بازیگوشی والدین؛ قدمی مؤثر تا حال خوب فرزندان
بازیگوشی والدین در تحقیقات با عنوان «میزان خلاقیت و کنجکاوی والدین هنگام تعامل در بازی با فرزندانشان» تعریف شده است. یعنی والدین چه در زمان بازی و چه در حین انجام کارهای روزمره با فرزند خود «پایه و سرگرم‌کننده» باشند. رفتارهایی مثل استفاده از طنز یا شوخی با فرزندان و شادبودن در تعامل با آن‌ها از این دست است.
بازیگوشی والدین در تحقیقات با عنوان «میزان خلاقیت و کنجکاوی والدین هنگام تعامل در بازی با فرزندانشان» تعریف شده است. یعنی والدین چه در زمان بازی و چه در حین انجام کارهای روزمره با فرزند خود «پایه و سرگرم‌کننده» باشند. رفتارهایی مثل استفاده از طنز یا شوخی با فرزندان و شادبودن در تعامل با آن‌ها از این دست است. بازیگوشی «زبان عشق» کودکان است؛ به این معنی که راه مهمی برای ارتباط با آن‌ها و ایجاد رابطه است.
بازیگوشی همچنین می‌تواند در مواقع استرس‌زا یا جنگ قدرت با کودکان مفید باشد. برای مثال، وقتی فرزند شما نمی‌خواهد اسباب‌بازی‌های پارک را ترک کند، از آن‌ها می‌پرسید که آیا دلشان می‌خواهد «سوار اسب» ماشین (خودرو) شوند؟
پس آیا بازیگوشی واقعاً کمک می‌کند؟ مطالعه‌ای جدید در این زمینه نشان داده است که بازیگوشی والدین با مشکلات رفتاری کمتر، اضطراب و افسردگی کمتر و رفتار مهربانانه‌تر در کودکان مرتبط است. تحقیقات قبلی همچنین نشان می‌دهد که بازیگوشی والدین با بهبود مهارت‌های تنظیم هیجانی در کودکان و سرپیچی کمتر آن‌ها مرتبط است.
این تحقیق نشان می‌دهد که بازیگوشی ممکن است به والدین کمک کند تا محدودیت‌ها را به‌گونه‌ای تعیین کنند که به جنگ قدرت منجر نشود. بازیگوش‌بودن حتی ممکن است استرس والدینی شما را کاهش دهد و کمک کند تا از احساسات منفی فرزندانتان هم بتوانید حمایت کنید.
نمونه‌هایی از بازیگوشی والدین
۱. اگر فرزندتان نمی‌خواهد لباس خوابش را بپوشد، لباس را به حرف‌زدن وادار کنید و با گفتن جمله‌ای مثل «کاش یه بچه‌ای داشتم که دلش می‌خواست منو بپوشه» حرکت کنید. همچنین می‌توانید سعی کنید لباس خواب را تن خود بپوشانید و وانمود کنید که ممکن است مناسب شما باشد.
۲. اگر صبح موقع بیرون‌آوردن فرزندتان با مشکل مواجه هستید، از او بپرسید که آیا می‌خواهد شما را به سمت ماشین ببرد یا بپرسید که آیا دوست دارد تا ماشین پرواز کند، بپرد، لی‌لی کند یا بچرخد.
۳. در طول یک ماشین‌سواری طولانی یا در صف انتظار، به‌نوبت داستان بگویید یا یک بازی کلامی یا فکری راه بیندازید.
۴. بعد از یک روز سخت، یک مهمانی بگوبخند داشته باشید.
۵. بالش‌بازی کنید.
۶. سعی کنید تست چشایی کور با غذا انجام دهید. بچه‌های شما باید حدس بزنند که چه می‌خورند؛ درحالی‌که چشمانشان را بسته‌اند. خوبی این بازی این است که می‌توانید مزه‌ها و غذاهای جدید را هم به خوردشان دهید تا تجربه کنند.
۷. اگر کودکی دارید که از بُرس‌کشیدن یا اصلاح موهایش متنفر است، از او بخواهید یک مدل موی عجیب‌غریب به شما بدهد.
۸. اگر فرزندتان یادش می‌رود که لباس‌های کثیف خود را به سبد لباس‌چرک‌ها بیندازد، به او بگویید وانمود کند که سبد لباس‌های شسته‌شده حلقه بسکتبال است و ببیند آیا می‌تواند با پرتاب‌کردن لباس‌ها در سبد لباس‌ها امتیاز کامل بگیرد؟
۹. آیا کودکی دارید که از مسواک‌زدن متنفر باشد؟ وانمود کنید که در حین مسواک‌زدن چیزی در دهان آن‌ها پیدا می‌کنید: «اوه، وای، آیا این یک تک‌شاخ کوچک توی دهنته؟ اجازه بده مسواکش بزنم!»
۱۰. آواز بخوانید یا با تغییر صدایتان و خنده‌دارکردن آن برای دادن دستورالعمل استفاده کنید. فرزندتان به احتمال زیاد گوش می‌دهد و ممکن است به کم‌کردن سطح استرس شما نیز کمک کند!
۱۱. با هم از طبیعت به‌گونه‌ای لذت ببرید که معمول نیست. در انبوهی از برگ‌ها بپرید، بیرون زیر باران بازی کنید، یکدیگر را در شن دفن کنید و… .
۱۲. مسابقه چشم‌های خیره به هم برگزار کنید. هرکس دیرتر به خنده بیفتد، او برنده است.
۱۳. با احساسات ادابازی کنید. شما یا فرزندتان احساسی را نمایش می‌دهید و دیگری باید حدس بزند که کدام احساس است. احساسات را اغراق کنید تا سرگرم‌کننده‌تر شود. این بازی به رشد سواد عاطفی او نیز کمک خواهد کرد و به‌نوعی، قدرت همدلی او را افزایش می‌دهد.
۱۴. به‌واسطه بازی‌های زبانی با هم جوک بسازید.
۱۵. با هم یک قلعه بسازید.
۱۶. به گزارش وب گاه تبیان، کتاب‌خواندن و مطالعه با هم را سرگرم‌کننده‌تر کنید. با چراغ‌قوه زیر پتو بروید، در ننو یا تختخواب مطالعه کنید یا در حین بازی و ساخت کاردستی برای آن‌ها کتاب و شعر بخوانید.
جمع‌بندی نهایی
بازیگوش‌بودن والدین فواید زیادی برای رشد کودکان دارد و ممکن است فرزندپروری روزانه را کمی آسان‌تر کند. همچنین بازیگوش‌بودن شما به فرزندتان مهارت‌های مقابله‌ای و سازگارانه را با استفاده از شوخ‌طبعی برای مدیریت موقعیت‌های چالش‌برانگیز آموزش می‌دهد.
در اینجا چند نکته برای گنجاندن بازیگوشی در زندگی والدین وجود دارد:
۱. روی کشف لبخند برای کودک خود تمرکز کنید. مطمئن شوید که از رویکردهای بازی استفاده می‌کنید که فرزندتان از آن لذت می‌برد. برای مثال، برخی از کودکان عاشق بازی‌های خشن و وحشیانه مانند پرتاب‌شدن در هوا هستند، درحالی‌که برخی از کودکان بازی‌های آرام مانند یک شوخی ظریف را ترجیح می‌دهند. شاید لازم باشد چند رویکرد مختلف را امتحان کنید تا ببینید واقعاً چه چیزی باعث ایجاد لبخند یا خنده در کودک شما می‌شود.
۲. از بازی یا طنز برای بی‌اعتبارکردن احساسات آن‌ها استفاده نکنید. اگر کودک شما برخی از احساسات منفی واقعی را تجربه می‌کند، قبل از استفاده از بازیگوشی برای خنثی‌کردن شرایط، مطمئن شوید که احساسات او را تأیید کرده و تأیید می‌کنید. اگر به نظر می‌رسد که آن‌ها در یک زمان خاص پذیرای بازیگوشی یا شوخ‌طبعی نیستند، از آن استفاده نکنید.
۳. زمان‌هایی را در طول روز در نظر بگیرید که اجرای بازی یا طنز ممکن است مفید باشد. به روزهایی فکر کنید که مبارزات قدرت را تجربه می‌کنید یا به نظر می‌رسد فرزندتان به شما گوش نمی‌دهد. گنجاندن بازیگوشی در برخی مراسم روزانه برای تشویق فرزندتان به همکاری ممکن است مفید باشد.
۴. به فرزندتان کمک کنید تا یاد بگیرد خودش هم از بازیگوشی و شوخ‌طبعی استفاده کند. بازیگوشی یک مهارت مهم مقابله‌ای است که می‌توانید به کودک خود آموزش دهید تا حتی اگر حضور ندارید از آن استفاده کند. این مهارت را با پرسیدن سؤالاتی از این قبیل به آن‌ها بیاموزید: به نظرت چگونه می‌توانیم این کار را سرگرم‌کننده‌تر کنیم؟ آیا می‌تونی به چیز خنده‌داری درباره این وضعیت فکر کنی؟
۵. از شوخ‌طبعی برای تمسخر یا مسخره‌کردن فرزندتان استفاده نکنید. مراقب باشید بازیگوشی یا شوخ‌طبعی شما باعث ایجاد حس بد در آن‌ها نشود. اگر مطمئن نیستید، همیشه می‌توانید از آن‌ها بپرسید که چه احساسی در آن‌ها ایجاد می‌کند.
۶. به اضطراب و افسردگی خود رسیدگی کنید؛ چون ممکن است بازیگوشی را دشوار کند. تحقیقات نشان می‌دهد مشکلات عاطفی در والدین ممکن است با بازیگوشی کمتر والدین مرتبط باشد که نهایتاً به رفتار چالش‌برانگیزتر در کودکان منجر می‌شود. شما می‌توانید با کمک‌گرفتن از یک متخصص سلامت روان، علائم خود را برطرف کنید.