سایت‌های همسریابی اینترنتی مراکزی برای تجارت انسان/ بررسی فعالبت کانال‌های همسریابی در ایران
سازمان تبلیغات اسلامی:
کافی است کلمه همسریابی، ازدواج موقت و دوست‌یابی را در گوگل جستجو کنید تا صدها سایت و کانال تلگرامی در این زمینه به شما معرفی شود که از جوانان ۲۰ ساله تا افراد بالای ۴۵ سال از شهرهای مختلف ایران در آن عضویت دارند و به دنبال دوست یا همسر مناسب می‌گردند.
بسیاری از این کانال‌ها تعداد بالایی عضو دارند و ادعا دارند که در ازای پرداخت وجهی، همدم مورد نظرِ فرد را به او معرفی می‌کنند. قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی امروز در مصاحبه تلوزیونی سایت‌های همسریابی را مراکز تجارت انسان خواند و گفت: روزانه در فضای مجازی کانال ها و شبکه های پدید می‌آید که مدعی معرفی همسر هستند اما مرکز صادرات و تجارت انسان هستند.
قائم مقام سازمان تبلیغات اسلامی گفت: بر اساس گزارش پلیس فتا مراکز همسریابی اینترنتی مراکز تجارت انسان بود، به همین دلیل به یک مرکز معتبر همسریابی نیاز داشتیم که تجربه‌ی 5 ساله‌ی این سایت توسط اساتیدبرتر دانشگاه‌های کشور بررسی شد و برخی از نگرانی های احتمالی رفع شد و در قالب سامانه همدم آن را احداث کردیم. سامانه همدم مرکزی معتبر است و با اطمینان اعلام میکنیم هیچ سواستفاده ای در این سامانه امکان ندارد و هدف آن برای افزایش تعداد ازدواج نیست زیرا دختران و پسران مایلند خودشان همسر آینده را انتخاب کنند.
برای ثبت نام در سایت‌هایی که با نام همسریابی فعالیت می‌کنند، باید مشخصات فردی خود مانند نام و نام خانوادگی، عکس، سن، قد، وزن، شهر محل سکونت، میزان مهریه پیشنهادی، میزان زیبایی، رنگ پوست، میزان خوش‌تیپی، قیمت خودرو و خیلی موارد دیگر را وارد کنید تا ثبت نام شما کامل شود و مشخصات شما همراه با عکس پروفایل در معرض دید بازدیدکننده‌ها قرار بگیرد.
سایت‌های همسریابی ادعا دارند «افراد مجرد را در یافتن همسر ایده‌آل، نیمه گمشده، عشق پایدار و زندگی شیرین کمک می‌کنند.» همچنین کمک می‌کنند تا همسر خود را نه در شهر خود، بلکه از هر جای کشور پهناورمان انتخاب کنید، آشنا شوید و ازدواج کنید.
طبق آمارهای موجود، بیش از ۸۰ درصد این سایت‌ها و کانال‌ها کلاهبردار هستند و نه تنها همدمی به شما معرفی نمی‌کنند، بلکه دست خود را در جیب شما کرده و آن را خالی می‌کنند و بعد از دسترس خارج می‌شوند و هرگز پاسخگو نخواهند بود.
همدم تبیان؛ تنها سامانه همسان گزینی آنلاین چطور کار می‌کند؟
سامانه همسان‌گزینی تبیان سال ۱۳۹۴ با همکاری و تأیید وزارت ورزش و جوانان و پلیس فتا شروع به کار کرد. این سامانه تنها مرکز معتبر و تأییدشده‌ی نهادهای رسمی کشور برای همسریابی جوانان و مجردان، است و حالا پس از 5سال تجربه موفق در زمینه همسان‌گزینی، از پلتفرم همدم رونمایی می‌کند.
همدم تا ۴ سال پس از ازدواج، زوجین را همراهی می‌کند و هر ۶ ماه یک‌بار توسط کارشناسان رصد و پایش می‌شوند.
تاکنون ۷۵ هزار ثبت‌نام در این سامانه صورت گرفته و ۳ هزار و ۵۰۰ ازدواج با ۲۵ هزار معرفی انجام‌شده است.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که تمام ازدواج‌های صورت گرفته در این سامانه موفق بوده و هیچ طلاقی صورت نگرفته است.
ثبت‌نام در همدم هزینه‌ای ندارد اما کاربران برای خدمات ویژه سفارش جست‌وجوهای خاص و آزمون‌های روان‌شناسی هزینه‌ای حداقلی را می‌پردازند. این پلتفرم با کمک خانه نوآوری تبیان مراحل شتابدهی خود را سپری کرده و برای دوام و ارائه خدمات، مدل درآمدی مستقلی دارد.
مجاز یا غیرمجاز بودن سایت‌ها و کانال‌های همسریابی
الهام گودرزی، کارشناس حوزه برنامه‌ریزی و توسعه اجتماعی وزارت ورزش و جوانان درباره مجاز یا غیرمجاز بودن سایت‌ها و کانال‌های همسریابی به خبرنگار دانا می‌گوید: هیچ کدام از سایت‌های همسریابی فعالیت قانونی ندارند و نظارتی هم بر عملکرد آنها صورت نمی‌گیرد.
گودرزی می‌گوید: این سایت‌ها و کانال‌ها تا زمانی که غیرقانونی فعالیت می‌کنند، هیچ متولی‌ای ندارند. اما اگر برای دریافت مجوز اقدام کنند، باید بنا بر اقتضائات و شرایطی که سازمان تبلیغات اسلامی در دستورالعمل خود طراحی کرده، درخواست مجوز دهند و بررسی صلاحیت شوند و بعد از تایید صلاحیت اقدام به فعالیت کنند.
او به فعالیت مراکز انتخاب همسر اشاره می‌کند و می‌گوید: از زمانی که قانون حمایت از خانواده و جوانی جمعیت تصویب شده، بر مبنای ماده ۳۷ این قانون، دادن مجوز به مراکز فعال در امر انتخاب همسر بر عهده سازمان تبلیغات اسلامی قرار گرفته و صدور مجوز این مراکز هم به عهده وزارت ورزش و جوانان گذاشته شده است.
متقاضیان برای ثبت نام و صدور مجوز مراکز انتخاب همسر باید به سایت سامانه سازمان تبلیغات اسلامی مراجعه کنند و مدارک خود را بارگذاری کنند تا صلاحیت آنها بررسی شود. افرادی که تایید صلاحیت می‌شوند، با دریافت تاییدیه از سازمان تبلیغات اسلامی به سامانه صدور مجوز وزرات ورزش و جوانان مراجعه می‌کنند، مدارک خود را بارگذاری می‌کنند و مجوزشان صادر می‌شود.
نظارت بر این مراکز، ارزیابی وضعیت‌شان و رسیدگی و پاسخگویی به شکایات مردمی بر عهده خود سازمان تبلیغات اسلامی است. وزارت ورزش فقط کار صدور مجوز را بر عهده دارد. اگر عمل مجرمانه‌ای هم صورت بگیرد، طبیعتا پلیس فتا ورود می‌کند.
به گفته گودرزی، از تابستان ۱۴۰۱ تا حالا ۲۴ مجوز مراکز انتخاب همسر صادر شده است. این ۲۴ مرکز در ۱۱ استان کشور فعالند.
مجازات سایت‌های غیرمجاز همسریابی غیرقانونی
دکتر «روح‌الله اکرمی» عضو هیات علمی دانشکده حقوق دانشگاه قم در این خصوص گفت: در ماده ۹ آیین‌نامه ساماندهی و اعتباربخشی مراکز مشاوره، برای رعایت نکردن قوانین در فعالیت همسرگزینی مراکز دارای مجوز، بعضی ضمانت‌های اجرا پیش‌بینی شده که نهایت آن لغو دائم مجوز آنها است، اما درباره نوع برخورد با سایت‌هایی که اصلا مجوزی نگرفته‌اند سکوت شده است. به هر حال، چون مطابق اصل ۳۶ قانون اساسی، تعیین مجازات صرفا به موجب قانون ممکن است، آیین‌نامه در این زمینه راهگشا نیست. در قوانین مصوب نیز حکم صریحی در زمینه این‌گونه سایت‌ها دیده نمی‌شود، مگر آنکه بتوان اقدامات سایت‌ها را در قالب عناوین مجرمانه ناظر بر جرایم رایانه‌ای، مانند انتشار محتویات مبتذل و مستهجن موضوع ماده ۱۴ قانون جرایم رایانه‌ای، یا انتشار فیلم و اسرار دیگران موضوع ماده ۱۷ همین قانون تطبیق داد.
چگونه می‌توان از اصالت و اعتبار این سایت‌ها مطمئن شد
روح‌الله اکرمی همان‌طور که گفته شد، به دلیل شکل نگرفتن اجماع برای وضع آیین‌نامه‌ای درباره مراکز همسرگزینی، همچنان با خلایی قانونی مواجه هستیم. تا زمانی که این آیین‌نامه نهایی نشود، تمامی سایت‌های فعال در این عرصه که هم‌اکنون نیز تعداد آنها کم نیست، غیرقانونی هستند. با وضع آیین‌نامه مربوط، می‌توان به قانون‌مند شدن این سایت‌ها امیدوار شد، البته فعالیت آنها صرفا در چارچوب مراکز مشاوره می‌تواند توجیه شود. در ضمن، در این آیین‌نامه باید تدابیر لازم برای نظارت بر سایت‌ها نیز اندیشیده شود.