سرطان سینه گریبان چه زنانی را می گیرد؟

مطالعات اپیدمیولوژیک نشان می‌دهد که سرطان سینه، شایع‌ترین سرطان زنان جهان است که زنگ هشدار آن در ایران هم به صدا درآمده و بنا به گفته مسوولان بهداشت و درمان، در تحقیق اخیر منتشر شده توسط محققان ایرانی پیش بینی شده تا سال ۲۰۲۵ میلادی، بروز سرطان سینه تا ۶۳ درصد افزایش یابد.

یکم تا هفتم بهمن ماه هفته ملی مبارزه با سرطان نامگذاری شده که امسال برنامه های این هفته تا نیمه بهمن ادامه دارد، بیماری که عامل ۲۷ درصد موارد مرگ زودرس است و سالانه در ایران حدود ۱۰۰ هزار نفر به سرطان مبتلا می شوند که بر اساس گزارش وزارت بهداشت این عدد تا سال ۲۰۳۰ میلادی (۱۴۰۹ خورشیدی) با افزایش حداقل هشتاد درصدی، به بیش از ۱۶۰ هزار نفر در سال خواهد رسید.

یکی از انواع سرطان ها که زنان در سراسر جهان به دلیل ابتلا به آن به نسبت بیشتری از سایر انواع سرطان‌ها از بین رفته‌اند، سرطان سینه است که به باور متخصص زنان و عضو انجمن زنان و مامایی ایران، پس از سرطان پوست دومین سرطان شایع در میان زنان است.

سوزان پیروان با یادآوری اینکه از فاکتورهای اصلی ابتلا به این سرطان، جنسیت و سن افراد است که به طور معمول در سن یائسگی و پس از آن شایع تر است، اظهار داشت: البته این سرطان ممکن است در مردان هم دیده شود اما شیوع بیشتر آن در میان زنان است.

وی افزود: سرطان سینه به معنای رشد سلول های سرطانی در بافت سینه است که هم می تواند در مجاری شیری و هم در غدد سینه اتفاق بیافتد که به طور معمول نوعی که در مجاری شیری است، نوع شایع تری است.

متخصص زنان و مامایی درباره علایم شایع این نوع سرطان خاطرنشان کرد: به طور معمول زنان با احساس لمس توده یا ضخیم شدگی در نسج سینه، به ما مراجعه می کنند که تغییر در اندازه یا شکل، تغییر در پوست مانند تورم یا برجستگی و در برخی موارد برگشتگی نوک سینه و همچنین خارش یا پوست ریزی در قسمتی از سینه و قرمز شدن قسمتی که مبتلا شده از دیگر علائم رایج سرطان سینه است.

پیروان در پاسخ به این پرسش که چه افرادی بیشتر در خطر ریسک ابتلا به این نوع سرطان هستند، توضیح داد: برخلاف تصور عمومی که گمان می کنند سابقه خانوادگی اصلی ترین علت آن است، تنها ۵ تا ۱۰ درصد دلیل ابتلا به سرطان سینه به دلیل سابقه فامیلی و ارثی است که به دو ژن بی آر سی ای ۱ و بی آر سی ای ۲ بر می گردد که خوشبختانه این ژن ها برای کسانی که به احتمال ابتلا به صورت ارثی شک دارند، قابل اندازه گیری است.

وی ادامه داد: از فاکتورهای اصلی ابتلا به سرطان سینه، جنسیت و سن افراد است که به طور معمول در سن یائسگی و پس از آن شایع تر است که متاسفانه اخیرا در سن های پایین تر هم دیده می شود.

به گفته عضو انجمن زنان و مامایی ایران، افرادی که سابقه سرطان در یک سینه دارند احتمال اینکه سینه دیگر هم مبتلا شود بالا است. ضمن اینکه داشتن سابقه رادیوتراپی هم می تواند ایجاد سرطان را جلو بیاندازد.

پیروان در مورد سایر افراد ریسک پذیر اظهار داشت: کسانی که قاعدگی زودهنگام یعنی قبل از دوازده سالگی دارند یا یائسگی دیررس یعنی پس از پنجاه و پنج سالگی دارند در خطر بیشتری قرار دارند. همچنین در افرادی که اصلا بچه دار نمی شوند یا کسانی که پس از یائسگی به مدت طولانی درمان های هورمونی جایگزین استفاده می کنند احتمال ابتلا به سرطان سینه بیشتر است.

برای پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه چه کارهایی می توان کرد؟

متخصص زنان و مامایی در مورد راهکارهای پیشگیری و تشخیص زودهنگام این نوع سرطان به معاینه سینه در روز اول تا دهم قاعدگی اشاره کرد و گفت: آموزش نحوه معاینه ها به صورت بروشور یا مقاله و تصویری در فضای اینترنت به وفور وجود دارد.

وی با تاکید بر اینکه سالی یکبار مراجعه به پزشک متخصص توصیه می شود، خاطرنشان کرد: سرطان سینه غربالگری دارد و این غربالگری بسیار حائز اهمیت است. بانوانی که سابقه سرطان سینه در خانواده دارند از چهل سالگی و حتی زودتر باید این موضوع را رعایت کنند و بانوانی که سابقه ندارند باید بین چهل تا چهل و پنج سالگی ماموگرافی انجام دهند.

ترک سیگار یکی دیگر از توصیه های متخصص زنان و مامایی به بانوان بود چرا که به گفته وی، سیگار و دخانیات، از فاکتورهای شناخته شده برای سرطان سینه است.

پیروان یادآور شد: ورزش و تغذیه مناسب و سالم از دیگر راهکارهای پیشگیری از ابتلا به سرطان سینه است چرا که باعث بالابردن سیستم ایمنی بدن می شوند. منظور از تغذیه سالم به معنای مصرف میوه و سبزیجات به مقدار زیاد و پایین آوردن درصد چربی در مواد غذایی است.

وی تاکید کرد: بانوان سعی کنند در محدوده وزن طبیعی بمانند چرا که سرطان در خانم های چاق شایع تر است.

انجمن تحقیقات سرطان آمریکا آماری را در مورد سرطان‌های شایع سال ۲۰۱۸ میلادی (که آخرین آمار مربوط به سرطان است) منتشر کرده است. در این آمار تمام سرطان‌های شایع به استثنای سرطان پوست غیر ملانوم لحاظ شده است.

در سال ۲۰۱۸ میلادی حدود ۱۸ میلیون مورد سرطان در سراسر جهان وجود داشت که ۹.۵ میلیون مورد در مردان و ۸.۵ میلیون مورد در زنان شیوع داشت. در حال حاضر پیشگیری از سرطان مهمترین معضل بهداشت عمومی است و متخصصان تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی، ‌ افزایش فعالیت بدنی و کاهش وزن و عدم مصرف دخانیات و الکل را مهمترین اصول در پیشگیری از سرطان می‌دانند. در ادامه آخرین آمار مرتبط با شایع‌ترین سرطان‌های جهان ذکر شده است.

سرطان‌های ریه و سینه شایعترین سرطان‌های جهان هستند که هریک ۱۲.۳ درصد از کل آمار را به خود اختصاص می‌دهند.

سرطان روده بزرگ سومین سرطان شایع با ۱.۸ میلیون مورد جدید در سال ۲۰۱۸ گزارش شده است.

آمار کلی در سال ۲۰۱۸ میلادی به قرار زیر است:

-شمار مبتلایان به انواع سرطان ۱۷ میلیون و ۳۶ هزار و ۹۰۱ نفر

-سرطان ریه با دو میلیون و ۹۳ هزار و ۸۷۶ نفر مبتلا که ۱۲.۳ درصد از آمار کل سرطان است.

-تعداد مبتلایان به سرطان سینه دو میلیون و ۸۸ هزار و ۸۴۹ نفر که ۱۲.۳ درصد از آمار کل سرطان است.

– شمار مبتلایان به سرطان روده بزرگ یک میلیون و ۸۰۰ هزار و ۹۷۷ نفر که ۱۰.۶ درصد از کل آمار مربوط به سرطان است.

-تعداد مبتلایان به سرطان پروستات با یک میلیون و ۲۷۶ هزار و ۱۰۶ نفر که ۷.۵ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.

-سرطان معده با یک میلیون و ۳۳ هزار و ۷۰۱ نفر که ۶۰۱ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.

-سرطان کبد با ۸۴۱ هزار و ۸۰ نفر که ۵ درصد از موارد را شامل می‌شود.

-سرطان مری با ۵۷۲ هزار و ۳۴ مورد ابتلا که ۳.۴ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.

-سرطان دهانه رحم با ۵۶۹ هزار و ۸۴۷ مورد ابتلا که ۳.۳ درصد از موارد را تشکیل می‌دهد.

-سرطان تیروئید با ۵۶۷ هزار و ۲۳۳ مورد ابتلا که ۳.۳ درصد را به خود اختصاص می‌دهد.

سرطان مثانه با ۵۴۹ هزار و ۳۹۳ مورد ابتلا که ۳.۲ درصد را به خود اختصاص می‌دهد

–سرطان لنفوم غیرهوچکین با ۵۰۶ هزار و ۵۹۰ هزار مورد ابتلا که ۳ درصد مبتلایان را تشکیل می‌دهد.

-سرطان لوزالمعده با ۴۵۸ هزار و ۹۱۸ مورد ابتلا که ۲.۷ درصد را تشکیل می‌دهد.

-لوسمی با ۴۳۷ هزار و ۳۳ مبتلا که ۲.۶ درصد را تشکیل می‌دهد.

-سرطان کلیه با ۴.۳ هزار و ۲۶۲ مورد مبتلا که ۲.۴ درصد را تشکیل می‌دهد.

-سرطان رحم با ۳۸۲ هزار و ۵۹ مورد ابتلا و ۲.۲ درصد از آمار کل

-سرطان لب و دهان با ۳۵۴ هزار و ۸۶۴ مورد ابتلا و ۲.۱ درصد از آمار کل

-سرطان مغز و سیستم عصبی مرکزی با ۲۹۶ هزار و ۸۵۱ مورد ابتلا و ۱.۷ درصد از آمار کل

-سرطان تخمدان با ۲۹۵ هزار و ۴۱۴ مورد ابتلا و ۱.۷ درصد از آمار کل

-سرطان ملانوم با ۲۸۷ هزار و ۷۲۳ مورد ابتلا و ۱.۷ درصد از آمار کل

-سرطان کیسه صفرا با ۲۱۹ هزار و ۴۲۰ مورد ابتلا و ۱.۳ درصد از آمار کل

-سرطان حنجره با ۱۷۷ هزار و ۴۲۲ مورد ابتلا و ۱ درصد از آمار کل

-مولتیپل میلوما با ۱۵۹ هزار و ۹۸۵ مورد ابتلا و ۰.۹ درصد از آمار کل

-سرطان گلوی بینی (Nasopharynx) با ۱۲۹ هزار و ۷۹ مورد ابتلا و ۰.۸ درصد از آمار کل

-سرطان گلوی دهانی (Oropharynx) با ۹۲ هزار و ۸۸۷ هزار نفر و ۰.۵ درصد از مواردکل

-سرطان حلق با ۸۰ هزار و ۶۰۸ مورد ابتلا و ۰.۵ درصد از آمار کل

-سرطان لنفوم هوچکین با ۷۹ هزار و ۹۹۰ مورد ابتلا و ۰.۵ درصد از آمار کل

-سرطان بیضه با ۷۱ هزار و ۱۰۵ مورد ابتلا و ۰.۴ درصد از آمار کل

-سرطان غدد بزاقی با ۵۲ هزار و ۷۹۹ مورد ابتلا و ۰.۳ درصد از آمار کل

-سرطان مقعد با ۴۸ هزار و ۵۴۱ مورد و ۰.۳ درصد از آمار کل

-نوعی سرطان پوست به نام سارکوم کاپوسی با ۴۱ هزار و ۷۹۹ مورد ابتلا و ۰.۲ درصد از آمار کل

خوشبختانه با روی کار آمدن دولت سیزدهم و اولویت قرار گرفتن مسایل و مشکلات زنان، امید به پیگیری مسایل زنان دو چندان شده است که یکی از این موارد بحث سلامت و بهداشت و درمان است. در همین راستا بهرام عین الهی وزیر بهداشت ۵ بهمن ماه در نشست مشترک فراکسیون‌های زنان و دیپلماسی سلامت مجلس وعده داد: در تلاش برای اجرای طرح عدالت و تعالی سلامت هستیم و بحث سرطان‌های شایع در زنان را در این طرح جزو برنامه‌های خود قرار می‌دهیم.

وزیر بهداشت  اظهار داشت: تفاوت این طرح با طرح تحول سلامت این است که در طرح تحول تنها درمان دیده شده است و اینکه هتلینگ بیمارستان ها ارتقا، تعرفه ها و دریافتی پزشکان افزایش یابد اما در طرح تعالی سلامت به بحث عدالت و حمایت از مناطق محروم و شبکه های بهداشتی پرداخته شده است که رهبر معظم انقلاب بر این موضوع تاکید زیادی دارند؛ معتقدیم که در بحث سلامت و آموزش عدالت خوبی وجود ندارد و باید بتوان تا جایی که مقدور است عدالت را محقق کنیم.

تاثیر استرس در زنان بیشتر است یا مردان؟

استرس، پاسخ بدن به رویدادهایی است که در زندگی روزمره رخ می دهد و آثاری منفی بر جسم و روح افراد بر جای می‌گذارد اما به باور روانشناسان، زنان بیش از مردان از پیامدهای منفی جسمی و روانی استرس رنج می‌برند.

ترس از بیمار شدن اعضای خانواده، ترس از دست دادن عزیزان، شغل، جایگاه اجتماعی، ترس از حرف دیگران و هزاران موارد استرس آور دیگر وجه مشترک دارایی‌های زنان است که سلامتی خود را به پای زندگی فراموش کرده‌اند. غافل از اینکه استرس و اضطراب، مرگ خاموش آنان را به ارمغان می‌آورد.

نکته حائز اهمیت آنکه با تغییر بافت زندگی و پیشرفت دستاوردها و تحولات، میزان استرس در میان زنان رو به افزایش است؛ برخی بر این باور هستند که تغییرات فرهنگی باعث افزایش آن شده‌است به ویژه با افزایش ضریب نفوذ اینترنت و محبوبیت رسانه‌های اجتماعی، در معرض نوعی کمال‌گرایی قرار گرفته‌اند که قبلاً در مقیاس گسترده وجود نداشت. به عنوان مثال در دنیای کنونی انتخاب شغل، تحصیلی، کسب درآمد، حضور در محافل اجتماعی، روابط عاطفی و ازدواج و تشکیل خانواده با شکل گذشته خود متفاوت تر شده است.

استرسی به باور یک روانشناس بالینی و مشاور خانواده، سازگاری عمومی را بر هم می‌زند و فرد را به تلاش و کوشش برای سازگاری روانی، محیطی و جسمی با وضعیت جدید وا می دارد تا تعادل قبلی را بازگرداند.

پروانه محمدخانی تاکید کرد: با این تعریف، استرس شامل استرس محیطی مانند آلودگی هوا و صدا، استرس فیزیکی – جسمی مانند بیماری و استرس های روانی رویدادها و حوادثی است که عواطف و هیجانات منفی به ارمغان می آورد و بسته به اینکه افراد چگونه یک موقعیت را تفسیر می کنند یا آن را به ارتباطشان با زندگی در نظر می گیرند پاسخ های مقابله ای متفاوت به رویدادها می دهند و سطح تاب آوری و سرسختی حتی بزرگ نمایی رویدادها هم متفاوت خواهد بود.

تاثیرات جانبی استرس در زنان بیشتر است یا مردان؟

وی با بیان اینکه ماندگاری استرس در افراد ممکن است باعث افسردگی، تشدید اختلالات روانی، مصرف مواد مخدر یا نوشیدنی های الکی و موارد آسیب زای دیگر شود، افزود: استرس بیشتر مولفه های روانی دارد تا جنسیت اما به طور کلی شرایط اجتماعی، اقتصادی، فرهنگی و سیاسی به مراتب به مردان کمک کننده تر است و به همین دلیل زنان در شرایط دشوارتر بیشتر احساس تنهایی و درماندگی می کنند.

این مشاور خانواده خاطرنشان کرد: به همین دلیل زنان بیش از مردان فشارها را متحمل می شوند و اختلالات استرسی در زنان بیشتر شایع است در حالی که به لحاظ زیستی نباید اینگونه باشد.

پیامدها و عوارض جسمانی استرس در زنان کدام است؟

وی درباره پیامدها و عوارض جسمانی استرس در زنان، توضیح داد: در شرایط پر استرس، تعادل بدن به هم می خورد و سیستم های رشد و ایمنی بدن تضعیف می شود که به دنبال این امر، بیماری های جسمی و خودایمنی بروز و ظهور پیدا می کنند. ضمن اینکه باعث نازایی، ناباروری، قاعدگی های با تاخیر یا قاعدگی های پشت سر هم می شود.

محمدخانی با تاکید بر اینکه اگر مقابله بدن با استرس به طول بیانجامد عواقب وخیم تری پیش خواهد آمد، تشریح کرد: فرسودگی و مرگ پایان امر خواهد بود. بنابراین بدن باید در مرحله مقاومت، به اندازه کافی انرژی حیاتی در اختیار داشته باشد تا بتواند به حالت تعادل برگردد.

این روانشناس تاکید کرد: اگر مقاومت به اندازه نباشد و استرس ادامه پیدا کند، بدن وارد فرسودگی می شود و با بیماری های مختلف دست و پنجه نرم می کند.

مصرف چه مواد غذایی در کاهش استرس نقش دارد؟

وی درباره نقش تغذیه در پیشگیری یا کاهش استرس هم تشریح کرد: نخستین چیزی که افراد دارای استرس باید از آن پرهیز کنند، مصرف فست فودها و غذاهای سنگین است زیرا این مواد به دلیل دارا بودن چربی بالا، خود برای بدن استرس زا هستند.

محمدخانی با توصیه به پرهیز از مصرف قند تاکید کرد: مصرف ویتامین ها، مواد پروتئین و کالری دار که هضم آن برای بدن سهل و آسان باشد، همچین مصرف میوه ها و سبزیجات و موادی که ارزش غذایی بالا دارند و کمترین فاکتورهای مضر برای بدن را دارند به شدت توصیه می شود زیرا علاوه بر پیشگیری از عوارض استرس بر بدن، باعث تقویت سیستم ایمنی و عدم ابتلای فرد به بیماری می شوند. 

تغذیه در ابتلا به کرونا و اثر بخشی واکسیناسیون تاثیر دارد؟

متخصص تغذیه و رژیم درمانی، اصلاح برنامه غذایی و تغذیه را ضروری دانست و تاکیدکرد: بدخوری و عادت های غلط غذایی نیز خطر ابتلاء به کرونا، شدت بیماری و نیاز به بستری شدن و شرایطی مانند استفاده از امکانات ای سی یو را افزایش و هم اثر بخشی واکسیناسیون را کاهش می دهد.

فریبا کوهدانی با تاکید بر اینکه مقدار دریافت چربی باید به حدی باشد که بدن نیاز دارد، اظهار داشت: در غیر اینصورت استفاده از رژیم های غذایی خیلی پرچرب نه تنها چاقی به دنبال دارد بلکه ایمنی بدن را تضعیف می کند تا آنجا که در مقابل ویروس ها از جمله کرونا، مقاومت بدن کاهش می یابد ضمن اینکه خطر شدت ابتلا به بیماری را دوچندان می کند.

وی با تاکید بر اینکه در افرادی که از رژیم های غذایی پرچرب یا مقدار زیاد قند استفاده می کنند یا افرادی که دچار اضافه وزن و چاقی هستند تاثیر واکسیناسیون هم کاهش می یابد، خاطرنشان کرد: کارایی واکسن در افراد مختلف تفاوت هایی دارد و بخشی از این تفاوت ها به وزن افراد و نوع تغذیه آنان مربوط است.

کوهدانی ادامه داد: بنابراین توصیه می کنیم که خانواده ها از غذاهای چرب و فست فودها پرهیز کنند؛ فست فودها به عنوان گروه مواد غذایی بسیار بد معرفی می شوند اما اگر در منزل و با لحاظ کردن مقدار و میزان مناسب از مواد غذایی تهیه شود بهینه است. همچنین مدنظر داشته باشند که از روغن های جامد و کره مارگارین کمتر استفاده شود و حداقل یک سوم روغن مصرفی از روغن زیتون، کنجد یا کلزا باشد.

یبوست، چاقی و اختلال در چربی های خون عوارض استفاده نکردن از فیبر

این متخصص تغذیه با تاکید بر اینکه در مصرف مواد غذایی کربوهیدراتی، باید از کربوهیدارت های پیچیده استفاده شود به این معنا که درگروه نان ها، پنجاه درصد از نان های سبوس دار یا در مصرف برنج هم از برنج قهوه ای استفاده شود، یادآور شد: در صورت بی میل بودن به برنج قهوه ای، در صورت استفاده از برنج سفید حتما به صورت سبزی پلو، لوبیا پلو یا سایر سبزیجات در برنج مصرف شود.

وی ادامه داد: حتما سعی کنیم فیبرها را همراه با منابع غذایی کربوهیدراتی مانند برنج سفید مورد استفاده قرار دهیم. در وعده صبحانه، حتما از سبزیجات خیار و گوجه فرنگی استفاده شود تا اگر سبوس نان کم است تعادلی ایجاد شود.

کوهدانی درباره پیامدهای کاهش دریافت مواد غذایی فیبردار هشدار داد: وقتی در رژیم های غذایی، نان سفید یا برنج سفید زیاد گنجانده و مواد سبزی و منابع فیبردار مانند حبوبات کمتر استفاده شود مشکلاتی مانند یبوست، چاقی و اختلال در چربی های خون  بروز می کند.

این متخصص تغذیه، خانواده ها را به استفاده از سه واحد از گروه میوه و سبزی در طی روز توصیه کرد و اظهار داشت: گروه سبزیجات و میوه ها یکی از کلیدهای سلامتی هستند که می توانند باعث ارتقای وضعیت سلامت و کم شدن بیماری ها شوند. خوشبختانه سبزیجات متنوعی در کشور داریم اما مطرح شدن بحث آلودگی ها و سمومی کشاورزی نگرانی در جامعه به وجود آورده که امیدوارم با نظارت بیشتری که توسط مسوولان صورت می گیرد این دغدغه ها کاهش پیدا کند.

ضرورت اصلاح الگوی مصرف مواد قندی برای پیشگیری از بیماری

کوهدانی در مورد مصرف قندها و شیرینی ها هم گفت: قندها را نمی توان حذف کرد و یکی از لذت هایی است که در برنامه غذایی ما وجود دارد اما توصیه می شود که تعادل در مصرف اینگونه از مواد غذایی فراموش نشود.

وی با تاکید بر استفاده به اندازه از مواد قندی در جهت پیشگیری از مشکلات ناشی از دریافت زیاد آن ها، افزود: یکی از مواد غذایی که دیده شده با کرونا و اثربخشی واکسیناسیون ارتباط دارد مواد قندی هستند به این معنا که اگر دریافت آن ها بیشتر باشد هم خطر ابتلاء به کرونا، هم شدت بیماری و نیاز به بستری شدن و شرایطی مانند استفاده از امکانات ای سی یو را افزایش می دهد و هم اثر بخشی واکسیناسیون را کاهش می دهد.

کوهدانی توصیه کرد: اگر افراد دچار مشکلات چاقی هستند و بدخوری و عادت های غلط غذایی دارند مانند استفاده از مقادیر زیاد چربی و شیرینی حتما برنامه غذایی و هم الگوی زندگی را اصلاح کنند تا هم خطر ابتلاء به بیماری کرونا را کم کنند و هم اثربخشی واکسیناسیون را افزایش دهند.

وی تاکید کرد: همه افراد حتما برای تعادل وزن خود تلاش کنند، عادت های غلط غذایی را کنار بگذارند و از همه گروه های غذایی استفاده مناسب و متنوع داشته باشند. این ها مواردی است که باعث ارتقای وضعیت سلامت می شود.

مصرف بیش از حد نمک، باعث پوکی استخوان می شود

این متخصص تغذیه با تاکید بر اینکه نمک از مواردی است که باید به اندازه مصرف شود، تصریح کرد: میانگین مصرف نمک در کشور بیش از استانداردهای جهانی است و یکی از منابع پنهان دریافت نمک، نان است که نسبت به جاهای دیگر دنیا مقدار نمک بالاتری دارند. به همه خانواده ها توصیه می کنیم که در وهله نخست نمکدان را از سر میز و سفره بردارند و از تنقلات نمکی مانند آجیل، چیپس، پفک، خیارشور، زیتون شور پرهیز کنند ضمن اینکه تلاش کنند نمک را قبل از مصرف از مواد غذایی بگیرند.

وی خاطرنشان کرد: نمک هم بر سیستم ایمنی تاثیر نامطلوب دارد هم سلامت را به خطر می اندازد و افرادی که رژیم غذایی پرنمک دارند بیشتر در معرض پوکی استخوان قرار دارند زیرا وقتی سدیم اضافه می خواهد دفع شود املاح خوبی مانند کلسیم را هم با خود می گیرد و دفع می کند در نتیجه اجاره نمی دهد کلسیم به اندازه کافی جذب شود.

این متخصص تغذیه یادآور شد: مواد غذایی فراوری شده ای که برای نگهداری آن ها نمک بیشتر مورد استفاده قرار می گیرد مانند انواع غذاهای کنسروی هم جز مواردی هستند که خیلی اهمیت دارند و باید مورد توجه قرار بگیرند.

وی درباره مصرف ادویه ها هم توصیه کرد: ادویه ها اگر به اندازه  و شکل مناسب و بر اساس شرایط جسمی شخصی مورد استفاده قرار بگیرند می توانند حتی اثرات مفید داشته باشند اما استفاده بی رویه از ادویه ها، می تواند مسایلی مانند رفلاکس معده ایجاد کند. پس تعادل در مصرف و استفاده بر اساس شرایط جسمی ضروری است.

کوهدانی تاکید کرد: شخصی سازی رژیم های غذایی از مواردی است که با توجه به بیماری های زمینه ای، سن، جنس و وزن افراد باید جدی گرفته شود.

دوازدهمین بسیج ملی تغذیه سالم با شعار «تغذیه، کرونا، واکسیناسیون» و با هدف فرهنگسازی و اصلاح الگوی تغذیه سالم، تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر کرونا با تغذیه سالم، واکسیناسیون به موقع و کاهش شانس ابتلا به کرونا از پانزدهم تا سی ام دی ماه برگزار شد.

زنانه‌شدن مصرف سیگار؛ دودی که به چشم جهان می‌رود

 کارشناسان اجتماعی از سیگار به عنوان دروازه‌ای برای ورود به دیگر آسیب‌های اجتماعی نام می‌برند؛ اما اکنون این «ناهنجاری اجتماعی یا آنومی» پس از عبور از مردان به سرعت به جمعیت زنان رسیده و زنگ خطر را برای سلامت نسل‌های آتی در جهان به صدا درآورده است.

۸ میلیون نفر قربانی سیگار در جهان

چندین دهه است که سیگار برای سلامتی انسان ماده‌ای مضر شناخته شده و طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی سیگار یکی از انواع مواد مخدر و اعتیادآور است. براین اساس اعتیاد به نیکوتین به اندازه هروئین خطرناک و وابستگی به آن پیش‌رونده بوده اما تاکنون آگاهی مردم از خطرهای آن، سبب قطع مصرف آن نشده است.

علاوه براین شاهدیم که سن استعمال سیگار در حال کاهش است، به‌گونه‌ای که طبق گفته «محمدرضا مسجدی» دبیرکل جمعیت مبارزه با استعمال دخانیات، سن استعمال سیگار به ۱۲ سال رسیده و نزدیک به ۲۰ تا ۲۲ درصد مردان و کمتر از ۳ درصد زنان سیگاری هستند؛ اما اگر به دانش‌آموزان و دانشجویان دختر برسیم ارقام نشان می‌دهد تا ۳۵ درصد دختران تجربه مصرف قلیان دارند که اگر از این تعداد ۵ درصد به دام دخانیات بیفتند، ارقام وحشتناک خواهد شد.

علاوه بر این در اطلس جهانی دخانیات، فقط در سال ۲۰۲۰ دلیل مرگ بیش از ۸ میلیون نفر انسان، دخانیات بوده است که از این تعداد بیش از ۱.۵ میلیون نفر زن بودند. زنان چه خود مصرف­‌کننده باشند و یا در معرض دود تحمیلی دیگران قرار گیرند، بزرگ‌ترین قربانیان این صنعت پرسود هستند.

طبق گزارش جنسیتی سازمان بهداشت جهانی در مورد سیگار در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۰۰ میلیون نفر از یک میلیارد نفر سیگاری در جهان را زنان تشکیل می‌دهند.مرگ سالانه ۱.۵ میلیون نفر زن در اثر مصرف سیگار

طبق گزارش جنسیتی سازمان بهداشت جهانی در مورد سیگار در سال ۲۰۲۰ حدود ۲۰۰ میلیون نفر از یک میلیارد سیگاری در جهان را زنان تشکیل می‌دهند و نکته حائز اهمیت اینکه صنعت تنباکو در جهان با توجه به اینکه بازار خود را در میان مردان پیدا کرده با تغییر مسیر برای افزایش وسعت بازار خود، زنان را به شدت هدف قرار داده است. اکنون سیگارهایی فقط برای مصرف زنان به بازارهای جهانی گسیل شده است.

برخی از شرکت‌های تولیدکننده سیگار در دنیا ، سیگارهایی را به بازار عرضه کرده‌اند که مدعی هستند مختص زنان است. شرکت «رینولدز» برند «کمل» را معرفی کرده و برخی برندهای دیگر مانند «ویرجینیا اسلیمز، ایو، میستی و کاپری» به بازار مصرف عرضه شده و این شرکت‌ها در تبلیغات خود مدعی‌اند که این سیگارها ویژه بانوان در همه سنین است و به آنها کمتر آسیب می‌زند.

این شرکت‌های صنعتی تولیدکننده تنباکو شعار دروغین «این چیزی برای خانم‌هاست» را روی پاکت برندهای سیگار خود چاپ کرده‌اند.«IT IS A WOMAN THING»

اما نکته مهم این است که جمعیت رو به افزایش زنان سیگاری در جهان سبب شده جلوگیری از شیوع جهانی(اپیدمی) سیگارکشیدن در میان زنان، بخش مهمی از هر استراتژی کنترل دخانیات در کشورهای مختلف به‌ویژه توسعه یافته باشد.

این درحالی است که براساس گزارش‌های پزشکی، مصرف دخانیات آثار متفاوتی بر جسم زنان و مردان دارد و زنان به دلایل مختلف آسیب‌پذیری بیشتری در این زمینه دارند.

گزارش سازمان بهداشت جهانی نشان می‌دهد از بیش از ۵ میلیون نفری که سالیانه جان خود را در اثر استعمال سیگار از دست می‌دهند ۱.۵ میلیون نفر زن هستند که ۷۵ درصد آنها در کشورهای کم‌ یا متوسط درآمد زندگی می‌کنند.

کارشناسان این سازمان معتقدند اگر کشورها توجه نکنند، تا سال ۲۰۳۰ سیگارکشیدن می‌تواند عامل مرگ دست‌کم ۸ میلیون نفر در سال باشد که ۲.۵ میلیون نفر از آنها را زنان تشکیل می‌دهند.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، سالانه حدود ۱.۵ میلیون زن در اثر مصرف دخانیات جان خود را از دست می‌دهند.بنابراین با توجه به آمارها می‌توان به این نتیجه رسید که حرکت به سمت زنانه شدن مصرف سیگار در جهان بزودی رخ خواهد داد. اگر زمانی سیگارکشیدن برای زنان امری زشت و قبیح تلقی می‌شد در دوران معاصر سیگار کشیدن معناهای دیگری همچون نماد روشنفکری، جذابیت، قدرت و مواردی از این دست یافته که گویی متفاوت و حتی متضاد با ارزش‌های سنتی است.

برای مثال در رابطه با علل استعمال سیگار، «علی اصغر سعیدی» و همکارانش در سال ۱۳۸۹ در تحقیقی با عنوان عوامل «جامعه شناختی موثر بر مصرف سیگار توسط زنان و دختران شهر تهران» به این نتیجه رسیدند که ۶ متغیر «واکنش اجتماعی، عاملیت، هنجارشکنی، رهایی از فشار عصبی، سیگاری بودن همسر و ریسک» به طور همزمان بر مصرف پنهانی سیگار موثرند و تعداد سیگار مصرفی همزمان با واکنش شرمنده‌ساز و سنت‌گرایی در ارتباط است.

در تحقیقی دیگر که توسط «محمد اسکندری‌نصب» و همکارانش در سال ۱۳۹۹ با عنوان «عوامل فرهنگی موثر بر گرایش زنان به استعمال قلیان در تفرجگاه‌های شمال تهران» انجام شده، نتایج نشان می‌دهد میان احساس محرومیت نسبی و فرایند روی آوردن به مصرف قلیان با متغیر وابسته گرایش به قلیان، به میزان ۹۰ درصد ارتباط معنادار است. همچنین، رابطه دو متغیر شیوه گذران اوقات فراغت و مصرف فرهنگی، نگرش‌ها نسبت به قلیان با متغیر وابسته گرایش به قلیان، در سطح ۹۵ درصد معنادار است.

اهمیت توجه به جنسیت و ارتباط آن با استعمال سیگار زنان آن‌گونه است که سازمان جهانی بهداشت، توصیه کرده باید در مورد علل شروع مصرف دخانیات به تأثیر جنسیت توجه کرد؛ زیرا مصرف دخانیات یک رفتار مرتبط با جنس است. به این معنا که زنان برای شروع مصرف دخانیات ممکن است دلایلی متفاوت از مردان داشته باشند؛ بنابراین درک عواملی که برای شروع و تداوم دخانیات مؤثرند، می­‌تواند دستورالعمل‌های کنترل دخانیات را به حالت بهینه درآورد.

همچنین باید به پیامدهای استعمال سیگار توسط زنان نیز اشاره کرد؛ به این معنا که زنان علاوه بر خطرهای عمومی مصرف دخانیات، در معرض خطر عوامل خاص جنس خود از نظر مصرف دخانیات نیز قرار دارند و این امر اهمیت موضوع را مضاعف می‌کند و از همین رو لازم است برنامه‌ریزان و سیاست‌گذارن نسبت به این موضوع حساسیت لازم را نشان داده و از وقوع آسیب‌های جبران ناپذیر آن جلوگیری کنند.

زنان چه خود مصرف­‌کننده دخانیات باشند و یا در معرض دود تحمیلی دیگران قرار گیرند، بزرگ‌ترین قربانیان این صنعت پرسود هستند.سیگار دروازه ورود به آسیب‌ها و جرایم اجتماعی

سیدحسن موسوی‌چلک رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران، درباره سیگار و تاثیرات آن به پژوهشگر ایرنا می‌گوید: یکی از موضوع‌هایی که تقریبا در سه دهه اخیر در کشور ما موضوعیت پیدا کرده، آسیب‌های اجتماعی است. با توجه به اینکه آسیب‌های اجتماعی مرز جنسیتی نمی‌شناسد، به طور طبیعی زنان و دختران هم از جمله گروه‌هایی هستند که درگیر این نوع آسیب‌ها می‌شوند. حال این آسیب‌ها می‌تواند به اشکال و انواع مختلف باشند که از جمله این موارد سیگارکشیدن است.

وی اظهار می‌کند: چند سال پیش، یادداشت‌هایی با عناوین «سیگار دروازه ورود به آسیب‌های اجتماعی و جرایم» و «آسیب‌های اجتماعی زنان را جدی تر بگیرید»، نوشته بودم که در آن به اهمیت سیگار کشیدن و تاثیرات آن در جامعه اشاره شده بود. در واقع مساله سیگارکشیدن از گذشته بوده و ابتدا از اتاق‌های خواب و پستوها شروع و بعدها به ماشین‌ها، پارک‌ها و خیابان‌ها هم کشیده شد. یعنی از یک حالت پنهانی کاملا به حالت آشکارا و علنی درآمده است.

زنان برای شروع مصرف دخانیات ممکن است دلایلی متفاوت از مردان داشته باشند؛ بنابراین درک عواملی که برای شروع و تداوم دخانیات مؤثرند، می­‌تواند دستورالعمل‌های کنترل دخانیات را به حالت بهینه درآورد.«اکرم سهرابی» روانشناس نیز در این خصوص به پژوهشگر ایرنا می‌گوید: مصرف دخانیات به عنوان یکی از عوامل خطر، افزایش‌دهنده بیماری‌ها در دنیا به‌ویژه در ارتباط با بیماری‌های مزمن و غیرواگیری مانند بیماری‌های تنفسی و سرطان، سکته مغزی و بیماری‌های قلبی و عروقی است. مصرف سیگار یکی از زیرمجموعه‌های اعتیاد به مواد مخدر و یکی از مشکلات عمده اجتماعی است که سلامت جسمی و روانی و سلامت جامعه را از نظر سیاسی، اقتصادی و فرهنگی مورد تهدید قرار می‌دهد.

وی ادامه می‌دهد: براساس پژوهش‌های انجام شده در جامعه می‌توان گفت سیگار دروازه سوءمصرف مواد مخدر محسوب می‌شود. استعمال سیگار در بین جوانان و نوجوانان شایع است و سن شروع در جوامع مختلف در حال کاهش است.

زنگ‌ خطر عادی‌سازی سیگاری شدن زنان

موسوی‌چلک درباره دلایل سیگار کشیدن بانوان می‌گوید: سیگار کشیدن به دلایل مختلفی می‌تواند انجام شود که از جمله آن، اموری مثل ابراز وجود، سرگرمی، کنجکاوی، ژست و تسکین است. همچنین استعمال سیگار می‌تواند به دلیل رقابت با مردان یا بیماری‌ها و مشکلات متعدد، زمینه‌های خانوادگی، ارتباط با دوستان و… انجام شود.

رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران می‌گوید: اعتقاد من این است که بیشترین نقش را دوستان دارند. چه در گذشته و چه اکنون، چه در میان مردان و چه در میان زنان این امر موضوعیت دارد، اما آنچه مشهود است پایین آمدن سن سیگار کشیدن است. آماری که انجمن دخانیات در هفته مربوطه اعلام می‌کند، این نگرانی را نشان می دهد و نگرانی مهمتر اینکه این موضوع هم در محیط خانواده و هم در جامعه عادی‌سازی می‌شود.

دخانیات به عنوان یکی از عوامل خطر افزایش‌دهنده بیماری‌ها در دنیا به‌ویژه در ارتباط با بیماری‌های مزمن و غیرواگیری مانند بیماری‌های تنفسی و سرطان، سکته مغزی و بیماری‌های قلبی و عروقی شناخته شده است.وی ادامه می‌دهد: به نظر من عادی‌سازی در مردان و زنان می‌تواند خطرناک باشد و فرقی ندارد. سیگار کشیدن در مردان به دلایل مختلفی سابقه طولانی‌تری دارد و جامعه با استعمال سیگار مردان چندان مشکلی ندارد، اما در مورد استعمال سیگار توسط زنان، پیش از این حساسیت‌ها بیشتر بود؛ اما امروزه این حساسیت‌ها به طور کامل از بین رفته و دیگر سیگار کشیدن در میان مردان و زنان قبح گذشته را ندارد.

وی می‌گوید: اعتقاد من به عنوان کسی که چندین سال در این حوزه کار کرده این است که فرد سیگاری، راحت‌تر تریاک، الکل و … را می‌پذیرد. در واقع ممکن است درخواست‌های دیگر را نسبت به کسی‌که استعمال سیگار ندارد، راحت‌تر قبول کند و به‌ همین دلیل است که می‌گویم سیگار می‌تواند دروازه ورود به برخی آسیب‌های اجتماعی و زنگ خطری برای آن باشد.

سهرابی نیز در این خصوص می‌گوید: مصرف سیگار در دختران و زنان جوانان دلایل متعددی اعم از عوامل محیطی، فرهنگی و روان‌شناختی دارد که از آن جمله خانوده، دوست و محیط است. زیرا فرد به تنهایی نمی‌تواند گرایش را بالا ببرد.

وی ادامه می‌دهد: باور اشتباه در مورد افراد سیگاری مبنی بر اینکه دوستان بیشتری دارند و از طریق سیگارکشیدن جذابیت بیشتری در مقایسه با دیگران دارند، سبب می‌شود افراد غیرسیگاری هم برای دست یافتن به این اهداف به سیگار کشیدن روی آورند و از این رو استعمال سیگار به یک عادت روزمره تبدیل می‌شود. همچنین عوامل روان‌شناختی هم وجود دارد اعم از اعتیاد پدر یا سرپرست خانوار یا الگوی مصرف سیگار در هر دو والد یا یکی از والدین که به صورت آشکار و یا پنهان بر رفتار مصرف سیگار افراد تاثیر می‌گذارد.

زنان علاوه بر خطرهای عمومی مصرف دخانیات، در معرض خطر عوامل خاص جنس خود از نظر مصرف دخانیات نیز قرار دارند و این امر اهمیت موضوع را مضاعف می‌کند و از همین رو لازم است برنامه‌ریزان و سیاست‌گذارن نسبت به این موضوع حساسیت لازم را نشان داده و از وقوع آسیب‌های جبران‌ناپذیر آن جلوگیری کنند.این روانشناس اظهار می‌کند: رها شدن دختران و نابرابری جنسیتی در جامعه و خانواده و همچنین شیوه جامعه‌پذیری جنسیتی و خشونت‌های خانوادگی زمینه‌ساز تنش‌ها و درگیری‌های روحی و روانی می‌شوند که فرد برای تسکین آن‌ها به سمت مصرف سیگار و حتی مواد مخدر روی می‌آورد.

سهرابی معتقد است: علاوه بر این، موارد ازدواج ناموفق، ازدواج زودهنگام، تنهایی، نداشتن مهارت‌های زندگی، ناآگاهی و عزت نفس پایین نیز در روی آوری افراد به مصرف سیگار نقش دارد. هر چند زنان و دختران باید از این موضوع آگاه باشند که استعمال سیگار و دخانیات اگرچه ممکن برای موقت می‌تواند زمینه آرامش را فراهم می‌کند، اما در طولانی مدت آسیب‌های جبران ناپذیری را برای آنها به همراه خواهد داشت.

پیامدهای مضاعف مصرف سیگار در بانوان

سهرابی به پیامدهای مصرف سیگار در زنان اشاره کرده و می‌گوید: دخانیات به عنوان یکی از عوامل خطر افزایش‌دهنده بیماری‌ها در دنیا به‌ویژه در ارتباط با بیماری‌های مزمن و غیرواگیری مانند بیماری‌های تنفسی و سرطان، سکته مغزی و بیماری‌های قلبی و عروقی شناخته شده است.

وی ادامه داد: اختلال در چرخه قاعدگی، اختلال در باروری، حاملگی خارج رحمی به دلیل مصرف سیگار، یائسگی زودهنگام، سرطان دهانه رحم و سرطان پستان، همه از پیامدهای مصرف سیگار است. همچنین نتایج بسیاری از تحقیقات تائیدکننده این علایم و نشانه‌ها در افراد سیگاری و غیرسیگاری است.

راهکار چیست؟

موسوی‌چلک در مورد راهکارها می‌گوید: خیلی سخت است که بگوییم تنها یک راهکار وجود دارد. اگر بگوییم افرادی که سیگار می‌کشند، آگاه نیستند، درست نیست. بسیاری از کسانی‌که بیماری‌های ریوی را درمان می‌کنند هم خودشان سیگار مصرف می‌کنند.

رئیس انجمن مددکاری اجتماعی ایران ادامه می‌دهد: به نظرم در رابطه با سیگار به‌اندازه کافی آگاهی داده شده است و کسی از عوارض آن بی‌اطلاع نیست. در واقع سیگار به بخشی از سبک زندگی افراد دارد تبدیل می‌شود؛ ضمن اینکه تولید و فروش سیگار هم یک اقتصاد قوی دارد؛ به همین دلیل است که گاه می‌بینیم شکلش را تغییر می‌دهند؛ خلاقیت‌های مختلف در این زمینه را بکار می‌گیرند تا سیگار جذابیت خود را داشته باشد زیرا اقتصاد سیگار یک اقتصاد قابل توجهی در کشور است اما اولویت اول، پیشگیری است. اطلاع‌رسانی مستمر، بسیار می‌تواند در پیشگیری و جلوگیری از اقدام برخی از افراد موثر باشد.

موسوی‌چلک اظهار می‌کند: بدون شک فضای خانواده در روی‌آوری و یا عدم گرایش افراد به آسیب‌ها می‌تواند بسیار موثر باشد. فضای صمیمی خانواده می‌تواند با شرمنده‌سازی افراد زمینه‌های ادغام و جلوگیری آنها از ورود به  آسیب‌های مختلف از جمله سیگارکشدن را فراهم سازد. بنابراین محیط خانواده بسیار مهم و اساسی است و همواره باید مورد توجه مادران و پدران، سیاست‌گذاران و برنامه‌ریزان قرار داشته باشد.

سهرابی نیز به راهکارهای روان‌شناختی حول این موضوع اشاره می‌کند و می‌گوید: با توجه به اینکه بانوان به دلیل ساختار شخصیتی و فیزیولوژیکی در اثر مصرف سیگار دچار آسیب‌های جبران ناپذیری می‌شوند، ضروری است زنان، خانواده، مدارس، معلمان و دولت توجه خاصی به این موضوع داشته و نکات و دستورالعمل‌های لازم را رعایت کنند.

فضای صمیمی خانواده می‌تواند با شرمنده‌سازی افراد زمینه‌های ادغام و جلوگیری آنها از ورود به آسیب‌های مختلف از جمله سیگار کشدن را فراهم سازد.وی می‌گوید: برای پیشگیری از این امر، آموزش، مشاوره و تشکیل جلسه‌ها برای جوانان از طریق کلاس‌ها و رسانه‌ها و به تصویرکشیدن آسیب‌های اجتماعی و جسمی در بانوان می‌تواند تاثیرگذار باشد. مهمترین جایگاه و تاثیرگذارترین قشر را می‌توان خانواده دانست؛ از این جهت که می‌تواند نقش بسزایی در تعیین الگو داشته باشند. بنابراین حمایت اجتماعی و صمیمیت در خانواده و آگاه‌سازی والدین و فرزندان می‌تواند از شیوع سیگار در بین دختران و جوانان بکاهد.

سهرابی اظهار می‌کند: گفت‌وگوی مستمر میان اعضای خانواده و توجه خاص به ریشه‌ها و دلایل سرپیچی نوجوان و جوان از هنجارهای فردی و اجتماعی، هویت‌یابی و حتی جلوگیری از تعارض‌های خانوادگی می‌تواند در این زمینه اثربخش باشد و از ایجاد انگیزه‌های منفی در آنهاو سوق به سمت مصرف سیگار خودداری کند.

تغذیه سالم؛ شاخص اصلی سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها

 متخصص تغذیه و رژیم درمانی با تاکید بر اینکه تغذیه سالم اصلی‌ترین شاخص برای سلامتی و پیشگیری از بروز بیماری‌ها است، گفت: تغذیه ناسالم عوارض مشهودی همچون سوءتغذیه و عوارض پنهانی مانند بروز بیماری قلبی و عروقی در سن پایین، دیابت و کبد چرب در فرد ایجاد می کند.

به مناسبت دوازدهمین دوره بسیج ملی تغذیه سالم ، در گفت و گو با خبرنگار حوزه زنان و خانواده ایرنا با تاکید بر اینکه سلامت، محور توسعه است و جامعه ای که افراد آن در صحت و سلامت باشند بهتر و سریعتر به سمت توسعه گام برمی دارد، اظهار داشت: سلامت تعریف های متفاوتی دارد اما اصلی ترین شاخصی که باعث می شود فرد شاداب و سلامت باشد داشتن تغذیه سالم است.

وی یادآور شد: بدن انسان در طول روز نیاز به تغذیه ای دارد که همه گروه های غذایی غلات، سبزیجات، میوه ها، لبنیات، و پروتئین ها را به اندازه کافی و مناسب در برداشته باشد.

عوارض تغذیه ناسالم چگونه بروز و ظهور می کند؟

به گفته این متخصص رژیم درمانی، اگر تغذیه ناسالم باشد عوارض پیدا و پنهانی بر روی فرد می گذارد؛ عوارض مشهودی همچون سوءتغذیه و عوارض پنهانی همچون خستگی زودهنگام یا بروز بیماری قلبی و عروقی در سن پایین، دیابت و کبد چرب را به دنبال دارد.

صمدپور توضیح داد: عوارض پنهان در شرایطی ایجاد می شود که فرد در طول روز همه مواد مورد نیاز را مصرف نمی کند پس دچار عوارضی همچون خستگی زودهنگام می شوند زیرا به اندازه کافی ریزمغذیهای آهن، روی و ویتامین های دیگر را دریافت نکرده یا در سنی که سن ابتلا به بیماری قلبی و عروقی نیست به علت تغذیه نامناسب دچار گرفتگی عروق می شود.

وی با تاکید بر اینکه عوامل دیگری هم در ایجاد این بیماری ها دخیل است اما استفاده از چربی های نامناسب و فست فودها و به طور کلی تغذیه ناسالم در کنار کم تحرکی دلیل اصلی است که گرفتگی عروق به صورت عوارض قلبی یا مغزی خود را نشان می دهد، گفت: ابتلا به دیابت هم از جمله بیماری هایی است که در اثر تغذیه نامناسب به وجود می آید.

این متخصص تغذیه یادآور شد: در حال حاضر، از هر چهار فرد بالغ، یک نفر یا دیابت یا پیش دیابت دارد اما اطلاعی از بیماری خود ندارند و به مرور در آینده دچار دیابت نوع ۲ می شوند. این در حالیست که در مورد فردی که تغذیه سالم و فعالیت بدنی دارد و وزن خود را خوب نگه می دارد خطر ابتلا به دیابت کمتر است.

صمدپور با بیان اینکه کبد چرب یکی از بیماری های شایع است که از هر 10 مراجعه کننده، هفت نفر درجاتی از آن را دارند و از آن رنج می برد، تصریح کرد: بهترین درمان و نوع پیشگیری از کبد چرب، داشتن تغذیه سالم است. در باور عمومی کسی که کبد چرب دارد باید از روغن ها پرهیز کند در حالیکه در ایران مصرف کربوهیدرات های زیاد باعث ایجاد کبد چرب می شود یعنی نان، برنج و انواع تنقلات مانند بیسکویت ها که از روغن بد تهیه شده یا انواع نوشیدنی های شیرین که قند اضافه آن تبدیل به کبد چرب می شود.

وی به بروز پوکی استخوان در افراد اشاره و اظهار داشت: بروز پوکی استخوان به تغذیه ای برمی گردد که در آن به اندازه کافی مواد کلسیم دار و ویتامین دی و لبنیات استفاده نشده است.

به گفته این متخصص تغذیه، ابتلاء به آلزایمر و فراموشی علل مختلف ژنتیکی یا ناشی از برخی بیماری های زمینه ای مانند دیابت دارد، خاطرنشان کرد: افراد اگر آنتی اکسیدان به اندازه کافی مصرف کنند می توانند این خطر را کمتر کنند؛ غذاهای سرشار از سبزی، میوه و آجیل ها به مقدار مناسب در طول روز، دریافت امگا ۳ که در ماهی و گردو وجود دارد، ویتامین E به اندازه کافی که در مغزها است. 

نوع تغذیه میان مردان و زنان متفاوت باید باشد؟

صمدپور در پاسخ به این پرسش که نوع تغذیه میان مردان و زنان متفاوت است یا نه؟ توضیح داد: به طور کلی استفاده از همه گروه های غذایی به مردان و زنان توصیه می شود اما با توجه به تغییرات فیزیولوژیکی زنان، باید به یکسری مواد غذایی بخصوص در مورد ریزمغذی ها بیشتر دقت کنند.

وی ادامه داد: زنان به دلیل وضعیت عادت های ماهانه هر ماه خون از دست می دهند و بیشتر در معرض کمبود آهن قرار دارند بنابراین باید به اندازه کافی آهن استفاده کنند یا حداقل در آن دوران حتما از مکمل های آهن استفاده کنند.

صمدپور یادآور شد: به علت اینکه بعد از دوران یائسگی هورمون های زنانه به شدت افت می کند خطر ابتلا به پوکی استخوان در آنان بیشتر می شود پس غیر از مصرف مکمل های پیشگیری از پوکی استخوان، توصیه می شود از مواد غذایی کلیسم دار مانند لبنیات ها بیشتر استفاده کنند.

وی با تاکید بر اینکه به طور کلی همه مردان و زنان باید مکمل ویتامین D را به صورت دوره ای استفاده کنند، تصریح کرد: مردان، به علت مشغله کاری و مسوولیت زندگی بسیاری مواقع مراقبت هایی که نیاز دارند را انجام نمی دهند و زنان بیشتر مراقبت های اولیه را جدی می گیرند. به همین دلیل شاهدیم بسیاری مواقع میزان مرگ و میر مردان بیش از زنان است پس تاکید می کنیم همانطور که زنان جدی می گیرند مردان هم این مساله را توجه داشته باشند.

این متخصص رژیم درمانی افزود: مردان به دلیل مصرف مواد غذایی فست فودی و بیرون از خانه بیشتر دچار کبد چرب می شوند و باید دقت کنند که حتی المکان از غذاهای بیرون کمتر استفاده کنند. ضمن اینکه در کنار خوردن آنتی اکسیدان ها و کم کردن وزن، اسیدهای چرب که در شیرینی ها و غذاهای آماده است را فراموش کنند.

دوازدهمین دوره بسیج ملی تغذیه سالم با شعار «تغذیه، کرونا، واکسیناسیون» و با هدف فرهنگسازی و اصلاح الگوی تغذیه سالم، تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر کرونا با تغذیه سالم، واکسیناسیون به موقع و کاهش شانس ابتلا به کرونا از ۱۵ تا ۳۰ دی ماه آغاز شده است.

اومیکرون در کودکان علائمی شبیه به بیماری «خروسک» دارد

سویه اومیکرون کووید-۱۹ به نظر می‌رسد که کودکان زیر پنج سال را به شیوه‌ای جدید تحت تأثیر قرار می‌دهد به طوری که در آنها به بروز سرفه های خشک و خش دار منجر می شود که به «خروسک» شناخته می شوند.

در حالی که سرخک به طور کلی مضر نیست، اما می تواند برای والدینی که نوزادان و کودکان نوپایشان برای تزریق واکسن کووید-۱۹ بسیار کوچک هستند، موجب ترس و نگرانی آلودگی کودکانش به این ویروس شود.

پزشکان می‌گویند، علت این موضوع به احتمال زیاد این است که به نظر می‌رسد سویه اومیکرون تمایل دارد در مجرای تنفسی قرار بگیرد تا اینکه به اعماق ریه نفوذ کند.

دکتر «بادی کریچ»، متخصص بیماری های عفونی کودکان و مدیر برنامه تحقیقاتی واکسن «واندربیلت» در مرکز پزشکی دانشگاه وندربیلت در نشویل در تنسی، گفت: مسیرهای هوایی بچه‌ها آنقدر باریک است که گرفتگی آنها به التهاب بسیار کمتری نیاز دارد.

هنگامی که کودکی با مجاری تنفسی باریک و ملتهب نفس می‌کشد، صدایی مشخصی ایجاد می‌کند که می‌تواند منجر به بروز سرفه‌ای شبیه صدای سگ یا فوک شود.

کریچ گفت که وی و همکارانش در کودکان خردسالی که آزمایش کووید-۱۹ مثبت داشتند، متوجه «تظاهرات خروسک مانند» شده اند. وی گفت که قسمت بالایی مجاری تنفسی بچه ها بسیار متورم می شود؛  زمانی که این اتفاق می‌افتد، مشخصه آن سرفه‌های خشک است.

تعدادی از ویروس‌های فصلی، از جمله پاراآنفلوآنزا و ویروس سنسیشیال تنفسی، می‌توانند منجر به بروز خروسک و عفونت دستگاه تنفسی به نام برونشیولیت شوند.

اکنون به نظر می رسد، کووید-۱۹ – به ویژه سویه اومیکرون باید به آن فهرست اضافه شود.

دکتر «سیف القطرنه»، متخصص ریه اطفال در دانشگاه ویرجینیای غربی، گفت که چنین تشخیص هایی همزمان با افزایش موارد ابتلای کودکان به کووید مشاهده شده است.

دکتر «آنتونی فائوچی» نیز در جریان نشست تیم پاسخگویی به کووید-۱۹ در کاخ سفید اظهار داشت: تاکنون به نظر می‌رسد که سویه اومیکرون نسبت به گونه دلتا شدت کمتری دارد. اما این هشدار را به خاطر بسپارید که با گسترش سریع این سویه در جامعه شاهد بستری شدن تعداد بیشتری از کودکان در بیمارستان هستیم که باز هم، بیشتر در میان افراد واکسینه نشده است.

القطرنه گفت که وی و همکارانش نگران اتفاقاتی هستند که ممکن است در هفته های آینده رخ دهد، چراکه اومیکرون همچنان در حال گسترش است. هنوز دو تا سه هفته تا رسیدن به اوج موارد ابتلا به اومیکرون فاصله داریم. فکر هوشمندانه این است که برای ابتلای بیشتر کودکان و نوزادان به برونشیت آماده شویم.

محققان به والدین اطمینان می دهند که اکثریت قریب به اتفاق کودکان خردسال مبتلا به کووید-۱۹، احتمالاً به بیماری خفیفی مبتلا می شوند اما ممکن است برخی از کودکان، حتی کودکانی که قبلا سالم بودند، دچار عوارض جدی شوند که نیاز به بستری شدن در بیمارستان داشته باشند.

در واقع، تجزیه و تحلیل داده‌های بهداشت و خدمات انسانی آمریکا که توسط پایگاه ان.بی.سی نیوز انجام شده است، نشان می‌دهد که حداقل ۱۶ ایالت آمریکا رکورد تعداد بستری‌های کودکان مرتبط با کووید-۱۹ را شکسته‌اند.

دکتر «جیم ورسالوویچ»، آسیب شناس که یکی از مسوولان «مرکز فرماندهی کووید-۱۹ بیمارستان» است، گفت: نزدیک به ۴۰ درصد از موارد بستری کودکان در بیمارستان اطفال تگزاس در هیوستون شامل کودکان زیر ۵ سال است. واکسن‌های کرونا یکی از بهترین راه‌ها برای محافظت در برابر عفونت هستند، اما انتظار نمی رود که این واکسن‌ها به زودی برای کودکان کم سن و سال در دسترس قرار گیرند.

به گفته کارشناسان، بهترین دفاع برای کودکان واکسینه نشده، «پیله کردن» آنهاست. یعنی اطرافشان با بزرگسالان و بچه های بزرگتر که واکسینه شده اند، محاصره شود.

در انجام واکسیناسیون کودکان برابر بیماری‌های خطرناک تعلل نکنید

مسئول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت هرمزگان:

مسئول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان هرمزگان گفت: خانواده ها در انجام واکسیناسیون به موقع کودکان خود در برابر بیماری‌های خطرناک تعلل نکنند.

دکتر طیبه رازنهان افزود: عمده واکسن هایی که در حال حاضر در مراکز بهداشتی به کودکان تزریق و یا خورانده می شود برای پیشگیری از ۱۰ بیماری استفاده می شود.

وی اظهار کرد: برای پیشگیری از سل در کودکان در بدو تولد آنان از واکسن ب ث ژ استفاده می شود؛ واکسن هپاتیت نیز در ۳ نوبت بدو تولد، ۲ ماهگی و ۶ ماهگی تزریق می شود که این واکسن می تواند ایمنی بسیار خوبی تا آخر عمر ایجاد کند.

وی عنوان کرد: یکی دیگر از بیماری‌های خطرناک که کودکان را تهدید می کند بیماری فلج اطفال یا پولیو است که با پوشش سراسری واکسیناسیون در حال انجام است لذا واکسیناسیون روتین و برنامه های طرح تکمیلی در سراسر کشور ادامه دارد.

دکتر رازنهان با اشاره به اینکه واکسن فلج اطفال در دو نوع تزریقی و خوراکی انجام می شود؛ گفت: اهمیت دریافت واکسیناسیون کودکانمان را درک کنیم و به موقع این واکسن را به کودکان بخورانیم.

مسئول بیماریهای واگیر مرکز بهداشت استان بیان کرد: یکی دیگر از واکسن هایی که از دو ماهگی برای کودکان شروع می شود واکسن سه گانه یا ثلاث است که اکنون به واکسن ۵ گانه تبدیل شده است.

وی اضافه کرد: در گذشته از این واکسن بر علیه ۳ بیماری دیفتری کزاز و سیاه سرفه استفاده می شد و اکنون واکسن هپاتیت و آنفلوانزا تیپ B نیز به آن اضافه شده است و در ۳ نوبت ۲ ماهگی، ۴ ماهگی و ۶ ماهگی کودکان باید دریافت کنند.

رازنهان تصریح کرد: واکسن MMR نیز بر علیه ۳ بیماری سرخک، سرخچه و اوریون در کودکان سنین ۱۲ و ۱۸ ماهگی استفاده می شود.

وی اضافه کرد: در ماه‌های اخیر مواردی از سرخک در کشور و استان مشاهده شد؛ در همین راستا طرح واکسیناسیون سرخک را در استان داشتیم و کودکان در دو نوبت واکسن خود را دریافت کردند.

مسئول بیماری‌های واگیر مرکز بهداشت استان خاطرنشان کرد: در این دو سالی که با کرونا درگیر بودیم شاهدیم که برخی از خانواده ها در انجام واکسیناسیون خود تعلل کردند. پس خیلی مهم است که واکسیناسیون کودکان به موقع و با وسواس انجام شود خانواده ها پیگیر باشند تا شاهد هیچ گونه مشکلی برای کودکان نباشیم.

تحقیقات نشان داد تزریق واکسن کووید-۱۹ در دوران بارداری عوارضی ندارد

مطالعه انجام شده در آمریکا نشان می دهد: تزریق واکسن کووید-۱۹ در دوران بارداری با عوارض زایمان مرتبط نیست.

  مطالعه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌های ایالات متحده (CDC) نشان داد: واکسیناسیون کووید-۱۹ در دوران بارداری با زایمان زودرس یا تولد نوزاد با وزن پایین مرتبط نیست.

میزان زایمان زودرس در میان بیش از ۱۰ هزار زن بارداری که حداقل یک دُز واکسن کووید-۱۹ دریافت کرده بودند ۴.۹ درصد و هفت درصد در میان ۳۶ هزار نفری بوده که واکسینه نشده بودند. این تفاوت از نظر آماری معنی دار تلقی نمی شود.

علاوه بر این، محققان دریافتند: واکسیناسیون کووید-۱۹ خطر تولد نوزادی را که وزن آن کمتر از حد معمول باشد، افزایش نمی‌ دهد.

نتایج بدست آمده در این مطالعه تایید کننده توصیه مرکز کنترل و پیشگیری از بیماریهای ایالات متحده در مورد ایمنی واکسیناسیون کووید-۱۹ در دوران بارداری است.

محققان با اشاره به اینکه زنان باردار مبتلا به کووید-۱۹ بیشتر با خطر بستری شدن در بخش مراقبت‌های ویژه مواجه هستند، اظهار داشتند: شواهد فزاینده ای در مورد مزایای واکسیناسیون کووید-۱۹ در دوران بارداری از جمله شناسایی آنتی‌بادی‌ها در خون بند ناف وجود دارد.

به گزارش ایسنا به نقل از خبرگزاری رویترز، زنان شرکت‌کننده در این مطالعه بین ماه‌های مه و اکتبر ۲۰۲۰ و پیش از در دسترس بودن واکسن باردار شده بودند. تقریبا همه افرادی که واکسینه شده بودند در سه ماهه دوم یا سوم بارداری واکسن دریافت کرده بودند. حدود ۹۶ درصد از آنها حداقل یک دُز از واکسن فایزر یا مدرنا و مابقی زنان واکسن تک دُزی جانسون و جانسون دریافت کرده بودند.

اثربخشی داروی دولوتگراویر در کودکان مبتلا به ایدز تایید شد

محققان دانشگاه کالج لندن در یک آزمایش بالینی بین‌المللی دریافتند مصرف یک عدد قرص دولوتگراویر Dolutegravir در روز توسط کودکان مبتلا به ویروس اچ آی وی، علاوه بر کاهش هزینه درمان و سادگی مصرف در مقایسه با سایر روش‌های درمانی استاندارد عملکرد بهتری در سرکوب این ویروس دارد.

در این تحقیقات ۷۰۰ کودک ۶ سال به بالا از ۲۹ مرکز بالینی واقع در آفریقا، اروپا و آسیا مشارکت داشتند.

این کودکان به طور تصادفی با استفاده از داروهای استاندارد یا قرص داروی دولوتگراویر  تحت درمان قرار گرفتند و وضعیت سلامت آن‌ها حداقل در یک دوره ۲ ساله تحت نظر قرار گرفت.

در طول این دوره در حدود ۱۴ درصد از کودکانی که با این دارو تحت درمان قرار گرفتند، درمان را پس زدند در حالی که این آمار در بین کودکانی که با روش‌های استاندارد درمان شدند به ۲۲ درصد می‌رسد.

پس زدن درمان بدین معنی است که در خون کودکان ویروس اچ آی وی قابل تشخیص بوده یا علایم بیماری بروز می‌کند. همچنین مشخص شد، کودکان برخلاف بزرگسالان با دریافت این دارو دچار اضافه‌وزن غیرطبیعی نمی‌شوند.

میزان چربی‌های خون کودکان ازجمله تری‌گلیسیرید و کلسترول نیز نسبت به بزرگسالان افزایش کمتری دارد و در نتیجه عوارض نامطلوب دارو در دراز مدت بر سلامت قلب آنها نیز کمتر است.

داروی داروی دولوتگراویر آنزیمی را مهار می‌کند که ویروس عامل ایدز برای تولیدمثل به آن نیاز دارد و موجب کاهش ۴۰ درصدی ریسک عدم تاثیرگذاری درمان می‌شود اما مصرف داروهایی که طعم ناخوشایند دارند باید دو یا چندبار در روز مصرف شوند یا اندازه آنها بزرگ است و در نتیجه برای کودکان دشوار است به همین علت کاهش دز مصرفی این دارو برای کودکان ضروری است.

در این تحقیقات دارویداروی دولوتگراویر به شکل قرص‌های کوچک با قابلیت حل شدن در آب تولید شد تا قورت دادن آن برای کودکان ساده‌تر شود. این تغییرات به ظاهر ساده موجب تشویق کودکان به مصرف دارو و پایبندی به مصرف آن در طول سال‌ها می‌شود.

تغییر دز دارو موجب کاهش هزینه‌های درمان کودکان در کشورهای کم درآمد و دارای درآمد متوسط می‌شود.

به گفته متخصصان درمان‌های دارویی کودکان به دلیل نیاز به فرمول‌ها و مطالعات خاص در مقایسه با بزرگسالان معمولا با تاخیر همراه است اما نتایج این مطالعه، فاصله موجود بین روش درمان بزگسالان و کودکان را کاهش داده است.

انتقال از مادر آلوده به ویروس و شیردهی، مهم ترین علل آلوده شدن نوزاد به ویروس اچ آی وی است.

گزارش کامل این تحقیقات در نشریه The New England Journal of Medicine منتشر شده است.

چکاپ‌های منظم برای سلامت زنان ضروری است

متخصص زنان و زایمان:

متخصص زنان و زایمان، چکاپ‌های منظم را برای سلامتی زنان ضروری دانست و افزود: بانوانی که ازدواج کرده‌اند باید حداقل سالی یکبار برای چکاپ مراجعه کنند و در صورتی که دچار مشکلی شده و تحت درمان هستند توصیه بر مراجعه ۶ ماه یکبار است.

دکتر سوزان پیروان با اشاره به تاثیر ابتلاء به کرونا بر سیستم بدنی زنان خاطرنشان کرد: با ورود انواع سویه های ویروس کرونا به بدن، دوران قاعدگی برای مدتی دچار اختلال می شود که توصیه به بانوان جهت پیشگیری از بروز این اختلالات، تزریق واکسن کرونا است. 

وی یادآور شد: پس از واکسیناسیون هم دیده شده که تغییراتی در دوران قاعدگی رخ می دهد اما کوتاه مدت است و تمام می شود. به طور کلی زنان با مشاهده هر گونه تغییر در این دوران باید به متخصص مراجعه کنند تا درمان سریع تر صورت پذیرد.

چکاپ روتین زنان در چه فواصل و چگونه باید باشد؟

پیروان همچنین درباره میزان مراجعه زنان جهت چکاپ روتین تصریح کرد: کسانی که ازدواج کرده اند باید حداقل سالی یکبار برای چکاب زنانه مراجعه کنند و در صورتی که دچار مشکلی شدند و تحت درمان هستند توصیه بر مراجعه ۶ ماه یکبار است.

وی توضیح داد: در این چکاپ های سالیانه ضمن انجام معاینات لازم، تست غربالگری، پاپ اسمیر برای غربالگری سرطان دهانه رحم انجام می شود. خوب است که سونوگرافی هم همزمان انجام شود تا وضعیت آناتومی رحم، تخمدان و دیواره رحم بررسی شود.

عضو انجمن زنان و زایمان افزود: افرادی که در تاریخچه خود مساله خاصی مثلا سابقه ای از بیماری های مراقبتی همانند عفونت با ویروس زگیل تناسلی یا «اچ پی وی» دارند باید فاصله زمانی مراجعه آنان به پزشک کوتاه تر باشد و معمولا تست پاپ اسمیر آنان ۶ ماه یکبار انجام می شود.

وی درباره کسانی که دچار مشکلاتی شامل کیست تخمدان یا فیبروم هستند، این فاصله زمانی جهت چکاپ را هر سه ماه یکبار دانست و تصریح کرد: در شرایطی که مراجعه کننده دارو مصرف می کند برای مشاهده نتیجه دارو، از او می خواهیم ماهی یکبار مراجعه کند.

پیروان به افرادی که قرص ضدبارداری مصرف می کنند نیز توصیه کرد: به دلیل عوارضی که قرص ضدبارداری به وجود می آورد حتما تحت نظر پزشک، چکاپ روتین زنانگی را جدی بگیرید.

قرص ضدبارداری چه عوارض و خطراتی در زنان به وجود می آورد؟

متخصص زنان و زایمان در پاسخ به این پرسش که قرض ضدبارداری چه عوارضی در زنان به وجود می آورد، توضیح داد: مصرف این قرص ها باعث افزایش هورمون های زنانه مانند استروژن و پروژسترون در بدن می شود که این عدم تعادل هورمون ها اختلال جدی در سیستم بدن به وجود می آورد. 

وی افزود: قبل از تجویز این قرص ها، باید از نبود مشکل چربی خون و نداشتن سابقه ایجاد لخته خون بطور غیرطبیعی در بدن بیمار مطمئن بود. ضمن اینکه برای افرادی که سردرد و میگرن دارند یا به هر علتی بیماری مزمن مانند دیابت دارند، نباید قرص جلوگیری تجویز شود و انتخاب خوبی نیست.

پیروان خاطرنشان کرد: کسانی که بیماری مزمن قلبی عروقی دارند یا کسانی که بیماری های واضحی دارند که بر روی سیستم ایمنی بدن تاثیر می گذارد، نباید قرص مصرف کنند زیرا مصرف برخی داروها با هم تداخل دارد.

وی با تاکید بر اینکه خانومی که خیلی چاق است هم نباید قرص مصرف کند، یادآور شد: زنان سیگاری هم اصلا مناسب نیست قرص جلوگیری استفاده کنند.

عضو انجمن زنان و زایمان تاکید کرد: حال اگر زنی قرص مصرف می کند حتما باید چکاپ سالیانه چربی خون، قند خون، کم خونی و تست پاپ اسمیر را به طور معمول انجام دهد. گوشزد می کنیم اگر در اثر مصرف قرص دچار مشکلات غیرعادی شدند باید سریعا مراجعه کند.

وی متذکر شد: برخی زنان با مصرف قرص دچار عوارض گوارشی تهوع و استفراغ می شوند که باید از مصرف آن پرهیز کنند.