آش دندونی
آش دندونی، یکی از انواع آش های سنتی و قدیمی ایرانی در کنار آش رشته می باشد که از گذشته تا به حال، در جشن دندان درآوردن کودکان پخته می شود.
آش ها یکی از غذاهای دوست داشتنی نیز در میان ما ایرانیان است که معمولا به خاطر مراسم هایی مانند نذری و دورهمی ها تهیه می شود، این غذای خوشمزه را می توانید به عنوان عصرانه، پیش غذا یا یک وعده غذای کامل نیز سرو کنید، تنوع آش در ایران بسیار زیاد است در اندازه ای که شما می توانید برای هر روز هفته، یک مدل آش مانند آش شله قلمکار یا آش سبزی درست کنید.
فلسفه اصلی پخت آش دندونی
آش دندونی، از آش های قدیمی است که از گذشته به عنوان غذای سمبلیک به مناسبت دندان درآوردن نوزاد یا نیش زدن اول دندان کودک در خانه مادر تهیه می شود و این آش را در یک مراسم خانوادگی برای آشنایان و فامیل سرو می شود.
در سال های اخیر، جشن دندونی شکل رسمی‌تر و مجلل تر به خود گرفته و علاوه بر آش، مراسم با سرو کیکی به شکل دندان و تم های با فرم های دندان برای مهمانی برگزار می شود.
آش دندونی با حبوباتی همچون نخود، عدس، بلغور جو، انواع لوبیا، برنج، گندم، گوشت و قلم تهیه می شود و غذایی بسیار مغذی و مفید است.
این آش، را هم می توانید مانند آش رشته با کشک،کشک زعفرانی، پیاز داغ، نعنا داغ و سیر داغ تزئین کنید.
این آش لذیذ را شما می توانید به غیر از مراسم دندونی، در خانه منزل تهیه کنید و از طعم بی نظیر آن نهایت لذت را ببرید.
آش دندونی دارای تنوع بسیاری می باشد زیرا در هر منطقه ایران به اشکال متفاوتی تهیه می شود.
مواد لازم
لوبیا قرمز یک لیوان
لوبیا چیتی یک لیوان
لوبیا چشم بلبلی ۳/۱ لیوان
نخود یک لیوان
عدس یک لیوان
گندم یک لیوان
جو و برنج از هر کدام نصف لیوان
عصاره گوشت یک لیوان
پیاز ۲ عدد
نعنا داغ و کشک برای تزیین
نمک و فلفل سیاه و زردچوبه به میزان لازم
طرز تهیه
مرحله اول :
حبوبات از شب قبل و یا ۷ ساعت قبل از پخت آش بخیسانید و چندین مرتبه آب آن را تعویض کنید تا نفخ آن کاملا گرفته شود. گندم ،جو و برنج را نیز از چهار ساعت قبل خیس کنید تا نرم شود و سریعتر بپزند.
مرحله دوم :
پس از اینکه نفخ حبوبات را گرفتید آن ها را آبکش کنید و همه را به جز گندم ، برنج و جو جدا جدا بپزید.
مرحله سوم :
پس از اینکه حبوبات به پخت کامل رسید گندم ، برنج و جو را از صافی عبور دهید.
مرحله چهارم :
یک عدد پیاز را پوست بگیرید و خلالی خرد کنید.
مرحله پنجم :
پیاز ها را در تابه ای مناسب ریخته و با مقداری روغن و زردچوبه سرخ کنید.
مرحله ششم :
در قابلمه ای که می خواهید آش را تهیه کنید بلغور را به همراه آب بگذارید تا بپزد.
مرحله هفتم :
پس از اینکه بلغور گندم ها کمی نرم شدند برنج را به گندم ها اضافه کنید.
مرحله هشتم :
پس از افزودن برنج جو را نیز به مواد آش اضافه کنید و هم بزنید.
مرحله نهم :
تمامی حبوبات پخته شده را به مواد آش اضافه کنید.
مرحله دهم :
یک عدد عصاره گوشت را همراه با یک لیوان آب جوش ترکیب کنید.
مرحله یازدهم :
آب عصاره گوشت را مواد آش اضافه کنید. در صورت داشتن عصاره قلم و یا آب گوشت به جای عصاره آن را به مواد آش اضافه کنید. شما می توانید علاوه بر آب گوشت حدود ۲۵۰ گرم گوشت را ریش‌ریش کنید و به مواد آش اضافه کنید ولی این کار کاملا سلیقه ای می باشد.
مرحله دوازدهم :
پیاز سرخ شده را به مواد آش اضافه کنید و هم بزنید.
مرحله سیزدهم :
نمک و فلفل را به مواد آش اضافه کنید سپس درب قابلمه را بگذارید تا آش کاملا جا بیفتد.
مرحله چهاردهم :
یک عدد پیاز را خلالی خرد کرده و آن را پیاز داغ کنید.
مرحله پانزدهم :
نعنا ها را نیز با مقداری روغن تفت دهید تا نعنا داغ شود.
مرحله شانزدهم :
پس از اینکه آش کاملا جا افتاده شد آن را در ظرف مورد نظر خود ریخته و با کشک، پیاز و نعنا داغ تزیین کنید.
نکات نهایی و بی نظیر طرز تهیه آش دندونی
برای تهیه آش دندونی اگر از برنج استفاده کردید مناسب تر است که از برنج نیم دانه استفاده کنید.
اگر می خواهید زمان پخت کوتاه تری داشته باشید شما حتما از گندم پوست کنده استفاده کنید.
برخی افراد، نصف میزان پیاز داغ و نعنا داغ را در آش می ریزند و اجازه می دهند تا آش با این مواد چند قل بخورد؛ بعد با بقیه این مواد، آش را تزیین می کنند.
این آش سبزی ندارد و فقط سبزی آن نعنای تفت داده شده به منظور تزئین است.
شما می توانید آش دندونی را با گردوی ریز شده و کشمش تفت داده شده تزئین کنید.
برای تهیه این آش لذیذ می توانید از ماش نیز استفاده کنید این کار کاملا سلیقه ای می باشد.
آش دندونی باید غلیظ باشد و آب کمی داشته باشد.
در صورت نبودن گوشت و یا آب گوشت می توانید از عصاره گوشت استفاده کنید.
به جای نمک از عصاره گوشت نیز می توانید استفاده کنید که هم نمک غذا خوب باشد و هم طعم گوشت بیشتری به آش شما میدهد.
پیاز را در کره تفت دهید و بخشی از آن را در آش بریزید تا طعم لذیذ تری به آش بدهد.
آش دندونی در قدیم با هفت گونه حبوبات تهیه می شد که آن ها را از همسایه ها می گرفتند.
از آب قلم گوسفند و گاو برای خوش طعم کردن آش استفاده کنید.
شما می توانید از بلغور گندم هم برای تهیه آش استفاده کنید.
فراموش نکنید که این آش را باید مرتب هم بزنید.