دسته: سبک زندگی
حاجی فیروز؛ نماد شادابی و سرزندگی در نوروز ایرانی
در آستانه سال نو، کوچهها و خیابانهای ایران مملو از انرژی و شادی میشود. در این میان، شخصیت جالب و رنگارنگی به نام حاجی فیروز با ساز و آوازش جلوهای خاص به جشنها میبخشد. او با چهرهای سیاه و لباسی رنگین، پیامآور خوشی و امید در دل مردم است و به نوعی، روح نوروز را در خود جا داده است.
نوروز، آغاز فصل بهار و نماد نو شدن زندگی است، و حاجی فیروز در این جشنواره، همچون ستارهای درخشنده، بر سکوی زندگی مردم نشسته است. او با هر نوا و آوازش دلها را گرم میکند و لبخندها را بر لبها مینشاند. با قدم زدن در خیابانها، صدای شاد او به گوش میرسد و حتی در دلهای غمگین نیز نشانهای از امید و شادمانی میدمد.
حاجی فیروز یکی از شخصیتهای سنتی و فرهنگی ایران است که معمولاً در ایام نوروز و بهویژه در جشنها و مراسم مربوط به سال نو دیده میشود. او نماینده شادی و نشاط، و نماد جشن و سرور در فرهنگ ایرانی است. او علاوه بر خوشحالی و سرور، بخشی جداییناپذیر از فرهنگ و هویت ایرانی است که نسلها را به هم پیوند میدهد و یادآور روزهای خوش زندگی است. در ادامه، به بررسی ریشهها، ویژگیها و نقش اجتماعی این نماد شادابی خواهیم پرداخت.
حاجی فیروز؛ تاریخچه و تحلیل فرهنگی
حاجی فیروز یکی از شخصیتهای مهم و نمادین در فرهنگ و آداب و رسوم تعطیلات نوروز در ایران است. این شخصیت با ویژگیهای خاص خود، به عنوان مولود شادی و خوشحالی از سال نو و بهار در نظر گرفته میشود.
با نگاهی به تاریخچه حاجی فیروز، درمییابیم که از زمانهای قدیم به عنوان شخصیت نمادین نوروز در میان ایرانیان حضور داشته و با پوشیدن لباسهای مخصوص قرمز رنگ، کلاه کله قند، چهرهای سیاه و سازهایی مانند تنبک و دایره زنگی، در کوچههای مختلف شهرهای ایران پرسه زده و با خواندن شعرهایی معروف و به زبان محاوره، سبب شادی و خوشحالی مردم میشود.
در واقع میتوان گفت، اینکه حاجی فیروز، در زمانهای قدیم به نام خواجه پیروز معروف بوده است، در روزهای آخر و اول سال سر میرسد و با رقص و آواز شادی و خوشحالی را برای مردم به ارمغان میآورد، نماد بازگشت سیاوش به جهان پر جنب و جوش مادی است.
تاریخچه حاجی فیروز
حاجی فیروز به عنوان یک شخصیت مردمی و شاداب در تاریخچه ایرانیان به دورههای باستانی نسبت داده میشود. برخی از پژوهشگران معتقدند که ریشههای حاجی فیروز به اساطیر و داستانهای زرتشتی مربوط میشود. در این داستانها، بهار و سال نو به عنوان نمادهای زندگی و تجدید حیات تلقی میشدند و حاجی فیروز به نمایندگی از این مفاهیم در جشنهای سال نو حضور مییافت.
در ادبیات کلاسیک ایرانی نیز گاهی به شخصیتهایی مشابه با حاجی فیروز اشاره شده است. مثلاً در شعرهایی از شاعران بزرگ ایرانی نظیر نادر معزی و حافظ، به مفهوم شادی، عشق و حیات جدید اشاره میشود که نقاط مشترکی با وجود حاجی فیروز دارد.
در عصر حاضر، حاجی فیروز به عنوان یکی از نمادهای شادی در فرهنگ عامه، در کنار شخصیتهای دیگر مانند “عمو نوروز” به جشن نوروز وارد شده است.
جایگاه حاجی فیروز در فرهنگ ایرانیان
شخصیت و تاریخچه حاجی فیروز، قدمتی تقریباً برابر با تاریخ و تمدن ایران باستان داشته و در حقیقت حضور آن، بازتاب روشنی است از اندیشهها، عواطف و سنن جامعهای که با پیروی از روش شفاهی از راههای مختلف، آن را فرد به فرد و نسل به نسل به دیگران منتقل کرده است.
همانطور که پیشتر اشاره شد، بر اساس گفتههای زنده یاد مهرداد بهار، اسطوره شناس ایران، حاجی فیروز نمادی از زندگی پس از مرگ بعد از گذر سیاوش از آتش و روییدن گل از خون او، زایش دوباره و رویش و برکت است. در واقع، مهرداد بهار، سیاوش را برابر با ایزد نباتی بومی مربوط دانسته و لباس سرخ حاجی فیروز را نماد خون سیاوش میداند.
طبق گفتههای سایر اسطوره شناسان و مورخان نیز، میتوان تاریخچه حاجی فیروز را به هبوط تموز، الهه باروری و زایش در اساطیر بینالنهرین یا همان بابل، نسبت داد. بازگشت دوموزی، همسر تموز، به زمین به جای او نمادی از زندگی دوباره پس از مرگ است. همچنین گفته شده، زمانی که دوموزی به زمین میآید، لباسی به رنگ سرخ بر تن داشته و دایره زنگی در دست اوست.
حاجی فیروز در مناطق جغرافیایی مختلف
تاریخچه حاجی فیروز و لباس سرخ و چهره سیاه او و هر آنچه امروزه ما به عنوان حاجی فیروز میشناسیم سنتی مدرن از این شخصیت دیرینه در تهران است. اما در گذشته هر منطقه جغرافیایی در ایران، این شخصیت را به نامهای متفاوتی میشناختند و آداب و رسوم متنوعی داشتند.
به عنوان مثال در خراسان و بخشهایی از افغانستان، بیبی نوروزک، در خمین و اراک، ننه نوروز، در کرانههای خلیج فار، ماما نوروز، در گیلان، پیر بابا و آروس یا عروس گلی، در آذربایجان، ننه مریم، در تاجیکستان و بخارای شریف و سایر مناطق، ماما مروسه و نامهای مشهور دیگری همچون بابا نوروز و عمو نوروز گفته میشود.
در آسیای میانه و در آخرین شب سال، انتظار مامای مروسه را میکشند. همچنین قبل از آمدن مامای مروسه، مراسم گلگردانی یا گل نوروزی برگزار شده که در این مراسم گروهی از مردم، نخستین گلهای روییده شده در صحرا را میچینند و همراه با رقص و شادی و آواز در کوچهها میگردند.
اما در گیلان و کوهپایههای تالش به گونهای دیگر، آروس گلی و پیر بابا با یک خرس و با دستههای گل، لباسهای سرخ و کلاههای بوقی پوشیده و به ترانه سرایی و دایره زنی و رقص و شادی میپردازند.
امروزه، فارغ از تاریخچه حاجی فیروز در نقاط مختلف ایران، در روزهای پایانی سال، حاجی فیروزهایی با لباس سرخ و چهره سیاه در میان مردم و در دل خیابانهای شهر میبینیم که دایره میزنند و با شعرهای قدیمی دل مردم را شاد میکنند.
نمادشناسی حاجی فیروز
حاجی فیروز با ویژگیهای ظاهری خاصی شناخته میشود که هر یک از آنها معانی عمیقی دارند:
لباس قرمز: رنگ قرمز در فرهنگ ایرانی به عنوان نماد شادی، سرزندگی و برکت شناخته میشود. لباسهای رنگی حاجی فیروز نشانهای از خوشحالی و پذیرش سال نو به شمار میرود.
صورت سیاه: یکی از خصوصیات بارز حاجی فیروز، سیاه بودن صورت اوست. برخی اعتقاد دارند که این سیاه بودن نماد شب و تاریکی است که به وسیله نوروز روشن میشود. به نظر میرسد این نماد بهعنوان نمادی برای نشان دادن گذار از دوران سرد سال به فصل گرم و شاداب انتخاب شده است.
کلاه و شیپور: کلاه مخصوص حاجی فیروز و شیپور در دستان او نیز نشاندهنده شادی و حرکت است. شیپور نمایانگر صدا و شادمانی است که در جشنهای نوروزی به گوش میرسد و کلاه نماد جشن و فرح است.
چرا حاجی فیروز سیاه است؟
سیاه بودن صورت حاجی فیروز یکی از ویژگیهای بارز این شخصیت است و تفاسیر مختلفی درباره آن وجود دارد:
نماد تاریکی و روشنایی: برخی اعتقاد دارند که سیاهی صورت او نماد شب و تاریکی است. در واقع، این نماد به مفهوم گذر از تاریکی به سمت روشنایی و بهار اشاره دارد.
رنگ پوست: در گذشته، سیاه بودن صورت به عنوان نشانهای از کار سخت و تلاش در زندگی شناخته میشد. این سؤال نیز مطرح میشود که آیا حاجی فیروز نمایانگر تلاش طبقه کارگر و زندگی ساده نیست؟
هویت فرهنگی: میتوان گفت که سیاه بودن حاجی فیروز بخشی از هویت فرهنگی او است و به روشهای مختلفی تفسیر میشود. این ویژگی همچنین به جذابیت بصری او افزوده و به یادماندگی شخصیت او کمک میکند.
پیشینه و رقص حاجی فیروز
رقص حاجی فیروز یکی از عناصر مهم جشنهای نوروزی است. این رقصها معمولاً شاداب و پرحرکت هستند و نشاندهنده شادی، نشاط و سرزندگی بهار هستند. رقص حاجی فیروز معمولاً به شکل گروهی اجرا میشود و افراد مختلفی به او ملحق میشوند.
آیینهای سنتی: رقص حاجی فیروز در جشنهای نوروزی بخشی از آیینهای سنتی سال نو است و در این مراسم، او با حرکات شادیبخش خود، مردم را به جشن و شادمانی دعوت میکند
موسیقی و آهنگهای خاص: رقص حاجی فیروز معمولاً با آهنگها و نواهایی خاص همراه است که حس شادی و نشاط را به مخاطب القا میکند.
نقش اجتماعی: این رقص به عنوان یک ابزار ارتباطی بین افراد جامعه عمل میکند و باعث ایجاد ارتباط و همبستگی بیشتری در میان مردم میشود.
پایبندی به سنتها در جشن خوب
حاجی فیروز در طول سالها به عنوان یک شخصیت جاذب در مرکز جشنهای نوروزی قرار داشته است. او با اجرای برنامههای شاداب و رقاصی در خیابانها و میدانها، مردم را به جشن و سرور دعوت کرده و فضایی پر از شادمانی ایجاد میکند.
این کارکرد او به تأثیری عمیق بر آداب و رسوم نوروزی انجامیده و بسیاری از خانوادهها همچنین به تقویت روابط اجتماعی و خانوادگی با شرکت در این جشنها کمک میکنند
بهعلاوه، حضور حاجی فیروز در این جشنها به ایجاد انرژی مثبت در جامعه کمک میکند و یادآوری میکند که با ورود به بهار، فرصتهای جدیدی در راه است.
تأثیر بر فرهنگ و جامعه
حاجی فیروز فراتر از یک شخصیت خیالی است و به عنوان یک نماد فرهنگ ایرانی دارای تأثیرات عمیق اجتماعی و فرهنگی است. یادآوری مفهوم شادی و امید، ارزشهای فرهنگی و اجتماعی را به نسل آینده منتقل میکند.
در دنیای مدرن، به لطف تکنولوژی، شخصیت حاجی فیروز از طریق شبکههای اجتماعی، برنامههای تلویزیونی و فیلمها به نسلهای جدید معرفی میشود. این موضوع نشان میدهد که چگونه سنتها میتوانند با حفظ واقعیتهای فرهنگی و اجتماعی خود، خود را به روزرسانی کنند.
حاجی فیروز، به عنوان یک نماد پایدار در فرهنگ ایرانی، نه تنها یادآور ریشههای کهن و اساطیری فرهنگ این سرزمین است، بلکه به ایجاد شادابی و همبستگی در میان افراد جامعه نیز کمک میکند. او بهعنوان نماد ورود به فصل نو و تغییرات مثبت در زندگی انسانها به شمار میآید. با وجود تحولات اجتماعی، حاجی فیروز همچنان به عنوان یک منبع الهام و شادمانی در زندگی اجتماعی ایرانیان باقی مانده است، و امیدواریم که در آینده نیز ادامه یابد.
نوروز و آجیل؛ چگونه با انتخاب درست، سلامتی خود را تضمین کنیم؟
آجیل به عنوان نماد سفره هفتسین و خوراکی محبوب نوروز، نقش مهمی در جشنها دارد. این خوراکیها نه تنها طعمی لذیذ دارند، بلکه سرشار از مواد مغذی هستند. انتخاب آجیلهای سالم و باکیفیت اهمیت زیادی دارد، زیرا آجیلهای کهنه میتوانند عوارض جبرانناپذیری برای سلامتی به همراه داشته باشند.
نوروز، به عنوان یکی از مهمترین جشنهای ایرانیان، نماد شروع سال جدید و تجدید حیات است. در این ایام، سنتهای مختلفی از جمله خرید و مصرف آجیل و خشکبار رواج دارد. آجیل نه تنها به عنوان یک تنقلات خوشمزه، بلکه به عنوان منبعی از مواد مغذی و انرژیزا در این جشنها مورد توجه قرار میگیرد. انتخاب آجیل سالم و با کیفیت اهمیت ویژهای دارد که در این گزارش به آن پرداخته میشود.
اهمیت آجیل در سفره نوروز
آجیل به عنوان یکی از عناصر اصلی سفره هفتسین، نماد برکت و فراوانی است. وجود آجیل در این سفرهها به معنای آرزوی سلامتی، ثروت و خوشبختی برای سال جدید است. همچنین، آجیل به عنوان یک منبع انرژی طبیعی، میتواند به تأمین نیازهای غذایی خانوادهها در ایام نوروز کمک کند.
خواص تغذیهای آجیل
آجیلها سرشار از مواد مغذی هستند که برای سلامتی بدن ضروریاند. برخی از خواص تغذیهای آجیلها شامل موارد زیر است:
پروتئین: آجیلها منبع خوبی از پروتئین گیاهی هستند که برای رشد و ترمیم بافتهای بدن ضروری است.
چربیهای سالم: چربیهای موجود در آجیلها عمدتاً از نوع غیراشباع هستند که به کاهش خطر بیماریهای قلبی کمک میکند.
فیبر: فیبر موجود در آجیلها به بهبود عملکرد دستگاه گوارش و کنترل قند خون کمک میکند.
ویتامینها و مواد معدنی: آجیلها حاوی ویتامین E، منیزیم، زینک و آنتیاکسیدانها هستند که به تقویت سیستم ایمنی و سلامت عمومی بدن کمک میکنند.
برای انتخاب آجیل سالم در نوروز، توجه به نکات زیر ضروری است:
خرید از فروشگاههای معتبر: برای اطمینان از کیفیت آجیل، بهتر است از فروشگاههای معتبر و شناختهشده خرید کنید
بررسی تاریخ انقضا: همیشه به تاریخ انقضا توجه کنید و از خرید آجیلهای نزدیک به تاریخ انقضا خودداری کنید.
چشیدن طعم: اگر امکانپذیر است، قبل از خرید مقداری از آجیل را بچشید تا از طعم و تازگی آن مطمئن شوید.
نگهداری صحیح: پس از خرید، آجیلها را در جای خشک و خنک نگهداری کنید تا تازگی آنها حفظ شود.
برچسبگذاری: به برچسبهای روی بستهبندی توجه کنید؛ اطلاعات مربوط به ترکیبات، تاریخ انقضا و شرایط نگهداری بسیار مهم است.
عدم استفاده از افزودنیهای مضر: از خرید آجیلهایی که حاوی نمک، شکر یا افزودنیهای شیمیایی هستند پرهیز کنید.
مضرات آجیلهای ناسالم
آجیلهای ناسالم میتوانند عوارض جدی برای سلامت داشته باشند:
اضافه وزن: مصرف بیش از حد آجیلهای شور یا شیرین میتواند به چاقی و مشکلات متابولیکی منجر شود.
حساسیت: برخی افراد ممکن است به انواع خاصی از آجیلها حساسیت داشته باشند که در صورت مصرف، عوارض جدی ایجاد میکند.
آلودگیهای میکروبی: آجیلهای بیکیفیت ممکن است حاوی آلودگیهای باکتریایی یا قارچی باشند که میتواند به مسمومیت غذایی منجر شود.
انتخاب آجیل سالم در نوروز نه تنها به سلامتی افراد کمک میکند بلکه نشاندهنده توجه به کیفیت مواد غذایی مصرفی نیز هست. با رعایت نکات ذکر شده، میتوان از فواید بیشمار آجیل بهرهمند شد و جشن نوروز را با سلامتی و خوشحالی بیشتری برگزار کرد. امیدواریم با انتخاب صحیح، سال جدید را با انرژی و نشاط آغاز کنیم.
چربیسوزی در خواب: با ۵ خوراکی جادویی!
خواب یکی از ضروریترین نیازهای بدن ماست، اما آیا میدانستید که میتوانید از این زمان استراحت برای تقویت متابولیسم و سوزاندن کالری بیشتر بهره ببرید؟ بله، درست است! با انتخابهای مناسب غذایی، میتوانید در طول شب به بدن خود کمک کنید تا چربیها را بسوزاند.
اگر به دنبال افزایش سوختوساز (متابولیسم) و کاهش وزن خود هستید، خوراکیها و نوشیدنیهایی وجود دارند که میتوانند به این روند کمک کنند. البته منظور این نیست که فقط به این خوراکیها و نوشیدنیها تکیه شود تا همه کالریهای اضافی سوزانده شوند، بلکه هدف این است که آنها را در یک برنامه غذایی منظم بگنجانید تا از سوختوساز بهتر حتی در شب بهرهمند شوید.
در اینجا ۵ خوراکی و نوشیدنی که میتوانند به شما کمک کنند تا در خواب کالری بسوزانید، معرفی میشوند.
۱. بادام، تقویتکننده سوختوساز در شب
بادام یک خوراکی فوقالعاده است که باید در رژیم غذایی شما گنجانده شود. این خوراکی نهتنها سرشار از چربیهای سالم و پروتئینها است، بلکه تأثیر زیادی در سوختوساز بدن دارد.
بادام حاوی منیزیم است، یک ماده معدنی که نقش کلیدی در مدیریت قند خون و تنظیم سطح انسولین دارد، دو عاملی که برای مدیریت وزن انسان بسیار ضروری هستند.
چرا بادام به بدن انسان کمک میکند تا کالری بسوزاند؟
منیزیمی که در بادام وجود دارد میتواند به کاهش سطح کورتیزول (هورمون استرس) که باعث ذخیرهسازی چربیها بهویژه در ناحیه شکم میشود، کمک کند.
بادام همچنین غنی از پروتئین و فیبر است که به احساس سیری کمک کرده و از پرخوری در شب جلوگیری میکند. اسیدهای چرب غیر اشباع در بادام به سوختوساز بهتر چربیها کمک میکنند.
راهکار:
پیش از خواب یک مشت بادام (حدود ۲۰-۳۰ گرم) بخورید تا بدون مصرف کالری اضافی از فواید آن بهرهمند شوید. همچنین میتوانید بادام را با ماست یا پوره میوه مخلوط کرده و بخورید.
۲. ماست، یک خوراکی مفید برای بازسازی عضلات
ماست یکی از خوراکیهای غنی از پروتئین و کمکربوهیدرات است که میتواند انتخابی مناسب برای خوردن قبل از خواب باشد. ویژگی خاص ماست این است که به بازسازی عضلات کمک میکند که این امر بهطور غیرمستقیم باعث افزایش میزان کالریسوزی در زمان خواب میشود.
چرا ماست به بدن انسان کمک میکند تا کالری بسوزاند؟
ماست حاوی پروتئین کازئین است که با هضم آهسته، آمینواسیدها را به تدریج در بدن آزاد میکند، روندی که به ترمیم و ساخت عضلات کمک میکند. هرچه عضلات بیشتری داشته باشید، متابولیسم پایه شما بالاتر میرود، به این معنا که کالری بیشتری در حال استراحت میسوزانید.
ماست همچنین غنی از کلسیم است که نقش مهمی در سوختوساز چربیها ایفا میکند. برخی از پژوهشها نشان میدهند که کلسیم میتواند به افزایش تجزیه چربیها و کاهش تشکیل سلولهای چربی جدید کمک کند.
راهکار:
پیش از خواب یک کاسه کوچک ماست بخورید. ماست را میتوانید به همراه یک قاشق غذاخوری عسل یا میوههای تازه بخورید. این یک میانوعده سیرکننده و مناسب برای سوزاندن چربیها در طول شب است.
۳. چای سبز، یک چربیسوز طبیعی
چای سبز که برای اثرات مفیدش بر سلامتی شناختهشده است میتواند به کاهش وزن انسان نیز کمک کند. بسیاری از پژوهشها نشان میدهند که چای سبز بر ترموژنز، یعنی فرایند تولید گرما در بدن جانداران اثر میگذارد، فرایندی که نقش مهمی در تنظیم دمای بدن و کالریسوزی دارد.
چرا چای سبز به بدن انسان کمک میکند تا کالری بسوزاند؟
کاتچینها که نوعی آنتیاکسیدان هستند و در چای سبز به مقدار زیاد یافت میشوند با افزایش سرعت متابولیسم و استفاده بهتر از چربیها بهعنوان منبع انرژی مرتبط هستند.
چای سبز همچنین حاوی کافئین است، اما کمتر از قهوه. این نوشیدنی بدون آنکه خواب را مختل کند به افزایش مصرف کالری کمک میکند.
راهکار:
پیش از خواب یک فنجان چای سبز بنوشید، اما نه خیلی دیر، زیرا کافئین حتی به مقدار کم نیز میتواند بر خواب تأثیر بگذارد. برای اثر بیشتر، چای سبز ارگانیک با کیفیت بالا انتخاب کنید که حاوی غلظت بهینهای از کاتچینها باشد.
۴. دارچین، تنظیمکننده قند خون در طول شب
دارچین یک ادویه رایج در شیرینیپزی است، اما آیا میدانستید که میتواند در مدیریت وزن شما نیز مؤثر باشد؟ دارچین علاوه بر طعماش، نقشی در کنترل قند خون دارد که به طور غیرمستقیم میتواند به چربیسوزی کمک کند.
چرا دارچین به بدن انسان کمک میکند تا کالری بسوزاند؟
دارچین به تثبیت سطح قند خون کمک میکند که منجر به کاهش نوسانات انسولین میشود. سطح بالای انسولین میتواند منجر به ذخیره بیش از حد چربیها شود.
این ادویه همچنین با بهبود گردش خون میتواند باعث تنظیم دمای بدن شود، عملی که به سوزاندن کالریها کمک میکند.
راهکار:
یک سر انگشت دارچین را میتوانید به یک لیوان شیر داغ (ترجیحاً شیر بدون چربی یا گیاهی) اضافه کنید و آن را پیش از خواب بنوشید. یا میتوانید آن را روی ماست یا غلات پاشیده و پیش از خواب بخورید. به این ترتیب میتوانید به راحتی از خواص دارچین بهرهمند شوید.
۵. گریپفروت، میوهای چربیسوز
گریپفروت میوهای است که معمولاً در رژیمهای غذایی برای لاغری توصیه میشود و دلایل خوبی هم برای این توصیه وجود دارد. این میوه کم کالری است و حاوی ترکیباتی است که به سوزاندن چربیها کمک میکند. گریپفروت همچنین سرشار از ویتامین C است که سیستم ایمنی بدن را تقویت کرده و به سمزدایی در آن کمک میکند.
چرا گریپفروت به بدن انسان کمک میکند تا کالری بسوزاند؟
نارینگنین موجود در گریپفروت به افزایش متابولیسم و کاهش چربی در بدن کمک میکند. پژوهشها نشان میدهند که مصرف گریپفروت یا آب آن پیش از وعدههای غذایی میتواند با کاهش احساس گرسنگی، از میزان غذا خوردن بکاهد.
راهکار:
پیش از خواب نصف یک گریپفروت را بخورید یا یک لیوان از آب تازه آن را بدون شکر اضافه بنوشید. این یک میانوعده سبک و مناسب برای سوختوساز در طول شب است.
همپیمانانی برای خواب و سوختوساز بدن شما
خواب یک زمان مهم برای بازسازی و ترمیم بدن شما است بنابراین میتوانید از این زمان بهطور بهینه استفاده کنید که به کاهش وزن شما کمک کند. با مصرف خوراکیها و نوشیدنیهایی که در طول شب باعث فعال شدن متابولیسم بدن میشوند، میتوان به طور طبیعی و بدون تلاش اضافی کالری سوزاند.
بادام، ماست، چای سبز، دارچین و گریپفروت از جمله خوراکیها و نوشیدنیهایی هستند که میتوانند به سوزاندن چربیها، کاهش هوسهای شبانه و تنظیم دمای بدن کمک کنند.
فراموش نکنید:
براساس این مطلب که در یورونیوز به چاپ رسیده است، اگرچه این خوراکیها و نوشیدنیها میتوانند به بهبود عملکرد سوختوساز بدن شما کمک کنند، اما مهم است که یک رژیم غذایی متعادل را رعایت کرده و بهطور منظم فعالیت بدنی انجام دهید. خواب کافی و ترمیمی همراه با یک رژیم غذایی سالم، کلید کاهش وزن پایدار و مؤثر خواهد بود.
مدیرکل بهزیستی هرمزگان: بیش از ۹۸ درصد نوزادان متولدشده استان تحت پوشش غربالگری شنوایی قرار گرفتند
مدیرکل بهزیستی هرمزگان گفت: در ۹ ماهه سالجاری بیش از ۹۸ درصد نوزادان متولد شده استان تحت پوشش غربالگری شنوایی قرار گرفتند.
سامیه جهانشاهی مدیرکل بهزیستی هرمزگان با گرامیداشت ۱۳ اسفند ۱۴۰۳ روز جهانی شنوایی، با اشاره به اهمیت غربالگری شنوایی نوزادان اظهار کرد: غربالگری شنوایی نوزادان معمولاً در بدو تولد یا در چند روز اول زندگی نوزاد انجام میشود. غربالگری شنوایی نوزادان اهمیت زیادی دارد؛ زیرا میتواند بهتشخیص و درمان زودهنگام کم شنوایی کمک کند.
وی افزود : هدف برنامه غربال شنوایی نوزادان پیش از یک ماهگی ، شناسایی به موقع اختلالات شنوایی قبل از ۳ ماهگی و شروع مداخلات طبی، درمانی و توانبخشی قبل از ۶ ماهگی به منظور پیشگیری از عوارض ناشی از ناشنوایی مانند اختلالات گفتاری، ارتباطی، شناختی، اجتماعی، اقتصادی و …است.
رئیس سازمان غذا و دارو: فروش اینترنتی دارو از سال آینده با ضوابط جدید انجام میشود
رئیس سازمان غذا و دارو گفت که نحوه فروش اینترنتی دارو از بهار ۱۴۰۴ تحت نظارت کامل این سازمان و در چارچوب ضوابط و مقررات جدید، اجرا خواهد شد.
مهدی پیرصالحی افزود: بر اساس اصلاحات انجامشده در آییننامه فروش اینترنتی دارو، هدف اصلی این تغییرات حفظ حریم خصوصی بیماران، تسهیل فرآیند ارائه خدمات دارویی و ایجاد توازن میان حفظ اطلاعات شخصی و تسهیل ارائه خدمات توسط بخش خصوصی است.
وی اظهار کرد: این طرح با مشارکت همه ذینفعان بازنگری شده است و اجرای سراسری آن از سال آینده، علاوه بر تسهیل دسترسی بیماران به دارو، شفافیت بیشتر در زنجیره تأمین دارو را نیز موجب خواهد شد.پیرصالحی با تاکید بر اینکه هرگونه خرید، فروش و انبار دارو توسط سکوهای (پلتفرم) اینترنتی، غیر مجاز و غیر قانونی است، تصریح کرد: پس از ثبت کد رهگیری نسخه توسط بیمار در سامانه سکوهای مورد تایید سازمان غذا و دارو، نسخه از طریق سکوی مربوطه حمل و به نشانی متقاضی که در سامانه ثبت شده است، تحویل داده میشود.
وی ادامه داد: عرضه داروهای خاص، سهمیهای، تحت کنترل و دارای شرایط خاص حمل، توسط سکوهای اینترنتی (پلتفرمها) انجام نمیشود و مجوز فعالیت سکوهای اینترنتی متقاضی فعالیت در حوزه حمل دارو در یک کارگروه مشترک توسط سازمان غذا و دارو و وزارت ارتباطات صادر میشود.
رئیس سازمان غذا و دارو با بیان اینکه دارو به میزان موردنیاز و مصرف داخلی وجود دارد و کمبودی دراین زمینه نداریم، گفت: این مهم نتیجه برنامهریزی، تامین ارز برای داروهای حیاتی، افزایش تولید داخلی و بهینهسازی نظام توزیع دارو است.
پیرصالحی افزود: تامین پایدار داروهای ضروری همچنان در اولویت سازمان غذا و دارو است و تلاشها برای به حداقل رساندن مشکلات همچنان ادامه دارد.
بهار در راه است؛ با کاشت سبزه، عید نوروز را به خانه بیاورید!
نوروز، جشن باستانی ایرانیان، نماد آغاز سال نو و تجدید حیات طبیعت است. یکی از سنتهای مهم این جشن، کاشت سبزه است که به عنوان نمادی از باروری، زندگی و سرسبزی در نظر گرفته میشود. کاشت سبزه در نوروز نه تنها یک عمل فرهنگی و سنتی است، بلکه دارای معانی عمیقتری نیز میباشد که به ارتباط انسان با طبیعت و چرخه حیات اشاره دارد.
سبزه که از اجزای اصلی هفت سین به حساب میآید نشانه حیات، تولد دوباره و سبزی است. این سنت به دوران باستان برمیگردد و به نوعی نشاندهنده احترام ایرانیان به طبیعت و آغاز فصل بهار است. در گذشته، سبزهها به عنوان نمادی از باروری و خوشبختی در مراسمهای مختلف مورد استفاده قرار میگرفتند.سبزه ماش، گندم، عدس، ذرت، هسته پرتغال و نارنج، خاک شیر، قرهماش، هسته خرما، تخمه آفتابگردان و سبزه تخم کدو از انواع سبزه عید نوروز به شمار میروند.
با کاشت سبزه، ایرانیان امید و آرزوهای خود را برای سال جدید به تصویر میکشند و به استقبال فصل بهار میروند.برای کاشت تمامی سبزهها باید از بذر سالم و تازه استفاده کنید تا قوه رشد مناسبی داشته باشند. در ادامه به روش کاشت انواع سبزه عید میپردازیم.
سبزه گندم
یکی از محبوبترین سبزهها، سبزه گندم است. برای کاشت سبزه گندم، ابتدا یک مشت گندم را به مدت دو روز خیس کرده و مدام آب آن را عوض کنید تا ترش نشود.
هنگامی که بذرها شروع به جوانه زدن کرد به وسیله یک آبکش آب آنها را بگیرید و داخل دستمال نخی مرطوب نگهداری کنید. به طور مرتب دستمال را با آبپاش مرطوب کنید و در مکان گرم و مرطوب قرار دهید سپس یک تا دو روز صبر کنید تا جوانهها بیشتر رشد کرده و سبز شوند.
در ادامه داخل یک بشقاب یا سینی، مقداری ماسه شسته ریخته و جوانهها را به آرامی داخل ظرف منتقل کنید تا لایه ضخیمی ایجاد شود. ظرف را در مکان مناسب قرار داده تا نور کافی به آن برسد و هر چند ساعت یکبار ظرف را بچرخانید تا نور به همه جای سبزه برسد و یکدست رشد کند. روزی یک تا دو بار سبزه را با آب ولرم آبپاشی کنید.
زمانی که رشد سبزه به مقدار دلخواهتان رسید تا لحظه تحویل سال آن را در جای خنک قرار دهید تا زرد و خراب نشود. با یک روبان آن را تزیین کنید. در ایام نوروز، روزها سبزه را داخل اتاق بیاورید و شبها در محلی با دمای کمتر نگهداری کنید تا عمر سبزه طولانیتر شود.
کاشت سبزه هسته پرتغال یا نارنج برای عید
یک پرتغال هستهدار انتخاب کنید و هستههای آن را طوری که آسیب نبینند، خارج کرده و کاملا زیر آب بشویید تا هیچ پالپی لابهلای آن باقی نماند سپس به مدت یک روز در آب ولرم خیس کنید. روی هستهها را با دقت بکنید تا مغز هسته آسیب نبیند سپس یک روز دیگر داخل آب ریخته و خیس کنید.
در ادامه دانهها را در یک پارچه نخی مرطوب نگهداری کنید و داخل یک پاکت پلاستیکی قرار دهید تا رطوبت هستهها حفظ شود. پاکت پلاستیکی را کنار پنجره قرار دهید تا دمای مناسب برای رشد سبزه فراهم شود. دو هفته صبر کرده و در این مدت، مدام دانهها را مرطوب کنید.
در ادامه درون یک گلدان یا ظرف مناسبی که انتهایش سوراخ دارد، خاک سبک باغچه ریخته و دانهها را بکارید. توجه داشته باشید که تراکم دانهها نه خیلی کم و نه خیلی زیاد باشد.
سبزه خاکشیر
سبزه خاکشیر در مقایسه با سبزههای دیگر خیلی سریع و در مدت زمان کوتاهی سبز میشود. برای تهیه این سبزه به ازای یک پیمانه خاکشیر از پنج پیمانه آب برای خیساندن به مدت یک شب استفاده کنید.
یک کوزه سفالی آماده کنید و با جوراب زنانه نازک سطح کوزه را بپوشانید سپس جوراب را خیس کرده و با دست خیس، بذرهای خاکشیر را به صورت یکدست روی کوزه بمالید. کوزه را پر از آب کنید و مدام با آبپاش مرطوب کنید. مدت زمان سبز شدن سبزهخاکشیر پنج تا شش روز است.
سبزه عدس
یکی از پرطرفدارترین سبزههای عید، سبزهعدس است. برای تهیه این سبزه، مقدار زیادی عدس داخل ظرفی مناسب ریخته و روی آن را با آب پر کنید. ظرف را چند روز در دمای محیط قرار دهید. اگر آب عدس تمام شد، دوباره به آن آب اضافه کنید. توجه داشته باشید که هر بار نباید عدس را غرق آب کنید بلکه فقط با آبپاش آن را مرطوب کنید.
یک دستمال پارچهای را با آب مرطوب کنید و روی عدسها بگذارید سپس ظرف را کنار پنجره یا جایی که دارای هوای معتدل است، بگذارید. عدسها را هر روز آبکشی کرده و دستمال را نیز مرطوب کنید. پس از این که عدسها جوانه زدند آنها را داخل ظرف مناسب ریخته و تا زمانی که سبز نشدند دستمال را از روی آنها برندارید.
ظرف را در جایی که از نور مناسب برخوردار است قرار داده و نسبت به منبع نور بچرخانید تا یکدست رشد کنند. مدت زمان سبز شدن سبزهعدس، دو تا سه هفته است.
سبزه عید با دانه مرکبات درآب (سبزه شناور)
دانههای مرکبات را باید پوست بکنیم. به اینمنظور دانهها را ۲۴ ساعت در آب میگذاریم، سپس پوسته آنها را با احتیاط جدا میکنیم. در کف یک ظرف سوراخ هایی ایجاد میکنیم و هستههای به دست آمده را در آن میگذاریم.
کف تنگ را بسته به سلیقه خود آماده کنید، آنرا پر از آب کرده و ظرف حاوی هستهها را روی دهانه تنگ قراردهید.
ظرف را با پارچه نخی نمدار میپوشانیم و آب را روی آن اسپری میکنیم که مرطوب بمانند و ریشه بزنند. بعد از مدتی ریشه میزنند البته سرعت رشد آنها متفاوت است، مثلا دانههای لیمو شیرین زودتر سبز میشوند.
سبز کردن دانه مرکبات در خاک
برای اینکه دانه مرکبات زودتر سبز شوند آنها را حدود ۴۸ ساعت در آب نگهداری کنید تا خیس بمانند. پوسته آنها را جدا کنید.
گلدانی که کف آن سوراخ دارد را از ماسه و خاک برگ پر کنید، دانههای پوست کنده را روی خاک بگذارید و روی آن را با خاک حدود ۲ سانتیمتر بپوشانید و آبیاری کنید. دانهها را زیاد عمیق نکارید تا زودتر جوانه بزنند.
گلدان را در محیط خانه با نور کافی نگهداری کنید، هروقت خاک گلدان خشک شد آنرا آبیاری کنید.
برای اینکه دانهها زودتر جوانه بزنند به مدت دو روز، می توانید بطری نوشابه بدون در را از وسط بریده و روی گلدان بگذارید، یا کیسه فریزری را بردارید و از چند جا سوراخهای کوچکی درآن ایجاد کنید و روی گلدان بگذارید.
دانهها بعد از ۱۴-۳۰ روز شروع به جوانهزنی میکنند.
سبز کردن تخم کدو
تخم کدوی خام را به مدت دو روز خیس کنید. بعد از ۴۸ ساعت آنها را در کیسه نخی مرطوب ریخته و برای آنکه آب اضافی آنها خارج شود داخل آبکش قرار دهید.
دو بار در روز کیسه را باز کرده و به دانهها آب بدهید. برای اینکه تمام دانهها از نور و رطوبت کافی استفاده کنند، هر از گاهی کیسه را جابهجا کنید.
بعد از گذشت ۳ تا ۴ روز جوانهزنی شروع میشود، در این مرحله آنها را در ظرف مورد نظرتان بریزید بهطوریکه پخش شوند و روی هم قرار نگیرند. کیسه فریزر یا سلفون را سوراخ سوراخ کنید و روی آن بکشید.
سبزه را به مدت ۱-۲ روز در داخل خانه و در جایی گرم و پرنور قرار دهید و روزی ۳ بار با آبپاش آنها را آبیاری کنید. بعد از گذشت دو روز کیسه را از روی سبزه برداشته و روزی ۲ با آن را آبیاری کنید.
روز سوم سبزه را بیرون از خانه و زیر آفتاب ملایم قرار دهید و شبها آن را به داخل خانه بیاورید. بعد از حدود ۲ هفته سبزه شما آماده است.
کاشت سبزه در نوروز نه تنها یک سنت زیبا و دلنشین است، بلکه نمایانگر ارتباط عمیق انسان با طبیعت و چرخه حیات است. این عمل ساده میتواند یادآور اهمیت حفاظت از محیط زیست و احترام به منابع طبیعی باشد. با کاشت سبزه، ایرانیان امید و آرزوهای خود را برای سال جدید به تصویر میکشند و به استقبال فصل بهار میروند.
تیک عصبی؛ مهمان ناخوانده استرس یا زنگ خطر سلامت؟
تیکها حرکات یا صداهای ناگهانی و غیرارادی هستند که به دلیل ماهیت تکراری خود میتوانند غافلگیر کننده باشند. اما دلیل بروز آنها چیست؟ وقتی تیکها ظاهر میشوند در مغز ما چه اتفاقی میافتد؟
تیکها حرکات یا صداهای ناگهانی و غیرارادی هستند که به دلیل ماهیت تکراری خود میتوانند غافلگیر کننده باشند. اما دلیل بروز آنها چیست؟ وقتی تیکها ظاهر میشوند در مغز ما چه اتفاقی میافتد؟
تیکها میتوانند ساده باشند، مانند پلک زدن سریع، اخم کردن یا بالا انداختن شانه، یا پیچیدهتر، مانند تکرار کلمات یا عبارات خاص و یا درآوردن اصوات ویژه مثل سرفه کردن.
این رفتارها به عنوان اختلالات عصبی-رشدی طبقهبندی میشوند که شامل اختلال در مدارهای مغزی مسئول کنترل حرکتی است. تیکها به ویژه در کودکان شایع هستند و در میان حدود ۵ درصدِ آنها شیوع دارند، اما میتوانند تا بزرگسالی باقی بمانند یا حتی در بزرگسالی ظاهر شوند.
انواع مختلف تیک
تیکها میتوانند موقت یا مزمن باشند. تیکهای موقت که اغلب در کودکان دیده میشود، معمولاً پس از چند ماه ناپدید میشوند. تیکهای مزمن بیش از یک سال طول میکشد و با سندرم تورت (Tourette syndrome) همراه است. این بیماری عصبی با ترکیبی از تیکهای حرکتی و صوتی پایدار بروز میکند. به طور متوسط از هر ۲ هزار نفر ۱ نفر را دچار این سندروم میشود و درمیان پسران شایعتر از دختران است. اگرچه ممکن است این تیکها غیرقابل کنترل به نظر برسند، اما با افزایش سن از شدت آنها کاسته میشود.
علت چیست؟
تیکها از اختلالات عملکرد مدارهای مغز، به ویژه آنهایی که شامل عقدههای قاعدهای یا گانگلیونهای پایه (Basal ganglia)، یک منطقه کلیدی برای هماهنگی حرکات، نشات میگیرند. حساسیت یا عدم تعادل در آزادسازی انتقال دهندههای عصبی مانند دوپامین نیز نقش مهمی ایفا میکند. علاوه بر عوامل عصبی، عناصر ژنتیکی و محیطی نیز در ظاهر شدن آنها نقش دارند
مطالعات نشان دادهاند که تیکها اغلب با استرس، اضطراب یا خستگی بدتر میشوند. این حالتها باعث افزایش فعالیت در مدارهای مغزی مربوطه میشود و تیکها را بیشتر میکند. برعکس، دورههای آرامش و تمدد اعصاب باعث کاهش شدت آنها میشود. در برخی از بیماران، درمانهایی مانند رفتار درمانی، آرامسازی یا در موارد شدیدتر دارو میتواند به محدود کردن تأثیر تیکها بر زندگی روزمره کمک کند.
چگونه با تیک زندگی کنیم؟
افراد مبتلا به تیک ممکن است در زندگی روزمره خود با مشکلاتی مواجه شوند، به ویژه به دلیل نگاه دیگران به آنها. کودکان ممکن است قربانی تمسخر و حتی آزار و اذیت شوند. افزایش آگاهی در میان اطرافیان و ترویج درک بهتر از این اختلالات برای محدود کردن این برخوردها ضروری است.
براساس این مقاله که در یورونیوز منتشر شده است، تشخیص و مدیریت تیک نیاز به یک رویکرد شخصی دارد. متخصصانی مانند متخصصان مغز و اعصاب یا روانشناسان، تأثیر تیکها را بر کیفیت زندگی بیمار ارزیابی کرده و راهبردهای مناسب را پیشنهاد میکنند. اینها اغلب شامل درمانهای رفتاری برای کمک به کنترل تیکها، و همچنین حمایت روانشناختی برای مدیریت تأثیر عاطفی آنها میشوند.
تعادل میان کار و زندگی؛ سخت اما شدنی
در دنیای امروز، والدین شاغل با چالشهای بسیاری در تربیت فرزندان مواجهاند. متین رمضانخواه، جامعهشناس و معاون راهبردهای اجتماعی و فرهنگی معاونت راهبردی رئیسجمهور، بر لزوم تغییرات در سیاستهای اجتماعی و ساختارهای کاری تأکید دارد تا والدین بتوانند همزمان نقش حرفهای و خانوادگی خود را بهطور مؤثر ایفا کنند.
در دنیای مدرن، پدیده چندشغله بودن والدین و ساعات کاری طولانی آنها تبدیل به یکی از چالشهای اصلی در تربیت فرزندان شده است. این روزها، پدران و مادران به دلیل فشارهای اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی، مجبورند تا زمان زیادی را به کار اختصاص دهند، که این موضوع بر کیفیت روابط خانوادگی، به ویژه ارتباط والدین با فرزندان، تأثیرات منفی گذاشته است. اما در این میان، سوالی که مطرح میشود این است که چگونه میتوان این چالشها را مدیریت کرد تا والدین با وجود مشغلههای کاری، زمان بیشتری را برای فرزندانشان تخصیص دهند؟ آیا ممکن است روشهایی وجود داشته باشد که با حفظ موفقیتهای شغلی، ارتباط عمیقتری با فرزندان برقرار شود؟
در این گزارش، به بررسی این چالشها و راههای بازآفرینی زمانهای ازدسترفته در خانوادهها میپردازیم. در همین راستا، گفتوگویی با متین رمضانخواه، جامعهشناس و معاون راهبردهای اجتماعی و فرهنگی معاونت راهبردی رئیسجمهور، داشتهایم که به تحلیل این موضوع پرداخته است.
چگونه بین کار و زندگی تعادل ایجاد کنیم؟
کارکردهای نهاد خانواده در جامعه مدرن
متین رمضانخواه، جامعهشناس و معاون راهبردهای اجتماعی و فرهنگی معاونت راهبردی رئیسجمهور در گفتوگو با خبرنگار ایرنا زندگی به بررسی تأثیر چندشغله بودن والدین و ساعات کاری طولانی آنها بر کیفیت روابط خانوادگی پرداخت و این موضوع را از منظر تغییرات اجتماعی و کارکردهای نهاد خانواده در جامعه مدرن بررسی کرد.
تغییرات در الگوی زندگی و سبک زندگی در جامعه جهانی و حداقل یک سده اخیر ایران کارکردهای نهاد خانواده را متحول کرده است.
موضوع کار والدین و مسئله حضور عمومی آنها در جامعه و تأثیرگذاری این امر بر تربیت فرزندان، یکی از مسائل مهم روی میز سیاستگذاران و تصمیمگیران حوزه اجتماعی در سطح بینالمللی است. مدلهای مختلفی برای حل این مسئله ارائه شده است. نکته مهم این است که این موضوع را باید بهعنوان یک مسئله اجتماعی و نه یک مشکل در نظر گرفت، چراکه تغییرات در الگوی زندگی و سبک زندگی در حداقل یک سده اخیر ایران و چهار تا پنج قرن گذشته در جامعه جهانی، کارکردهای نهاد خانواده را متحول کرده است.
در جامعه قدیم، نهاد خانواده پنج مسئولیت اصلی را بر عهده داشت: آموزش، اقتصاد، رسانه، مذهب و سیاست. اما در جامعه مدرن، این مسئولیتها میان نهادهای عمومی و تخصصی توزیع شدهاند. در گذشته، خانواده تنها مرجع آموزش و انتقال مهارتهای زندگی، اطلاعرسانی، تربیت اقتصادی، آگاهی مذهبی و اجتماعیسازی فرد بود. اما امروزه، نهادهای تخصصی مانند مدارس، رسانههای عمومی، نهادهای اقتصادی و مذهبی این وظایف را بر عهده گرفتهاند.
در این ساختار جدید، کودکان از بدو تولد در تعامل با نهادهای تخصصی قرار میگیرند و حتی والدین نیز برای تربیت فرزند از منابع مدرن مانند رسانهها و کتابهای آموزشی استفاده میکنند. این تغییرات نشان میدهد که زیست جهان مدرن توانسته است مدل سنتی را کنار بزند و پایداری خود را حفظ کند.
در چنین شرایطی، باید مناسبات جدیدی برای حضور و نقش والدین در تربیت فرزندان تعریف شود؛ مناسباتی که با مقتضیات جامعه مدرن همخوانی داشته باشد و بتواند روابط خانوادگی را تقویت کند.
همگرایی یا واگرایی نقشهای والدین در جامعه امروز
رمضانخواه در پاسخ به این پرسش که «رابطه پدر و مادر با فرزند، زمانی که مأموریتهای اصلی پنجگانه به نهادهای تخصصی سپرده شده، باید چگونه بازتعریف شود تا والدین و فرزندان همچنان از حضور یکدیگر بهرهمند شوند و مجموعهای از نیازهای عاطفی، اقتصادی، اجتماعی و سیاسی تأمین شود؟»، توضیح داد: همزمان با تغییر نهادهای اجتماعی و سیاسی و گذار از جامعه سنتی به جامعه مدرن، تنها نهادها تغییر نکردهاند، بلکه ارزشها، نگرشها، سازوکارها و ساختارهای اجتماعی نیز بازتعریف شدهاند.
همانطور که زن امروز دیگر زن قدیم نیست، دختر امروز دیگر دختر قدیم نیست، پدر امروز پدر قدیم نیست و پسران امروز نیز دیگر پسران قدیم نیستند. در این شرایط، زمانی که والدین در جامعه نقشهای حرفهای، اقتصادی، سیاسی و اجتماعی ایفا میکنند، نهادهای اصلی جامعه جدید به آنها کمک میکنند تا نقش والدگری را نیز در خانواده برعهده داشته باشند.
اگر سازوکارهای اجتماعی به گونهای طراحی شوند که این دو نقش (نقش اجتماعی و نقش خانوادگی والدین) در تضاد با یکدیگر قرار گیرند، بحران آغاز میشود. نوع مواجهه ما با این همگرایی یا واگرایی، نگاه سیاستگذاران را نیز شکل میدهد.
اگر رابطه اجتماعی و حضور والدین در جامعه در تضاد با نقش خانوادگی آنان دیده شود و متولیان امر عمومی نیز بر این تضاد تأکید کنند، این واگرایی تشدید خواهد شد. اما اگر در سیاستگذاریها و تصمیمگیریها، این دو مسیر همگرا دیده شوند و حضور حرفهای والدین پیوندی عمیق با نقش آنها در خانواده داشته باشد، نه تنها شکاف میان این دو نقش کاهش مییابد، بلکه موضوع از سطح بحران به سطح یک مسئله تبدیل میشود که باید به شیوهای راهبردی با آن مواجه شد.
کیفیت بیشتر از کمیت: تغییر در نحوه حضور والدین در زندگی فرزندان
رمضانخواه به نکتهای مهم اشاره کرد: یکی از مهمترین مسائل در حال حاضر، تفاوت میان کمیت و کیفیت حضور والدین در زندگی فرزندان است. در گذشته، والدین با حضور تمام وقت خود در خانواده و صرف انرژی زیاد برای فرزندان، نیازهای آنان را رفع میکردند. اما امروز، خانوادهها با چالشی روبرو هستند که نیازمند آن هستند که وقت با کیفیت بیشتری برای فرزندانشان بگذارند. به این معنی که ممکن است ساعات حضور والدین کمتر باشد، اما نکته اصلی این است که این رابطه با عمق و کیفیت بیشتری برقرار میشود. به عبارت دیگر، والدین و فرزندان ممکن است زمان کمتری را در کنار هم سپری کنند، اما این زمان از نظر کیفیت رابطه بسیار تأثیرگذار است.»
راهکارهای کلیدی برای ترمیم رابطه والدین و فرزندان
معاون راهبردهای اجتماعی و فرهنگی معاونت راهبردی رئیسجمهور، در گزارشی از روند تغییرات اجتماعی و فرهنگی در دو دهه گذشته توضیح داد: در طی پنج دهه اخیر و بهویژه در دو دهه گذشته، جامعه ایران شاهد تحولات چشمگیر در نگرشها و ارزشهای اجتماعی بوده است. این تغییرات در نگاه زنان، مردان و والدین مشهود است، اما متأسفانه این تغییرات در سیاستگذاریها و سازوکارهای اجرایی نهادینه نشده است. به عبارت دیگر، در حالی که افراد جامعه از نظر فکری و ارزشی تغییر کردهاند، ساختارها و نهادها نتواستهاند این تحولات را بهخوبی منعطف کنند و این موضوع باعث بروز تضاد و دوگانگی در جامعه شده است.
او در ادامه به پیشنهاداتی برای اصلاح این وضعیت اشاره میکند: اولین پیشنهاد ما این است که سیاستهای جدید باید همراستا با ارزشهای اجتماعی و فرهنگی جامعه امروز، بهویژه در رابطه با نقش خانوادهها، طراحی شوند. برای مثال، اگر نسل جدید زنان و مردان به برابری و تصمیمگیری مشترک در خانواده اعتقاد دارند، باید در سیاستگذاریها به این نکات توجه ویژهای شود. یکی از این موارد میتواند تأمین امکاناتی باشد که هم برای مادران و هم برای پدران، از جمله در زمینه مرخصیهای زایمان و آموزشهای والدگری، فراهم شود.
دومین پیشنهاد، تقویت حوزه تبلیغات و رسانههاست. در واقع باید ترویج فرهنگ فرزندپروری بهعنوان مسئولیت مشترک پدر و مادر در رسانهها و برنامههای آموزشی بهطور گستردهای انجام شود. این تغییر نگرش باید در قالب فیلمها، برنامههای رادیویی و سایر پیامهای رسانهای منعکس شود تا تفاوتهای نگرشی میان نسلها در این زمینه کمرنگ گردد.
یکی از مشکلاتی که امروز در جامعه وجود دارد، تضاد بین زندگی خانوادگی و حرفهای است. بسیاری از افراد در این دوگانگی گرفتار شدهاند که یا باید حرفهای بودن را انتخاب کنند یا زندگی خانوادگی خود را. این دوگانگی در حقیقت یک اشتباه است، چرا که این دو جنبه از زندگی میتوانند مکمل یکدیگر باشند و باید در سیاستگذاریها بهگونهای هماهنگ شوند که والدین بتوانند هم در حرفه و هم در خانواده بهطور همزمان فعالیت کنند.
ما نیاز داریم که قوانین و ساختارها بهگونهای طراحی شوند که تعادل بین کار و زندگی را در نظر بگیرند. این تعادل باید در قوانین مدنی و کاری لحاظ شود و برای کسانی که این تعادل را رعایت میکنند، پاداشهایی در نظر گرفته شود. همچنین، نظارت بر اجرای این قوانین باید بهطور جدی دنبال شود تا از اجرای مؤثر آن اطمینان حاصل شود.
روشهای مهارتی برای «نه» گفتن به کودکان
آموزش نظم و انضباط به کودکان کار بسیار سختی است و حتی ممکنه سبب آزرده شدن فرزندتان شود. اما «نه» گفتن به کودکان در برخی موارد کار چندان آسانی نیست. حقیقت این است که «نه» گفتن به روشی اشتباه ممکن است لطمات روحی مخربی در دراز مدت به همراه داشته باشد و به کودک شما صدمه بزند.
اگر بلد باشید به روشی صحیح به کودکتان «نه» بگویید نه تنها میتوانید به روش صحیح فرزندتان را تربیت کنید که در دراز مدت تاثیر مثبت این روش تربیتی را در فرزندتان به وضوح مشاهده خواهید کرد. اگر والدین کودک یا کودکانی هستید باید فواید نه گفتن را یاد بگیرید.
۱- یک بار نه گفتن به کودک کافی است
نه گفتن را یاد بگیرید . اما چگونه نه گفتن را بیاموزیم؟ منطقیترین روش صحیح مهارت نه گفتن به کودک این است که فقط یک بار نه بگویید. همین یک بار کافی است و لازم نیست این کلمه را چند بار تکرار کنید. حالت چهرهتان را جدی کنید و نه بگویید. اگر یک بار نه گفتن کفایت نکرد لازم نیست این کلمه را تکرار کنید. روشهای دیگر را امتحان کنید تا مجبور به پس گرفتن حرف خودتان نشوید
یکی از بدترین اشتباهات در روند نه گفتن به کودک، کوتاه آمدن و عقبنشینی کردن است. اگر کودک متوجه شود میتواند شما را وادار به عقبنشینی کند و موضع شما را تغییر دهد بدترین اتفاق ممکن در پروسه تربیت کردن کودک است
۲- توضیح دهید
نه گفتن خشک و خالی به کودک کافی نیست. یعنی شما نباید فقط یک کلمه بگویید: نه! در این صورت کودک متوجه منظور شما نمیشود و تا زمانی که شما یک توضیح قانع کننده به او ارائه ندهید قانع نمیشود و به خواسته خود اصرار میورزد. روش صحیح مهارت نه گفتن به کودک ارائه توضیحات قانع کننده و در حد سن و سالش به اوست.
۳- گاهی «بله» هم معنای «نه» را میدهد
کودکان بارها کلمه «نه» را در طول زندگی خواهند شنید و در صورت تکرار این مسئله روند رشد کودک را دچار آسیب کرده و به صورت بالقوه به او صدمه میزند. یک روش صحیح نه گفتن به کودک این است که به او «بله» بگویید در حالی که واقعا منظورتان «نه» است. مثلا اگر از شما پرسید میتواند شیرینی بخورد یا نه و جواب شما در آن لحظه منفی بود به او بگویید: بله! میتوانی شیرینی بخوری اما بعد از شام.
اگر از شما پرسید که اسباب بازی را که میخواهد برایش میخرید یا نه، بگویید: «بله! برای شب عید حتما میخرم». به این ترتیب فرزند شما هم چیزی را که میخواهد به عنوان عیدی دریافت میکند و هم روند مصالحه و توافق را یاد خواهد گرفت.
۴- روش صحیح نه گفتن به کودک یعنی داد و فریاد نکنید
داد و فریاد کردن نه تنها یک تنبیه بد و بینتیجه محسوب میشود بلکه در آینده مشکلات رفتاری و عاطفی فراوانی را برای کودک شما به وجود میآورد. در حقیقت عواقب داد و فریاد کردن بر سر کودکان بیش از هر مسئله و پیامد مثبتی فقط به صورت موقتی آنها را خفه و سرکوب میکند. داد و فریاد کردن بر سر کودکان بر سر دیگران سبب مشکلاتی مثل افسردگی و عدم اعتماد به نفس در آنها هم خواهد شد. بنابراین بهتر است برای ارتباط برقرار کردن با کودک خود یک روش دوستانه و مسالمتآمیز در نظر بگیرید.
درخواست های مداوم اغلب باعث خستگی بیفایده شما و کودکتان میشود. توجه به فرزندتان با مشارکت در مکالمه یا بازی با کودک میتواند به سرعت حواس او را از مسئله مورد نظر پرت کرده و به سمت مسئله مثبتی که مد نظر شماست پرت کند
۵- به حریم خصوصی کودک احترام بگذارید
کودک خود را در برابر دیگران خجالتزده نکنید. به یک جای خلوت بروید که فقط شما و کودکتان در آنجا باشید و دلایل نه گفتن خود را به او بگویید. «نه» گفتن به کودک در جمع ممکن باعث خشم و آزردگی او شود به خصوص اگر دیگران به خاطر این مسئله با او شوخی کنند. یادتان باشد اگر شما عادت کنید کودکتان را در جمع خجالتزده کنید او هم یاد میگیرد بعدها همین کار را با شما در جمع انجام دهد.
۶- وقتی «نه» میگویید یک جایگزین هم داشته باشید
یک روش صحیح مهارت نه گفتن به کودک این است که جایگزینی برای او داشته باشید. ارائه یک جایگزین به کودک در حقیقت او را متقاعد میکند که درخواست شما را رد نکند. برای مثال: «نه عزیزم، تو نمیتوانی یک آبنبات برداری، به جای آن میتوانی یک سیب داشته باشی». در همین حین کمی در مورد مزایای سیب برای سلامت بدن و مضرات آبنبات هم برای او توضیح دهید تا قانع شود.
۷- امید واهی ندهید، عمل کنید
برخی والدین عادت دارند به کودک بگویند: «عزیزم، الان نه!» خب سوال اینجاست که اگر الان نه، پس کی؟ اگر شما موفق به انجام وعده های ضمنی خود نشوید، فرزند شما کم کم نسبت به شما بیاعتماد میشود. یک دوره مشخص تعیین کنید و مثلا بگویید: «عزیزم الان نه، برای تولدت این اسباب بازی را میخریم» و حتما به وعده خود عمل کنید.
۸- به کودک حق انتخاب بدهید
دادن حق انتخاب به کودک سبب میشود تا او احساس ارزشمند بودن کند. زمانی که کودک تصمیمی میگیرد و حق انتخاب دارد احساس میکند که نادیده گرفته نمیشود. به این ترتیب یک روش صحیح نه گفتن به کودک این است که زمانی که درخواست آبنبات را از جانب او رد میکنید از او بپرسید که آیا میوه یا خوراکی دیگری هست که دوست داشته باشد و آن را الان بخواهد یا خیر. موقع انتخاب موارد سالم دیگر مثل غلات صبحانه و بیسکویتهای سالم را در لیست قرار دهید و حق انتخاب را بیشتر کنید. در این لیست چیزی را قرار ندهید که در صورت انتخاب آن از سوی فرزندتان دوباره مجبور به مخالفت شوید و به این ترتیب حق انتخاب او را پایمال کنید.
۹- با همسرتان مخالفت نکنید
اما مهمترین روش صحیح مهارت نه گفتن به کودک این است که در این راه با همسرتان هماهنگ باشید. گاهی اوقات یکی از والدین میگوید نه و دیگری میگوید بله! این اختلاف نظر میان والدین منجر به سردرگمی کودک میشود و گاهی حتی باعث میشود کودک در اینباره گمراه شود. همیشه بر سر مسئله نه گفتن به کودک به همسرتان هماهنگ باشید.
نه گفتن را یاد بگیرید اما قطعا نه گفتن به کودک کار سختی است و نیاز به تمرین مداوم مهارت نه گفتن دارد. پدر و مادر همیشه دلشان میخواهد کودکشان را غرق در شادی کنند. اما اگر روش صحیح نه گفتن به کودک را بلد باشید و در برابر خواستههای غیر منطقی او به جای داد و فریاد روشهای موثرتری در پیش بگیرید اثرات مثبت آن را در آینده مشاهده خواهید کرد.
شیوع سرخک در جاسک هرمزگان؛ واکسن موجود است
مدیر شبکه بهداشت و درمان جاسک با اشاره به شیوع سرخک در این منطقه از شرق هرمزگان، اعلام کرد: ۱۱ کودک مبتلا به بیماری سرخک در شهرستان شناسایی شده است و واکسن نیز موجود بوده و در این زمینه تاخیر ایجاد نخواهد شد ضمن اینکه مردم هم باید به علائم توجه کنند.
جواد پوردکان اظهار کرد: این ۱۱ کودک مبتلا به بیماری سرخک بومی جاسک هستند که هنوز به سن دریافت واکسن نرسیده و یا خانوادههای آنان از تزریق واکسن جلوگیری کرده بودند.
وی بیان کرد: در مناطقی که موارد قطعی بیماری سرخک گزارش شده بود؛ بیماریابی از سایر افراد به صورت خانه به خانه انجام شده و ضمن ارائه آموزش در خصوص بیماری واکسیناسیون همه گروههای سنی ۶ ماهه تا ۲۵ ساله انجام گرفته است.
مدیر شبکه بهداشت و درمان جاسک یادآور شد: باتوجه به اینکه برای پیشگیری از ابتلای به بیماری سرخک، واکسن وجود دارد نباید برای دریافت واکسن تاخیری ایجاد شود.
بیماری ویروسی سرخک در کودکان که با علائم تب و بثورات جلدی قرمز رنگ ظاهر میشود و با علائم تنفسی، سرفه و آبریزش بینی و همچنین قرمز شدن مخاط چشم همراه است، بسیار مسری بوده و از طریق تنفس منتقل میشود که در صورت تشدید میتواند عوارض خطرناکی برای آنها داشته باشد.