تغذیه سالم؛ شاخص اصلی سلامت و پیشگیری از بیماری‌ها
متخصص تغذیه و رژیم درمانی با تاکید بر اینکه تغذیه سالم اصلی‌ترین شاخص برای سلامتی و پیشگیری از بروز بیماری‌ها است، گفت: تغذیه ناسالم عوارض مشهودی همچون سوءتغذیه و عوارض پنهانی مانند بروز بیماری قلبی و عروقی در سن پایین، دیابت و کبد چرب در فرد ایجاد می کند.
به مناسبت دوازدهمین دوره بسیج ملی تغذیه سالم ، در گفت و گو با خبرنگار حوزه زنان و خانواده ایرنا با تاکید بر اینکه سلامت، محور توسعه است و جامعه ای که افراد آن در صحت و سلامت باشند بهتر و سریعتر به سمت توسعه گام برمی دارد، اظهار داشت: سلامت تعریف های متفاوتی دارد اما اصلی ترین شاخصی که باعث می شود فرد شاداب و سلامت باشد داشتن تغذیه سالم است.
وی یادآور شد: بدن انسان در طول روز نیاز به تغذیه ای دارد که همه گروه های غذایی غلات، سبزیجات، میوه ها، لبنیات، و پروتئین ها را به اندازه کافی و مناسب در برداشته باشد.
عوارض تغذیه ناسالم چگونه بروز و ظهور می کند؟
به گفته این متخصص رژیم درمانی، اگر تغذیه ناسالم باشد عوارض پیدا و پنهانی بر روی فرد می گذارد؛ عوارض مشهودی همچون سوءتغذیه و عوارض پنهانی همچون خستگی زودهنگام یا بروز بیماری قلبی و عروقی در سن پایین، دیابت و کبد چرب را به دنبال دارد.
صمدپور توضیح داد: عوارض پنهان در شرایطی ایجاد می شود که فرد در طول روز همه مواد مورد نیاز را مصرف نمی کند پس دچار عوارضی همچون خستگی زودهنگام می شوند زیرا به اندازه کافی ریزمغذیهای آهن، روی و ویتامین های دیگر را دریافت نکرده یا در سنی که سن ابتلا به بیماری قلبی و عروقی نیست به علت تغذیه نامناسب دچار گرفتگی عروق می شود.
وی با تاکید بر اینکه عوامل دیگری هم در ایجاد این بیماری ها دخیل است اما استفاده از چربی های نامناسب و فست فودها و به طور کلی تغذیه ناسالم در کنار کم تحرکی دلیل اصلی است که گرفتگی عروق به صورت عوارض قلبی یا مغزی خود را نشان می دهد، گفت: ابتلا به دیابت هم از جمله بیماری هایی است که در اثر تغذیه نامناسب به وجود می آید.
این متخصص تغذیه یادآور شد: در حال حاضر، از هر چهار فرد بالغ، یک نفر یا دیابت یا پیش دیابت دارد اما اطلاعی از بیماری خود ندارند و به مرور در آینده دچار دیابت نوع ۲ می شوند. این در حالیست که در مورد فردی که تغذیه سالم و فعالیت بدنی دارد و وزن خود را خوب نگه می دارد خطر ابتلا به دیابت کمتر است.
صمدپور با بیان اینکه کبد چرب یکی از بیماری های شایع است که از هر 10 مراجعه کننده، هفت نفر درجاتی از آن را دارند و از آن رنج می برد، تصریح کرد: بهترین درمان و نوع پیشگیری از کبد چرب، داشتن تغذیه سالم است. در باور عمومی کسی که کبد چرب دارد باید از روغن ها پرهیز کند در حالیکه در ایران مصرف کربوهیدرات های زیاد باعث ایجاد کبد چرب می شود یعنی نان، برنج و انواع تنقلات مانند بیسکویت ها که از روغن بد تهیه شده یا انواع نوشیدنی های شیرین که قند اضافه آن تبدیل به کبد چرب می شود.
وی به بروز پوکی استخوان در افراد اشاره و اظهار داشت: بروز پوکی استخوان به تغذیه ای برمی گردد که در آن به اندازه کافی مواد کلسیم دار و ویتامین دی و لبنیات استفاده نشده است.
به گفته این متخصص تغذیه، ابتلاء به آلزایمر و فراموشی علل مختلف ژنتیکی یا ناشی از برخی بیماری های زمینه ای مانند دیابت دارد، خاطرنشان کرد: افراد اگر آنتی اکسیدان به اندازه کافی مصرف کنند می توانند این خطر را کمتر کنند؛ غذاهای سرشار از سبزی، میوه و آجیل ها به مقدار مناسب در طول روز، دریافت امگا ۳ که در ماهی و گردو وجود دارد، ویتامین E به اندازه کافی که در مغزها است.
نوع تغذیه میان مردان و زنان متفاوت باید باشد؟
صمدپور در پاسخ به این پرسش که نوع تغذیه میان مردان و زنان متفاوت است یا نه؟ توضیح داد: به طور کلی استفاده از همه گروه های غذایی به مردان و زنان توصیه می شود اما با توجه به تغییرات فیزیولوژیکی زنان، باید به یکسری مواد غذایی بخصوص در مورد ریزمغذی ها بیشتر دقت کنند.
وی ادامه داد: زنان به دلیل وضعیت عادت های ماهانه هر ماه خون از دست می دهند و بیشتر در معرض کمبود آهن قرار دارند بنابراین باید به اندازه کافی آهن استفاده کنند یا حداقل در آن دوران حتما از مکمل های آهن استفاده کنند.
صمدپور یادآور شد: به علت اینکه بعد از دوران یائسگی هورمون های زنانه به شدت افت می کند خطر ابتلا به پوکی استخوان در آنان بیشتر می شود پس غیر از مصرف مکمل های پیشگیری از پوکی استخوان، توصیه می شود از مواد غذایی کلیسم دار مانند لبنیات ها بیشتر استفاده کنند.
وی با تاکید بر اینکه به طور کلی همه مردان و زنان باید مکمل ویتامین D را به صورت دوره ای استفاده کنند، تصریح کرد: مردان، به علت مشغله کاری و مسوولیت زندگی بسیاری مواقع مراقبت هایی که نیاز دارند را انجام نمی دهند و زنان بیشتر مراقبت های اولیه را جدی می گیرند. به همین دلیل شاهدیم بسیاری مواقع میزان مرگ و میر مردان بیش از زنان است پس تاکید می کنیم همانطور که زنان جدی می گیرند مردان هم این مساله را توجه داشته باشند.
این متخصص رژیم درمانی افزود: مردان به دلیل مصرف مواد غذایی فست فودی و بیرون از خانه بیشتر دچار کبد چرب می شوند و باید دقت کنند که حتی المکان از غذاهای بیرون کمتر استفاده کنند. ضمن اینکه در کنار خوردن آنتی اکسیدان ها و کم کردن وزن، اسیدهای چرب که در شیرینی ها و غذاهای آماده است را فراموش کنند.
دوازدهمین دوره بسیج ملی تغذیه سالم با شعار «تغذیه، کرونا، واکسیناسیون» و با هدف فرهنگسازی و اصلاح الگوی تغذیه سالم، تقویت سیستم ایمنی بدن در برابر کرونا با تغذیه سالم، واکسیناسیون به موقع و کاهش شانس ابتلا به کرونا از ۱۵ تا ۳۰ دی ماه آغاز شده است.