تنبلی چشم شایع ترین علت کاهش بینایی یک چشم در کودکان است

گفتگو با یک کارشناس دفتر پیشگیری از معلولیت های بهزیستی

فائزه شکاری کارشناس دفتر پیشگیری از معلولیت های بهزیستی شهرستان بندرعباس و 18 سال است به عنوان کارشناس برنامه پیشگیری از تنبلی چشم بندرعباس فعالیت دارد.

به گفته این کارشناس برنامه تبلی چشم با همکاری اداره بهزیستی شهرستان، اداره آموزش و پرورش و مرکز بهداشت انجام می شود ، و گروه هدف کودکان 3 تا 6 سال می باشد.

تنبلی چشم (آمبلیوپی ) چیست؟

اگر کودکی دچار کاهش دید در یک یا دو هر دو چشم باشد به نحوی که حتی پس از استفاده از عینک (به منظور برطرف شدن عیوب انکساری) ویا در صورت انجام عمل جراحی به منظور برطرف شدن عیوب ساختمانی باز هم دید او کامل نشود و مانند سایر افراد قادر به دیدن نباشد دچار تنبلی چشم شده است. در حال حاضر شیوع تنبلی چشم در جهان 5/2 تا 3 درصد است . و طبق آمار بدست آمده از اجرای برنامه پیشگیری از تبلی چشم در کشور شیوع این اختلال در گروه سنی 4 تا 6 سال 4/1 درصد است . تحقیقات نشان می دهد که تنبلی چشم شایع ترین علت نابینایی یک چشمی در افراد زیر 20 سال است . و این آمار اهمیت این طرح و پیشکیری از تنبلی چشم را نشان می دهد.

اطلاع جامع از طرح تنبلی چشم بدهید؟

این برنامه توسط معاونت پیشگیری از معلولیت‌های مرکز توسعه پیشگیری سازمان بهزیستی کشور پس از اجرای آزمایشی در مهد وآمادگی های شهربندرعباس سال ۱۳۷۴ و سپس شهرستان اصفهان سال ۱۳۷۵ به تدریج گسترش پیدا کرد و در سال ۱۳۷۶ در مهدها وآمادگی ها در سطح کشور و در سال ۱۳۷۷ در تمامی شهرهای روستا و روستاهای کشور به اجرا در آمد.

از کی آغاز و تا کی ادامه دارد؟

در ابتدا زمان اجرای برنامه آبان ماه هر سال بود ولی با فراهم آوردن بسترهای مناسب فرهنگی و با هدف نهادینه شدن برنامه همزمان با افزایش زمان فعالیت پایگاه های غیر دائمی در دو ماه آبان و آذر این معاونت اقدام به استقرار پایگاه‌های دائمی غربالگری تنبلی چشم در سراسر کشور نمود.

پایگاه‌های دائمی غربالگری تنبلی چشم پایگاههایی هستند که در آنها غربال تنبلی چشم کودکان ۳ تا ۶ ساله با استفاده از Eچارت و با دستگاه غربالگرانکسار توسط افراد آموزش دیده در تمام طول سال انجام می گیرد.

راه های درمان تنبلی چشم چیست؟

هر چه سن کودک پایین تر باشد شانس درمان بیشتر و مدت درمان کوتاه تر می شود.

روش های مختلف درمانی:

بستن چشم سالم از چند هفته تا چند ماه ۶ الی ۱۲ ساعت در طول روز متغییر است . هر چه میزان این تنبلی بیشتر باشد مدت زمان بستن چشم سالم نیز بیشتر میشود.

استفاده از عینک

جراحی (اگر علت آن بیماری های مادرزادی مثل آب مروارید پایین افتادگی پلک باشد و از زمان تولد تا تا ۳ ماهگی انجام شود)

انجام تمرینات چشمی ( نقاشی کردن بازی با خط و نقطه کتاب خواندن و……..)

راه های پیشگیری از درمان تنبلی چشم را نام ببرید؟

تشخیص به موقع عوامل ایجاد کننده آن است.

حداقل سه بار قبل از دبستان در سن 3,4,5 سالگی مورد غربال قرار می گیرد .

بهترین سن برای تشخیص و درمان این بیماری پیش از ۵ سالگی

این طرح چند پایگاه را در بر می گیرد؟

کلیه پایگاه مهد کودک بهزیستی- مهد قرآن -پیش دبستانی آموزش و پرورش – مراکز بهداشت- خانه های بهداشت که حدود ۳۳۶ پایگاه شهرستان بندر عباس و حومه را در بر میگیرد

آیا درست است که تنبلی چشم بعد از هفت سالگی درمان ندارد؟

با افزایش سن درمان تنبلی چشم غیر ممکن نمی‌شود بلکه دشوارتر می گردد

چه توصیه ای به والدین و خصوصا مادران دارید ؟

چشم یکی از بزرگترین نعمت هایی است که خداوند مهربان به انسان بخشیده است.

 ظاهر چشم تنبل کاملاً طبیعی است و هیچ نشانه ای از بیماری در آن دیده نمی شود اما : در بعضی موارد چشم تنبل دچار انحراف (لوچی )می شود .

تحقیقات نشان داده که ابتلا به تنبلی چشم در کودکانی که نارس متولد می شوند نسبت به سایر کودکان 30 درصد بیشتر است بنابراین این کودک را حتما به نزد چشم پزشک جهت انجام معاینه ببرید

حداقل سه بار قبل از دبستان در سن ۵, ۴, ۳ سالگی مورد غربال قرار گیرد

والدین عزیز سن طلایی به خاطر بسپارید بهترین سن برای تشخیص و درمان این بیماری پیش از ۵ سالگی می باشد. با پیگیری درمان تنبلی چشم فرزند دلبندتان می توانید بینایی کامل را به او هدیه کنید . برگشت این بیماری تا سن ده سالگی امکان پذیر است .

والدین گرامی یادتان باشد که درمان کامل تنبلی چشم بسیار مشکل است و پس از تشخیص بیماری تازه در ابتدای راه هستید و تا بهبودی کامل دید دو چشم تا ده سالگی الزامی است