دسته: سبک زندگی
توصیه جدید سازمان جهانی بهداشت درباره واکسن کرونا
یک گروه مشاوره سازمان جهانی بهداشت (WHO) در بیانیه‌ای تازه توصیه کرده است که امسال (۲۰۲۳)، دزهای یادآور واکسن کووید ۱۹ برای هدف قرار دادن زیرسویه‌های XBB کروناویروس که در حال حاضر از بقیه سویه‌ها شایع‌ترند، به‌روزرسانی شوند.
یک گروه مشاوره سازمان جهانی بهداشت (WHO) در بیانیه‌ای تازه توصیه کرده است که امسال (۲۰۲۳)، دزهای یادآور واکسن کووید ۱۹ برای هدف قرار دادن زیرسویه‌های XBB کروناویروس که در حال حاضر از بقیه سویه‌ها شایع‌ترند، به‌روزرسانی شوند.
به نقل از رویترز، این گروه مشاوره تاکید کرده است که فرمولاسیون‌های جدید باید با هدف ایجاد واکنش‌های آنتی‌بادیِ بدن در برابر زیرسویه‌های XBB.۱.۵ و XBB.۱.۱۶ تهیه شوند.
همچنین تهیه و توسعه فرمولاسیون‌ها و پلتفرم‌های جدیدتر نیز برای مصون‌سازی بدن در برابر گونه‌های XBB باید مدنظر قرار گیرد.
این گروه با اشاره به اینکه براساس داده‌های جدید، نسخه اولیه کروناویروس دیگر در جوامع انسانی در گردش نیست و واکسن‌هایی که سویه‌های اولیه را هدف قرار می‌دهند در برابر سویه‌های در گردشِ فعلی، مصونیت ناچیز ایجاد می‌کنند، پیشنهاد دادند که در تولید واکسن‌های آینده دیگر از سویه اولیه کروناویروس استفاده نشود.
گروه مشاوره سازمان جهانی بهداشت که بر اعمال تغییرات مورد نیاز در ترکیب واکسن‌های جدید کووید-۱۹ در آینده نظارت دارد و در صورت نیاز این تغییرات را پیشنهاد می‌کند در این بیانیه خاطر نشان کرد: استفاده از واکسن‌های تاییدشده فعلی همچنان باید مطابق با توصیه‌های این سازمان ادامه پیدا کند.
بنابر این گزارش، واکسن‌های یادآوری که سال گذشته به توصیه این سازمان توسعه و توزیع شدند، دو سویه مختلف شامل امیکرون و همچنین سویه اولیه را هدف قرار می‌دادند.
اجرای طرح پزشکی خانواده در شهرستان بندرلنگه از اردیبهشت ماه سال جاری آغاز شد
رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع با هدف افزایش دسترسی عادلانه مردم و بهره مندی از خدمات سلامت فعال و با کیفیت در شهرستان بندر لنگه با جمعیت ۳۶ هزار و ۲۸۵ نفر از ابتدای اردیبهشت ماه سال جاری اغاز شده است .
دکتر غلامعلی جاودان افزود: در حال حاضر در شهرستان بندرلنگه یک مرکز خدمات جامع سلامت و 2 پایگاه پزشکی خانواده جهت پوشش جمعیت شهری این شهرستان و ارائه بسته های خدمتی پذیرایی مراجعین و شهروندان بندر لنگه می باشد .
دکتر جاودان گفت: دراین فاز شهرستان بندر لنگه بلوک بندی جمعیت صورت گرفته است و جمعیت هر بلوک جهت انتساب به یک پایگاه پزشکی خانواده مشخص و طی روزهای آینده سرشماری از جمعیت تحت پوشش انجام خواهد شد تا جمعیت هر پایگاه با دقت بیشتری شناسایی و جهت دریافت خدمات و بسته های خدمتی طبق استاندارد برنامه پزشکی خانواده و نظام ارجاع به نزدیکترین پایگاه معرفی شوند.
رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان اعلام کرد: در حال حاضر به جمعیت تحت پوشش هر بلوک توسط مراقبین سلامت اطلاع رسانی در حال انجام می باشد و از کلیه شهروندان شهرستان بندر لنگه درخواست همکاری در خصوص انجام هرچه بهتر برنامه را داریم .
وی بیان کرد : از طریق دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان به کلیه فارغ التحصیلان ، مراقب سلامت ،ماما و پزشک که تمایل به همکاری در این برنامه را دارند از طریق ثبت نام در سایت Salamat.gov.ir اطلاع رسانی لازم صورت گرفته است ودر صورت ثبت نام در سایت مذکور پس از انجام آزمون و مصاحبه در مراکز و پایگاه های پزشکی خانواده بکارگیری خواهند شد.
دکتر غلامعلی جاودان گفت: در این برنامه به ازای هر 3هزار نفریک مراقب سلامت و یک نفر ماما و هم چنین یک پزشک جهت ارائه خدمات به جمعیت تحت پوشش در نظر گرفته شده است .
رئیس دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان اعلام کرد: پس از شهرستان بندر لنگه که از ابتدای اردیبهشت ماه سال جاری در فاز اول برنامه شروع شده است ودر فازهای بعدی برنامه به ترتیب در تیرماه ،شهرستان های میناب ،حاجی آباد،و رودان و فازسوم در شهریورماه ،شهرستان های قشم و کیش و در فاز آخر که بهمن ماه سال جاری آغاز می شود شهرستان بندرعباس تحت پوشش این برنامه قرار خواهد گرفت.
خطر لنزهای چشمی حاوی ترکیبات سرطان‌زا برای سلامتی
یک مطالعه جدید توسط متخصصان در آمریکا نشان داده است که بسیاری از لنزهای چشمی نرم از ترکیباتی ساخته شده‌اند که با بروز مجموعه‌ای از مشکلات سلامتی از جمله سرطان، بیماری‌های کبد و کلیه، اختلالات خودایمنی و مشکلات باروری مرتبط هستند.
«فلوئوروپلیمر»ها طبق تعریف تحت عنوان «پی‌اف‌ای‌اس» (PFAS) یا «مواد شیمیایی پایدار» توصیف می‌شوند و برخی لنزهای چشمی حاوی مقدار بسیار زیادی «فلوئور آلی»، یکی از نشانگرهای پی‌اف‌ای‌اس هستند.
این مواد را «مواد شیمیایی پایدار» می‌نامند چون به طور طبیعی تجزیه نمی‌شوند و در برخی فرآورده‌های مصرفی مقاوم در برابر آب، لکه و گرما یافت می‌شوند.
متخصصان در تعدادی از دانشگاه‌های آمریکا از جمله دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی، ۱۸ جفت لنز چشمی نرم مختلف را آزمایش کردند تا ببیند آیا پی‌اف‌ای‌اس دارند یا نه. دست‌کم نیمی از آنها لنزهای یک‌بار مصرف روزانه بودند.
بنابر این گزارش، آزمایش فوق در آزمایشگاهی مورد تایید سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا انجام گرفت و طی آن، آثار فلوئور آلی در لنزهای چندین برند بررسی شد.
اسکات بلچر، محقق دانشگاه ایالتی کارولینای شمالی به روزنامه گاردین گفت: می‌توانیم بگوییم که این لنزها کمابیش پی‌اف‌ای‌اس خالص هستند.
مقدار فلوئور شناسایی‌شده در تمامی این لنزهای چشمی آزمایش‌شده چیزی حدود ۵۰ هزار برابر بیشتر از میزانی است که از نظر سازمان حفاظت محیط زیست آمریکا برای آب آشامیدنی بی‌خطر است.
به گزارش ایندیپندنت، این مواد شیمیایی به قدری پرکاربرد هستند که ممکن است نادانسته در سراسر زنجیره عرضه به فرآورده‌ها اضافه شود.
متخصصان همچنین در سال‌های اخیر این مواد را در گستره‌ای از فراورده‌ها از دستمال توالت و قوطی‌های پلاستیکی مواد غذایی تا آب‌میوه‌ها شناسایی کرده‌اند.
بنابر مطالعات قبلی، دانشمندان در آمریکا برخی از «پی‌اف‌ای‌اس» ها را با بروز سرطان، آسیب کبدی، وزن کم نوزاد هنگام تولد و سایر مشکلات سلامتی مرتبط دانسته‌اند.
والدین تحت هیچ شرایطی واکسیناسیون کودک خود را به تاخیر نیندازند
یک کارشناس سلامت:
کارشناس مسئول واحد مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت کیش، گفت: علم پزشکی در طول حیات پرفراز و نشیب خود شاهد رویدادهای شگفت انگیزی بوده است که یکی از این رخدادها کشف واکسن بود.
ابراهیم مرادی ، افزود: کشف این ماده بیولوژیک نقطه عطفی در علم پیشگیری بود. جنر،کخ، پاستور،کالمت وگرین، بلومبرگ،تیلر،سالک نام آشنایانی هستند که اگرچه بیشتر از آنها در رشته پزشکی تحصیل نکرده ولی کمک بسیار شایانی به علم پزشکی کرده اند.
وی بیان کرد: ایمن‌سازی را می توان یکی از شاهکارهای علم پزشکی دانست. شاید بعد از کشف آنتی بیوتیک هیچ ماده ای تا این حد تاثیر عمیقی بر سلامت انسان نگذاشته است. پیشگیری از بیماری‌های عفونی بوسیله واکسن یکی از دستاوردهای مهم علم پزشکی است. در علم پزشکی شاید هزینه اثر بخش تر از واکسن سراغ نداشته باشیم وبه همین دلیل سازمان بهداشت جهانی پس از تامین آب آشامیدنی سالم، واکسیناسیون را جزمهمترین الزامات بهداشتی هر کشور دانسته است.
مرادی اضافه کرد: واکسن‌ها امروزه به روش‌های متفاوتی تهیه می شوند. موسسات معتبر زیادی در این ارتباط فعالیت می کنند که کشور ما نیز تجربیات بسیار خوبی در زمینه ساخت واکسن دارد. ایمن‌سازی کودکان از تجربیات موفق ملی در زمینه بهداشت همگانی و برقراری عدالت در دسترسی یکسان به سلامت بود.
وی ادامه داد: در حال حاضر کلیه کودکان بر علیه ۱۰بیماری (هپاتیتB ، فلج اطفال، سل، سیاه سرفه، کزاز ، دیفتری، سرخک، سرخجه، اوریون، هموفیلوس آنفلوانزا)بصورت کاملا رایگان واکسینه می شوند بیماری‌هایی که هرکدام چه بصورت فردی وچه به صورت جمعی قادرند مشکلات بسیار زیادی را برای فرد و یا جامعه ایجاد و در برخی موارد هم ابتلا به هرکدام از آنها می تواند فرد را تا آخر عمر دچار نقص عضو کند.
کارشناس مسئول واحد مبارزه با بیماری‌های مرکز بهداشت کیش با اشاره به اینکه با تلاش همکاران و به تاثیر گزاری صحیح واکسن ها بسیاری از این بیماری‌ها در مرحله حذف و یا ریشه کنی قرار گرفته اند، خاطرنشان کرد: چند واکسن دیگر باید در اسرع وقت توسط دولتمردان به واکسن‌های روتین کودکان ایرانی اضافه شود که می توان به واکسن‌های روتا ویروس و پنوموکوک و منگوکوک و آبله مرغان اشاره کرد.
وی با اشاره به اینکه فقط کودکان نیستند که از نتایج واثرات مفید واکسن بهره مناسب برده اند بلکه بزرگسالان نیز از این فراورده مفید استفاده های فراوان کرده اند، تصریح کرد: یکی از کارآمد ترین ابزار در مهار و کنترل ویروس کرونا و پیشگیری ازمرگ ومیر آن واکسیناسیون سریع و مناسب گروه‌های هدف بود. قابل تصور نیست که اگر واکسن کووید مهیا نمی‌شد و یا واکسیناسیون مقداری دیرتر انجام می شد این ویروس چه فجایعی را از خود بجا می گذاشت.
این مسئول با بیان اینکه علی‌رغم پیشرفت فراوان ۱۹.۵ میلیون کودک واکسینه نشده در جهان وجود دارد و حدود ۱۱ میلیون کودک در جهان سالیانه قبل از پنج سالگی می میرند، گفت: حداقل یک چهارم از این مرگ و میرها با تزریق واکسن قابل پیشگیری است.
مرادی با اشاره به اینکه متخصصین اقتصاد جهانی، واکسیناسیون را در جایگاه چهارم در بین ۳۰ راه هزینه اثر بخش رفاه اجتماعی جهانی دانسته اند، اظهار کرد: والدین تحت هیچ شرایطی واکسیناسیون کودک خود را به تاخیر نیندازند و به مطالب غیر علمی که در ارتباط با برخی واکسن‌ها در فضای مجازی توسط افراد ناآگاه ایجاد می شود اعتنا نکنند. واکسیناسیون روتین در کلیه پایگاه و مراکز بهداشتی درمانی بصورت رایگان انجام می شود . کودکان زیر ۶ سال، در بدو تولد،۲ ،۶،۴، ۱۸،۱۲ ماهگی و ۶ سالگی باید جهت واکسیناسیون مراجعه کنند.
اتمام بسیج غربالگری سل در کشور / شناسایی و درمان رایگان ۳۸۶ بیمار جدید
رئیس اداره کنترل سل و جذام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اشاره به اتمام بسیج غربالگری سل در کشور، گفت: در این پویش ۱۳ هزار و ۴۷۸ نفر دارای علائمی با شک به سل شناسایی شدند که مشخص شد ۳۸۶ نفر آنها مبتلا به سل ریوی هستند و درمان رایگان آنها نیز آغاز شد.
دکتر مهشید ناصحی درباره غربالگری «سل» ذیل اجرای کمپین واکسیناسیون تکمیلی اتباع غیرایرانی، گفت: برنامه راهبردی کشوری کنترل سل یکی از مداخلات اصلی انجام بیماریابی فعال (غربالگری) سل در جمعیت‌های در معرض خطر بیشتر یا جمعیت‌های آسیب پذیر است.
وی افزود: از جمعیت‌های آسیب‌پذیری که در سنوات اخیر به لیست زیرگروه‌های جمعیتی تعریف شده در برنامه کشوری کنترل سل اضافه شده است و نسبت به قبل مورد تاکید واقع شده است، می‌توان به مهاجرین و پناهندگان و همچنین جمعیت‌های آسیب پذیر حاشیه نشین (صرف نظر از ملیت) اشاره کرد.
او تاکید کرد: در میان مهاجرین و پناهندگان خارجی نیز آنهایی که به تازگی (طی یک یا دو سال اخیر) از کشورهایی با شیوع بالاتر سل به ایران وارد شدند، بویژه گروه‌هایی که به دلیل ورود غیرقانونی کمتر احتمال دارد به مراکز بهداشتی و درمانی مراجعه کنند، در اولویت پیگیری قرار گرفتند.
ناصحی ادامه داد: از طرفی آن دسته از جمعیت‌های حاشیه نشین و آسیب‌پذیر ایرانی که در مناطق با تراکم بیشتر مهاجرین خارجی زندگی می‌کنند نیز از گروه‌های هدف دارای اولویت غربالگری سل هستند.
وی افزود: در نهایت در راستای اجرایی کردن این سیاست کشوری در پاییز سال ۱۴۰۱ طراحی یک مداخله ارزشمند ادغام شده در قالب بسیج بیماریابی تکمیلی و غربالگری سل در محدوده تحت پوشش ۲۷ دانشگاه علوم پزشکی کشور کلید خورد و در بخش مرتبط با سل این بسیج، انجام غربالگری سل در ۵۰۰ هزار نفر از جمعیت مهاجرین و پناهندگان خارجی و جمعیت ایرانی حاشیه نشین ساکن در مناطق باتراکم بالای جمعیت مهاجرین هدف‌گذاری شد.
او تاکید کرد: عملیات اجرایی این غربالگری در یک بازه زمانی سه ماهه از ابتدای بهمن ماه ۱۴۰۱ تا ابتدای اردیبهشت ۱۴۰۲ با همکاری تیم‌های بهداشتی ۲۷ دانشگاه علوم پزشکی انجام شد.
رئیس اداره کنترل سل و جذام مرکز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت با اشاره به اینکه در این بسیج جمعیتی به مراتب بیشتر از آنچه ابتدا برنامه‌ریزی شده بود، تحت غربالگری قرار گرفتند، تصریح کرد: از ۶۵۱ هزار و ۵۹۱ نفری که از نظر بیماریابی سل مورد ارزیابی و بررسی قرار گرفتند، ۱۳ هزار و ۴۷۸ نفر دارای علائمی با شک به سل (نظیر سرفه طولانی، تب، کاهش وزن و…) بودند.
وی افزود: برای این افراد آزمایشات تشخیصی به صورت رایگان انجام شد و نتیجه بررسی‌ها به ۳۸۶ مورد بیمار مبتلا به سل ریوی منجر شد که برای همگی پس از تشخیص، درمان رایگان آغاز شد.
عوامل آسیب‌رسان به کبد
چیزهایی که فکر نمی‌کنید به کبدتان آسیب می‌زنند
بیماری کبد شامل تعدادی از عوارضی می‌شود که به کبد آسیب می‌زنند. به‌مرورزمان، این آسیب می‌تواند کبد را زخم کند که به آن سیروز می‌گویند. وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم می‌شود، جلوی عملکرد نرمال کبد را می‌گیرد و این در نهایت می‌تواند موجب نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
کبد اندامی بزرگ و مهم است که اگر مراقبش نباشید مستعد آسیب است. کبد بعد از پوست، بزرگ‌ترین اندام بدن است که در بالاتنه‌تان و در سمت راست قفسه سینه‌تان قرار دارد. کبد علاوه بر اینکه مسئول جداکردن مواد مغذی از غذاهایی است که از سیستم گوارشتان عبور می‌کنند است، صفرا نیز ترشح می‌کند که به بدن در هضم غذا و دفع سموم کمک می‌کند.
بیماری کبد شامل تعدادی از عوارضی می‌شود که به کبد آسیب می‌زنند. به‌مرورزمان، این آسیب می‌تواند کبد را زخم کند که به آن سیروز می‌گویند. وقتی بافت اسکار جایگزین بافت سالم می‌شود، جلوی عملکرد نرمال کبد را می‌گیرد و این در نهایت می‌تواند موجب نارسایی کبد یا سرطان کبد شود.
ازاین‌رو مهم است که مراقب سلامت کبد خود باشید تا آسیب نبیند و این مراقبت شامل آگاه بودن از راه‌های گوناگونی می‌شود که ممکن است تصادفاً به این اندام حساس آسیب بزنند.
در معرض سموم قرارگرفتن
یکی از نقش‌های اصلی کبد در بدن، دفع سموم است. کبد از طریق چیزهایی به نام کانال‌های سینوزوئید کبد، سموم را دفع می‌کند. این کانال‌ها از سلول‌های ایمنی به نام سلول‌های کوپفر برای فیلترکردن سموم از طریق کبد استفاده می‌کنند. سلول‌های کوپفر این سموم را احاطه و آنها را تجزیه کرده و سپس آنها را از بدن خارج می‌کنند. اگر این سموم از بدن خارج نشوند می‌توانند در داخل سلول‌های چربی ذخیره شوند که البته برای کبد مضر است.
کبد معمولاً می‌تواند سموم را به‌خوبی پردازش کند، اما سم خیلی زیاد باعث آسیب کبد می‌شود؛ بنابراین شما باید مقدار سمومی را که وارد بدنتان می‌کنید محدود نمایید تا مطمئن شوید فشار زیاد به کبدتان وارد نمی‌کنید. شستن میوه‌ها و سبزی‌ها پیش از خوردن می‌تواند کمک کند تا سم کمتری وارد بدنتان شود. یک سری از محصولات شوینده خانگی هم می‌توانند خطرناک باشند و لازم است پیش از مصرف، برچسب روی آنها را به‌دقت بخوانید تا از آنها درست استفاده کنید.
مکمل‌های مضر
نظارت بر صنایع تولیدکنندهٔ مکمل‌های غذایی آن‌طور که فکر می‌کنید دقیق نیست. به همین دلیل شما باید در انتخاب مکمل‌ها دقیق باشید؛ اما به‌هرحال هیچ تضمینی وجود ندارد که بی‌ضرر باشند و به کبدتان آسیب نزنند. مکمل‌های غذایی که برچسب «طبیعی» دارند هم می‌توانند مضر باشند. بعضی از مکمل‌های گیاهی نیز به کبد آسیب می‌زنند، مانند عصاره چای سبز.
مصرف مواد مخدر
مصرف مواد مخدر به چند دلیل می‌تواند مضر باشد که یکی از آنها این است که این مواد می‌توانند حاوی عناصری باشند که انتظارش را ندارید و این مواد به سلامتی‌تان آسیب می‌زنند از جمله آسیب به کبد. مثلا هروئین می‌تواند آسیب جدی به کبد وارد کند؛ چون کبد مجبور است این داروی سمی را از بدن پاک‌سازی کند.
کبد کارش را خوب انجام می‌دهد؛ اما استفاده از موادی مانند هروئین باعث می‌شوند کبد بی‌نهایت تحت‌فشار قرار بگیرد و این اتفاق به‌مرورزمان به کبد آسیب زده و آن را ضعیف می‌کند و کبد به‌سختی خواهد توانست دیگر سموم را کنترل کند. یک نمونهٔ دیگر نیز کوکائین است که بر آنزیم‌های کبد اثر می‌گذارد و باعث التهاب در کبد یا رابدومیولیز می‌شود که عارضه‌ای است که در آن، عضلات به‌سرعت تحلیل رفته و محتویات خود را به داخل جریان خون می‌ریزند. متامفتامین یا شیشه نیز با بالابردن دمای بدن و افزایش فشارخون باعث آسیب کبد می‌شود.
نادیده‌گرفتن علائم هشداردهنده کبد
اگر تردید دارید که کبدتان مشکلی دارد بهتر است فوراً به پزشک مراجعه کنید. مسئله اینجاست که مشکلات کبد ممکن است به‌سختی شناسایی شوند. خیلی از افراد علائم خاصی ندارند تا زمانی که مشکل کبدشان جدی شود. اما تشخیص به‌موقع مشکل کبد بهترین راه برای پیشگیری از آسیب جدی آن است.
یکی از شگفتی‌های کبد این است که می‌تواند خودش را ترمیم کند، حتی اگر از آسیب قبلی، بافت اسکار در کبدتان داشته باشید. به همین دلیل تشخیص به‌موقع مشکلات کبد می‌تواند نجاتتان بدهد. متأسفانه خیلی از افراد متوجه نمی‌شوند که کبدشان مشکلی دارد تا زمانی که این مشکل جدی و خطرناک می‌شود. در واقع بسیاری از عوارض کبدی هیچ علامت بارزی ندارند.
اگر زودتر جلوی مشکل کبد گرفته نشود و کبد آسیب زیادی ببیند، خطر نارسایی کبد یا سرطان کبد را به دنبال دارد که هر دو بی‌نهایت جدی‌اند. پزشک می‌تواند با آزمایش خون، تست‌های تصویری و یا در برخی موارد با بیوپسی کبد، تشخیص دهد که کبد آسیب دیده یا نه.
مصرف الکل
الکل می‌تواند آسیب زیادی به کبد وارد کند. مصرف زیاد الکل به‌مرورزمان موجب سیروز کبد خواهد شد. در میان تمام ارگان‌های بدن، کبد بیشترین آسیب را از الکل می‌بیند؛ چون الکل اساساً در کبد متابولیز می‌شود. مصرف الکل می‌تواند سبب عوارض کبدی مانند کبد چرب، سیروز و هپاتیت شود.
مصرف چربی‌های ناسالم
انواع چربی‌ها در غذاهایی که می‌خورید وجود دارد و برخی از آنها سالم‌تر از بقیه‌اند. بیماری کبد چرب غیرالکلی زمانی رخ می‌دهد که چربی زیاد در کبد انباشته می‌شود. کبد به طور نرمال دارای مقداری چربی است؛ اما اگر بیشتر از ۵ تا ۱۰ درصد کبد از چربی باشد، مشکل‌ساز خواهد شد.
مطالعات نشان می‌دهند مصرف کالری زیاد منجر به بیماری کبد چرب می‌شود؛ اما غذایی که می‌خورید هم مهم است. چربی اشباع یکی از عوامل ایجاد بیماری کبد چرب است و خوردن مقدار کمتری از این نوع چربی که معمولاً در منابع حیوانی مانند کره و لبنیات و گوشت چرب و روغن نارگیل وجود دارد می‌تواند به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب کمک کند. محققان دریافته‌اند چربی غیراشباع که معمولاً در روغن‌های گیاهی، روغن ماهی و مغزها وجود دارد در واقع محافظ کبد است.
چیزهایی که فکر نمی‌کنید به کبدتان آسیب می‌زنند
مصرف زیاد قند
علاوه بر اینکه باید چربی‌های سالم مصرف کنید، مصرف قند کمتر و استفاده از منابع سالم‌تر کربوهیدرات‌ها نیز به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب غیرالکلی کمک می‌کند. شما باید از مصرف نوشیدنی‌های قندی مثل نوشابه‌های گازدار و نوشیدنی‌های ورزشی و آبمیوه‌های صنعتی و چای و قهوه شیرین پرهیز کنید.
عاقلانه است که از مصرف محصولاتی که شربت فروکتوز دارند نیز خودداری کنید. فروکتوز نوعی قند است که به طور طبیعی در میوه‌ها و عسل وجود دارد. در واقع شما باید به دنبال خوراکی‌هایی باشید که شاخص گلیسمی پایین دارند. بیشتر میوه‌ها، سبزی‌ها و غلات کامل در این دسته قرار می‌گیرند. این نوع غذاها در مقایسه با منابع ساده کربوهیدرات مثل نان سفید و برنج سفید و سیب‌زمینی، دارای اثر کمتری بر قند خون هستند.
ضمناً توصیه می‌شود به‌طورکلی، کمتر کربوهیدرات مصرف کنید؛ چون خوردن کربوهیدرات زیاد هم باعث می‌شود کبد آنها را به‌صورت چربی ذخیره کند.
مصرف زیاد استامینوفن
وقتی تب یا بدن‌درد دارید احتمالاً سراغ داروهای مسکن می‌روید تا ناراحتی‌تان را تسکین بدهید. یکی از عناصر فعال در مسکن‌ها، استامینوفن است که درد را تسکین داده و تب را پایین می‌آورد. مصرف زیاد استامینوفن، استفاده نامناسب از آن یا ترکیب آن با داروهای اشتباهی می‌تواند به کبد آسیب بزند.
اگر از استامینوفن درست استفاده کنید نباید به کبدتان آسیبی برسد. اما پزشکان و کارشناسان هشدار می‌دهند که مصرف زیاد آن می‌تواند آسیب شدیدی به کبد وارد کند، تاحدی‌که ممکن است نیاز به پیوند کبد وجود داشته باشد. سعی کنید به‌یک‌باره بیشتر از یک استامینوفن یا هر دارویی که حاوی این ماده است مصرف نکنید. در واقع مجازید روزانه حداکثر ۴۰۰۰ میلی‌گرم استامینوفن مصرف کنید.
غذا و نوشیدنی آلوده
یکی از انواع ویروس هپاتیت، هپاتیت E است که بیشتر در میان مسافران معمول می‌باشد. اگر در ناحیه‌ای زندگی می‌کنید که آب آشامیدنی یا غذای تمیز و طبق استانداردها وجود ندارد، پس به‌احتمال بسیار زیاد در معرض ابتلا به ویروس هپاتیت E قرار دارید. متأسفانه این ویروس واکسنی ندارد و اگر به آن مبتلا شوید احتمالاً علامتی نخواهید داشت، اما ویروس هپاتیت E به‌مرورزمان به کبد آسیب می‌زند.
افرادی که در حال حاضر بیماری کبدی دارند در صورت آلوده‌شدن به ویروس هپاتیت E بیماری‌شان شدید خواهد شد. اما بیشتر افراد سالمی که به این ویروس مبتلا می‌شوند می‌توانند بهبود پیدا کنند. اگر هپاتیت E علامتی داشته باشد شامل تهوع، تب، کاهش اشتها، شکم‌درد و درد مفاصل خواهد بود. علائم ممکن است دو تا سه ماه طول بکشند. برای پیشگیری از ابتلا به هپاتیت E هیچ آب و غذایی را تا زمانی که از پاکیزه بودن آن مطمئن نشده‌اید مصرف نکنید. شیر و ماست را حتماً به‌صورت پاستوریزه مصرف کنید و غذای خام را از منبعی که اطمینانی به آن ندارید نخورید.
نداشتن وزن سالم
به‌طورکلی زندگی با یک سبک زندگی سالم می‌تواند جلوی آسیب کبد را بگیرد. وزن سالم بدن به پیشگیری از بیماری کبد کمک می‌کند و انتخاب‌های سالم در سبک زندگی مثل تغذیه سالم و درست و ورزش منظم نیز نقش مهمی در جلوگیری از مشکلات کبدی دارد. سبک زندگی سالم به افرادی که در حال حاضر بیماری کبد دارند نیز کمک می‌کند دچار عوارض جدی‌تر نشوند.
مطالعات نشان داده‌اند کاهش وزن برای افرادی که بیماری کبد چرب غیرالکلی دارند مفید است. البته نکته اصلی اینجاست که خیلی از افراد موفق می‌شوند وزن کم کرده و به وزن سالمی برسند؛ اما در حفظ و تداوم آن چندان موفق نیستند و وزن ازدست‌رفته را در مدت کوتاهی دوباره به دست می‌آورند.
به اندازه کافی ورزش‌نکردن
وقتی پای پیشگیری از بیماری‌های کبد در میان است، نقش ورزش منظم را نیز نمی‌توانید نادیده بگیرید. به‌طورکلی ورزش برای سلامتی خوب است و افراد بزرگسال باید تقریباً ۱۵۰ تا ۳۰۰ دقیقه در هفته فعالیت بدنی داشته باشند که می‌تواند شامل پیاده‌روی، شنا، دوچرخه‌سواری یا درگیر فعالیت‌های هوازی شود. تمرینات قدرتی را نیز باید در کنار تمرینات هوازی انجام دهید و در هفته دو جلسه تمرینات بدنسازی و قدرتی داشته باشید و تمام گروه‌های عضلانی‌تان را درگیر کنید.
یافته‌ها نشان می‌دهند ورزش‌کردن باعث کاهش چربی کبد می‌شود و این کار از طریق مؤثرتر کردن انسولین در بدن صورت می‌گیرد که کمک می‌کند اسیدهای چرب در کبدتان متابولیز شوند و عملکرد میتوکندری‌ها در کبد بهتر شود. محققان می‌گویند افرادی که بیماری کبد چرب دارند با ورزش منظم حتی اگر وزن کم نکنند، باز هم شرایط سالم‌تری خواهند داشت و این نقش بسیار مهم ورزش را در پیشگیری و درمان بیماری کبد چرب نشان می‌دهد.
استفاده از وسایل مشترک آلوده به خون
انواعی از ویروس هپاتیت از طریق خون منتقل می‌شوند. توصیه میکنیم از وسایل مشترکی که آلوده به خون هستند هرگز استفاده نکنید. مثلاً مسواک یا ژیلت مشترک می‌تواند باعث انتقال هپاتیت شود. حتی وسایل پیرسینگ و مانیکور هم می‌توانند این ویروس را انتقال دهند.
هپاتیت C یکی از انواع هپاتیت است که اساساً از طریق استفاده از سوزن‌های مشترک منتقل می‌شوند. هپاتیت C هرچند که اغلب یک بیماری کوتاه‌مدت است؛ اما این بیماری در تقریباً نیمی از افراد مزمن می‌شود. این بیماری در صورت مزمن شدن می‌تواند باعث سیروز کبد و حتی سرطان کبد شود. هپاتیت C مشابه هپاتیت E هیچ واکسنی ندارد و بهترین راه پیشگیری از این عفونت، اجتناب از تماس با خون فرد آلوده است.
واکسینه نشدن
ویروس هپاتیت انواعی دارد که همهٔ آنها به کبد آسیب می‌زنند. هر چند همهٔ انواع این ویروس واکسن ندارند؛ اما واکسن بیشتر آنها موجود است. به‌هرحال توصیه می‌شود واکسن هپاتیت A و هپاتیت B را بزنید تا از ابتلا به این عفونت ایمن بمانید. هر دو واکسن اثرگذاری بالایی دارند و بی‌خطر هستند.
واکسن هپاتیت B بین ۹۵ تا ۱۰۰ درصد مؤثر است و جلوی آسیب کبد و سرطان کبد را که می‌تواند ناشی از عفونت باشد می‌گیرد. واکسن هپاتیت A نیز مؤثر است و تقریباً ۱۰۰ درصد افراد با این واکسن در عرض یک سال از دریافت اولین دوز، در برابر این ویروس ایمنی پیدا می‌کنند.
به گزارش وب گاه تبیان، واکسن هپاتیت B برای بیشتر بچه‌ها توصیه می‌شود. کودک می‌تواند اولین دوز این واکسن را خیلی زود و ۲۴ ساعت بعد از تولد دریافت کند و دو دوز دیگر پیش از ۱۸ ماهگی توصیه می‌شود. اما نوجوانان و بزرگسالان درصورتی‌که طی کودکی واکسینه نشده‌اند می‌توانند این واکسن را در هر سنی بزنند.
سرطان تخمدان؛ از علائم تا درمان
به بهانه روز جهانی سرطان تخمدان
سرطان تخمدان علائمی مشابه عوارض معمول‌تر و نه‌چندان خطرناک دیگر دارد و به همین دلیل اغلب در مراحل اولیه تشخیص داده نمی‌شود. علائم سرطان تخمدان می‌تواند شامل تورم شکم و درد در کمر یا پایین شکم شود.
تخمدان‌ها دو عضو کوچک و بیضی‌شکل در لگن هستند که در طرفین رحم و چسبیده به لوله‌های فالوپ قرار دارند که در واقع فالوپ‌ها ارتباط‌دهنده تخمدان‌ها و رحم هستند. لایه‌ای از بافت به نام پریتونیوم (صفاق) از تخمدان‌ها محافظت می‌کند. سطح تخمدان‌ها، لوله‌های فالوپ و پریتونیوم بسیار به هم نزدیک‌اند. پزشکان عقیده دارند بیشتر سرطان‌های تخمدان در سلول‌هایی در انتهایی لوله فالوپ شروع می‌شوند و سپس به سمت تخمدان‌ها یا پریتونیوم می‌روند.
سرطان‌های تخمدان، لوله‌های فالوپ و پریتونیوم اغلب با هم گروهی ایجاد می‌شوند؛ زیرا شبیه هم‌اند و درمان مشابهی هم دارند. سرطان تخمدان می‌تواند هر کسی را که تخمدان و لوله فالوپ دارد درگیر کند.
انواع سرطان تخمدان
. سرطان اپیتلیال تخمدان
شایع‌ترین نوع سرطان تخمدان، نوع اپیتلیال آن است که منشأ آن سلول‌های اپیتلیال می‌باشد و خودش انواعی دارد و سروزی (serous) شایع‌ترین نوع آن است. حداقل ۸۰ درصد از موارد سرطان تخمدان از نوع سروزی هستند. این نوع سرطان تخمدان معمولاً گرید بالایی دارید که به معنی رشد سریع‌تر است. انواع کمتر شایع نیز شامل موارد زیرند:
. کارسینوم سلول شفاف
. آندومتریوز
. موسینوس
این انواع نسبت به نوع سروزی معمولاً در مراحل ابتدایی‌تر تشخیص داده می‌شوند.
تومورهای لب مرز
تومورهای لب مرز نیز از سلول‌های غیرنرمال اپیتلیال تشکیل می‌شوند؛ اما سرطانی نیستند و به‌آرامی رشد می‌کنند. این تومورها ممکن است به بافت‌های اطراف دست‌اندازی کنند اما نمی‌توانند در این بافت‌ها رشد کنند یا به دیگر قسمت‌های بدن سرایت کنند.
تومورهای سلول زایای تخمدان
این تومورها نادرند و در سلول‌های زایای تخمدان که تخمک تولید می‌کنند ایجاد می‌شوند. این نوع سرطان تخمدان در اپیتلیال نیست. سرطان سلول‌های زایای تخمدان معمولاً افراد جوان‌تر را درگیر می‌کنند و درمان متفاوتی با سرطان اپیتلیال تخمدان دارند.
علائم سرطان تخمدان
سرطان تخمدان علائمی مشابه عوارض معمول‌تر و نه‌چندان خطرناک دیگر دارد و به همین دلیل اغلب در مراحل اولیه تشخیص داده نمی‌شود. علائم سرطان تخمدان می‌تواند شامل تورم شکم و درد در کمر یا پایین شکم شود.
اگر هر یک از علائم زیر را به طور مرتب دارید به پزشک متخصص زنان مراجعه کنید:
. نفخ و تورم طولانی‌مدت شکم
. احساس پُری خیلی زود بعد از شروع به خوردن کردن
. کم‌اشتهایی
. درد در قسمت پایین شکم
. کمردرد
. بیشتر از حد معمول ادرارکردن
. نیاز فوری به ادرارکردن (احساس اینکه نمی‌توانید ادرارتان را نگه دارید)
دیگر علائم
. تغییر در عملکردهای معمول دفع (اسهال یا یبوست)
. کاهش وزن بی‌دلیل
. خستگی زیاد و بی‌دلیل
. خونریزی واژینال بعد از یائسگی
اگر سنتان بالای ۵۰ سال است و علائم سندرم روده تحریک‌پذیر (IBS) را برای اولین‌بار و بدون‌سابقه قبلی دارید باید مورد بررسی پزشکی قرار بگیرید. سندرم روده تحریک‌پذیر می‌تواند باعث نفخ و تغییر در عملکرد روده‌ها شود؛ اما معمولاً بعد از ۵۰ سالگی شروع نمی‌شود.
ما می‌دانیم که ظاهرشدن هرگونه علامتی که می‌تواند سرطان باشد نگران‌کننده است؛ مهم‌ترین چیز این است که هر چه سریع‌تر با پزشک متخصص زنان مشورت کنید.
علت‌ها و ریسک فاکتورهای سرطان تخمدان
ما نمی‌دانیم علت سرطان تخمدان دقیقاً چیست؛ اما ریسک فاکتورهایی وجود دارند که می‌توانند احتمال ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهند. داشتن یک ریسک فاکتور به این معنی نیست که فرد حتماً به سرطان تخمدان مبتلا می‌شود و نداشتن هیچ ریسک فاکتوری نیز به این معنی نیست که فرد سرطان تخمدان نمی‌گیرد.
سن
بیش از ۵۰ درصد از سرطان‌های تخمدان در زنان بالای ۶۵ سال رخ می‌دهند. این سرطان در سنین پایین ۳۰ سال نادر است.
فاکتورهای هورمونی
پزشکان فکر می‌کنند تعداد دفعاتی که تخمدان یک تخمک آزاد می‌کند ممکن است با احتمال سرطان تخمدان ارتباط داشته باشد. زیرا شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد شیردادن به کودک و مصرف قرص ضدبارداری می‌تواند ریسک سرطان تخمدان را پایین بیاورد.
درمان جایگزین هورمون (HRT)
درمان جایگزین هورمون که در آن از استروژن یا پروژسترون و یا هر دو استفاده می‌شود، بعد از یائسگی می‌تواند ریسک سرطان تخمدان را تا حدودی افزایش دهد.
سرطان سینه
اگر سابقه سرطان سینه داشته باشید، احتمالاً بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان خواهید بود. علتش هم این است برخی از ریسک فاکتورهای این سرطان‌ها مشترک‌اند. اما پزشکان فکر می‌کنند شاید علتش این باشد که هر دو سرطان می‌توانند ناشی از ژن‌های مشابه سرطانی باشند.
دیابت
دیابت داشتن ممکن است ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
آندومتریوز
آندومتریوز یک عارضه غیر سرطانی است. در این عارضه، سلول‌های مشابه سلول‌هایی که مخاط داخل رحم را تشکیل می‌دهند در نواحی بیرون رحم دیده می‌شوند. برخی از افراد نگران ارتباط آندومتریوز و ابتلا به سرطان تخمدان هستند. اما مطالعات نشان می‌دهند داشتن آندومتریوز به میزان بسیار کمی می‌تواند احتمال سرطان تخمدان را افزایش دهد.
فاکتورهای سبک زندگی
فاکتورهایی در سبک زندگی نیز می‌توانند ریسک سرطان تخمدان را بالا ببرند:
وزن
داشتن اضافه‌وزن یا چاق بودن هم ریسک فاکتوری برای سرطان تخمدان می‌تواند باشد.
سیگارکشیدن
سیگارکشیدن می‌تواند ریسک ابتلا به سرطان تخمدان را افزایش دهد.
سابقه سرطان تخمدان در خانواده
داشتن سابقه سرطان تخمدان در خانواده می‌تواند احتمال ابتلا را بالا ببرد. اگر مادر یا خواهر شما سرطان تخمدان داشته‌اند پس شما هم سه برابر بیشتر در معرض این بیماری هستید.
ژن‌های BRCA۱ و BRCA۲
این ژن‌ها در ابتلا به سرطان تخمدان نقش مهمی دارند. اگر شما جهشی در یکی از این ژن‌ها داشته باشید ممکن است بیشتر در معرض ابتلا به سرطان تخمدان باشید.
تشخیص سرطان تخمدان
پزشک در مورد علائمی که دارید از شما سؤال می‌کند و یک معاینه واژینال از شما به عمل می‌آورد تا هر گونه برآمدگی یا تورم را بررسی کند. سپس آزمایش‌های زیر انجام می‌شود:
. یک تست CA۱۲۵ برای بررسی افزایش سطح این پروتئین که در سرطان تخمدان ممکن است بالاتر باشد.
. سی‌تی‌اسکن یا ام‌آرآی برای بررسی اندام‌های لگنی و محیط شکم
اگر این آزمایش‌ها هرگونه ناهنجاری را نشان دهند شما به متخصص سرطان‌های زنان ارجاع داده می‌شوید. اگر متخصص سرطان زنان ضایعه‌ای در لگن یا مایع در شکم شناسایی کند (آسیت) لازم است روند تشخیص و درمان فوراً پیش برود.
درمان سرطان تخمدان
تیمی از متخصصین با مشورت هم و باتوجه‌به گرید و استیج سرطان، بهترین درمان را برای شما در نظر می‌گیرند. درمان‌های سرطان تخمدان معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:
. عمل جراحی: بیشتر خانم‌هایی که دچار سرطان تخمدان می‌شوند تحت عمل جراحی قرار می‌گیرند.
. شیمی‌درمانی: در شیمی‌درمانی از داروهای ضدسرطان برای ازبین‌بردن سلول‌های سرطانی استفاده می‌شود. ممکن است شیمی‌درمانی بعد از عمل جراحی یا هم قبل از عمل و هم بعد از عمل انجام شود.
. درمان هدفمند: داروهای درمان هدفمند سرطان، شیوهٔ عملکرد سلول‌ها را تغییر داده و به بدن در کنترل رشد سرطان کمک می‌کنند.
. پرتودرمانی: به‌ندرت از پرتودرمانی برای درمان سرطان تخمدان استفاده می‌شود؛ زیرا این سرطان معمولاً اندام‌ها و بافت‌های زیادی را درگیر می‌کند. اما به دلایل گوناگونی ممکن است پرتودرمانی تجویز شود:
. اگر بیمار به دلیل سن بالا و مشکلاتی در سلامتی نتواند تحت شیمی‌درمانی قرار بگیرد.
. برای درمان قسمت کوچکی از سرطان عودکننده یا سرطان متاستازیک
. برای تسکین درد یا کنترل علائم مربوط به سرطان پیشرفته تخمدان (درمان تسکینی)
اگر سرطان برگشت چطور؟
اصلی‌ترین درمان در این حالت شیمی‌درمانی می‌باشد.
احتمال نجات جان بیمار در سرطان تخمدان
موفقیت در نجات جان بیمار به عوامل زیادی بستگی دارد و هیچ‌کس نمی‌تواند دقیقاً آن را پیش‌بینی کند.
استیج یک: تقریباً ۹۵ درصد از بیماران در این استیج نرخ بقای ۵ سال یا بیشتر دارند.
استیج دو: تقریباً ۷۰ درصد از بیماران در این استیج نرخ بقای ۵ سال یا بیشتر دارند.
استیج سه: بیش از ۲۵ درصد از بیماران در این استیج نرخ بقای ۵ سال یا بیشتر دارند.
استیج چهار: تقریباً ۱۵ درصد از بیماران در این استیج نرخ بقای ۵ سال یا بیشتر دارند.
چه چیزی بر نرخ بقای بیمار اثر می‌گذارد؟
به گزارش وب گاه تبیان، نتیجهٔ درمان بستگی به استیج سرطان در زمانی که سرطان تشخیص داده شده دارد؛ یعنی سرطان چقدر بزرگ است و یا متاستاز کرده یا نه. نوع و گرید سرطان تخمدان نیز بر نرخ بقا بیمار اثر می‌گذارد. گرید سرطان یعنی سلول‌های سرطانی در زیر میکروسکوپ چقدر غیرعادی به نظر می‌رسند. نرخ بقا بیمار به این مسئله هم بستگی دارد که آیا پزشک جراح توانسته است حین عمل تمام تومورها را خارج کند یا نه. وضعیت عمومی سلامت بیمار نیز بر نرخ بقا اثر می‌گذارد. سن بیمار نیز بر میزان موفقیت درمان اثرگذار است و به‌طورکلی بیماران جوان‌تر شانس بیشتری برای بقا دارند.
افسردگی کودکان؛ علائم، علل و راهکارهای پیشنهادی
افسردگی یک اختلال خلقی است که باعث اندوه و علائمی می‌شود که شدیدتر و ماندگارتر از احساس غم و اندوهی هستند که معمولاً بعد از یک اتفاق تلخ دچارش می‌شوید. افسردگی می‌تواند حتی بدون اینکه اتفاقی رخ داده باشد به وجود بیاید. در مورد بچه‌ها نیز اگر علائمی مانند اندوه و غم هر روز وجود داشته باشند و بیشتر از دو هفته طول بکشند، احتمال افسردگی زیاد است.
طبیعی است کودکان و نوجوانان گاهی احساس اندوه و افسردگی کنند. وقتی بچه‌ها حادثهٔ سختی را تجربه می‌کنند، مثلاً ازدست‌دادن کسی که دوستش دارند، دچار احساس غم و اندوه شدید می‌شوند و ممکن است تا مدتی نتوانند احساس شادی کنند، حتی وقتی کارهایی را انجام می‌دهند که معمولاً از آن لذت می‌بردند و شاد می‌شدند. اما این اندوه و افسردگی به‌مرورزمان کم و کمتر می‌شود.
افسردگی همان غم و اندوه نیست
افسردگی یک اختلال خلقی است که باعث اندوه و علائمی می‌شود که شدیدتر و ماندگارتر از احساس غم و اندوهی هستند که معمولاً بعد از یک اتفاق تلخ دچارش می‌شوید. افسردگی می‌تواند حتی بدون اینکه اتفاقی رخ داده باشد به وجود بیاید. در مورد بچه‌ها نیز اگر علائمی مانند اندوه و غم هر روز وجود داشته باشند و بیشتر از دو هفته طول بکشند، احتمال افسردگی زیاد است.
کودکان و نوجوانان ممکن است همیشه هم ندانند چگونه باید احساس خود را شرح دهند یا شاید از حرف‌زدن در مورد احساساتشان فرار کنند. عده‌ای از کودکان و نوجوانان نیز سعی می‌کنند احساس خود را پنهان کنند؛ مثلاً به این دلیل که نمی‌خواهند دیگران را اذیت کنند. اما یک سری از علائم وجود دارند که باید به آنها توجه کنید. هر یک از این علائم و نشانه‌ها می‌توانند در بچه‌هایی که افسردگی ندارند هم دیده شوند؛ اما وقتی همه این علائم وجود دارند و تقریباً هر روز هم تکرار می‌شوند پس زنگ خطری برای افسردگی است.
معمول‌ترین علائم افسردگی در کودکان و نوجوانان
بیش از حد معمول غمگین و حساس به نظر می‌رسند و بیشتر ساعات روز بی‌حوصله‌اند.
دیگر از فعالیت‌هایی که قبلاً آنها را شاد و راضی می‌کرد لذت نمی‌برند.
دیگر علائم رایج و معمول در افسردگی
کودکان و نوجوانان در هر سنی:
. بیشتر اوقات تنها هستند و کمتر با دوستان خود وقت می‌گذرانند
. برای به خواب‌رفتن یا در خواب ماندن مشکل دارند، یا بیش از حد معمول می‌خوابند
.برای دقت و تمرکز یا انتخاب و تصمیم‌گیری مشکل دارند
. با درس و مدرسه مشکل دارند و موفق نیستند
. وزن یا غذا خوردنشان تغییر چشمگیری کرده است و کم یا زیاد شده است
. زمان زیادی را سرگرم فضای مجازی‌اند
. انرژی و انگیزه کمتری نسبت به همیشه دارند، حتی برای انجام کارهای ساده
. اغلب گریه می‌کنند یا می‌گویند غمگین و ناراحت‌اند یا احساس بی‌ارزش بودن یا گناه می‌کنند
. نگرانی مداوم در مورد آینده دارند
. ترس از دور بودن یا ازدست‌دادن پدر یا مادر دارند
. علائم فیزیکی پنیک، مثلاً عرق‌کردن یا سرگیجه را تجربه می‌کنند
. از رفتن به مدرسه یا شرکت در فعالیت‌های اجتماع اجتناب می‌کنند
در بین نوجوانان و جوانان
. احساس بی‌تفاوتی یا بی امیدی نسبت به آینده دارند
. بی‌علاقگی و بی‌تفاوتی نسبت به وضعیت ظاهر و بهداشت شخصی در آنها دیده می‌شود
. به سمت مواد مخدر گرایش پیدا می‌کنند
علت افسردگی کودکان چیست؟
افسردگی و اضطراب در کودکان دلایل زیادی می‌تواند داشته باشد، از جمله:
. محیط (مثلاً مشکلات خانوادگی)
. سابقه افسردگی در خانواده
. بیماری‌های جسمی
. حوادث ناگوار زندگی
. استفاده از الکل یا مواد مخدر
افسردگی کودکان و نوجوانان چقدر شایع است؟
افسردگی یکی از شایع‌ترین اختلالات خلقی در ایالات متحده آمریکاست و میزان آن نیز طی سال‌های اخیر افزایش یافته است. تقریباً یک‌پنجم نوجوانان زمانی طی سال‌های نوجوانی خود افسردگی را تجربه می‌کنند و هر ساله حدود یک یازدهم نوجوانان زمان‌هایی دچار افسردگی جدی هستند.
کارشناسان تخمین می‌زنند بین ۲ تا ۳ درصد از بچه‌های سه تا یازده‌ساله افسردگی دارند. در مورد بچه‌های سه‌ساله نیز هر چند شایع نیست؛ اما موارد افسردگی وجود دارد. افسردگی در کودکان و نوجوانان بسیار نگران‌کننده است زیرا می‌تواند منجر به عواقب جدی شود.
آیا افسردگی انواع گوناگونی دارد؟
اختلال افسردگی عمده یا ماژور
اگر حداقل پنج علامت از افسردگی و به مدت بیشتر از دو هفته و در بیشتر روزها وجود داشته باشد، پزشکان آن را اختلال افسردگی ماژور تشخیص می‌دهند. البته اختلال افسردگی ماژور می‌تواند خفیف، متوسط و یا شدید باشد؛ اما همهٔ بچه‌هایی که اختلال افسردگی ماژور دارند به‌سختی می‌توانند زندگی روزمره خود را پیش ببرند.
اختلال افسردگی پایدار یا مداوم
این نوع افسردگی شدت کمتری دارد و بچه‌هایی که به آن دچارند ممکن است بتوانند زندگی روزمره خود را مدیریت کنند. اما در بهترین حالت خود نیستند و احساس اندوه دارند. معمولاً درصورتی‌که علائم افسردگی بیشتر از یک سال ادامه داشته باشند پزشکان آن را اختلال افسردگی پایدار تشخیص می‌دهند. کودکی که اختلال افسردگی پایدار دارد ممکن است زمان‌هایی دچار اختلال افسردگی ماژور نیز بشود
چه باید بکنم اگر کودکم افسرده به نظر می‌رسد؟
با فرزندتان حرف بزنید
لازم است در مورد احساسات کودکتان باز و صمیمی با او حرف بزنید و او را تشویق کنید در مورد احساسات خود راحت با شما حرف بزند و بدون قضاوت فقط به او گوش بدهید. اغلب بچه‌ها و نوجوانان موضوع احساسات خود را برای حرف‌زدن پیش نمی‌کشند؛ اما اگر شما مستقیماً از آنها سؤال کنید احتمالاً رک و راست پاسخ خواهند داد. فرزند شما هر جوابی که داد، اگر متوجه علائم افسردگی شدید که بیشتر از دو هفته ادامه‌دار شده حتماً با پزشک مشورت کنید.
از پزشک کمک بخواهید
پزشک کودکتان می‌تواند کمکتان کند تا متوجه شوید آیا کودکتان افسرده است یا نه. پزشکان از تکنیک‌های خاصی که مناسب سن کودک است برای تشخیص استفاده می‌کنند. اگر فرزندتان افسردگی داشته باشد پزشک درمان را شروع می‌کند یا خانواده شما را جهت تراپی و مشاوره به یک متخصص معرفی می‌کند.
از کودکتان حمایت کنید
افسردگی درمان می‌شود؛ اما چند هفته طول می‌کشد تا اولین علائم بهبودی را ببینید. ممکن است کودکتان وقتی ببیند فوراً حالش خوب نشده احساس ناامیدی کند. اما شما باید حتماً روند درمان را ادامه دهید، یعنی داروهای تجویزی را طبق دستور به کودک بدهید و در جلسات تراپی حاضر شوید. در این میان کارهایی نیز می‌توانید برای حمایت از فرزندتان انجام دهید:
. سطح آگاهی خودتان و خانواده‌تان را بالا ببرید. کودکی که افسرده است، علائم را تظاهر نمی‌کند. شاید کودک به نظر تنبل یا لجباز به نظر برسد؛ اما در واقع علامتی از افسردگی را نشان می‌دهد.
. به کودکتان بگویید تا بداند احساس ناامیدی علامتی از افسردگی است و تصویر درستی از واقعیت نیست.
. روی نقاط قوت فرزندتان تمرکز کنید، نه اینکه به نقص‌ها و کمبودهایی بپردازید که باید اصلاح شوند. کودک را تشویق کلامی کنید. به کودک کمک کنید مشکلات را از زاویه دیگری ببیند و در دیدن چیزهای مثبت کمکش کنید.
. به کودک کمک کنید استراحت کند و در فعالیت‌های ورزشی و تفریحی و فکری کنارش باشید. کودک را تشویق کنید ورزش کند، خوب بخوابد و غذاهای خوب بخورد تا به احساس بهترش کمک کند.
. هر چند ارتباط با دیگران خوب و مؤثر است؛ اما مدت زمانی را که فرزندتان در شبکه‌های اجتماعی مجازی سپری می‌کند محدود کنید. ارتباط با دیگران از طریق پیام دادن و از راه دور هرگز جایگزین ارتباطات رودررو با دوستان و خانواده نمی‌شود و در واقع می‌تواند باعث شود فرزند شما بیشتر احساس دوری از دیگران کند.
افسردگی کودکان؛ علائم، علل و راهکارهای پیشنهادی
مراقب کودک و امنیت او باشید تا جلوی خودکشی احتمالی او را بگیرید
به گزارش وب گاه تبیان، حتی فکر اینکه کودکتان به خودش آسیبی بزند هم ترسناک است. اگر کودکتان احساس افسردگی می‌کند اقدامات اضافه‌تری برای امن‌تر کردن خانه انجام دهید، مثلاً هیچ سلاحی در خانه نگهداری نکنید و داروها و مواد شیمیایی و هر گونه وسیله و ماده خطرناکی را از دسترس کودک کاملاً دور و مخفی نگه دارید. سایر اقدامات:
. زنگ خطرها را بشناسید. کودک شما باید افکار یا موقعیت‌هایی را که به‌طورکلی منجر به افکار خودکشی می‌شوند بنویسد. همچنین وقتی به خودکشی فکر می‌کند یا احساس افسردگی می‌کند باید لیستی از کارهایی که می‌تواند انجام دهد تهیه کند تا حالش بهتر شود.
. لیستی از افرادی که می‌توانند کمک کنند با شماره تلفن‌هایشان تهیه کنید تا وقتی کودکتان دچار استرس و اضطراب می‌شود یا علائم خطر را دارد بتوانند کمکتان کنند. این لیست می‌تواند شامل خانواده و دوستان و تراپیست یا پزشک فرزندتان شود.
جلوگیری از بروز ۱۰ میلیون ابتلا به بیماری با واکسن خوراکی/ سالانه یک میلیون غیرایرانی علیه بیماری واکسینه می‌شوند
آخرین وضعیت «فلج اطفال» در کشور؛
فلج اطفال، نوعی نقص ایمنی است و در بسیاری از موارد به فلج موقت یا دائمی عضلات مربوطه منجر می‌شود. کشور اقدامات بسیاری برای پیشگیری و درمان این بیماری به کار برده است و به دلیل تعهد به سازمان جهانی بهداشت برای ریشه‌کنی فلج اطفال، تقویت نظام مراقبت فلج شل حاد با اهمیت زیادی پیگیری شد. اما عواملی از جمله ترددهای غیرمجاز و مجاز از مرزهای مشترک با دو کشور همسایه با وضعیت اندمیک شیوع این بیماری، هر سال کمپین‌های واکسیناسیون علیه این بیماری در کودکان زیر ۵ سال اتباع خارجی در کشورمان برگزار و جمعیت غیرایرانی واکسینه می‌شوند. در ادامه نگاهی به آمار واکسیناسیون فلج اطفال و توضیحاتی درباره این بیماری می‌اندازیم.
از سال۱۳۶۷ (۱۹۸۸میلادی) برنامه جهانی ریشه کنی فلج اطفال به تصویب مجمع جهانی بهداشت رسید که تاکنون با به کارگیری واکسن خوراکی فلج اطفال و اجرای نظام مراقبت فلج شل حاد موفقیت‌های چشمگیری در این زمینه رخ داده است.
کاهش چشمگیر کشورهای بومی فلج اطفال طی ۲۴ سال
بنابر اعلام وزارت بهداشت، به کمک این برنامه کشورهای بومی فلج اطفال (پولیو) از ۱۲۵ کشور در سال ۱۳۶۷ به سه کشور (افغانستان، پاکستان و نیجریه) در سال ۲۰۱۲ کاهش یافت. در سال ۲۰۱۸ کشور نیجریه نیز از فهرست کشورهای بومی فلج اطفال خارج شد و در حال حاضر تنها دو کشور افغانستان و پاکستان فلج اطفال آندمیک محسوب می‌شوند.
جلوگیری از بروز ۱۰ میلیون ابتلا به بیماری با واکسن خوراکی
طبق برآورد سازمان جهانی بهداشت، اجرای برنامه جهانی ریشه کنی فلج اطفال با به کارگیری واکسن خوراکی، از ۱۰ میلیون مورد ابتلا به فلج اطفال جلوگیری کرده است و در سال ۲۰۲۲ تعداد افراد مبتلا به ویروس وحشی تیپ یک فلج اطفال در کشور افغانستان ۲ مورد و در کشور پاکستان ۲۰ مورد گزارش شده است.
چالش ایران برای حذف فلج اطفال
با توجه به تعهد کشورمان به سازمان جهانی بهداشت در خصوص ریشه کنی فلج اطفال، تقویت نظام مراقبت فلج شل حاد با اهمیت فوق العاده‌ای پیگیری شده است؛ هرچند که با وجود دو کشور همسایه با وضعیت اندمیک شیوع فلج اطفال در مجاورت ایران و گردش ویروس وحشی در این کشورها کار برای سیستم بهداشتی کشور دشوارتر است.
واکسیناسیون سالانه یک میلیون غیرایرانی علیه فلج اطفال
با توجه به ترددهای مجاز و غیرمجاز اتباع این کشورها از طریق مرزهای مشترک با کشورمان، هر ساله کمپین‌های واکسیناسیون فلج اطفال در کودکان زیر ۵ سال اتباع خارجی (عمدتا افغانستانی) برگزار می‌شود که در آنها حداقل یک میلیون نفر جمعیت غیر ایرانی بر علیه بیماری فلج اطفال واکسینه می‌شوند.
یکی از شاخص‌های مهم نظام مراقبت فلج اطفال که نشان دهنده عملکرد مناسب نظام سلامت کشور است، شاخص شناسایی موارد فلج شل حاد غیر پولیویی است که می‌بایست حداقل ۲ مورد به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت زیر ۱۵ سال باشد.
همچنانکه در نمودار مشاهده می‌کنید شاخص شناسایی فلج شل حاد غیر پولیویی در کشور بین سال‌های ۲۰۱۶ (سال ۱۳۹۴) تا سه ماهه اول ۲۰۲۳ (ابتدای سال ۱۴۰۲) همواره بالاتر از ۲ مورد به ازای هر یکصد هزار نفر جمعیت زیر ۱۵ سال بوده است.
دومین شاخص مهم نظام مراقبت فلج شل حاد، درصد بیماران فلج شل حاد با نمونه کافی است که برای اطمینان از اینکه هیچگونه چرخش انتقال ویروس وحشی پولیو در کشور وجود ندارد، لازم است از هر بیمار با شروع فلج شل حاد ناگهانی سرپایی و یا بستری، حداکثر تا ۱۴ روز بعد از بروز فلج، دو نمونه مدفوع کافی با فاصله ۴۸ ساعت گرفته شده و برای آزمایشگاه کشوری فلج اطفال ارسال شود.
بنابر اعلام وزارت بهداشت، شاخص مطلوب درصد بیماران فلج شل حاد با نمونه کافی باید بالاتر از ۸۰ درصد باشد که طبق نمودار زیر این شاخص بین سال‌های ۲۰۱۶ (سال ۱۳۹۴) تا سه ماهه اول ۲۰۲۳ (ابتدای سال ۱۴۰۲) همواره بالاتر از ۹۴ درصد بوده است. در مواردی که نمونه‌گیری مطلوب از موارد فلج شل حاد انجام نشود باید حداقل از سه مورد اطرافیان بیمار که در تماس با بیمار بوده‌اند نمونه مدفوع جهت بررسی ویروس شناسی گرفته شود.
فلج اطفال (پولیو polio)چیست ؟
فلج اطفال یا پولیومیلیت حاد قدامی یک بیماری ویروسی سلول‌های عصبی در قسمت قدامی ماده خاکستری نخاع است که باعث آسیب این بخش که مرکز تجمع نورون ها ست می شود که می توان گفت نوعی نقص ایمنی است و در بسیاری از موارد به فلج موقت یا دائمی عضلات مربوطه منجر می‌شود. این ویروس قبل از جنگ جهانی دوم بسیار شایع بوده است اما به دنبال واکسیناسیون جهانی تقریباً ریشه کن شده و ۳ نوع از آن شناخته شده است که می تواند از طریق مجرای گوارشی به بدن راه پیدا کندو در روده تکثیر و از آنجا به سلول های نخاع ویا ساقه مغز حمله کند و سبب عفونت حاد شود یا به صورت نهان باقی بماند و بعدا بروز کند.
مراحل فلج اطفال
بسته به تهاجم ویروس ممکن است سلول های عصبی آلوده شده بمیرند یا دچار آسیب شده و زنده بمانند اگر سلول‌ها آسیب ببینند عضلات مربوطه فلج و بهبود علایم امکان‌پذیر است ولی اگربمیرند فلج دائمی رخ می‌دهدو در کودکان شایع تر هست . یکی از راه های پیشگیری از این بیماری به کمک واکسن خوراکی حاوی ویروس زنده ضعیف شده است. عفونت ناشی از آن به ۵ مرحله تقسیم می شود:
۱. مرحله نهفتگی که بعد از ورود ویروس و ایجاد عفونت تا بروز علائم بالینی ست که حدود ۲هفته طول می کشد و اندازه واحدهای حرکتی ناگهان تا ۷ برابر بیشتر می شود که از نظر متابولیک ناپایداراند که تا زمان بروز علائم ادامه دارد و به طور کل۹۵ %افراد آلوده بدون علامت باقی می مانند و تنها ۵٪دچار فلج وعلائم می شوند.
۲. مرحله شروع بیماری حدود ۲هفته به طول می‌انجامد و علائمی مشابه آنفولانزا مانند سردرد، درد اندام‌ها ،بی‌حالی عمومی، تب خفیف ،حساسیت در لمس عضلات دارد که دربسیاری از موارد بیماری از این مرحله پیشرفته نمی‌کند و بهبود می یابد.
۳. مرحله بروز بیشترین فلج حدود ۲ ماه به طول می انجامد ودر برخی از موارد فلج و درد عضلانی رخ می دهد اگر عضلات تنفسی فلج شوند فرد نیاز به دستگاه تهویه مصنوعی خواهد داشت.
۴. مرحله بهبودی: هنگامی است که بهبود قدرت عضلانی آغاز می‌شودو ممکن است تا ۲ سال به طول بیانجامد و بهبودی کامل یا جزئی رخ دهد.
۵. مرحله فلج باقی مانده :فلج که پس از ۲ سال باقی بماند دائمی خواهد بود که ممکن است یک عضله یا چهار اندام همراه با آتروفی عضلات یا اختلال رشد استخوانی و در نتیجه کوتاهی اندام در کودکان باشد.
درمان فلج اطفال (پولیو)
وظایف اصلی گروه ارتوپدی در مورد این بیماران عبارتند از پیشگیری از بروز بدشکلی اندام، کمک به بازگشت قدرت عضلات با انجام فعالیت تدریجی ،کاهش معلولیت باقی مانده با استفاده از وسایل کمکی مناسب ،کمک به راه رفتن صحیح وانجام جراحی بر مفاصل یا عضلات.
ممنوعیت مصرف این مکمل‌ها بعد از ۵۰ سالگی!
مصرف مکمل آهن بعد از ۵۰ سالگی، به بافت‌های بدن آسیب می‌زند.
بعضی از مواد مغذی که در جوانی به آنها نیاز دارید، با بالا رفتن سن کمتر مورد نیاز هستند. از طرفی، یکسری از مواد مغذی هم هستند که بهتر است آنها را از منابع غذایی دریافت کنیم، نه از مکمل‌ها.
مصرف مکمل آهن بعد از ۵۰ سالگی، به بافت‌های بدن آسیب می‌زند و منجر به بروز بیماری قلبی، دیابت و بدتر شدن هموکروماتوز می‌شود.
مصرف مکمل ویتامین E، با افزایش احتمال نارسایی قلبی، خطر خونریزی و سرطان پروستات همراه است.
مصرف مکمل کلسیم در برخی افراد می‌تواند ایجاد سنگ کلیه کند و در برخی افراد با مشکلات قلبی عروقی همراه است.
مصرف مکمل سلنیوم با عوارضی همچون اختلالات ذهنی، آسیب عصبی، نارسایی قلبی و آسیب‌های کلیوی همراه است.