۱۸ فایده روزه داری در ماه رمضان
روزه گرفتن و روزه داری با نام رمضان و مسلمان جماعت عجین و در هم تنیده شده است اما حقیقت آن است که ادیان و مذاهب دیگری مانند هندوئیسم، بودیسم، و مسیحیت نیز آیین روزه گرفتن را به جا می‌آورند. با وجود این، امروزه آدم‌های بسیار زیادی هستند که نه فقط به خاطر دلایل اعتقادی بلکه به دلایل مختلف دیگر نیز روزه‌داری می‌کنند؛ مثل ورزشکاران که برای بهبود وضعیت سلامت‌شان روزه می‌گیرند. و این به خاطر آن است که روزه گرفتن فایده های زیادی برای سلامتی دارد که بسیاری از مردم از آن‌ها بی‌خبر هستند. در ادامه ۲۵ مهمترین فواید روزه گرفتن برای سلامت جسمی و روحی آمده است.
نحوه صحیح روزه گرفتن چیست؟
روزه گرفتن را با گرسنگی کشیدن اشتباه نگیرید چون دو چیز کاملا متفاوت هستند. روزه گرفتن در طول ماه رمضان یکی از مثال های مناسب برای نحوه صحیح روزه داری است. پیش از آنکه روزه گرفتن شروع شود، باید قبل از موعد صبحانه یک وعده بخورید که به آن «سحری» می‌گویند. آنچه در وقت سحری خورده می‌شود وعده‌های غذایی هستند که معمولا در هنگام صبحانه مصرف میکنیم یا خوراکی‌هایی که سرشار از کربوهیدرات، ویتامین، مواد معدنی، و فیبر هستند. در این صورت انرژی کافی برای انجام هر فعالیتی را که باید به صورت روزانه انجام دهید خواهید داشت و قادر خواهید بود تا وقت افطار به روزه گرفتن خود ادامه دهید.
هرچند برای بعضی از مردم، نخوردن و نیاشامیدن مطلق می‌تواند کمی ترسناک باشد اما کسانی که تجربه روزه گرفتن را دارند می‌دانند که احتمال گرسنگی شدید و طاقت فرسا کشیدن در طول ماه رمضان بسیار اندک است چون هر روز از ساعتی به بعد باید روزه‌ی خود را افطار کنید و این یک دستور الهی است که از سپیده دم تا غروب آفتاب روزه دار باشید.
۱. راه حل بی نظیری برای کاهش وزن است
روزه داری راه حل بی‌نظیری برای کاهش وزن است ولی به شرط آن که درست انجام شود. اگر این کار را درست انجام ندهید، به جای کاهش وزن، به اضافه وزن دچار خواهید شد. در طول روزه گرفتن، وقتی در خلال روز از خوردن غذاهای حاوی قند محروم هستید، بدن از ذخیره‌ی چربی به عنوان منبع انرژی استفاده خواهد کرد. چربی استفاده نشده به افزایش وزن منجر خواهد شد اما در طول روزه گرفتن، چنین چربی استفاده نشده‌ای وجود ندارد چون تمام ذخیره ی چربی به انرژی لازم روزانه تبدیل خواهد شد.
۲. قدرت عضلات را حفظ می‌کند
همان طور که در نکته‌ی شماره‌ی ۱ ذکر شد تمام چربی‌هایی که مصرف نمی‌شوند در عضلات شما ذخیره خواهند شد. هر زمان که کربوهیدرات یا چربی مصرف کنید، گلیکوژن (سلول‌های چربی) به این ذخیره اضافه خواهند شد. اگر این شرایط ادامه پیدا کند، مشکلی مانند اضافه وزن ممکن است رخ بدهد. اما، در حین روزه‌داری آن ذخایر به عنوان منبع انرژی بسیار مفید واقع خواهند شد و بدون ایجاد سلول‌های چربی مازاد قدرت و هماهنگی عضلات شما را حفظ خواهند کرد.
۳. راه حلی برای افزایش توده عضلانی در ورزشکاران است
امروزه، روزه گرفتن مثل یک برنامه‌ی رژیمی جدید عمل می‌کند چون بسیاری از آدم‌ها ثابت کرده‌اند که روزه‌داری در کنترل وزن و همچنین حفظ ماهیچه هایشان چقدر موثر است. به همین دلیل است که ورزشکاران روزه داری را به عنوان بخشی از راه‌حل افزایش توده‌ی عضلانی در برنامه‌ی خود لحاظ می‌کنند. با وجود این، در انجام آن زیاده روی نکنید چون روش غلط روزه‌داری می‌تواند به گرسنگی کشیدن مفرط منجر شود که توده‌های عضلانی را به خطر می‌اندازد و به کابوسی برای ورزشکاران تبدیل می‌شود.
۴. سطح کلسترول را پایین می‌آورد
توانایی بدن در کنترل کاهش وزن بر کاهش سطح کلسترول تاثیر خواهد گذاشت. دو نوع کلسترول وجود دارد؛ کلسترول بد (LDL) و کلسترول خوب (HDL ). بعضی از مطالعات صورت گرفته حاکی از آن هستند که در طول روزه داری سطح کلسترول بد به طرز چشمگیری کاهش پیدا می‌کند، که این خوب است، در حالی که روزه گرفتن هیچ تاثیری بر سطح کلسترول خوب نمی‌گذارد.
۵. برای بیماران دیابتی خوب است
مشکل اصلی که معمولا بیماران دیابتی با آن روبرو هستند دشواری کنترل اشتهایشان است. اگر شخص مبتلا به ناراحتی دیابت نتواند اشتهایش را کنترل کند، این امر به افزایش شدید و مداوم سطح قند خون منجر خواهد شد. اما، در طول روزه داری بیماران مجبور خواهند بود اشتهایشان را کنترل کنند. در آغاز ممکن است کار واقعا دشواری باشد، اما بعد از مدتی بدن با این عادت سازگار خواهد شد و حتی بیماران دیابتی کنترل بهتری بر سطح قند خونشان خواهند داشت.
۶. حساسیت به انسولین را بهبود می‌بخشد
به لحاظ علمی ثابت شده است که روزه داری تاثیر مثبت و چشمگیری بر حساسیت به انسولین دارد. در طول روزه داری بدنتان می‌تواند کربوهیدارت را بسیار بهتر تحمل کند و به خاطر همین انسولین در ارسال اطلاعات به سلول‌ها برای استفاده از ذخیره‌ی گلوکز به عنوان انرژی موثرتر عمل خواهد کرد.
۷. فشار خون را کنترل می‌کند
چون در طول روزه داری وزن کاهش پیدا می‌کند پس روزه گرفتن واقعا در کنترل فشار خون موثر است. این شرایط بر کاهش فشار خون نیز تاثیر خواهد گذاشت. اما، آنچه بعد از افطار می‌خورید نیز مهم است چون اگر قرار باشد موقع شکستن روزه و خوردن زیاده روی و نخوردن را جبران کنید پس لطف روزه گرفتن چیست؟
۸. عملکرد مغز را بهبود می‌بخشد
مطالعات بسیاری نشان داده‌اند که روزه گرفتن می‌تواند تولید پروتئین خاصی را که برای عملکرد مغز مفید است و با عنوان فاکتور نورون‌زایی مشتق‌شده از مغز یا BDNF شناخته می‌شود این نوع پروتئین سلول‌های بنیادی مغز را تحریک می‌کند تا کارکردی بهینه داشته باشند. به همین دلیل است که در حین روزه گرفتن، به جای احساس کسالت و عدم تمرکز، هشیارتر خواهید بود چون مغزتان به نحو بسیار بهتری عمل می‌کند.
۹. خطر آلزایمر و پارکینسون را کاهش می‌دهد
همان پروتئن مذکور در شماره‌ی ۸ قادر است خطر ابتلا به بیماری‌های آلزایمر و پارکینسون را کاهش دهد. چون، این ناراحتی‌ها وقتی رخ می‌دهند که سلول‌های مغزی‌تان قادر نیستند به نحوه مطلوبی بازسازی شوند اما BNDF حمایت لازم را از تغییرات سلول‌های مغزی به عمل خواهد آورد.
۱۰. وضوح و شفافیت ذهن ایجاد می‌کند
اکثر آدم‌ها نمی دانند که روزه گرفتن می‌تواند برایشان وضوح ذهنی هم به همراه داشته باشد، چون در حین روزه داری، BNDF نه تنها بر سلول‌های مغزی بلکه بر سلول‌های عصبی نیز تاثیر می‌گذارد. به علاوه، در حین روزه داری بدنتان یاد می‌گیرد چگونه اشتیاق‌تان به خوراکی‌ها و نوشیدنی‌ها را کنترل کند. در این فرایند مغزتان با شرایط تطبیق پیدا می‌کند و یاد می‌گیرد صبورتر باشد و کنترل بهتری بر عواطف و احساسات داشته باشد.
۱۱. سیستم ایمنی بدن را تقویت می‌کند
در مطالعه‌ای بر روی حیوانات مشخص شد، وقتی حیوانات بیمار باشند، غریزه‌شان به آن‌ها می‌گوید بر استراحت و دست کشیدن از خوردن تمرکز کنند. خب، این درمورد انسان‌ها نیز صادق است چون در حین روزه داری، به سیستم داخلی‌تان مدتی استراحت می‌دهید تا این که بدنتان بتواند بر مبارزه با عفونت‌ها متمرکز شود. مقدار رادیکال‌های آزاد نیز در حین روزه گرفتن کاهش پیدا می‌کند.
۱۲. ممکن است از سرطان پیشگیری کند
خب، سلول‌های سرطانی هم، درست مانند هر سلول دیگری، برای رشد به مشخصه‌های خاصی نیاز دارند. اما، در طول روزه داری، این فرایند باعث گرسنگی کشیدن سلول‌های سرطانی و توقف گسترش آن‌ها و تاثیر بر ارگان‌های دیگر می‌شود. اما همچنان در این زمینه به انجام مطالعات بیشتری نیاز است.
۱۳. به بیماران سرطانی توصیه می‌شود
بیماران سرطانی از شیمی درمانی گریزی ندارند چون این درمان به آن‌ها کمک می‌کند سرعت رشد و تکثیر سلول‌های سرطانی را کاهش دهند. متاسفانه، این اختراع فوق‌العاده، بدون عوارض جانبی نیست. بعضی از مطالعات انجام شده بر روی بیماران سرطانی نشان داده است که روزه‌داری در کاهش عوارض جانبی شیمی درمانی اثرات مثبتی دارد.
۱۴. استرس اکسیداتیو را کاهش می‌دهد
استرس اکسیداتیو می‌تواند به آسیب سلولی منجر شود که اکثرا توسط رادیکال‌های آزاد ایجاد می‌شود. درست است که نمی‌توانید جلوی پیر شدن سلول‌ها را بگیرید اما استرس اکسیداتیو فرایند پیری را تسریع می‌کند و اگر با بازسازی سلول‌ها جبران نشود، اثر مستقیم آن پیری زودرس خواهد بود. روزه گرفتن راه حل موثری برای کاهش استرس اکسیداتیو است چون در طول روزه داری می‌توانید آسیب ناشی از رادیکال‌های آزاد را کاهش دهید.
۱۵. از التهاب جلوگیری می‌کند
این نکته رابطه‌ی تنگاتنگی با نکته‌ی شماره‌ی ۱۱ دارد چون در حین روزه داری بدنتان برای تمرکز بر تقویت سیستم ایمنی و همین طور کنترل ناراحتی التهاب زمان و انرژی بیشتری دارد. اکثر آدم‌ها هنوز نمی‌دانند التهاب در واقع ریشه‌ی بعضی از بیماری‌های جدی است، به خصوص بیماری‌های مربوط به سلامت قلب و عروق.
۱۶. دستگاه گوارش را تقویت می‌کند
چینی‌ها همیشه تاکید دارند که مرکز و کانون بدن انسان در شکم اوست. به لحاظ علمی، معده منبع همه چیز است و به همین خاطر است که سخت ترین و بیشترین کار را در بدن انجام می‌دهد. در طول روزه داری، به این عضوتان کمی استراحت می‌دهید تا بتواند تجدید قوا کند، سم زدایی کند یا حتی خودش را پاکسازی کند و وقتی دوباره معده‌تان بخواهد فعالیت را از سر بگیرد، با نیرویی تازه این کار را خواهد کرد.
۱۷. عملکرد روده‌ها را بهبود می‌بخشد
دستگاه گوارش سالم بر عملکرد روده‌ها نیز تاثیر می‌گذارد. وقتی روده‌های‌تان عملکردی بهینه داشته باشند و یبوست، ناراحتی معده یا چیزهای دیگری از این دست نداشته باشید فایده‌های زیادی نصیب‌تان خواهد شد. اما، مصرف فیبر زیاد هنگام خوردن وعده‌ی سحری و افطاری همچنان به شدت توصیه می‌شود.
۱۸. سرعت سوخت و ساز بدن را افزایش می‌دهد
همان طور که در شماره‌ی ۱۶ ذکر شد وقتی معده‌تان در طول ماه رمضان احیا می‌شود، این امر به سوخت و ساز بدنتان نیز سرایت پیدا می‌کند. هرچه بدنتان خسته‌تر باشد سوخت و سازتان کندتر خواهد بود. اما، وقتی به بدنتان کمی استراحت می‌دهید (روزه می‌گیرید) حتی برای مدتی کوتاه، به جای آن که به شما ضرری بزند، به تسریع فرایند سوخت و سازتان نیز کمک خواهد کرد.