چگونه از کودکمان در برابر پدوفیلیها محافظت کنیم؟
کودک همسری، کودک کشی، کودکآزاری و…از جمله اخبار تلخ و ناراحتکنندهای هستند که قلب جامعه را به درد میآورند. اتفاقهای ناخوشایندی که هر کدام بهتنهایی برای نشان دادن عمق فاجعه کفایت کرده و موارد متعدد آن در کشور نشان میدهد که متجاوزان در کمین کودکان قرار دارند اما یک اختلال روانی به نام پدوفیلی میتواند عامل بروز چنین مسائلی در جامعه شود. اینکه پدوفیلیا چیست و چطور باید از کودکانمان در برابر این بیماران مراقبت کنیم، موضوعی است که درباره آن با دکتر علی کربلایی، متخصص روانپزشکی به گفتوگو پرداختیم.
پدوفیلیا چیست؟
پدوفلیا یک انحراف جنسی و اختلال روانی است که در آن فرد ازلحاظ جنسی جذب کودکان میشود؛ البته همه افرادی که از کودکان سوءاستفاده جنسی میکنند، پدوفیل نیستند. کارشناسان میگویند برخی از پدوفیلها هرگز کودکان را مورد آزار و اذیت قرار نمیدهند بلکه از آنها بهعنوان شریک زندگیشان استفاده میکنند. در جامعه ما نظر قطعی درباره اینکه ازدواج زودهنگام و رابطه کودک با همسر بزرگسالش میتواند نوعی از پدوفیلیا باشد، مسکوت مانده است اما جامعه جهانی، ازدواج زودهنگام را نوعی کودکآزاری و عامل اختلال روانی پدوفیلیا میداند. همچنین برخی از افراد مبتلا به پدوفیلی صرفاً به آزار و اذیت جنسی کودک اکتفا نمیکنند و نقشه قتل کودک را برنامهریزی میکنند.
به گفته دکتر کربلایی، فرد مبتلا طبق تعریف حداقل باید ۱۶ سال سن داشته باشد و حداقل ۵ سال بزرگتر از کودک قربانی باشد. این بیماران گاهی به کودکان جنس موافق و گاه به جنس مخالف خودشان تمایل دارند، اگرچه به نظر میرسد که دختران بهطورکلی بیشتر قربانی آزار جنسی میشوند. پدوفیلها تمایل زیاد به پورنوگرافی کودکان نابالغ دارند که این امر، یک شاخص تشخیصی مهمی برای این اختلال است.
دلیل بروز این اختلال در افراد
کربلایی میگوید: «بهطورکلی مانند تمامی اختلالات روانپزشکی سببشناسی این اختلال شامل وراثت، اختلالات ساختاری مغز، تغییرات هورمونی و تجربیات کودکی فرد مبتلاست. یکی از همبودیهای مهم این اختلال، شخصیت ضداجتماعی است.»
پدوفیلی ها قابلتشخیص نیستند
گرایش جنسی به کودکان یک بیماری است که علائم آشکار بیرونی ندارد. پدوفیل میتواند یک پدربزرگ مهربان باشد که عاشق نوههایش است، میتواند دایی و عموی مهربانی باشند که با بچهها بازی میکنند، میتوانند حتی پدر یا برادری باشند که زیاد در خانه با کودک تنها میمانند. کربلایی دراینباره تأکید میکند: «تشخیص این اختلال کار افراد عادی نیست و یک فرد با ظاهر کاملاً موجه میتواند دچار این اختلال باشد؛ پس با این حساب پدر و مادر نباید بنا را بر عدم قطعی وجود این اختلال در اطرافیان بگذارند و همیشه باید از فرزندشان مراقبت نموده و هیچوقت کودک خود را با کسی حتی نزدیکترین افراد تنها نگذارند.»
پدوفیل میتواند زن باشد
اغلب افراد فکر میکنند پدوفیلهایی که به کودکان کشش جنسی پیدا میکنند مرد هستند اما کربلایی معتقد است این اختلال در هر دو جنس دیده میشود اگرچه شیوع آن در مردان بیشتر است. یک مطالعه نشان داد که در میان قربانیان آزار جنسی در دوران کودکی، ۶ تا ۲۴ درصد از قربانیان گزارش دادند که توسط یک زن مورد آزار قرارگرفتهاند. بنابراین، اگرچه ما اغلب تصور میکنیم کودکان در کنار زنان در امان خواهند بود اما چنین نیست. فرد پدوفیل میتواند زن، مرد، جوان و حتی پیر باشد.
خطر گذاشتن عکس کودکان در شبکههای مجازی
متأسفانه این روزها به اشتراک گذاشتن تصویر و فیلم کودکان در فضای مجازی باب شده است؛ تا جایی که برخی از خانوادههای ناآگاه بهراحتی عکس نیمه برهنه کودکشان را در فضای مجازی به اشتراک میگذارند و قربان صدقه دست و پای تپلی کودکشان میروند؛ درحالیکه به گفته کربلایی، پدوفیلیها در شبکههای مجازی دائماً به دنبال طعمههای خود هستند و از طرفی طعمههای این افراد چون کودکان هستند و بلوغ فکری کامل ندارند متأسفانه ممکن است خیلی زود قربانی شوند.»
او ادامه میدهد: «برخی عوامل ازجمله وجود عکسهای نیمه برهنه کودکان در فضای مجازی میتواند منجر به تحریک مبتلایان پدوفیلی شود. همچنین مورد دیگری که ریسک ارتکاب را زیاد میکند تنها ماندن کودکان با این افراد است.»
متأسفانه برخی والدین با خصوصی کردن صفحه پیجشان احساس امنیت میکنند و اظهار میکنند که دنبال کنندگانشان تنها از خانواده و نزدیکانشان هستند اما باید آگاه باشید که پدوفیلها امکان دارد از نزدیکترین افراد خانواده باشند و همانطور که اشاره کردیم تشخیص پدوفیلها کار افراد عادی نیست.از این رو، کربلایی به والدین توصیه میکند: «از درج عکس نیمه برهنه کودکان در فضای مجازی و از تنها گذاشتن کودکان با هر فردی بهغیراز پدر و مادر بهشدت خودداری کنند.»
پدوفیلها را تحویل قانون دهید
کربلایی میگوید: «پدوفیلی ازجمله بیماریهایی است که مبتلایان به آن علاوه بر بیمار، مجرم هم هستند و علاوه بر درمان میبایست مورد مجازات هم قرار بگیرند.لذا به خانوادهها توصیه میکنم افراد مبتلا را به مراجع قانونی یا اورژانس اجتماعی معرفی کنید تا فرزندان خودتان و دیگران را از آسیب در امان نگهدارید.»
نحوه مراقبت از کودکان در برابر پدوفیلیها
ما همیشه به فرزندانمان مهارتهای مختلف زندگی را آموزش میدهیم. ما به آنها یاد میدهیم که چگونه راه بروند، صحبت کنند، از خود در برابر آسیبها محافظت کنند، اما گاهی والدین در مورد ایمنی بدن با فرزندانشان صحبت نمیکنند یا بهاندازه کافی به آنها آموزش جنسی نمیدهند زیرا فکر میکنند بچهها هنوز خیلی کوچک هستند.
تحقیقات انجامشده توسط مرکز کنترل بیماری (CDC) تخمین زده است که تقریباً از هر ۶ پسر، ۱ نفر و از هر ۴ دختر، ۱ نفر قبل از سن ۱۸ سالگی مورد آزار جنسی قرار میگیرند. پس دقت کنید که هرگز برای شروع آموزش مراقبتهای جنسی به کودکان زود نیست.کربلایی در این خصوص به والدین توصیه می کند: «به کودکان خود حریمهای حقیقی و مجازی را آموزش دهید تا در مقابل این شکارچیان مسلح باشند و فضای گفتگو در خانواده را باز و راحت بگذارید تا کودکانتان هرگونه سوء قصد یا رفتار جنسی را به شما گزارش دهند.» علاوه بر این، با روشهای دیگری نیز میتوانید تا حدودی از کودکتان در برابر سوءاستفادههای جنسی محافظت کنید:
-در مورد اعضای بدن صحبت کنید و مطمئن شوید که فرزندتان نام آناتومیک مناسب اندامهای خود را میداند. دانستن نامهای واقعی اعضای بدن به کودکان کمک میکند اگر اتفاقی نامناسب افتاد، واضح صحبت کنند.
به آنها در مورد حریم خصوصی بدن و مرزها آموزش دهید. مطمئن شوید که آنها میدانند که از ۲ تا ۳ سالگی هیچکس بهجز والدین اجازه دیدن یا لمس مناطق خصوصی آنها را ندارد.
به فرزند خود بیاموزید که قوانین حفظ حریم خصوصی برای همه افراد حتی اعضای خانواده و دوستان اعمال میشود. بچهها اغلب فکر میکنند که اگر کسی را میشناسند یا دوستش دارند، پس او آدم خوبی است و ممکن است قوانین ایمنی را در اطرافشان اعمال نکند. درحالیکه گزارشهای حاکی از آن است که تنها ۱۰ درصد از پدوفیلهایی که از کودکان سوءاستفاده جنسی میکنند، غریبه هستند و ۲۳ درصد از آنها از نزدیکان کودک هستند.
چگونه از کودکمان در برابر پدوفیلیها محافظت کنیم؟
هرگز فرزندتان را مجبور نکنید کسی را برخلاف میلش در آغوش بگیرد یا ببوسد. به فرزندتان یاد دهید که در چنین مواقعی اگر احساس ناراحتی کرد، نه بگوید. اگر کودک نمیخواهد با شخص خاصی صحبت کند، او را مجبور نکنید. از اهمیت دادن به آنچه ممکن است مردم فکر کنند دستبردارید و ابتدا امنیت فرزندتان را در نظر بگیرید.
به کودکتان یاد دهید که چگونه از بدن خود دفاع کند. به فرزندتان بگویید که اگر بزرگسالی بدنش را لمس کرد، فوراً درخواست کمک کند.
– دوست خوبی برای کودکتان باشید و همیشه در دسترس باشید. سعی کنید هرازگاهی یک بحث آزاد داشته باشید، به تمام سؤالاتی که کودکتان میپرسد پاسخ دهید یا حداقل باهم به دنبال پاسخ باشید، کسی باشید که کنجکاوی او را برآورده میکند. پدوفیلها به دنبال کودکانی میگردند که به نظر تنها هستند یا والدینشان توجه زیادی به آنها نمیکنند.
اگر کودک شما مورد آزار جنسی قرار گرفت، آن را جدی بگیرید و هرگز او را سرزنش نکنید. یک پدوفیل باعث میشود کودک احساس گناه کند که گویی او در آزار و اذیت او نقش داشته است. همیشه به کودک خود بگویید که اگر چیزی در مورد ایمنی بدن یا اسرار بدن به شما بگوید، هرگز دچار مشکل نمیشود. فرزندتان را نهتنها سرزنش نکنید بلکه از او برای گفتن این مسئله مهم تشکر کنید. همیشه به آنها کمک و از آنها حمایت کنید.
دقت کنید هیچ تضمینی وجود ندارد که بتوانیم از کودکانمان در برابر پدوفیلیا محافظت کنیم، اما زمانی که آنها را با دانش کافی توانمند کنیم، به آنها احساس شایستگی دهیم و به آنها بیاموزیم که به شما بهعنوان یک دوست اعتماد کنند، ممکن است روزی این روشها به آنها کمک کند.