شب‌ زنده‌داری دشمن پنهان سلامت روان و بدن

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴، توسط ایسنا

ساعت دو نیمه ‌شب است و به جای خوابیدن، کسی در حال بالا و پایین کردن صفحه تلفن همراه خود زیر چراغ‌های روشن بیمارستان است، در شیفت شب کارخانه کار می‌کند، یا تا سپیده‌دم مشغول تماشای پشت سر هم فیلم است. آن چه که رفتاری بی‌ضرر در دنیای مدرن به نظر می‌رسد، ممکن است در واقع در حال به هم ریختن مغز به شیوه‌هایی باشد که دانشمندان تازه شروع به درک آن کرده‌اند.

دکتر رندی نلسون، رئیس دپارتمان علوم اعصاب در دانشگاه ویرجینیای غربی، ۱۵ سال گذشته را صرف تحقیق روی چیزی کرده است که روزانه میلیون‌ها آمریکایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد: اینکه چگونه قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی در شب، ساعت‌های زیستی داخلی ما را مختل می‌کند و عملکرد مغز را به طور اساسی تغییر می‌دهد. تحقیقات او بررسی می‌کند که چگونه ریتم‌های شبانه‌روزی مختل‌شده بر عملکرد سیستم ایمنی، التهاب عصبی، سوخت‌وساز، خواب و خلق‌وخو تاثیر می‌گذارد.

به نقل از اس‌اف، نلسون روی کارگران شیفتی و بیماران بستری شده مطالعه می‌کند، گروه‌هایی که به طور مداوم در معرض نور مصنوعی در ساعاتی قرار می‌گیرند که بدن انتظار تاریکی دارد. کار او فراتر از مشکلات ساده خواب است. او در حال بررسی این موضوع است که چگونه آلودگی نوری ممکن است در افسردگی، اضطراب و اختلالات متابولیکی نقش داشته باشد.

چرا مغز شما انتظار تاریکی دارد؟

انسان‌ها طی میلیون‌ها سال با چرخه‌های قابل پیش‌بینی نور و تاریکی تکامل یافته‌اند. مغز ما چیزی دارد که دانشمندان آن را «ساعت اصلی» می‌نامند. این یک خوشه کوچک از سلول‌هاست که هماهنگ می‌کند چه زمانی هورمون‌ها ترشح شوند، چه زمانی دمای بدن تغییر کند و چه زمانی اندام‌های مختلف فعال یا غیر فعال شوند.

وقتی نور مصنوعی در ساعات شب وارد چشمان ما می‌شود، این سیستم زمان‌بندی داخلی را گیج می‌کند. مغز سیگنال‌های متناقضی درباره زمان روز دریافت می‌کند و این ریتم طبیعی که تقریبا هر فرآیند زیستی بدن را تنظیم می‌کند، مختل می‌شود.

کارهای آزمایشگاهی نلسون بر اندازه‌گیری این موضوع تمرکز دارد که این اختلال چگونه بر مغز و بدن تاثیر می‌گذارد. مطالعات او تغییرات در عملکرد سیستم ایمنی، سطح التهاب و تولید هورمون‌هایی که خلق‌وخو، گرسنگی و واکنش به استرس را تنظیم می‌کنند، بررسی می‌کند.

کارگران شیفتی بیشتر در معرض خطر هستند

تقریبا ۱۵ درصد از کارمندان آمریکایی، از جمله پرستاران، کارگران کارخانه، نگهبانان امنیتی و دیگران در ساعاتی غیرمعمول کار می‌کنند که آنها را به طور مزمن در تضاد با ساعت طبیعی بدنشان قرار می‌دهد. تحقیقات نلسون نشان می‌دهد این گروه در معرض خطرات بیشتری برای مشکلات سلامتی قرار دارند که فراتر از احساس خستگی است

اثرات زیستی قابل اندازه‌گیری است. وقتی افراد در ساعات طبیعی خواب در معرض نور قرار می‌گیرند، بدن‌شان تغییراتی در نحوه پردازش قند خون نشان می‌دهد که می‌تواند خطر دیابت را افزایش دهد. این اختلال همچنین بر هورمون‌هایی که گرسنگی و احساس سیری را کنترل می‌کنند تاثیر می‌گذارد که ممکن است توضیحی برای نرخ بالاتر چاقی در میان کارگران شیفتی باشد.

التهاب مغز عاملی که با افسردگی و اضطراب مرتبط است نیز زمانی که ریتم‌های شبانه‌روزی مختل می‌شوند، افزایش می‌یابد. هورمون‌های استرسی که معمولا الگوهای روزانه قابل پیش‌بینی دارند، نامنظم می‌شوند و بر همه چیز از کنترل قند خون گرفته تا عملکرد سیستم ایمنی تاثیر می‌گذارند.

راه‌حل‌هایی برای دنیای واقعی

نلسون در حال حاضر در حال انجام آزمایش‌هایی است که می‌تواند نحوه برخورد بیمارستان‌ها و محیط‌های کاری با نورپردازی را تغییر دهد. او توضیح می‌دهد: ما دو آزمایش بالینی داریم که در آن‌ها نقش جلوگیری از اثرات مخرب نور در شب را بر نتایج بالینی پس از سکته مغزی و جراحی قلب در بخش‌های مراقبت ویژه بررسی می‌کنیم.

این آزمایش‌ها همچنین دستگاه‌های نور آبی روشن را آزمایش می‌کنند که برای کمک به تنظیم مجدد ساعت بدن پرستاران شیفت شب طراحی شده‌اند، که می‌تواند خواب، توانایی تفکر و خلق‌وخوی آن‌ها را بهبود بخشد.

این مطالعات گامی مهم به سوی به‌کارگیری یافته‌های آزمایشگاهی در مراقبت‌های پزشکی دنیای واقعی هستند. موفقیت می‌تواند منجر به سیاست‌های جدید بیمارستانی و سیستم‌های حمایتی بهتر برای میلیون‌ها آمریکایی شود که شیفت شب کار می‌کنند.

پدر و مادر؛ واکسیناسیون کودکان را جدی بگیرید

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴

کودکان از بدو تولد نیازمند مراقبت و نگهداری هستند و یکی از این مراقبت‌ها، حفاظت در قبال بیماری‌هاست. بهترین شیوه از نظر متخصصین برای این اقدام واکسیناسیون است.

داشتن اطلاعات مربوط به واکسیناسیون برای خانواده‌هایی که دارای نوزاد هستند الزامی است. یکی از این الزامات تکمیل کردن معلومات پدر و مادر درباره واکسیناسیون است. ما در این مطلب تلاش می‌کنیم که دانسته‌های شما را در قبال این اقدام افزایش دهیم.

واکسیناسیون در حقیقت ابزاری برای قرار دادن بدن انسان در مقابل ویروس تضعیف شده و کنترل شده است. این اقدام باعث می‌شود که جسم انسان به برای مقابله با این ویروس شروع به تولید پادتن کند. بدینوسیله بدن در قبال انواع بیماری‌های خطرناک کاملا ایمن می‌شود.

اگرچه بر اساس اطلاعات منتشر شده توسط سازمان بهداشت جهانی اکثر بیماری‌های خطرناک توسط تزریق واکسن به کودکان از میان رفته است اما برای ایمنی بیشتر، به نوزادان تا سن ۶ سالگی واکسن‌های مورد نیاز تزریق خواهد شد.

دلیل استفاده از واکسن

هنگام تزریق واکسن این امکان فراهم می‌شود که مکانیزم دفاعی بدن فعال شود. چگونگی این اتفاق با ورود ویروس تضیعف شده و یا کشته شده اتفاق می‌افتد. در حقیقت این نوع ویروس سیستم دفاعی بدن را تحریک کرده و جسم انسان پس از تشخیص نوع بیماری، پادتن مقابله با آن را تولید می‌کند. این پادتن می‌تواند مدت‌های مدیدی در بدن انسان حضور داشته و در صورت بروز بیماری مجددا با آن مقابله کند.

توضیح اینکه در صورتی که بر اساس زمان‌های تعیین شده، کودک بتواند واکسن‌های ضروری را دریافت کند، جسم او در مقابل انوع بیماری آسیب نخواهد دید. بنابراین پیشنهاد می‌شود این زمانبندی با نظر پزشک متخصص رعایت شده تا سلامتی نوزاد تضمین گردد.

بر اساس زمانبندی استاندارد در تزریق واکسن لازم است که واکسن‌ها از ابتدای تولد یعنی به دنیا آمدن نوزاد در بیمارستان تا بزرگسالی تزریق شود. رعایت پروتکل‌ها در تنظیم زمان و همچنین فهرست در این نوع از واکسن‌ها جزو مهمترین اقدامات در پیشگیری از بیماری است و لازم که والدین نسبت به رعایت آن اقدام لازم را انجام دهند.

واکسن پنتاوالان یا واکسن پنجگانه

این نوع واکسن برای مقابله با ۵ نوع بیماری از جمله دیفتری، کزاز، هپاتیت نوع B، هموفیلوس آنفولانزای نوع B تزریق شده و در سه نوبت ۲ ماهگی، ۴ ماهگی و ۶ ماهگی انجام می‌شود.

واکسن‌ سه گانه‌

این واکسن به انسان را در برابر سه بیماری دیفتری، کزاز و سیاه سرفه مصونیت می‌بخشد. اگرچه استفاده از این واکسن با وجود واکسن پنجگانه کمتر انجام می‌شود زیرا واکسن پنتاوالان این سه بیماری را پوشش می‌دهد.

واکسن هپاتیت  A

استفاده از واکسن هپاتیت A بدن کودک را در برابر هپاتیت از نوع A مقاوم می‌کند. اگرچه باید گفت این واکسن اختیاری است و در لیست واکسن‌های اجباری قرار ندارد اما والدین می‌توانند آن در صورت تمایل از ۱۲ ماهگی تا ۲۳ ماهگی تزریق کنند.

قطره و واکسن فلج اطفال

این نوع واکسن در بدو تولد نوزادان و برای مقابله با بیماری فلج اطفال انجام می‌شود. شامل دو نوع تزریقی و خوراکی تزریق است. نوع تزریقی آن در چهارماهگی اما نوع خوراکی آن هنگام تولد، دو، چهار، ۶ و هجده ماهگی قابل استفاده است

واکسن آنفولانزا

یکی از بیماری‌هایی که در دوران کودکی بسیار مشهود است آنفولانزای فصلی است. تزریق این نوع واکسن پس از ۶ ماهگی و در اوایل پاییز و یا زمستان انجام می‌شود.

واکسن آبله مرغان

آبله مرغان هم از دیگر واکسن‌های ضروری است که انجام آن در سنین ۱۲ تا ۱۵ ماهگی و دوباره در سن ۴ تا ۶ سالگی انجام می‌شود. این واکسن به منظور پیشگیری از عفونت ناشی از ویروس واریسلا زوستر استفاده می‌شود

واکسن  HPV

نوعی دیگری از واکسن‌های ضروری که بدن انسان را در برابر نوعی از ویروس با عنوان پاپیلوماویروس مصونیت می‌بخشد، واکسن HPV است. تزریق این واکسن به کودکان در سن یازده تا دوازده سالگی انجام می‌شود. به یاد داشته باشید انجام آن حتما با مشورت پزشک باشد.

علائم پس از واکسیناسیون

معمولا واکسن‌های دارای عارضه نبوده و در صورت وجود عارضه، میزان آن خفیف است و پس از مد کوتاهی(مثلا چند روز) از بین می‌رود. از جمله این علائم درد در ناحیه تزریق و نیز تب خفیف است. در صورتی که علائم دیگر با مدت زمان طولانی‌تری مشاهده شد نیازمند مشاوره با پزشک و یا ارجاع به اورژانس است. تنگی نفس، تب شدید همراه با تشنج، عفونت در ناحیه تزریق و تورم از جمله این عوارض غیرعادی است.

مراقبت‌های لازم پس از واکسیناسیون

لازم است پس از تزریق واکسن مراقبت‌های ویژه‌ای برای کاهش علائم انجام شود که رعایت آن الزامی است:

هرگز محل تزریق واکسن را فشار ندهید

به کودک خود لباس راحتی و نرم بپوشانید

برای رفع تب که معمولا از عوارض واکسیناسیون است، نوزاد را حتما پاشویه کنید

تغذیه نوزاد توسط شیر مادر در کاهش تب موثر است

در صورت استفراغ، نوزاد را به پهلو یا پشت بخوابانید.

پدر و مادر؛ واکسیناسیون کودکان را جدی بگیرید

چند نکته که حتما در صورت مشاهده باید به اورژانس مراجعه کنید:

بیدار نشدن کودک حتی برای شیرخوردن

تنفس سریع ادامه دار پس از پایین آمدن تب

بی حالی شدید و نخوردن غذا

هر علامت غیرمعمول نگران کننده

پوشک خشک برای بیش از ۶ تا ۸ ساعت(علائم کم آبی)

گریه بی وقفه و آرام نشدنی(۲ ساعت یا بیشتر)

چند نکته کلیدی

تب معمولا ظرف یک هفته پس از واکسیناسیون ممکن است ظاهر شود

نداشتن تب به معنی بی اثر بودن واکسن نیست

پیش از واکسن استامینوفن ندهید؛ ممکن است ایمنی واکسن کاهش یابد

ساخت دستگاه کاشتنی برای محافظت مبتلایان به دیابت

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴

 محققان ایمپلنت (دستگاه کاشتنی) جدید کوچکی ساختند که حاوی مخزنی از گلوکاگون بوده زیر پوست قرار می‌گیرد و در مواقع اضطراری افت شدید قند خون بیماران مبتلا به دیابت بدون نیاز به تزریق قابل فعال‌سازی است.

به گزارش گروه علمی ایرنا، وبگاه سای‌تِک‌دِیلی در گزارشی آورده است:

برای افراد مبتلا به دیابت نوع ۱، خطر هیپوگلیسمی (افت خطرناک قند خون) یک نگرانی همیشگی است. وقتی سطح گلوکز (قند خون) بیش از حد کاهش یابد، زندگی فرد در خطر قرار می‌گیرد و معمولاً به تزریق هورمون گلوکاگون به‌عنوان درمان استاندارد نیاز دارد.

گلوکاگون هورمونی است که هنگام افت غلظت گلوکز در خون از سلول‌های لوزالمعده (پانکراس) ترشح می‌شود. عملکرد گلوکاگون برعکس انسولین موجب افزایش قند خون می‌شود.

مهندسان مؤسسه فناوری ماساچوست (MIT) برای مقابله با شرایطی که بیماران متوجه افت قند خون خود تا سطح بحرانی نمی‌شوند، دستگاهی قابل کاشت ساختند که ذخیره‌ای از گلوکاگون را زیر پوست نگه می‌دارد. این دستگاه می‌تواند هنگام کاهش بیش از حدِ گلوکز، به طور خودکار برای آزادسازی هورمون فعال شود.

این سامانه به‌ویژه در موارد افت قندخون شبانه یا برای کودکان خردسال مبتلا به دیابت که قادر به تزریق نیستند، بسیار مفید خواهد بود.

ساخت دستگاه کاشتنی برای محافظت مبتلایان به دیاب

دَنیِل اَندرسون (Daniel Anderson)، استاد گروه مهندسی شیمی مؤسسه فناوری ماساچوست، می‌گوید: این یک دستگاه کوچک مخصوص مواقع اضطراری است که زیر پوست قرار می‌گیرد و آماده عمل‌کردن در صورت افت شدید قند خون بیمار است.

وی توضیح داد: هدف ما ساخت دستگاهی بود که همیشه آماده محافظت از بیماران در برابر قند خون پایین باشد. معتقدیم این دستگاه می‌تواند به کاهش ترس از افت شدید قند خون، که بسیاری از بیماران و والدین آن‌ها از آن در رنج هستند، کمک کند.

محققان همچنین نشان دادند که می‌توان از همین فناوری برای رساندن دوزهای اضطراری اِپی‌نفرین به بیماران نیز استفاده کرد. اپی‌نفرین دارویی است که برای درمان حملات قلبی و جلوگیری از واکنش‌های آلرژیک شدید مانند شوک آنافیلاکسی استفاده می‌شود.

خوددرمانی با مکمل‌ها ممنوع/ سلامت سیستم ایمنی راه میان‌بر ندارد

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴، توسط ایرنا

یک متخصص تغذیه با هشدار درباره مصرف خودسرانه مکمل‌های دارویی و ویتامین‌ها گفت: استفاده بی‌رویه از این ترکیبات نه‌تنها سودمند نیست، بلکه می‌تواند باعث مسمومیت دارویی و تضعیف عملکرد ایمنی بدن شود.

امین شریفی با تأکید بر اینکه «غذا جای دارو نیست»، اظهار کرد: بسیاری از افراد تصور می‌کنند با مصرف برخی غذاها یا مکمل‌ها می‌توانند سیستم ایمنی بدن را تقویت کنند، در حالی‌که این باور نادرست و گمراه‌کننده است.

وی افزود: برخی ریزمغذی‌ها مانند ویتامین C و مواد غذایی نظیر مرکبات در صورت مصرف متعادل می‌توانند نقش حمایتی در عملکرد سیستم ایمنی داشته باشند، اما افراط در مصرف آن‌ها ممکن است به نتیجه معکوس منجر شود و حتی سلامت بدن را به خطر بیندازد.

این متخصص تغذیه با اشاره به اینکه سیستم ایمنی نیازمند طیف گسترده‌ای از ریزمغذی‌هاست، تصریح کرد: سلامت این سیستم تنها با پیروی از یک الگوی تغذیه‌ای متعادل، خواب کافی، فعالیت بدنی منظم و کاهش استرس امکان‌پذیر است و نمی‌توان با تکیه بر چند مکمل یا غذای خاص، انتظار ایمنی قوی داشت.

وی با هشدار نسبت به مصرف خودسرانه مکمل‌ها گفت: مکمل‌هایی مانند ویتامین C تنها برای افرادی که کمبود واقعی دارند مانند سالمندان، سیگاری‌ها یا کسانی که میوه و سبزی کمی مصرف می‌کنند، می‌تواند مفید باشد، در غیر این صورت، زیاده‌روی در مصرف این مکمل ممکن است منجر به بروز عوارضی چون سنگ کلیه شود.

شریفی خاطرنشان کرد: برخی تصور می‌کنند غذاهای مقوی مانند سوپ می‌تواند جایگزین دارو باشند، اما این مواد فقط به تأمین آب و الکترولیت‌ها در دوران بیماری کمک می‌کنند و شواهد علمی کافی برای جایگزینی آن‌ها با دارو وجود ندارد.

وی همچنین با اشاره به نقش برخی ترکیبات طبیعی مانند پروبیوتیک‌ها و کلروفیل‌های گیاهی در ارتقای سلامت، تأکید کرد: استفاده از این مواد باید در قالب رژیم غذایی طبیعی باشد و مصرف پودرهای آماده و مکمل‌های صنعتی نمی‌تواند جایگزین کاملی برای تغذیه سالم و متعادل باشد.

عضو هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی همدان در پایان تصریح کرد: تقویت سیستم ایمنی راه‌حل سریع و ساده‌ای ندارد، سبک زندگی سالم، خواب کافی، پرهیز از چاقی، تغذیه متنوع و متعادل، فعالیت بدنی و کنترل استرس، مؤثرترین روش‌ها برای حمایت از عملکرد ایمنی بدن هستند.

۳۰ درصد ایرانی‌ها به ریفلاکس معده مبتلا هستند

رئیس پژوهشکده گوارش:

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴، توسط ایرنا

رئیس پژوهشکده گوارش و کبد و استاد ممتاز دانشگاه علوم پزشکی تهران گفت: مطالعات انجام شده در کشور نشان می‌دهد که حدود ۳۰ درصد از مردم ایران به درجاتی از ریفلاکس مبتلا هستند که این آمار در استان‌های مختلف ممکن است تفاوت داشته باشد.

دکتر رضا ملک‌زاده با اشاره به شیوع بالای بیماری ریفلاکس معده در ایران اظهار داشت: این بیماری گوارشی در اغلب موارد خطرناک نیست و با رعایت سبک زندگی سالم قابل کنترل است.

وی با اشاره به اینکه ریفلاکس معده شایع‌ترین بیماری گوارشی در ایران و جهان است، افزود: این بیماری علائم متنوعی دارد؛ از جمله درد خفیف یا شدید در ناحیه بالای شکم، احساس برگشت غذا، سرفه‌های خشک، گلودرد یا حس وجود جسم خارجی در گلو؛ در برخی موارد نیز درد به پشت تیر می‌کشد. به طور کلی ریفلاکس تا ۱۵ علامت مختلف می‌تواند داشته باشد.

ملک‌زاده با بیان اینکه در بسیاری از موارد تشخیص ریفلاکس تنها با گرفتن شرح‌حال ممکن است، گفت: در بیشتر اوقات نیازی به اندوسکوپی نیست. این بیماری معمولاً از کودکی با فرد همراه است و بسیاری از مبتلایان حتی آن را بیماری نمی‌دانند، مگر زمانی که شدت آن زیاد شود.

وی نوع تغذیه را عامل اصلی افزایش شیوع این بیماری در ایران دانست و تصریح کرد: مصرف غذاهایی مانند چای لیوانی، قهوه، کاکائو، نوشابه گازدار، ساندویچ، سس، چیپس، پفک، لواشک، میوه‌های ترش، غذاهای چرب، شور، تند و پرادویه از مهم‌ترین دلایل افزایش ریفلاکس هستند. برخی بیماران می‌پرسند پس چه بخوریم؟ این نشان می‌دهد سبک تغذیه رایج در ایران به‌طور جدی نیاز به بازنگری دارد.

این متخصص بیماری‌های گوارشی درباره نحوه کنترل ریفلاکس گفت: ۹۵ درصد موارد ریفلاکس خطرناک نیستند و تبدیل به سرطان نمی‌شوند، اما کیفیت زندگی را تحت‌تأثیر قرار می‌دهند. بنابراین کنترل وزن، پرهیز از پرخوری و رعایت فاصله چهار تا پنج ساعته بین غذا خوردن و خوابیدن از مهم‌ترین راهکارهای کنترل بیماری است.

وی همچنین گفت: مطالعات ما نشان می‌دهد که حدود ۳۰ درصد از غذای مصرفی مردم ایران اضافه است و ۷۰ درصد جمعیت دچار اضافه‌وزن یا چاقی هستند که خود یکی از عوامل اصلی ریفلاکس است. شکم بزرگ یکی از مهم‌ترین عوامل تحریک علائم بیماری است.

ملک‌زاده در پایان خاطرنشان کرد: برای کنترل علائم، داروهایی برای کاهش اسید معده تجویز می‌شود و در اغلب موارد نیازی به عمل جراحی نیست. حتی افرادی که تحت جراحی قرار گرفته‌اند، ممکن است مجدد دچار علائم شوند.

وی به بیماران توصیه کرد که نگران نباشند، سبک زندگی خود را اصلاح کنند و در صورت نیاز از دارو استفاده کنند تا بتوانند این بیماری را مدیریت کنند.

قندهای پنهان در وعده صبح؛ سلامت کودکان را تهدید می‌کنند

باورهای غلط تغذیه ای؛

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴، توسط ایرنا

 دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت اعلام کرد که برخلاف باور رایج، مصرف کیک، بیسکویت و آبمیوه در وعده صبحانه کودکان توصیه نمی‌شود، چرا که این خوراکی‌ها نه‌تنها ارزش غذایی کمی دارند بلکه می‌توانند باعث چاقی، پوسیدگی دندان و کاهش تمرکز شوند.

دفتر بهبود تغذیه جامعه وزارت بهداشت در واکنش به این باور نادرست که مصرف کیک، بیسکویت و آبمیوه می‌تواند گزینه‌ای مناسب برای صبحانه کودکان باشد، اعلام کرد: این ترکیبات غذایی فاقد ارزش تغذیه‌ای مناسب بوده و مصرف آن‌ها در وعده صبحانه نه‌تنها مفید نیست بلکه می‌تواند آثار منفی متعددی بر سلامت جسم و ذهن کودک داشته باشد.

در این گزارش تصریح شده، صبحانه یکی از اصلی‌ترین وعده‌های غذایی در طول روز برای کودکان است و نقش مهمی در تأمین انرژی، تقویت تمرکز و کمک به رشد جسمی و ذهنی آن‌ها ایفا می‌کند. انتخاب مواد غذایی مناسب در این وعده از اهمیت بالایی برخوردار است.

به گفته کارشناسان وزارت بهداشت، کیک و بیسکویت سرشار از قند، چربی، نشاسته و شیرین‌کننده‌های مصنوعی هستند و مصرف مداوم آن‌ها می‌تواند به افزایش قند خون، چاقی، کاهش تمرکز، مشکلات گوارشی و پوسیدگی دندان در کودکان منجر شود. از طرف دیگر، این مواد خوراکی حس سیری پایداری ایجاد نمی‌کنند و باعث پرخوری در ساعات بعدی روز می‌شوند.

دفتر بهبود تغذیه جامعه توصیه می‌کند به جای استفاده از این خوراکی‌های فرآوری‌شده، از نان‌های سبوس‌دار که غنی از فیبر هستند برای وعده صبحانه استفاده شود. این نان‌ها ضمن کمک به سلامت دستگاه گوارش، در کنترل قند خون و ایجاد احساس سیری طولانی‌مدت مؤثرند.

در ادامه این اطلاعیه آمده است: «آبمیوه‌های صنعتی نیز که معمولاً حاوی مقادیر زیادی قند هستند، می‌توانند سطح قند خون و انسولین را به‌طور ناگهانی افزایش دهند و در نهایت موجب افزایش ذخایر چربی در بدن و چاقی شوند. در حالی که بسیاری تصور می‌کنند آبمیوه جایگزین مناسبی برای میوه تازه است، باید توجه داشت که آبمیوه‌ها فاقد فیبر و بسیاری از ویتامین‌ها و مواد معدنی مفید موجود در میوه‌های کامل هستند.»

کارشناسان توصیه می‌کنند والدین برای وعده صبحانه کودکان از میوه‌های تازه یا خشک‌شده همراه با دانه‌ها، لبنیات یا منابع پروتئینی استفاده کنند. این ترکیب‌ها سرشار از مواد مغذی، آنتی‌اکسیدان‌ها و فیبر هستند که به تقویت سیستم ایمنی، سلامت مغز و پوست کودک کمک می‌کنند

گرمازدگی در کمین است؛ توصیه‌های کاربردی از زبان مادران

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴، توسط ایرنا

کودکان یکی از اقشار آسیب پذیر در برابر گرما هستند. مادران همانطور که همیشه تمام تلاش خود را برای محافظت از کودکان خود انجام می دهند، در زمان گرما نیز راهکارهایی را پیشنهاد داده اند تا از بیماری و گرما زدگی فرزندانشان جلوگیری کنند.

طبق اخبار هواشناسی موج گرما در این هفته از تابستان در راه است. با افزایش دما و افزایش موج گرما، خنک ماندن فقط به معنای راحتی نیست، بلکه به معنای ایمن ماندن است. چه در حال لذت بردن از آفتاب باشید و چه سعی کنید خانه خود را قابل تحمل نگه دارید، گرمای شدید می‌تواند خطرات جدی برای سلامتی، به ویژه برای کودکان، ایجاد کند. ما راهکارها، نکات عملی و نجات‌بخشی را برخی از مادران  محافظت از خود و فرزندانشان پیشنهاد داده اند را به شما ارائه میدهیم.

در برابر آفتاب هوشیار باشید

هدی ۳۸ ساله مادر دو فرزند ۳ و ۵ ساله – من تا حد امکان سعی میکنم از بیرون رفتن در گرم‌ترین ساعات روز خودداری کنم، اما گاهی اوقات نمی‌توان از این کار اجتناب کرد. در این مواقع سعی میکنم حتما از کرم ضد آفتاب کودک برای بچه ها استفاده کنم و مرتباً آن را تجدید کنم، سر بچه ها کلاه آفتابگیر بگذارم، پوشیدن لباس‌های روشن و گشاد نیز به خنک ماندن بچه ها کمک می کند. علاوه بر این شربت آبلیمو، گلاب یا خاکشیر را برای جلوگیری از گرما زده شدن بچه ها همیشه به همراه دارم.

هر چه خیس‌تر بهتر

مهتا ۴۵ ساله مادر یک دوقلو ۶ ساله و یک کودک ۱۲ ساله- من از قدیم شنیده ام که گرما از طریق پوست، وارد و خارج می‌شود. بنابراین، هر چه پوست را خنک تر نگه دارید بدن خنک تر می ماند. من روشهای مختلفی را برای خنک کردن بچه ها از گرما استفاده می کنم که مهمترین آنها عبارتند از:  خیس کردن یک تی‌شرت و خیس نگه داشتن آن، استفاده از یک اسپری آب برای  خنک‌کردن،  دوش آب خنک در حدی که بچه ها سرما نخورند. گاهی با قرار دادن دست‌ها و پاهایشان در آب سرد، میتوان به سرعت آنها را خنک کرد. مچ دست‌ها و مچ پا نقاط نبض زیادی دارند که رگ‌های خونی در نزدیکی پوست قرار دارند، بنابراین با این روش سریع‌تر خنک می‌شوند.

نوشیدن آب و مایعات و میوه ها به حد نیاز

شیرین  ۷۲ ساله مادر ۴ فرزند و مادر بزرگ ۷ نوه- از قدیم گفته اند نوشیدن آب بهترین راه خنک شدن و در امان ماندن از گرما زدگی است. از آنجایی که در گرما میزان تعرق کودکان نیز همانند بزرگترها بیشتر می شود باید این آب از دست رفته را با نوشیدن آب، مایعات و میوه ها جبران کرد. من همیشه در زمانهای گرم سال شربت خاکشیر، گلاب، سکنجبین، آبلیمو در کنار عرقیجاتی مانند کاسنی و بیدمشک را به همراه دارم این نوشیدنی ها میتوانند یک نوشیدنی خنک کننده و آبرسان قوی برای کودکان باشند. علاوه بر این مصرف میوه هایی مانند، هندوانه، خیار، هلو، آلبالو و… نیز به رفع عطش و جلوگیری از گرما زدگی کودکان کمک میکند.

درفصول گرم سال غذای سبک به کودکان بدهید

هانیه ۵۳ ساله مادر ۳ فرزند ۱۳، ۱۸ و ۲۱ ساله- درروزهای گرم سال ما سعی می کنیم غذاهای سبک، متعادل و منظم بخوریم. آب دوغ خیار، نان و پنیر و انگور، نان و پنیر و هندوانه، سالادهای کاهو و کرفس و غذاهای اینچنینی در کنار اینکه سبک است به هیدراته ماندن و خنک شدن بدن انها نیز کمک می کند.

بازی و فعالیت بدنی را به ساعات خنک‌تر روز موکول کنید

سارا ۴۵ سال دارد و در کنار اینکه خود یک فرزند ۸ ساله دارد، مربی مهد کودک نیز هست- بازی و فعالیت های بدنی جزئی جدایی ناپذیر از زندگی کودکان است و نمی توان فعالیت آنها را به دلیل گرما به کل مختل کرد اما میتوان انها را به ساعات خنک روز مانند صبح های زود، بعد از ظهر و یا غروب ها موکول کرد.  به یاد داشته باشید در زمان بازی و فعالیت کودکان حتما آب به همراه داشته باشید تا اب بدن کودکان تمام نشود. چنانچه در زمان بازی متوجه علائمی مانند؛ گیجی، بی حالی، سر درد  در کودکانتان شدید حتما مانع فعالیت آنها شده و به حد کافی به انها مایعات بدهید.

با وجود  تمام این راهکارها گرما زدگی در کودکان را جدی بگیرید و در صورت مشاهده علائم شدید گرمازدگی مانند تب بالا، تشنج و اختلال هوشیاری، سریعاً به پزشک مراجعه کنید.

درمان‌های خانگی مؤثر برای عرق سوز شدن

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴

با فرا رسیدن تابستان، عرق سوز شدن یا راش گرمایی به عنوان یک مزاحم پوستی ظاهر می‌شود، اما نگران نباشید! ما اینجا هستیم تا به شما نشان دهیم چطور با راهکارهای ساده خانگی، این عارضه را به سرعت مهار کنید. این روش‌ها نه تنها طبیعی هستند، بلکه به شما کمک می‌کنند پوستی شاداب و سالم در طول فصل گرما داشته باشید. پس با ما همراه باشید تا رازهای درمان خانگی عرق سوز را کشف کنید!

عرق سوز شدن، یکی از رایج‌ترین و آزاردهنده‌ترین مشکلات پوستی است که در فصل گرما و با افزایش فعالیت بدنی بروز می‌کند. این عارضه، که ناشی از مسدود شدن منافذ پوستی است، می‌تواند برای بسیاری از افراد تجربه‌ای ناخوشایند باشد.

دلایل مختلفی می‌توانند در بروز عرق سوز شدن نقش داشته باشند. علاوه بر افزایش دمای هوا و تعریق زیاد، عواملی مانند پوشیدن لباس‌های تنگ و غیر قابل تنفس، ورزش‌های سنگین و حتی چاقی و اضافه وزن می‌توانند باعث مسدود شدن منافذ پوست و بروز این عارضه شوند.

همچنین، ساییده شدن و اصطکاک پوست در نواحی خاصی از بدن، مانند کشاله‌های ران، زیر بغل، زیر گردن و بازوها، می‌تواند به ایجاد عرق سوز شدن منجر شود. این نواحی، به دلیل تعریق بیشتر و تهویه نامناسب، مستعد بروز این مشکل هستند.

با وجود آزاردهنده بودن عرق سوز شدن، راه‌های درمانی متعددی برای تسکین علائم و بهبود این عارضه وجود دارد. خوشبختانه، بسیاری از این راهکارها طبیعی و خانگی هستند و نیازی به استفاده از پمادها و داروهای شیمیایی ندارند.

حال سؤال اینجاست که چگونه می‌توان عرق سوز شدن را به طور طبیعی و بدون استفاده از دارو درمان کرد؟ برای یافتن پاسخ این سؤال و آگاهی از راهکارهای مؤثر در این زمینه، با ما همراه باشید.

استفاده از کمپرس آب سرد

کمپرس آب سرد، راهکاری موثر برای تسکین التهاب و خارش ناشی از عرق‌سوز است. در صورت دسترسی به کیسه یخ، می‌توانید از آن بهره ببرید. در غیر این صورت، مقداری یخ را درون کیسه نایلونی یا پارچه‌ای بپیچید و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید.

در موارد حادتر، تکرار این عمل به‌صورت روزانه می‌تواند مفید باشد. با این حال، به یاد داشته باشید که تماس مستقیم یخ با پوست می‌تواند مضر باشد؛ بنابراین، مدت زمان تماس را کوتاه نگه دارید و حتماً از یک واسطه مانند پارچه استفاده کنید. اگر استفاده از یخ برایتان ناخوشایند است، می‌توانید از یک پارچه نخی مرطوب که با آب سرد خیس شده باشد استفاده کنید. شستشوی ناحیه عرق‌سوز شده با آب سرد هر ۶ ساعت یک‌بار نیز می‌تواند به بهبود آن کمک کند.

ترکیب آبلیمو و خیار

از جمله درمان‌های قدیمی عرق سوز شدن استفاده از ترکیب آبلیمو و خیار است. این ترکیب تسکین مناسبی برای درمان این عارضه است. شما می‌توانید خیار را به صورت افقی برش زده و آن را با آب و کمی آبلیمو ترکیب کرده و بر روی جایی که عرق سوز شده، قرار دهید. در نظر داشته باشید استفاده از شربت آبلیمو برای کاهش دما و خنک‌سازی بدن در راستای پیشگیری از این مشکل بسیار موثر است.

سیب زمینی خام

برای جلوگیری از گسترش سوزش پوست، می‌توانید سیب زمینی را برش بزنید و آن را بر روی محل عارضه قرار دهید. این اقدام باعث می‌شود منافذ پوست باز شده و از افزایش سوختگی آن جلوگیری کند. همچنین وجود نشاسته در سیب زمینی باعث تولید سلول‌های جدید پوستی می‌شود.

ماست معجزه می‌کند

پوست ملتهب و سوخته شده با عرق بسیار گرم است. برای کاهش دمای پوست بهتر است بلافاصله بعد از رسیدن به خانه کمی ماست روی محل عرق سوز شده بزنید و اجازه دهید ۱۵ دقیقه به همان حالت بماند. سپس دوش آب خنک بگیرید تا دمای کلی بدنتان پایین آمده و التهاب پوست برطرف شود.

دم کرده نعناع

گیاه نعناع از جمله گیاهانی است که از گذشته برای درمان بسیار از بیماری‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. شما می‌توانید دم کرده نعناع و یا گیاه نعناع رو بر روی حوله نمدار قرار داده و سپس بر روی محل عرق سوز شده بگذارید. به یاد داشته باشید استفاده از شربت نعناع برای خنک کردن پوست بدن و پیشگیری از عرق سوز شدن مفید خواهد بود.

شربت و عرقیات

اشخاصی که دارای طبع گرم هستند بیشتر دچار عارضه عرق سوزی می‌شوند. برای همین می‌توان از نوشیدنی‌های خنک از جمله شربت خاکشیر، شربت لیمو، عرق شاهتره و یا عرق کاسنی برای کاهش دمای بدن استفاده کرد.

استفاده از برگ درخت سنجد

برگ درخت سنجد، که به “چریش” نیز معروف است، از خانواده سنجدیان بوده و می‌تواند در تسکین عرق‌سوز موثر باشد. برای این منظور، تعدادی برگ سنجد را در آب بجوشانید. پس از خنک شدن، پارچه‌ای را در محلول خیس کرده و به مدت ۵ تا ۱۰ دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده قرار دهید.

آرد نخودچی با خاصیت باز کردن منافذ پوستی

آرد نخودچی با خاصیت باز کردن منافذ پوستی و از بین بردن سلول‌های مرده، می‌تواند به درمان عرق‌سوز کمک کند. برای استفاده، ۲ تا ۳ قاشق غذاخوری آرد نخودچی را با مقدار کافی آب مخلوط کنید تا خمیری به دست آید. این خمیر را به مدت ۱۰ تا ۱۵ دقیقه روی ناحیه آسیب‌دیده بمالید.

سنگ زاج سفید

یکی دیگر از شیوه‌ها برای درمان عرق سوز شدن، استفاده از سنگ زاج س سفید است. ابتدا سنگ زاج را خیس کنید و بر روی محل مورد نظر خود بمالید.

وازلین

استفاده از وازلین هم از جمله مواردی است که می‌تواند شما را از دست این موضوع راحت کند. به این ترتیب که می‌توانید از آن برای چرب کردن کشاله‌های ران و یا بازوهای خود استفاده کنید.

گیاه آلوئه‌ ورا

یکی از شیوه‌های طبیعی که تاثیر شگفت‌آوری گیاه دارد، استفاده از گیاه آلوئه‌ ورا است. می‌توانید برگی از این گیاه را تهیه کرده و با پوست آن را جدا کنید. سپس ژل آن را خارج کرده و بر روی بخش‌های که دچار عرق سوزی شده، بمالید. پس از ۲۰ دقیقه آن را با آب سرد بشورید.

استحمام

روش دیگری که به پیشگیری از عارضه عرق سوز شدن کمک می‌کند، استحمام صبحگاهی است. تلاش کنید برای این کار از آب ولرم استفاده شود زیرا آب داغ التهابات پوستی رو افزایش می‌دهد.

همچنین یک روش کاربردی برای درمان خانگی عرق سوز شدن استفاده از بلغور جو دوسر است. جو دوسر دارای آنتی اکسیدان‌هایی قوی است و از همین رو برای رفع مشکلات پوستی بسیار مفید است.

ترکیبات موجود در جو دوسر به از بین بردن التهاب پوست و خارش کمک زیادی می‌کند. برای این کار باید جو دو سر را به صورت ماسک روی پوست خود قرار دهید و اجازه دهید پوست شما داخل ترکیب جو دوسر و آب بماند. می‌توانید این ترکیب را به وان حمام اضافه کنید و برای چند دقیقه در وان بنشینید.

چند نکته مهم برای پییشگیری

برای اینکه عرق‌سوز تابستانی‌تان را به سرعت مهار کنید و از تشدید آن جلوگیری کنید، باید به این نکات کلیدی توجه شود

لباس‌های نامناسب را فراموش کنید:

اجتناب از لباس‌های نایلونی و تنگ: این نوع لباس‌ها مانند یک سد عمل می‌کنند و مانع از تنفس پوست می‌شوند. آن‌ها گرما و رطوبت را در خود نگه می‌دارند و محیطی مناسب برای رشد باکتری‌ها فراهم می‌کنند که این مسئله عرق‌سوز را تشدید می‌کند.

انتخاب لباس‌های نخی و خنک: به جای لباس‌های نایلونی، لباس‌های نخی و گشاد بپوشید تا پوستتان بتواند به راحتی تنفس کند و خنک بماند.

 شوینده‌های قوی ممنوع:

دوری از صابون‌های قوی و خشک‌کننده: این صابون‌ها رطوبت طبیعی پوست را از بین می‌برند و باعث تحریک بیشتر آن می‌شوند.

استفاده از صابون‌های ملایم و مرطوب‌کننده: به دنبال صابون‌هایی باشید که حاوی مواد مرطوب‌کننده هستند و به حفظ رطوبت پوست کمک می‌کنند. شوینده‌های غیر صابونی نیز گزینه خوبی هستند.

اجازه دهید پوستتان نفس بکشد:

نپوشاندن ناحیه عرق‌سوز: تا حد امکان، ناحیه عرق‌سوز شده را با لباس نپوشانید و اجازه دهید هوا به آن برسد. این کار به خشک شدن پوست و تسریع روند بهبودی کمک می‌کند.

 از خاراندن خودداری کنید:

عدم خارش محل عرق‌سوز: خاراندن پوست باعث آسیب بیشتر به آن، ایجاد زخم و افزایش خطر عفونت می‌شود.

استفاده از کمپرس سرد یا پمادهای تسکین‌دهنده: اگر خارش بسیار شدید است، از کمپرس سرد یا پمادهای تسکین‌دهنده مجاز استفاده کنید تا خارش را آرام کرده و از آسیب بیشتر به پوست جلوگیری نمایید.

تابستان‌ها قدر پاهایتان را بیشتر بدانید

ارسال شده در ۴ مرداد ۱۴۰۴، توسط ایرنا

پای انسان بعنوان قلب دوم دارای اهمیت خاصی است و باید به صورت ویژه از آن نگهداری و مراقبت کرد، به خصوص که در تابستان و گرما آسیب پذیرتر نیز خواهد بود.

گرما که آغاز می‌شود شرایط جسمی انسان کمی تغییر می‌کند، تابش شدید خورشید، تعرق بالای بدن و تحرک بیشتر نسبت به سایر فصول از جمله عوامل ایجاد این تغییرات است. در این میان پاها حتی کمی متفاوت‌تر از بخش‌های دیگر بدن است.

افزایش دمای هوا آن هم با توجه به فضای بسته کفش‌ها و فعالیت بیشتر و یا برعکس، حتی نشستن بر روی صندلی در گرما می‌تواند پاها را سنگین کرده، باعث ورم و داغی آنها شود. تعرق آنها می‌تواند باعث بوی بد و یا ایجاد قارچ در لابلای انگشتان شود. برای همین پاها بعنوان قلب دوم بدن باید مورد رسیدگی ویژه قرار بگیرد. ما در این مطلب برای شما از این نوع رسیدگی‌ها خواهیم گفت.

اهمیت مراقبت از پاها

وقتی پاها خنک باشد، خستگی آنها نیز کاهش پیدا کرده و باعث آرامش روان شما خواهد شد. توجه به این اندام بدن به شما راه رفتن‌های طولانی را راحت‌تر و باعث افزایش کیفیت خواب شما خواهد شد. در نظر داشته باشید این توجه باید به صورت مستمر انجام گیرد.

شیوه‌های رسیدگی به پاها هنگام گرما

حمام کردن پاها

یکی از اقداماتی که می توان برای بهینه شدن فعالیت پا انجام داد استفاده از آب سرد است. لگنی از آب خنک تهیه کرده و درون آن چند قاشق نمک حل کنید. ۳۰ دقیقه پاها را داخل آن بگذارید. این اقدام به کاهش درد و التهاب پا کمک کرده و به بهبود گردش خون کمک می‌کند.

اسکراب کف پا

معمولا فعالیت زیاد و در نتیجه تعریق زیاد و همچنین خشکی هوا از عوامل مهم در ترک پوست خواهد بود. برای رفع این مشکل نیاز است که تا بخش‌های مورد نظر مخصوصا سلول‌های مرده از کف پاشنه پا تمیز شوند.

از سنگ پا یا سوهان پا برای مالش دادن لکه‌های زبر پوست در کف پا استفاده کنید. در طول تابستان، معمولاً به دلیل هوای گرم، کفش‌های باز معمولی هستند، اما این امر می‌تواند پاهای شما را در معرض دید قرار دهد و بیشتر مستعد سفت شدن پوست باشد. بیشترین مناطقی که باید روی آن تمرکز کنید پاشنه پا، پهلوها و قسمت زیرین انگشت شست پا هستند. کرم اسکراب و یا صابون لایه‌بردار هم می‌توانند در این زمینه به شما کمک کنند.

استفاده از مرطوب کننده و لوسیون

همچنین پس از لایه برداری، می‌توانید زیر دوش رفته و پاهای خود را بشویید. پس از بیرون آمدن از حمام، پاها و کف پای خود را مرطوب کنید تا به پوست شما کمک کند رطوبت بیشتری جذب کند و آن را ببندد. این کار از پاهای شما در برابر زبری یا ترک خوردن مجدد محافظت می کند.

اگر پاهایتان درد می کند، ممکن است مجبور شوید این روند را طی چند روز تکرار کنید. به عنوان یک اقدام پیشگیرانه، متخصصین توصیه می کنند این کار را روزانه انجام دهید تا به محافظت طولانی مدت از پاهای شما کمک کند.

کرم یا لوسیون سبک هم می‌تواند احساس خوبی به پاهای خسته و گرمازده‌تان بدهد. با حرکاتی به سمت بالا پاهایتان را ماساژ بدهید و لوسیون بمالید تا گردش خون پاهایتان بهتر شود.

استفاده از روغن مخصوص پا

این نوع از روغن‌ها برای فصل گرم سال عالی و سبک هستند و هیچ ردی از چربی به جا نمی‌گذارند و فوراً جذب می‌شوند. روغن را در کف دستتان گرم کنید و به‌آرامی پاهایتان را ماساژ دهید و روی نواحی خشک و ترک‌خورده بیشتر تمرکز کنید. بین انگشت‌ها، روی قوزک پا و قوس کف پا را فراموش نکنید.

سرکه سیب

سرکه سیب به دلیل دارا بودن خواص ضد التهابی و خنک‌کنندگی خود، می‌تواند در کاهش داغی کف پا مؤثر باشد. برای استفاده از آن، کافی است یک لگن را با آب ولرم پر کنید و یک فنجان سرکه سیب و یک قاشق غذاخوری روغن زیتون یا نارگیل به آن اضافه کنید. سپس پاهای خود را به مدت ۱۵ تا ۲۰ دقیقه در این محلول قرار دهید. پس از آن با سنگ‌پا سلول‌های مرده را جدا کنید. سپس پاها را خشک کرده و مرطوب‌کننده بزنید. این کار به کاهش التهاب و بهبود گردش خون در پاها کمک می‌کند.

استفاده از گرما و سرمادرمانی

گرما و سرمادرمانی دو روش مکمل برای کاهش درد و التهاب در پا هستند.  گرما درمانی با افزایش جریان خون و شل کردن عضلات، به کاهش سفتی و درد کمک می‌کند. سرما درمانی با کاهش جریان خون و التهاب، به کاهش تورم و بی‌حس کردن موضعی درد موثر است. انتخاب بین این دو روش به نوع آسیب و شرایط فرد بستگی دارد.

برای این کار لگن را با آب گرم پُر کنید و پاها را ۱۰ دقیقه در آن بگذارید. این کار کمک می‌کند رگ‌ها باز شده و جریان خون بهتری برقرار شود و مواد مغذی به عضلات کف پاهایتان برسد. سپس پاها را ۱۰ دقیقه در آب سرد بگذارید تا رگ‌ها جمع شده و التهاب و تورم کاهش پیدا کند.

آیا «هوش» ارثی است؟

ارسال شده در ۲۸ تیر ۱۴۰۴

دانشمندان در مطالعه‌ای جدید، پاسخی برای ارثی بودن یا نبودن هوش در انسان ارائه کردند.

دانشمندان یک حالت مغزی را کشف کرده‌اند که ارثی است و منجر به قدرتمند شدن انعطاف‌پذیری شناختی می‌شود. پویایی مغز و شناخت، ریشه‌های ژنتیکی مشترک دارند. این امر ممکن است مطالعات آینده در مورد سلامت مغز را هدایت کند.

مطالعه‌ای جدید شواهد قوی ارائه می‌کند مبنی بر اینکه بحرانی بودن مغز(brain criticality) یعنی تعادل ظریف بین تحریک و مهار عصبی، به شدت تحت تأثیر عوامل ژنتیکی است و ارتباط نزدیکی با توانایی‌های شناختی دارد.

به نقل از اس‌تی‌دی، این مطالعه به سرپرستی پروفسور «نینگ لیو»(Ning Liu) و پروفسور «شان یو»(Shan Yu) از «مؤسسه زیست‌فیزیکی آکادمی علوم چین»(CAS) از داده‌های «تصویربرداری تشدید مغناطیسی کارکردی حالت استراحت»(rs-fMRI) در پروژه جدید خود استفاده کردند. این مجموعه داده شامل اسکن‌هایی از ۲۵۰ دوقلوی همسان، ۱۴۲ دوقلوی ناهمسان و ۴۳۷ فرد بدون رابطه خانوادگی بود که به دانشمندان اجازه می‌داد تا به طور موثر سهم ژنتیکی در بحرانی بودن مغزی را ارزیابی کنند.

“تصویربرداری تشدید مغناطیسی کارکردی حالت استراحت” روشی از تصویربرداری تشدید مغناطیسی کارکردی است که برای اندازه‌گیری، آن دسته از فعل‌ و انفعالات نواحی مغز که در حالت استراحت اتفاق می‌افتند، به‌کار می‌رود.

یافته‌ها نشان داد که عوامل ژنتیکی نقش مهمی در شکل‌دهی بحرانی بودن در مغز دارند و نفوذ ژنتیکی بارزتری در قشر حسی اولیه نسبت به نواحی ارتباطی مرتبه بالاتر شناسایی شده است. این نشان می‌دهد که توانایی مغز در حفظ پویایی نزدیک به بحرانی که قبلاً با پردازش کارآمد اطلاعات و سازگاری شناختی مرتبط بود، تا حد زیادی ارثی است.

دانشمندان برای بررسی بیشتر زیست‌شناسی زیربنایی این پدیده، داده‌های «rs-fMRI» را با نقشه‌های بیان ژن

 expression maps gene از اطلس مغز انسان (Allen Human Brain Atlas) ترکیب کردند. این تجزیه و تحلیل الگوهای بیان ژنتیکی خاصی را شناسایی کرد که با بحرانی بودن مغزی منطقه‌ای مرتبط هستند و در فرآیندهای زیست‌شناسی مرتبط با اختلالات عصبی نقش دارند.

این مطالعه همچنین نشان داد که بحرانی بودن مغزی و عملکرد شناختی دارای یک پایه ژنتیکی مشترک هستند و بینش ارزشمندی در مورد چگونگی حمایت صفات ارثی از عملکرد شناختی بالاتر ارائه می‌دهند.

پروفسور «لیو» گفت: حفظ بحرانی بودن برای عملکرد مغز ضروری است. کشف مبنای ژنتیکی آن، مسیرهای جدیدی را برای درک شناخت و بیماری‌های عصبی باز می‌کند.

این کار پایه‌ای برای مطالعات آینده در مورد مکانیسم‌های مولکولی پویایی بحرانی مغز و پیامدهای آن برای سلامت مغز است.

این مطالعه‌ در مجله PNAS منتشر شده است.

newsletter

عضویت در خبرنامه

زمانی که شماره جدید منتشر شد، ما شما را با خبر میکنیم!