ابتلا به شپش به طبقه اجتماعی افراد ارتباط ندارد

سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان:

سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان گفت: همزمان با فصل پاییز و آغاز مدارس همچنین فعال شدن مراکز تجمیعی شاهد پدیده شپش سر یا همان آلودگی انسان با شپش هستیم که این موضوع سراسر دنیا را با چالش مواجه کرده است.

دکتر فاطمه نوروزیان در تشریح این خبر، افزود: در ایران سالانه شاهد بیش از صد هزار مورد درگیری با شپش سر بخصوص درکودکان مقطع ابتدایی هستیم.

نوروزیان با اشاره به اینکه خانم ها نسبت به آقایان بیشتر درگیر این موضوع هستند؛ اظهار کرد: به طور کلی اگر بخواهیم در مورد شپش صحبت کنیم شپش حشره ای است که بدون بال و خونخوار است و بعنوان یک انگل محسوب می شود؛ انگل ها موجوداتی هستند که برای زنده ماندن نیاز به زندگی در کنار یک موجود زنده دیگر دارند.

وی اظهار کرد: میزبان شپش، سر خود انسان است؛ شپش لابه لای موها، تخم گذاری می کند و تخم شپش یا رشک به ساقه مو همان محلی که فولکول مو بیرون می آید متصل می شود. شپش سر می تواند تمامی نواحی سر را درگیر کند اما اولین جایی که درگیر می کند اصولا پشت گوش و ناحیه پس سر است زیرا عروق خونی بیشتری دارد و در مواقعی که آلودگی خیلی زیاد باشد می تواند کل موها را درگیر کند.

نوروزیان تصریح کرد: شپش حتی در آقایان می تواند محاسن را نیز درگیر کند ولی روی ابرو و پلک و مژه ها اصولا دیده نمی شود.

سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان با اشاره به چرخه زندگی شپش عنوان کرد: شپش از زمانی که تخم می گذارد تا زمانی که تبدیل به نوزاد شپش می شود هفت روز طول می کشد دو هفته هم طول می کشد تا این حشره بالغ شود و از زمانی که بالغ شود می تواند جفت گیری و تخم گذاری کند و در چرخه زندگی اش که تقریبا یک ماه است روزی چهار تخم  بگذارد و در یک ماهی که زنده است می تواند ۱۰۰ تا ۱۵۰ تخم در سری که آلوده هست بگذارد از این جهت  است که می گویم حتی اگر شپش وارد سر شود راحت می تواند فرد را دچار آلودگی شدید کند.

وی بیان کرد: راههای انتقال شپش در مدارس از طریق انتقال مستقیم و غیر مستقیم می باشد؛ راه انتقال مستقیم یعنی اگر بچه ها در کنار هم و در فاصله کم بنشینند چون تماس بسیار نزدیک است شپش از فرد آلوده به فردی که آلوده نیست منتقل می شود و این آلودگی هیچ ارتباطی به طبقه اجتماعی افراد ندارد و به راحتی قابل انتقال است. اما تماس غیر مستقیم به طور مثال روسری یا مقنعه، گل سر، کش مو و یا هر چیزی که به سر مربوط می شود حتی شال گردن و یا کلاه اگر آلوده باشد و در کنار وسایل فردی که آلوده نیست باشد شپش می تواند انتقال پیدا کند؛ حتی اگر از وسایل یکدیگر را استفاده نکنند قابل انتقال است. مثلا در مدارس که کمدی وجود دارد که همه شال گردن ها در آن نگهداری می شود و یا در رختکن استخر، رختکن حمام های عمومی و یا هر مکانی که مشترک باشد همین موارد باعث انتقال این حشره از فرد آلوده به فردی که آلوده نیست می شود.

دکتر نوروزیان عنوان کرد: سه مورد  تحت عنوان فرد مشکوک، فرد محتمل و فردی که تشخیص قطعی داده شده بعنوان موارد تشخیصی وجود دارد.مشکوک: مثلا فرد یا کودکی که زیاد سرش را می خاراند بخصوص پشت گوش و پس سر خود را، محتمل: یعنی این کودک یا دانش آموز خراش هایی را در سرش دارد که با خارش خود موجب زخم سر شده باشد، تورم غده لنفابی چه پشت گوش و چه زیرگردن و تشخیص قطعی دیدن رشک یا تخم شپش است یا دیدن خود حشره شپش بالغ.

وی اظهار کرد: طرح غربالگری کودکان در مدارس توسط همکاران بهداشتی ما در بهداشت مدارس انجام می شود و کودکان را قبل از شروع مدارس معاینه می کنند بعد از پیدا کردن کودکان آلوده درمان خانوادگی انجام می شود. در درمان تاکید می شود حتما درمان خانوادگی صورت گیرد. درمان اگر فقط برای فرد آلوده باشد قطعاً درست جواب نمی دهد و دوباره فرد آلوده می شود.

نوروزیان تصریح کرد: عوارض شپش در افراد آلوده شامل: خارش شدید سر است زیرا شپش چون خونخوار است وقتی می خواهد خون بخورد قطعاً پوست سر سوراخ می شود و از بزاق خود ماده ایی وارد سر می کند که باعث می شود خون در سر لخته شود همین موضوع باعث سوزش و خارش می شود.

سخنگوی دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان افزود: وجود  این مشکل در دانش آموزان باعث می شود بی خوابی داشته باشد و صبح در کلاس درس سرحال نباشد و این از یک بعد دیگر بسیار حائز اهمیت است که ما برای درمان اقدام فوری انجام دهیم.

مهمترین راهکار درمانی این است که درمان باید کامل و جمعی انجام پذیرد. اگر یک دانش آموز آلوده باشد باید تمام دانش آموزان مرتب چک شوند؛ یک نکته بسیار مهم زمانی که یک دانش آموز آلوده مشاهده شد به هیچ عنوان کرامت دانش آموز و خانواده اش نباید زیر سوال برود. هر فردی با هر سطح اجتماعی و فرهنگی می تواند به شپش آلوده شود.

وی با اشاره به چگونگی انتقال شپش از حیوانات خانگی به انسان گفت: حیوانات خانگی با جا به جا کردن شپش می توانند موجب آلودگی شوند اما شپشی که مخصوص انسان است و از انسان به انسان منتقل می شود اما حیوانات می توانند ناقل باشند یعنی باعث انتقال شوند حیوانات می توانند آلوده نباشند اما باعث انتقال می شوند.

دکتر نوروزیان با اشاره به روش های درمانی صحیح و اصولی شپش سر تاکید کرد: به هیچ عنوان از مواد شیمیایی سمی و خطرناک در درمان استفاده نشود. شنیده ها حاکی از آن است که برخی افراد از سموم کشاورزی استفاده می کنند که به شدت خطرناک است و تاکید می شود به جد از این اقدام خودداری شود. همچنین استفاده از سس مایونز و تجویز های خانگی توصیه نمی شود. فقط از محلول و لوسیون ها که پزشک تجویز می کنند استفاده شود. از بین بردن رشک (محلول ۵۰ درصد سرکه را در ۵۰ درصد آب حل نموده ) موها را به مدت ۲۰ تا ۳۰ دقیقه به محلول آغشته کنید و بعد با شانه دانه ریز شانه بزنید.