هنر به درمان من کمک می کند

به زندگی من خوش آمدید

فاطمه شیبانی تذرجی متولد ۱۸ دی ۱۳۶۳ دارای مدرک دکترای روانشناسی و عضو هیات علمی دانشگاه است .

در حدود ۵ سال پیش دچار بیماری ام .اس می شود، اما این بیماری مانعی جهت ادامه زندگی و پیشرفت او نشده بلکه دید او را نسبت به زندگی تغییر داده و  بطوری که از رساله دکترا خود با وجود درگیری به این بیماری دفاع می کند.  

سالمندی شکوفایی دوباره، نگرش به سالمندی از کودکی تا بزرگسالی ، نسیمی در تنهایی ، هوش معنوی وسلامت روان و ترجمه کتاب هنر درمان راهبردی از جمله تالیف های وی می باشد. فاطمه دارای دو فرزند دوقلو ده ساله به نام های آوا و آراد است.

اوقات فراغت خود را با کشیدن نقاشی ، نوشتن کتاب و سبد بافی پر می کند و معتقد است که استفاده از هنر در درمان به او کمک کرده و حالت روانی او را در سلامت نگه داشته است .

 ۲۷ می روز جهانی “ام .اس” بیماری مدرنی که بیشتر زنان را هدف خود قرار داده ، بهانه ای بود تا با این بانوی فرهیخته آشنا شوم

و شما را به خواندن این گفت وگوی صمیمانه دعوت کنم.

ام اس چیست؟  از علائم این بیماری.روند درمان و… بگوسید؟ 

ام اس یک بیماری دستگاه اعصاب مرکزی است که مغز و نخاع را درگیر و پلاک هایی بر روی آن ایجاد می کند، که آنها عمدتا یا حرکت فرد و یا بینایی آن را درگیر کرده و در بعضی ها علائم توامان دیده می شود. البته  بستگی به این دارد که کدام قسمت مغز و یا نخاع درگیر باشد .

آیا بیماری ترسناکی است؟ 

اگر قرار به ترس باشد بیماری سرماخوردگی هم کشنده می شود . هر اتفاق ساده ای اگر پشت بند آن ترس باشد، بدتر خواهد بود. اما یک بیماری محدود کننده است و باید این را بپذیریم که سبک تغذیه ، سبک زندگی ، رفتار ورزشی و حرکتی را تحت تاثیر قرار می دهد . اما اگر قرار باشد از آن بترسیم بیماری زودتر بر ما غلبه پیدا می کند.  

چه کسانی ام اس میگیرند؟ آیا قابل کنترل است؟

ریشه ژنتیکی و وراثتی این بیماری هنوز شناخته نشده اما عوامل محیطی مختلفی می تواند در شکل گیری این بیماری و تشدید علائم دخیل باشد . استرس محیطی ، اضطراب هایی که به فرد وارد می شود ، خشم فرو خورده و احساس ناراحتی که داریم و نسبت به محیط اطراف بیان نکرده ایم ، می تواند در شکل گیری ام اس نقش داشته باشد .

به طور کلی افرادی که به لحاظ شرایط روان شناختی مضطرب تر هستند و محیط پر تنشی دارند بیشتر در معرض خطر هستند .

بله-  قابل کنترل است و به راحتی و با انجام یک سری رعایت ها مثل استراحت به موقع ، سبک غذا به موقع ، ورزش اصولی و استفاده از داروهای تجویز شده  کنترل می شود.    

از روزهای شروع ام اس بگویید، چند ساله بودید و چگونه شروع شد؟

حدود ۵ سال پیش ام اس در من شناخته شد .قبل از آن یک سری علائم جزئی را در خودم می دیدم ، اما کسی آن را نمی پذیرفت و به اصرار خودم یک ام آر آی از مغز من انجام شد و پس از آن تشخیص ام .اس داده شد.

نحوه شروع شدن این بیماری در من با درگیری پا بود و از نظر حرکتی ، راه رفتن و تعادل مشکل پیدا کردم.

درمان خاصی انجام دادید؟ 

فرایند درمانم نسبت به بقیه متفاوت بود.

در بندرعباس تشخیص این بیماری داده شد و دارو مصرف می کردم ، اما در تهران پیش پزشکی رفتم که متاسفانه داروهاییم را قطع کرد و روند درمان من بهم ریخت و دوست ندارم به آن روزها فک کنم…

در حال حاضر داروهای خاصی دارم که یک روز درمیان آنها را تزریق می کنم .

و از لحاظ تغذیه خیلی مراقب غذای خودم هستم و غذاهایی با طبع گرم می خورم . استرس را در خودم کنترل می کنم .

ادامه تحصیل را چگونه انجام دادید؟

من رساله دکترای خود را در زمانی که درگیر ام. اس بودم گرفتم و دفاع کردم . دو بچه دو قلو داشتم ، محل زندگی ام بندرعباس بود و من داشتگاه شهید بهشتی تهران بودم  

با این حال همه این ها گذشت و خداوند قادر مطلق بسیار کمک می کند و در این ادامه تحصیل هسته حمایتی اطرافم خیلی کمکم کردند. خانواده ام و علی الخصوص مادرم مراقب دوقلو ها بودند .

عکس العمل خانواده و اطرافیان پس از اینکه متوجه بیماری تان شدند چه بود؟ 

قاعدتا بسیار ناراحت کننده است و سیر ام .اس پیشرونده است و کم کم قدرت و توان فرد را محدود می کند . خیلی سخت بود . یک سال اول فقط خودم و همسرم و یکی از دوستان صمیمی ام می دانست و به کسی نگفتم . اما رفته رفته که علائم شدید شد، خانواده ام نیز فهمیدند . ام.اس مثل یک سوگ و فرآیند عزاداری است که باید بگذارید زمان آن طی شود . خانواده ناراحت بودند و دنبال درمان های مختلف بودند اما پس از آن این موضوع را پذیرفتند و بهم کمک می کنند .

با توجه به شاغل بودنتان آیا در این زمینه برایتان مشکلی ایجاد شده است؟ 

چون به لحاظ حرکتی مشکل دارم محدودیت هایی را برایم ایجاد می کند . دانشگاه تدریس می کنم و اگر کلاسم ساعت ۸ صبح باشد باید از ۳۰/۶ شروع به آماده شدن  کنم و کم کم کارهایم را انجام دهم تا به موقع برسم .

اینکه از لحاظ شغلی مساله خاصی ایجاد کند ، این طور نبوده و نیست .  من عاشق شغلم هستم و زمانی که با دانشجوهایم هستم و در دنیای بیرون قرار دارم بسیار برایم رغبت برانگیز است .

چطور توانستید بیماری را کنترل کنید؟

با مصرف داروهایی که پزشک معالج تجویز می کند و کنترل غذایی

عدم مصرف غذاهای فرآوری شده و غذاهایی که طبع سرد دارند . ورزش فوق العاده مهم است و نرمش های خاصی وجود دارد

و در راس همه اینها  حالت روانی و استرس است که باید کنترل شود . شاید چیزی که در این حیطه به من کمک کرد که بتوانم خود را سرپا نگه دارم و با این بیماری مقابله کنم  دانش اندکم از علم روانشناسی بود.

چطور داروهایتان را تهیه می کنید؟ 

داروهای من پوشش بیمه ای دارد . بخشی از آن را بیمه تقبل می کند و بخشی را خودم می پردازم و معمولا داروها راحت گیر می آید . داروهای دیگری هم هستند که پوشش صد در صدی بیمه دارند .

آخرین دارویی که تجویز می شود ریتوکسیماب(RITUXIMAB) که آن هم به راحتی در اختیار بیماران قرار دارد.

این بیماری از لحاظ همگیری در چه وضعیتی قرار دارد؟ 

 ام اس یک بیماری است که با دنیای مدرن بیشتر می شود و هر چقدر اضطراب ها و استرس های دنیای مدرن بیشتر شود این بیماری هم رشد می کند و آمار آن را بالا می برد.

با توجه به ضعیف بودن سیستم ایمنی و قرار گرفتن در دوران کرونا اقدامات و محافظت هایی که یک بیمار ام. اس باید انجام دهد چیست؟

خطر ابتلا به کرونا همه را تهدید می کند اما افراد مبتلا به ام اس که سیستم ایمنی ضعیف تری دارند باید بیشتر مراقب باشند و حد الامکان و تاجایی که مقدور است نباید از خانه خارج شوند و موارد بهداشتی ، ضدعفونی و پروتکل های ایمنی را رعایت کنند.

فرد سالم چه کارهایی انجام دهد تا به این بیماری مبتلا نشود؟ 

ورزش را فراموش نکنند برنامه غذایی معتدل داشته باشند و در راس همه این موارد آرامش خود را حفظ کنند و به این اصل واقعا معتقد باشند که :

گرنگهدارمن آنست که من می دانم

شیشه را دربغل سنگ نگه می دارد

و خدایی که به شدت کافی است و همین نزدیکی است و مراقب همه ما است . اگر این موضوع را با جان و دل قبول داشته باشیم و بپذیریم قاعدتا احتمال ابتلا به این چنین بیماری کمتر است.

حرف آخر

حرف آخرم دو سویه است

یک سوی آن با فرد مبتلا است، نا امید نباشند . این اتفاق مثل اتفاق های دیگر در طول زندگی می افتد و پس می شود از آن استفاده بهتری کرد و نگاه قشنگ تری داشت. شاید بتوان زاویه های زیباتری را رو به زندگی و آفرینش باز کرد.

و حرف دیگرم با اطرافیان است که  نترستند و نگران نباشند و در عین حال حس ترحم هر بیماری را اذیت می کند و بیماران ام اس به خاطر حس روان شناختی قضیه بیشتر ناراحت می شوند . افراد ام اسی ممکن است کار خاصی هم انجام نداده باشند اما انگار کوه کنده باشند، لازم است که اطرافیانمان این قضیه را درک کنند .