می‌دهد. یعنی حداقل ۲ دندان آن‌ها پر شده یا پوسیده شده است. در بین کودکان ۵ ساله که دندان‌های شیری دارند، عدد این شاخص بیشتر از ۵ است. یعنی بر اساس شاخص پوسیدگی، ۵ دندان پوسیده، کشیده شده یا پر شده دارند، همین طور می‌تواند ترکیبی از این‌ها باشد.

یزدانی بیماری شایع در حوزه دهان و دندان را پوسیدگی دندانی و بیماری لثه دانست و گفت: این بیماری کاملا رفتاری است و ۹۰ درصد افراد جامعه اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند، تغذیه مناسب داشته باشند، نوشیدنی‌ها و خوراکی‌های حاوی قند را کمتر مصرف کنند به این دو بیماری دچار نخواهند شد.

او افزود: با حداقل دوبار مسواک زدن به مدت دو دقیقه در روز، استفاده روزانه از نخ دندان، کاهش مواد مصرفی که حاوی قند و شکر است می‌توان از پوسیدگی دندان و بیماری‌های لثه جلوگیری کرد.

 دبیر شورای آموزش دندانپزشکی گفت: عمده افراد اگر بهداشت دهان و دندان را رعایت کنند، مشکلی برای آن‌ها پیش نمی‌آید، اما افرادی که دچار مشکلات دندانی می‌شوند، متاسفانه وقتی به دندان پزشکی مراجعه می‌کنند که مشکلات حاد دارند. البته یکی از موانعی که افراد نمی‌توانند درمان به موقع انجام دهند، هزینه‌های درمان دندانپزشکی است.

وی درباره علت بالا بودن هزینه‌های درمان دندان پزشکی توضیح داد: هزینه‌های درمان بخش عمده آن بستگی به تجهیزات و امکانات دارد و باید در نظر گرفت که هزینه‌های درمان دندانپزشکی در کل دنیا بالا است، چرا که اگر یک مطب یا کلینیک دندانپزشکی بخواهد راه اندازی شود، هزینه بسیار کلانی دارد و طبیعتا این هزینه بالا روی خدمات تاثیر می‌گذارد.

 یزدانی متذکر شد: به طبع وقتی درمان یک دندان هزینه بالایی داشته باشد، آخرین راه حل آن اگر درمان نشود و بخواهد برای بیمار مشکل ایجاد کند، کشیدن آن دندان است. درصدی از مردم به خاطر اینکه هزینه‌های درمان را ندارند، دندان‌های خود را می‌کشند. البته بسته به شرایط اقتصادی افراد این اتفاق می‌افتد.

بسیاری از مراکز جامع سلامت، واحد دندانپزشکی دارند

 وی اضافه کرد: برخی مراکز دولتی ارائه دهنده خدمات دندان پزشکی در کشور وجود دارد که تعرفه‌های درمان در این مراکز بسیار مناسب‌تر است. بسیاری از مراکز جامع سلامت واحد دندانپزشکی دارند و خدمات دندانپزشکی را با تعرفه دولتی که خیلی قیمت مناسبی است، ارائه می‌دهند. این می‌تواند راه حلی باشد برای افرادی که نمی‌تواند هزینه‌های بالا را پرداخت کنند.

 دبیر شورای آموزش دندانپزشکی درباره علت پوشش‌دهی کم بیمه‌ها برای خدمات دندان پزشکی توضیح داد: بیمه پایه درصدی از خدمات دندان پزشکی را پوشش می‌دهد، اما باید در نظر داشت که بیمه یک صنعت است و اگر قرار باشد مبلغ کمی پرداخت شود و در ازای آن خدمتی گران دریافت شود، منطقی نیست. چون خدمات دندان پزشکی هزینه‌ی بالایی دارد و اگر افراد بخواهند بیمه شوند که تمام خدمات دندان پزشکی را پوشش دهد، ضرورت آن حق پرداخت ماهیانه بالایی است که متاسفانه این امکان وجود ندارد.

وی علت اینکه بسیاری از بیماران درمان‌های زیبایی را به درمان اصولی ترجیح می‌دهند، اینگونه پاسخ داد: متاسفانه بسیاری از خدمات زیبایی اصلا ضرورت ندارد، شاید در کوتاه مدت دندان‌های آن‌ها زیباتر شود ولی بعد از مدتی موادی که روی دندان گذاشته شده است، مشکل ساز خواهد شد. بهترین کار این است که افراد پیش از اقدام به انجام این درمان‌ها خوب فکر کنند و درباره عوارض آن تحقیق و مشورت کنند. خوشبختانه امروزه به واسطه اینترنت این امکان برای همه فراهم است که اطلاعات کسب کنند تا در نهایت با آگاهی تصمیم بگیرند.