نقش اشعار آئینی در زنده نگاه داشتن نهضت عاشورا
آغاز ایام سوگواری اباعبدالله الحسین (ع) به نام شعر و ادبیات آئینی و بزرگداشت محتشم کاشانی نامگذاری شده و روزی است برای گرامیداشت شاعران و نویسندگان این حوزه از ادبیات که با قلم خود از گذشته تاکنون یاد بزرگان و وقایع بزرگی چون نهضت عاشورا را زنده نگه داشتهاند.
زهرا اسپید، جوان هرمزگانی است که در زمینههای آئینی و مذهبی و همچنین حوزه پایداری و دفاع مقدس شعر سروده و کتاب نگاشته است. در ادامه گفتوگو با این شاعر و نویسنده هرمزگانی را بخوانید.
لطفاً خودتان را معرفی و مختصراً بیوگرافی خود را بیان کنید.
زهرا اسپید هستم متولد ۱۳۶۱ اهل و ساکن بندرعباس. تحصیلات خود را در مقطع کارشناسی ارشد مدیریت رفتار سازمانی و منابع انسانی به اتمام رساندهام و در زمینه شعر و نویسندگی فعالیت میکنم.
به نظر شما فعالیت در حوزه ادبیات تا چه میزان به رشته تحصیلی مرتبط است؟
فرهنگ، هنر و ادبیات مقولهای است ورای تحصیلات و نمیتوان گفت به صرف داشتن تحصیلات مرتبط بروز میکند و به شکوفایی میرسد.
علاقه به سرودن و نوشتن از چه زمانی در شما شکل گرفت و به طور جدی وارد این حوزه شدید؟
از کودکی این علاقه را در خود احساس میکردم، اما به طور جدی علاقهام را از دوره جوانی دنبال کردم، از سال ۸۵ وارد انجمن شعر حوزه هنری استان شدم و مدتی بعد به سراغ مقوله داستان کوتاه رفتم.
با توجه به نامداری هشتم مرداد به نام “شعر و ادبیات آئینی و بزرگداشت محتشم کاشانی” تأثیر اشعار محتشم کاشانی بر شکلگیری ادبیات آیینی را چقدر مؤثر میدانید؟
محتشم کاشانی به واسطه دوازده بند سوگ سرودهای که در وصف سیدالشهدا (ع) دارد توانسته تأثیر شگرفی بر ادبیات آئینی به خصوص در حوزه شعر عاشورایی داشته باشد که به عقیده من این تأثیر فقط در مورد ادبیات نبوده بلکه در هنرهایی همچون خطاطی، مداحی و حتی معماری و…هم مؤثر بوده است. امروزه با گذشت نزدیک به ۵۰۰ سال از زمان سرایش اشعار محتشم از کتیبههایی بهره برده میشود که به تعبیر من تأثیر بسزایی در هیئت آرایی و گرافیک محیطی (فضای مساجد، حسینیهها، سازمانها و به طور کلی در و دیوارهای شهر) دارد.
فضای ادبیات آئینی در استان هرمزگان را چگونه ارزیابی میکنید؟
در استان هرمزگان شاعرانی داریم ارادتمند به اهل بیت رسول اکرم (ص) که اشعار خالصانه و نابی را سرودهاند و در این زمینه با عشق و علاقه فعال هستند.
برایمان از کتاب “با چشمهایم جنگیدم” بگویید.
کتاب ” با چشمهایم جنگیدم” خاطرات جانباز سربلند هرمزگان ” مراد هنرمند ” است. انگیزه نوشتن چنین آثاری که به دفاع مقدس مربوط میشود روحیه خاصی را میطلبد و افراد علاقهمند و دغدغهمند وارد این عرصه میشوند.
تعدادی از آثار خود را معرفی کنید و از موفقیتهایی که در این مسیر کسب کردهاید بفرمایید.
آثار من شامل مجموعه شعر “سر دستهگلهای وحشی”، نگاهی داستانی به زندگی شهید حسین بازدار با عنوان “فقط ماه حسین را میپایید”، خاطرات جانباز، دیدهبان و دیدهور هرمزگانی مراد هنرمند با عنوان “با چشمهایم جنگیدم” و کتاب شعر کودک در حوزه دفاع مقدس با عنوان “آن مرغ دریایی پرپر” است.
تا به حال موفق به کسب عناوین متعدد در جشنوارههای شعر دفاع مقدس، کنگره شعر و داستان جوان کشور، جشنواره عفاف و حجاب کشوری، جشنواره یار و یادگار کشوری شدهام. همچنین انتخاب کتاب “فقط ماه حسین را میپایید” به عنوان اثر برگزیده جشنواره تولیدات حوزههای هنری کشور، انتخاب کتاب “سر دستهگلهای وحشی” به عنوان اثر قابل تقدیر در جشنواره ملی خلیجفارس را در کارنامه خود دارم.
در پایان بفرمایید کدام یک از اشعار خود را بیشتر میپسندید و یکی از آنها را برایمان بخوانید.
از میان اشعارم، شعرهایی که با حس بیشتری سرودهام و از دل برآمدهاند را بیشتر دوست دارم و در پایان ضمن عرض تسلیت به مناسبت آغاز ایام محرم، شعری را تقدیم خوانندگان میکنم:
داغ تو طغیان یک نیل است نزدیک فرات ***قطرههای چشم جبریل است نزدیک فرات
فاطمه شد داغدار خالی آغوش تو***مادر موسی و ابراهیم مشکی پوش تو
او که بوده ریخته در چشم تو اندوه را***غصه آن هم غصهای که میشکافد کوه را
در هوای داغ عاشورا کبابت کرده است***بر زبان انداخت نامت را ربابت کرده است
داده بودی طفل خود را بلکه سیرابش کنند***تیر جای آب داده، بد جوابت کرده است
تو ربابی، مادری که میگدازد رود رود***او تو را آتشفشان، آه مذابت کرده است
بعد اصغر دیدن گهواره و قنداق و طفل***دیدن یک کاسه پر آب، آبت کرده است
آرزو کردی که باران سر بگیرد، آسمان***گریه سر داده، خدایت استجابت کرده است
مینویسند از تو شاعرهای دلخسته مدام*** قصهات داغ است بانو، هی کتابت کرده است