دسته: سبک زندگی
از سویه جدید JN.1 چه میدانیم؟/ سازمان جهانی بهداشت جهانی اعلام کرد جای نگرانی نیست

سازمان جهانی بهداشت اخیراً سویه جدید کروناویروس به نام JN.1 را بهعنوان «سویه مورد توجه» طبقهبندی کرده و گفته شواهد کنونی نشان میدهد که خطر این سویه از منظر بهداشت عمومی کم است. یک زیرسویه جدید کروناویروس به سرعت کشورهای جهان در حال انتشار است، اما خوشبختانه این گونهٔ جدید ویروس تاکنون منجر به بروز عفونتهای شدید یا بستری شدن افراد در بیمارستان نشده است.
کارشناسان میگویند زیرسویه جدید JN.1 (از نوادگان گونه اُمیکرون کرونا) قابلیت سرایت بیشتر و گسترش سریعتری دارد یعنی همان علائمی که در سایر سویههای کروناویروس ایجاد میکنند. این زیرسویه از شاخههای نوادگان سویه ۲.۸۶ BA.(که خودش از سویه اُمیکرون منشا گرفته است) میباشد، که نمونه اولیه آن در تابستان امسال برای اولین بار در ایالات متحده شناسایی شد؛ سازمان جهانی بهداشت هفته گذشته گزارش داد که از آن زمان، این سویه در ۴۱ کشور جهان گسترش یافته است.
جای نگرانی نیست
شدت عفونت این زیرسویه جدید مشابه موارد گزارش شده عفونتهای قبلی ناشی از سویه اُمیکرون است و علائم گزارششده عمدتاً محدود به عفونتهای راههای تنفسی فوقانی است مانند تب، سرفه، سرماخوردگی، گلودرد و درد بدن میشود و تاکنون علائم وخیمی از آن گزارش نشده است.
کارشناسان میگویند جای نگرانی نیست و افزایش کنونی موارد ابتلا نیز به افزایش انتقال ویروسهای تنفسی در فصل زمستان نسبت داده میشود و در اکثر موارد عفونت با این زیرسویه جدید ویروس خفیف است.
سازمان جهانی بهداشت به دلیل گسترش سریع این زیرسویه، آن را به عنوان یک «سویه مورد علاقه» (VOI) جداگانه از نوادگان اصلی ۲.۸۶BA. طبقهبندی کرد. به گفته این سازمان زیرسویه JN.1 میتواند بار عفونتهای تنفسی را در بسیاری از کشورها افزایش دهد.
واکسنها هنوز اثربخش هستند؟
براساس اعلام سازمان جهانی بهداشت، واکسنهای فعلی همچنان در برابر بیماریهای شدید و مرگ ناشی از JN.1 و سایر انواع در گردش ویروس کرونا محافظت ایجاد میکنند.
مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده (CDC) در اوایل ماه جاری اعلام کرد که این سویه از ویروس کرونا حدود ۱۵ تا ۲۹ درصد موارد در ایالات متحده را تشکیل میدهد.
تعداد موارد جدید ابتلا به کووید-۱۹ در سراسر جهان طی یک ماه گذشته ۵۲ درصد افزایش یافته است. بر اساس برآوردهای مرکز کنترل و پیشگیری بیماریهای آمریکا، در حال حاضر ۴۴ درصد موارد عفونت کرونا در این کشور مربوط به زیرسویه JN.1 است.
سازمان جهانی بهداشت در آخرین بهروزرسانی همهگیرشناسی بیش از ۸۵۰٬۰۰۰ مورد جدید در سراسر جهان را در طول دوره ۲۸ روزه از ۲۰ نوامبر تا ۱۷ دسامبر (۲۹ آبان تا ۲۶ دی) گزارش کرده است.
تعداد مرگومیرهای جدید ناشی از کرونا در مقایسه با دوره ۲۸ روزه قبلی ۸ درصد کاهش یافته و بیش از ۳۰۰۰ مورد جدید گزارش شده است. تا ۱۷ دسامبر، بیش از ۷۷۲ میلیون مورد تأییدشده عفونت با کروناویروس و نزدیک به ۷ میلیون مرگومیر در سراسر جهان گزارش شده است.
پزشکان میگویند افراد مبتلا به بیماریهای مزمن مانند COPD، آسم و بیماری قلبی در معرض خطر ابتلا به بیماری شدید ناشی از عفونت کووید قرار دارند.
پایینبودن تستوسترون چگونه بر سلامت قلب اثر میگذارد؟

کمبود تستوسترون دارای اثرات ناخوشایندی بر سلامت قلب و عروق است که حتی میتواند ریسک فاکتوری برای بیماری قلبی باشد. این خبر خوبی نیست.
کمبود تستوسترون دارای اثرات ناخوشایندی بر سلامت قلب و عروق است که حتی میتواند ریسک فاکتوری برای بیماری قلبی باشد. این خبر خوبی نیست؛ اما باید بدانید یکسوم مردان ۴۰ تا ۹۰ساله از پایینبودن سطح تستوسترون رنج میبرند. عارضه کمبود تستوسترون بیشتر به فاکتورهایی در سبک زندگی و بیماریها برمیگردد، از جمله اضافهوزن و داشتن دیابت نوع دوم.
بعد از ۳۰ سالگی، سطح تستوسترون به طور یکنواخت افت میکند؛ تقریباً ۱ تا ۲ درصد در هر سال. هر چند این اتفاق طبیعی است؛ اما بعضی از مردان افت تستوسترون بیشتری دارند که باعث میشود زودتر به کمبود این هورمون دچار شوند.
بعضی از شناختهشدهترین علامتهای پایینبودن تستوسترون شامل کاهش میل جنسی، خستگی عمومی و تحلیل عضلات میشود که ارتباط نسبتاً مستقیمی با این عارضه دارند. اما ارتباط بین قلب و پایینبودن تستوسترون پیچیدهتر است.
برخی مطالعات نشان دادهاند تستوسترون میتواند اثرات محافظتکنندگی برای قلب داشته باشد. شاید شنیده باشید که سازمان غذا و داروی آمریکا چند سال پیش نسبت به تستوسترون درمانی هشدار داد و اعلام کرد که این درمان میتواند باعث مشکلات قلبی بشود.
همین مسئله کافی است تا هر مردی را نسبت به اثرات تستوسترون بر قلب گمراه کند، اما ما در این مطلب به توضیح چگونگی این ارتباط میپردازیم.
بر اساس چیزی که در مورد ارتباط کمبود تستوسترون و مشکلات متابولیکی میدانیم و باور داریم که اختلال در متابولیسم، بالابودن کلسترول و التهاب همگی بهخودیخود به بیماری قلبی مربوط میشوند، پس میتوانیم نتیجه بگیریم که کمبود تستوسترون نیز با مشکلاتی در سلامت قلب مرتبط است.
یکی از قابلتوجهترین نمونهها اختلال نعوظ است که شایعترین مشکل جنسی در مردان ۴۰ سال و بالاتر است. اختلال نعوظ اغلب ریشه در گردش خون ضعیف بهواسطه تصلب شرایین دارد. یعنی زمانی که عروق تأمینکننده خون بدن، به دلیل تجمع پلاک، تنگ و باریک میشوند. این ارتباط ممکن است غیرمستقیم باشد؛ اما توجیه میکند که چرا اختلال نعوظ در واقع میتواند علامتی هشداردهنده از بیماری قلبی باشد.
ارتباطهای زیاد دیگری نیز بین تستوسترون و سلامت قلب مشاهده شده که نشان میدهند:
. تستوسترون به کاهش روند تصلب شرایین کمک میکند یا حتی آن را برطرف میکند
. بالاتر بودن سطح تستوسترون با کاهش ریسک بیماری قلبی در مردان بالای ۷۰ سال ارتباط دارد.
. افت تستوسترون ناشی از سن با افزایش ریسک بیماری قلبی مرتبط میباشد.
. پایینبودن تستوسترون در مردانی که نارسایی احتقانی قلب دارند منجر به تشدید علائم این بیماری میشود.
. تستوسترون تراپی میتواند به بهترشدن سطح تستوسترون کمک کند و ریسک تصلب شرایین را کاهش دهد.
ضمناً میدانیم که پایینبودن تستوسترون میتواند شاخصی از مشکلاتی در سلامتی باشد و وقتی سلامتی شما مشکلاتی دارد، بیشتر در معرض بیماریهای قلبی و عروقی خواهید بود.
البته برای تأیید قطعی ارتباط بین پایینبودن تستوسترون و بیماری قلبی به تحقیقات و شواهد بیشتری نیاز است؛ اما بیشتر متخصصین قلب توافق نظر دارند که اقداماتی برای سالم نگهداشتن سطح تستوسترون برای حفظ سلامت قلب مهم است.
پایینبودن تستوسترون چگونه بر سلامت قلب اثر میگذارد؟
آیا تستوسترون تراپی برای سلامت قلب مضر است؟
معمولترین دلیل تستوسترون تراپی، کاهش علائم ناخوشایند پایینبودن این هورمون میباشد، مثل اختلال نعوظ. اما این درمان مزایای دیگری هم دارد. درمان جایگزینی تستوسترون میتواند چربی دور کمر را کم کند، توده عضلانی را افزایش دهد و احتمال ابتلا به دیابت نوع دوم و سندرم متابولیک را کم کند.
اما آیا ریسک بیماری قلبی را نیز کاهش میدهد؟ از هشدارهای سازمان غذا و دارو در مورد تستوسترون تراپی و اثر آن بر سلامت قلب چه نتیجهای باید بگیریم؟
ماجرا پیچیده است؛ بیش از ده سال پیش، چند مطالعه نشان دادند تستوسترون تراپی احتمالاً میتواند ریسک حوادث قلبی و عروقی را در مردان افزایش دهد، مثلاً حمله قلبی و سکته مغزی. اما شواهدی که وجود داشتند به طرز گمراهکنندهای ضدونقیض بودند.
این مطالعات قرار نبود چنین ریسکی را ارزیابی کنند و ضمناً به طور کامل کنترل شده نبودند. کمیتهای در سازمان غذا و دارو که این مطالعات را بررسی کرد حتی اعلام کرد که شواهد بر ضد تستوسترونتراپی کافی نبودهاند.
ولی بااینوجود این سازمان در مورد تجویز تستوسترونتراپی هشدار داد. بعد از آن سال تحقیق بزرگ دیگری صرفاً با هدف ارزیابی ارتباط سلامت قلب و عروق با تستوسترون تراپی شروع شد و اخیراً دریافت ریسک عوارض قلبی در افرادی که هورموندرمانی کرده بودند در مقایسه با افرادی که تحت این درمان نبودهاند، یکسان بوده است. اما یافتهها نشان دادند احتمال آریتمی ممکن است در افرادی که تستوسترون تراپی میکنند کمی بالاتر باشد.
پزشکان میگویند تنها مردانی باید تستوسترون تراپی شوند که به این درمان واقعاً نیاز دارند؛ اما این هم مهم است که پیش از تجویز تستوسترون تراپی، وضعیت قلب و عروق آنها بررسی شود.
اولین قدم برای مردانی که فکر میکنند تستوسترونشان پایین است، آزمایش خون میباشد. کسی که تستوسترون خونش پایین است و ریسکی از جهت بیماری قلبی ندارد میتواند تحت تستوسترون تراپی قرار بگیرد. اما کسی که ریسک بالایی در بیماری قلبی دارد بهتر است تحت تستوسترون تراپی قرار نگیرد.
چگونه سطح تستوسترون را بالا ببرید و از سلامت قلبتان محافظت کنید؟
گفتیم که سطح تستوسترون به طور طبیعی با افزایش سن افت میکند و این چیزی نیست که بتوانید آن را تغییر دهید؛ اما فاکتورهایی در سبک زندگی میتوانند شدت این افت هورمونی را کم کنند. بسیاری از این فاکتورها همان فاکتورهایی هستند که ریسک بیماری قلبی را افزایش میدهند. پس همان رفتارها و عادتهایی که به تعدیل سطح تستوسترون کمک میکنند میتوانند برای سلامت قلب نیز سودمند باشند:
. داشتن رژیم غذایی سالم
. داشتن فعالیت بدنی
. داشتن وزن سالم
. کنترل قند خون و فشارخون و کلسترول
به گزارش وب گاه تبیان، مطمئناً اگر علائم پایینبودن تستوسترون را دارید لازم است برای ارزیابی سلامت قلب خود به متخصص قلب نیز مراجعه کنید. درست است که هنوز خیلی چیزها را نمیدانیم؛ اما این را مطمئناً میدانیم که کمبود تستوسترون علامتی هشداردهنده برای بیماریهای قلبی است.
مردان دو برابر بیشتر از زنان در معرض ابتلا به سنگکلیه هستند

یک پزشک عمومی گفت: سنگ کلیه با نامهای نفرولیتیازیس یا یورولیتیازیس شناخته میشود.
دکتر حسین نژادجواد گفت: سنگ کلیه یک مشکل شایع است که به طور تقریبی یک نفر از هر ۵ مرد و یک نفر از هر ۱۰ زن تا سن ۷۰ سالگی را تحت تاثیر قرار میدهد؛ علل ایجاد سنگ کلیه میتواند شامل موادی مانند کلسیم، اوکسالات، سیستین یا اسید یوریک با مقادیر بیش از حد در ادرار باشد.
او افزود: همچنین کمبود مایعات مصرفی میتواند باعث تشکیل سنگ شود، علائم سنگ کلیه معمولاً زمانی ظاهر میشوند که سنگ از کلیه به مجرای ادراری منتقل میشود؛ درد یکی از علائم رایج سنگ کلیه است که معمولاً با انسداد مجرای ادراری همراه است و میتواند شدت متغیری از درد خفیف تا درد شدید و موقت ایجاد کند.
این پزشک ادامه داد: خون در ادرار (هماتوریا) نیز یکی دیگر از علائمی است که ممکن است دیده شود عوامل خطر ایجاد سنگ کلیه شامل بیماریها، عادات غذایی نامناسب و داروها است همچنین افرادی که یک بار سنگ کلیه داشتهاند در خطر ابتلا به سنگ کلیه مجدد قرار دارند؛ در صورت عدم درمان مناسب، سنگ کلیه میتواند به عوارض جدی منجر شود برای تشخیص سنگ کلی از روشهای تصویربرداری مانند سیتیاسکن و سونوگرافی استفاده میشود.
نژادجواد بیان کرد: درمان سنگ کلیه بستگی به اندازه و موقعیت سنگ دارد؛ اگر سنگ کوچک باشد و احتمال عبور آن وجود داشته باشد، ممکن است از درمان در خانه استفاده شود، اما در موارد شدیدتر، نیاز به درمان در بیمارستان با داروهای درد قوی و مایعات وریدی ممکن است باشد.
او مطرح کرد: اگر سنگ به اندازه کافی بزرگ نباشد و قابلیت عبور نداشته باشد، روشهای کمتهاجمی مانند لیتوتریپسی شوکی (SWL) یا اورتروسکوپی ممکن است مورد استفاده قرار گیرند؛ پس از تجربه سنگ کلیه، احتمال ایجاد سنگ دیگر افزایش مییابد.
نژادجواد گفت: پزشک ممکن است از آنالیز سنگهای دفع شده، تستهای ادرار ۲۴ ساعته و سایر تستها استفاده کند تا عوامل خطر را ارزیابی کند؛ افراد ممکن است به تغییر در رژیم غذایی، افزایش مصرف مایعات و یا استفاده از داروهای پیشگیری موجه توسط پزشک خود مشاوره شوند.
علائم اولیه زوال عقل را با نشانههای پیری اشتباه نگیرید

اصطلاح «زوال عقل» به یک بیماری خاص اطلاق نمیشود؛ بلکه مجموعهای از علائم را در بر میگیرد که در نتیجه ابتلا به بیماریهایی مانند آلزایمر پدید میآیند و به سلولهای عصبی که پیامها را از مغز انتقال میدهند، آسیب میزنند.
به نقل از ایندیپندنت، این بیماری مخصوصا در افراد مسنتر رواج دارد و از هر ۱۴ فرد بالای ۶۵ سال، یک نفر و از هر شش فرد بالای ۸۰ سال، یک نفر به این عارضه مبتلا است؛ از نظر آماری احتمال ابتلای زنان بیشتر از مردان است.
هرکس این عارضه را به شکلی متفاوت با دیگران تجربه میکند؛ اما علائم معمول زوال عقل به سه دسته تقسیم میشوند: مشکلات حافظه، قدرت شناخت و توانایی برقراری ارتباط با دیگران.
شایعترین علائم زوال عقل چیست؟
پنج مورد از رایجترین علائم این بیماری عبارتاند از:
– مشکل در تصمیمگیری و استدلال
– مشکل در درک زمان و مکان مانند نیمهشب بلند شدن برای سر کار رفتن
– مشکل در برقراری ارتباط موثر با دیگران مانند ناتوانی در پیدا کردن واژههای درست
– اغلب حرفهای خود را تکرار میکنند و دنبال کردن مکالمات برایشان سخت است
– تغییرات شخصیتی و رفتاری، تغییر خلقوخو و ابتلا به اضطراب و افسردگی
تشخیص زوال عقل ممکن است به دلیل شباهت این علائم به نشانههای مرتبط با افول طبیعی تواناییها در کهنسالی، دشوار باشد.
طبق مطالعهای، از هر چهار بیمار مبتلا به زوال عقل، بیماری یک نفر در نهایت دستکم دو سال پس از ابتلا، تشخیص داده میشود.
این مطالعه از ۱۰۱۹ بیمار مبتلا به زوال عقل و مراقبان آنها درباره تجربههایشان از روند تشخیص نظرسنجی کرد و دریافت علت اصلی اینکه افراد کمک لازم را دریافت نمیکنند، این است که علائمشان با روند طبیعی کهنسالی اشتباه گرفته میشود؛ شرایطی که در ۴۲ درصد موارد پیش میآید.
حدود ۲۶ درصد پاسخدهندگان گفتند که بیماری آنان تا دو سال رسما تشخیص داده نشد و یکچهارم علاوه بر آن، گفتند وقتی معلوم شد زوال عقل دارند که به نقطه بحرانی رسیده بودند.
متخصصان مبتلایان احتمالی یا کسانی را که از افت تواناییهای عزیزانشان نگرانند، تشویق میکنند تا پیشقدم شوند و میگویند: کسی که یک سوال را بارها میپرسد، پیر نشده، بلکه مریض است.
به گفته این متخصصان، اگر برای خود یا عزیزانتان نگرانید، برای دریافت کمک به پزشک مراجعه کنید. یافتههای واضح نشان میدهد بهتنهایی دستوپنجه نرم کردن با علائم زوال عقل و کمک نگرفتن، چقدر خطرناک است.
یک متخصص در این باره گفت: بله وقتی مشخص میشود مبتلا شدهایم، هراسانگیز است. خودم میدانم؛ چون وقتی مشخص شد مادرم مبتلا شده است، وحشت کردم. ولی فهمیدن ارزش چنین دلهرهای را دارد؛ به طوری که ۹۰ درصد مبتلایان به زوال عقل به ما گفتند تشخیص بیماری به نفعشان بود؛ چون باعث شد به خدمات درمانی، مراقبتی و حمایتی دسترسی اساسی پیدا کنند و زمان با ارزش برنامهریزی برای آینده را از دست ندهند. با توجه به آنکه همهگیری کرونا باعث شد میزان تشخیص کاهش یابد، کمک گرفتن بیش از هر زمانی اهمیت یافته است. نیازی نیست تنهایی با زوال عقل مقابله کنید. ما برای حمایت از همه مبتلایان آمادگی داریم.
علائم اولیه زوال عقل چیست؟
انجمن آلزایمر انگلیس برای رسیدگی به این مشکل که از طریق یافتههایش شناسایی کرد، با همکاری کالج سلطنتی پزشکی عمومی فهرست بازبینی جدیدی تدوین کرد تا در شناسایی علائم زوال عقل به مردم کمک کند و آنها را به معاینههای تشخیصی و کمک گرفتن تشویق کند.
ارزیابی اینکه فرد مشکلات حافظه دارد، مثل به زحمت افتادن در به یاد آوردن کلمات درست یا تکرار کردن پرسشها و عبارتها، معضلاتی در زندگی روزمره مثل به زحمت افتادن در پرداخت قبضها یا گم شدن بیرون از خانه و همچنین مواجه شدن با مشکلات عاطفی یا رفتاری مثل پرخاشگری یا برخورد زننده یا گوشهگیری از جمله مواردی هستند که در این فهرست آمده است.
دکتر «جیل راسموسن»، نماینده بالینی زوال عقل در کالج سلطنتی پزشکان عمومی، گفت: برای بیماران، خانوادههایشان و پزشکان عمومی اهمیت حیاتی دارد که مشاوره در مورد نشانههای بالقوه زوال عقل بهموقع و کارامد باشد.
فهرست بازبینی جدید که با همکاری انجمن آلزایمر تدوین شده، ابزاری ساده و رایگان برای کمک به بیمار و خانوادهاش است تا طی معاینات که اغلب وقت تنگ است، علائم و نگرانیهایشان را به روشنی بیان کنند.
متخصصان اظهار کردند: این فهرست میتواند در شناسایی افرادی که باید برای ارزیابی مفصلتر و تشخیص مشکلاتشان مراجعه کنند، به راستی موثر باشد. از همه آنهایی که از داشتن نشانههای احتمالی زوال عقل نگرانند، میخواهیم از این فهرست بازبینی استفاده کنند و آن را در اختیار گروه مراقبتهای اولیه خود بگذارند.
بر اساس آمارهای رسمی در حال حاضر بیش از ۵۵ میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به زوال عقل هستند و همچنین هر ساله نزدیک به ۱۰ میلیون مورد جدید ابتلا به این بیماری گزارش میشود.
آمار سازمان جهانی بهداشت (WHO) همچنین نشان میدهد که بیش از ۶۰ درصد مبتلایان به زوال عقل از کشورهای کم درآمد یا با درآمد متوسط هستند.
سازمان جهانی بهداشت همچنین در این باره اظهار کرد: این بیماری با گذشت زمان بدتر میشود و همچنین عمدتا افراد مسن را تحت تاثیر قرار میدهد اما همه افراد با افزایش سن به آن مبتلا نمیشوند. بیماری آلزایمر، یکی از اختلالات زیرمجموعه زوال عقل و شایعترین نوع آن است.
دکتر «جیسون شپرد»، دانشیار عصبشناس دانشگاه «یوتا» و «تالیا لرنر»، استادیار علوم اعصاب در دانشگاه «نورتوسترن» در همین رابطه به نشریه «اینسایدر» گفتهاند که برای حفظ سلامت مغزشان چندین توصیه بهداشتی کاربردی را انجام میدهند که در ادامه به این توصیهها خواهیم پرداخت:
۱ــ خواب کافی داشته باشید
دکتر شپرد میگوید: ایجاد عادت خواب مفید یعنی شش تا هشت ساعت خواب شبانه یکی از بهترین کارهایی است که میتوانید برای سلامت مغز انجام دهید.
خواب به تقویت انعطافپذیری مغز و توانایی آن برای سازگاری با موقعیتها و تجربیات جدید کمک میکند. تحقیقات نشان میدهد سازگاری مغز با چالشهای جدید، کارآیی و عملکرد شناختی آن را با افزایش سن، بهبود میبخشد.
۲ــ گردش خون قلب را بالا ببرید
این عصبشناس با ورزش روزانه در حفظ سلامت مغزش میکوشد، چرا که ورزش منظم جریان خون در مغز را افزایش میدهد. در واقع قلب قوی از طریق گردش خون کافی به مغز کمک میکند تا عملکرد بهینه خود را حفظ کند.
تحقیقات نشان میدهد افرادی که منظم ورزش میکنند، کمتر در معرض خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند. ورزش همچنین ابتلا به آلزایمر یا زوال قابلیت شناختی مغز را که با افزایش سن افراد بیشتر میشود، به تاخیر میاندازد.
توصیه علمی، ۱۵۰ دقیقه ورزش طی یک هفته است اما هر مقدار که بتوانید بدن خود را به حرکت درآورید، بهتر از هیچ است.
۳ــ با دوستانتان معاشرت کنید
همچنین بنا به توصیه دکتر لرنر، تنهایی به سلامت روان، سلامت عاطفی و سلامت مغز افراد صدمه میزند. پس ارتباط با دیگران امری حیاتی است. به طور کلی، طول عمر افرادی که ارتباط اجتماعی قوی دارند، بیشتر است. گذران وقت با دیگران برای زندگی عاطفی ما بسیار مفید است. همین موضوع به سلامت مغز نیز کمک شایانی خواهد کرد.
با توجه به مطالعات، ارتباطات اجتماعی قوی به کاهش خطر افسردگی و اضطراب منجر میشود و به افراد کمک میکند تا با مسائل دشوار بهتر کنار بیایند.
البته لرنر میافزاید که امکان ارتباط گرفتن با دیگران میتواند یک چالش هم باشد به خصوص با افزایش سن. او توصیه میکند با وجود دوستانی که در سراسر کشور پراکنده شدهاند، میتوان از رسانههای اجتماعی و اپلیکیشنهای پیامرسان برای ارتباط با عزیزان استفاده کرد.
۴ــ کارهای جدید را تجربه کنید
قرار گرفتن در معرض افراد، مکانها و چالشهای جدید سرزندگی ذهن را حفظ میکند، انعطافپذیری مغز را بهبود میبخشد و آن را تقویت میکند.
در این خصوص دکتر شپرد با سفر به مکانهای جدید و تجربه فرهنگهای متفاوت این روند را تجربه میکند. همچنین او از پرداختن به سرگرمیهایی متفاوت از شغلش به عنوان محقق و استاد مانند عکاسی و گوش دادن به موسیقی کلاسیک، لذت میبرد چرا که تجربه فعالیتهای جدید لزوما به این معنا نیست که حتما باید پول خرج کنید.
این کار حتی میتواند درست کردن یک پازل دشوار باشد که پیشتر انجام ندادهاید. حتی ورود به اجتماع جدید هم مغز را ترغیب میکند که با افراد مختلف سازگار شود.
۵ــ رژیم غذایی سالم و متناسبی داشته باشید
غذاهای فرآوریشده با افزایش خطر ابتلا به آلزایمر و زوال عقل رابطه دارند. بسیاری از مطالعات نشان دادهاند غذاهای بسیار فرآوریشده مانند غذاهای نیمهآماده بستهبندیشده یا سیبزمینی سرخکرده برای سلامت بدن مضرند و خطر ابتلا به بیماریهایی مانند دیابت، کلسترول یا فشار خون بالا را افزایش میدهند.
بنا به توصیه لرنر، اگر فشار خون بالا دارید، احتمالا در معرض خطر ابتلا به مشکلات مغزی مانند سکته یا زوال عقل قرار دارید. پس بدانید که غذاهای فرآوریشده سلامت مغز شما را تهدید میکنند. برای حفظ سلامت مغز و بدن خود از غذاهای فرآوریشده بپرهیزید و سعی کنید از یک رژیم غذایی کامل شامل انواع میوهها، سبزیجات، گوشت بدون چربی و غلات کامل استفاده کنید.
لرنر میگوید: مغز شما از بسیاری جهات از بدن شما جدا نیست؛ بنابراین چیزهایی که برای بدن مفیدند، برای مغز هم مفید به شمار میآیند.
هشدار سازمان بهداشت جهانی: دوباره ماسک بزنید!

سازمان بهداشت جهانی، سویه جیان.۱ از ویروس کرونا را «قابل توجه» توصیف کرده و پیشنهاد کرده است که به منظور جلوگیری از گسترش بیشتر این سویه، شهروندان دوباره به عادت استفاده از ماسک بازگردند.
سویه جیان.۱ ویروس کرونا در برخی از کشورها گسترش یافته است. دولت هند و برخی از ایالات آمریکا از جمله ایندیانا به شهروندان آسیبپذیر توصیه کردهاند که دوباره از ماسک استفاده کنند.
سازمان بهداشت جهانی تاکید کرده است که واکسنهای موجود کرونا، از موارد شدید و مرگ در اثر این سویه جدید جلوگیری میکنند.
سازمان کنترل بیماریهای ایالات متحده آمریکا نیز اعلام کرده است که احتمالا از هشتم دسامبر، عامل ۱۵ تا ۲۹ درصد موارد ابتلا در سراسر این کشور، سویه جیان.۱ باشد.
سرعت گسترش این سویه از کرونا باعث ایجاد وحشت از تکرار تجربه جهانی همهگیری کرونا شده است.
۶۷ قلم داروی «آزاد» تحت پوشش صندوق بیماریهای صعبالعلاج قرار گرفت

مدیر کل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت ایران گفت: ۶۷ قلم داروی فاقد پوشش بیمهای تحت پوشش صندوق بیماریهای صعبالعلاج قرار گرفته است.
محمد اسماعیل کاملی گفت: در حال حاضر ۱۰۷ بیماری در صندوق بیماریهای خاص، صعب العلاج و نادر پوشش داده میشود و ۵۱ بسته خدمتی وجود دارد که با توجه به نوع بیماری متفاوت است، ضمن اینکه این بستههای خدمتی شامل بیش از ۴ هزار و ۵۰۰ کد خدمتی است که در نوع خود قابل توجه است.
وی افزود: تا کنون بیش از ۲ میلیون نفر دارای بیماری خاص، صعبالعلاج و نادر در صندوق صعبالعلاج نشاندار شدند که به احتمال زیاد طی ماههای آینده این تعداد افزایش پیدا میکند.
مدیرکل دفتر خدمات تخصصی سازمان بیمه سلامت ایران، در پاسخ به این پرسش که چند قلم داروی فاقد پوشش بیمه ای زیر چتر صندوق صعبالعلاج قرار گرفته است، افزود: ۶۷ قلم داروی فاقد پوشش بیمهای شامل ۲۰ قلم دارو برای بیماران دیابتی، ۱۷ قلم دارو برای بیماران متابولیک، ۱۳ قلم دارو برای بیماران قلبی- عروقی و پرفشاری خون، ۶ قلم دارو برای بیماران سیستیک فیبروزیس، ۵ قلم دارو برای بیماران اس ام ای، ۵ قلم دارو برای بیماران سرطانی و یک قلم دارو برای بیماران مبتلا به هپاتیت c تحت پوشش صندوق صعب العلاج قرار گرفته است.
چقدر برای شریک زندگیمان وقت بگذاریم؟

درست است که اولویت اول شما در زندگی مشترک همسرتان است؛ اما باید بدانید که زیاده روی در هر موضوعی باعث پشیمانی است باید تعادل را در رفتارتان رعایت کنید.
یکی از مهمترین مسائل بعد از ازدواج، مهارت برقراری ارتباط مؤثر است. بسیاری از زوجین برای برقراری روابط بهتربا همسر خود بیشتر وقت خود را با هم میگذرانند اما برخی دیگر ترجیح میدهند مستقلتر عمل کرده و زمانی را در تنهایی بگذرانند. به نظر شما چقدر زمان باید صرف رابطه عاطفیمان کنیم تا رابطهای سالمی را تجربه کرده و رابطهمان خراب نشود. در این بخش به شما میگوییم برای بهبود روابط چقدر باید وقت صرف نمایید.
سوالی که برای بسیاری از زوجین پیش میآید این است که چقدر از زمان خود را به همسرمان اختصاص دهیم. ما نمیتوانیم زمان مشخصی را تعیین کنیم زیرا قانون ثابتی برای این که یک زوج کنار هم بگذرانند، وجود ندارد و این موضوع به نیازها و شخصیت دو طرف بستگی دارد.
تعادلی در زندگی و روابطتان برقرار کنید
وقت گذراندن همسران با هم باید در کفهای از تعادل باشد تا در روند زندگی مشترک اختلالاتی ایجاد نشود. محدودیتهایی واقع بینانه برای میزان زمانی که با همسرتان سپری میکنید، تعیین کنید و تعادلی در زندگی و روابطتان برقرار کنید.
شما باید زمانی را به کار و دوستانتان و خانواده خود و زمانی را به همسر و زمانی را به تنهایی و فعالیتهایی که خودتان به تنهایی از آنها لذت میبرید، اختصاص دهید و هدفتان باید ایجاد تعادلی در زندگیتان باشد که هر دو شما از زمانی که با هم میگذرانید لذت برده و خوشحال و راضی باشید و در عین حال بتوانید روابطتان با دوستان و خانواده را کنترل کرده، در اهداف کاریتان پیشرفت کرده و به رابطهتان برای شکوفا شدن فرصت دهید.
توصیهها و نکاتی برای ایجاد تعادل در زندگی
در ادامه توصیهها و نکاتی را آوردهایم که برای بهبود روابط با همسرتان کمک کننده است.
تفاوتهای خود را درک نمایید
میزان زمانی که باید با هم بگذرانید، به شخصیت دو طرف بستگی دارد. برخی از زوجین دوست دارند همسرشان مستقل بوده و به آنها نچسبد و زمانی را برای تنهایی خود قائل شود، برخی دیگر نیز در رابطه گرایش دارند زمان زیادی را با طرفشان سپری کنند. زوجین باید تفاوتهای خود را درک کنند و با هم بر سر زمانی که برای هم میگذارند، به تفاهم برسند.
به همسرتان نچسبید
اگر فکر میکنید که برای بهبود روابط خود باید کل روز را با همسرتان بگذرانید و همیشه به او بچسبید اشتباه است. همانطور که شما گاهی نیاز دارید که تنها باشید و با خودتان خلوت کنید، همسرتان نیز به تنهایی نیاز دارد پس برای داشتن یک زندگی زناشویی محکم، استوار و عاشقانه بگذارید همسرتان به علائقاش بپردازد و هرکدام در تنهایی خود فعالیتهایی که به آن علاقه دارید را انجام دهید.
برای خودتان وقت بگذارید
برخی خانمها برای نشان دادن علاقه خود همیشه به دنبال همسر خود هستند اما شما هر چقدر هم که عاشق طرف مقابلتان باشید، باید زمانی را به تنهایی خود اختصاص دهید. تنهایی در روابط عاطفی سبب میشود استقلالتان حفظ شده و اعتماد به نفستان بالا رود. هنگامی که هر دو طرف بتوانید برای خودتان وقت بگذارید، با انرژی و علاقه بیشتری میتوانید زندگی مشترکتان را اداره کنید.
با همسرتان صحبت کنید
بهتر است از همسرتان بپرسید که آیا وقت کافی به او اختصاص میدهید و از او بپرسید که چقدر باید برای او وقت بگذرانید. با صحبت با همسرتان میفهمید که او به چه نیاز دارد، اگر او احساس میکند شما وقت زیادی به او اختصاص میدهید کمی برای خودتان ارزش قائل شوید و به فعالیتهای مورد علاقهتان بپردازید. شما و همسرتان باید بر سر وقتی که به یکدیگر اختصاص میدهید به تفاهم برسید.
اگر همسر شما مایل به دوستی با دوستان شماست، بهتر است که او را وارد جمع دوستانه خود کنید تا هم در کنار همسرتان وقت بگذرانید و هم ارتباط با دوستانتان را حفظ نمایید.
خوش بگذرانید
همانطور که گفتیم همیشه به همسرتان نچسبید بلکه وقتی را برای خوشگذرانی با او انتخاب کنید. با او قرارملاقات عاشقانه بگذارید و سعی کنید بهترین خاطرهها را برای او بسازید تا او در کنار شما بودن را به همه چیز ترجیح دهد.
کارهای جدید را با هم تجربه کنید، به سفر بروید، رستورانهای جدید را تست کنید، به دنبال ناشناختهها باشید. این فعالیتها، به خصوص زمانهایی که شما از شریک زندگیتان دور هستید، بر بهبود رابطه تان تاثیر زیادی خواهد گذاشت.
جزر و مد رابطه را تشخیص دهید
اگر به هر دلیلی برای همسرتان وقت کمی اختصاص دادهاید و زندگی شما از شور و نشاط خارج شده، برای حفظ زندگی خود و بهبود روابطتان از فرصتهایی که برای شکوفایی رابطه و بالا بردن کیفیت آن پیش میآید، استفاده کنید و به همدیگر فضای لازم را بدهید تا بتوانید بهترین شریک زندگی هم باشید.
اگر شما زمان زیادی را به جر و بحث با شریک زندگیتان میگذارنید، بهتر است کمی از او فاصله بگیرید زیرا گذراندن زمان زیاد با هم نه تنها سبب شدت تنش بلکه سبب کمرنگ شدن علاقه و تب و تاب عاشقی نیز میشود.
برای همسرتان وقت کمی اختصاص ندهید
به گزارش وب گاه نمناک، اگر فکر میکنید برای بهبود روابطتان بهتر است همسرتان را به حال خود بگذارید و خودتان نیز بیشتر وقتتان را با دوستان و خانواده بگذرانید، اشتباه است. صد درصد زمان خیلی زیاد و صفر درصد خیلی کم است. اگر زمان کمی به همسرتان اختصاص دهید و با او وقت نگذرانید، رفته رفته از هم دور میشوید و زندگی مشترک خوبی را تجربه نخواهید کرد.
تجربه بازارگردی بچهها را دلنشین کنیم

حتما شما هم موقع بازارگردی، با معضل کودکانی که همه چیز میخواهند و پای ویترین مغازهها پا میکوبند، مواجه شدهاید. اما راهکار درست در برابر این بچهها چیست و چطور میتوان آنها را مدیریت کرد؟
حتما شما هم موقع بازارگردی، با معضل کودکانی که همه چیز میخواهند و پای ویترین مغازهها پا میکوبند، مواجه شدهاید. اما راهکار درست در برابر این بچهها چیست و چطور میتوان آنها را مدیریت کرد؟
پیش از رفتن به خرید، حجت را تمام کنید!
پیش از رفتن به مراکز خرید، به کودک بگویید امروز برای خریدن چه چیزی به بازار میروید؛ مثلا بگویید: «امروز میخوایم کاپشن بخریم» یا مثلا بگویید که فقط به اندازه یک اسباببازی، حق انتخاب دارد.
اجازه انتخاب به او بدهید
حق انتخاب را از کودک نگیرید؛ اما انتخابهایش را محدود کنید؛ مثلا بگویید امروز فقط میتوانیم دو تا خوراکی بخریم. اجازه بدهید دست به انتخاب بزند؛ این کار هم به او حس اعتمادبهنفس میدهد، هم باعث میشود انتخاب کردن را یاد بگیرد.
با او همدلی کنید
باید این را در نظر بگیرید که با یک کودک سروکار دارید که طاقتش کمتر از یک انسان بزرگسال است. پس اگر در موقعیت، نظرش عوض شد و گفت: «آخه این اسباببازی خیلی قشنگه» با او همراهی کنید و بگویید: «بله خیلی قشنگه؛ اما امروز اومدیم که کاپشن بخریم.»
اجازه ندهید از شما باج بگیرد
گریه کردن، پا کوبیدن، داد زدن و خود را روی زمین کشیدن نباید مجوزی برای گوش دادن به حرف کودک و رسیدن به خواستهاش باشد. اجازه ندهید با این کارها از شما باج بگیرد. اگر کودک یک بار با گریه بتواند به خواستهاش برسد، احتمالا دفعات بعد هم از این حربه استفاده خواهد کرد.
تمرین صبر با تهیه لیست علاقهمندیها
اگر کودک خیلی اصرار به خرید کالای خاصی دارد، یک لیست تهیه کنید. به ترتیب آنها را بنویسید و به او این اطمینان را بدهید که در آینده یا در مناسبتی مثل تولد یا عید برایش آن را تهیه میکنید. این شکلی بچهها صبر کردن را هم یاد میگیرند.
گفتوگو کنید
با بچهها منطقی حرف بزنید. به جای اینکه دست کودک را بکشید و قاطعانه با خواستهاش مخالفت کنید، با او حرف بزنید و استدلال کنید که چرا نباید فلان اسباببازی یا خوراکی را بخرید. اگر در بیشتر مواقع با کودکتان منطقی برخورد کنید، بعید است با شما لجبازی کند.
نگویید پول نداریم!
به گزارش وب گاه تبیان، هرگز به فرزند خود نگویید که پول نداریم. این کار، علاوه بر اینکه امنیت روانی کودک را مختل میکند، به حس اقتدار شما در چشم کودک هم ممکن است آسیب وارد کند. جوری با کودک استدلال کنید که حس کند این یک مدل مدیریت مالی است. مثلا اگر همان کاپشن گران بود، نگویید: «پول کافی براش نداریم» و به جایش بگویید «با همین پول میتونیم لباس مناسبتر و بهتر پیدا کنیم.»
آیا اسباببازی را باید متناسب با جنسیت کودک انتخاب کنیم؟

اگرچه بسیاری بر این باورند که بازی با اسباببازیهای جنس مخالف برای کودکان جنبههای منفی دارد، اما یک روانشناس کودک، تنوع اسباببازی را عامل توسعه مهارتهای مختلف در کودکان میداند.
جامعه قوانینی را در مورد رفتار کودکان تعیین میکند. برخی قوانین، اسباببازیهایی را که کودک باید با آنها بازی کند بر اساس جنسیت دیکته میکند. بر همین اساس، یکی از تصورات رایجی که در بین والدین وجود دارد این است که بازی با اسباببازیهای دخترانه مثل عروسک و وسایل آشپزخانه ممکن است برای پسران آسیبرسان باشد یا آنها را در مورد نقش جنسیتیشان گیج کند؛ اما این تصورات چقدر با واقعیت تطبیق دارد، آیا بازی با اسباببازیهای دخترانه برای پسران و اسباببازی پسرانه برای دختران باعث سردرگمی آنها در مورد نقش جنسیتیشان میشود؟
دکتر علیرضا تبریزی، روانشناس کودک و نوجوان در گفتوگو با خبرنگار ایرنازندگی به این سؤال پاسخ میدهد.
کودکان نیاز به تنوع در اسباببازی دارند
تبریزی میگوید بچهها با اسباببازی، زندگیکردن را تجربه میکنند: همه بچهها نیاز دارند که در اسباببازیهایشان تنوع داشته باشند. این تنوع داشتن به این معناست که پسرها میتوانند اسباببازیهای دخترانه و دخترها هم میتوانند اسباببازیهای پسرانه داشته باشند؛ چون در شخصیت همه آقایان یک بُعد زنانه و در شخصیت همه خانمها یک بُعد مردانه وجود دارد.
او ادامه میدهد: برخی تعبیرشان بر این است که برخی مسئولیتها عمدتاً بر عهده خانمها و برخی بر عهده آقایان بوده و همین باعث شده که اسباببازیها تقسیمبندی شود؛ مثلاً شاید هزاران سال پیش چون که مردها عمدتاً جنگ را به عهده میگرفتند، ابزارها و اسباب بازیهایی مثل شمشیر و تفنگ، اسباب بازی پسرانه تلقی شده و چون از همان سالها خانمها عمدتاً وظیفه آشپزی را بر عهده میگرفتند، اسباب بازیهایی مثل آشپزخانه،گاز و یخچال اسباببازی دخترانه تعبیر شده اما واقعیت این است که در وجود همهی آقایان بُعد زنانه و در وجود همهی خانمها بعد مردانه وجود دارد ؛ بنابراین حتی با آن مدل تقسیمبندی پسرها هم میتوانند اسباببازیهای دخترانه داشته باشند و برعکس.
اسباب بازهای مختلف مهارتهای متفاوتی را آموزش میدهند
تبریزی بازی با اسباببازیهای متنوع را باعث توسعه مهارت میداند و میگوید: «بچهها از طریق اسباببازیهایی که با آنها بازی میکنند، تواناییهای شناختی خود را توسعه میدهند. تحقیقات نشان داده است که اسباببازیهایی که هدفشان دختران و پسران است، به هر جنسیت درسهای متفاوتی میآموزد و آنها را تشویق میکند تا انواع مختلفی از مهارتها را از طریق بازی توسعه دهند.»
تمایل شدید کودکان به اسباببازیهای جنس مخالف خطرناک است
اینکه چه زمانی بازی با اسباببازیهای جنس مخالف برای بچهها خطرناک است، سؤالی است که تبریزی درباره آن میگوید: «چنانچه تمام اسباببازیهای یک دختر، اسباببازیهای پسرانه یا تمام اسباببازیهای یک پسر دخترانه باشد، در اینجا لازم است به رواندرمانگر مراجعه شده و بررسی شود که آیا هویت جنسی در ذهن کودک بهدرستی شکلگرفته یا خیر.»
او تصریح میکند: «درصورتیکه تشخیص داده شود که هویت جنسی کودک بهدرستی شکل نگرفته، برای حل این مسئله راهکارهایی به کودک و والدین او داده میشود.
تعامل والدین با کودک بیش از اسباببازی بر هویت جنسی کودکان تأثیر میگذارد
این روانشناس کودک دررابطهبا نحوه واکنش والدین در گرایش کودک به بازی با اسباببازیهای جنس مخالف میگوید: «در صورت بازی کودک با اسباببازی جنس مخالف، نیازی نیست که والدین برخورد عجیبوغریبی داشته باشند؛ چون بیش از اسباببازی، تعامل والدین با کودک بر روی تشکیل هویت جنسی بچهها تأثیرگذار است؛ بنابراین، والدین نباید خیلی نگران نوع انتخاب اسباببازی توسط کودکشان باشند؛ بلکه بیشتر باید به دنبال پذیرش و درک هویت جنسی فرزندشان باشند.
تبریزی در انتقاد به برخی از والدین عنوان میکند: «برخی والدین دخترشان را بهمثابه یک پسر و پسرشان را بهمثابه یک دختر میدانند و فرزندشان را با عباراتی مثل “پسرم مثل یه دختر تو کارهای خونه کمک میکنه” یا ” دخترم مثل یه پسر میمونه و فلان کار رو انجام میده” مورد تشویق قرار میدهند؛ غافل از اینکه این عبارات هویت جنسی کودکان را تحتتأثیر قرار میدهد.
به عقیده این روانشناس، اثر منفی اینگونه تعاملات با کودک بسیار بیشتر از اثر اسباببازی است؛ بر همین اساس، او تصریح میکند: والدین نباید نسبت به انتخاب اسباببازی خیلی سختگیری داشته باشند؛ زیرا اگر والدین هویت جنسی کودکشان را بهدرستی شکل دهند و به او کمک کنند تا هویت جنسی خودش را کشف کند، این مسئله خودبهخود بر روی انتخاب اسباببازی هم اثر خواهد گذاشت.
تبریزی با اشاره به اهمیت داشتن الگوی همجنس برای کودکان میگوید: « ما نمیتوانیم بگویم که اسباببازیها تأثیر منفی بر هویت جنسی کودکان میگذارد؛ بلکه گاهی نداشتن یک الگوی همجنس در خانه شاید تأثیر بسیار شدیدتری بر روی کودک بگذارد. به طور مثال، بنده مراجع پسربچهای داشتم که پدر و مادرش جدا شده بودند و کودک اصلاً با پدرش در تماس نبود و فقط با مادرش ارتباط داشت؛ مادر هم پیش مادربزرگ و دو تا خالهها زندگی میکرد. این پسربچه به دلیل نداشتن الگوی همجنس در زندگی، روحیه دخترانهای پیدا کرده بود؛ بهطوریکه عاشق آیتمهای دخترانه مثل رنگ صورتی، لاک ناخن و…شده بود و همین مسئله هویت جنسی کودک را تحت تأثیر قرار داده بود.
این روانشناس در پایان به والدین توصیه میکند: «بهجای اینکه ذهنتان را درگیر این کنید که کودکتان از اسباببازی دخترانه بیشتر استفاده میکند یا پسرانه، به دنبال بهبود و تقویت تعاملاتتان با فرزندتان باشید، بهخصوص تعاملات والد همجنس یعنی پدرها با پسرها و دخترها با مادرها.
کودکان به ویژه زیر ۵ سالهها، کاندیدای دریافت فصلی واکسن آنفولانزا هستند

سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت گفت: در پاییز ویروس آنفولانزا و کووید ۱۹ در جامعه در گردش هستند؛ متخصصان توصیه کرده اند سالمندان و زنان باردار واکسیناسیون خود را به موقع انجام دهند.
فرشید رضایی، سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت گفت: سرماخوردگی همراه با آبریزش بینی، عطسه ، سرفه و گرفتگی صدا است و گاهی تب خفیف هم دارد. در واقع ویروس های بیماریزای زیادی هستند که بعد از ورود به بینی، دهان و گلوی افراد می توانند باعث بیماری شده و علائمی به نام سرماخوردگی را ایجاد کنند.
او گفت: آنفولانزا و کرونا هم در ابتدا می توانند حالت خفیفی مثل سرماخوردگی داشته باشند؛ اما برخی حالت ها پیش می آیند که اگر توجه شود، می توانند پزشکان را به سمت تشخیص های دیگری هدایت کنند. در سال های اخیر در پاییز هم ویروس آنفولانزا و هم ویروس کووید ۱۹ در جامعه در گردش هستند.
سرپرست دفتر آموزش و ارتقای سلامت وزارت بهداشت بیان کرد: متخصصان توصیه کرده اند سالمندان و زنان باردار واکسیناسیون خود را به موقع انجام دهند.کودکان به ویژه زیر ۵ سال و با تاکید خاص کودکان زیر ۲ سال نیز کاندیدای دریافت فصلی واکسن آنفولانزا هستند.
رضایی ادامه داد: یکی از موضوعات مهم در سلامت جامعه بعد از واکسیناسیون برابر ویروس ها ، واکسیناسیون اجتماعی یا به اصطلاح سواد سلامت است و همه آحاد جامعه باید در مورد مخاطرات اطراف خود آگاهی کامل داشته و با رفتار بهداشتی به حفظ سلامتی خود و اطرافیان پایبند باشند.
وی افزود: وقتی صحبت از سلامت واحد می شود، یعنی سیاستگذاری سلامت و بودجه بندی برای حفظ سلامت انسان باید به طور جامع و آینده نگر انجام شود و مدیریت واحد داده ها و ظرفیت سازی مشترک توسط دستگاه ها و سازمان های متولی سلامت انسان انجام پذیرد.
او ادامه داد: الان دنیا روی آموزش سلامت به جامعه و توانمندسازی خانواده ها در خودمراقبتی حساب ویژه ای باز کرده است و به سیاستمداران بهداشت کشورها تاکید می شود که بهداشت را از فرد و خانواده آغاز کنند و با حفظ سلامت محیط زندگی شهری و روستایی به ارتقای سلامت و گسترش بهداشت بپردازند.
او افزود: از نگاه سیاستگذارانه درمان بیماری به نگاه پیشگیری از بیماری و واکسیناسیون علیه بیماری ها تغییر پیدا کرده و معتقدم که حتی یک قدم پا را از بیماری باید جلوتر گذاشته و به ارتقای سلامت جامعه بپردازیم.
او گفت: در ارتقای سلامت برخلاف پیشگیری از بیماری، توجه معطوف به یک بیماری خاص نیست و رفتارهای بهداشتی که می توانند سلامت زا باشند و جامعه ی سالم و ایمن و تاب آور را ایجاد کنند.